Verscheidene aanvallen afgeslagen
Winterleed in de Spaansche hoofdstad
Duitschland economisch
niet te treffen,
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1940
H'AA'SEEM'S DAGBEAD
5
PET FINSCHE LEGERBERICHT:
Het Finsche legerbericht van Donderdag
luidt:
Te land: Op de Landengte van Karelië heeft
de vijand zijn aanvallen voortgezet, een poging
om bij Suomulathi het ijs over te steken, is door
de Finsche troepen verijdeld. Aan het front bij
Summa hebben de Finsche troepen eveneens alle
aanvallen van de Russen afgeslagen.
Bij een aanval in de nabijheid van het Muola-
meer, welke werd afgeslagen, heeft de vijand
ongeveer 1000 man en dertien tanks verloren.
Tusschen Muola en de rivier Vuoksi zijn ver
scheidene aanvallen van den vijand afgeslagen.
Twee tanks, welke door de Finnen op de Russen
werden buitgemaakt, werd onmiddellijk gebruikt
om de Russen te achtervolgen.
Bij Taipale is den geheelen dag fel gestreden, de
achtereenvolgende aanvallen van den vijand
werden afgeslagen, de verliezen van de Russen
worden hier op 2500 man geschat.
Ten noordoosten van het Ladogameer hebben
de Sovjets op verscheidene punten aangevallen,
behalve dat de aanvallen werden afgeslagen, is
nog een colonne van ongeveer 100 wagens door
de Finnen vernield.
Te Kuhmo schat men de verliezen van de Rus
sen op ongeveer 500 man. De Finnen hebben hier
verscheidene detachementen vernietigd. Een
groote hoeveelheid infanteriewapens werd
buitgemaakt. Verder valt van het front niets te
melden.
Ter zee: de Finsche kustbatterijen hebben met
succes deelgenomen aan den strijd op de Land
engte van Karelië en hebben aanvallen van den
vijand over het ijs afgeslagen, waarbij de Russen
zware verliezen leden.
In de lucht De Finsche luchtstrijdkrachten
hebben met succes gestreden tegen de Sovjet'
Russische bombardements- en jachtvliegtuigen.
zegt Goering
Zeven millioen ton graan staat
het Duitsche volk ter beschikking
Verder uitbreiding der
voorraden
Goering.
Donderdagavond heeft Goering te Berlijn een
rede gehouden, die door de radio is uitgezonden.
De oorlog, zeide hij, stelt thans de hoogste eischen
aan het landvolk. Het laatste jaar bracht een record-
oogst aan graan, aardappelen en suikerbieten.
De veestapel heeft zich op alle gebieden op ver
heugende wijze ontwikkeld. De door Engeland
georganiseerde economische blokkade van Duitsch
land in dezen oorlog noemde Goering zwak en vol
leemten. In het oosten, zuiden en noorden staan
Duitschland de toevoerwegen open. Daarenboven
stuit deze zware blokkade op een Duitsche volks
huishouding, die in tegenstelling met 1914 met haar
fundamenten diep in den vaderlandschen grnod
rust. Dat geldt niet alleen voor den landbouw, doch
ook voor industrie en handel. Wij hebben de-ons
ontbrekende grondstoffen door inheemsche materia
len vervangen. Voor zoover zulke natuurproducten
niet gemist kunnen worden hebben wij groote voor
raden aangelegd. Economisch zijn wij niet te over
winnen, militair zeer zeker niet en in onze houding
in geen geval.
In den economischen strijd is Duitschland niet te
treffen. De hoop het uit te hongeren en daardoor
Zijn weerstandskracht te breken, hebben de Engel
schen blijkbaar zelf reeds opgegeven. Een bijzon
dere hoon is het dat Engeland, dat thans van de
vetblokkade tegen Duitschland spreekt, zelf ge
dwongen is een vetkaart in te voeren, die den
Engelschman elk voor zich minder vet toebedeelt
dan de Duitscher heeft.
De Engelschen beroemen zich op de reus
achtige levensmiddelenreserves van hun we
reldrijk en vergelijken deze met den engen
Duitschen bodem. Een andere vraag is echter of
deze reserves den Engelschen evenzoo ter be
schikking staan als ons de zeven millioen ton
graan, die als nationale reserve in pakhuizen
en silo's zoo veilig zijn als in brandkasten.
