r
jeredden van „Den Haag'' in het
and terug.
IN ENGELAND.
Ramp voltrok zich in korten
tijd.
Koop eerst een andere tandpasta
INSDAG 27 FEBRUARI 1940
HA'ARE EM'S DAGBEAD
Met het K.L.M. vliegtuig „Mees", zijn Maan-
lagmiddag 12 van de 13 geredde opvarenden
ran het Ned. motortankschip „Den Haag",
[igendom van de Standard American Petro
leum Company van het Engelsche vliegveld
Lympne op Schiphol gearriveerd.
Vele vrouwen en kinderen van geredden
Waren op Schiphol aanwezig en het werd een
nntroerend weerzien toen de mannen uit de
tabine stapterx
Aanvankelijk stonden de familieleden op het
Was voor het restaurant, doch toen de kinderen
p vader herkenden, vlogen zij, onder de kreet
fcder, vader", over de hekken de geredden in de
men.
Het was een aangrijpend moment, waarbij zoo-
fl de vrouwen als de mannen hun tranen den
jen loop lieten.
Jit het relaas van het ongeluk en de redding
ek ook wel, dat de zenuwen van de opvarenden
een zware proef zijn gesteld.
Het de aanwezige vertegenwoordigers van de
P. C. begaven de terugkeerenden en hun fami-
eden zich naar het bovenrestaurant, waar eeni-
ververschingen werden gebruikt om iedereen
ter tot rust te doen komen.
De gezagvoerder, kapitein C. Wijker, bleek de
oige te zijn, die bij het ongeval kwetsuren heeft
geloopen.
De eerste machinist de heer Verbeek vertelde,
t hij op het moment, dat de ontploffing ge-
aiedde, welke het sohip tot zinken bracht, met
C kapitein en den eersten stuurman in de mess
om aan het middagmaal aanzat. Men voelde een
jpige stoot die de drie mannen van hun zitplaat-
B wierp en tegelijkertijd hoonde men een slag.
j spoedden zich naar boven, waar bleek, dat het
hterschip zinkende was
De verhalen van alle opvarenden stemmen
hierin overeen, dat men niets bijzonders had
Waargenomen, noch voor noch na de ontplof
fing. Het schip was. geladen met olie op de
[huisreis, en voer Donderdag 15 Februari te
fcv/art over een circa 140 mijl ten westen van
Duessant. Het weer was gunstig en de uitkijk
heeft noch drijvende mijnen noch eenig spoor
van een duikboot gezien. Ook bevinden zich
pp de plaats en in de omgeving van de plek,
Waar het ongeval gebeurde geen mijnenvelden.
Bommige mannen verklaren, dat zij wel een
ïlag voelden, toen het schip getroffen werd,
doch geen knal van een explosie hebben ge
hoord. Het schip werd getroffen door iets dat
Bwars door de pompkamer in het achterschip
jloeg en een zoo groot gat maakte, dat het
schterschip terstond begon te zinken.
jAlle 39 opvarenden kwamen zonder paniek in de
je sloepen die gemakkelijk uitgezet konden wor-
fe. In elke sloep was plaats voor 13 man. In een
r sloepen hadden zich 15 man begeven, waarvan
de bootsman Dame en de matroos Schimmel,
ter overklommen in de sloep welker opvarenden
E' den gered. Indien de opvarenden der beide
ere sloepen inderdaad zooals men vreest, zijn
;ekomen, hebben zij daaraan hun leven te dan-
p. Bootsman Dame is de eenige geredde, die niet
et de „Mees" is meegekomen. Hij is te Londen
htergebleven om daar lijken der overige opva-
in, die eventueel nog mochten aanspoelen, te
entificeeren
!De drie sloepen bleven op enkele honderden me-
rs afstand van het wrak. Toen het achterschip
egzonk, kwam het voorschip met de boeg om-
log, steeds verder uit het water, totdat het af-
lapte en omsloeg op het achterschip, zoodat het
hip als het ware in tweeën werd gevouwen.
De drie booten hadden leeftocht aan boord, voor
gelijk scheepsbeschuit en drinkwater. Elk der
fie sloepen was uitgerust met zeiltuig, dat ter
end werd opgezet, waarna men in Oostelijke
fchting koerste, naar men hoopte in de richting
Ui de Engelsche kust.
