A
MATIEK
Stattandsche duinen molden
Zwits&ische keuken.
Wij passen ons aan!
AGENDA.
Echte WALES-Anthraciet
WITTOP KONING
Hef
js om Haarlem
gevaarlijk.
Ochtenabeurs Amsterdam
Explosies
in Engelsche kruitfabrie
VRIJDAG 19 JANUARI 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
HAARLEM'S WITTE
SCHOONHEID.
Buitenlanders noemen ons land vlak. i
Wanneer we op onze duinen wijzen is een
(medelijdend schouderophalen het eenige be
scheid Ook de heuvels op de Veluwe en in den
Achterhoek worden door de toeristen niet „au
serieux" genomen. Neen, we moeten niet pro-
beeren ons aan het noodlot te onttrekken. Wij
zijn en blijven een vlak land.
En toch wanneer de nood aan den man komt
maken we van onze duinen bergen, niet alleen
in onze fantasie, neen, in werkelijkheid. Velen
konden dezen winter niet naar het buitenland
om de „echte" wintersport in een heuse h
berglandschap te beoefenen. Geen nood! De na
tuur helpt ons ook een handje en heeft de dui
nen in een sneeuwkleed gestoken. En we genieten
van onze bergen van Nederlandsch fabrikaat: de
duinen.
In Bloemendaal en Zandvoort ziet men tafe
reeltjes, die men in normale tijden op prent
briefkaarten van familie en kennissen uit Cha-
monix, Arosa of waar niet al meer pleegt te ont
vangen.
Skiërs dalen de duinen af en komen tot de
conclusie dat het hier in het Zandvoortsche
„berglandschap" ook wel gaat, en in Bloemen
daal zeulen deze sportmenschen op hun lange
latten ook langs de heuvels.
De arrenslee met de romantisch-klingelende
belletjes glijdt over de sneeuwvacht. Sleden sui
zelen, en allerwegen hoort men de opgewekte
lach van de jeugd.
Auto's trekken sleden voort, en ook de sneeuw
ploegen slepen in het „kielzog" rijen „bobs".
Sneeuwballen vliegen door de lucht, en me
nigeen wordt eens duchtig „gewasschen". Op
Kijkduin in Bloemendaal was de drukte van
gistermorgen, toen er reeds veel animo was
voor bobsleden, kinderspel vergeleken bij de be
langstelling voor wintersport des middags en
des avonds.
Velen verbonden aan den tocht een wandeling
door het bosch en den onvergelijkelijk mooien
Midden Duin en Daalscheweg.
Een detachement militairen trok er met de
schaats op uit.
Maar dit was vergeefsche moeite. Caprera en
de baan in Duin en Daal lagen dik onder de
sneeuw en rijden was uitgesloten.
Bij Kijkduin vonden we duizenden bijeen.
De militairen hadden vrij af, sommigen had
den sleetjes geleend en de anderen genoten in
dichte hagen langs den kant van dit voor hen
zoo ongewone schouwspel.
Vele scholen hadden „sneeuwvrij" en zoo werd
het een gezellige middag. Het publiek maakte
de fout op den weg te gaan staan, zoodat voora'
boven de baan te smal was.
