Haarlem's Dagblad Moderne Heerenhuizen Twee vijandelijke compagnieën in den sector Salla vernietigd. IJSBANEN -Do Commissaris jder Koningin. Nederlandsche ambulance naar Finland? Gradueel verschil. „Arendskerk" had geen contrabande aan boord Het ijs zeer gevaarlijk Jhr, ui. Loudon bracht geen bezoek aan Dalad ier. Vorst en sneeuw Het Belangrijkste S7p Jaargang No. 17355 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux: Groots Houtstraat 93, bijkantooi Soendaplein 37 Postgiro- dienst 38810 Drukkerij Zuidei Buiten Spaarne 12. Telefoon Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie 10600 Drukkerij 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Soendaplein 12230 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag *17 Januari 1940 'Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per posf 3,55, losse nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per egel Regelabonnementstarieven op aanvraag Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer 0.15 Groentjes zie rubriek. Het zilveren ambtsjubileum van den Commissa- der Koningin in Noordholland, mr. dr. A. iron Röell, is op zichzelf een groote zeldzaam- ieid. In deze provincie is het zelfs nog nooit voor- {ekonlen dat de bekleeder van dezen hoogen post poo langen tijd op zijn post bleef. Toch heeft juist ambtsperiode van dezen Commissaris zich ge- ;enmerkt door een zeer belangrijke uitbreiding ^ran de werkzaamheden, eraan verbonden, met nbegrip van een aanzienlijke vergrooting van de icpresentatieve taak. Dat baron Röell aan de looge eischen, aan zijn bekwaamheid en werk- iracht gesteld, tenvolle beantwoord heeft en nog leantwoordt is wel gebleken uit de warme huldi- jng, hem gisteren ten deel gevallen. Door den lünister van Binnenlandsche Zaken werd hem le mededeeling gedaan dat H. M. de Koningin lem benoemd had tot Commandeur in de Orde it an den Nederlandschen Leeuw. Hem werden be- e ialve de versierselen van deze zeer hooge onder- cheiding verscheidene geschenken vereerd en uit e e redevoeringen die daarbij gehouden werden c prak groote bewondering voor zijn werk. Zoowel tye minister als de Gedeputeerden mr. J. B. Bo- Q nans en A. W. Michels als de het woord voerende (tatenleden E. Luden en L. van der Wal en later I e woordvoerder der ambtenaren gaven daaraan liting. En niet alleen bewondering en dankbaar heid maar ook hartelijkheid en sympathie klon en in de woorden van de sprekers, die gedurende J uovele jaren zijn medewerkers in het belang van t leze groote en dichtbevolkte provincie zijn ge- reest. In zijn antwoord, waarin hij allen dank be tuigde, verklaarde de Commissaris der Koningin mtrent den geuiten wensch, dat hij nog lang ïfieze hooge functie zou mogen vervullen, dat het II iet aangaat, dit op zijn leeftijd nog lang te doen 'f laar dat hij trachten zou nog eenigen tijd werk- aam blijven. Het gerucht van zijn aftreden eeft wel eens geloopen; dit is aldus weerlegd. Al ijn medewerkers zullen dat met voldoening heb- len vernomen. De regel die wil dat de meeste ïenschen hun arbeidstaak op 65-jarigen of 70- arigen leeftijd neerleggen telt zijn uitzonde- ingen en het is goed dat die toegepast kunnen rorden als het hooge posten met groote verant woordelijkheid geldt, waarop de betrokken functio- aris, door zijn groote kennis ën ervaring, juist in ïoeilijke tijden slecht gemist kan worden. Wie en Commissaris der Koningin kennen hebben ewondering voor zijn onverminderde vitaliteit, ijn groote scherpzinnigheid en energie en ver- eugen zich er dus in dat hij bereid is zijn taak e blijven