Voor de verdere oorlogvoering mogen wij
echter niet alleen op onze voorraden rekenen,
doch wij moeten alles doen om de productie op
te voeren.
Tewerkstelling van Poolsche arbeiders.
Goering besprak daarop de maatregelen, waar
door de landbouwproductie op bepaalde gebieden
moet worden vergroot. Hij deelde o.a. mede dat
meer dan een millioen Poolsche landarbeiders, bo
ven de reeds te werk gestelde krijgsgevangenen,
naar Duitschland zullen komen. De eerste honderd
duizend zijn reeds in Duitschland.
Om de productie in het zuivelbedrijf op te voeren
zal de prijs van melk met twee pfennig per liter
en die van boter met 20 pfennig per pond worden
verhoogd. Dit geschiedt echter onder voorwaarde
dat door besparing van melk in de bedrijven, 2
milliard liter melk boven de hoeveelheid van thans
aan de consumptie wordt toegevoegd. Wordt deze
extra levereng niet vervuld, dan zal de prijsver-
hooging weer ingetrokken worden.
In den afgeloopen nacht hebben Finsche vlie
gers de kantonnementen van de Russen en de
aanvallende troepen gebombardeerd. De acti
viteit van de vijandelijke luchtmacht in de ge
vechtszone was zeer levendig. Wiborg werd ge
bombardeerd, evenals Willmanstrand. De brand
weer van Wiborg werd door de Russische vliegers
met mitrailleurs beschoten. In het binnenland
werd Frederikshamn gebombardeerd. Er zijn
geen slachtoffers te betreuren.
Zestien vliegtuigen van den vijand werden
neergeschoten. Een aantal Sovjet-Russische
vliegtuigen zijn onderling slaagds geraakt en
een der toestellen werd omlaag geschoten, waar
door het verliescijfer op 17 werd gebracht. Dit
vliegtuig is achter de Finsche linies neerge
komen. Vermoedelijk werden nog meer Sovjet-
Russische vliegtuigen omlaag geschoten.
In den middag werd luchtalarm gemaakt te
Helsinki, de alarmtoestand duurde van 3 tot 4
uur, achttien vliegtuigen werden ten westen van
de stad gezien, zij vlogen op meer dan 4000
meter hoogte.
Omstreeks half vier weerklonken enkele ka
nonschoten. men weet niet of de vliegtuigen
bommen hebben geworpen".
Vredeswoorden van den Paus.
Bij ontvangst van Argentijnsche missie.
Z. H. de Paus heeft Donderdag de leden van de
Argentijnsche militaire missie in audiëntie ontvan
gen. Ter gelegenheid hiervan heeft hij een toespraak
gehouden, waarin hij de Argentijnen welkom heette
en eraan herinnerde dat hij een bezoek heeft ge
bracht aan Argentinië ter gelegenheid van het
Eucharistisch Congres te Buenos Aires. Sprekende
over de angsten, welke thans andere landen ver
vullen, zeide de Paus dat de Argentijnen de God
delijke Voorzienigheid mogen danken voor de liefde,
waarmede deze klaarblijkelijk over hen waakt.
„Het beeld van Christus op de Andes herinnert aan
uw verdrag van vriendschap met de naburige vol
ken. Het is een waar symbool van den vrede en
God geve, dat wij het zoo spoedig mogelijk ook
mogen zien op de hoogste toppen van Europa".
De Paus zeide vervolgens dat hij tijdens het
Eucharistisch Congres te Buenos Aires heeft kunnen
zien hoe diep het Katholieke geloof geworteld is in
Argentinië en hij bidt God dat dit geloof hier steeds
moge blijven bestaan. Tenslotte gaf de Paus zijn
apostolischen zegen.
De toespraak werd in het Spaansch gehouden.
Na den zegen gaf de leider van de missie, gene
raal Pistarini, uiting aan den oprechten dank.
Italiaansch schip op een mijn
geloopen.
Van de 32 opvarenden tot nu toe 17 gered.
Donderdag is het 5649 ton metende Italiaan-
sche vrachtschip .Giorgio Ohlsen" voor de Oost
kust van Engeland op een mijn geloopen en
gezonken. Op het oogênblik van de ontploffing
bevonden zich 32 man aan boord.
Tot nog toe is bekend geworden dan zeventien
hunner gered zijn.
