Een interview met generaal Sihvo.
Sovjet-offensief
tijdelijk
stopgezet.
Eenige volkenrechtelijke
kantteekeningen.
IN FINLAND.
M A A N" DAT, 19 FEBRUARI 1940
RAARtEM'S DAGBE'AO
6
Blussching der talrijke branden zeer moeilijk.
(Van onzen bijzonderen medewerker)
HELSINKI, 12 Februari. De ooorlog heeft
Finland in zekeren zin overvallen; op allerlei
gebied moesten organisaties uit den grond ge
stampt worden en daaronder is er een, waar
van ik onderstel, dat zij den lezer bijzonder in
teresseert. Ik denk aan de bescherming van de
burgerbevolking, die hier dagelijks aan
bombardementen bloot staat. Vandaar, dat ik
verbinding gezocht heb met Generaal Sihvo, die
aan den top staat van heel de bescherming var.
het Finsche volk tegen de verschrikkingen uit
de lucht. Onder hem ressorteeren zoowel de
bouw en de bewaking van de schuilkelders, als
de verduistering van steden en dorpen, terwijl
hij verder het heele alarmsysteem in Finland
commandeert. Ik moet erkentelijk zijn voor de
bereidwilligheid, waarmee de generaal mij heeft
te woord gestaan en voor de uitvoerige inlichtin
gen, die ik van hem heb gekregen.
Sedert een jaar of tien bestaat hier in Fin
land een anti-gasvereeniging, die zich bezig
houdt met het beschermen van de burgerbe
volking tegen het gevaar van gasaanvallen. Zie
daar alles, wat er een paar weken vóór het be
gin van den oorlog aan organisatie op dit ter
rein voorhanden was. „Begin October van het
vorige jaar" zoo vertelt generaal Sihvo, „nam
het parlement een wet aan. die de grondslagen
legde voor de bescherming van de Finsche bur
gerbevolking. en 15 November trad zij in wer
king. Intusschen waren wij al bezig met het
bouwen van schuilkelders! de situatie werd zoo
dreigend, dat langer wachten onverantwoor
delijk zou zijn geweest. Het beginsel van onze
regeling is, dat staat, gemeenten en particu
lieren samenwerken. Iedere particulier moet
zijn kelder zelf tot schuilkelder inrichten. De
staat heeft de centrale leiding in handen
de dienst, aan het hoofd waarvan ik sta, res
sorteert onder het departement van binnen-
landsche zaken en de gemeenten zijn ver
plicht een beplaald aantal schuilkelders (al naar
de grootte van de bevolking) in te richten. Zij
leggen öaartce een schema voor aan het pro
vinciaal bestuur, dat na goedkeuring het plan
aan het departement doet toekomen. Het is de
bedoeling, dat van staatswege grondregels voor
het werk van de gemeenten vastgesteld zullen
worden, maar die zijn op diit oogenblik nog niet
uitgewerkt". Het blijkt mij. dat de bescherming
van de Finsche burgerbevolking voor het
grootste deel wordt verzorgd door niet-betaalde
vrijwilligers. ,Jn Engeland" zegt generaal Sihvo
..kost dit werk een 70 millioen pond per jaar.
Hier trok de staat 7 millioen Mark uit en de
gemeenten betalen samen ongeveer eenzelfde
bedrag. Maar wij hebben dan ook niet minder
dan 270.000 vrijwilligers beschikbaar, die overal
voor het toezicht op de kelders zorgen en de
noodige regelingen treffen. Voor het alarmeeren
van de bevolking wordt hier grootendeels ge
bruik gemaakt van de hulp van de Lotta's. waar
van er in Finland circa 100.000 ter dispositie
staan. U ziet: aan medewerking hebben wij
waarlijk geen gebrek". Dat blijkt ook te gelden
voor de verduisteringen, Iedereen zorgt voor
zich zelf en doet het goed. Generaal Sihvo kan
zich niet dan met den grootsten lof uitlaten
over de mate. waarin zijn dienst van de zijde
der bevplking zelf medewerking ondervindt, zoo
als hij ook "hoogelij'k tevreden blijkt over de
houding van de Finnen tegenover de bombar
dementen. ,X>e menschen blijven rustig, gedra
gen zich ordelijk en helpen elkaar zooveel als
maar mogeiijk is. In de praktijk blijft er van een
regeling, de bepaald^ kelders voor bepaalde
menschen bestemt, natuurlijk niets over: nadert
het gevaar, dan zijn alle kelders voor alle men
schen! Overigens heelt de staat de bevoegdheid,
iedereen van 16 tot 60 jaar op te roepen voor
het verrichten van burgerlijke diensten. Ook
daardoor behoeven wij voor mijn werk geen
ondragelijke sommen uit te trekken".