De een krijgt er een vleug van beet in auto of
trein, den ander wordt deze gniepige kwaal als
het ware thuis gebracht, omdat zijn woning,
hoewel soms op zichzelf niet vochtig, op een van
nature drassigen bodem staat; ook tochtige deu
ren en ramen kunnen U parten spelen en oor
zaak zijn van al Uw lijden aan Rheumatische
pijnen. Maar de eigenlijke oorzaak, die zich
doet gelden als -de eerste kiemen gelegd zijn,
is onzuiver bloed: schadelijke zuren die zich
vastzetten en ophoopen in spieren, spierweefsels
en gewrichten. Toen de wetenschap zóó ver
gevorderd was, dat die oorzaak vaststond, was
het haar taak, uit te zien naar middelen, die Uw
kwaal in haar oorzaak aantastten. En zoo ont
stond de wondere samenstelling van Kruschen
Salts. Dit unieke middel, dat sinds vele jaren
in alle hoeken van de wereld met zooveel succes
wordt toegepast bij de bestrijding van Rheu
matische pijnen, dankt zijn weldadige werking
uitsluitend aan de aansporende werking, die de
10 minerale zouten waaruit Kruschen Salts is
samengesteld, uitoefenen op lever, nieren en in
gewanden. Zoodra deze organen door den ac-
tiveerenden invloed van Kruschen weer op
krachten komen en haar taak verrichten als
vroeger, krijgen de schadelijke zuren geen kans
meer. Ze worden radicaal verwijderd, uit
het bloed gefilterd en afgevoerd langs na
tuurlijken weg Scherpe zuren die zich al
hebben vastgezet, worden weer in den bloedsom
loop opgenomen en verlaten op dezelfde wijze het
lichaam. Met het wegnemen van de oorzaak,
verlost Kruschen U allengs van Uw pijnen, die
met het doorwerken van Uw kuur spoedig tot
het verleden gaan behooren. Wacht toch niet
langer i Koop vandaag nog Kruschen Salts en
begin morgen bij het opstaan-—- met de
beroemde dagelijksche dosis zooveel als er op
een cent gaat. Het zal U zoo goed doen! Kru
schen Salts is verkrijigb. bij apoth. ■en drog. a
f 0.40, f 0.75 en f 1.60 (extra groot pak). Pator.'
E. Griffiths Hughes Ltd., Manchester (Enge
land). Opgericht 1756.
(Adv. ingez Med.)
Heden:
VRIJDAG 19 JANUARI
Gebouw Ned. Protestantenbond, Berkenstraat:
Psychometrische séance „Harmonia", 8.15 uur.
Frans Hals Theater: „De Kat en de Kanarie 2.30
7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: „Goodbye Mr. Chips 2.30, 7 en
9.15 uur. o
Cinema Palace: Jesse James „de wreker l en
8.15 uur.
Rembrandt Theater: Gloria Jean m „Pip met va-
cantie", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Moviac Theater: Charlie Chaplin m „De Winkel
dief". 2.30 en verder van 7.15 uur af.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 3—5 en van
79 uur.
ZATERDAG 20 JANUARI
Stadsschouwburg. Wilsonsplein: Fritz Hirsch
Operette „Freut Euch des Lebens", 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen: 's middags en 's avonds.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, ellten werkdag van 35 en van
J9 uur.
Snel was de baan 's middags ook niet. Daar
voor was de sneeuw te rul.
Menigmaal kwamen er botsingen onder on
bedaarlijk gelach en ernstige gevolgen, hadden
ze niet, nu er zooveel sneeuw was.
Een soldaat verwekte hilariteit door op een soort
schaatsen zonder ijzers naar beneden te prikken.
Honderden natuurvrienden genieten van de
schitterende tooneelen, door de sneeuw in Groe-
nendaal geschapen.
Voor sleeën was in Heemstede weinig gelegen
heid daar de saieeuw te fijn was, en dus niet pakte.
De schaatsenrijders kunnen weer naar harte
lust genieten, daar het bestuur van de ijsbaan
,De Volharding" met veel personeel gearbeid heeft
om de banen vrij van sneeuw te maken.
Reeds gisteravond kon de baan weer openge
steld worden. Het was een aardig gezicht de rijd
sters en rijders te volgen tusschen de bergen van
sneeuw, die liggen tusschen de verschillende ba
nen. Door de felle verlichting stak de sneeuw
scherp af tegen het ijs.
