JxHvmaat vatt de IDeek
)e Engelsche luchtaanval
op Helgoland.
NIEUWS IN 'T KORT.
:A TERDAG 24 FEBRUARI Ï94Ö
HA'AREEM'S DA'GBEAD"
3
)orlogsschepen gebombardeerd.
Officieel wordt uil Londen medegedeeld
dat vliegtuigen der Koninklijke Britsche strijd
krachten Dinsdagavond bii Helgoland oorlogs
schepen hebben gebombardeerd.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart deelt
erover het volgende mede:
„ZooaLs reeds medegedeeld zijn vliegtuigen der
ininklijke Luchtstrijdkrachten Dinsdagavond
Woensdagochtend vroeg in actie geweest boven
Duitsche Bocht. Bij Helgoland waargenomen
rlogsschepen werden met bommen aangevallen.
n de schepen en de kustbatterijen wer,d op de
egtuigen geschoten. Gemeld wordt dat een der
itsche vliegtuigen zonder succes door drie vijan-
'lijke gevechtsvliegtuigen werd aangevallen,
en gelooft dat een der vijandelijke gevechts-
iegtuigen heeft moeten dalen. Geen der Britsche
iegtuigen werd tijdens de operatie beschadigt en
;en der inzittenden werd gedeerd, doch de te-
gtocht geschiedde onder zeer slechte weersom-
andigheden, waaraan is toe te schrijven, dat een
r vliegtuigen niet is teruggekeerd.
;aat sumner welles ook met hitler
praten?
Naar de New Yorksche radio mededeelt, ver
acht men dat Sumner Welles, wanneer hij de vol-
>nde week op zijn informatiereis Berlijn bezoekt,
ik een onderhoud met Hitier zal hebben. De Ame-
kaansche ambassadeur te Berlijn heeft vandaag
n bezoek aan de Wilhelmstrasse gebracht om een
geling voor deze ontmoeting te treffen. Welles
ordt Dinsdag te Berlijn verwacht en zal dan een
iderhoud met Von Ribbentrop hebben.
'rekt Wang Tsjing Wei zich terug?
TIENTSIN. 23 Februari (Havas). Volgens
ardnekkige geruchten zou Wangtsjing Wei als
resident van de voorloopige regeering te Peiping
ijn afgetreden en geweigerd hebhen president
an den nieuwen politieken raad van Noord-
ihina te worden.
Als zijn opvolger wordt Wang Ji Tang, minister
an binenlandsche zaken in de voorloopige re-
eering, genoemd.
Schepen aangevallen.
Opvarenden van Engelsch vaartuig gewond.
Bij de Britsche oostkust zijn twee Noorsche
toomschepen door Duitsche bomibardemente-
legbuigen aangevallen. De 1524 ton metende
Akabahra" geraakte in brand. Toen een red-
imgboot te hulp kwam, bleek het vuur reeds
rermeesterd te zijn, terwijl er bovendien een lek
•stopt was. Het schip kon zijn reis voortzetten,
e kapitein deelde mede dat een tweede
oorsch schip, dat eveneens gebombardeerd was,
)t zinken was gebracht. De naam van dit
jhip is niet bekend: een marinevaartuig heeft
aar de opvarenden gezocht.
De reeders van het Belgische vaartuig „Heyst
hebben draadloos bericht ontvangen, dat dit
hip op de Noordzee met mitrailleurs is bescho-
in, doch dat het zijn weg vervolgde. Aan boord
evinden zich vier man. Het vaartuig wordt
olgende week te Zeebrugge verwacht.
De reeders van de Heyst 78 zijn er draadloos
an in kennis gesteld dat dit schip door een
oa'logsschip naar een 'buitenlandsche haven
ordt gesleept. Het bericht werd gestoord, zoo-
at men niet kon hooren, wie het schip had aan-
'houden en waarheen het werd gebracht.