Het wrak van het schip is gevonden buiten de
kust nabij de stad, waar een reddingboot in zee
was gegaan.
In den afgeloopen nacht is op twee mijl
van de kust een kleine boot opgepikt, welke den
naam .Giorgio Ohlsen" droeg. Een redding
boot zet het zoeken nog voort
Ontploffingen op Noorsch tankschip.
Naar te Oslo vernomen wordt hebben zich
Maandagavond op het Noorsche tankschip
Albert Ellsworth twee hevige ontploffingen
voorgedaan, welke naar men aanneemt veroor
zaakt waren door granaten.
De bemanning van het schip, alsmede die van
het Noorsche motorschip „Snestad" die door de
.Albert Ellsworth" was opgepikt moest den
nacht in de booten doorbrengen. De volgenden
ochtend keerden zij aan boord van het blijkbaar
onbeschadigde schip terug.
De ondergang van de ,Tempo".
OSLO 15 Februari. Vandaag is het gerech
telijk onderzoek gehouden naar het tot zinken
brengen van het Noorsche schip „Tempo" voor de
Britsche kust op 3 Februari j.l. Het onderzoek
was niet openbaar, doch later heeft de kapitein
van de „Tempo" in een interview met het blad
voor handel en scheepvaart verklaard dat het
schip door Duitsche vliegtuigen was gebombar
deerd en dat de reddingbooten met mitrailleurs
waren bestookt. De bemanning kon den mitrail-
leurschutter in een der vliegtuigen zien.
Op de „Tempo" waren duidelijk de Noorsche
kleuren aangebracht en de Noordsche vlag was
geheschen.
Een van de booten kenterde bij het passeeren
van de rotsen bij de kust. Hierbij zijn vijf man
om het leven gekomen.
Noorsche zeelleden zagen duikboot
zinken.
Drie en dertig overlevenden van het Noorsche
motorschip „Snestad", dat 11 Februari j.l. tot
zinken is gebracht, zijn te Bergen aangeko
men. Het „Bergens Aftenblad" verneemt dat het
schip was getorpedeerd na waarschuwing en na
dat de bemanning in de booten was gegaan. Zij
werd aan boord genomen door een Noorsch
schip, dat van de Vereenigde Staten op weg was
naar Noorwegen.
Even nadat de opvarenden van de „Snestad"
aan boord waren genomen, werd het aangehou
den door een Duitsche duikboot. De bemanning
ging in de booten, doch twee der geredden
van de „Snestad" verdronken, toen zij over
boord sprongen om naar een vlot te zwemmen.
De onderzeeër maakte zich gereed het
schip tot zinken te brengen, doch plotseling
deed zich aan boord een ontploffing voor.
waardoor de duikboot zonk. voor de gelegen
heid bestond een torpedo af te vuren.
Nadere bijzonderheden zijn niet bekend,
doch men veronderstelt dat het schip tot zinken
is gebracht door een Britschen torpedojager.
De Noorsche zeelieden begaven zich wederom
aan boord van hun schip en zetten de reis naar
Bergen voort.
Fransch legerbericht.
PARIJS 16 Februari (Havas). Het legerbe
richt van den ochtend van den zestienden Februari
vermeldt: „In het gebied van de Blies beschieting
door de artillerie over en weer",
Duitsch blad over het begrip
neutraliteit.
Booze woorden tegen de Noorsche pers.
BERLIJN, 16 Febr. (DNB) De „Berliner Börsen
zeitung" behandelt vandaag in het hoofdartikel het
begrip neutraliteit en schrijft in dat verband „Neu
traliteit laat zich, juist omdat het aanspraak maakt
op internationale erkenning, niet pasklaar maken,
rekken of verwateren, al naar gelang van de hui
selijke wenschen naar geriefelijkheid van haar dra
ger. Zij is onvoorwaardelijk en ondeelbaar of in het
geheel niet aanwezig. Daar wij duidelijke fronten
wenschen en niet voor alle eeuwigheid kunnen af
zien van een zuivere scheidslijn tusschen vriend,
vijand en niet-deelnemende derden, heeft dr. Goeb-
bels onlangs de buitenlandsche correspondenten te
Berlijn ontvangen en hun in den breede uiteengezet,
wat hij kort daarop ook in zijn rede tot de sprekers
der partij heeft gezegd: Het is onmogelijk en on-
vereenigbaar met het begrip neutraliteit een ver
schil te construeeren tusschen openbare meening en
staatsmeening en ons van staatswege neutraliteit te
verzekeren, doch tegelijkertijd aan de openbare
meening ieder publicistisch uitwas te veroorlooven
tegenover het Duitsche volk en zijn leiding."