Ook op de v. Merlenvaart langs de Vrijheids-
dreef werd weer diank zij het werk van den daar
geplaatsten baanveger, die een goede dubbele baan
heeft gemaakt, druk gereden
Het ijs is, dank zij de goede zorgen, daaraan be
steed, zoowel op de ijsbaan als aan de Vrijheids-
dreef heel goed
Een bewoner van het Bosch en Vaartkwartier
meent dat de Haarlemsche gemeentereiniging
niet voldoende activiteit toont bij het sneeuw
ruimen; in het bijzonder hebben de bewoners
der buitenwijken te klagen. Hij betoogt dat er
veel werkloozen zijn, zoodat er geen tekort be
hoeft te zijn aan werkkrachten. Ook verwondert
hij er zich over dat zoo weinig werkloozen trach
ten wat te verdienen door hun diensten aan te-
bieden voor het schoonmaken van trottoirs en
stoepen.
Wij hebben deze opmerking ter kennis gebracht
van den directeur der Gemeentereiniging in
Haarlem. Deze deelt ons in antwoord daarop
mede, dat het aantal werkloozen, dat extra
aangenomen kan worden beperkt is door twee
redenen. 1ste aan het materiaal, waarmee ze
moeten werken, komt een einde. 2e. De geld
middelen, die aan sneeuwopruimïng besteed
kunnen worden, zijn gelimiteerd. De buitenwij
ken komen uiteraard later aan de „sneeuw-
schoononaakbeurt" dan het stadscentrum.
Tot zoover deze kwestie.
Op het tramnet doen zich in het algemeen nog
slechts de niet te voorkomen 5 minuten-vertra
gingen voor. Van overbelasting der centrale
en van het dichtraken van wissels is geen sprake
meer. Het oponthoud wordt grootendeels door
het andere wegverkeer veroorzaakt. Fietsers, die
op de trambaan rijden, kunnen niet zoo vlug uit
den weg komen, en auto's blijven gelukkig nog
steeds voorzichtig rijden. Al het beschikbare
materieel en personeel blijft ook vandaag in
functie.
In Heemstede zijn 150 werklieden bezig met
schoppen de sneeuw aan de wegkanten te gooien.
Twaalf met paarden bespannen wagens halen
deze sneeuw op. In den afgeloopen nacht hebben
twee sneeuwploegen doorgewerkt.
De Heeren- en de Binnenweg worden gepe
keld. De toestand van de wegen wordt hier in
het algemeen ook beter
Dankzij de vorst blijft het sneeuwkleed, waarin
de boomen van den Haarlemmerhout gestoken
zijn, behouden. Velen ondernemen wandelingen
door Haarlem's thans zoo schoone dreven. De
boomen staan langen tijd in bloei, doch de
dagen dat zij een sneeuwkleed torsen, zijn te
tellen! Ook het stadsbeeld is zeer fraai, de
daken blijven wit, de pleinen en plantsoenen be
houden de wintersche ongereptheid.
Maar ook de medaille van Koning' Winter heeft
een keerzijde! Het verkeer ondervindt de lasten
van de sneeuw, hoewel vandaag lang niet in zoo
groote mate als gisteren.
Het verkeer
functicnneert beter.
Gisteren heeft het personeel van de Gemeente-
reiniging in Haarlem, versterkt met 250 losse
sneeuwruimers doorgewerkt tot half zes des
avonds.
Vanmorgen zijn wederom 250 losse sneeuw
ruimers met handkarren en paarden en wagens
aangenomen. De 8 motorsneeuwploegen zijn
steeds in de weer om de hoofdwegen en asfalt
straten sneeuwvrij te maken. Het verkeer, zoowel
de trams als de bussen, funetionneert veel beter
dan Donderdag. De auto's en fietsen kunnen
zich op de hoofdwegen goed bewegen. In de
buitenwijken blijft het rijden nog steeds moei
lijk.
Geïmproviseerde sleetjes in Zandvoort.
In Zandvoort is al wat min of meer recht
heeft op den naam van slede voor den dag ge
haald en de jeugd vermaakt er zich mee. Mis
schien zijn zij, die hun speelgoed zelf in elkaar
spijkerden, er nog gelukkiger mee, dan degenen
die kunnen bogen op het bezit van een keurir
afgewerkt fabrieksproduct. Overal waar mear
een behoorlijke helling is te vinden, is ook de
jeugd, zoowel op straat als in de duinen.
