HET IJS EEN VIJAND?
OPRUIMING
„Tajandoen" getorpedeerd?
De bevroren inundatie heeft
aan kracht niets ingeboet.
JAARLIJKSCHE
De a.s. benzine
distributie
WEK UW LEVER-GALOP
Er rijden reeds auto's
op het ijs
IJ D A G 12 JANUARI 194Ö
HASREËM'S DAGBE'AD
3
i .Januari.Nu de aanhouden-
de Nederlandsche watervlakten bevroren
reeds in eenige rivieren het ijs vast is gaan
bekruipt sommigen de vrees, dat hiermede
van de Nederlandsche defensie het
een geboeide bondgenoot is geworden en
waarde meer heeft.
vrees wordt, naar ons bij informatie bleek,
deskundigen niet gedeeld,
dat den meesten onzer door het
wanneer zij zich over de strenge
Drgen maken, is de tocht van den Franschen
Pichegru in 1794, die, trekkende over onze
in rivieren, ons land zonder slag of stoot
enkele dagen kon bezetten. De vaderland-
schiedenis heeft ons bovendien geleerd hoe
o-aal van Lodewijk den Veertiende Luxem-
lijn bekende tocht over het ijs van Woerden
lodegraven en Zwammerdam maakte. Deze
ïlden uit de geschiedenis, welke iedere Ne-
|er kent, schijnen op het eerste gezicht aan
en, dat bevroren inundaties waardeloos zijn.
nen vergeet daarbij, dat Pichegru het al heel
telijk had. Hij vond de rivieren niet alleen
m, maar vrijwel onverdedigd. Zijn Fransche
werden door een deel der bevolking met
begroet. Niet het ijs, maar de verdeeld-
de natie was ooi-zaak van zijn snel succes,
eze oorzaak is thans afwezig.
Luxembourg vond geen gewapenden tegen-
tegenover zich, toen hij zijn tocht over het
Hij kwam slechts één gewapenden
dat is een kleine met een kanonnetje
boot op zijn expeditie tegen, en zag
geen Nederlandschen soldaat. Toch was de
riskant: de dooi viel in, en had Pain
geen verraad gepleegd, dan zouden de Fran-
him basis zijn afgesneden en een gemak
prooi van de Staatsche troepen zijn ge
ilet ijs een vijand van ons verdedigingsstelsel
d, wordt door de beide historische voorbeel-
d ook niet bewezen.
tegenover echter bestaan er geschiedkundige
welke in tegengestelde richting wijzen. Zij
welsprekender, daar zij aan een jonger ver-
jjjn ontleend.
laatste hoekje Belgisch grondgebied werd in
rlog 19141918 verdedigd achter een inun-
van den User. Deze was van veel beperk-
dan de inundaties, waarop Nederland
■van nood zou kunnen rekenen. De IJser-
nu is meermalen dichtgevroren, en wel
in den strengen winter 19161917. Toch
ooit een aanval over gedaan. Een bewijs, dat
't i-isico daarvan beseffen. Wel zijn
oorlog aanvallen over het ijs beproefd aan
front. De Russen hebben zich meer-
gewaagd op de bevroren meren en moerassen
en West-Rusland, o.a. tijdens het
van 1914. De pogingen liepen uil
volslagen debacle.
zaam is ook, dat ook nu weer, in den Finsch-
jhen oorlog, het Ladoga-meer, ofschoon met
kke ijslaag bedekt, volkomen ongeschikt is
en als opex-atieterrein voor den aanvaller,
i voorbeelden uit de jongste krijgsgeschiede-
len zien, dat de moderne bewapening dengene,
er het ijs een aanval tracht te ondernemen,
nadeel stelt. De redenen zijn duidelijk. De
lende troepen hebben op de gladde ijsvlakten
i minste dekking. Elke soldaat heeft de weten
dat hij, als hij gewond wordt, op het ijs zal
liggen, omdat hij onbereikbaar zal zijn voor
hulp. Gewond worden beteekent
en dit vooruitzicht is fnuikend voor
gezien de verdediger zich in stellingen ver
zal hebben, vanwaar uit hij met zijn auto-
wapenen eiken infanterie-aanval kan
is een aanval over het ijs wel ondenkbaar
grondige voorbereiding en ondersteuning
e artillerie. Maar diezelfde artillerie vernielt
waarlangs de eigen soldaten de stellin-
Kden verdediger zullen moeten bereiken: zij
het ijs en speelt daardoor in de kaart van
tdediging, welker artillerie op haar beurt
et zal nalaten tot vernieling van de ijsvelden
dragen.
