Haarlem's Dagblad
„Arendskerk" getorpedeerd
in de Golf van Biscaje
door Duitsche duikboot
Twee Britsche
duikbooten vernietigd
Niet op grond van buitenlandsche
informaties gehandeld.
Modern schip
Baardige toekomst.
Het ijs wordt zeer
onbetrouwbaar.
o~o
K E IP
Het Belangrijkste
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Alle opvarenden door Italiaansch schip gered
WEDEROM is een Nederlandschschip, het twaalfde sinds 1 Sept.
j.l., het slachtoffer van den oorlog geworden. Thans is het
het nog nieuwe Nederlandsche motorschip „Arendskerk" van de Hol
land—Afrika Lijn, dat in de Golf van Biscaje door een Duitsche duik
boot is getorpedeerd en tot zinken gebracht.
De Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij ontving het be
richt van de torpedeering Maandag om 5 uur in den namiddag van het
bureau Zeeverkeer, Volgens een telegram uit Londen was de „Arendskerk" die
op weg was van Antwerpen naar Zuid-Afrika, in de Golf van Biscaje op een
afstand van ongeveer 100 mijl van Ouessant getorpedeerd en gezonken. Er
waren geen passagiers aan boord. De bemanning, bestaande uit 65 koppen,
van wie 37 Britsch-lndiërs, is gered door het Italiaansche stoomschip „Fedora".
De mannen zullen vermoedelijk te Lissabon aan land worden gezet. De torpe
deering is geschied, nadat het schip door leden van de bemanning der duik
boot was onderzocht.
Het m.s. „Arendskerk" was Maandag te 1 uur voormiddag Ouessant gepas
seerd, zoodat de torpedeering Maandagochtend te circa 7 uur moet hebben
plaats gehad. Het schip vervoerde ongeveer 4000 ton normale stukgoed-
lading van Antwerpen naar Zuid-Afrika.
Engeland antwoordt de
Amerikaansche republieken.
Recht van oorlogvoerende voorbehouden.
LONDEN. 15 Jan. (Reuter). De Britsche regeering
verklaart in haar antwoord op de nota der 21
Amerikaansche republieken, waarin deze pro
testeeren tegen de oorlogsactiviteit, in het bij
zonder den slag bij de monding van de Rio de
La Plata, binnen de z.g. zone van de Ameri
kaansche neutraliteit dat zij zich noodzakelij
kerwijs haar volledige rechten van oorlogvoe
rende voorbehoudt teneinde te strijden tegen de
bedreiging, welke zich voordoet door de Duit
sche actie en politiek en ter verdediging van
die opvatting van recht en die levenswijze, welke
naar zij gelooft, voor de volken en regeeringen
van Amerika even dierbaar zijn als voor de
volken en regeeringen van het Britsche ge-
meenebest van naties.
In de nota wordt er den nadruk op gelegd dat
de erkenning van de neutraliteitszöne door Groot
Brittannië afhankelijk moet worden gesteld van
een haar te geven voldoening dat deze zóne
aan Duitsche oorlogsschepen en proviandsche
pen niet een uitgebreide wijkplaats moet ver
schaffen, van waaruit zij zouden kunnen
overgaan tot aanvallen op geallieerde en neu
trale schepen en waar zij zouden kunnen terug-
keeren, teneinde te voorkomen dat zij strijd
zouden moeten leveren.
De eenig doeltreffende methode ter voorkoming
van oorlogsdaden binnen de neutraliteitszöne
zou zijn:
le. te verzekeren dat de Duitsche regeering
er geen oorlogsschepen heenzende en
2e. daar zooveel Duitsche schepen reeds een
toevlucht hebben gezocht in de Amerikaansche
wateren lijkt het noodzakelijk dat deze schepen
voor den duur van den oorlog onder een Pan-
Amerikaansche controle zouden worden opgelegd.
Chileensche candidate voor den
Nobelprijs.
SANTIAGO (Chili.) 16 Januari. Het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft uit Stockholm
het advies gekregen de Chileensche dichteres
Gabriela Mistral candidate te stellen voor
den Nobelprijs voor litteratuur 1940. (United
Press).
Stijgend aantal verkeersongelukken
in Engeland.
In December 895 slachtoffers van de
verduistering.
Officieel wordt te Londen medegedeeld dat
in December in Engeland 1155 personen bij
verkeersongelukken zijn gedood, waarvan 895
tijdens de verduistering. Dit is het hoogste to
taal, dat ooit in een enkele maand is gere
gistreerd. Het aantal doodelijke ongevallen tij
dens de verduistering bedroeg in de maanden
October en November resp. 564 en 674. In
1939 bedroeg het totale aantal dooden tengevolge
van verkeersongelukken 8270 tegen 6599 in 1938.