Het Britsche schip „Gothic" (2429 ton) dat in
en avond was uitgevaren is naar Reuter meldt
ien paar uur later teruggekeerd, na door Duit-
jche vliegtuigen te zijn aangevallen. De kapitein
!n de tweede stuurman zijn gewond, de laatste
irnstig, door mitrailleurskogels. De bovenbouw
[an liet schip werd dooi" kogelsgehavend.
Hore Belisha pleit voor Britsche
interventie in het Finsch-Russische
conflict.
Oud-minister vreest verloren gaan der
Scandinavische markten.
In een rede, welke hij Vrijdagavond voor
zijn kiezers te Devonport heeft gehouden,
drong de Britsche oud-minister' Hore Belisha
er op aan dat Engeland en Frankrijk in het
Finsche conflict tusschenbeide zouden komen.
Controle over Noorwegen, Zweden en Finland
door Duitschland en Rusland, aldus de oud-mi
nister, zou beteekenen dat onze aanzienlijke aan-
koopen van erts, hout en landbouwproducten in
deze landen stopgezet zouden kunnen worden en
dat Duitschland nieuwe markten voor zichzelf zou
kunnen organiseeren.
Weloverwogen, toereikende en beslissende actie
kon thans den duur van den oorlog beperken. Alle
halfbakken interventie zou van den aanvang af tot
mislukking gedoemd zijn.
Moskou weet niets van bommen op
Pajala.
Zweden houdt voet bij stuk.
In verband met een bericht van het Russische
Telegraafagentschap Tass, waarin werd beweerd,
dat geen enkel Sovjet Russisch vliegtuig over het
Zweedsche dorp Pajala heeft gevlogen, noch in het
algemeen over Zweedsch gebied, wordt bij het
Zweedsche ministerie van buitenlandsche zaken
vernomen dat een soortgelijke mondelinge verkla
ring werd afgelegd van Russische zijde bij de over
handiging van de Zweedsche protestnota in Mos
kou. Van Zweedschen kant houdt men echter
staande dat het ingestelde onderzoek bewezen heeft
dat de vliegtuigen van Russische nationaliteit wa
ren.
Granaat uit den wereldoorlog
ontploft.
MILAAN 23 Februari (D. N. B.) Op een berg
helling bij Görz is 'n granaat uit den wereldoorlog
ontploft. Twee mannen werden op slag gedood en
twee andere mannen levensgevaarlijk gewond.
Churchill over het gebeurde met de
„Altmark".
„Epiloog van den strijd voor de La Plata-
rivier."
Churchill heeft Vrijdag het woord gevoerd aan
het noenmaal, dat in de Gildenhal is aangeboden
aan de bemanningen van de kruisers „Ajax" en de
„Exeter".
De minister zeide dat bijna 3000 menschenlevens
te betreuren zijn onder het personeel der marine
en hun kameraden van het kustcommando der
luchtstrijdkrachten, in een harden strijd, welke
zonder ophouden dag en nacht voortduurt.
Churchill noemde de bevrijding van de Britsche
gevangenen van de „Altmark" de „epiloog" van den
strijd voor de La Plata-rivier. Hun redding onder
den neus van den vijand en temidden der val
strikken eener eenzijdige neutraliteit, juist op
het oogenblik, dat deze ongelukkige mannen op het
punt stonden voor onbepaalden tijd overgeleverd
te worden aan Duitsche slavernij, bewijst, aldus
Churchill, dat de lange arm van de Britsche macht
ter zee zich niet alleen voor de vijanden kan uit
strekken, doch ook voor trouwe vrienden.
Geruchten over vernietiging van
twee "Duitsche duikbooten.
Vrijdagavond deden in Londen berichten de
ronde dat weer twee Duitsche duikbooten op de
Noordzee tot zinken waren gebracht. Officieele bij
zonderheden waren niet te verkrijgen. Er verluidt
dat de Britsche luchtstrijdkrachten een rol gespeeld
hebben bij het tot zinken brengen dezer duikbooten.
