AGENDA.
1939 was geen goed jaar voor onzen
zuivel-export.
Zandvoortsche visschers.
DINSDAG 5 MAART 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
t
an Berkei's Patent keert geen
dividend uit.
De bedrijfsresultaten over het afgeloopen
boekjaar bleven bij die over het voorafgaande
boekjaar ten achter Weliswaar viel ten aanzien
van de bedrijven in Nederland een verbetering
te constateeren, doch de uitkomsten van ver
schillende buitenlandsche maatschappijen waren
minder, zulks mede als gevolg van de interna
tionale politieke onrust, die den kooplust in vele
landen ongunstig beïnvloedde.
Het batig saldo voor afschrijvingen, van de
exploitatie onzer fabreken te Rotterdam en de
winsten (netto) op deelnemingen in dochter
maatschappijen en aanverwante ondernemin
gen bedroeg nadat bij dochtermaatschappijen
afschrijvingen ten bedrage van f 323,298 waren
toegepast, per saldo f 909,565.
In dit cijfer is een bedrag van f 152,829 begre
pen uit hoofde van winst van maatschappijen
gevestgd en werkzaam in landen met beperkt be
talingsverkeer. welke in het buitenland is ge
blokkeerd en mitsdien, zooals gebruikelijk, is
gereserveerd.
Koersverlies f 186.242 (326.585)
Voorts zijn op genoemd exploitatie-overschot
niet in mindering gebracht de nadeelige kiersver-
schillen op vreemde valuta's ten bedrage van
f 186.242 (326.585), welke evenals het vorige jaar
rechtstreeks uit de bijzondere reserve voor
koersverschillen van f 295,420 zijn bestreden,
tengevolge waarvan deze reserve daalde tot
f 109.178.
Voor interest op de uitstaande 4 pet. obligatie-
leening was een bedrag noodig van f 158.600.
Verder werd door de moeder-maatschappij op
bedrijfsactiva en patenten een bedrag van
f 145.652 en op conversiekosten der obligatielee-
ningen een bedrag van f 40.000 afgeschreven
zoodat de totale afschrijvingen, inclusief de
reeds vermelde afschrijvingen van f 323.298. die
bij de dochter-maatschappijen werden geboekt,
ditmaal f 508,951 bedroegen.
De winst- en verliesrekening wijst tenslotte
over het afgeloopen boekjaar een voordeelig
saldo aan van f 159,258 (478.867k te vermeerde
ren met het onverdeelde winstsaldo van het voor
afgaande boekjaar, groot f 2194. tezamen
f 161.453.
Na toepassing van de bovengenoemde afschrij
vingen zullen nog bijzondere voorzierfltogen noo
dig zijn om de "boekwaarde van verschillende
bezittingen meer in overeenstemming, te bren
gen met de daaraan thans toe te kennen gulden-
waarde. Niettemin hebben wij gemeend daar
toe nog geen voorstellen te kunnen doen, ge
zien de allerwege heerschende onzekerheid en
on het bijzonder de moeilijkheid, om ten aan
zien van de belangen bij dochtermaatschap
pijen in landen met beperkt betalingsverkeer een
juisten maatstaf van waardeering te vinden. Wij
zijn daarom van meening dat een wijziging van
den tot dusverre toegepasten maatstaf van waar-
deering beter kan worden verschoven naar een
later tijdstip.
In afwachting daarvan wordt voorgesteld het
voordeelig saldo, dat de winst- en verliesreke
ning na bovenbedoelde voorzieningen aanwijst,
groot f 161.453. tezamen met de statutaire reser
ve voor koersverschillen van f 109.178, alsmede de
reserve, vrijkomend door de intrekking van de
vroeger ingekochte f 100.000 eigen aandeelen,
groot f 39.585. te zamen f 510.217. te bestemmen
tot algemeene reserve om waardeverschillen
ten aanzien van de activa en andere verliezen op
tevangen, onder welke benaming zij reeds in de
bijgaande openingsbalans per 1 Juli 1939 is op
genomen
Het vorig jaar werd nog 3Vs pet. dividend uit
gekeerd.
Herziening Vreemdelingenreeht
vordert.
De minister van Justitie hoopt zijn plannen
ten aanzien van de herziening van het wettelijke
vreemdelingenrecht over eenige maanden aan
de hand van de ervaringen, welke thans worder.
opgedaan, opnieuw te overwegen en dan na een
laatste aanvulling, voor zoover noodig. betrek
kelijk spoedig aan de Staten-Generaal te kunnen
voorleggen. Veel verder dan een registratie van
hetgeen thans langs administratieven weg ver
werkelijkt wordt, zal de regeling naar het oor
deel van den minister niet kunnen gaan.
