2wanen,
Engeland in gelaten afwachting!
Sloan's
VRTTD AG 23 FEBRUARI 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
8
Men heeft beseft dat de kansen op een ineenstorting
van Duitschland, alvorens het een zware nederlaa
heeft geledenuitermate gering zijn.
(Van onzen correspondent).
LONDEN, 18 Februari.
Nooit heeft dc oorlog hier zoo ver af geleken als
Jn de laatste weken. Dag in dag uit worden de
voorpagina's van de kranten in beslag ge iomen
door berichten over Rutland's oorlog tegen Finland
cn er is over Engeland's eigen oorlog nauwelijks
jets te vinden. Wij- wanen ons weer terug in den
tijd van den vrede, toen wij met hetzelfde behage-
lijke en tegelijkertijd lichtelijk beschamende ge
voel van veiligheid de berichten over China of
Spanje lazen, die wij nu over Finland lezen. Er is
ergens in Europa oorlog en de zee om onze kusten
is niet meer zoo veilig als vroeger, maar verder is
alles by het oude gebleven en leven wij nog steeds
het gemakkelijke veilige leven van voorheen.
Zelfs de verduistering, die ons in de eerste weken
zoo dreigend voorkwam cn meer dan iets anders
het besef van gevaar wakker riep, herinnert ons
niet meer aan den oorlog. Zoo is het ook met de
talrijke uniformen in de straten en de restaurants,
met de zandzakken en de loopgraven in de parken,
met de gasmaskers die wij allang niet meer dra-
fieefl geen kans tegenover Sloan's!
Sloan's doodt onverbiddelijk alle pijn,
olie "Stramheid en moeheid. Sloan's
zorgt, dat frisch bloed de pijnlijke
plaatsen doorstroomt. Sloan's maakt
spieren soepel en lenig. Sloan's moet
U bij de hand hebben, zoodra het
eerste vleugje spierpijn zich aanmeldt!
Liniment
doodt -pUfHs!
(Adv. ingez Med.)
Artilleriegevechlen aan het
Westelijk Front.
Duitsehe vcrkenningsafdceling maakt
gevangenen.
De Fransche tegenberichten luiden:
Donderdagavond:
„Activiteit van de artillerie aan beide zijden
vooral ten westen van de Saar en ten oosten van
de Blies.
Activiteit van de luchtmacht van beide partijen
tusschen Moezel en Rijn boven den Elzas".
Vrij dagochtend:
„Een kalme nacht".
Belga meldt dat men Donderdagochtend te
Luxemburg sterke activiteit van de Duitsehe
luchtmacht in de nabijheid van Echternach op
gemerkt heeft. Den geheelen middag heeft men
den dag tevoren te Luxemburg het gedonder van
de artillerie tusschen Moezel en Saar gehoord
Tusschen 21.40 en 23 uur des avonds moet een
gevecht zijn geleverd onmiddellijk ten oosten
van de Moezel, want de bewoners van de Luxem-
burgsche plaatsen aan den oever van de Moezel
hebben het geknetter van de mitrailleurs en het
ontploffen van handgranaten gehoord. Ook was
de artillerie bijna voortdurend in actie. In de
omgeving van Apach zag men het schijnsel van
een brand.
Het Duitsehe legerbericht
BERLIJN, 23 Februari (D.N.B.) Het opper
bevel der weermacht deelt mede: „Aan het wes
telijk front tusschen Moezel en Pfalzer Wald le
vendige activiteit in het voorterrein Bij een ge
slaagden verkenningstocht tegen Apach en bij
een met succes bekroonden overval op de bezet-
tingsposten in het Heydtwald zijn verscheidene
gevangenen gemaakt. Onze verkenningsafdeelin-
gen leden geen verliezen.
De luchtmacht heeft op groote schaal ver
kenningsvluchten boven de Noordzee, de
Britsche eilanden en Oost-Frankrijk onder
nomen. Twee Duitsehe vliegtuigen zijn van
hun vlucht naar Engeland niet teruggekeerd.