Alvarez del Vayo veroordeeld.
Zonder visum Frankrijk binnengekomen.
De rechtbank te Rijssel heeft den gewezen
Spaanschen minister van Buitenlandsche Zaken
Alvarez del Vayo bij verstek tot drie maanden ge
vangenisstraf en 100 francs boete veroordeeld en
zijn \touw tot een maand gevangenisstraf en 100
francs boete daar zij Frankrijk waren binnenge
komen met een paspoort, dat niet door den ambas
sadeur van een visum was voorzien, aldus meldt de
Matin.
Labour behoudt haar zetel in
Silvertown.
Tusschentijdsche verkiezing voor het
Engelsche Lagerhuis.
De candidaat der Labourparty Hollins heeft bij de
tusschentijdsche verkiezing voor het Engelsche La
gerhuisdistrict Silvertown 14.343 stemmen behaald
en is daarmede gekozen.
De vacature was ontstaan door het aftreden van
den Labourafgevaardigde Jack Jones.
Zoowel de communistische candidaat Pollitt, die
966 stemmen heeft behaald, als de rascistische can
didaat Moran, die 151 stemmen "verwierf, hebben
hun waarborgsommen verbeurd.
Het eerste Russische olieschip, dat in de
Itoemeensche haven Constanza is aangekomen, is
de „Sachalin". Het heeft 10.000 ton ruwe Russische
petroleum gebracht; 3000 ton is bestemd voor
Duitschland.
De vroegere Litausche minister van buiten
landsche zaken, Zaunius, is overleden.
Drie Duitschers, onder wie een Duitsch ma
rine-ambtenaar, zijn aangehouden in de haven
van Tampico (Mexico) om ondervraagd te wor
den in verband met beweerde spionnage.
Enrico Celio is gekozen tot Zwitsersch bonds
raad als opvolger van Motta.
De inzamelingen, welke ten behoeve van Fin
land in Zweden zijn gehouden, hebben tot dus
verre een bedrag van 20.020.192 kronen opgele
verd.
De Britsche kruiser „Achilles", een der bo
dems die den strijd met de „Graf Spee" gewonnen
heeft, is Vrijdag te Auckland in Nieuw Zeeland
aangekomen. Duizenden verdrongen zich om de
aankomst te aanschouwen.
Nourri Pasja Said heeft het nieuwe kabinet
van Irak samengesteld.
Op verzoek van den prefect van het Fransche
departement van de Somme heeft de raad van
de prefectuur de mandaten van 21 communisti
sche afgevaardigden als vervallen verklaard.
De nationaal-socialistische econoom dr. Clo-
dius, die op het oogenblik te Rome vertoeft, wordl
begin volgende week te Boekarest venvacht.
Het Duitsche vrachtschip „Antonio Delfino"
(13.598) ton, is naar te Rio de Janeiro meegedeeld
wordt, plotseling uit Bahia vertrokken.
De strijd in Finland. Een Finsche leger-afdeeling wacht in het besneeuwde landschap op nadere
orders van het hoofdkwartier voor de operaties tegen de Russische troepen
Begroeting der Scandinavische
vrijwilligers.
Proclamatie van maarschalk Manncrheim.
Generaal .Mannerheim.
Havas meldt uit Helsinki: Maarschalk Manner
heim heeft de volgende proclamatie uitgevaardigd
tot de Noorsche en Zweedsche vrijwilligers:
„Op het zeer ernstige uur, toen Finland met de
vernietiging werd bedreigd, begroette het Finsche
leger de moedige Zweden, die zonder aarzeling met
ons kwamen strijden om de vrijheid van het noor
den te verdedigen. Op verscheidene slagvelden heb
ben Zweden en Finnen tezamen gestreden voor den
godsdienst van hun voorvaderen, voor hun cultuur
en voor de juridische orde in het noorden. Ik dank
u, trouwe Zweedsche mannen, die uw haardsteden
en verwanten hebt verlaten om met ons te strijden,
namens het Finsche volk voor uw hulp. Ik groet
u Zweedsche wapenbroeders en heet u welkom in
het Finsche leger.