Zoolang de sneeuw versch was vermaakte de
jeugd en ook oudieren zich kostelijk met
sneeuwballen gooien en ook het z.g. „inzeepen"
werd niet vergeten. Als de jongens het publiek
op straat maar niet lastig vielen, deden de agen
ten wel een oogje dicht. We zagen zelfs hoe een
extra-sportieve agent zijn prestige onder de
jeugd voorgoed vestigde door een sneeuwballen
gevecht aan te gaan met een groep jongens en
als overwinnaar uit den strijd trad. We zijn er
van overtuigd dat die jongens een blijvend
respect voor dezen dienaar van het gezag zui
len bewaren.
Naast veel vreugde brengt de sneeuw ook ont
zettend veel last. Wel zijn de straten zoo spoe
dig mogelijk gebaand, doch dat neemt niet weg.
dat de wegen zeer moelijk begaanbaar blijven.
Met rollend materiaal is het verkeer nog zeer
moeilijk. Melkboeren bakkers, slagers, kruide
niers en andere handelaren bedienen hun klan
ten bijna uitsluitend met behulp van de slede
De weinige paarden, die anders in Zandvoort
worden gebruikt, blijven thans op stal, omdat de
beesten in de sneeuw zeer moeilijk vooruit kun
nen komen.
De grootste ellende maken thans de vogels
mede. Nergens vinden ze eenig voedsel, tenzij
de menschen hen helpen. Gelukkig zijn er velen,
die juist in deze dagen aan de vogels denken en
zoo mede werken om hen door dezen zeer moei
lijken tijd heen te helpen.
In Bloemendaal wordt vandaag op de wegen
zand gestrooid. Honderd werklieden zijn gelijke
lijk tusschen Bloemendaal en Vogelenzang ver
deeld om voet- en fietspaden van sneeuw te
ontdoen.
Een zestal auto's is in de weer om deze
sneeuw op te laden en naar elders te transpor
teeren.
Verwachting, geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur:
Des nachts en des ochtends plaatselijk zeer
strenge vorst. Overigens strenge tot matige
vorst, nevelig tot helder of halfbewolkt,
droog weer, zwakke tot matige zuidooste
lijke tot oostelijke wind.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren
Laagste hedennacht
Hoogste heden
F 32
F 21
F 21
De stroom van koude continentale lucht over
Oost-Europa, die door de ontwikkeling van het
minimum voor de zuidkust van Noorwegen en
over de Noordzee was onderbroken, herstelt zich
weer. Het hoogedrukgebied over de Baltische sta
ten bouwde zich op tot 1030 mbar en de lucht-
drukstijging is nog niet ten einde. In het Mid-
dellandsche Zeegebied is de luchtdruk laag. De
pressies van 1000 mbar liggen over Italië en den
Balkan. In de Adriatische Zee stak de bora
weer op.
Zware sneeuw viel in het binnenland van Yougo
Slavië en zelfs een station aan de zuidpunt van
Sardinië meldde gisteren op het midden van den
dag matige sneeuw met een temperatuur nabij
het vriespunt.
Ten westen van Portugal ontwikkelde zich een
nieuwe storing, welke oost-noord-oostwaarts door
dringt. Zij bracht zware regens aan de kust van
het Iberische schiereiland en sneeuw op de hoog
vlakten bij lichte tot matige vorst.
Het arctische maximum over Groenland van
1040 mbar neemt langzaam verder af.
Het vlakke minimum over d,e Noordzee vult ver
der op. Een kern van 1010 mbar ligt nog nabij
Zuid-Noorwegen.
Zijn storingsfront is verder naar het oosten ge
trokken en gaf gisteren aanleiding tot zware
sneeuw over het midden van ons land en heden
morgen aan de zuidkust van Noorwegen. Tijdens
de nachtelijke'opklaringen daalde de temperatuur
bij ons boven het dikke sneeuwdek zeer snel. In
den Helder was de temperatuur gisteravond
0 graden en hedenmorgen -12 graden.
