Sjioct m SfxeC j
Superieure uitvoering der
Matthaeus Passion.
DINSDAG 5 MAART 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
JI»"1» miiiiit
^'liiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiaiiiiinu'!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllF
VOETBAL
DE WEDSTRIJDEN VOOR
ZONDAG.
Afdeeling I.
Groep A:
DWS—BI. Wit
Haarlem't Gooi
DOSStonrivog.
VSV—Ajax
KFC—ADO
Groep B:
Purmerst.Alcm. V.
SuccesHRC
W. FrisiaHollandia
Helder—WFC
AJkm. B.Zaandijk
ZFC—OSV
Groep C:
AFC—EDO
QSC—RCH
Beverw.Kinheim
DWVZeeburgia
HFC—K.mers
Bl'daalZW
Groep G:
N. NiedorpUitgeest
Alcm. V. 2—Alkm. B. 2
DTSBergen
CSV—Alcm. V. 3
Groep H:
RipperdaHillinen
Hïlleg.Schoten
Zeem.Haarlem 2
RCH 2—Zandv.
Groep I:
DIO—VL Vogels
Spaarnev.THB
WB—HFC 2
K.mers 2—EHS
Zeem. 2-Zandv. 2 (10.30)
Groep L:
SDSSAVM
Halfw.SDW
schinkelh.Madjoe
Oosterp.BPC
Swift—ZSGO
Afdeeling II.
Groep A:
F eij enoordDFC
HBSHermes
RFC—DHC
CW—Sparta
Groep B:
VDLVios
BMTHill.diaan
BEC—UVS
SW—Quick
MartinitHW
Groep C:
Fluks—ODS
DCL—Sliedr.
UnitasGouda
EmmaOverm.
Nept.Excelsior
Afdeeling III.
Groep A:
AG OW—Ensch.
QuickTubantia
Wagen.Heracles
HengeloGo ahead
Ensch. B.—N. E. C.
Afdeeling ÏY.
Groep A:
Eïndh.NAC
Limb.Helmond
MWBW
Noad—PSV
LongaJ ulïana
Roerm.Willem II
Afdeeling V.
Groep A:
G VAVIieeren v.
HSCLeeuw.
AchillesBe Quick
WW—Veloc.
VeendamSneek
(Sportier.)
KINHEEVIQ. S. C. (0—4).
Na tien minuten waren enkele fouten van
Kinheim oorzaak, dat Q.S.C. de leading kon
nemen. Spil Druijven talmde met wegwerken en
moest toen het leer afstaan aan den Q.S.C.-
linksbinnen, die goed voorzette; de rechtsbinnen
kon kalm inschieten (01).
Eén kleine opleving bij Kinheim bezorgde eerst
aan Raaijmakers een fraaie kans en even later
aan Verhoofstad, doch beide gingen door naast
schieten verloren.
Q.S.C. speelde een beter open spel, dan de Vel-
se naren.
Na de rust zijn de Kinheimers eenigen tijd
zeer actief, maar hebben geen geluk; een hands-
geval van een Q.S.C.-back werd ongestrafd ge
laten. Toen Q.S.C. weer los kwam, gaf de rechts
buiten een goeden voorzet, dien de linksbinnen
inschoot, Druijven stopte doch de terugsprin
gende bal werd ingeschoten (02).
Bij Kinheim werd zeer geknoeid, zoodat het
geen verwondering verwekte, dat Q.S.C. het spel
in handen nam. Een zacht schot dat Druijven
liet glippen, bracht den stand op 03, gevolgd
door een een schot van flinken afstand, dat doel
trof (0—4).
UITSLAGEN IIAARL. VOETBALBOND.
Kinheim jun. aKennemers A
Kinheim adsp. aStormvogels a
Stormvogels adsp. cKinheim adsp. b
34
2—2
2r— 2
HONKBAL
NEDERLANDSCHE HONKBALBOND.
De algemeene jaarvergadering van den Ned.
Honkbalbond zal worden gehouden op Dinsdag
avond 2 April in het Victoria Hötel te Amsterdam.
HENGELEN
DE GRUNDEL
Dit college hield een ouderlingen wedstrijd op
baars in de Kruisvaart. De prijzen werden als volgt
gewonnen: 1. KI. v. Dijk, grootste en meeste; 2. Pi-
reis; 3. L. v. Dijk, 4. P. v. d. Pol, 5. Papenburg, 6.
Hanzen., 7. Koelemeij, 8. Cor Net, 9. B. Duits, 10. V.
Wooning.
HAARL. HENGELAARSBOND.