tassende aanvallen onder bescherming van
jchtelijk duister zouden, gezien de kracht der
atische vuurwapenen tegen een zichtbaren
de eenig overblijvende mogelijkheid op
voor den aanvaller kunnen schijnen. Maar
an waagt de aanvaller zich wat men noemt
jd ijs. Het ijs biedt mogelijkheden tot verra-
le hinderlagen. Van ouds bekend zijn de ijs-
j, ijsvrije sleuven, welke vooral bij nacht
irukkende troepen gevaarlijke valkuilen vor-
leestal zijn ijscunettes versterkt door ver-
jen, welke men uit ijsblokken, uit de sleu-
ramstïg opbouwt. Reeds in 1672 werden deze
op ruime schaal tegen de Fransche ge-
op andere wijze kan het ijs tot hindernis
gemaakt. Wanneer de verdediger den wa-
verandert, door het water onder het ijs
h wegloopen, zal boven de slooten en vooral
|öe kanalen het ijs breken en zullen de schuin
de kanaalwanden omhoog stekende schotsen
gaan vormen, welke, zoo niet voor 's vijands
irie, dan toch in ieder geval voor zijn tanks
komelijk zijn, terwijl het ijs buiten de sloo-
kanalen al die onaangename eigenschappen
ertoonen, welke in het woord bomijs begre-
Sgen.
onze rivieren zijn in den winter gevaarlijk
ien aanvallend leger. Een tijdsverloop van
dagen kan hoog water brengen, dat alle
ieplannen in de war stuurt. Heeft men, zoo
ms het geval is, drijfijs op de rivieren, dan
overgang onmogelijk. Indien wij in vredes-
öze zware schipbruggen en veerponten moe-
ignemen, wanneer het drijfijs zich op de ri-
ertoont, dan kan een vijand met zijn licht
imateriaal er zeker niets beginnen. Maar
esteld, dat de rivieren geheel zouden dicht
en een zoo sterk ijsdek zouden vormen, dat
«collecte in de bioscopen bracht
ruim 76.000 op.
De helft ervan voor het Nationaal
Steuncomité 1939.
lerst-collecte ten bate van de stichting Bio-
Öe-oord. welke in alle bioscopen gehouden
ft het formidabele bedrag van ruim f 76000
acht (vorige jaar ruim f 42.000).
als men weet is, daixk zij de bemiddeling van
ed. Bioscoopbond, met het oog op de bijzon-
ijdsomstandigheden de helft van deze op
at bestemd voor het Nationaal Steuncomité
l het Nationaal Steuncomité 1939 zal der
een bedrag van c.a. f 38.000 worden uitge-
10EDER DOODDE HAAR KINDEREN.
32-jarige ongehuwde vrouw uit Ridderkerk
Maart 1935 en in December 1938 haar pas
en kinderen om het leven gebracht.
Sotterdamsche rechtbank veroordeelde haar
oor tot één jaar en vier maanden gevange-
af met aftrek van de preventieve hechtenis.
het aanvallende leger er met gemak met trein en
al over zou kunnen oprukken, dan blijft nog steeds
't gevaar bestaan, dat eens Luxembourg bedreig
de: de dooi, en het daarop volgende kruien van het
ijs. Dooi beteekent, dat de opgerukte vijand afge
sneden wordt van zijn basis, dat zijn aan- en af
voer wordt afgesneden, gedurende langen tijd, wel
licht voor eenige weken. Zoolang de weersvoor
spellingen niet verder dan eenige dagen reiken en
ook daarvoor nog slechts zeer beperkte zekerheid
bieden, zal een verantwoordelijke legeraanvoerder
zich wel driemaal bedenken eer hij zijn troepen in
dit wisselvallige klimaat laat trekken over een zoo
onbetrouwbare brug als het ijs. Want hoe onaan
genaam de positie is van een aanvaller die achter
zich een kruiende rivier en vóór zich de dooiende
inundaties van den verdediger heeft, laat zich ge
makkelijk denken.