BAROMETERSTAND
Stand van gisteren 760 m.M.
Stand van hedenmorgen 10 uur 764 m.M.
Neiging: Vooruit.
Opgave van CAREL v. HUIZEN, Opticien.
KI. Houtstraat 13. Tel. 14112.
BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS:
Politie: 11850.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne) Ged
Oude Gracht: 14141.
Brandweer: 15333.
ee*t waahfttyuj vwt JUvalifalt
Een halve eeuw geleden
(Adv. ingez Med.)
°"a a 1.85, afm 8-15 nun.
f 2.45, afm 15-22 m.rn
f 2.80, aïm 22-35 mm
FRANCO HllIS - PER 70 K.G.
HARMENJANSWEG 67 a TELEFOON 16100
(Adv. ingez. Med.)
A.s. Zondag dorpentocht.
De heer R. D. Baart de la Faille, voorzitter der
IJsvereeniging voor Haarlem en Omstreken, af-
deeling IJsbond Holland's Noorderkwartier
deelt ons mede, dat het ijs om Haarlem door het
malen van Rijnland gevaarlijk is gebleven.
De baan van deze vereeniging op den Klopper
singel te Haarlem is weer uitgezet.
Het voornemen bestaat om voor a.s. Zondag
een dorpentocht te organiseeren, die bij Enk
huizen begint.
Tot zoover deze mededeelingen,
De banen van St. Moritz aan de Amsterdam-
sche Vaart, van de tennisparken Eindenhout aan
den Wagenweg te Haarlem-en-Brederode te Sant
poort en van de IJsclub voor Haarlem en Om
streken aan de Kleverlaan zijn tót vanavond laat
toe, opengesteld.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
10.15 uur.
Londen 7.44 3,4
Berlijn 75.40.
Parijs 4.22)4
Brussel 31,62.
Zwitserland 42.13.
New York 1.87 7/8
12.— uur
Londen 7.45Vz
Berlijn 75.40.
Parijs 4.22 Vfe
Brussel 31.64
Zwitserland 42.15.
Kopenhagen 36.27 Vj
Stockholm 44.75
Oslo 42.70
New York 1.88
Italië:
Vrije lire 9.55
Reislire 8.60
Bankpapier 6.25.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.30 uur tot 11.25 uur.
Kon. Olie 253—255.
Amst. Rubber 1.96!/2
Beth. Steel 54
U.S. Steel 4343
Republic Steel 15 5/8.
Shell 9 1/8.
De Russische vliegtuigen boven
Scandinavië.
Het volkscommissariaat voor Buitenlandsche Za
ken van de Sovjet Unie heeft geantwoord op de
nota, welke de Noorsche legatie te Moskou heeft
overhandigd op 15 en. 16 Januari, waarin werd ge
protesteerd tegen het feit, dat op 12 en 14 Januari
Sovjet Russische vliegtuigen de Noorsche grens
hadden geschonden. In het antwoord van de re
geering der Sovjet Unie wordt toegegeven, dat ten
gevolge van de slechte weersomstandigheden wer
kelijk Sovjet Russische vliegers bij vergissing de
Noorsche grens hebben geschonden. De regeering
der Sovjet Unie biedt hiervoor haar verontschul
digingen aan.
Het Zweedsche .ministerie van Buitenlandsche
Zaken heeft van den zaakgelastigde in Moskou een
celegram ontvangen, waarin wordt medegedeeld,
dat na de Zweedsche démarche bij de Sovjet-regee.
ring deze thans een antwoord-nota heeft overhan
digd. Daarin verklaart de Sovjet-regeering, dat
twee Russische vliegtuigen bij vergissing de Zweed
sche grens gepasseerd zijn, tengevolge van oriën-
teeringsmoeilijkheden door een sneeuwstorm. De
Sovjet-regeering betuigt haar spijt over het inci
dent.
JUBILEUM BIJ
DROSTE.