[Totdat het donker werd, bleven de sloepen in
kanders buurt. Het weer werd echter ruwer en
ten de wind feller opstak, knapte de mast van de
pep, waarin de thans geredden zich bevonden,
t Toen het bovendien donker werd, verloor men
eldra de beide anidere sloepen uit het oog.
Roeiende trachtte men zooveel mogelijk in Oos-
Sijke richting aan te houden, de volgende dagen
iiter raakten de mannen steeds meer uitgeput
Sor koude en tengevolge van het overkomende
jewater waren zij doornat. Tot overmaat van
rmp raakte toen ook het roer onklaar, zoodat men
th met wind en stroom moest laten meedrijven,
f werd met behulp van 'n roeispaan een klein nood
Jil opgezet en zooveel mogelijk zocht men be-
{herming tegen koude en zeewater onder het
toote zeil, dat men had weten te redden. Zondag-
liddag omstreeks half vijf zag men een schip na-
eren. Het bleek een Engelsch passagiersschip te
Ön dat zigzag voer en de sloep nog eerder had
pgemerkt. dan de mannen, die oniaer het zeil la-
£i. Het schip gaf een stoot op de fluit, waarop de
federlandsch zeelieden zich haastten, teekenen van
rven te geven. Na een eerste mislukte poging
laagde het Engelsche schip er bij de tweede maal
U de sloep langszij te krijgen en de dertien in-
ittenden aan boord te nemen.
Het bleek het Engelsche ss. ,Glenorchy" te zijn,
en bijna nieuw passagiersschip, dat uit Hongkong
Por ide eerste maal naar Engeland kwam. De ge-
edden werden door de bemanning en passagiers
net groote hartelijkheid ontvangen en van al het
noodige voorzien. Woensdag 21 Februari jl. kwam
het schip te Londen aan, waar de mannen gastvrij
werden opgenomen in het Bangorhotel.
Natuurlijk waren zij diep onder den indruk van
het vermoedelijk verlies van hun 26 makkers.
Reeds te Londen hadden zij vernomen, dat de
beide andere sloepen leeg zijn aangespoeld en
reeds eenige lijken zijn geïdentificeerd.
Maar op dit oogenblik werd dat overstemd door
vreugde van het weerzien van vrouw en kin
deren.
Het zijn soms vreugdevolle soms wrange mo
menten op Schiphol, waar men telkens opnieuw
merkt, welk triest bedrijf zich in de landen rondom
ons afspeelt. Met de machine, die een uur eerder
uit Londen was gearriveerd, waren negen Deen-
sche zeelieden meegekomen, geredden van twee
Deensche schepen, die eveneens in de afgeloopen
weken door ontploffingen mijnen of torpedo's,
deze vraag laat men voorzichtigheidshalve telkens
in het midden zijn gezonken. Ook zij hebben
makkers te betreuren, doch wilden geen mededee-
lingen doen zelfs niet den naam noemen van de
schepen, waarvan zij afkomstig waren. Zij gingen
naar hun vaderland terug met het K.L.M.-vliegtuig,
dat even later via Kopenhagen naar Mabnö ver
trok en aan boord waarvan zich een aantal zwijg
zame Polen inscheepten, waarvan gefluisterd wordt
dat hun bestemming niet Zweden maar Finland is.
Als mede-passagiers gingen met hetzelfde toestel
eenige Engelsche Roode Kruis-vrijwilligers mee,
die kort tevoren uit Londen waren gekomen. In
de wachtkamer van Schiphol wordt men er elk
oogenblik aan herinnerd, dat er oorlog in Europa
Ernstige autobotsing.
Eén doode cn een gewonde.
Maandagmiddag reden op een Utrechtsche
weg, te Zeist, nabij het natuurbad „Mooi Zeist" in
de richting de Bilt in file een militaire keuken
auto, een personenwagen en een vrachtauto.
De bestuurder van de militaire auto wilde links
af den weg oversteken om een zijweg in te slaan,
doch minderde vaart en wachtte nog even bij het
zien naderen van een kleine personen auto, die
met een snelheid van omstreeks zeventig k.m. in
de richting Zeist reed.
De achter de militaire auto volgende personen
auto hield ook in. maar de vrachtauto zat er zoo
dicht achter, dat de bestuurder op zijn beurt wel
remde, maar naar links den weg op uitweek om
een botsing te vermijden.