Amerikaansehe stad verzakt.
SHENANDOAH, 4 Maart Tengevolge van
de hevige regens, welke meer dan 24 uur duurden
is het centrum van Shenandoah, dat gebouwd is
boven een verlaten steenkoolmijn, gaan zakken
Verscheidene huizen zijn ingestort, anderen
zwaar beschadigd. De bewoners waren door een
onderaardsch gerommel gewaarschuwd en had
den de huizen tijdig verlaten, zoodat geen
slachtoffers te betreuren zijn (Havas).
Duitscli commentaar op de
Engelsche verkenningsvluchten.
De Berlijnsche pers bespreekt uitvoerig de Brit-
sche mededeelingen over vluchten van Engelsche
vliegtuigen boven Berlijn. De „Berlijnsche Börsen-
zeitung" schrijft dat volgens het officieele bericht
van het Britsche ministerie van luchtvaart de
Engelsche bommenwerpers lichtkogels aan para
chutes omlaag hebben geworpen en dat om Berlijn
de luchtdoelartillerie druk in actie is geweest, ter
wijl de Duitsche zoeklichten vergeefs zouden heb
ben gezochi naar de vliegtuigen, welke aanvat
enkele uren zou hebben geduurd.
Het blad vindt het jammer dat de Berlijners
tiidens dit oorverdoovend oorlogsla waai en buiten
gewone vuurwerk hebben geslapen, evenals de
Amerikaansche onderstaatsecretaris Sumner Welles
die dien nacht in zijn hotel te Berlijn heeft ver
toefd. Ook de buitenlanders, die in Berlijn wonen
hebben niets bemerkt.
Tenslotte verklaart het blad, dat, indien dien
nacht niet alle inwoners van Berlijn, zoowel Duit-
schers als buitenlanders, aan slaapziekte hebben
geleden, het Britsche ministerie van luchtmachi
heeft gelogen.
Heden:
DINSDAG 5 MAART
Gemeentelijke Concertzaal: Zevende Bachconcert,
8.15 uur.
Frans Hals Theater: ,,'t Sal waerachtig wel gaen!"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Zarah Leander in „Das Lied
der Wüste", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: Conradt Veldt In „De Tyran", 2
en 8.15 uur.
Lux or Theater: „Carrière", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Moviac: Non stopprogramma. 2.30 en na 7.15 uur
doorloopende voorstelling.
Palestina Diorama's. Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 3—5 en van
79 uur.
WOENSDAG 6 MAART
Bioscoopvoorstellingen des middags en des avonds
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en van
7—9 uur.
Ameland uit zijn isolement bevrijd.
Beide booten van Wagenborg's passagierdiens
ten, de „Waddenzee" en de „Ameland", die Woens
dag j.l. door het ijs op de Mosselbank werden
geschoven, zijn Maandag vlot gekomen en ligger-
thans in de haven van Nes. Met ingang van Dins
dag 5 Maart zal de geregelde dienst NesHolwerd.
welke eenigen tijd door een barkas werd waarge
nomen, per veerboot geschieden.
De langverbeide goederen, welke twee maanden
lang in de pakhuizen van Wagenborg en van de
„Friesland" lagen opgeslagen, zijn thans te bestem
der plaatse aangekomen. Ameland is nu eindelijk
uit zijn isolement bevrijd, maar de winter van 1940
zal de eilanders nog lang heugen.
PRACHTIGE COLLECTE VOOR HET
FINSCHE ROODE KRUIS.
De in Veenendaal gehouden collecte ten bate
van het Finsche Roode Kruis heeft het belangrijke
bedrag opgebracht van f 7.636.80. Door de gebeele
bevolking en ook door de militairen is medege
werkt waardoor de opbrengst alle verwachtingen
verre heeft overtroffen. Op vrijwel alle fabrieken
heeft het personeel door overwerk of afzonder
lijke collecten, aangevuld met giften der directies,
groote bedragen gegeven en in de meeste gevallen
werd bij de lijstcollectee welke huis aan huis ge
houden is, weer opnieuw ingeteekend. Met de reeds
vroeger door velen opgezonden giften kan gere
kend worden dat Veenendaal een bedrag van pl.m.
f 9000 heeft geofferd.
HET BRUININGS HOFJE.
De lange reeks van publicaties, die door de
goede zorgen van de Vereeniging „Haerlem"
het licht zagen is thans uitgebreid met een
historische beschouwing over het Bruinings
Hofje, samengesteld door den heer J. C. Dirks.