Wapenbroeders uit Noorwegen, de strijd ontwik
kelt zich thans op Finsch gebied. Doch u, die broe
ders van ons bloed zijl, die met ons buitengewone
betrekkingen onderhoudt en die thans uw lot met
het onze hebt verbonden door de broederschap dei-
wapenen. geven wij thans de verzekering, dat wij
begrijpen, dat wij voor een gemeenschappelijk
ideaal strijden. Ook u, dappere mannen uit Noor
wegen. dank ik uit naam van het Finsche volk voor
uw hulp. Ik groet u en heet u welkom in het Fin
sche leger.
Moge de zaak, waarvoor wij strijden, zegevieren
en moge de overwinning de volken van het noor
den een gelukkige toekomst geven."
Deze proclamatie was onderteekend door maar
schalk Mannerheim en den chef van zijn staf,
generaal Oesch
Duitschland en Noorwegen sluiten
een handelsaccoord.
Binnenkort een soortgelijke overeenkomst
tusschen Noorwegen cn Engeland.
Officieel wordt uit Oslo medegedeeld dat het
Duitsch-Noorsch protocol tot z-egeling van de han
delsbetrekkingen tusschen beide landen gedurende
de huidige buitengewone omstandigheden Vrijdag
is onderteekend door den Noorschen minister van
buitenlandsche zaken Koht en den Duitschen gezant
te Oslo, Braur.
Men verwacht, dat binnenkort een dergelijke
overeenkomst tusschen Noorwegen en Engeland te
Londen zal worden onderteekend
Arbitrage in fle „Altmark"-affaire?
De Noorsche regeering is, naar het Noorsche Te
legraafagentschap verneemt, voornemens, aan de
Britsche regeering voor te stellen de zaak van de
„Altmark" aan een scheidsgerecht voor te leggen
indien de onderhandelingen, welke thans tusschen
de beide landen worden gevoerd, niet tot overeen
stemming leiden.
EEN TERUGBLIK
IONDAG 18 FEBRUARI.
Wij leven, schoon niet rustig, nog altijd snel.
finds Europa weer is gaan oorlogvoeren leven we
ielfs sneller dan ooit. Daarom begon ik in October
iet de wekelijksohe publicatie van dit dagboek,
iet had en heeft de bedoeling, u aam het einde
an elke nieuwe stormachtige week, vol over-el-
aar-tuimelende gebeurtenissen en ontsteltenls-
en, even een overzicht van het- voornaamste te
even. En dat in een toon, die ondanks alles op-
ewekt blijft, omdat de schrijver ondanks alles
an het leven en de menschen houdt en hoop op
e toekomst heeft. Zoo'n Journaal als dit poogt
us gedachten-verzamelend, bezinnend te wer
en. Het bouwt haltes aan de groote spoorlijn
an den Tijiü en poogt den voortstormenden Die-
eltrein der gebeurtenissen even tot stoppen te
rengen, opdat hij tenminste nagekeken kan wor-
en. In uw gedachten. En ook in die van den hal
echef: uw dw. dr.
Maar ook het bouwen van haltes kan snel ge
elheden en zoo besef ik op dezen Zondag met een
icht-e duizeling, dat deze rubriek al niet nieuw
neer is. Want ik begin nu aan zijn twintigste af-
everine. aan zijn twintigste verschijningsweek.
lis ik het daarmee afsloot en in boekvorm deed
verschijnen zou het, omtrent vijftigduizend
roorden bevattend, in normale uitvoering, al
en deel van honderden pagina's worden
Snel is de Diesel der gebeurtenissen en veel
ichrijven wij, krantenmannen. Zelfs de week-
:nd-schrijverij, afwisseling op de dagelijksche,
tolt. Ik zal er maar mee doorgaan en voorloopig
an den boekvorm afzien. Misschien komt dit later
tog eens. Dan zullen de haltes tot één station lei-
ien en dat zal dan weer nieuwe selectie vergen.