Bij het zien naderen van den tegenligger wilde
de chauffeur het stuur weer naar rechts omgooien,
doch door de voorafgaande krachtige beweging,
was blijkbaar een stuurdefect ontstaan. De vracht
auto bleef derhalve op den weg staan zoodat een
botsing met den kleinen wagen niet meer voor
komen kon worden. Laatstgenoemd voertuig werd
totaal vernield, terwijl de vrachtauto van voren
werd ingedrukt.
De bestuurder van de personenauto, de heer L.
J. G. uit Amsterdam, bleek beide beenen te hebben
gebroken, afgezien van overige lichte blessures.
Zijn mede-inzittende, de twintigjarige heer P. B.
A. B., eveneens uit Amsterdam, werd vermoedelijk
door den bumper van de vrachtauto getroffen en
kreeg een halsslagaderbreuk en een hersenschud
ding. Dit slachtoffer werd naar het ziekenhuis te
Zeist overgebracht, doch bleek hij aankomst al
daar reeds te zijn overleden.
FUSIE VAN VEREENIGINGEN VAN WERK
GEVERS IN HET TAXI- EN VERHUURBEDRIJF
Met ingang van 1 Maart a.s. zal de Nederl. Bond
van Luxe Verhuur en Taxi-Auto-Ondernemers de
behartiging der belangen zijner leden overdragen
aan de Afdeeling Taxi en Luxe Verhuur van den
Bond van Automobielhandelaren en Garagehou
ders „B. O. V. A. G.". Daarmede houdt de N. B. L.
T. O. op te bestaan als zelfstandige organisatie.
Tot secretaris van de Afdeeling werd benoemd: Mr.
J. C. L. Vlaanderen te Amsterdam, voordien direc
teur van het bondsbureau van den N. B. L. T. O.
en liefst de duurste die er is en probeer daarna IvoroL Dan neemt U waar hoe Ivorol in reini
gend-, witmakend- en schuimend vermogen alle andere verre overtreft. Tube 60, 40 en 25 ct.
(Adv. Ingez Med.)
MILITAIRE WILLEMSORDE.
Herziening van de ivet.
BIJ OVERLIJDEN TOELAGE AAN VROUW
OF KINDEREN.
Ingediend is een wetsontwerp strekkende tot
herziening van de wet van 30 April 1815 hou
dende instelling van de Militaire Willemsorde
De Volksraad van Ned.-Indië. de Staten van
Suriname en de Staten van Curacao hebben
nopens het onderhavige wetsontwerp gunsbig
geadviseerd.
In den loop der jaren hebben zich verschillende
gevallen voorgedaan, dat niet-militairen met de
orde werden begiftigd, zulks omdat zij zich in
den strijd door moed, beleid en trouw hadden
onderscheiden.
Er bestaat geen bezwaar om dit gebruik te
sanctionneeren en mitsdien in de wet vast te
leggen, dat ook niet-militairen in de orde kun
nen woa-den opgenomen, hoewel de benaming
..Militaire Willemsorde" geen twijfel laat, dat
het in de bedoeling van den toenmaligen wet
gever heeft gelegen, dat slechts militairen in de
orde zouden worden opgenomen. Vooral in Ne-
derlandsch-Indiië is bij herhaling gebleken, dat
het van overwegend nut kan zijn, een niet-mili-
tair voor uitstekende daden van moed, beleid en
trouw in den strijd betoond ten bate van het
Nederlandsche gezag, met de Militaire Willems
orde te beloonen.
Volgens de bestaande wet kunnen in bijzondere
jevallen ook vreemde militairen, niet in Neder
landsehen dienst, in de orde worden opgenomen.
Waar zooals hierboven werd opgemerkt de
orde bij herhaling aan Nederlanders niet-mili
tairen is toegekend, kan er evenmin bezwaar
tegen bestaan in bijzondere gevallen ook vreem
delingen de onderscheiding te verleenen. De ont
worpen redactie voorziet hierin.
In het verslag van de commissie van rappor
teurs uit de Tweede Kamer der Staten-Genera al
nopens het 7e hoofdstuk B (departement van
financiën) der Staatsbegrooting voor het dienst
jaar 1927 is naast de vraag om te bevorderen,
dat de soldij voor de ridders in de Militaire Wil
lemsorde beneden den rang van officier worde
vastgesteld op een uniform bedrag van 300
's jaars, tevens het voorstel gedaan om na het
overlijden van den ridder de helft van dit be
drag als toelage aan vrouw of kinderen toe te
kennen.
wijziging Telegraaf- en Telefoonwet
Voor alle in staat van beleg verklaarde
gebieden.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht
leeft de eerste wijziging telegraaf- en telefoon
net militair gezag mede van toepassing verklaard
[oor de gebieden, welke sedert 1 November 1939
h staat van beleg wenden verklaard.