Van drie Britsche toestellen, die in de Duit
sehe Bocht waren binnengedrongen. Is er een
van het type Vickers-Wellington door een
Messerschmitt-vliegtuig neergeschoten".
Engelsche luchtmacht op
verkenning.
Weer vluchten boven de Ostmark en het
Protectoraat.
LONDEN, 23 Februari (Reuter). Het
ministerie van luchtvaart deelt mede. dat de
Royal Airforce in den afgeloopen nacht op
nieuw geslaagde verkenningsvluchten boven
het voormalige Oostenrijk en Bohèmen ge
maakt heeft
De luchtvaartredacteur van de „News Chro
nicle" schrijft dat de Britsche luchtmacht de
geheimen der verdediging van Berlijn thans
kent. In de laatste weken hebben verscheidene
malen escadrilles verkennings- en bombarde
mentsvliegtuigen boven de Duitsehe hoofdstad
gevlogen, hetgeen waardevolle inlichtingen heeft
opgeleverd. De Duitschers maken bij die ge
legenheden gebruik van gekleurde zoeklichten
De. lichtbundel der gewone zoeklichten breekt n.l
tegen de wolken en violet blauw of oranje licht
dringt eenigermate door De voordeelen zijn
echter zoo zegt men, niet noemenswaard.
De Engelsche vliegtuigen, aldus deze redac
teur hebben ook boven Praag. Hamburg. Neuren
berg München en Dresden gevlogen terwijl ge
regeld vluchten boven de Noordzee en naar de
omgeving van Sylt en Helgoland worden ge
maakt.
gen, ja zelfs met de redevoeringen van de staatslie
den en de artikelen in de kranten, waarin men er
ons steeds weer van tracht te doordringen dat En
geland in een strijd op leven en dood is gewik
keld. Wij zijn met al die dingen reeds te bekend
geworden dat dat zij nog eenigen invloed op ons
hebben, zij zijn een belangrijk en als natuurlijk
aanvaard bestanddeel geworden van dien. nieuwen
vorm van vrede, waarin wij nu al zes maanden
leven. Wij gelooven eenvoudig niet meer aan den
oorlog. Wij weten dat het morgen plotseling uit
kan zijn met onze gemakkelijke, veilige bestaan
maar wij hebben geen tijd voor „morgen". Het da-
gelijksche leven eischt ons op en in dat dagelijksche
leven met zijn arbeid, zijn beslommeringen en
zijn pleziertjes ontbreekt elk duidelijk besef van
den oorlog.
Hoe lang zal deze vreemde toestand nog kunnen
voortduren? Dat was de vraag die tot voor eeni
gen tijd aller gedachten beheerschte. Men leefde
in een soort van aanhoudende spanning en vroeg
zich, precies zooals in de dagen van Juli en Augus
tus, eiken dag af wanneer het lang gevreesde nu
eindelijk over onze hoofden zou losbarsten. Maar
ook dat is nu anders geworden. Wij hebben zoo
eindeloos getheoretiseerd over het tijdstip en de
wijze waarop de groote slachting zou beginnen dat
er eigenlijk niets nieuws meer over te zeggen valt.
Het onderwerp begint ons langzamerhand te ver
velen, wij weten er immers toch niets van en wij
zijn beu geworden van de eeuwige gesprekken die
ingeleid worden met die futielste aller vragen
„what do you think Hitler is going to do?" Wij
zijn niet in apathie vervallen maar probeeren een
voudig niet meer in de toekomst te kijken en heb
ben er ons bij neergelegd dat het wel blijken "zal
als het eenmaal begint. Wij hebben ons van den
oorlog afgekeerd en concentreeren ons weer op
ons normale bestaan.