Tot de moeilijkste problemen behoort, zoo
blijkt mij. de regeling van het blusschen der
soms talrijke branden, die tijdens een bombar
dement ontstaan. „In Hangö was het een paar
keer zóó erg. dat de plaatselijke brandweer het
niet meer afkon, zoodat ik van elders hulp
krachten moest sturen. U zult begrijpen, dat wij
ons nu al bezig houden met het netelige vraag
stuk van de bescherming van onze uitgestrekte
en waardevolle bosschen tegen het gevaar van
brandbommen. Een regeling voor de bestrijding
daarvan wordt uitgewerkt, en zij zal op dezelf
den grondslag berusten als die voor de bescher
ming van de bevolking zelfsamenwerking van
staat, gemeenten en particulieren".
Ook Finland kent overigens wat wij ,.blok-
brandweren" noemen. Maar tengevolge van de
evacuatie moet hier en daar. anders gewerkt
worden dan schematisch was opgezet. „In noem
u als voorbeeld een flatblok met twintig flats,
waarin nu nog maar elf menschen wonen-
Doorgaans is de regeling zoo, dat de verdeeling
van de functies aan het initiatief van de men
schen zelf wordt overgelaten. Dat gaat uitste
kend. Maar in een geval als het bedoelde, moet
er natuurlijk met andere blokken gecombineerd
worden. Ook dat levert geen moeilijkheden op:
Aan het Westelijk Front.
De legerberichten.
Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt
bekend: „Bij een onderneming van stoottroepen ten
westen van Merzig zijn verscheiden gevangenen bin
nengebracht.
Zooals reeds in een extrabericht werd medege
deeld, zijn in de week van 11 tot 17 Februari door
het inzetten van marinemateriaal aan Britsche,
Fransche en voor den vijand nuttige tonnage 32
schepen van in het geheel 128.174 br. reg. ton tot
2inken gebracht.
Ook Zaterdag is het boven de Noordzee weer tot
een luchtgevecht gekomen tusschen een Bristol-
Blenheim en een Messerschmidt-vliegtuig. Het En-
gelsche vliegtuig werd omlaag gehaald.
Het Fransche legerbericht van Zaterdagavond
luidt:
„In den afgeloopen nacht heeft een vijandelijke
afdeeling ter sterkte van een compagnie zonder
succes twee van onze posten aangevallen Overdag,
eenig vuur van de artillerie, vooral in het gebied
der Vogezen".
Zondagavond werd gemeld:
Na een zeer krachtige voorbereiding door mijn-
werpers heeft de vijand een van onze posten aan
gevallen ten oosten van de Moezel. De aanval mis
lukte volkomen. Op andere punten van het front
bedrijvigheid van patrouilles over en weer.
Het Fransche legerbericht van vanmorgen zegt:
„Ten oosten van de Nied is een onzer detache
menten in een vijandelijke hinderlaag gevallen. Het
heeft verliezen geleden. Vuur uit de kazematten aan
b.eide zijden van den Rijn."
de menschen leggen een groote soepelheid en
geneigdheid tot medewerking aan den dag".
Ik vraag generaal Sihvo verder naar de gas
maskers. „Ongeveer 60 pet. van wat wij aan gas
maskers nodoig hebben is nu voorhanden", ant
woordt hij. „En de situatie op dit stuk wordt
met den dag beter. Wij fabriceeren nu trouwens
ook maskers in het binnenlyand. De gemeen
ten houden nu veelal geldinzamelingen voor het
aanschaffen van luchtafweermateriaal, zoodat
te dien aanzien de toestand allengs gunstiger
wordt". Hoe noodig dat is blijkt uit de cijfers.
„De Russen gooiden over Viborg op één dag 50
sterk-explosieve- en 300 brandbommen. Eenig
systeem in de bombardementen valt niet te ont
dekken. Op Hangö kwamen bommen van allerlei
soorten door elkaar neer, van 50 tot 500 Kilo."