Zondag hield de Haarlemsche Hengelaarsbond
zijn sluitingswedstrijd met vrij aas in de Kruisr
vaart op witvisoh. De prijzen werden als volgt ge
wonnen: le prijs met de grootste J. Meijer 21.4,
2e prijs met de meeste en zoo vervolgens R. v. d.
Aar, 3 W. Heezemans, 4 Boeser, 5 R. Post, 6 H.
Smit, 7 L. Rondema, 8 C. Vrolijk, 9 Sambeek, 10
J. Hessen, 11 Burggrave, 12 T, Rusman, 13 Knave,
14 H. v. Veen, 15 J. v. d. Voort, 16 B. v. d. Pol, 17
G. Houtkamp, 18 F. v. d. Werven.
Na afloop werden de prijzen door den vice-voor-
zitter, den heer W. Heezemans, uitgereikt.
VRIENDSCHAP ZIJ ONS DOEL.
Zondag heeft bovengenoemde vereeniging een
onderlingen wedstrijd gehouden op witvisch in
de Kruisvaart.
De uitslag was: A. Eerhard le pr. tevens Held
van den dag; 2e prijs G. van Dijck; 3e prijs
J. Karper; 4, prijs Alb. de Boer; 5e prijs J. J.
Freijer.
DAMMEN.
LEZING VAN J. B. DE HAAS OVER HET
HOOGLAND-SYSTEEM
Op uitnoodiging van de Haarlemsche Damclub zal
binnenkoi't de heer J. B. de Haas voor de Haarlem
sche damspelers een lezing komen houden over het
Hoogland-systeem, Aan deze lezing zal vooraf gaan
een inleiding door den ex-wereldkampioen Herm.
Hoogland, die o.m. een demonstratie zal geven van
Turksche en andere damspelen. In de pauze zal
Hoogland een simultaanséance geven voor een tien
tal spelers in „Peukies" (kleine spelen van vijf te
gen vijf schijven zwart op de velden 1 t/m. 5 en
wit op de ruiten 46 t/m. 50 met den regel van den
horizontalen damslag).
Voorts zal de heer De Haas de vraag beant
woorden, hoe het komt, dat in den wedstrijd om het
persoonlijk kampioenschap van Nederland 1940 veel
minder remise-partijen waren, dan in de vorige
tournooien om het landskampioenschap.
SPORTWEEK 1940.
De commissie tot het- organiseeren van een
Sportweek te Haarlem houdt Donderdagavond
7 Maart een vergadering in Hotel „De Leeuwe
rik". Oa. zullen de oiannen voor 1940 worden
besproken,
BOKSEN
HESSELS BEHAALDE TE AMSTERDAM
TWEE TITELS.
De kampioensc happen A-klasse van Amster
dam zijn voor Hessels (Haarlem) wel buiten
gewoon succesvol geweest.
Bij het vlieggewicht waren zijn tegenstanders
boven de gewichtsgrens, zoodat hij zonder strijd
in 't bezit kwam van de titel kampioen van Amster
dam vlieggewicht. Maar sportief als hij is ging
Hessels in hooger (Bantam) gewicht boksen, wat
het reglement van den Nederl. Boksbond toelaat,
een geste, die zeer op prijs werd gesteld dooi
de besturen van de Ned. en Amst. Boksbond. Na in
de voorronden zijn partijen te hebben gewonnen,
wist hij in Krasnapolsky te Amsterdam Brander
in de finale te kloppen. In deze partij was Hes
sels technisch de meerdere van Brander; Hessels
won op punten.
Op deze wijze bemachtigde hij twee titels,
vlieggewicht en kampioen Bantamgewicht van
Amsterdam. Dit succes zal ook een voldoening
zijn voor de instructeurs van den Ring: J. te
Nuyl en W. Akesloot.
SANDERS WINT VAN LOCATELLI.
In de Doelen te Rotterdam had Maandag een
ontmoeting plaats tusschen Sanders, Neder-
landsch kampioen in het middengewicht (68.!
K.Gè en den Italiaan Locatelli 71 K.G.).
Aan het einde van de tiende ronde was het
niet twijfelachtig, dat Sanders winnaar werd
Hij kreeg een ovatie van het publiek doch ook
den Italiaan viel een hartelijk applaus ten deel
KORFBAL.
KORFBALCLUB „SPORT VEREENT".
Bloemendaal/Santpoort.
Secretaris: Bruno Klauwersstraat 5 Santpoort (s.)