vervullen In zijn antwoord aan het oudste lid van Gede- uteerden heeft hij bevestigd „dat hij nooit aan olitiek doet". Zijn buitengewone carrière, die hans een hoogtepunt heeft bereikt, bewijst hoe- eel diegenen, die zich buiten en boven politieke lartijgeschillen weten te plaatsen en begaafd ijn met de ware eigenschappen van den regent, lie dus van nature weten te leiden, in 's Lands elang kunnen tot stand brengen Het groote publiek, de massa, komt met de da- elijksche ambtsvervulling van den Commissaris if er Koningin weinig in aanraking. Maar dat is 18 liet de maatstaf, ook niet in onzen luidruchtigen 'ijd, waarnaar men het belang der bestuurstaak an afmeten. En dat men niet dagelijks van zijn rerk en de moeilijkheden, die hij overwinnen 1 loet, verneemt, bewijst wel allerminst dat deze unctionaris zijn taak in een soort van bevoor- echte afzondering zou kunnen verrichten. Met 11e stroomingen en tegenstellingen van den tijd i hij in zijn bestuurstaak in voortdurend contact n moet hij rekening houden, zijn invloed op zoo- 6 ele benoemingen eischt van hem groote men- H chenkennis en ondervinding en zijn representa- ieve taak, wil die met welslagen vervuld worden, n en zeer veelzijdige belangstelling. Dat deze Com- :1 iissaris der Koningin een ambt dat zoo bijzon dere eigenschappen vergt zoo voortreffelijk ver- uit geeft hem recht op dankbaarheid en erlcen- ling ook buiten den kring van zijn medewerkers, lij onze gelukwenschen zij dus ook de hoop geuit lat de voortzetting van zijn arbeid hem nog veel 1 oldoening moge schenken. Een Marokkaan, die aan het Westelijk front gevangen genomen werd, wordt onder bewaking van Duitsche soldaten in verzekerde bewaring gesteld. Een Duitsche piloot wiens toestel boven Fransch grond gebied omlaag geschoten werd, wordt onder geleide naar het Fransche hoofdkwartier gebracht. DE FINNEN MELDEN: Mijn aan de Zeeuwsche kust ontploft. Stukken kwamen vijfhonderd meter verder terecht. BRESKENS, 17 Januari. Vanochtend om ögeveer 7.40 uur is bij den Oosthavendam te Ireskens een mijn ontploft, welke voor zoover lekend is, geen schade heeft aangericht. Alleen ie geleidingen van het lichtnet op den haven- iam zijn vernield. Stukken van de mijn kwamen öngeveer 500 meter verder terecht op de ge louwen van den provincialen stoomboot-dienst en ton de stoomtram maatschappij, zonder echter «nige schade aan te richten. Op eenigen af tand van de plaats, waar de mijn ontplofte, is een tweede mijn aangespoeld, terwijl op het itrand van den Westhavendam, nabij het fort Prederik Hendrik, nog drie mijnen zijn aan troffen. De kapitein van de veerboot, welke den dienst toderhoudt tusschen Vlissingen en Breskens. beeft vanochtend op zijn route van Vlissingen ïaar Breskens nog twee mijnen op zee gesigna leerd. De aangespoelde mijnen zijn afkomstig van de Nederlandsche marine. Het Dinsdag uitgegeven Finsche Ieger- bericht meldt dat zich het gewone afmat- tingsvuur der artillerie op de Karelische landengte heeft voorgedaan. Een aanval bij Taipale werd met eenige zware verliezen afgeslagen. In den sector Salla zijn twee vijandelijke compagnieën vernietigd. Ter zee: niets belangrijks. In de lucht: De Russische luchtmacht is Maan dag veel minder actief geweest dan den vorigen dag OIngeveer 80 Sovjetvliegtuigen legden bombardementen in het binnenland ten uit voer. De Finsche luchtmacht voerde verkennings vluchten uit en defensietochten. Zij bombar deerde eenige malen de vijandelijke troepen. Vier Sovjet Russische vliegtuigen zijn neerge haald. Bovendien is gebleken, dat