Het winterseizoen op zichzelf brengt ook reeds
groote nadeelen voor den aanvaller met zich mee.
Weliswaar kennen wij geen Finschen winter, doch
ook bij ons zou de aanvaller te lijden hebben van
gladde wegen, van korte dagen, van koude, welke
de geïmproviseerde legerplaatsen van zijn troepen
zou teisteren en van de onmogelijkheid iets met
den harden grond te beginnen. Wanneer de bodem
flink bevroren is, stuit de infanterieschop als op
rots. Terwijl de verdediger zich in te voren klaar
gemaakte stellingen heeSt ingericht, weigert de
bodem den aanvaller een schuilplaats.
De deskundigen concludeeren dan ook, dat onze
weermacht, gebruik makende van oude beproefde
middelen en van de mogelijkheden der moderne
techniek, opgewassen is tegen de moeilijkheden
van vorst. De winter zou een zeker zoo groote
vijand voor den aanvaller blijken te zijn, hetgeen
de ervaring in 19141918 en in Finland heeft ge
leerd.
Onze
bzqinfr
MAANDAG 15 JANUARI A.S., des
morgens 10 uur.
In verband met de voor
bereiding der Opruiming
is onze zaak ZATERDAG
15 JANUARI GESLOTEN,
terwijl deze gedurende
de OPRUIMING des mid
dags tusschen 12 en
2 uur eveneens G E-
S LOTEN is.
N.V.
M.6aslek
COMPLETE WONINGINRICHTING.
BARTELJORISSTRAAT 15—17,
HAARLEM.
bonnen worden ook gedurende
de OPRUIMING verstrekt.
(Adv. ingez. Med.)
Konijnenfokkers exposeeren te
Deventer.
Ongekend groot aantal inzendingen.
Te Deventer is Donderdag de keuring gehouden
van konijnen, ingezonden voor de op Zaterdag
en Zondag as. te Deventer te houden tentoon
stelling van den Nederlandschen Konijnfokkers
Bond. In totaal zijn ruim 1600 exemplaren inge
zonden, hetgeen een record voor Nederland
beteekent op het gebied der kleindierfokkerij.
De hoofd-eereprijzen werden als volgt toege
kend:
Medaille van H.M. de Koningin voor het beste
beest der tentoontselling, voor L. van de Kind
te Gouda met konijn grijze Vlaamsche Reus
voedster.
Medaille van den minister van economische
zaken voor het beste Poolkonijn, gewonnen door
E. Noteboom te Rotterdam.
Wisselbeker, uitgeloofd door den Nederland
schen konijnenfokkersbond voor 't beste dier der
groote rassen; gewonnen door L. van de Kind te
Gouda met konijn Grijze Vlaamsche Reus.
Wisselbeker uitgeloofd door den Ned. Konijnen
fokkers Bond voor het beste dier der midden-,
langhaar- of korthaarrassen, gewonnen door J.
C. Bouwmeester te'Tilburg met Havanna, voed
ster.
Wisselbeker, uitgeloofd door den Ned. Konij
nenfokkers Bond voor het beste dier der kleine
of bergrassen, gewonnen door G. Lichtenberg te
Haarlem met klein zilver ram.
Reiger-,,vluchtelingen" naar
Napels vertrokken.
Donderdagmiddag zijn de leden der beman
ning en de passagiers, die de extra-vlucht van
de .Reiger" uit Napels naar Zuid-Afrika zullen
meemaken uit ons land vertrokken. Te Amster
dam stapten in den trein gezagvoerder Blaak,
gezagvoerder Hulsebos, radiotelegrafist Siemers,
werktuigkundige Buitenhuis en steward Vissers.