Gespeeld Zondag 3 Maart:
S. V. bE. H. S. E. H. S. niet opgekomen.
S. V. I—K. C. N. 1—1
Indo—S. V .II 5—0
Meerlebosch III—S. V. III 0—3
Te spelen Zondag 10 Maart:
S. V. Ill—Watervliet IJ 10 uur
E. H. S.—S. V. b 10 uur
De K. N. K. B.-wedstrijden worden zoo spoedig
mogelijk bekend gemaakt.
Als adspirant voorgesteld door de adsp. comm,
Bram Schol, Julianalaan, O verveen.
Als donateur door de propagandacommissie: J.
den Tuinder, Brederodelaan, Santpoort (s.).
SPORT VEREENT—NIEUWENDAMMERHAM
(1—1).
Het is na zooveel maanden rust een aardige,
vlugge wedstrijd geworden met vele felle momen
ten om de overwinning te behalen.
De twaalftallen wogen goed tegen elkaar op
zoowel onder den paal, als in het veld, zoodat doel
punten duur zouden worden.
De gasten namen de leiding na circa 20 minuten,
welke voorsprong tot de rust werd gehandhaafd
K. C. N. zette er alles op om dezen voorsprong te
behouden, terwijl de S. V.-aanval steeds weer aan
het werk werd gezet voor den gelijkmaker. Nog 20
minuten waren te spelen toen het A. Novet gelulde,
den gelijkmaker le scoren.
De S. V.-reserves verloren van Indo I met 50.
rust 40. De Indo-ploeg bleek voor hen te sterk,
hoewel na rust uitstekend werd stand gehouden. Het
doelen was echter zwak.
SKI-SPORT.
DE WEDSTRIJDEN VAN HOLMENKOLLEN.
Een dame geeft 1000 kronen voor
de Finsche soldaten.
Uit Oslo: Als slot van de internationale ski
wedstrijden van Holmenkollen werd een speciale
Finsche dag georganiseerd, waarvoor zeer groote
belangstelling bestond. Twintigduizend toeschou
wers, onder wie zich verscheidene leden van de
Koninklijke Familie bevonden, woonden den
estafette wedstrijd tusschen Noorwegen en Zwe
den bij. De estafette werd door Zweden gewon
nen.
De Finsche dag heeft minstens 40.000 Noorsche
kronen opgebracht.
Toen Clas Thunberg, die de wedstrijden had
bijgewoond, zich naar het station begaf om naar
zijn land terug te keeren, kwam er een dame
naar hem toe, die hem vroeg of hij de bekende
Finsche hardrijder Thunberg was. De ex-wereld
kampioen bevestigde dit, waarna zij den Fin een
bankbiljet van duizend kronen gaf voor de sol
daten, die aan het front zijn.
ZWEMMEN
JAARVERGADERING AFDEELING NOORD
HOLLAND K. N. Z. B.
Maandagavond hield deze afdeeling, die is
samengesteld uit de Zwemkringen Amsterdam,
Haarlem, Noord-Holland benoorden het IJ en Noor
delijk-Noord-Holland ,haar jaarvergadering in café
restaurant Gebrs. Brinkmann te Haarlem.
De vergadering werd geleid door mevr. J. E. Trie
beisKoens te Amsterdam. De heer L. Brunt,
secretaris-penningmeester, bracht het jaarverslag
uit. Dit verslag was weinig optimistisch ten opzichte
van het ledental. De afdeeling heeft een achteruit
gang van he aantal leden van 7,6 pet. te boeken
gehad; de mobilisatie belet tal van club leiders, spe
lers en zwemmers, hun la-achten aan de vereeni-
gingen te geven.
Mevrouw J. E. Triebeis-Koens (Kring Amster
dam) en de heer G. Huyg (Kring Noord-Holland
boven het IJ) werden bij acclamatie in het afdee-
lingsbestuur herkozen. De Juniorenkampioenschap
pen 1940 werden toegewezen aan de Haarlemsche
Zwem- en Poloclub H. V. G. B., welke vereeniging
op 15 Juni a.s. veertig jaar bestaat. Deze kampioen
schappen zullen in Stoop's Bad op 16 Juni worden
-erzwommen.
Het nieuwe polo-reglement werd zonder stem
ming goedgekeurd.
Slechts het punt betreffende de instelling van een
noodcompetitie maakte de tongen los. Hierover
werd vrij lang gesproken, waarbij vele afgevaar
digden, in het bijzonder van den Kring Haarlem,
het woord voerden. Het voorstel van dezen Kring,
om de competitie ongewijzigd te laten, werd ver
worpen. Er werd besloten een noodcompetitie in te
stellen, derhalve zonder promotie of degradatie. Er
zal nu dienen te worden afgewacht, wat de jaar
vergadering van den bond beslist.