Het blad haalt in dit verband als voorbeeld aan
Noorsche bladen, die verontwaardigd zijn over de
Duitsche oorlogvoering ter zee en schrijft: „Geen
woord erover, dat Engeland's in strijd met 't volken
recht zijnde hongérblokkade en niet Duitschland's af-
weerstrijd de oorzaak is van de verliezen van Noor
sche schepen, geen woord er over dat een in Britsch
convooi varend schip niet op verschooning mag re
kenen. Zij schrikken voor geen gruwelleugen te
rug om een zaak gaande te houden, welke letterlijk
over lijken gaat. Men probeert op deze wijze niet al
leen commercieele doch ook crïmineele zaken te
doen op kosten van Duitschland.
Welk een storm van verontwaardiging te Oslo,
toen eenigen tijd geleden de kapitein en matrozen
van een stokoud Noorsch stoomschip als „schipbreu
kelingen" werden opgevischt en vertelden dat hun
schip door een Duitsche duikboot zonder waarschu
wing was getorpedeerd, zelfs, dat men hen boven
dien nog in de booten had beschoten. Voor den zee
krijgsraad is toen gebleken dat men te doen had met
een plompen verzekeringszwendel en dat van hun
verhalen geen woord in overeenstemming was met
de waarheid."
De Börsenzeitung herinnert verder zoo ver
volgt het D. N. B. aan het onlangs ook te
Washington officieel gedementeerde bericht over een
zg. torpedeering van het Britsche vrachtschip „Coul-
more" voor de kust der Vereenigde Staten begin No
vember 1939 en besluit: „Het zijn, gelijk men ziet,
zaken van den meest uiteenloopenden aard, welke
daar te onzen laste worden gedaan, zaken, waarbij
het somwijlen ook met den besten wil nauwelijks
nog mogelijk is verschil te maken tusschen staats
meening en „openbare meening". Zeer zeker is het
verre van ons een vuur aan te blazen, waaraan zich
niemand anders dan Engeland en Frankrijk de
handen zouden kunnen warmen.
Wij willen vrede met de neutralen en mogen ver
wachten dat zij hun bijdrage daartoe leveren door
met de rechten ook de plichten van eerlijke neutra
liteit op zich te nemen. Bismarck heeft gezegd:
„Ieder land moet de vensterruiten betalen, welke het
ingooit." Op den langen duur kan geen enkele bere
kening opgaan, welke met deze waarheid in
strijd is."
De Japansehe actie in Noord-China.
Ontruiming van den sector ten Westen van
Pautau.
In een communiqué van de persafdeeling van het
Japansehe expeditieleger in Noord-China wordt
volgens het D.N.B. medegedeeld dat de operaties
ten westen van Soeiyoean met succes afgesloten
zïjen en dat de Japansehe troepen den 300 K.M. ten
westen van Pautau zich uitstrekkenden sector, dien
zij in een strijd van tien dagen hadden bezet, zul
len ontruimen.
De ontruiming zoo wordt in het communiqué ge
zegd, geschiedt in overeenstemming met het oor
spronkelijke plan, dat als uitsluitend doel de ver
nietiging inhield van de daar aanwezige Chinee-
sche militaire organisaties.
Naar van Japansehe zijde verder wordt ver
klaard had het Japansehe leger niet het voorne
men de Chineesche troepen in de vlakte van
Woeyoean aan te vallen, doch vielen deze van hun
kant eind December binnen het kader van het
winteroffensief van Tsjang Kai Sjek de Japanners
in Pautau aan; ongeveer 10.000 man Japansehe ge
motoriseerde troepen werden daarop saamgetrok
ken. Zij openden op 29 Februari den aanval tegen
35.000 man Chineesche troepen. Het Japansehe
plan om door te dringen in het hart der Chinee
sche stellingen en de militaire organisaties te ver
nietigen, leidde tot succes.