twee Russi sche vliegtuigen, waarvan in 't vorige commu niqué gezegd werd, dat zij waarschijnlijk ver loren waren gegaan, gevonden zijn. Het hoofdkwartier van het militaire district Leningrad deelde mede: Op 16 Januari bedrij vigheid der verkenners in de districten Moer- mansk, Oekhta en Repola. In het district Petro- savodsk hebben de gevechten tusschen infan- terie-eenheden voortgeduurd. Op de landengte van Karelië een niet hevig artillerievuur. De Russische verkenningseenheden hebben vijandelijke pogingen verkenningen uit te voeren over een uitgebreid front onmogelijk gemaakt. De vijand heeft groote verliezen geleden. De Sovjet luchtmacht heeft verkenningsvluchten gemaakt en op sommige plaatsen knooppunten van spoorwegen en militaire doelen gebombar deerd. De radiozender van Moskou geeft volgens Ha- vas toe, dat de Russische luchtmacht tijdens de campagne in Finland brandbommen gebruikt Dit blijkt uit een gisteravond om elf uur pl. tijd uitgezonden relaas over het optreden van een escdrille, dat onderscheiden werd. Dit escadrille had 'n trein en en station gebombardeerd, waar zich „Wit-Finsche troepen" bevonden en hmzen op welker daken zich vijandelijke soldaten hadden genesteld. De spreker verklaarde dat het uit de Russische vliegtuigen brandbommen regende. Onbekend vliegtuig bombardeerde Russische bases. De Finsche bladen publiceeren een bericht over een bombardement door een vliegtuig van onbekende nationaliteit op het eiland Dagó. waar de Sovjets lucht- en vlootbases van Est land hadden verkregen. In welingelichte Finsche kringen zegt men niet te begrijpen hoe de Fin nen van een dergelijke provocatie zouden kunnen worden beschuldigd, gezien het feit dat die bases niet in een vergevorderd stadium verkeeren en den Finschen troepen geen schade kunnen doen. De Sovjets hebben op Dagö 2000 a 3000 man gelegerd. Uit andere bron wordt voorts gemeld dat het bombardement geen schade zou hebben aangericht, en alleen de zenuwen van de roode soldaten op zwaren proef zouden hebben gesteld. De ondergang van de 44ste divisie der Sovjets. Met talrijke bijzonderheden publiceeren de Finsche dagbladen een relaas over de ver schrikkingen van de Russische nederlaag in het noorden, aldus een Havas-bericht uit Helsinki. Een der correspondenten schrijft: Wie de 44ste divisie niet vernietigd heeft ge zien op den weg van Suomussalmi naai* Raate. kan geen raming maken van de geweldige ver liezen. die de Finnen den Sovjets hebben toe gebracht in dit afgelegen gebied. Langs den weg liggen de door de koude ver steende Russische lijken: sommigen zitten nog gehurkt in inderhaast van takken opgebouwde schuilplaatsen, anderen zijn doodgevroren in vu rende houding, een opengescheurde tank toont de bedienende manschappen in zittende houding De journalist voegt hieraan toe: „Daar liggen duizenden mannen, wier gezinnen ongetwijfeld nooit zullen weten wat er gebeurd is. Dat is de af schuwelijke misdaad van het Kremlin tegen het! Russische volk". Door de Finnen krijgsgevangen gemaakte Rus sen verklaarden, dat de troepen, waartoe zij be hoorden, hun commissarissen hadden gedood. De soldaten waren toen bijeengekomen om een brief op te stellen aan Stalin, opdat hij den oor log zou doen staken. De brief is nooit afgeschre ven doordat de Finnen den vijand met handgra naten aanvielen en de mannen verspreid werden in het woud. Een zeker aantal soldaten bleef er gens in de sneeuw en zij, die zich later overgaven hadden zes dagen zonder voedsel doorgebracht. Verder verhalen de reportages dat de verplaats bare