KRACHTSPORT.
CARNERA GAAT WORSTELEN
Uit Rome: Primo Camera heeft verklaard, dat
hij binnenkort naar de Vereenigde Staten zal ver
trekken, doch niet als bokser maar als worstelaar.
Hij heeft een verleidelijk aanbod van een Ameri-
kaanschen promotor aanvaard.
SCHAKEN
SIMULTAAN-SéANCE VOOR MILITAIREN
Vrijdagavond 8 Maart zal de heer S. van Mindeno
een Simultaan-seance geven voor militairen in Res
taurant Munniks, aan de Groote Markt te Haarlem.
Voor iederen winnaar of remisespeler wordt door
het Centraal Comité voor O. en O. een prijs beschik
baar gestelé.
Dr. Karl Muck overleden.
Vermaard Wagner-dirigent.
Te Stuttgrt is op ruim 80-jarigen leeftijd
overleden de bekende Duitsche dirigent dr.
Karl Muck, die met zijn Wagner-ve.rtolkin.gen
wereldvermaardheid verwierf. Karl Muck
leidde van 1920 tot 1925 naast prof. Mengel
berg het Concertgebouworkest te Amsterdam.
Te Bayreuth vierde hij jaar op jaar triomfen
bij de uitvoering van „Parsifal", „Tristan und
Isolde" en de „Nibelungen".
Hij werd in 1859 te Darmstadt geboren en ont
ving zijn muzikale opleiding in Leipzig, waar hij
tevens in de oude talen studeerde. Na zijn promo
tie in 1880 tot dr. phil. koos hij de dirigentenloop
baan; achtereenvolgens was hij werkzaam te Zii-
rich, Salzburg, Brünn en Graz en tenslotte in
te Praag, waar hij zich als Wagner-dirigent een
groote reputatie verwierf. In 1892 werd hij diri
gent van de Koninklijke Opera te Berlijn, waar hij
tot 1912 bleef. Tijdens deze laatste periode vervul
de hij vele gastdirigentschappen, die hoe langer
hoe meer zijn voornaamste bezigheid gingen wor
den. In 1912 vertrok hij naar Boston, waar hij tij
dens den wereldoorlog werd geïnterneerd.
In 1919 keerde hij naar Europa terug, waar hij
eerst als gastdirigent optrad doch sedert 1922 met
de vaste leiding van de Hamburgsche Philharmo
nic werd belast. Dit bleef hij tot 1933. Daarna trok
hij zich uit het openbare muziekleven terug.
Poolsche en buitenlandsche
werkkrachten in Duitschland.
BERLIJN. 5 Maart. In het Duitsche rijk wer
ken thans 300.000 Poolsche krijgsgevangenen en
150.000 Poolsche burgers, alsmede een aantal
Italianen. Hongaren, Slovaken en Nederlanders,
aldus deelen bevoegde kringen mede. Er zijn acht
honderdduizend vacatures in het Duitsche Rijk
te vervullen volgens deze zelfde bevoegde in
stantie. Deze zullen waarschijnlijk bezet worden
door Poolsche burgers, waarvan mogelijk de
helft vrouwen zullen zijn. Voorts werd nog mede
gedeeld dat deze Poolsche burgers vrijwillig zich
voor werk hebben beschikbaar gesteld en dat
ongeveer 30.000 Italianen, 25.000 Slovaken en
2500 Nederlanders thans in Duitschland te werk
zijn gesteld.
(United Press)
Schietpartij in de Cubaansehe
hoofdstad.
Voormalig politie-officier gedood.
Maandagmiddag is te Havanna een vuurgevecht
geleverd voor het landhuis van kolonel Batista. De
agenten van de geheime poltie, welke voor dit huis
de wacht hielden, hebben geschoten op een auto,
waarin zich een voormalig politie-officier, Carlos
Marti, bevond met twee anderen. Marti was lui
tenant van de politie geweest, onder het bewind van
Machado. Marti en een der anderen werden dood
geschoten, de derde werd gewond.
Italiaansclie nota wordt aandachtig
te Londen bestudeerd.
Wijziging van het Engelsche standpunt
niet aannemelijk.
Naar Reuter uit Londen verneemt zal de Italiaan
sche nota „zoo snel en nauwkeurig mogelijk" onder
zocht worden. Met het oog op de vriendschappelijke
betrekkingen tusschen Engeland en Italië zal de
Britsche regeering trachten zooveel mogelijk be
hulpzaam te zijn. In verband echter met de mee-
doogenloosheid van de Duitsche oorlogvoering tegen
neutralen en geallieerden, aldus verklaart men, kan
niet verwacht worden, dat de geallieerden afstand
doen van eenig recht, dat het volkenrecht hun toe
kent.