Ziedaar een beeld van de huidige stemming in
Engeland. Het is een heel verschil met vijf maan
den geleden. De grimmige vastberadenheid van
den bokser, die op den eersten stoot wacht, heeft
plaats gemaakt voor de kalme en bijna onverschil
lige gelatenheid van hem, die nu al bijna een half
jaar op dien stoot wacht en hem nog steeds niet
heeft ontvangen. Maar dat is niet het eenige ver
schil. Ook in de houding tegenover Duitschland en
de buitenwereld in het algemeen is een verande
ring gekomen sinds het uitbreken van den oorlog,
fn September en October kon ik die houding ken
schetsen met de woorden: koele zakelijkheid. En
geland ging den oorlog in met de rustige overtui
ging dat het het recht aan zijn kant had, zonder
hartstocht, maar met de zakelijkheid van iemand
die zich er met een schoon geweten toe heeft gezet
een zaak op te knappen. Voor die koele zakelijk
heid en die rustige overtuiging is nu iets anders
in de plaats gekomen. Er is nog steeds geen oor
logskoorts of felle haat maar er is wel een zekere
hartstocht gekomen in het geloof, dat Engeland
een kruistocht voor de beschaving heeft onderno
men. Dit vuur is deels opzettelijk aangeblazen dooi
de pers en de nationale leiders. Maar voor een
even belangrijk deel is het een spontaan gevolg
van het Duitsehe optreden in Polen en de Duitsehe
wijze van oorlogvoering ter zee, het bombardee
ren van weerlooze visschersvaartuigen en het be
schieten van lichtschepen. Deze transformatie van
rustige overtuiging in bezielde overtuiging heeft
tevens een verandering in de houding tegenover
de neutrale buitenwereld ten gevolge gehad. Ik
heb daar in een vorig artikel reeds uitvoerig over
geschreven. Men is prikkelbaar tegenover de neu
tralen geworden omdat men in hun strikte afzij
digheid een ontkenning ziet van Engeland's vaste
geloof in zyn strijd en dat vindt men moeilijk te
verduwen. Het is de onvermijdelijke psychologi
sche reactie van den geloovige op de ketterij van
den ongeloovige.
Welke veranderingen zijn er verder nog? Er is
ten eerste een realistischer kijk op de politieke
verhoudingen in Duitschland gekomen. Dien had
men ook hoog noodig. In de eerste maanden van
den oorlog was men namelijk te zeer geneigd, zijn
hoop te vestigen op een spoedige binnenlandsche
ineenstorting van het vijandelijke land. Daar heeft
men nu weinig illusies meer over. Mede dank zij
de tallooze reportages van neutrale waarnemers,
die de bladen over den toestand in Duitschland
hebben gepubliceerd, heeft het publiek er zich nu
rekenschap van gegeven, dat de kansen op een
ineenstorting van Nazi-Duitschland, vóór het eerst
een groote militaire nederlaag heeft geleden, uiter
mate gering zijn. Deze meer nuchtere kijk op de
zaken geldt ook de mogelijkheid van Amerikaan-
sche interventie. Ook daarover was men bij het
uitbreken van het conflict vrij optimistisch ge
stemd en heeft men in den laatsten tijd zijn ideeën
herzien. Te vermelden is ook dat de kloof, die een
oogenblik dreigde te ontstaan tusschen de Fran-
sche en Engelsche denkbeelden over het vraagstuk
van oorlogsdoeleinden, tijdig overbrugd is.
Na de eerste uitbarsting van geestdriftige plan
nen voor de verbroedering, die op den oorlog moest
volgen is men er zich rekenschap van gaan geven
dat de Fransche bondgenoot daarbij ook een
woordje zal moeten meespreken en dat het En
gelsche idealisme getemperd zal moeten worden
met een zekere mate van begrip voor Frankrijk's
werkelijke behoefte aan veiligheid. Het manifest
dat de Arbeiderspartij onlangs heeft uitgevaardigd
geeft duidelijk blijk van dit nieuwe inzicht Geen
enkele vrede zal duurzaam kunnen zijn, aldus een
belangrijke passage uit dit interessante document,
wanneer zij er niet in slaagt den Duitschen eisch
van gelijkgerechtigdheid te vereenigen met den
Fransehen eisch van veiligheid. Dat getuigt van
een waardeering voor het Fransche standpunt,
waarvan in de eerste maanden van den oorlog,
toen er bij de discussie over oorlogsdoeleinden van
alle kanten op aangedrongen werd dat men niet
weer de vergissing van Versailles mocht begaan,
niet veel te merken was.