De gedachte lokt aan. De gedachte, dit wilde
lebeuren van onzen tijd te kunnen overzien, zóó
iat de beteekenis der feiten werkelijk nauwkeurig
ifgewogen wordt, lokt voortdurend aan. Maar wie
mzer slaagt daar naar wensch in? Pas het nage-
ilacht zegt men altijd zal op voldoenden af-
itamd van de gebeurtenissen staan om er de
;roote lijn en de ware beteekenis nauwkeurig in
e kunnen onderscheiden en doorgronden.
Misschien is dat waar. Maar ik houd er niet erg
'an de dingen maar op het nageslacht te schuiven
in geloof dat wij zelf toch zooveel mogelijk moe-
en pogen te begrijpen. In zekeren zin zullen wij
ir ook meer van begrijpen dan de geslachten die
ia ons komen. Want ondanks de vervaarlijke
nassa gedrukte voorlichting, die zij in bibliothe-
:en en archieven zullen vinden, zullen zij de
ifeer van den tijd missen: het directe contact
5oo staan wij, zelf toch ook nageslacht, in die ver-
ïouöing nog altijd tegenover een Raadsel-Napo-
eon.om maar een van onze grootste histori
sche raadsels te noemen. Er zijn er veel.
En er is ook het raadsel der Kunst, dat immer
onoplosbaar zal blijven maar dat men dankbaar
aanvaardt. En dat mij op dezen Zondagmiddag
doet genieten van Brahms' zware, ernstige vierde
Symphonie en van Tschaikowsky's lichte, luchtige
suite Casse-Noisette, speelsche dansmuziek, in
eigenlijk gelijke mate. In de pauze beklim ik het
podium en de harpiste, mevrouw Rahel Mengel
berg, vertelt geestdriftig van haar koninklijk in
strument, „dat de eeuwen trotseerde", zooals een
onzer den volgenden avond boven zijn artikel over
de harp zal zetten.
Er is veel schoons dat de eeuwen zal blijven
trotseeren. Ook nu. En daarom moet men niet te
spoedig gelooven in ondergangen van Avondlan
den en beschavingen en zoo. Daar zit veel gedaas
in en neiging om ontstellende dingen te beweren.
Misschien zijn Duitschland's volgende Brahms en
Rusland's volgende Tschaikowsky al geboren
Wellicht zullen zij zelfs grooter zijn dan hun
voorgangers.
MAANDAG 19 FEBRUARf.
De Ameland is verloren, de Alkmaar is verloren,
een Engelsche torpedojager is getorpedeerd met
verlies van 157 van de 162 menschenlevens aan
boordmaar deze drie zeerampen trekken wei
nig belangstelling vergeleken met de vervaarlijke
opschudding die het geval-Altmark verwekt.
Ergens in een Noorsche fjord, dicht bij het Ska-
gerrak. hebben Engelsche torpedojagers het Duit
sche „hulpschip" Altmark geënterd en meer dan
driehonderd landgenooten, die de Duitschers ge
vangen genomen hadden en die zij in concentra
tiekampen wilden opbergen, bevrijd.