Op 3 Februari werd Woeyoean genomen en op
7 Februari was de grens der provincie Ninghsia
bereikt. Op de vlakte van Woeyoean bevond zich
geen enkele ordelijke Chineesche troepenafdeeling
meer. De Chineesche troepen waren voor het groot
ste deel in zuidelijke en zuid-westelijke richting
gevlucht en hadden 8000 dooden achter gelaten. Na
de uitvoering van het plan bereiden de Japansehe
strijdkrachten zich er op voor het gebied syste
matisch, zonder overhaasting en zonder storing
door vijandelijke acties weer te ontruimen.
Chineesche successen ln
Zuid-Kwangsi?
De woordvoerder der Chineezen te Tsjoengking
heeft verklaard dat de Japansehe troepen in Zuid-
Kwangsi op alle fronten terugtrekken en dat de
Chineezen convergeerend naar Nanning oprukken.
Het gros der Jpansche troepen, dat Pingyang had
bereikt is door de Chineezen aangevallen en ge
dwongen zich over smalle bergpaden naar Nanning
terug te trekken, achtervolgd door de Chineesche
colonnes. De Japanners verloren in het gevecht
20.000 dooden en gewonden, doch ook de Chinee
sche verliezen waren aanzienlijk.
Oorlgosgas in gebruik?
Vraag in het Lagerhuis.
De Britsche minister van binnenlandsche zaken,
Anderson, heeft in het Lagerhuis in antwaord op een
vraag over een mogelijk gebruik door de Duitschers
van een nieuw oorlogsgas gezegd dat hij vermoedde,
dat de vrager het oog had op een hydogeen arseni-
cumverbinding, waarvan de eigenschapepn en be
perkingen bij alle bevoegde scheikundigen reeds
lang bekend zijn. Hij voegde hieraan toe dat het
tgenwoordige gasmasker voor de burgerij bescher
ming tegen dat gas bood. Naar hij verder mede
deelde achtte hij voor het oogênblik geen verdere
maatregelen noodig.
De koffie wordt duurder.
De Vereeniging van Koffiebranders en Thee
pakkers heeft besloten in verband met de ver
hoogde invoerrechten met ingang van Woens
dag a.s. den prijs van koffie van de goed
koopste soorten om minimum 46 ct. per pond te
bepalen. Andere soorten zullen met maximum 6 ct.
per pond worden verhoogd.
Madrid, herstelt zich moeizaam van den oorlog.
Eindelijk een betere
verkeersregeling.
Onze Spaansche correspondent schrijft ons:
E hevige sneeuwvallen, die reeds uit de
noordelijke landen waren aangekondigd,
bereikten tenslotte Madrid en wierpen
over deze op 600 M. hoogte gelegen hoofd
stad een prachtig wit kleed, dat voor een oogên
blik alle bouw-, reparatie- en reconstructie
misère aan het oog onttrok en voor een enkelen
avond een vredige zachte wereld voortooverde in
een stad, die nog kreunt en steunt onder de na
weeën van een driejarigen oorlog. Reeds den vol
genden morgen waren vele schoone illusies snel
vervlogen; de straatreinigingsdienst spoot met
volle kracht water op de ruim 20 centimeter hoog
besneeuwde wegen in de binnenstad. Op dat mo
ment vroor het niet, maar toen tegen den avond
een ijskoude wind van de „Siërra" blies, werd het
voor alle verkeer levensgevaarlijk; auto's zeul
den menig uiterst voorzichtig voortglippenden
voetganger omver en de anders zoo enorm druk
begane straten waren spoedig vrijwel geheel ver
laten. Er werd aangekondigd dat zand en pekel
strooien een te hooge uitgave voor de stad zou
beteekenen, daarom werden vele ploegen werk
lieden voor nachtwerk aangenomen om met schop
en houweel de straten van haar ijskorst te be
vrijden, hetgeen niet al te beste resultaten gaf en
de Madrilener moest gedurende een week alle pe
rikelen van een spiegelgladde ijsbaan doorstaan,
waarop hij zich geenszins thuis voelde. De ge
zichten waren grimmig en angstig, het schoeisel
van de gewone bevolking was uitermate slecht,
vele vrouwen en kinderen liepen nog met bloote
beenen op lompen van schoenen of uitgeloopen
vilten pantoffels en men kan zich indenken wel
ke beproeving dit bitter-koude winterweer was
voor de slecht gekleede, half gevoede stadsbewo
ners, die komen en gaan naar nauwelijks of (voor
het overgroote deel) onverwarmde huizen.