Tenslotte zijn er verschillende teekenen dat er
ook in de houding van het publiek tegenover Rus
land een verandering begint te komen. De oor
zaak ligt natuurlijk in Rusland's optreden in Fin
land en de onthullingen die dat gebracht heeft
betreffende de waarde van het Sovjet-leger. Voor
dien had men hier een aanzienlijk ontzag voor de
militaire macht van de Russen en voelde er der
halve niets voor, zich naast de Duitschers ook nog
de vijandschap van de Russen op den hals te halen.
Nu het roode leger echter van zulk een twijfelach
tige qualit'eit blijkt te zijn, beginnen andere denk
beelden naar voren te treden. Er wordt nog wel.
niet op oorlog met de Sovjet-Unie aangedrongen,
maar het besluit van de Regeering, oorlogsmate
riaal en vrijwilligers naar Finland te sturen, heeft
dadelijk algemeene instemming ontvanger.. De
strategische stuurlui beginnen zich af te vragen of
het misschien mogelijk zou zijn twee vliegen in
één klap te slaan: de Russen uit Finland te ver
drijven en dan met een Zuidwaartsehe beweging
Duitschland in den rug te benaderen. Het is een
ruim opgezette fantasie, waarmee wel heel ver op
de feiten wordt vooruitgeloopen. Die feiten zijn tot
nu toe nog niet meer, dan dat Engeland met vrij
wel unanieme instemming van een publiek, dat
overigens wat betreft hoeveelheden in het duister
blijft tasten, eenige honderden vliegtuigen naar
Finland heeft gestuurd cn er nog meer zal shirer
en tevens voorbereidselen maakt voor de uitzen
ding van een onbekend aantal niet nader te om
schrijven vrijwilligers.
MUZIEK
Symphonie-orkest „Haerlem"'.
De kennismaking met dit jeugdig muziek
gezelschap het gaat thans zijn tweede levens
jaar in is mij zeer aangenaam geweest: In
Haarlem is het dus mogelijk gebleken uit in
strumentalisten die niet als „vak" de muziek
beoefenen, een symphonie-ensemble te vprmen
dat vele mooie eigenschappen toont. Om te be
ginnen, is het in staat een programma te bren
gen, dat geheel is gewijd aan twee meesters
der symfonische muziek: Mendelssohn en
Schumann. Op dezelfde wijze zal men handelen
met het eerstkomende concert, waar alléén
Vivaldi" en Purcell aan het woord zullen zijn.
De tweede goede eigenschap van dit ensemble is,
dat er bijzondere zorg is besteed aan het werk
der verschillende strijkers-groepen: daar heerscht
in de stokvoering een gelijkheid van opvatting,
die den weg effent tot het overwinnen van
moeilijkheden, waarop men vele amateur-gezel-
schappen kan zien stranden. Men denke maar
eens aan Mendelssohn's „Italiaansche" symphO'
nie en wat daarvan (bijv. bij de tweede violen)
zou terechtkomen bij een niet behoorlijk verzorg
den streek. Laat ik meteen van de gelegehedi ge
bruik maken om te wijzen op de wenschelijkheid,
deze partij versterkt te zien met eenige solide
krachten, en daarvan ook de altpartij niet uit te
zonderen. In een stad als de onze zijn waarlijk
wel de dilettanten te vinden, die aan de ver
zorging der zeer dankbare middenstemmen hun
krachten willen wijden en mee te arbeiden aan
den opbouw van een muziekgezelschap, dat alleen
maar vraagt om versterking.