Finland heeft nu over het heele land schuil
kelders. Ik heb geen dorp bezocht of ik zag er in
allerlei uitvoering van uiterst, primitief stuk
hout. met kronkelige letters beschilderd, tot
prachtig metalen bord met streng-tyipografisehe
verzorging het bordje „Vaestosuojaan". Een
ernstig probleem blijft, vooral in dezen buiten
gewoon strengen winter, de bescherming van
glasruiten. „Het beplakken met papierstrooken
helpt wel", zegt generaal Sihvo, ..maar tegen
zwaren druk is ook onder die omstandigheden
glas niet bestand. In Zweden experimenteert men
nu met een nieuwe vinding, zoogenaamd cellu-
losepapier. Ik heb er een staal van op proef en
mijn indruk is, dat het goed voldoet. Overigens
redden wij ons ook op dit punt wel. Het volk
werkt met van alles en nog wat om zich tegen
de kou te weren, en wij kunnen tegen een
stootje". Natuurlijk Is er aan de bescherming
van de Finsche burgerbevolking nog veel te
regelen en te verbeteren. Maar generaal Sihvo
herinnert er terecht aan, dat heel de organisatie
als het ware uit den grond gestampt moest wor
den. De dienst :s een civiele, maar in de in
staat van beleg verkeerende gedeelten vaa het
'and gaat de leiding van de bescherming der
burgerbevolking ln militaire handen over. Het
systeem blijft overigens ook dan geheel het
zelfde. Ik verneem nog, dat generaal Sihvo ver
leden jaar in Engeland studie van de bevol
kingsbescherming heeft gemaakt en dat eenige
Engelsche experts wellicht binnenkort een be
zoek aan Finland zullen brengen. Dezer dagen
worden zes Noorsche- en twee Deénsche des
kundigen verwacht.
Finland verdedigt zich tegen het gevaar uit
de lucht zoo goed als het dat kan. Mijn indruk
is. dat men hier een bijzonder gunstig resultaat
bereikt door het overlaten van veel onderdeelen
aan vrijwillige medewerking, waarop hier veili;
gerekend kan worden.
(Nadruk verboden).
Dorpen langs IJselmeerdijk
dreigen weder geïsoleerd
te worden.
Stuifsneeuw maakt verkeer haast
niet mogelijk.
Het verkeer over den weg langs den IJselmeer
dijk van Warder naar Edam is nog steeds niet
mogelijk Ongeveer veertien dagen geleden is deze
weg geheel ingesneeuwd. Honderd arbeiders zijr
daarop aan het werk getogen om den weg uit te
graven.
Vooral na de laatste dooiperiode en de daarop
volgende vorst welke de natte sneeuw tot eer
vaste ijsmassa herschiep, was het voor de arbei
ders zwaar werk en moesten zij, om iets te berei
den de sneeuw weghakken.
Zaterdagmiddag was men zoover gevorderd dat
nog ongeveer driehonderd meter weg moest wor
den vrijgemaakt. De Oostenwind stak echter op
en dreef wederom groote hoeveelhëden stuif
sneeuw uit het bevoren IJselmeer over den dijk
waardoor de gegraven verkeersgeul opnieuw ge
vuld werd.
De aan den dijk wonende gezinnen, die voor een
deel uit hun isolement waren bevrijd, zijn nu weer
van de buitenwereld afgesneden. Het oprulmings-
werk kan opnieuw beginnen
Versterkte Finsche
luchtmacht opereert
met succes.
Moeilijke bezetting van het door
de Finnen ontruimde gebied.
PARIJS 19 Februari (Havas). Van de
Zweedsch-Finsche grens wordt gemeld dat de
Russische infanterie gisteren haar aanvallen ge
staakt heeft. Artillerievuur werd nog slechts
gehoord in de sectoren van Suvanto en de
Taipale. In Finsche militaire kringen is men
van meening, dat men hier te doen heeft met
een pauze vóór de hervatting van het offensief,
even hevig als het geweest is. De Russen kun
nen namelijk de operaties niet in hetzelfde
tempo voortzetten, zonder dat zij trachten in de
door hen bezette nieuwe stellingen versterkin
gen aan te leggen.
Zij ondervinden bovendien moeilijkheden bij het
betrekken van de eerste linie der Finnen. De Fin
nen hebben de vooruitgeschoven posten zoo goed
vernield, dat 't lang zal duren, vóór de Russen een
voldoende beschutting genieten. De Finsche genie
troepen zijn er verder in geslaagd in het ontruimde
gebied honderden mijnen te plaatsen. Volgens zeer
betrouwbare berichten hebben de Russen door ont
ploffingen aanzienlijke verliezen geleden. Onder
meer zijn 15 tanks door mijnen vernield.