Voo7 den intioua aezei rubriek, stelt de Reaaetu
ich niet verantwoordelijk
Var ingezonden stukken geplaatst oj met ge
plaatst, wordt de kopij den inzender niet terug
ger~n
Aanbod aan de N. Z. H. T. M.
Geachte redactie,
Aan de directie der Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg Maatschappij zond ik een brief waarin
ik verklaarde bereid te zijn. tot een nader met de
directie overeen te komen bedrag, bij te dragen in
de kosten van aanschaffing en aanbrengen van een
apparaat noodig voor het doen afscheuren van
volgnummertjes bij enkele der bushaltes, zooals dit
reeds tientallen van jaren in Brussel en Parijs ge-
:chiedt. In de hoop hiermede het hoogst irritee-
rende gebrek aan organisatie bij het instappen in
bussen wat te corrigeeren en het Haarlemsch-Bloe-
mendaalsche publiek wat op te voeden in goede
manieren.
Dr. A. DE VLETTER.
/CilEEP/
f T'JIINCENl
JAVA—NEW-VORK LIJN.
Bantam, Java n. N.-York 2 van Belawan.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Kedoe (uitreis) 3 van Suez.
Djambi (thuisreis) 3 van Belawan.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Maasdam 4 van Rotterdam te New-Vork.
Botsing aan de Bulgaarseli-
Roemeensche grens.
Uit Boekarest wordt vernomen dat een bende
Komitadji's in den afgelooipen nacht de grens
post Filid-cai in de Dobroedsja heeft aangevallen
Twee Roemeensche grenswachters werden ern
stig gewond, twee Komitadji's werden gedood
De gemengde Bulgaarsch-Roemeensche commis
sie van grensincidenten is terstond bijeenge
komen om de verantwoordelijkheden vast te
stellen en de schadeloosstellingen, die den be
nadeelden zullen moeten worden uitbetaalt waarna
het incident gesloten zal worden verklaard.
De Maandagavond door de Christelijke Oratorium
Vereeniging gegeven uitvoering van Bach's gewel
dig werk werd door denzelfden hoogen geest bezield
en met hetzelfde superieure kunstenaarschap ver
wezenlijkt als die van vorige jaren.
In het begin scheen die hooge geest nog niet aan
wezig, De uitvoering der groote koraalfantasie, waar
mee de Matth. Pass. aanvangt, scheen geleid door
een streven naar koele objectiviteit, dat alle gevoels
uitdrukking bewust scheen te vermijden en dat met
een ongewoon levendig tempo gepaard ging, ei
waarbij de koorstemmen eer aan een kunstig in
strumentaal weefsel en een instrumentaal wisselspel
dan aan klacht én angstuiting deden deken. Doch
terstond met het eerste recitatief werd het anders
en de heerlijke voordracht van het daarbij aanslui
tende koraal bewees dat die verandering zich ook
over den koorzang uitstrekte. Zelfs leek het kort
daarna of het terecht veel aangevochten romanti-
iche rubato ook Haarlem besmet had. In de altaria
,.Buss und Reu"nl. toonden de overgebonden syncopen
sporen vari woekeringen, die zich nog wel niet in
zulke deforneerende gezwellen openbaarden als de
Toonkunstige der hoofdstad, maar toch een bedenke
lijk symptoom vormden. Doch gelukkig bleken deze
verschijnselen van voorbijgaanden aard te zijn, en
een navraag dienaangaande stelde in het licht, dat
zij niet aan een verandering in de opvatting van den
leider George Robert toe te schrijven waren, maar dat
het Utr. Sted. Orkest ze als gevolgen eener in vo
rige jaren opgedane infectie meegebracht had. Reeds
in de sopraan-aria „Blute nur", bleken alle sympto
men van de befaamde uitwassen verdwenen en de
ziekte overwonnen te zijn.