Want het symphonie-orkest heeft anders niet
van noode, omdat als leider fungeert een toon
kunstenaar die voor zijn taak als dirigent ten
volle berekend is. Dat bleek al dadelijk bij Men
delssohn's ouverture bij „Melusine". Om in het
doorvoeringsdeel alles klaar en duidelijk naar
voren te brengen, en de blazersgroep goed bij
de strijkers te doen aanpassen, is de hand van
een kundig, maar ook voorzichtig leider noodig.
Om in Mendelssohn's vierde symphonie de
lijnen zoo strak gespannen te houden als Wilhelm
Rettich deed en toch het rythme soepel en veer
krachtig te doen blijven, moet de leider veel
vertrouwen hebben in de krachten die hem ten
dienste staan. Vele en zorgvuldige repetities zijn
noodig, om te ervaren hoe hoog men zijn eischen
mag stellen. Bij Rettich waren die eischen waar
lijk niet gering. De uitslag was: een mooi. ver
zorgde en daarbij enthousiaste uitvoering dezer
symphonie. Probiemen blijven er altijd; hoe is
anders in de blazersgroep van het Andante die
kleine septime te verklaren, waar een leidtoon
bedoeld was. In de reprise was de fagot ge
lukkiger.
Ook in de orkestpartij van Schumann's Piano
concert heeft het symphonie-ensemble mooi
werk geleverd: de sterktegraad was behoorlijk
binnen de perken en ook werd de soliste mej.
Corry Koppen, rythmisch niet te zeer .geremd.
In het slot-allegro, dat een sterk ontwikkelde
rechterhand vraagt, zou dit remmen eenvoudig
funest worden. Het andantino lijkt mij (wat het
ensemblespel aangaat) het best geslaagd en ook
was hier de volle aandacht gevestigd op den
schoonen klank. In 't eerste deel was dit- niet
steeds het geval, al moet ik zeggen, dat de be
ruchte unisono-passage voor klavier en klarinet
(die ik op een Bachconcert met Emil von Sauer
als solist jammerlijk hoorde mislukken) hier juist
opvallend goed slaagde. Heel muzikaal werd ook
de cadens gespeeld OSchumann was zoo verstan
dig. haar zelf te schrijven; hij wilde deze spon
tane gave zijner Mnze niet door onbekwame
handen ontwijd zien).
Bloemen waren er voor de soliste. Bloemen ook
aan het slot van den avond voor den dirigent,
die overigens op ondubbelzinnige wijze zijn
vruchtdragend werk gewaardeerd zag in harte
lijke bijvalsbetuigingen van de zijde der geheel
gevulde zaal.
G. J. KALT.
M. U. S. A. speelde in Haarlem.
In hoofdzaak welgeslaagde uitvoering.
Het was Donderdagavond voor de derde maal,
dat ik een uitvoering van M. U. S. A.. een onder-
afdeeling der Unitas Studiosorum Amstelodamen-
sium, bijwoonde, en evenals de vorige keeren heb
ik de serieuze muziekbeoefening der leden van M.
U. S. A. met veel ingenomenheid waargenomen.
Deze uitvoering had plaats ter gelegenheid van
de 24ste Dies natalis der U. S. A.; en werd deswege
door een deputatie der Utrechtsche zustervereeni-
ging bijgewoond.
Met de gebruikelijke begroetingen opende de voor
zitter der muziekvereeniging den avond, en hij
wees er op, dat men van een gezelschap als M. U.
S. A. geen gestadigen groei mag verwachten, aan
gezien de samenstelling zich elk jaar wijzigt.
Het programma bestond uit een klassiek en een
modern gedeelte: Purcell en Mozart vóór. Milhaud
en Zwaap na de pauze.