Het Bruinings Hofje is, zooals men weet (en
vermoedelijk menigeen niet weet) gelegen aan
de Noordzijde van de Botermarkt en werd ge
sticht door Jan Bruininck Gerritsz en niet
door Dirk Bruinings zooals De Koning en Allan
vermelden in het laatst der 16e of begin
der 17e eeuw. Op dit hofje zijn vijf woningen
voor vijf vrouwelijke, ongehuwde leden dei-
Doopsgezinde gemeente. Oorspronkelijk genoten
zij behalve vrije woning een weekgeld van 22
stuivers, verder op Paschen 22 en op Hartjesdag 12
stuivers, jaarlijks 21 ton turf, twee vaatjes boter
van 20 pond, twee zak aardappelen en met elkaar
een half zak zout. Daarenboven ontvingen de
bewoonsters eenig ondergoed en vrijstelling van
kosten voor geneesheer en apotheek. De begra
feniskosten werden door Regenten betaald, doch
de nalatenschap der bewoners verviel aan de
stichting.
Het behoeft geen betoog, dat voor een plaats
op dit hofje, dat toen zes woningen telde,- en
waaraan zoovele preuves verbonden waren,
groote animo bestond en dat het er goed wonen
was blijkt wel uit de gegevens omtrent een feest
maal in 1773 aangerecht, toen een der oudjes
de honderd haalde en de verpleegden onthaald
werden op „Verrecken vlees, schapenbout, aman
deltaart, speculatiën, koek, thee, coffie, kaas.
peeren" en dergelijke heerlijkheden. 1776 was
een strenge winter, waarom aan de vrouwtjes in
Februari elk negen gulden werd uitgereikt. En
toen vijftien jaar later de regent Jan van Vol
lenhoven stierf bedacht hij niet alleen elk dei-
bewoonsters met een bedrag van f 14, doch ver
maakte aan de stichting zelve een legaat van
f 14.000.
Dit alles en nog heel wat meer is in het werkje
geboekstaafd. Natuurlijk kende het hofje ook
tijden van tegenslag. De Fransehe tijd nood
zaakte de Regenten de preuves te halveeren,
doch later tijden veroorloofden bestuurderen
gelukkig weer den steian te verhoogen.
De staat der woningen aldus vermeldt het
werkje was allengs zoodanig geworden, dat
voorziening zeer noodig was, Hierin werd voor
zien gedeeltelijk door herbouw en ten deele door
grondige reparatie en moderniseering. Onder
leiding van den Architect K. Jonkheid werd dit
werk ondernomen. Er kwam thans plaats voor
5 bewoonsters. Alle huisjes kregen duinwater,
electrisch licht, kookgas en een eigen W. C. Het
geheele werk werd van Juni 1936 tot Februari
1937 uitgevoerd.
Ziehier enkele grepen uit het werkje, dat een
groot aantal copieën van en uittreksels uit
oude stukken bevat, die het archief van het
hofje uitmaken, minder van belang voor den
wandelaar, die zich, als zijn weg over de Boter
markt voert, nauwelijks realiseert, dat daar op,
weinig schreden afstands een interessant brokje
Haarlemsche historie sluimert dan voor den ge
schiedenis-liefhebber, die in de 44 pagina's van
dit boekje weerallerlei bekende namen tegen
komt uit het Haarlem van de jongste drie
eeuwen. Voor den laatste is het werkje geschre
ven en men zal er den heer Dirks dankbaar voor
zijn.
BRANDJE.
Maandagmiddag is brand ontstaan in de voor
kamer der eerste verdieping van het perceel
Slachthuisstraat 79 te Haarlem. De bewoonster
was te één uur weggegaan en had een kinder
bedje in de nabijheid van de brandende kachel
jezet, Vermoedelijk is dit in brand geraakt. De
vloer vatte vlam en een oogenlblik later stond
het geheele vertrek in brand. Het werd door de
bewoonster van het benedenhuis ontdekt, die
terstond de brandweer waarschuwde. Deze was
spoedig aanwezig; zij bluschte het vuur met een
straal op de waterleiding. Het benedenhuis, dal
grootendeels door de bewoners ontruimd kon
worden, kreeg eveneens brand- en waterschade.
GRATIS
ontvangt U op aanvraag onze prijscourant,
waarin de volgende artikelen voorkomen
Groentezaden, Bloemzaden, Groenten-
planten, Gras- en Landbouwzaden, Bloem
bollen voor de kamer, Bloembollen voor den
tuin, Vaste Planten, Rotsplanten, Coni
feren, Rozen en enkele tuinbenoodigdheden.