Voorts de heer en mevr. Westerdijk en de heer
J. Nunes Vaz.
In Den Haag kwamen daar nog bij de heer
van Laar, de heer Reyers, jhr. Repelaar en mej
M. Pos, terwijl in Rotterdam als laatste pas-
sagiere mej. van der Leeuw in den trein plaats
nam. In Cairo komt de heer E. H. van Veen in
't vliegtuig waar hij overstapt uit de „Nandoe"
welke Donderdag uit Indië naar Napels is ver
trokken.
De passagiers en de bemanning uit Neder
land reisden gisteravond tot Brussel, heden gaan
zij door naar Parijs en hedenavond wordt de
reis naar'Napels voortgezet.
De opmarsch der Groentjes in Haarlem's Dagblad is
onweerstaanbaar In 1938 werden er 47068 geplaatst
lu 1939 wateu het et [48596
Op vertoon van
Motorrijtaigen-belastingkaart
zullen zegels worden verstrekt
In het Algemeen Politieblad is opgenomen een
circulaire over de aanstaande distributie van mo
torbrandstoffen en smeerolie, welke circulaire ge
richt is tot de fungeerende directeuren van politie.
Wij ontleenen aan die circulaire het volgende:
Met ingang van een nader te bepalen datum zullen
de distributie-kringbureaux aan houders van motor
rijtuigen identiteitsbewijzen verstrekken, een derge
lijk bewijs zal slechts worden verstrekt op vertoon
van de motorrijtuigenbelastingkaart, welke geldig
heid heeft op het oogenblik van de uitreiking van
het identiteitsbewijs. Tengevolge hiervan zou het
kunnen voorkomen, dat houders van motorrijtui
gen, die over een groot wagenpark in het geheele
land beschikken en aangifte doen voor de motorrij
tuigenbelasting ter plaatse, waar het hoofdverblijf
is gevestigd, gedurende enkele dagen met hun mo
torrijtuigen niet zouden kunnen rijden, aangezien de
motorrijtuigenbelastingkaarten naar het hoofdkan
toor zouden moeten worden opgezonden voor het
in ontvangst nemen van de identiteitsbewijzen.
Ten einde aan dit bezwaar tegemoet te komen, is
bepaald, dat hij, die bij het in werkingtreden van de
distributie van motorbrandstoffen en smeerolie op
nader te bepalen dagen zonder motorrijtuigenbelas
tingkaart in verband met het afhalen van het iden
titeitsbewijs naar het hoofdkantoor is gezonden, niet
bekeurd zal dienen te worden
Er is vanzelfsprekend geen bezwaar tegen, dat de
opsporingsambtenaren zoo noodig eerst nog een
nader onderzoek instellen alvorens zij van bekeu
ren afzien.
Na de uitreiking van de identiteitsbewijzen zullen
aan houders-van motorrijtuigen zegels worden ver
strekt aan de kantoren der posterijen, waar die hou
ders zullen worden ingeschreven. Met behulp van
deze zegels kunnen de houders gedurende een ze
kere distributieperiode brandstoffen en smeerolie
betrekken. Aangezien deze zegels slechts zullen wor
den verstrekt op vertoon van geldige motorrijtuigen
belastingkaart en de houders van wagenparken de
zegels slechts kunnen verkrijgen op het postkantoor,
waaronder hun hoofdbedrijf ressorteert, zouden deze
houders bij het begin van elk distributietijdvak de
motorrijtuigenbelastingkaarten moeten opvragen ter
•erkrijging van de zegels.
Om zulks te vooi'komen is bepaald, dat de ont
vangers aan houders van motorrijtuigen, die aangifte
voor de motorrijtuigenbelasting doen ter plaatse,
waar het hoofdbedrijf is gevestigd, op verzoek een
verzamelbewijs van alle aan hen afgegeven motor
rijtuigenbelastingkaarten zullen verstrekken, het
welk bij de uitreiking van de distributiezegels in de
plaats treedt van de motorrijtuigenbelastingkaarten.
Inval op oefenterrein der N. S. B.
te Soest.
Sportleeraar staat terecht.
Voor den kantonrechter te Amersfoort, had zich
Donderdag te verantwoorden een sportleeraar uit
Amsterdam, onder wiens leiding een groep N. S.