Op 27 Januari hoopt
de heer T. Luyten den
dag te herdenken, dat
hij veertig jaar geleden
bij Droste's Cacao- en
Chocoladefabrieken N.V
in dienst trad.
VOORBEÏIRSOVERZIC.HT.
Het verloop van de wisselmarkt week heden
morgen niet veel af, bij dat van de vorige dagen.
De handel droeg het, langzamerhand gebruikelijk
geworden, normale kalme karakter en de omzet
ten waren van beperkte afmetingen. Waar geen
groote transacties wei-den afgesloten, welke de
locale markt sterk konden beïnvloeden, regelden
de koersen zich vrijwel geheel in overeenstemming
met de internationale stroomingen. De kleine ver
andering in de verhouding tusschen het pond ster
ling en den Amerikaanschen dollar „die reeds dezer
dagen viel op te merken, bleef zich ook heden, op
dezelfde wijze in voordeeligen zin ten opzichte van
het pond sterling ontplooien. Het gevolg hiervan
was, dat het Engelsche devies te onzent een kleine
neiging tot naar boven gaan aan den dag legde,
terwijl de Amerikaansche dollar iets gedrukter in
de markt lag. Bij een officieele no teer ing van
7.43 3/4, zooals gisteren te Amsterdam tot stand
kwam, werd het pond sterling hedenmorgen in
hoofdzaak verhandeld tegen prijzen loopende van
7.45 a 7.46.
Amerikaansche dollars die gisteren reeds een
fractie waren ingezakt bewogen zich hedenmorgen
gestadig in de omgeving van 1.88 Fransche francs
werden door het pond sterling lichtelijk mee naar
boven getrokken en golden 4,22 a 4.22 5/8. Belga's
waren 31.62 a 31.66 Zwitsersche francs 42.13 a
42.17, Duitsche marken 75.35 a 75.45.
Duitsch bankpapier en Duitsch zilvergeld werd
wat lager afgedaan en de prijzen, welke hiervoor
werden vernomen waren resp. 17 1/4 en 19 1/4. De
Scandinavische deviezen waren: Oslo 42.70, Kopen
hagen 36.27)4, Stockholm 44.75.
Op de termijnmarkt was het disagio voor ter
mijnponden iets grooter geworden en dit werd
thans vernomen tegen omstreeks 2 1/8 cents voor
1 mnd. en 7'/» cents voor 3 maanden. Parallel hier
mede was het agio voor de Amerikaansche dollars
wat kleiner geworden en dit bedroeg omstreeks
3/16 cents voor 1 maand en 9/16 cents voor 3
maanden.
De omzetten in den niet-officieelem effectenhan
del waren op de vroegbeurs hedenmorgen zeer
klein. De koersen waren weinig veranderd. De
stemming was eerder aan den gedrukten kant. De
Amerikaansche shares golden meerendeels wat la
ger.
De ingevroren booten.
(Men zie eerst pag. 1).
Donderdag heeft de K.L.M.-vlieger Tepas met
een Fokker getracht de beide booten te vinden.
Het vliegtuig had van allerlei bij zich. Voor 25
menschen was voor twee dagen leeftocht meege
nomen. Er werd brood ingepakt en koffie en sui
ker, billeken erwtensoep, blikken gecondenseerde
melk, blikken met vleeschwaren; verder werd een
groote hoeveelheid touw meegenomen. Alles was
verpakt in jute zakken, zoodat het uit een laag
vliegend vliegtuig het ijs kan bereiken, zonder be
schadigd te worden.
Om kwart voor drie vertrok de vliegmachine.
Aan boord was ook een vertegenwoordiger van de
reederij Goedkoop, de heer G. Munnik. Hij had
een paar brieven voor de bemanning bij zich, een
kaart en ook een sigaren doosje, waarin een code
was geborgen. De code bestaat uit een tiental let
ters, die elk een bepaald begrip voorstellen; bij
voorbeeld A is: „Wij zitten vast in het ijs". B: „Wij
hebben behoefte aan dit en aan dat" De bemanning
zou nu gevraagd worden met kolen op het ijs te
teekenen wat ze wilde zeggen.