Brand in de Japansclie stad
Sjizoeoka gebluscht.
Nieuwe Amerikaansche ambassa
deur naar Brussel.
Reuter meldt uit Londen:
Cudahy, de gezant der Vereenigde Staten, die
vier dagen geleden werd benoemd tot ambas
sadeur in België is Maandagavond plotseling
uit Dublin vertrokken om zijn functie te
Brussel te aanvaarden.
Hij zou pas over twee of drie weken vertrek
ken. Men gelooft dat zijn overhaast vertrek
rnoet worden toegeschreven aan den tegen-
woordigen internationalen toestand.
35.01
i dakloozen
TOKIO, 16 Januari (Domei). Volgens een
bij het ministerie van binnenlandsche zaken
ontvangen telefonisch bericht uit Sjizoeoka is de
catastrofale brand aldaar, na 15 uren gewoed te
hebben en 6500 huizen in de asch gelegd te heb
ben. gebluscht. Het politierapport vermeldt dat
35.000 menschen dakloos geworden zijn. Twee
bewoners zijn om het leven gekomen en 158 zijn
gewond, van wie acht ernstig. Het betrekkelijk
geringe aantal slachtoffers aanvankelijk was
een groot cijfer gemeld wordt daaraan toege
schreven, dat de brand overdag uitbrak. De
omvang van de materieele schade is nog niet
bekend, maar de verliezen van de brandverzeke
ringsmaatschappijen alleen worden geraamd op
25 milioen yen.
Kalmer stemming te Brussel.
„De crisis verloopt."
De algemeene toestand werd Maandag te Brus
sel veel kalmer beoordeeld. Welingelichte krin
gen zijn volgens Reuter van oordeel dat de
zenuwachtigheid der bevolking door de militaire
maatregelen, welke de regeering genomen heeft,
verminderd is en dat thans gezegd kan worden,
dat de crisis verloopt.
Tabaksaanplant door bandjir
verwoest.
PREMBOEN. 16 Januari Aneta-A.N.P.)
De tabaksaanplant onder Keboemen is door een
bandjir geheel vernield.
Beslag op alle communistische
bladen in België.
De gisteravond gehouden Belgische kabinets
raad is besloten met inbeslagneming van de
communistische bladen onder welken titel deze
ook verschijnen.
Ook is medegedeeld dat de gouverneurs dei-
provincies besloten hebben rapporten uit te
brengen over het besluit met betrekking tot de
sluiting der openbare gelegenheden.
De regeering heeft besloten een nieuw cen
trum te vormen voor de opneming van vreemde
lingen.
Vliegtuig valt Engelschen
trawler aan.
LONDEN, 15 Januari (Reuter).De trawler
„Ivery" is op de Noordzee door een Heinkel-
bommenwerper aangevallen.
De uit negen personen bestaande bemanning
is in een Schotsche haven aan land gegaan.
(Duitsch (eqei&eiicht meldt:
BERLIJN, 16 Januari (D.N.B.) Het
opperbevel van de weermacht maakt be
kend:
„Aan het westelijk front geen bijzondere
gebeurtenissen.
De Britsche onderzeebooten .Starfish" en
.Undine" werden door Duitsche afweer-
maatregelen in de Duitsche bocht vernie
tigd. Een deel van de bemanningen werd
gered.
Verklaring van bevoegde Haagsche zijde.
57n Jaargang No. 17354
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groots
j Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
i dienst 38810. Drukkerij: Zuidei Buiten Spaarne 12.
i Telefooh: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
(10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
•14825 Soendaplein 12230.
De Nederlandsche regeering- heeft haar hou
ding ten aanzien van deze torpedeering nog niet
bepaald. Zij kan dit, naar wij vernemen, eerst
doen. wanneer zij op de hoogte is van alle hierbij
betrokken feiten.
Alle post verloren.
Voor zoover bekend is alle aan boord van de
iiArendskerk" aanwezige post verloren. Deze
bestond uitsluitend uit briefpost dus geen
pakkelpost voor de Unie van Zuid-Afrika en
Mozambique. De post omvatte in het algemeen
alle correspondentie voor deze bestemmingen,
hier te lande ter post bezorgd tusschen 5 en
11 Januari.
Twaalf Nederlandsche schepen.
Mark (Houtvaart) 1515 ton op mijn geloopen.
Binnendijk (Holl-Amer. Lijn) 6873 ton, op mijn
geloopen.
Tegri (eig. Eeftïng) 280 ton, vermist.
Safe (eig. Salomons) 375 ton, vermist
Simon Bolivar (K.N.S.M.) 8309 ton, op mijn ge
loopen.
Sliedrecht (Van Ommeren) 5133 ton, getorpe
deerd.