Alle drie betrokken mogendheden protesteeren
„ten scherpste", zooals dat heet. Allemaal tegen
elkaar. En de driehonderd ex-gevangenen varen
juichend Leith binnen. Intusschen zitten de No
ren er weer leelijk tusschen met dit geval en als
een nuchtere landgenoot mij zegt: „Er zou niet
veel van den zeeoorlog in het Westen overblijven
als er geen kleine neutralen waren" kan ik hem
geen ongelijk geven. Maar men is vooral in Enge
land steeds verbaas! en geërgerd dat de kleine
neutralen zoo weinig hartelijkheid jegens de oor
logvoerenden toonen. De verklaring van dit- mys
terie is toch heel eenvoudig. Ten eerste walgen
zij allen van den oorlog, ten tweede zijn zij zich
wel bewust van het feit, dat Europa sinds het be
gin dezer eeuw in steeds grooter ellende is ge
komen onder het overheerschende beleid der
groote mogendheden en ten derde voelen zij zich
niet, zooals de Engelschen dat zoo graag noemen,
.beschermd". Er is een verschil tusschen een land
niet aanvallen en het beschermen. Misschien
brengt de' toekomst de bescherming. Maar dat
moeten we nog maar afwachten. In deze onzeker-.,
heid kan men niet geestdriftig over de groote
mogendheden zijn en slechts wenschen dat ze
eindelijk Europa eens opbouwden.
DINSDAG 20 FEBRUARI.
Het begint voor de zooveelste maal te dooien.
Zou het ditmaal ernst zijn? Ons aller wenschen
vergezellen het kwik op zijn reis naar boven.
Als het volhouidit zullen de kolenrekeningen
gaan dalen, hetgeen niet onwelkom is als men
leest dat Defensie weer tientallen millioenen
vraagt voor verdere bewapening, dewelke^wij over
onze belastingbiljetten verdeeld zullen vinden.
De bezorgdheid over de Finnen maakt vandaag
bij velen plaats voor een plotseling nieuw geloof
in hun verdedigende kracht, nu blijkt dat zij ter.
Noorden van het Ladoga Meer weer eens met een
Russische divisie afgerekend hebben. Blijkbaar
is die grootendeels gevangen genomen. En een
tweede divisie is door de Finnen omsingeld en
schijnt geen kans op ontsnapping te hebben. Maar
aan dat andere front, het Zuidelijke, hebben zij
htm eerste linie moeten opgeven en juist vandaag
vaardigt de oude Koning van Zweden een procla
matie uit waarin hij mededeelt, dat zoowel hijzelf
als zijn regeering niet tot een militair bondge
nootschap met Finland bereid zijn. Want dat zou
Zweden in den oorlog der Westelijke groote mo
gendheden betrekken. Met andere woorden: het
zou zich aan een Duitschen inval blootstellen en
een Europeesch slagveld worden. Dus zet het er
alles op zijn onzijdigheid zoo lang mogelijk te
handhaven. Weer een kleine neutraal die zwaar
in het gedrang zit.
De ruzie over de Altmark zet zich met onver
minderde kracht voort, terwijl de kenners van
het internationale recht er zulke deskundige be
schouwingen over houden dat het geval met den
dag ingewikkelder wordt en de lezer dier stukken
er volkomen in verstrikt raakt. Misschien over
weegt bij hem wel de indruk, dat alle betrokke
nen ongelijk hebben en in overtreding zijn ge
weest, hetgeen volstrekt niet zoo vreemd zou zijn.
Stel dat de Koninklijke Nederlandsche Voetbal
bond eens een competitie-Zondag hield zonder
scheidsrechters. Twijfelt u eraan dat den volgen
den dag zou blijken, dat alle clubs protesteerden
en dat zij allemaal in het ongelijk waren? Ik niet.
En dan is voetbal nog een goed doel, oorlog daar
entegen een slecht.
WOENSDAG 21 FEBRUARI.