Zoo was dus met alles, wat mem zelf in de hand
had, rekening gehouden. Alleen over het weer had
men niets te zeggen en de mist en sneeuw hebben
Tepas dan ook parten gespeeld Want toen hij om
halfvijf op Schiphol terugkeerde moest de heer G
Munnik, die voor de reederij Goedkoop was mee
geweest, spijtig bekennen wel op Urk te zijn ge
weest, maar de „Holland" en de „TJssel" had hij
niet gezien. Het zicht bleek al te slecht
Parmentier echter, die met de „Xema" naar
Ameland en Schiermonnikoog was geweest, had de
booten wel gezien en ook de beide ijsbrekers. Men
schatte den afstand tusschen ijsbrekers en booten
op circa 5 K.M., doch op Urk meende men, dat deze
schatting te laag was.
Op Urk bestond eenige ongerustheid over de
ijsvlet van de reddingsvereeniging „Hulp en steun'
welke Woensdagochtend van het eiland was ver
trokken en welke sindsdien niet is teruggekeerd.
Het was echter zeer waarschijnlijk, dat deze ijsvlet
zich nog Donderdagochtend bij de schepen bevond,
aangezien er door middel van letters op het ijs
voedsel voor 35 man was gevraagd, uit welk aan
tal men opmaakt, dat ook de tien Urkers, die met
de ijsvlet waren uitgezonden, zich nog aan boord
bevonden.
Uit Elburg is vanochtend een ijsvlet vertrokken
met eenige verzekeringsexperts, die de situatie,
waarin de schepen verkeeren, zullen opnemen.
Deze heeren hadden reeds gistermiddag getracht
zonder ijsvlet wandelend over het Ijs naar de
schepen te gaan, doch zij moesten (oen onverrich
ter zake terugkeeren, omdat een scheur van on
geveer tien meter breedte was ontstaan.
Uit Haarlem's Dagblad van 1890.
19 Januari:
Naar wij vernemen zal in de sociëteit
„De Kroon" op Vrijdag 31 Januari een con
cert gegeven worden door den Nederland-
schen violist Theodore Werner, le profes
sor der Kon. Iersche-Academie voor Muziek,
te Dublin, met medewerking van Henryj
Tibbe, pianist te Amsterdam.
Volgens laatste opgave
dooden en 30 gewonden
Omwonenden dachten
aan luchtaanval.
Officieel wordt uit Londen over de explo«
sies waarover in een deel onzer vorige op
laag reeds werd bericht gemeld dat deze
zich hebben voorgedaan in de koninklijke
kruitfabriek in Waltham Abbey.
Volgens de laatste niet-officieele berichten
wordt het aantal gewonden geraamd op 30,
Vijf personen werden gedood, aldus een ver
klaring van het ministerie voor de voorraden,
dat het toezicht heeft op de producten van
wapens en munitie.
Niet officieel wordt verder vernomen, dat de eijt
plosies beperkt bleven tot één loods der fabrii
en dat zij zoo sterk waren dat stalen balken 500
ver werden weggeslingerd. Onder normale arbeid fj
omstandigheden werken niet meer dan zes arbj^
ders in elke loods der fabriek. De politie-afzettu
houdt een ieder op een behoorlijken afstand. Vi^
een zekeren afstand gezien echter ziet de fabrii je
er niet ernstig beschadigd uit. De fabriek ligt
het hartje van een tuinbouwdistrict en honderi
duizenden glasruiten zijn versplinterd.
Honderden personen in de omgeving renden
hun huizen, denkende, dat de ontploffingen veroo
zaakt waren door bommen of geschutvuur.
Een bewoner zeide: „Er was een verschrikkelij
onbeschrijfelijk geraas en het huis schudde, i
dachten aan een luchtaanval en renden naar d-*'1
schuilkelder. Toen wij het huis verlieten zagi
wij een geweldige zware rookwolk in de lucht i
toen wij vijf minuten later uit den schuilkeld '1
kwamen, zagen wij boven de fabriek een groo k
vuurzuil, die verscheidene minuten bleef".