Het zou even ondoenlijk zijn om uit alle schoon
heden dezer uitvoering een bepaald hoogtepunt te
kiezen als om uit de schoonheden van een majes
tueus bergland één plek als de allerschoonste aan
te wijzen. Het koor der C. O. V., dat de talrijke ko
ralen in de hoogste klankschoonheid en devotie
zong, vertolkte de dramatische fragmenten met een
levendig schilderend, soms zelfs schokkend, maar
nimmer ruw realisme en maakte het grootsche slot
koor tot een aangrijpend klaaglied. De vocale solisten
waren dezelfden als die van vorige uitvoeringen,
d.w.z. die kunstenaars en kunstenaressen, die door
hun vocale en artistieke eigenschappen als van zelf
uitverkoren zijn voor de vertolking van Bach's ver
heven kunstwerk: To v. d. Sluys, Annie Woud,
Louis v. Tulder, Max Kloos en Laurens Bogtman. En
wie van deze zal men het meest prijzen? To v. d,
Sluys, die haa| sereen stemgeluid in dienst van een
warme expressie stelt? Haar gelijkwaardige kunst
zuster Annie Woud, die de donkerste diepten der
menschelïjke ziel doorpeilt en met den glans van
haar stem doorstraalt? Louis v. Tulder, den onover-
trefbaren Evangelist, den innerlijk bewogen verha-
Ier, hiér met de ontzagwekkende dubbele taak be
last om zoowel het Bijbelverhaal als de lyrische
aria's te vertolken, en schitterend in het eer» zoowel
als in het andere? Max Kloos, den ongeëvenaard en
vertolker van Christus' verheven woorden, die in
deze woorden de waardigheid, de menschelijkheid en
:1e goddelijkheidweet te doen doorschemeren?Laurens
Bogtman, wiens realistische weergave der onsym
pathieke figuren Petrus, Judas en Pontius Pilatus de
bewuste tegenstelling tot een levende werkelijkheid
maakt?
Men ziet er is voor keuze geen plaats. Men kent
hen allen, men weet dit alles, en men kan slechts
dankbaar zijn, dat hun allen de zegen verleend werd
om hun hooge taak zonder eenige belemmering te
vervullen.
Ook de instrumentale solisten bleken weer voor-
hun taak berekend. Hans Brands Buys bespeelde het
clavecin, Piet Halsema deed de machtige stem van
het orgel klinken. Jean Oellers voegde de liefelijke
arabesken der solovioolpartij in de beroemde aria
„Erbarm es Gott" bij den heerlijken zang van An
nie Woud, de anonyme fluitisten en hoboisten tra
den nu eens versterkend, dan weer solistisch, maar
steeds voortreffelijk op den voorgrond. Wat zou men
nog verder kunnen wenschen? Een integrale uit
voering? Deze was het bijna. Een paar vroeger ge
coupeerde nummers werden nu in het verband her
steld en openbaarden nieuwe schoonheden. Herstel
an alles zou de uitvoering misschien wel al te lang
maken.
Toch zal, vooral voor het bestuur der C. O. V. nog
een onbevredigde wensch blijven: die naar meer
plaatsruimte. Velen moesten Maandagavond wegens
gebrek aan plaatsruimte afgewezen worden. Dat is
zeer jammer. Wie vindt hiervoor een bevredigende
oplossing?
K. DE JONG.
HET TOONEEL.
MARY DRESSELHUYS speelt
„Chronique Scandaleuse".
in
Het eerste optreden in dit seizoen van Mary
Dresselhuys werd voor haar een „joyeuse rentrèe"
Het Centraal Theater was de eerste twee avonden,
dat zij weer speelde na de geboorte van haai
tweede kindje stampvol, een bewijs, hoe geliefd
deze pétillante actrice in Amsterdam is. En de
nieuwe rol Tracy Lord in „Chronique Scanda
leuse" werd voor haar ook een nieuw succes.
Uit de opmerkingen van het publiek na afloop der
voorstelling leek het mij echter toe, dat het hier
meer een persoonlijk dan een algemeen succes
was. Men vond deze „Chronique Scandaleuse''
blijkbaar te specifiek Amerikaansch om haar vol
komen te kunnen waardeeren.
Ben ik, zoo vroeg ik mij af tijdens de opvoering
van „The Philadelphia Story" zooals het stuk
oorspronkelijk heet nu te ouderwetsch of te veel
een provinciaal voor dit blijspel? Ik kreeg zoo'n
soort minderwaardigheidsgevoel en leek mij zelf be
paald achterlijk toe bij deze Amerikanen, die in
hun conversatie, handelingen en opvattingen van
een zekere vrijheid blijk geven, waaraan ik nog
niet toe ben. En toen ik de Amerikaansche
journalisten Macauley Connor en zijn vrouwe-
.ijke collega Elisabeth Imbrie aan het werk zag.
zegende ik het, dat ik in Nederland en niet in
Amerika ben geboren.