Voorts heeft de opperbevelhebber voor alle
li staat van beleg verklaarde gebieden een wij-
figing van de telegraaf- en telefoonwet 1904
jastgesteld. waarbij aan artikel 3bis het volgende
Fordt toegevoegd:
Het militair gezag zal de verzegeling van de
lorengenoemde radiotelegrafen en -telefonen
funnen gelasten of kunnen doen gelasten. Alsdan
lullen de rechthebbenden op deze telegrafen en
telefonen de in het belang van deze verzegeling
ran hen gevorderde medewerking moeten ver
leenen en na de verzegeling moeten zorg dragen
Jat deze niet wordt verbroken.
Deze wetswijziging kan worden aangehaald als
itweede wijziging telegraaf- en telefoonwet mili
tair gezag" en zij is gisteren in werking ge
beden
In dit ontwerp is aan voormeld voorstel gevolg
gegeven.
Voorts is het zeer gewenscht de mogelijkheid
te scheppen, indien tegen een ridder der Militaire
Willemsorde een strafvervolging is ingesteld,
hem de bevoegdheid tot het dragen van het orde-
teeken te kunnen ontnemen. Het tweede lid van
artikel 12 voorziet hierin.
Geen extra bijdrage aan bijzondere
Universiteiten.
Voor gemobiliseerde studenten.
In een nota naar aanleiding van het eind
verslag van de commissie van rapporteurs over
het ontwerp van wet tot tijdelijke afwijking van
enkele bepalingen der Hooger-onderwijswet
zegt de minister van Onderwijs, dat hij het
niet doenlijk acht, maatregelen te nemen ten
gevolge waarvan de bijzondere universiteiten
en hooge scholen van staatswege een compen
satie zullen ontvangen voor de inkomsten, welke
zij zullen derven, wanneer zij, mocht dit ont
werp tot wet worden verheven, maatregelen zul
len nemen, welke het haar mogelijk zullen ma
ken aan haar gemobiliseerde studenten op ge
lijke wijze tegemoet te komen, als het rijk
doet aan de studenten aan de Rijksuniversitei
ten
Dreigende staking in het
electroteclinisch bedrijf te
Amsterdam.
De samenwerkende metaalbewerkersbonden
hebben een ultimatum gericht tot de afdeelingen
Amsterdam van de Ned. Vereeniging van Elec
tro technische Werkgevers en van den Nat. Bond
van R.K. Electrotechnische Werkgevers „St. An-
tonius". omdat deze organisaties niet bereid
waren hun leden te adviseeren een contract af
te sluiten, waarin een duurtetoeslag-clausule
opgenomen. Tenzij alsnog besloten wordt tot het
afsluiten van een direct ingaande overeenkomst
gelijk aan die. welke met twee andere werk
geversverenigingen. n.l. de V.E.I, en den Electro-
bond. werd afgesloten, zal ingaande Maandag
11 Maart de werkstaking in de desbetreffende
bedrijven worden afgekondigd.
Jaarstukken der Amsterdamsche
Bank goedgekeurd.
Van verschillende zijden critiek geoefend.
Maandag werd de jaarlijksche algemeene ver
gadering van aandeelhouders der Amsterdam
sche Bank gehouden. Aan de orde waren de jaar
stukken alsmede de wijziging der statuten ver
band houdende met de winstverdeeling.
Na opening door den voorzitter. Gottfr. H.
Crone. werd van de gelegenheid tot het stellen
van vragen allereerst gebruik gemaakt door den
heer Wethmar. die de opstelling van de verlies-
en winstrekening niet in overeenstemming
achtte met de statuten. Hij stelde voor de winst
en verliesrekening niet goed te keuren en geen
dividend uit te keeren, maar het benoodigde
voor afschrijving te benutten. Daardoor zou de
extra-afschrijving van f 16 1/2 millloen kunnen
worden teruggebracht tot f 14 millloen. Hierdoor
zouden aanmerkelijke kosten worden bespaard.
Spr. stelde dienovereenkomstig een motie voor.