Op de Karelische landengte is de bedrijvig
heid der Finsche, luchtmacht de laatste dagen
toegenomen. De Finsche vliegers, die nieuwe
buiten landsche toestellen hebben gekregen,
opereeren met veel succes.
Zij streven er niet alleen naar de actie der Rus
sische bombardementsvliegtuigen te verlammen
maar ook de verbindingen der Russische troepen
met de voorraadbasis te verbreken. Volgens be
paalde berichten zijn de Finnen er zelfs in geslaagd
de spoorlijnen van de landengte naar Leningrad op
verscheidene punten te beschadigen. Indien dit een
feit is, bevinden de Russische troepen zich in een
zeer moeilijke situatie, daar zij met hun 15 divisies
enorme voorraden noodig hebben.
Maarschalk Mannerheim heeft groote afdee-
lingen infanterie, voorzien van geschut, naar
de Finsche stellingen gezonden. De linie, die
de Finnen thans bij Summa bezet houden, is
even sterk als de ontruimde stellingen. Op deze
tweede linie volgt een groot aantal andere, die
onafhankelijk van de voorgaande liniën aan
gelegd zijn.
De Finnen hebben in Februari 140 Russische
vliegtuigen neergeschoten.
Volgens in Finland ontvangen berichten brengt
het orgaan van het Roode Leger, de „Krasnaia
Zvesda" hulde aan de dapperheid der Finsche
soldaten. In de veroverde stellingen, aldus dit blad,
heeft men de lijken van Finnen gevonden, die let
terlijk door kogels doorzeefd waren, doch niettemin
de hand nog aan de machinegeweren hielden.
Russen op 6 K.M. van Wiborg?
In het Zondag uitgegeven legerbericht van het
opperbevel in het militaire district Leningrad wordt
gezegd:
„Op de Landengte van Karelië heeft de vijand
zich gisteren overhaast teruggetrokken onder den
druk der Sovjettroepen. Hij-'begaf zich in de richting
van Wiborg en de streek ten oosten daarvan. De Fin
nen hebben zware verliezen geleden en dorpen in
brand gestoken.
De Sovjettroepen hebben de stad Oinola, aan
den noordelijken oever van het Muolaameer, het
slation van Sainio op 6 K.M. ten z.o. van Wiborg, de
versterkte zone van Karhula, in het westen van het
district Summa en de steden Narja. Muurila in het
kustgebied bezet.
De vijand wordt langs het geheele front achter
volgd. In de andere sectoren niets bijzonders.
Op 17 en 18 Februari hebben de Sovjettroepen 313
verdedigingswerken genomen, met inbegrip van 41
stalen en betonnen artillerieforten. Van 11 tot en
met 18 Februari hebben de Russische troepen in het
geheel 475 verdedigingswerken veroverd, waarbij
92 stalen en betonnen artillerieforten
In de andere sectoren geen belangrijke wijzigin
gen. Onze luchtmacht is opgetreden tegen vijande
lijke troepen en militaire doelen. 21 vijandelijke
vliegtuigen werden in luchtgevechten neergehaald.
Het Finsche legerbericht.
Het Finsche legerbericht van heden luidt:
„Te land: Op de Landengte van Karelië is de
door den vijand uitgeoefende druk tusschen de
Finsche Golf en Vuoksi in den loop van den dag
van den Zaterdag verminderd. Afgezien van plaat
selijke schermutselingen en de activiteit in de lucht
was het een kalme dag. Verscheidene tanks wer
den vernield.
In het gebied van Suvanto en Taipale de gebrui
kelijke activiteit der artillerie.
Aan "den noord-oostelijken oever van het
Ladogameer hebben onze troepen vijandelijke
aanvallen afgeslagen en steunpunten wegge
nomen. De door de Finnen gemaakte buit om
vat acht kanonnen automatische wapens en
ander oorlogsmateriaal. Drie tanks en onge
veer 70 voertuigen werden vernield. De vijand
liet 570 dooden op het slagveld achter.
In de richting van Kuhmo ontmoetingen tus-
chen patrouilles, in den loop waarvan de vijand
130 dooden verloor. Elders aan het front is niets
belangrijks te melden
In de lucht: onze luchtmacht was op 17 dezer
zeer actief. De jachtvliegtuigen namen met succes
deel aan talrijke gevechten, waarbij vijandelijke
escadrilles uiteen werden gejaagd. Met goed ge
volg werden verkenningsvluchten gemaakt en
vijandelijke convooien met mitrailleurs beschoten.