Maar dit alles belet niet, dat Mary Dresselhuys
in dit blijspel een rol heeft, die zij voortreffelijk
speelt en waaraan zij weer een eigen, sterk per
soonlijk accent geeft. Zij is in deze „Chronique
Scandaleuse" een verwend, egocentrisch vrouwtje,
dat dank zij haar geld steeds aan haar nuk
ken heeft kunnen toegeven. Voor een man zeer
zeker geen gemakkelijke levensgezellin, zooals wel
duidelijk blijkt uit een gesprek tusschen haar en
Dexter Haven, haar eersten echtgenoot. Een vrouw
Tracy Lord voor Dexter Haven eigenlij k nooit ge
weest en wij vroegen ons af, of zij dat ooit ooi
voor George Kittredge, den man, die van plan fc
no. 1 op te volgen zou 'worden. Het gesprek mei
Dexter Haven en dat met haar vader, die haai
al eveneens haar onaantastbare koelheid verwijl
roept echter iets in Tracy wakker, maar het i
noch haar eerste noch de aanstaande tweede man
die daarvan profiteert. De journalist Mike Cownoi
die feitelijk als vijand het huis is binnengedron
gen, weet de vrouw in haar te doen ontwaken,
maai- de prijs ervan ontgaat hem, want het
tenslotte Dexter Haven, die de eindoverwinnin
behaalt en met Tracy als zijn bruid voor den
minee verschijnt, hetgeen hij door een overhaas
vertrek de eerste maal had verzuimd.
Wij bewonderen den moed van Dexter Haven e
vermoeden, dat ook dit hernieuwde huwelijk nie
van langen duur zijn. Wij nemen dat huweliiji
trouwens niet erg au sérieux, want met dit slo
naderde de Amerikaansche schrijver Philj
Barry gevaarlijk dicht de klucht, wat eigenlij
jammer was, omdat hij daarvóór toch zijn Chro
nique Scandaleuse wel op het niveau van he
lichte blijspel had weten te houden.
Dat mij alles in dit stuk volkomen duidelijk
geworden, zou ik niet willen beweren. Ik zou c
als criticus misschien niet zoo eerlijk durvei
bekennen, wanneer mij bij de vestiaire na af
loop der voorstelling niet zoo duïdelij'k
gebleken, dat eveneens vele anderen ooi
door het niet steeds duidelijk spreken
spelers maar weinig hadden begrepen
de rol, welke de twee journalisten nu eigenlij!
in dit blijspel speelden. Het was een zeer Inge
wikkelde geschiedenis, welke misschien alleei
maar te begrijpen is voor Amerikanen, die meei
op de hoogte zijn met de geheimen der schan
daal-reportage. Een Hollandsch publiek staal
daar wel heel vreemd tegenovcer en dat is eet
niet te onderschatten nadeel voor een opvoerinj
van zoo'n Amerikaansch stuk in ons land.
Mary Dresselhuys is een zeer apart talent ii
Nederland. Niemand is feitelijk met haar te ver
gelijken, omdat zij aan haar rollen een hee
eigen cachet geeft. Haar spel is licht, s-peelsch
geestig, pet'Ölant, zonder ooit eenige nadrukke
ïijkheid. Zij doet mij soms dienken aan e
vlinder, die over het tooneel fladdert en ons
schijnbaar ondanks zich zelve telkens iets vai
haar schoonheid doet ontdekken. Men vraag;
zich herhaaldelijk af, met welke onnaspeurbaif
middelen' zij haar effecten bereikt, juist omdat
deze nooit opzettelijk aandoen. Ze komen ab
vanzelf voort uit de figuur, die zij speelt.
Zoo ook in de rol van Tracy Lord. Zij lijkt eei
heel oppervlakkig, nukkig vrouwtje, maar dan o;
eens merken wij, in het gesprek met Dextei
Haven, dat daar achter dat vrouwtje meer zi
dan wij vermoedden, Tracy komt ons nader, al
leen reeds door de wijze, waarop zij naar haai
eersten man en later naar haar vader -
luistert en verder reageert. Wij zien dat vrouwtje
dan vooa' onze oogen veranderen.
En ook de wijze waarop Mary Dresselhuys een
geestigen tekst weet te lanceeren, is een geheim
op zichzelf. Zij doet, het als het ware spelender
wijze, zonder beklemtoning en toch altijd raak
Hoe gauw zou een rol als die van Tracy Lord
niet grof, ja zelfs min of meer dégoutant hebben
kunnen worden het gevaar daarvoor was bij
voorbeeld heel groot in de champagne-scène
tusschen haar en Connor in II maar bij
Mary Dresselhuys is daar nooit sprake van,
Het blijft aldoor licht, petillant en gedistingeerd,
Geen wonder dan ook, dat haar. eerste optreden
in dit seizoen met zoo'n vreugde werd ontvangen,
Haar rol werd het succes van de opvoering. Cees
Laseur was de „eerste" man en hij speelde hem
met de autoriteit van zijn talent. Vooral het
groote tooneel van afrekening met zijn vrouv?
was heel knap van hem, omdat hij bij allen
ernst toch in den toon der comedie bleef. Joan
Remmelts en Peronne Hosang waren de twee
raadselachtige journalisten, die zij met koele
berekening en hautaine bewustheid gaven.