Met een uit Purcell's „The fairy Queen" getrok
ken Suite voor strijkorkest werd begonnen en ter
stond verraste het evenwicht en de, vooral in het
piano, mooie klank van het ensemble. Over 't ge
heel waren de nuanceeringen zeer goed. Het samen
spel sloot alleen in het begin der Hornpipe niet
volkomen. In de Chaconne hadden vooral de celli
het rythme wat straffer mogen volhouden; de uit
voering daarvan kwam nu wat aan levendigheid te
kort. Hoogstverdienstelijk speelden daarna twee
leden de Variaties voor Piano 4-handig, K. V. 501
van Mozart. Phraseering en articuleering bleken
even uitstekend verzorgd als de technische correct
heid; slechts hadden we wat subtielere nuanceerin
gen mogen wenschen: de klank was. met name in
de primo-partij, te aanhoudend forte en eenigszins
droog. De groote Steinwayvleugel, dien de beide
heeren bespeelden, laat toch zeker grooter kleuren
rijkdom toe.
Het orkest betrad nu weer het podium en split
ste zich ter uitvoering van Mozart's Serenata not-
turna K. V. 239 in twee deelen: een solokwartet
een met pauken versterkt riprieno-
strijkensemble. Het solistische kwartet le
verde zeer knap werk, zoowel irf de cantilenes
als in de gelijktijdige uitvoering van de snelle
triolenfiguren én passages: het ripieno was uiter
aard wat dun bezet tegenover de pauken. En deze
pauken o wat een voorwerpen had men daarmee
aan M. U. S. A. geleverd! Hun klank geleek veel
op die van gedeeltelijk met watten gevulde en
daarna met vel bespannen doozen, en ik geloof, dat
de instrumentenhandel, die ze in huur afstond,
maar het beste zou doen door die rijkelijk gedeukte
exemplaren aan een dameshoedenmagazijn over te
doen.
Na de pauze zaten we in eens tot over de ooren
in de moderniteit door het Strijkkwartet no. 4 van
Darius Milhaud. Dit kwartet vormde een moeilijke
opgave voor de vier spelers, en voorzoover ik aan
de hand der partituur kon nagaan maakten zij wei
nig of geen fouten. Dit is nu al een heele prestatie,
maar waarom tijd en talent dan niet liever aan iets
mooiers besteed dan aan deze opvolging van wan
klanken? Ik heb één voorbeeld in mijn programma
genoteerd: de eerste viool zaagde in dubbélnoten
de kwinten da, gd, da, gd; de tweede viool
krijschte daar voortdurend cis, cis enz. doorheen.
Het slotaccoord was een hermaphroditisehe
samenstelling van majeur en mineur. Het tweede
deel. „Funèbre" gehecten kon ik niet anders ver
staan dan als een abattoir-impressie met als uit de
verte, de geluiden van een trommeltje. Foei, wat
een onmuzikale, perverse kost, en dat terwijl er
winkelwaarde ruim 60 ct,
voor slechts één dubbeltje
Het zijn 55 verschillende, gesor
teerde zegels uit 12 Europeesche
landen, w.o. vele betere soorten,
die U niet in goedkoope post
zegelpakketten aantreft.
Maakt utv kinderen bl{j
met deze envelop en houdt ze
ondertusschen opgewekt, gezond
en fit door een dagelijksch ontbijt
met het voedzame, heerlijke H-0
of Quaker, rijk aan de zenuw
sterkende Vitamine B,
Tegen inzending van slccht9 2 Quaker of
H-0 mannetjes.plus lOcent aan postzegels,
krijgt U deze verrassing, zoolang de voor
raad strekt, franco toegezonden. Knipt de
mannetjes uit de origineele groote Quaker,
H-0 of K wix pakken en zendt ze met 2 post
zegels van 5 cent franco in gesloten couvert
als brief met uw adres aan Quaker, afd.
33 Postbus 905, Rotterdam. Aan één
adres worden niet meer dan 2 collecties
gezonden.
Het tooverboek is niet meer verkrijgbaar.
N E ER IflNDS POPULAIRE, ZUINIGE O N T B IJ T
(Adv. Ingez Med.)