De directeur, de heer Hofstede de Groot, was het
met de zienswijze van den heer Wethmar niet
eens. De motie van den heer Wethmar onder
vond uit de vergadering ondersteuning. Hierop
ontspon zich een discussie omtrent een interpre
tatie van de statuten.
Vervolgens werd de wijze van opstelling en
waardeering van de balans en de winst- en ver
liesrekening aangevochten door den heer J. C.
Koning, die meende, dat de winst en verlies
rekening wel degelijk aanvechtbaar was.
Op een vraag van den heer De Graaf, hoe groot
de werkelijke winst het afgeloopen jaar was, werd
door den voorzitter geantwoord, dat de jaarstuk
ken aan de aandeelhouders werden voorgelegd.
Vervolgens werd de motie van den heer Weth
mar in stemming gebracht, waarbij de voorstan
ders werden verzocht, zich van hun zetels te ver
heffen. Het aantal stemmen dat voor de motie
werd uitgebracht, bedroeg 1044. In totaal waren
vertegenwoordigd 4909 aandeelen. recht hebben
de op een gelijk aantal stemmen. Daar geen stem
men in blanco werden uitgebracht, waren tegen
de mdtie aldus 3855 stemmen.
Vervolgens werd door den heer Wethmar aan
gevoerd, dat de beste wijze om bij volledige hand
having van een krachtige reserve tot een kapi
taalvermindering te komen, intrekking van f 10
millioen aandeelen tegen 160?', zou zijn. Op iedere
elf aandeelen zouden dan 2 worden ingetrokken
waarbij de claim een waarde zou hebben van
10%. Dienovereenkomstig wilde hij wederom een
motie voorstellen.
De heeren J. C. Koning en Van der Voort vroe
gen alsnog inlichtingen omtrent de wijze van
afschrijving en reserveering.
Vervolgens werd door den heer F. A. van Hall
verklaard, dat de vergadering volgens hem een
teleurstellend verloop had. Hij verklaarde, dat
het verloop van zaken vroeger aanleiding had ge
geven tot ontevredenheid. Hij had gehoopt, dat
aandeelhouders thans tevreden zouden zijn ge
weest met de manier, waarop schoon schip was
gemaakt. Hij vond de politiek van het bestuur
thans courageus. En hoewel voor geprikkeld
heid voorheen wel aanleiding was, daarvoor is
thans toch z.i. geen reden meer. vooral nu e:
schoone lei is gemaakt.
De heer Wethmar greep weer terug naar het
geen vroeger gepasseerd is. en stelde een motie
voor. waarin de heer Hofstede de Groot als direc
teur eervol ontslag zou worden verleend
Op vragen van de heeren Koning en Krim in
zake specificatie van de extra-afschrijving ad
f 16 1'2 millioen. werd door den heer Hofstede de
Groot geantwoord, en een kleine uiteenzetting
dienaangaande gegeven. Hij meende echter in het
belang van de bank geen specificatie te moeten
geven.
Daarna kwam aan de orde de wijziging der
statuten.
Aangezien niet de helft der aandeelen verte
genwoordigd was, kon in deze vergadering geen
wetsgeldig besluit worden genomen, zoodat een
tweede vergadering dienaangaande zal worden
gehouden.
De heer Koning stelde voor de statuten in dier
voege te wijzigen, dat voor de uitkeering van de
overwinst een scherper omlijnd percentage dan
tot dusverre zou worden vastgesteld. Deze aan
gelegenheid gaf aanleiding tot eenige gedachten
wisseling.
Bij stemming over de balans en de winst ei
verliesrekening werden 3686 vóór, 909 tegen en 77
stemmen blanco uitgebracht, zoodat de jaar
stukken werden goedgekeurd en aan het bestuur
décharge voor het gevoerde beleid werd verleend
De heer Wethmar meende ten aanzien van de
statutenwijziging het nercentage voor de reserve
van 50 procent, zooals voorgesteld te verhoogen
tot 60 procent-, doch wenschte dienaangaande
geen voorstel te doen.
De motie van den heer Wethmar inzake de
extra afschrijving van 16 1/2 millioen gulden werd
vervolgens ter sprake gebracht, waarbij de heer
Koning wees op de gevaren welke aan een te
ruime kaspositie kunnen kleven. Bij stemming
werd deze motie met eroote meerderheid van
stemmen verworpen. De motie inzake een ont
slag aan den heer Hofstede de Groot werd inge
trokken.