Russische propagandabureaux vol papieren zaten en portretten van Sovjetleiders, vooral wer den groote portretten van Stalin gevonden. Onder de gevonden documenten bevonden zich boekjes, waarin de ideale omstandigheden beschreven werden, die in de Sovjet Unie heerschen. Ook wa ren er verhalen bij die tevoren waren geschreven en gedrukt, over de successen van den Sovjet veldtocht in Finland. Ook zijn formules gevonden voor het afleggen van den eed van trouw aan het communisme en de Sovjet Unie. Verder lang op den weg een veldbioscoop waar schijnlijk bestemd voor de Finsche dorpen, waar de Russen dachten met open armen ontvangen te zullen worden. Een veldambulance werd door de Russen op hun terugtocht achtergelaten De ver pakkingen der medicamenten en verbandmidde len waren zelfs niet opengemaakt. Russische zie kenverplegers hadden holen gegraven aan den kant van den weg en die met takken afgedekt Daarin werden gewonden gevonden, die door de koude al lang geheel bevroren waren voor de Fin sche soldaten arriveerden. Volgens de gevonden documenten schijnt het, dat de 44ste divisie ver sterking van een bataljon skiloopers verwachtte. Dit is waarschijnlijk verdwaald, want niemand weet wat er van kan zijn geworden. Spionnen terechtgesteld. De Finsche autoriteiten die den strijd hebben aangebonden tegen de Russische spionnage in Finland, hebben volgens Havas onlangs twee man van het Russische leger gearresteerd, in wier bezit men documenten betreffende de landsverdediging vond. Zij werden enkele dagen later veroordeeld en binnen 24 uur terechtge steld. Ook is een Finsch staatsburger, die sedert den aanvang van het conflict in dienst der Sov jets stond, gearresteerd en wegens spionnage ter dood veroordeeld en terstond terecht gesteld Russische versterkingen naar Salla. Uit den sector Salla-Kuolajarvi wordt aan het D.N.B. de aankomst van aanzienlijke Russische versterkingen gemeld. De Russen zouden hun front vooruit hebben geschoven in de richting van Komijarvi. Russisch oordeel over de Sovjet-troepen. Het Russische blad „Isvestia" wijdt een hoofdartikel aan het verleenen van onderschei dingen aan manschappen en officieren van het tegen Finland strijdende leger, waarbij het blad den lof tuit van hun dapperheid en moed. Men zegt thans, zoo schrijft het blad, dat de uitrus ting van het Roode Leger goed is, maar dat het personeel niet deugt. Tijdens den strijd te gen Denikin en Koltsjak werd geen aandacht geschonken aan de uitrusting en toch werden zij verslagen. Het artikel eindigt met de volgen de woorden: „Met Stalin's naam op de lippen trekken zij ten strijde om de wespennesten te verpletteren van de Finsche witte garden. De wil onzer krijgslieden is hecht, hun doel is duidelijk: de vijand zal verpletterd en vernietigd worden." Weer luchtalarm op Zweedsch gebied. Dinsdagmorgen is te Tornea en Haparanda op nieuw luchtalarm gemaakt. Drie kwartier later klonk het sein, dat alles veilig was. Er zou ove rigens geen enkel vliegtuig gezien zijn. DOORLOOPEND GEOPEND. ToegangsprijsEINDENHOUT 25 et. BREDERODE 20 ct. RIJWIELSTALLING GRATIS. Verboden op „Noren" te rijden. (Adv. Ingez. Med.) Daar gebleken is, dat in Finland de komst van een Nederlandsche ambulance op prijs zal worden gesteld, heeft zoo vernemen wij het bestuur van de Finsch-Nederlandsche vereen iging zich ter zake met het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis in verbinding gesteld. Een beslissing hierover kan op korten termijn worden tegemoet gezien. Voorts is onder auspiciën van genoemde vereeni- ging een dames-comité in wording dat de inzame ling van kleeren voor Finland op zich zal nemen. (Volgens berichten uit Argentinië ivordt dat land geteisterd, door een hittegolf met temperaturen zooals in vele jaren niet zijn voor gekomen.) Heerlijk tintelen mijn ooren En mijn neus is prachtig blauw, Want de dooi verdween weer gauw En het heeft weer fijn gevroren. Winterhanden heb ik hevig, Ik heb net eens frisch geniesd. 