In de legerzóne was het optreden van de Russi
sche luchtmacht het krachtigst op de landengte
van Karelië. In het binnenland werden aanvallen
ondernomen op Zuid- en Zuid-west Finland. Dp
eilander Pon, Isalmi en Pampere werden gebom
bardeerd, alsmede Riihimaki en Kouvola. Gedu
rende den nacht ging de vijand door met het bom
bardeeren van enkele plaatsen in Zuidwest Fin
land. Volgens tot dusver ontvangen berichten wer
den omstreeks veertig burgers gedood en eenige
andere gewond. Volgens gecontroleerde gegevens
heeft de Finsche luchtmacht in den loop van den
dag 24 vijandelijke toestellèn neergehaald, voor
het meerendeel bombardementstoestellen. Boven
dien zijn volgens een niet gecontroleerd bericht
nog drie vliegtuigen neergeschoten.
In het Finsche legerbericht van Zaterdag wordt
o.a. gezegd: op het ijs van het Ladogameer zijn
verscheidene Russische convooien met levensmid
delen, in totaal 180 voertuigen, vernield. In de
richting van Kuhmo is een gevecht ten einde ge
komen, dat drie dagen geleden door de Finsche
troepen begonnen was tegen drie vijandelijke ba
taljons en een afdeeling verkenners bestaande uit
^kiloopers. De vijand werd volkomen vernietigd.
Tijdens die gevechten heeft hij achttienhonderd
man verloren, die allen gesneuveld zijn, en slechts
een overblijfsel van de groep heeft zich door de
grens te overschrijden in veiligheid weten te bren
gen. Onder de gesneuvelde Russen bevond zich een
officier met den rang van kolonel.
Proclamatie van Mannerheim.
Maarschalk Mannerheim heeft naar Havas meldt
de volgende proclamatie uitgevaardigd:
„Ons volk strijdt van nu af aan niet meer al
leen. In aanzienlijke hoeveelheden is er buiten
landsche hulp tot ons gekomen en dagelijks stroo
men nieuwe contingenten onder onze vanen. Het
Finsche volk blijft eendrachtig en vastberaden
achter zijn leger staan Laat het vertrouwen heb
ben in ons en in God"
Tienduizend Garibaldianen naar
Finland.
Havas verneemt uit Parijs dat tienduizend Ga
ribaldianen naar Finland zullen vertrekken, onder
bevel van Marabini.
Marabini heeft tegenover een medewerker van
de „Intransigeant" o.a. verklaard:
„De Garibaldiaansche traditie maakt het ons tot
een plicht, aan de zijde der Finnen tegen de Sovjet
aanvallers te strijden. Wjj doen thans een beroep
op alle in het buitenland wonende Italianen".
Geen Finsche overeenkomst met de
Westelijke mogendheden.
De Finsche minister van Buitenlandsche Zaken,
Tanner, heefl ten stelligste de in Stockholm gepu
bliceerde berichten tegengesproken, als zou Fin
land een overeenkomst aangaan met de Westelijke
mogendheden voor militaire hulpverleening.
HET GEBEERDE IN DE NOORSCHE WATEREN.
Door dr. E. VAN RAALTE,
privaat-docenf in het Volkenbondsrecht.
De neutralen moeten bijkans met den dag in
steeds ernstigere mate ondervinden dat zij in het
hoekje zitten, waar de slagen van de oorlogvoeren
den vallen. Dit heeft men nu ook weer kunnen er
varen bij en in verband met het gebeurde in de
Noorsche wateren, waar zich vermoedelijk zoowel
Duitschland als Engeland aan schending van Noor-
wegen's onzijdigheid hebben schuldig gemaakt. Ver
moedelijk, want er schijnt nog wel eenig verschil van
meening te bestaan over de l'eiten. gelijk zich die
hebben voorgedaan' met betrekking tot het binnen
de Noorsche territoriale wateren door een Britsch
oorlogsschip van boord van het Duitsche tankschip
.Altmark" halen van daar aanwezige Britsche ge
vangenen.