B.'ers te Soest kort geleden oefeningen hield. Men
zal zich herinneren, dat de Soester-polxtie destijds
een inval deed op een terrein aan den Nieuwenweg
waar leden van de N.S.B. aan het oefenen waren
Een proces-verbaal werd opgemaakt
Verdachte werd verdedigd door mr. A. J. van
Vessem uit Utrecht die vei-klaarde, dat de politie
onmogelijk de gewraakte oefeningen had kunnen
waarnemen, zooals in het proces-verbaal stond
vermeld. De ambtenaar van het O.M. eischte vijf-
en-twintig gulden boete, subs, tien dagen hechte
nis.
Uitspraak over acht dagen.
Dwaze bewering over Nederlandsche
voornemens.
NEW YORK 11 Januari (Havas). Volgens den
Amerikaanschen ontdekkingsreiziger William la
Warre zou Nederland er over denken zijn bezittin
gen in de Antillenzee onder protectoraat van de
Vereenigde Staten te plaatsen in geval dat het
slachtoffer zou worden van een Duitschen inval. De
Amerikaansche vlootautox'iteiten zouden op het
oogenblik de kwestie bestudeeren.
PROF. GEIJL LID VAN DE VLAAMSCHE
ACADEMIE.
UTRECHT, 11 Januari. Prof. dr. P. C. A
Geijl, hoogleeraar in de algemeene geschiede
nis en de vaderlandsche geschiedenis van den
nieuwen tijd aan de Rijksuniversiteit te Utrecht
is benoemd tot lid van de Koninklijke Vlaamsche
Academie voor Wetenschap, Letteren en
Schoone Kunsten van België.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal in uw
Ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende is, verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zUn slechts lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Elscht Carter's Lever-Pilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
(Adv. Ingez Med.)
SCHEEPSOFFICIEREN
door den Raad voor de
Scheepvaart gehoord.
Machinisten meenen een duikboot
te hebben gezien.
OP dc uitreis naar de Oost is het motor-
vrachtschip „Tajandoen" van de Stoom
vaart Maatschappij „Nederland". 8159
tojx groot, op 7 December 1939 in het Engelsche
Kanaal 30 mijl ten Noorden van Ouessant door
een ontploffing getroffen en in 25 minuten
gezonken.
De bemanning bestond uit 54 personen, ter
wijl voorts 14 passagiers de reis meemaakten.
Zes leden van de bemanning werden vermist,
alle passagiers konden worden gered door een
Belgisch en een Italiaansch schip, welke in de
nabijheid waren.
Men herinnert zich nog, dat de geredde passagiers
en leden van de bemanning nog een tweede ongeval
beleefden, toen het Belgische stoomschip „Louis
Sheid", aan boord waarvan de schipbreukelingen
naar Engeland werden gebracht, aan de Zuidkust
aan den grond geraakte. De geredden kwamen toen
met een reddingboot veilig aan land.
Onder voorzitterschap van prof. r;.r. B. M. Taverne
onderzocht de raad voor de scheepvaart in zijn zit
ting van gisterenmiddag de oorzaak van deze
scheepsramp. De raad was samengesteld uit de
heeren A. L. Boeser, F. J. van Veen. P. A. Arriens
en H. Ebel.
Ter zitting werden als getuigen gehoord de kapi
tein van de „Tajandoen" de heer J. B. Roeterink,
de tweede stuurman, de heer G. Jonker en dé vijfde
machinist, de heer J. F. Muiser.
Volgens den kapitein was er geen enkele reden
om bang te zijn voor ontploffing aan boord. Vóór
de ramp lag hij op bed te slapen. Hij werd wakker
door het loopen van den stuurman op de brug.
Plotseling voelde hij een schok. Hij kwam op den
grond terecht De gezagvoerder dacht aanvankelijk
met aan een mijn of torpedo omdat dan de ont
ploffing luider is. De kapitein zag een geweldig
hooge steekvlam van ongeveer 100 M. uit den
schoorsteen slaan, waardoor op het bovendek brand
ontstond.