Het dooit ni heusch. Er zit meteen lente in de
lucht ook. Ik erk dit op jegens een mede-ther-
mometer-bekijker en hij antwoordt instemmend:
„Als we hier nog even bulten blijven staan loopen
we uit." Hetgeen bewijst dat humor nog leeft en
door lente wordt aangewakkerd. Overigens beleeft
humor geen besten tijd. al mikt Melis Stoke van
daag de scherpste pijlen van zijn speelschen geest
op Amy Groskamp-ten Have, wier nieuwe oeuvre
Koe hoort het eigenlijk?" het best-verkochte
boek van dezen tijd is. Ik zou mij daarin kunnen
verheugen als het in Rusland was verschenen,
waar ze wel de meeste behoefte hebben aan voor
lichting hoe het hoort. Hier doet Amy natuurlijk
ook wel nuttig werk maar.... nou jaer is
toch"velerlei belangwekkender lectuur. En nu ver
zekert iemand mij dat er sinds „De Schaduwen
van Morgen" van Professor Huizinga niet zoo'n
best seller is geweest als „Hoe hoort het eigen
lijk?" Teneinde mogelijk misverstand te voorko
men bij sommigen, die het boek van den Professor
niet gelezen hebben, of wellicht den inhoud ver
geten zijn, zij hier aangeteekend dat het een
gansch ander onderwerp behandelt dan dat van
mevrouw Groskamp.
De „Tara", geladen met regeeringsgraan. op
weg van Bahia Blanca naar Rotterdam, ls naar
de visschen verwezen ten gevolge van een explo
sie. Later zal blijken dat het schip zonder waar
schuwingdoor een duikboot getorpedeerd is. Won
derlijk genoeg hebben de opvarenden zich allen
in de booten kunnen redden. Ditgeval lijkt niette
min erger dan dat van de Arendskerk en zelfs
dan dat van de Burgerdijk. Het zal mij benieu
wen of men zich later deze dingen zal herinneren
als men nog eens de neiging mocht krijgen om
rechtsregels voor den oorlog in vredestijd op te
stellen. Wij zien wel steeds duidelijker hoeveel die
dingen waard zijn. Welk Duitsch belang gediend
kan zijn bij het torpedeer en van Nederlandsche
graanschepen blijft overigens een geheim. In dit
geval ontbreekt zelfs het nieuwe argument van de
nabijheid van de Engelsche kust. Wat rest dan
eigenlijk? Men zou zoo zeggen: alleen maar ver
nielzucht.
Vandaag eten Haarlem en Bloemendaal een
drachtelijk de 40.000 oliebollen op die de Pad-
vindsters ten bate von Finlands geëvacueerde
kinderen verkoopen en betalen ze goed ook: met
f 3200. Een goed geslaagde actie. Al het geld
is voor de Finnen want iedereen heeft voor niets
geholpen en gegeven. Een mooi voorbeeld van de
hulpvaardigheid van onzen tijd.
DONDERDAG 22 FEBRUARI.
Onze oorlogswinstbelasting is in den maak
Dat ziet er heg} redelijk uit, maar waar zijn de
O.W.'ers? Zoo heetten tijdens den vorigen oor
log de oorlogswinstmakersweet u nog wel?
En vooral het type dat zich niet bij zijn nieuwen
welstand kon aanpassen in beschaving, cultuur
manierenenfin, om aan een eertijds ver
maard boek te herinnerenhet type Ridder Knol
In België heetten de O.W.'ers, echt op z'n
Vlaamsch, Baron Zeep. Er waren er daar heel
wat, maar bij ons vooral niet minder. En de
fisciis greep hen aan maar sommigen poogden
hem te ontduiken en belandden in het gevang
Er zijn nu geen O.W.'ers, of bijna niet. Als er
enkelen rondloopen. zijn zijzelf en hun winsten
te schaarsch om op te vallerï. Ik heb de term
O.W.'er sinds September nog niet hooren bezi
gen. Dat belooft niet veel voor den fiscus. Ook
in andere landen niet, waar het soort al even
min teirt. Er is blijkbaar te weinig distributie en
te weinig kettinghandel voor, maai- ook en vooral
ontbreekt de hausse ter beurze, die zelfs in
Amerika met zijn hoog-opgevoerde producties
in de oorlogsindustrie koppig is uitgebleven.