Van niet gering belang is allereerst de vraag, wat
„Altmark" is. Wanneer men hier namelijk te
doen had met een oorlogsschip, onder meer gevan
genen aan boord hebbende en dat oorlogsschip zou
niet langer dan 24 uur in de Noorsche wateren ver
toefd hebben, dan ware er geen sprake van geweest,
dat die gevangenen aan zulk een oorlogsschip van
het belligerente Duitschland ontnomen hadden mo
gen worden. Volkenrechtelijk toch is de zaak zoo,
dat krijgsgevangenen aan boord van een binnen het
neutrale gebied toegelaten en rechtmatig (dus in dit
geval de door de Noorsche neutraliteitsproclamatie
zelf aangegeven termijn van 24 uur niet overschrij
dende) verblijvend oorlogsschip in de macht van den
belligerent blijven. Anders is het gesteld met ge
vangenen op een niet toegelaten of niet langer recht
matig in de territoriale wateren vertoevend oorlogs
schip: die herkrijgen dan hun vrijheid, terwijl de
oorlogsbodem zelf en de belligerente bemanning door
den neutralen staat, waar ze vertoeven, geïnterneerd
moeten worden.
Nu zal men misschien zeggen: alles goed en wel.
maar de „Altmark" was een onschuldig Duitsch
koopvaardijschip en dat heeft toch het recht om b.v.
de Noorsche wateren binnen te komen. Inderdaad,
doch er zij meteen op gewezen, dat de reeds vermel
de Noorsche neutraliteitsproclamatie aan gewapende
koopvaardijschepen van de oorlogvoerenden, indien
de bewapening dient voor andere doeleinden dan de
eigen verdediging, den toegang tot de Noorsche ha
vens of territoriale wateren verbiedt. Was de „Alt
mark" bewapend en dat schijnt toch wel het ge
val geweest te zijn dan kon in de gegeven om
standigheden moeilijk ontkend worden, dat die be
wapening ook nog voor iets anders als louter de
■igen verdediging diende.
Zij was immers meteen bestemd voor het belet
ten van vijandelijke pogingen om de aanwezige
krijgsgevangenen te bevrijden. En dus had het
sohip de Noorsche territoriale wateren heelemaal
niet binnen mogen komen, terwijl na die onrecht
matige handeling de Duitschers het recht ver-
ipeeld hadden om de aan boord zijnde gevangenen
-og langer onder hun gezag te houden.
Vandaar, dat de Noorsche Regeering over dit
feit, als ook vanwege de misleiding, waarvan zij
tengevolge van een onjuiste verklaring van den
kapitein van de „Altmark" het slachtoffer is ge
worden ik denk aan de onware mededeeling, dat
er geen gevangenen aan boovd waren bij de Duit
sche Regeering zou kunnen protesteeren. Als an
derzijds Berlijn te Oslo protesteert, omdat een
Duitsche schip in de Noorsche wateren door een
Engelschen oorlogsbodem geënterd is, terwijl daar
bij bovendien gevochten werd en Duitsche onder
danen het leven er bij inschoten en voorts de ge
vangenen door de Engelschen van boord zijn ge
haald, dan kan de Noorsche Regeering nog los
van dit geval tegen zulk een protest terstond
aanvoeren, dat indien al de Britten bij deze gele
genheid in Noorwegen's territoriale wateren in
strijd met de plichten tot eerbiediging van de neu
traliteit gehandeld zouden hebben. Duitschland
:elf reeds eerder iets van dien aard heeft gedaan.
En dat op een nog veel erger wijze, te weten de
torpedeering van Noorsche schepen in de Noorsche
wateren.
Intusschen bestaat er naar alle waarschijnlijk
heid ook ter dege grond voor Noorwegen's protest
tegen het optreden van de Engelschen.
Dezen toch hebben zich aan de Noorsche neu-
iralïteit vergrepen. Dat ware hoogstens alleen dan
te rechtvaardigen wanneer hieraan een opzettelijk
onrechtmatige daad van Noorschen kant vooraf
'.vare gegaan door ten voordeele van Duitschland.
ten nadeele van Engeland de onzijdigheid te schen
den. Dat zou men misschien hebben kunnen be
weren, indien de Noren met opzet de oogen hadden
gesloten voor de aanwezigheid van Britsche gevan
genen aan boord van de „Altmark" en zoodoende
met opzet bevrijding dier gevangenen achterwege
hadden gelaten. Dit was echter niet het geval,
want het schijnt, dat de Noorsche onderzoekers
door den Duitschen kapitein ten eenenmale misleid
zijn. En nu kan Engeland wel zeggen, dat het uit
weerwraak deswege tot optreden in de Noorsche
wateren is overgegaan, maar voor een neutralen
staat is zulk een wrekende macht hoogst onwel
kom, ja gevaarlijk. En in elk geval is het rechtens
niet oorbaar, dat de eene belligerent t.ot weerwraak
legen den anderen belligerent overgaat ten koste
van den onzijdige, althans zoolang de aanleiding
voor de weerwraak gelegen is in een handeling,
die de neutraliteit niet volkomen teloor deed gaan,
maar haar alleen op een bepaald punt schond.