Aan boord v aren alle veiligheidsmaatregelen
getroffen. De s! >epen hingen niet buiten boord,
omdat de kapitein bang was, dat zij bij een onge
luk zouden stuk slaan. Sloepenrol was gehouden
zoowel voor bemanning als passagiers.
Zijn verhaal voortzettend, zeide de kapitein, dat
hij onmiddellijk naar de brug was gegaan. Een
sein voor sloepenrol kon niet gegeven worden, om
dat de fluit niet werkte. De telegraaf werkte ook
al niet meer.
De president vroeg of er na de ontploffing paniek
was ontstaan.
„Paniek niet! Toen ik naar beneden ging om
mijn papieren te halen, controleerde ik of alle pas
sagiers weg waren. Beneden was alles leeg".
De president vroeg of de kapitein een ontplof
fing van binnen beord uitgesloten achtte.
„Volkomen", was diens antwoord. „Als ik
mijn nxeening moet zeggen, dan denk ik, dat
een torpedo het schip heeft getroffen. Het
mijnengevaar was voorbij. Het schip liep volle
kracht, omdat op die wijze drijvende mijnen
het best vermeden worden. Ik grond mijn mee
ning op de plaats, waar het schip is getroffen,
juist bij de machinekamer".
De president vroeg of er nog andere rede
nen waren om torpedeering aan te nemen.
De gezagvoerder vertelde, dat hij een fel
licht op ongeveer 5 meter boven water heeft
gezien, toen de sloepen in het water waren.
„Ik dacht eerst", aldus de kapitein, „dat het
licht afkomstig was van een reddende boot
De Italiaansche en Engelsche schepen waren
nog zeer ver weg. Later heb ik getracht te
veif-r. if komen waar hel licht vandaan kwam.
evenwel zonder resultaat. Zoo kwam ik op de
meening, dat het licht afkomstig moest zijn
van een schip, dat zich niet bekend wilde ma
ken".
Prof. Taverne merkt op, dat andere opvarenden
het licht ook vóór de ontploffing hebben gezien.
De heer Roeterink beaamde dit. De tweede stuur
man en de uitkijk hadden het schijnsel ook dwars
van het schip opgemerkt van de brug af voor de
ontploffing. Zij meenden, dat het een patrouillee
rend oorlogsschip was, dat den naam van het schip
wilde zien.
Ook de tweede stuurman was van oordeel, dat
het schip door een torpedo was getroffen.
Ter zitting werd melding gemaakt van een
Duitsch legerbericht van eenige dagen later dat over
den dag van de ramp spreekt van torpedeering
van twee Engelsche tankschepen, terwijl uit Enge
land gemeld werd, dat dien dag één tankschip
werd getroffen.
De vijfde machinist, de heer Muiser, verklaarde,
dat hij, toen hij in het water lag, den bovenbouw
van een duikboot heeft gezien, slechts even boven
water uitstekend, welke op 2 meter van hem pas
seerde.
De voorzitter: „Pas op, alleen vertellen wat je
hebt gezien".
De heer Muiser: „Het was zoo dichtbij, dat ik er
naar toe wilde zwemmen".
Kort daarop werd hij gered door de sloep van
den kapitein.
De inspecteur-generaal vroeg den getuige te tee
kenen, wat hij had gezien.
Op een vraag van den president, zeide getuige,
dat ook de hoofdmachinist een dergelijk silhouet
had waargenomen.
Voorzitter: „Had het voorwerp vaart?"
Getuige: „Ja zeker".
Voorzitter: „Een stuk drijfhout?"
Getuige: „Neen",
Voorzitter: Hebt u nog iets gehoord?"
Getuige: „Het was doodstil".
Op voorstel van den inspecteur-generaal wordt
het onderzoek geschorst. De raad zal overwegen
een torpedo- of mijndeskundige te hooren.
Honger
t
Ja, ja, je moet dat
stel hooren, als ze
van 'tijs thuiskomen.
Ze rammelen letter
lijk van den honger.