Maar al mogen wij die menschensoort uit den
vorigen oorlog nu missen, die met O Wee zoo
treffend was anagevuld, een veel erger categorie
is weer opgestaan: die der spionnen Die is ook
vanouds bekend. De Groningsche politie heeft
vandaag juisb wer eens zes man ingerekend
waaronder vijf Nederlanders, die van dit wan
bedrijf verdacht worden. Blijken zij schuldig, dan
is er weer eens zoo'n nest uitgeroeid. Maar het
eenige zal het wel niet wezen.
Op zee is het vandaag weer mis. Het gaat
deze week snel met het verlies van Neder
landsche schepen. Nu blijkt het tankschip Den
Haag op den Oceaan „door een explosie" te zijn
vernield en ditmaal zijn er weer menschenle
vens mee gemoeid ook. Als de Duitschers op
deze wijze neutrale schepen blijven vernietigen
zelfs, zooals in het geval van de Tara, zonder
voorafgaande waarschuwing zal men toch
wel tot nieuw overleg onder de neutrale mo
gendheden gedreven worden. Het is verduiveld
hard en verduiveld onrechtmatig, dat tegen on
ze en andere zeelieden zoo wordt opgetreden. Het
heeft geen enkel nut er over te gaan schelden,
want wie scheldt en misbaar maakt verbetert
zijn zaak nooit, maar het zou weldadig aan
doen als de neutralen, die gezamenlijk nog altijd
de overgroote meerderheid in de z.g. beschaaf
de wereld vormen, de koppen eens bijeen sta
ken en één lijn gingen trekken. Hun samen
komst alleen zou al heilzamen invloed doen
gelden. Maar zij zouden eerst zekerheid moe
ten hebben van een plan, om tot gemeenschap
pelijke beveiliging van hun eigen onderdanen
en handel te komen.
De Russen hebben het Zweedsche dorp Pa
jala, verscheidene kilometers binnen de grens
gelegen uit de lucht gebombardeerd. En met
succes, zooals dat heet. Het staat in brand. De
mogelijkheid schijnt nog te bestaan dat zij een
verkeerde spoorlijn hebben gevolgd en zich
daardoor vergist in de nationaliteit van het
dorp.
VRJDAG 23 FEBRUARI.
Na de spionnen-zaak nu een steekpenningen-
historie in Haarlem bij de vordering van auto's.
Vijf onderofficieren zijn ingepikt. En een „schrij
verij met dubbel krijt", ten nadeele van het Rijk
en daarmee van ons belastingbetalers wordt ten
laste gelegd aan zes ingerekende zandrijders in
Amersfoort Al dergelijke dingen hooren in de
liefelijke atmosfeer van een oorlogstijd. Jonge
ren zullen bemerken dat ouderen deze berichten
schijnen te herkennen. „Daar heb Je ze weer"
denken zij.
Overigens is het vandaag de verjaardag van het
Roode Leger Ik weet niet wie het fellciteeren zui
len. maar zelfs voor degenen die het sympathie
toedragen schijnt er geen enkele reden voor te
bestaan, Blijkbaar zet het een nieuw offensief
in. richting Viborg en hoopt het op hulp van
de Roode Vloot, die in de Noordelijke IJszee ln
beweging komt. Hoe Noordelijker in Europa, hoe
onrustiger het begint te worden, vooral nu de
temperatuur stijgt.Ook de Engelsche vloot ls erg
Noordelijk in haar koers geworden en schijnt
die Noorsche kustwateren ontoegankelijk voor
Duitschers te willen houden Het wordt steeda
minder plezierig Noor of Zweed te zijn
Zoo eindigt deze week: met den blik Noord
waarts gericht Maar niet voortdurend. Want
de dooi is eindelijk bewaarheid, de rommel op
straat is al bijna verdwenen en er is Lente ln
de lucht. Lente!.... toch weer, alö immer, een
blijde belofte. r.