Hoe moeilijk het zoo langzamerhand voor de on-
zijdigen geworden is, hun neutraliteit volkomen te
doen eerbiedigen, is thans wederom overduidelijk
gebleken. Wellicht kan dit eer. nieuwe aanleiding
vormen om te overwegen of en hoe er nog iets te
bereiken ware door nauwere samenwerking tus
schen de neutralen
Lord Chatfield versus Duitschland
en Rusland.
Engeland schaamt zich niet over het mislukken
der onderhandelingen met de Sovjet Unie.
Admiraal Lord Chatfield, de Britsche minister
voor de coördinatie van de defensie, heeft Zaterdag
in een rede te Cardiff, een overzicht gegeven van
de oorlogssituatie. Hij zeide hierin o.a.:
Wanneer Duitschland er toe besluit een bepaalde
actie te ondernemen, waarvan het voordeel ver
wacht, dan laat het elke overweging van wet of
menschelijkheid buiten beschouwing De practijk
van moord op open zee is een typisch Duitsche uit
vinding. welke uitsluitend eigen was aan zeeroover
voordat Duitschland een vloot bezat. Neutrale koop-
aardijschepen worden thans tot zinken gebracht. In
totaal is voor bijna 350.000 ton van dergelijke sche
pen tot zinken gebracht, waarvan bijna de helft
welbewust is getorpedeerd. Gelukkig was onze
vloot op deze verraderlijke actie goed voorbereid,
Zij bracht Duitsche schepen, die zich op zee waag
den, tot zinken en de Duitsche duikbootenvloot werd
met de helft verminderd. Ik denk zelfs dat die duik-
bootenvloot sneller vermindert dan nieuwe eenhe
den kunnen worden bijgebouwd. Eveneens zullen wij
de zee zuiveren van de Duitsche mijnenvelden, maar
wij mogen niet ontveinzen dat ook wij vele verlie
zen zullen hebben. Maar wij blijven de zeeën be-
heerschen.
Lord Chatfield zeide aan het eind van zijn rede-
Wij hebben gepoogd den steun van Rusland tegen
de agressie te verkrijgen, een land dat ze? maand<
geleden een populaire reputatie had wegens het aan
tal van zijn bataljons, zijn legendarische hulpbron
nen en zijn historischen mep van onoverwinnelijk
heid. Wij zijn in de pogingen niet geslaagd om re
denen, waarom wij ons niet behoeven te schamen
en die wij nooit hoeven te betreuren, zooals de om
standigheden hebben aangetoond. De koelbloedig-
berekende en onmogelijke eischen. welke aan Fin
land gesteld zijn en de aanval op dat dappere land
geschiedt niet en daar verheugen wij ons om. door
;n bondgenoot van ons
Ik ben blij dat wij in ieder geval al het mogelijk
doen om Finland te helpen. Chatfield besloot zijn
betoog met een opwekking alle krachten in te span
nen om te komen tot een nieuwe vreedzame wereld.
Hevige Noorsche on Is temming over!
het optreden van Engeland.
De meest flagrante neutraliteitsschending van
dezen oorlog, zegt Hambro.
Ten aanzien van het ieïdent met de „Alt
mark" heeft Hambro. voorzitter van het
Noorsche Storting en voorzitter van de com
missie voor buitenlandsche zaken, het op
treden der Britsche oorlogsschepen be
schreven als ..de meest flagrante schending
van het gebied van een neutralen staat, die
in dezen oorlog is voorgekomen".
Voorts zeide hij„Het oogenblik. dat geko
zen is voor deze daad van geweld jegens Noorwe- j
gen is uiterst opmerkelijk. Wij stonden op het
punt een handelsregeling aan te gaan met. Groot
Brittanje". Het ligt volkomen voor de hand. dat
na deze arrogante schending van Noorsch gebied
iedere bespreking van de modaliteiten van han-
del en scheepvaart tusschen de beide landen
een nieuw stadium zullen zijn ingetreden".
Hambro verklaarde het voornemen te hebben
gehad den minister van buitenlandsche zaken te
vragen of de neutrale Oslostaten geen bespre
kingen öehooren te voeren over actieve samen-
werking ten einde gemeenschappelijk en ener
gieker te protesteeren tegen brutale methoden
van zeeoorlog, die laatstelijk aanleiding hebben
gegeven tot zoo krachtige verontwaardiging en
tegen de Duitsche schendingen van het inter
nationale recht.