Madrid laat overigens zien dat het zich meer
en meer herstelt en ordent. Een zeer ingrijpende
verbetering heeft het verkeer sinds het begin de
zer maand ondergaan, hetgeen inderdaad aller
noodzakelijkst was; het oversteken van straten
door voetgangers is met behulp van een heel re
giment nieuwe verkeersagenten met duidelijk
zichtbaar opgestelde bordjes „paso de peatones"
en goed functionneerende groene en roode lichten
plotseling geordend en minder levensgevaarlijk
geworden.
De eigenzinnige Spanjaarden
Welke wanorde er heerschte op verkeers
gebied is bijna niet te zeggen en welk een
moeite het kost den zeer individualistischen
Spanjaard aan bepaalde voorschriften en
wetten te doen gehoorzamen ter wille van het
algemeen belang is ongetwijfeld het grootste
probleem dat er op het Iberische schiereiland
bestaat en er het regeeren zeer ingewikkeld
maakt.
„Cada Espanol, un rey", luidt het oude spreek
woord: elke Spanjaard een koning. Hij gaat en
hij staat en doet precies wat hem in den zin komt
op het moment dat het hem past, zonder eenige
consideratie voor zijn buurman of andere mede
burgers. Hoe het dan ook mogelijk is gebleken, de
menschen in groepen te doen oversteken en
wachten, na enkele dagen training, wekt hier al
gemeen de grootste verwondering.
Het taxiverkeer is nog steeds overstelpend en
toch geenszins toereikend voor het publiek, hoe
wel elk vehikel dat zich nog voortbewegen kan,
geëxploiteerd wordt, al valt het half uit elkaar,
zonder nummerbord, gedeeltelijke spatborden,
halve treeplanken, geen verf of kleur en totaal
„uitgewoond" interieur. Zoolang het voorthobbelt
doet men er goede zaken mede, waarbij de „taxi
roepers" helpen. Dit is het nieuwste beroep voor
Madrileensche straatbengels.
Staat men ongeduldig wachtend te schuilen on
der een winkelscherm in stroomenden regen, zoo-
als tegenwoordig bijna dagelijks, en tracht men
al zwaaiend de aandacht te trekken van voorbij
gaande vehikels, dan komt er tegenwoordig plot
seling, waar vandaan weet nooit iemand een
Nieuw kabinet in Bulgarije.
Verschil van meening over binnenlandsche
aangelegenheden.
Kiossewanoff.
Gelijk reeds in een groot deel van onze
vorige oplaag medegedeeld is. is de Bulgaar-
sche regeering Donderdag afgetreden.
In welingelichte kringen te Sofia ver
klaart men dat het aftreden van het kabi
net het gevolg is van een verschil van mee
ning over vraagstukken van binnenlandsche
politiek.
Koning Boris heeft professor Bogdan Philoff
minister van onderwijs in het afgetreden
kabinet, belast met het vormen van het
nieuwe kabinet.
De beweegredenen voor de ontslagaanvrage van
Kiosseiwanoff moeten volgens Havas vooral wor
den gezocht in een conflict in den boezem der
regeering tusschen den minister-president en
den minister van landbouw Adrianof over kwesties
verband houdende met de candidaatstelling
van afgevaardigden bij de jongste verkiezingen
voor de wetgevende vergadering.
Nader wordt gemeld dat het nieuwe kabinet
vandaag als volgt werd samengesteld:
Premier en minister van onderwijs Bogdan
Philoff, minister van buitenlandsche zaken Iwan
Popoff (gezant te Belgrado), binnenlandsche zaken
Gabrowsky (minister van verkeer), financiën:
Bojiloff (onveranderd); justitie: Mitakoff (onver
anderd); oorlog: Daskaioff (onveranderd); handel:
Sagoroff (onveranderd); economische zaken: Ba-
grianoff (onveranderd); openbare werken: ir. Was-
silew (onveranderd); verkeer: Goranoff.
Het nieuwe kabinet is vanochtend door den ko
ning ontvangen.
druipende knaap van 10-12 jaar. vrijwel ln lom
pen zijn diensten aanbieden: „Quiere taxi?" En
glad als een aal glipt hij weg en toovert binnen
enkele oogenblikken voor de vergoeding van een
minieme fooi een taxi voor.