't Is wel merkbaar dat het vriest, Door den wind voel je het stevig. 't Snijdt je fijn door merg en beenen En waarneer je dan op straat, 't Snijdt je fijn door merg en bei En waarneer je dan op straat, Haast leuk van de sokken gaat, Voel je 't in je winterteenen. Ja, je moet er bij die koude. Met een schraal maar blij gezicht, Op de winterpret gericht, Maar den moed zien in te houden. En daarbij met deernis lezen. Van de zon, die nu zoo brandt Op het Argentijnsche land, Ach, wat moet dat vreeslijk wezen. Als hier zoo de zon zou schijnen.... Denk je toch, hoe fijn 't hier is, Niet zoo warm maar eerder frisch, Arme, arme Argentijnen. P. GASUS. TE KOOP nog enkele prachtige HEERENHUIZEN, voor zien van modern comfort, gelegen aan de Lod van Deyssellaan, vlak bij station Bloemendaal, Ook nog eenige TE HUUR met centr. verw., ad 630.— per jaar. Te bevr.: S. VELDKAMP, Van Dortstraat 90, Telef. 16373. (Adv. Ingez. Med.) Verklaring der reederij ..Maaskerk" en „Heemskerk" varen niet uit De reederij van de getorpedeerde „Arends kerk", de Ver Ned. Scheepvaartmaatschappij, bestrijdt de Duitsche bewering, dat het schip contrabande aan boord zou hebben gehad. De „Arendskerk", die leeg van Rotterdam was ver trokken, had in Antwerpen een lading inge nomen, welke uit stukgoederen bestond en be stemd was voor Kaapstad en Durban. De verzekering van het schip was voor 3/4 onder gebracht bij Britsche assuradeurs en voor 1/4 bij den Staat der Nederlanden ingesloten molestrisico. De bemanning van de „Arendskerk" is van het Italiaansche schip „Fedora" overgegaan op het motorschip „Poelau Bras" van de Stoomvaart Maatschappij „Nederland", dat hedenmiddag om streeks 12 uur te Lissabon werd verwacht. De „Heemskerk", welke Dinsdagavond uit Antwerpen naar Zuid Afrika is vertrokken, is te Vlissingen tot nader order van de directie vastgehouden. Ook de „Maaskerk", welke van Rotterdam naar West Afrika zou vertrekken en in Rotterdam lading zou innemen, zal voor- loopig niet vertrekken. De IJsvereeniging „Haarlem en omstreken" af- deeling IJsbond H. N. meldt on:s Door het malen van „Rijnland" is het ijs in n om Haarlem zeer gevaarlijk. Ook het üs in Waterland is door malen zeer gevaarlijk. Het woord is aan De Marivaux: In deze wereld moet men iets te goed ivezcn om goed genoeg te zijn. Wel een gratieverzoek aan Lebrun overgebracht. Semi-officieel wordt te Berlijn medegedeeld: Zooals reeds in een D. N. B.-bericht werd vast gesteld, beschikt men in politieke kringen alhier over aanwijzingen, dat de door België en Neder land genomen militaire maatregelen niet in de laat ste plaats verband houden met een Fransch infor matie-initiatief. Vooral schijnt een bezoek van den Nederlandschen gezant te Parijs aan Daladier een rol geshpeeld tehebben In het genoemde D. N. B.