PERSONALIA.
De heer J. Ouwendijk, hoofd van een Chr.
School te Hillegom, is benoemd tot hoofd van de
Prinses Julianaschool te 's-Gravenhage.
Tinquota vastgesteld.
Het internationale tincomité heeft de tinquota
roor het tweede kwartaal van dit jaar vastgesteld
cp 80 procent van de standaardtonnage.
De Duitsche delegatie voor de handelsbesprekingen met Nederland, die .Maandag zijn begonnen,
Economische Zaken in Den Haag.
aankomst aan het Departement van
Een onzeker bestaan?
Oxfordshire. Februari.
De kleine rookkolom aan den anderen kant
van den heuvel, waar alleen wat boomen staan,
verwondert ons allang niet meer. De rook rijst
daar onder de boomen even geregeld op als
uit den schoorsteen van Mrs. lies' solide huis
en het duidt ook zonder baksteenen muren
een vaste woonplaats aan. Het domein van
een andere vrouw, voor wie het leven zonder
bezit geen angsten schijnt te hebben en die
genoeg heeft aan één enkele zekerheid: dat ze
elk uur van den dag en nacht naar die plek
onder den boom kan keeren, er zich met bijeen
geraapt hout een vuur maken en er ongestoord
achter een oude. versleten jas, tusschen twee
boomen gespannen, de pot te koken kan han
gen.
Niemand weet iets van haar te vertellen, ook
al kent niemand het pad over den heuvel zon
der de oude vrouw, die ontegenzeggelijk arm
en alleen is, maar geen ongelukkigen en een
zamen indruk maakt. Bijna alsof zij dit heeft
gekozen en het de allergewoonste zaak van de
wereld is onder een boom te leven en zij het
ons bovendien nog vergeeft als we het niet be
grijpen. Want ze heeft geen onvriendelijk ge
zicht.
Een zigeunervrouw is het ook niet. Bij zigeu
ners hooren woonwagens, jonge vrouwen en
kin4deren en getier. Zij is stil en In zichzelf ge
keerd Het zijn zelfs haar ongelukkigste dagen
als eenmaal per jaar voor de kermis in Oxford
zigeuners daar met woonwagens in het laantje
verschijnen. Het is niet alleen het lawaai en de
angst, dat ze haar van onder den boom met de
vertrouwde stamholten zullen verdrijven. Zi
geuners trekken vroeger of later toch weer
verder. Maar ze bekommeren er zich niet om,
wat voor schade ze in dien korten termijn aan
richten. Als de politie komt en hen vertelt ver
der te trekken, omdat ze eieren bij den boer
hebben gestolen, krijgt hij zooals den vo-
rigen zomer de eierschalen toegesmeten met
de mededeeling, dat ze al onderweg zijn. Maar
de oude vrouw wil blijven. En er is altijd het ge
vaar, dat alles wat bij zoo'n gelegenheid aan
den weg leeft, over één kam wordt geschoren.
Daarom houdt ze niet van zigeuners. Daarom
is de boer op haar aanwezigheid prijs gaan stel
len. Ze houdt het kwade volk uit de buurt
zegt hij. Als ze al komen, houdt ze een oog op
de zaak en waarschuwt hem soms. Een goed
mensch, vindt hij. maar weet verder ook niets
van haar te vertellen. Hij heeft er eigenlijk
nooit bij stilgestaan, dat hij niets van haar
weet en medelijden, nee daar heeft hij ook nooit
aan gedacht. Als ze hier niet liever was zou ze
wel in een tehuis voor ouden van dagen zijn.
Of waar dan ook; maar niet hier.
Het eenige wat ze ooit van hem heeft willen
aannemen is één van de twee wit-zwarte hon
den, die naast haar bij het vuur zitten als ze
niet het veld in zijn om haar een konijn of duif
te vangen.
Zelf haalt ze dan hier of daar een knol en een
aardappel .vandaan. Maar altijd een knol aan
den rand van een veld met duizenden knol
len en een aardappel uit een opslagplaats, boor
devol met aardappelen. Dat gaat dan in de pot
met de dieren des velds en kruiden uit den weg
kant. Soips komt er daar van onder de prutte
lende deksel een niet onplezierig aroma van
daan.