Maar daar is op
gerekend hoor. Er staat stevige
kost op tafel. Stamppot met de
echte, Geldersche rookworst
van Stegeman. Wat zullen ze
smullèn! Want die fijne ge
kruide worst van Stegeman,
met de pikante, zachte rook-
smaak, wordt door jong en
oud bijzonder gewaardeerd.
Als U weer rookworst koopt,
let dan op het loodje van
Stegevian's echte Geldersche.
In winkels
met ons raambiljet.
(Adv. Ingez. Med.)
Spoedig over 't ijs naar
Schiermonnikoog
„Er rijden reeds auto's op het ijs". Dat is het
groote nieuws, dat piloot Parmentier vertelde, die
.Donderdagmidag tegen vieren op Schiphol met de
..Xema" terugkeerde van zijn tocht naar het Noorden
van ons land. Tusschen Urk en de Friesche kust werd
namelijk op de ijsvlakte een kleine auto waargeno
men. De vliegtocht had een zeer vlot verloop. In
beide richtingen werd een groote hoeveelheid post
vervoerd.
Op de heenreis stapten te Eelde eenige militairen
in het toestel, die op Schiermonnikoog en Ameland
moesten zijn. In omgekeerde richting vlogen zeven
passagiers mede. Het ijs bij Schiei-monnikoog- ver
keert ki uitstekende conditie en is al zoo sterk, dat
het zeer binnenkort mogelijk zal zijn het eiland van
de kust af met auto's te kunnen bereiken. In dat
geval zou ook de post op deze wijze worden ge
transporteerd.
Het eiland Schiermonnikoog bereidt zich voor op
een langdurig isolement. De Wadden zijn reeds ge
heel toegevroren en vormen een onafzienbare ijs
woestijn. De eilandbewoners verwachten spoedig de
eerste overloopers over het Waddenijs. In 1929 re
den zelfs autobussen en auto's geregeld van den vas
ten wal naar het eiland heen en weer.
Voortduring van den Staat van
Beleg.
„Voorshands geen censuur".
De minister van Defensie heeft een wetsvoor
stel ingediend tot het doen voortduren van den
Staat van Beleg in gedeelten van het grondge
bied des rijks, die krachtens de Koninklijke Be
sluiten van 1 en 6 November 1939 in Staat van
Beleg zijn verklaard.
Volgens de toelichting op het wetsontwerp ligt
het voorshands niet in het voornemen over te
gaan tol het uitoefenen van censuur, behoudens
de gevallen, waarin dit ook nu reeds geschiedt
op grond van artikel 8 der Telegraaf- en Te-
lefoonwet. De bevoegdheden Jen aanzien van
het recht van vereeniging en vergadering zijn
geheel aan de lagere commandanten overgela
ten, met dien verstande dat door den opperbevel
hebber opdracht is gegeven, dat deze vergun
ningen op behoorlijke schaal dienen te worden
verleend.
Het ligt in de bedoeling van den opperbevel
hebber van land- en zeemacht zich de uitoefening
van het militair gezag, met uitsluiting van de
overige militaire autoriteiten, voor te behou
den, behoudens dri* met name genoemde ge
vallen, waarin de uitoefening van het militaire
gezag wordt overgelaten aan de overige militaire
autoriteiten.
WIHTERSCHE KWALIH?
Mijnhardtjes
verdrijven xe veilig en vlug. 1 2 stuks SOct.
(Adv. Ingez. Med.)
Instortende muur doodde twee
werklieden.
Vorderingen tegen de gemeente Leiden niet
ontvankelijk verklaard.
's GRAVENHAGE, 11 Januari. Bij het
sloopen van onbewoonbaar verklaarde woningen
te Leiden in verband met het saneeringsplan
van deze gemeente, is plotseling een muur inge
stort. waardoor twee werklieden werden gedood.
Hun weduwen stelden een actie tegen de ge
meente Leiden in voor levensonderhoud. De ge
meente Leiden riep de aannemersmaatschappij,
die het sloopwerk verrichtte, in vrijwaring. De
Haagsche rechtbank deed heden uitspraak en
verklaarde eischeressen in haar vorderingen
niet-ontvankelijk en ontzegde, wat de vrijwa
ring betreft, de ingestelde vordering.