Vele personen werden de lucht ingeslingerd
en vielen op den grond De zolderingen van
vele huizen scheurden en schilderijen vielen
van de muren. De ruiten van sommige nabijlig-
gende huizen braken echter niet, ofschoon
winkelruiten op 10 K.M. afstand vernield
werden.
.In het onbeschadigde deel van de fabriek woi J
het werk normaal voortgezet. Alle arbeiders in I
aangrenzende afdeelingen bleven op him post
de ontploffing. Kort voor de arbeiders de fabrip
zouden verlaten kwamen honderden personen
de omliggende buurten bijeen voor den hooii
ingang en toen de mannen naar buiten lcwame
werden zij verwelkomd door de ongeruste vrouw
en verwanten.
Vermoedelijk sabotage.
Reuter verneemt nader dat de verdenking*/
bestaat dat sabotage de oorzaak is van
ontploffingen.
Het verluidt dat er pogingen zijn
ocm te saboteer en.
Ambtenaren van Scotland Yard hebben F
reeds een rapport aan de autoriteiten uit-!e
gebracht in afwachting van een definitie!
verslag. Meer dan een week geleden hadd! 11
rechercheurs een bezoek aan de fabriek ge-ie
bracht, nadat Scotland Yard een wenk hadK'
gekregen.
GEEN ONGEREGELDHEDEN IN DE
CHINEESCHE PROVINCIE SJANSI?
TSJOENKING, 19 Januari. (Havas), In officii )a
Chineesche kringen wordt ontkend dat hevige i Di
vechten zouden zijn geleverd tusschen de verseft 4
lende afdeelingen van het leger van generaal-/ li
Sji Sjan in de provincie Sjansi.
Volgens Reuter verklaart men in zekere gezaifo
hebbende Chineesche kringen dat er inderdaad g i
vechten hebben plaats gehad, doch dat deze b
perkt zijn gebleven tot eenige minder belangrij ifi
botsingen tusschen 3000 nieuwe recruten, die i
het punt stonden ontslagen te worden wegens c; ff
gehoorzaamheid en andere afdeelingen. De sfc
is inmiddels ten einde,
SERGEANT SCHOOT OP OFFICIEREN,
'S HERTOGENBOSCH, 19 Januari. Op
Januari j .1. heeft de krijgsraad de strafzaak b
handeld tegen een dertigjarigen sergeant, d
op den avond van 9 September onder de gemeen
Gendringen vijf scherpe patronen heeft
op twee reserve eerste luitenants.
De auditeur-militair, mr. E. W. R. M. van 4
Kun, had tegem den sergeant, die zich z.i. scha
dig had gemaakt aan poging tot feitelijke -
subordinatie, een gevangenisstraf geëischt tl f
acht jaar met ontslag uit den dienst.
De krijgsraad heeft vanochtend in deze zü P
beslist, dat, alvorens uitspraak te doen, een p:
chiatrisch rapport over den beklaagde moet w(
den uitgebracht.
Militairen zullen van Urk naar
Lemmer wandelen.
Op Urk vertoefden Donderdag nog vijftig 15
taire verlofgangers, die nog geen kans hadö
gezien naar hun garnizoen terug te keett
Gistermorgen heeft een K. L. M.-toestel zet J
leden van de militaire politie overgebracht, D(
zouden met de militairen over den dijk naari
Lemmer gaan. doch deze tocht is tot hedf
ochtend uitgesteld. Men is vanmorgen om hl
tien vertrokken. Gemakkelijk zal de reis n!
zijn en men rekent zeker tien a twaalf uur vc|J;
den afstand Urk—Lemmer noodig te hebben.
DUITSCH LEG ERBF.RICHT
BERLIJN, 19 Jan. 'D.N.B.) Het opperba
van de weermacht maakt bekepd:
„Geen bijzondere gebeurtenissen'*.