-bericht was er ook reeds op gewezen, dat men deze Fransche manoeuvre in verband brengt met bepaalde neigingen, een meer levendige oorlogsbedrijvigheid tot stand te brengen, waarbij uien te Parijs, gezien de onmo gelijkheid, tegenover den Duitschen West wal een offensief te ontketenen, Duitschland alsook elders, zooals in België en Nederland zou willen provo- ceeren. Zooals bekend, speelt het bewustzijn der westelijke mogendheden, dat de oorlog op de tot dusver gevolgde wijze niet tot een resultaat kan leiden en derhalve een uitbreiding noodig heeft, sedert geruimen tijd een belangrijke rol. In dit beeld passen talrijke berichten, o.a. ook die van een Amerikaansch agentschap, dat kortgeleden meldde, dat Engeland Zweden wil „garandeeren". Een tegenspraak is tot dusver nog niet gepubliceerd. Interessant zijn in dit verband voorts stemmen van Fransche bladen, die, nadat de door hen en door de Britsche pers rondgestrooide beweringen over een zoogenaamd Duitsch vredesinitiatief in Finland en Rusland meermalen waren tegengespro ken, niettemin beweerden, dat Duitschland tot dit initiatief was overgegaan om, na bijlegging van het Finsch-Russische conflict, tezamen met Rusland tegen het Europeesche Oosten te velde te kunnen trekken. Al deze symptomen zijn voldoende voor Berlijn om alle bewegingen der tegenpartij, die tracht, waar dan ook, in troebel water te visschen, met de uiterste waakzaamheid te volgen. Hierbij kan op grond van informatie te be- voegder plaatse warden aangeteekend, dat heti bezoek, waarvan in de internationale pers van Zondag en Maandag melding werd gemaakt, in werkelijkheid betrof een bezoek bij den pre sident der Fransche Republiek, den heer Lebrun, en dat bij die gelegenheid, met uitslui ting van andere onderwerpen, behandeld is een gratieverzoek ten behoeve van ccn in Frankrijk wegens spionnage veroordeelden Ne derlander. houden voorloopig nog aan, maar het kwik zal, naar De Bilt verwacht, in de buurt van het vriespunt blijven. Uit de bewolkte lucht zullen nog wel sneeuw buien neerdwarrclen, maar de Westen wind is zwak tot matig. HEDEN: 12 PAGINA'S. HAARLEM EN OMGEVING Tengevolge van de moeilijkheden vanwege de weersomstandigheden zijn de aardappelprij zen verhoogd. 2 Het jubileum van den Commissaris der Ko ningin. 4 BINNENLAND Jhr. Loudon heeft geen bezoek aan Daladier ge bracht 1 De bemanning van de „Arendskerk" is door de Poelau Bras aan boord genomen. 1 Er bestaat een plan een Nederlandsche ambu lance naar Finland te zenden. 1 1939 was een gunstig jaar voor de schatkist. 3 De Raad voor de Scheepvaart onderzoekt de „Spaarndam"-ramp. 3 Theorie en practijk van O. en O. 7 BUITENLAND De Finnen zeggen twee Russische compagnieën in den Salla-sector te hebben vernietigd. 1 Chamberlain prees in het Lagerhuis de rustige houding van Nederland en België. 5 Engeland zal aanzienlijke hoeveelheden oorlogs materiaal naar Finland zenden. 5 De verklaringen in het Lagerhuis over het heen gaan van Hore Beiisha wierpen geen nieuw licht op deze zaak. 5 De Britsche Admiraliteit erkent het verlies van drie duikbooten. 5 Roosevelt heeft een boodschap aan het Congres gericht over uitbreiding van het crediet aan Finland. g De Fransche communisten zijn van het Kamer lidmaatschap vervallen verklaard. 6 SPORT. Damrubriek. g Sport in 't Kort. 3 ARTIKELEN, enz. R. P.: De Commissaris der Koningin. 1 J. II. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbuiten 3 Spaansche correspondentie: Wat in Madrid tij dens den burgeroorlog geleden werd. 5 Van een bijzonderen medewerker: Het leven van vader en zoon Ciano. g Van onzen Scandinavischen correspondent: Het Russische protest. g Mr. E. Eiias: Robin Hood is dood. 7 W. A.: De vergeten Koningin. j| K. de Jong: Concert der Rachvereeniging. 8 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen OP JQ LAATSTE BERICHTEN i<j

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1