Spaarndam (Holl.-Am. Lijn) 8850 ton, op mijn
geloopen.
Tajandoen (Nederland) 8159 ton, na ontploffing
gezonken.
Silvain, IJM 116, trawler, vermist
Immingham (Int. Kustvaart Mij). 398 ton, op
mijn geloopen.
Truida )eig. Heidema) 176 ton, op mijn geloo
pen.
Arendskerk (Ver. Ned. Scheepv. Mij.) 8000 ton
getorpedeerd.
De „Arendskerk" werd in Danzig gebouwd. Er
was accomodatie aan boord voor 12 passagiers. De
waterverplaatsing bedroeg 17600 ton, het draag
vermogen 11000 ton, de bruto registertonnage 7889
ton; de netto registertonnage 4753 ton. De tewater
lating geschiedde 2 Juni 1938. De twee hoofdmachi
nes waren direct omkeerbare 10-cylinder compres-
sorlooze tweetact Dieselmotoren met een gezamen
lijk maximaal vermogen van 11.000 A.P.K. bij 129
omwentelingen per minuut.
UITBREIDING DER AMERIKAAN-
SCHE HULP AAN FINLAND.
Spoedig een mededeeling van
Roosevelt aan het Congres
EERSTE AMERIKAANSCHE VRIJWILLIGERS
IN FINLAND.
Roosevelt heeft de Congresleiders er van in
kennis gesteld dat hij spoedig een mededeeling
zou zenden aan het Congres over uitbreiding
van de hulp aan Finland.
De Fransche editie van de „New York Herald
Tribune" bericht dat de eerste groep Amerikaan
sche vrijwilligers in Finland is aangekomen. Zij
worden door Finsche officieren opgeleid in
schieten en skiloopen.
Duitsche duikboot tot zinken
gebracht
Door Engelsch vliegtuig aangevallen.
Maandag is op de Noordzee een vijandelijke
duikboot door een Britsch vliegtuig gebom
bardeerd. Nadat een bom zeer dicht bij de
onderzeeboot was terecht gekomen, spatte hei
water zeer hoog op. Van de duikboot is verder
niets meer gezien.
In verband met de door België en Nederland ge
nomen veiligheidsmaatregelen meldt het Duitsche
Nieuwsbureau het volgende:
Naar overeenstemmend uit welingelichte kringen
in Amsterdam en Brussel vernomen wordt, hebben
de Engelsche en de Fransche regeering in Amster
dam en Brussel informaties ingefluisterd, die de Ne
derlandsche en Belgische regeering aanleiding moes
ten geven tot de door haar uitgevoerde maatregelen.
Men heeft den indruk, dat aan Fransche zijde ten
gevolge van den druk uit bepaalde kringen een ster
kere neiging tot een levendiger oorlogsbedrijvigheid
is opgetreden. Met het oog op de mogelijkheid aan
de Maginot-linie actief te worden, zou men derhalve
thans Duitschland in België en Nederland willen
provoceeren.
Naar aanleiding van het bovenstaande kan
krachtens informatie te bevoegder plaatse wor
den medegedeeld, dat van de verspreiding van
berichten als hier bedoeld door de Engelsche en
Fransche regeeringen hier te lande niets be
kend is.
Overigens, zoo werd opgemerkt, pleegt de Ne
derlandsche regeering haar inzicht in de inter
nationale situatie te vormen op grond van be
richten, waarvan herkomst en betrouwbaarheid
door haarzelve gecontroleerd kunnen worden.
Uit Brussel meldt Belga omtrent de verklaring
van D. N. B., dat in de Belgische hoofdstad geen en
kele pers-instantie van bevoegde autoriteiten ver
klaringen heeft kunnen krijgen in den geest van
die. welke door het D. N. B. worden vermeld. Het
zelfde geldt, voor zoover wij weten, aldus voegt
Belga hieraan, toe, voor Amsterdam.
Volgens Havas maakt de Duitsche pers geen mel
ding van de officieele tegenspraak, welke door onze
regeering is gegeven van de mededeeling in het
Duitsche legerbericht, dat een Nederlandsch vlieg
tuig Duitsch souverein gebied zou hebben ge
schonden.
De Fransche Iegerberichten.
Maandagavond: „Bedrijvigheid van patrouil
les en artillerie. Plaatselijke ontmoetingen tus
schen verkenningsafdeelingen".
Dinsdagmorgen: „Niets te melden".
De brand te Soerabaja.
SOERABAJA. 15 Jan. Omtrent den
enormen brand op Tandjong Perak te Soerabaja
kan nog worden gemeld, dat het vuur schijnt
te zijn uitgebroken in een stapel katoen, waaruit
een magazijnmeester plotseling een groote steek
vlam zag schieten. Dit wijst in de richting van
zelfontbranding.