..Mijn vraag zou Dinsdag in behandeling zijn
genomen, maar ik ben verplicht geweest haar in
te trekken in het licht van deze Britsche over
treding, die wettelijk en politiek zoo veel ern
stiger is dan alles, wat wij in dezen oorlog erva
ren hebben".
Minister Koht zeide in een rede te Trondjem:
„Wij hebben krachtig geprotesteerd tegen deze
brutale neutraliteitsschending. Doch het is dui
delijk dat wij niet in staat, waren in dat geval
onze neutraliteit te verdedigen. Het land. dat het
slachtoffer werd van de schending onzer neutra
liteit, krijgt daardoor nog niet het recht in onze
territoriale wateren oorlog te voeren. Ik wil
daarmede overigens niet zeggen dat de Duit
sche regeering dit voornemen zou hebben".
De conservatieve Noorsche „Morgenbladet"
schrijft: „Het Noorsche optreden ten aanzien van
de „Altmark" was volkomen correct. Noorwegen
had het recht de „Altmark" vrijen doortocht toe
te staan, als het schip zich overigens aan de
reglementen hield: Wij hadden noch het recht
noch den plicht de Britsche gevangenen te bevrij
den Het spreekt vanzelf dat de ..Altmark" niet
te Bergen is doorzocht. Het schip is slechts aan
gehouden en de papieren zijn gecontroleerd toen
de ..Altmark" in de Noorsche wateren kwam. Het
schip is niet in de haven van Bergen geweest:
het heeft zich gehouden aan de voorschriften
voor een „passage inoffensif". Indien de Engel
sche schepen buiten de Noorsche wateren hadden
gewacht, zou de Duitsche boot vroeg of laat die
wateren hebben moeten verlaten, doch dan waren
wellicht Duitsche schepen en vliegtuigen ver
schenen. Het was inderdaad eenvoudiger de zaak
op te lossen door de Noorsche wateren te schen
den Niemand zal de Britsche daad als een held
haftige toejuichen, zooals de Engelschen doen.
Het Noorsche volk neemt er met, ontmoediging
kennis van, dat de schennis is gepleegd door een
westelijke mogendheid die er aanspraak op maakt
de verdedigster van de kleine neutrale landen,
hun vrijheid en onafhankelijkheid te zijn".
Een Deensclie stem
KOPENHAGEN. 19 Februari (Ritzau). Naar
aanleiding van de gebeurtenissen in de Joesing-
fjord schrijft de „Berlingske Tidende": „Niets zou
ongepaster zijn, dan dal Noorwegen, welks wil
tot onpartijdige neutraliteit algemeen erkend
wordt, in ernstige internationale moeilijkheden
gewikkeld zou worden, omdat zijn rechten buiten
zijn schuld geschonden zijn. De positie der neu
tralen zal waarlijk niet benijdenswaardig zijn als
de gevolgen van schendingen door een oorlogvoe
rende partij represailles of schendingen door de
andere partij met zich brengen In het volken
recht kan daarvoor onmogelijk een rechtvaardi
ging gevonden worden. Intusschen zijn de werke
lijke belangen der oorlogvoerenden er niet mede
gediend, wanneer alle overwegingen uit het oog
worden verloren en een met moeite tot stand ge
brachte orde door een volledige anarchie ver
vangen wordt".
RAZZIA OP IERSCH HOTEL.
Machinegeweren werden in stelling
gebracht.
DERTIEN ARRESTATIES.
DUBLIN. 18 Februari. Soldaten met revol
vers en de bajonet op het, geweer hebben een
razzia eehouden in het in het centrum van Dublin
gelegen Meath hotel. Bij die gelegenheid werden
13 bekende leden van de I.R.A. gearresteerd.
De eerste overval die onder de nieuwe volmach
ten werd uitgevoerd, had Zaterdagavond plaats.
Ongeveer 150 soldaten namen daaraan deel. De
machinegeweren werden op het hotel gericht en
de politie en de militairen vormden een cordon
om het Parnell-Plein.
Nadat 6 leden van de I.R.A. per truck en onder
geleide van soldaten, waarvan sommigen de re-
elvers getrokken hadden, weggevoerd waren
keerden andere soldaten met het geweer in de
hand naar het- Meath hotel terug en namen nog
andere personen mee.
De namen van de arrestanten noch de reden
waarom zij gearresteerd werden, werden bekend
gemaakt. (United Press).