Postzegels als kleingeld.
Deze fooi bestaat uit enkele postzegels ter
waarde van 1050 centimes, bij gebrek aan ko
peren en nikkelen munt. dat als wisselgeld bijna
niet meer in omloop is. De postzegels circuleeren
dan ook als kleingeld in alle bedrijven. Een groep
schavuiten „taxi-roepers", die gedurende den
dag het werk verdeeld scheen te hebben over de
hoeken van een groot plein, kan men des avonds
tegen negen uur onder een lantaarnpaal, hun
smoezelige, beduimelde rijkdommen zien uitwis
selen: dan wordt de buit hoofdelijk omgeslagen.
Het verdeelen van de buit schijnt bijzondere
aantrekkingskracht uit te oefenen op Spanjaar
den uit alle lagen der samenleving. In hoeverre
men zich daaraan tegenwoordig schuldig maakt,
door den nood gedwongen of uit traditie en te
vens om zijn vrienden goed te kunnen doen.
valt moeilijk te onderscheiden. Het eerste motief
zal op het oogênblik zeker de voornaamste drijf
veer zijn van den alom veldwinnenden smokkel
handel, het z.g. koopen en verhandelen de
„estraperlo".
Dit woord dankt zijn afkomst aan het groote
financieele schandaal indertijd, kort voor den
burgeroorlog, dat ontdekt werd na installatie van
het „straperlo-roulette-systeem" (ook in ons
land bekend geweest in het Casino van San
Sebastian., waarbij verschillende hooggeplaatste
regeeringspersonen betrokken waren.
„Estraperlo."
Al wat aan levensmiddelen en andere
noodzakelijke artikelen tegenwoordig op lis
tige. niet geheel rechtmatige wijze. o.a.
ontduiking van subsidies of door het betalen
van exhorbitante prijzen toch bemachtigd
kan worden is door „estraperlo" verkregen.
Op al deze tactieken staan hooge straffen,
maar het gelukt bijna alle Spanjaarden
zonder in de val te loopen zich het noodige
te verschaffen.
Er is weer van alles in Madrid. De kunst ls
alleen hoe langer hoe meer te weten hoe. waar
en tegen welken prijs het te verkrijgen is en
het ongemerkt in huis te smokkelen. De prijzen
zijn tengevolge hiervan zeer hoog en het gewone
leven is buitengewoon duur en gecompliceerd
geworden.
PROGRAMMA
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1940.
HILVERSUM I. 1875 en 414,4 M.
VARA-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. en
7.30—8.00 VPRO.
8.00 Berichten A. N. P., gramofoonmuziek. 10.00
Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de Continu
bedrijven. 12.00 Gramofoonmuziek. 12.15 Orgelspel.
12.45 Berichten A. N. P., gramofoonmuziek. 1.00 Gra
mofoonmuziek. 2.00 Filmkwartiertje. 2.15 „De
Corimys". 2.30 Overzicht van den economischen toe
stand over het derde kwartaal 1939 2.50 Gramo
foonmuziek. 3.00 Reportage. 3.30 VARA-orkest en
solisten. 4.30 Vragenbus. 4.50 Residentie-orkest. 5.30
Filmland. 5.50 Orgelspel. 6.15 Uit de roode jeugd
beweging. 6.45 Kinderleesclub. 7.00 VARA-Kalen-
der. 7.05 Felicitaties. 7.10 Politiek radiojournaal.
7.30 Cyclus „Hoe werkt de Kerk?" 8.00 Herhaling
SOS-berichten. 8.03 Berichten A. N. P. 8.15 Puzzle-
uitzending. 8.30 NIR-Dansorkest en de Ramblers.
9.10 Toespraak „Opbouwgeen afbraak" 9.15
Radiotooneel. 9.30 Trompet en orgel (opn.). 9.40
Dubbelmannenkwartet „Preciosa". 9.50 VARA-
Varia. 10.00 „En nu.... Oké". 11.15 Berichten A.
N. P. 11.2512.00 VARA-Strijkorkest en soliste.
HILVERSUM II, 301,5 M.
KRO-Uitzending.
8.00 Berichten A. N. P. 8.05—9.15 en 10.00 Gra
mofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.00
Berichten. 12.15 KRO-Melodisten en solist. (12.45
1.10 Berichten A. N. P. en gramofoonmuziek). 2.00
Voor de rijpere jeugd. 2.30 Gramofoonmuziek. 2.45
Kinderuurtje. 4.00 KRO-orkest. 4.45 Musiquette.