Het kan zelfs wel zijn, dat haar cuisine een
zekere vermaardheid geniet. In den zomer
komt er althans steeds gezelschap opdagen;
steeds-wisselend manvolk, dat weken lang rond
haar vuur zit en de maaltijden deelt. Die hel
pen dan op hun beurt het etablissement in
stand houden: ze lappen den ouden kinderwa
gen op, waarmee hout wordt gesprokkeld en
waarin alle benoodlgdheden voor den dag wor
den bijeengegaard. Ze gaan Maandags, als de
vuilnisbakken in het dorp buiten staan, op
zoek naar afgedankte oude pannen en ander
gerei en prutsen en soldeeren daar de rest van de
week op hun gemak aan, ginds onder den boom.
Opdat de keuken weer een jaar lang voort kan.
Vorig zomer kwam er zelfs een radio aan te
pas die hing daar, letterlijk uit de lucht ge
vallen, aan de takken en galmde op stille dagen
over het groene land. Dat waren vroolijke da
gen toch bleef het gele gezicht van de vrouw
even strak dagen van uitbundigheid, waarop
hele palen uit de omheining werden getrok
ken en op het vuur gegooid. Wat een heerlijk
gezicht was, ook al bleven we het slechts met
moeite bewonderen toen het onze eigen palen
bleken te zijn. Want er zijn in deze wereld aan
sommige dingen helaas twee kantenDe
vrouw stond al aan de deur terwijl de vlammen
inde verte nog hoog sloegen en verontschuldig
de zich. kalm en zakelijk, als over kinderen, die
zich te bulten zijn gegaan en die Je het maar
niet te zeer kwalijk moet nemen. Zij vroeg
tevens of het ons niet hinderde, dat ze bij het
stroompje water haalt. Het Is koeler dan het
water verderop en zoo goed. Ze sprak helder en
zonder een spoor van dialect en sloeg eenmaal
haar oogen op. die zachtbruin waren. Dat was,
toen weprijs bleken te stellen op haar kennis
van het land rondom en ze vertelde dat zoo en
zooveel jaar geleden, in de ergste droogte
periode die ze ooit heeft meegemaakt, dat koele
water het eenige was dat binnen mijlen in den
omtrek nog bleef vloeien. En dat de kuil bo
ven aan het land, die ons steeds heeft ver
baasd, het overblijfsel is van een okergroeve,
waaraan een jaar of acht geleden werd ge
werkt.
Dus minstens acht Jaar winter en zomer on
der den eikeboom! En de winter vooral! De
winter..,, en dan steeds alleen, zonder muur,
zonder dak, met geen andere beschutting dan
in de allerkoudste nachten een tochtige hoek
in een verlaten hooischuur op de vlakte.
Geen wonder, dat we op zij gaan om het beste
deel van den hobbeligen weg voor haar vrij te
laten als zij met haar piependen kinderwagen
voorbij komt klein, maar rechtop; de
kleurlooze lompen toch nog hangend als een
passend kleed; het zwarte hoofddeksel diep
over het vale gezicht getrokken, een vervallen
gezicht, dat nog vastbesloten trekken aan
duidt en nergens hard is.
Je zou haar zielig willen noemen, of mal, of
misschien zelfs romantisch en ln ieder geval een
„type". Maar het gaat niet., tenslotte maakt ze
op onverklaarbare wijze altijd weer den indruk
wel anders, maar toch even gewoon te zijn als
een leder. Bang is ze niet, zooals ze daar zon
der een enkele ruggesteun leeft; zonder kerk,
zonder huis, zonder man; en de natuur dag en
nacht anders dan achter een veilig venster
durft zien en van sterrengeflonker niet duizelig
wordt. En zich aan de buitenwereld alleen in
zooverre stoort als noodlg is om haar ééne
zwakheid te beschermen: de kleine plek in de
luwte van den eikeboom. die zij zich eiken dag
opnieuw weer verovert en waar ten teeken van
overwinning een kleine doorzichtige rookpluim
opstijgt; hardnekkig, in alle seizoenen.
Vr. S.
STAATSCOMMISSIE VOOR DE HERZIENING
VAN DE WONINGWET.
Naar wij uit goede bron vernemen, laat het zich
aanzien, dat de staatscommissie voor de herziening
van de Woningwet tegen het eind van Maart of het
begin van April met haar werkzaamheden gereed
zal zijn en haar rapport aan de Koningin zal aan
bieden.