Cor Hermus speelde het kleine rolletje van oom
Willie Tracy heel geestig, Jan van Ees gaf een
ernstig min of meer melancholisch cachet
aan Jack Lord, den vader. Elly Weller speelde
amusant een enfant terrible en Sara Heyblomj
trof mij dit keer door natuurlijk spel als Tracy's
moeder. Een jong. mij onbekend speler Gerard
Rekers speelde de rol van Tracy's aspirant
tweede man. Men heeft hem daarmee geen
dienst bewezen, omdat hij in zulk een ensemble
nog niet tot zoo'n rol toe is.
De decors van Arend Hauer zijn smaakvol enj
van prettige distinctie.
J. B. SCHUIL.
Ank van der Moer schittert
als een Finsch Meisje.
Dg inhoud, het „verhaal" van dit Finsche boe
renmeisje, dat in 7 jaar vreemde talen leert en
promoveert in Staatswetenschappen naast haar
«ewone werkzaamheden als kamermeisje en al dien
♦ijd verliefd blijft op haar patroon, ondanks de
meer dan hondsche houding, die hij tegen haar aan
neemt, moge niet bepaald overtuigen, wij zouden
dit Finsche stuk toch niet graag hebben willen
missen om de frissche teekering van de hoofdper
soon Hulda en om het prachtige spel, dat Ank
van der Moer in deze rol geeft,
Ank van der Moer, Mary Dresselhuys en Geor
gette Hagedoorn jammer, dat de laatste naar
Antwerpen is getrokken zijn van onze jonge I
actrices wel verreweg de belangrijksten. Men voelt
dit wel heel sterk, wanneer .men Ank van der
Moer en Mary Dresselhuys op twee achtereenvol
gende avonden in hoofdrollen heeft mogen zien
spelen. Ank van der Moer heeft in haar spel het
frissche van de jeugd, maar ook tegelijk het warm-
menschelijke van de jonge vrouw. In de rol van
Hulda, waarin zij van meisje tot vrouw groeit,
komt dit wel heel sterk uit. Hoe schalksch was zij
in dat soloscènetje met het costuum in het derde
tafereel, van welk een waarachtige, hooge vrou
welijkheid was haar spel in het vierde tafereel!
En welk een temperament ontwikkelde zij tegen
het slot! Ank van der Moer heeft zich niet over de
Finsche schrijfster Hella Wuolyóki te beklagen. De
rol heeft veel aspecten en biedt ook gelegenheid i
tot sterk dramatisch spel in de twee scènes a faire.
De actrice heeft er volop profijt van getrokken.
Jammer, dat de schrijfster al haar aandacht op I
de hoofdrol heeft geconcentreerd en de andere I
rollen heeft veronachtzaamd. Wel het meest Dr.
Soratie. Het is bijna niet aan te nemen, dat een
zoo flink, energiek meisje als Hulda een zoo'n
zuren man in stilte 7 jaar lang aanbidt. In de
voorstelling wordt deze onwaarschijnlijkheid nog
sterk geaccentueerd door het spel van Johan
Schmitz, die den man wel zoo onsympathiek mo
gelijk maakte. Het is een kwestie van nuance, maar
hier had de speler de schrijfster zeker kunnen
helpen door de fout te retoucheeren.
Met genoegen zagen' wij Mien Duymaer van
Twist weer in de rol van tante Constance. De
Haarlemmers onthielden haar de open doekjes,
waarmee de Amsterdammers zoo gul waren-
Van de rijksdagleden gaf Johan Elsensohn het
meeste kleur aan zijn soci'alistischen afgevaardig
de. Piet Rienks maakte van Dr. Alinen een sym
pathieke figuur. Jenny van Maerlant trof ook nu
weer door haar knap spel als de kokette Christi
Koavio en Mies Elout gaf al haar distinctie aan
mevrouw Koavio. Helene Berthé was een harte
lijke, eenvoudige keukenmeid.
De volle zaal heeft zooals ik voorspeld had
het stuk hartelijk ontvangen, Het succes was voor
namelijk voor Ank van der Moer, die herhaaldelijk
en vooral aan het slot warm werd toegejuicht.
J. B. SCHUIL, t