Noorderlingen, die
hier overwinteren
De Nederlandsche vereeniging tot bescher
ming van vogels heeft er, ook in deze courant
op gewezen, dat in weerwil van de bescherming
die de in het wild levende zwanen hier sinds
jaar en dag genieten, het vangen en schieten
van deze vogels aan de orde van den dag is.
De vereeniging heeft er op gewezen, dat dit
verboden is en beraamt ongetwijfeld maatrege
len, dezen vogelmoord tegen te gaan.
Het zou dan ook wel ongelukkig voor deze
wintergasten zijn, dat ze, na nauwelijks den dood
m het hooge Noorden te zijn ontkomen, hier
te lande een ontijdig einde zouden moeten
vinden. En waartoe? Ze hebben het den laatsten
tijd niet te breed gehad. Veel vleesch zullen ze
dus niet opleveren en hun belagers zullen het
vermoedelijk in de eerste plaats wel op hun
dons en hun veeren (die. vooral de slagpen
nen, die wei 75 cM. halen na gekleurd te zijn
voor allerlei mode-doeleinden worden aange
wend) voorzien hebben.
Zwanen zijn Noorderlingen. In getemden staat
kennen we hier den knobbelzwaan den eenigen
die hier aarden wil. Zijn soortgenooten. de wilde
zwaan en de kleine zwaan, houden hier te lande
in gevangenschap het leven niet. In het hooge
Noorden, daar is het land van den zwaan. Wan
neer ge een lijn van Kopenhagen naar Le
ningrad trekt vindt ge ten Noorden daarvan zijn
domein. Aan het Zweedsche Malarmeer heeft
hij zijn kolonies, de Finsche meren leveren hem
broed- en leefgebied en de Siberische toendra is
al evenzeer het geboorteland van menigen
zwaan.
voor strijkkwartet zoo ontzaglijk veel moois be
slaat!
Het laatste nummer van dit concert was een
reeks liederen voor zangstem en klein orkest,
„1' Amour" betiteld en gecomponeerd door een dei-
leden van M. U. S. A., den heer Lex Zwaap, die ook
als een der klavierpartners en als paukenist zich
verdienstelijk gemaakt had. De muzikale behande
ling der Fransche teksten is nog onrijp: kort-ademig
en weinig samenhangend, maar er is een streven
naar pregnante thematiek in te bemerken en om
moderne richtingen te volgen. Het eerste verdient
aanmoediging, of het tweede tot schoone resultaten
zal kunnen leiden, zullen we moeten afwachten. De
„interludes" tusschen de liederen misten elite
aesthetische beteekenis. Een vrij zware taak lever
de de vertolking van het vocale gedeelte op. Mej. M.
Benjert kweet zich daarvan zeer verdienstelijk,
doch vermocht niet er veel uitdrukkingskracht aan
te verleenen.
Den lof die na afloop van het concert aan den
dirigent Nico Richter gebracht werd, was volkomen
verdiend, en ik wil hier ook gaarne nog een woord
van hulde uitspreken aan het adres van den be
scheiden dilettant-orkestleider. De rector van den
Senaat der U. S. A. en die der Utrechtsche zuster-
vereeniging spraken den voorzitter van M. U. S. A.
toe en deze antwoordde; er werden bloemen en
kransen aangeboden en daarmee was deze in hoofd
tak welgeslaagde avond geëindigd, behoudens di
oortzetting volgens nachtpermmissie, maar daar
van heb ik geen gebz-uik gemaakt.
K. DE JONG.
Als de arctische winter invalt trekt de zwaan
evenwel naar het Zuiden en is dan op deze breedte
een vrij algemeene wintergast. Hier te lande be
geeft hij zich gaarne naar het IJselmeer en
zoekt dan de wiervelden op de Knar, de bekende
zandplaat bij Harderwijk, waar hij in het zee
wier zijn voedsel, plantendeelen en ter afwisseling
een slak, vindt. Zwanen trekken in den beken-
den V-vorm, waarbij de voorvlieger telkenmale I
wordt afgelost door een nog frisSchen gang
maker.