(5.155.30 Filmpraatje). 5.45 KRO-Nachtegaaltjes.
6.15 Gramofoonmuziek. 6.20 Journalistiek week
overzicht. 6.45 Gramofoonmuziek. 7.00 Berichten
A. N. P. 7.15 „Hugo de Groot en Vondel', lezing.
7.35 Actueele aetherflitsen. 8.00 Berichten A. N. P.,
mededeelingen. 8.15 Overpeinzing met muzikale
omlijsting. 8.35 Gramofoonmuziek. 9.00 Radiotoo
neel met prijsvraag. 9.25 KRO-orkest. 10.00 KRO-
orkest en leden van het KRO-koor. 10.30 Berichten
A. N. P. 10.40 Causerie „Het onvergankelijke Rijk"
(met gramofoonmuziek). 11.10—12.00 Gramofoon
muziek.
ENGELAND. 391 en 449 M.
11.50 BBC-Schotsch orkest. 12.50 BBC-Harmonie-
orkest. 1.20 Berichten. 1.30 Causerie. 1.45 Concert.
2.20 Gramofoonmuziek. 2.50 Toespraak. 3.50 Orgel
spel. 4.05 Lichte muziek. 4.35 Reportage. 5.20 Kin
derhalfuur 5.50 Populair concert. 6.20 Berichten.
6.35 Nieuws van het Westelijk front (opn.). 6.50
Sportpraatje. 7.05 BBC-orkest. 7.50 Radiotooneel.
8.20 Variété. 9.20 Berichten. 9.35 Causerie. 9.50
BBC-Theaterorkest. 10.35 Kerkdienst. 10.50 Repor
tage (opn.). 1.20 Pianovoordracht. 11.50 Jack Hyl-
ton en zijn Band. 12.20 Berichten.
RADIO PARIJS. 1648 RL
10.05 Zang. 12.20 Raymond Legrand's jazzorkest
I.05 Pianovoordracht. 1.35 Vioolvoordracht. 2.00
Gramofoonmuziek. 2.05 en 2.30 Het solistenkwintet
van de „Garde Républicaine". 3.50 Populair pro
gramma. 4.20 Programma gewijd aan Madagascar.
4.50 Vioolvoordracht. 5.45 Het Victor Gentil-kwar-
tet. 6.20 Opera-uitzending. 9.35 De Vereeniging voor
oude instrumenten en solist. 10.35 Orkestconcert
II.05 Chansons. 11.20 Radiotooneel. 12.0512.20
Gramofoonmuziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 7.40 Het Amusements
sextet. 9.05 Gramofoonmuziek. 9.309.50 Kamer
muziek. 10.50 Gramofoonmuziek. 11.20 Schupo-
orkest. 12.20 Omroepkleinorkest 1.15 Muzikaal
tusschenspel. 1.35 Gramofoonmuziek. 2.45 Leo
Eysoldt's orkest, solisten en het Keulsche pianotrio.
4.50 Flokloristische programma. 5.10 Literair-muzi-
kaal programma. 5.45 Dansmuziek (gr.pl.). 6.50
Concert. 7.35 tot sluiting: Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Omroeporkest.
1.50 Gramofoonmuziek. 2.25 Muzikale causerie. 3.25
Zang. 3.40 Gramofoonmuziek. 4.05 Zang. 4.20 Gra
mofoonmuziek. 4.50 Pianovoordracht. 6.05 Omroep
orkest en soliste. 8.00 Voor de soldaten. 8.30 en
10.30 Zie Hilversum L (In de pauze: Gramofoonmu
ziek). 1.2012.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 RI.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Radio-
orkest. 1.502.15 Gramofoonmuziek. 2.55 Marceau
Burton's Musette-ensemble. 3.20 Radiotooneel met
toelichting. 4.20 Zang. 4.35 Het Pro Nova-kwartet.
5.05 en 5.55 Omroepdansorkest. 6.35 Orgelconcert
7.05 Gramofoonmuziek. 8.20 Voor soldaten. 8.50
Herdenking van Koning Albert 10.30 Radio-orkest
en solist. 11.2012.20 Omroepdansorkest