De verbrande goedang was verzekerd voor
een bedrag van f 160.000. Het verloren gaan
hiervan is een groote slag voor het havenbedrijf.
De schade aan opgeslagen goederen kan nog
niet worden vastgesteld. In de goedang, die
13.000 vierkante meter groot was, lagen o.a. op
geslagen: 2000 ton katoen, 1000 ton oud-kranten
papier, 100 ton nieuw krantenpapier, 9 auto's,
100 ton suiker. 600 kubieke meter hout. partijen
bordpapier, gaplekmeel, goeniezakken, ledige
conservenblikken en ongeveer 500 ton stukgoe
deren, gelost uit Amerikaansche schepen.
Dinsdag 16 Januari 194Ö
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Het woord is aan
Benjamin Franklin:
De toekomst wordt voorbereid door de
droomers. de utopistendoor hen, die
't oog durven te vestigen op betere din
gen dan de ellendige werkelijkheid van
heden.
Professor Nyström van de Co
lumbia Universiteit voorspelt, dat
de mannen binnen twintig jaar
weer allen volle lange baarden
zullen willen dragen
Zullen wij heusch baarden dragen,
Binnen hoogstens twintig jaar.
Als de man van vroeger dagen
Met zijn aanschijn onder haar?
Zal de overtuiging dein zijn
Zooals oudtijds ook op aard,
Mannen kunnen niet echt man zijn,
Zonder langen vollen baard?
Is het mooglijk dat ons zusje,
Zich nog eens aan 't spreekwoord houdt,
Dat het baardelooze kusje
Als een ei is zonder zout?
Of zou 't wezen dat de vrouwen.
Zij het niet tot ons gemak,
Toch den baard blijven beschouwen,
Als een soort van kinnebak?
't Lijkt me nog niet zoo onaardig.
Als 't er weer van komen zou.
Baarden staan natuurlijk waardig
En beschermen tegen kou.
Er 's een einde aan het lijden
Door dat eeuwige gescheer.
Geen om zeep en geen snijder.
Geen haarklooverijen meer.
Maar toch kan ik niet verlangen
Naar dat nieuwe baardbegin.
Ik heb liever stoppel wan gen,
Dan gordijntjes aan mijn kin.
Neen. het kan me niet bekoren,
't Eenige dat ervoor pleit
Is: wij zitten wel geschoren
Zonder baard, in dezen tijd.
P. GASUS.
Schaatsenrijders opgepast
Uit Monnikendam: Hedenochtend zeven uur zijn
de gemalen van het Hoogheemraadschap Waterland
in werking gesteld. Het ijs in Waterland zal hierdoor
natuurlijk onbetrouwbaar worden. Dit is ook het
geval met het ijs van de Loosdrechtsche Plassen en
omgeving.
We herhalen nog eens onze waarschuwing in ons
vorig nummer, om in geen geval op het ijs op open
water te gaan.
Met zorg afgewerkt!
Met zorg aangepast!
Dat is een bril van
GR. HOUTSTRAAT naasl Luxoi
(Adv. ingez. Med.)
HEDEN: 10 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING
pag
Dc dalende werkloosheid te Haarlem komt niet
aan de gemeentefinanciën ten goede. 4
Dc werkloosheid te Haarlem. 4
Huldiging van Mr. Dr. A. baron Röell die 25 jaar
Commissaris der Koningin in Noord-Holland is. 7
BINNENLAND
Het m.s. Arendskerk is in de Golf van Biscaje
getorpedeerd. 1
De Nederlandsche regeering is niet op grond van
buitenlandsche informaties tot het tijdelijk
niet-verleenen van periodieke verloven over
gegaan. 1
Jhr de Geer heeft een wetsontwerp tot hefffing
van winstbelasting op N.V.'s enz. ingediend. 3
Een voorontwerp van wet inzake een wettelijke
regeling van vacantic met behoud van loon is
aanhangig gemaakt. 3
De eendenjacht wordt op 1 Februari gesloten. 3
BUITENLAND
Volgens het Duitsche legerbcicht zijn twee En
gelsche duikbooten vernietigd. 1
Zweden en Noorwegen protesteeren te Moskou
tegen grensschending en bombardementen. 2
Sicilië is door een aardschok geteisterd. 2
De Russische luchtmacht voerde nieuwe bom
bardementen uit. 5
SPORT.
Euwe heeft de laatste partij tegen Keres ge
wonnen 4
ARTIKELEN, enz.
J. Kirchner: Porvoo. 5
Van onzen Londenschen correspondent. Een blik
op den oorlog ter zee. 5
J. B. Schuil: Westerman en Zoon. 3
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op g
LAATSTE BERICHTEN. 8