Over het algemeen ziet men hier des winters
den kleinen zwaan en den wilden zwaan het
meest. Merkwaardig is, dat dit jaar de knobbel
zwaan het wint, tenminste hier in de buurt, j
Want in dezen strengen winter zoekt hij zijn
winterverblijf lang niet alleen in het IJselmeer.
In de brakwatermeertjes bij Petten moeten er
nogal zijn, zoogoed als op De Beer, het eilandje
tegenover den Nieuwen Waterweg. Zelf heb ik
ze herhaaldelijk in de Amsterdamsche Water
leiding waargenomen. Een vlucht van tien stuks
was in de afgeloopen weken geen zeldzaamheid.
Zondag j.l. mocht ik er zes observeeren en een
paar dagen later nog vier. Ze zoeken het over
het algemeen nogal in de buurt van den Zee-
reep.
Dat obsez-veeren leverde niet veel moeite op.
Al komen de zwanen uit de eenzaamheid van
het arctzsche landschap, ze syn allerminst
schuw, zeker niet als het hun aan voedsel ont
breekt. Gebrek aan voedsel beteekent ook hier
gebrek aan energie en zoo kon men op de koude
dagen, die we de laatste weken zooveel gehad
hebben, het wel treffen, dat de dieren tot op vier
a vijf meter genaderd konden worden. Nu ze
hun kost wat gemakkelijker kunnen vinden,
wordezi ze wat schuwer, ai is het nog niet moei
lijk. bij ze in de buurt te komen, hetgeen de
'""ht op deze vogels natuurlijk vergemakke-
lijkt.
ix.erboven zijn de drie soorten genoemd, die
zn ons land overwinteren. Ze te onderscheiden
valt niet mee. Voor den knobbelzwaan is de ver
dikking aan de snavelbasis kenmerkend. Voor net
overige zijn de wilde zwaan en de kleine zwaan
vrijwel evengroot. Het eenige verschil zit in den
snavel De wilde zwaan n.l. vertoont op de plaats,
waar de snavel izi den schedel overgaat een
oranje vlek van spitsen vorm. terwijl de kleine
zwaan ook zulk een vlek vertoont, maar meer
afgerond. Veel onderscheid zit er niet'in en het
feit, dat beide soorten overigens geen ver-
schillen vertoonen bemoeilijkt de waarneming
nog al.
Een knobbelzwaan met jongen is voor ons
niets bijzonders. Het zal u echter niet gelukken
zijn beide soortgenooten met kuikens te ont
lekken. want voorzoover bekend, heeft hier te
lande nimmer een wilde- of kleine zwaan ge
broed. Bij de allereerste teekenen van het nade
rende voorjaar nemen zij den terugtocht naar
het Noorden aan. Noi-maal is, dat reeds in
Januari de zwanen de terugreis ondernemen.
Wanneer de thans ingezette dooi aanhoudt,
is het dan ook te verwachten, dat de talrijke
zwanen, die ons dezen winter bezoeken, spoe
dig weer vertrekken en de geplaagde vogel zal
het gebied, waar hij tot dusver met rust werd
gelaten, doch waar hij dezen winter leelijk is
belaagd, verlaten en de hem vei-trouwde uitge
storven gebieden opzoeken. Hoevele zijn er in-
tusschen ten offer gevallen aan den mensch?
Gevreesd moet worden, dat het er niet weinig
zijn, want. als hierboven gezegd, schuw is hij
liet: menige zwaan zal zijn vertrouwen in den
mensch hebben moeten bekoopen met een schot
hagel door den sierlijken hals.
En bovendien zijn er heel wat gesneuveld
:n den strijd tegen de elementen, die de laatste
weken zooveel verwoestingen in de vogelwereld
hebben aangericht De vorst noodzaakte hun,
et water te verlaten de aarsveeren vroren aan
kaar waardoor de stofwisseling belemmerd
rerd en de trotsche zwanen schrompelden ineen
en kwamen om.
Het is een kwade tijd voor de vogels geweest.