ZAADHANDEL JAN ROOZEN,
SPEKSTRAAT 5 - HAARLEM.
(Adv. ingez. Med.)
Verwachting geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur:
Aanvankelijk nog tijdelijk stormachtig, la
ter krachtige tot matige noordwestelijke tot
noordelijke wind. Wisselende bewolking,
plaatselijk nog'enkele lichte buitjes. Weinig
verandering in temperatuur.
THERMOMETERSTAND:
Hoogste gisteren F 43
Laagste hedennacht F 40
Hoogste heden F 40
De gisteren genoemde diepe en actieve depressie
die tegenover Zuid-Noorwegen lag, heeft zich via
Zuid-Zweden naar Oost-Duitschland verplaatst
en nam daarbij nog -in diepte toe tot ongeveer
975 mb. Onder invloed hiervan begon het giste
ren in Denemarken zwaar te stormen, en dit
stormveld heeft zich over onze omgeving uitge
breid. Vooral in Noord west-Duitschland moeten
thans zware stormen woeden. Over het algemeen
is hier te lande maar weinig neerslag gevallen.
Enkele waarnemingsposten hebben sneeuw- en
hagelbuitjes gemeld.
Onder invloed van de genoemde depressie-kern
is in de randstaten de wind naar het oosten ge
draaid en daarbij tot krachtig en plaatselijk
stormachtig toegenomen, zoodat de vorst er over
het algemeen weer streng is geworden.
Het arctische hoogedrukgebied over Groenland
breidt zich naar het oosten uit, tengevolge waar
van vooral in Zuid-Scandinavië de barometers
stijgen. Tusschen IJsland en Scandinavië worden
koude luchtmassa's rechtstreeks uit het Poolge
bied naar het zuiden getransporteerd. Deze zijn
reeds tot in Frankrijk en het Alpengebied door
gedrongen.
De oude depressie, die vrijwel stationnair voor
het noorden van de Noorsche kust is gelegen,
vult verder op.
BAROMETERSTAND
Stand van gisteren 765 m.M.
Stand van hedenmorgen 10 uur 760 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van CAREL v. HUIZEN, Opticien.
KI. Houtstraat 13. Tel. 14112.
BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS
Politie 11850.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne) Ged.
Oude Gracht 14141.
Brandweer 15333.
„DE WATEREN WERDEN STIL"
Een der merkwaardigste boeken van den laatsten
tijd, de dagboek-bladzijden van den jongen
socioloog Anthony Beavis, behoorende tot het
schitterendste essayisme van onze dagen.
P. H. Ritter Jr.
(Adv Ingez. Med.)
De tournee van Els Keezer.
Een nieuw ballet „De geplaagde tuinman".
Zooals we reeds meldden zal Els Keezer, do
cente voor danskunst aan de Academie voor Li
chamelijke Opvoeding te Amsterdam, met mede
werking van haar balletgroep en het bewegings
kool' Haarlem in verschillende plaatsen van Ne
derland uitvoeringen geven. In den Stadsschouw
burg van Haarlem zal op Donderdag 7 Maart de
tournée geopend worden.
Het belangrijke nieuwe element op deze avonden
zal behalve „De Vlaggedrager" van het bewegings
koor en enkele solodansen van de danseres, de
nieuwe balletgroep zijn. Dien avond debuteeren
drie jeugdige Nederlandsche danseressen in een
nieuw door Hans Tobi geschreven ballet, „De ge
plaagde tuinman" getiteld.
Deze meisjes komen evenwel niet geheel „nieuw
in het vak". Loek van Oven had reeds verschil
lende jaren les bij mevrouw Ruth Tobi. Ellinore
Westerling werkte twee jaar te New-York onder
bevoegde leiding, maar kwam naar Nederland te
rug om haar studie bij Els Keezer te voltooien.
Tenslotte Betty Gerzon, die reeds een jaar op
de dansschool van Kurt Jooss in Darlington Hall,
Engeland, werkte.
De drie meisjes werkten onder leiding van Els
Keeser het ballet „De geplaagde tuinman" uit, een
vroolijke, luchtige geschiedenis van een tuinman
(Aart Verstegen), drie bloemen nl. een distel, een
zonnebloem en een papaver (de drie genoemde
meisjes) en een lastige hommel (gedanst door Els
Keezer).
Wolfgang Wijdeveld schreef voor dit ballet een
charmante muziek voor twee piano's. Hij zal die op
de avonden zelf spelen, aar, het tweede instrument
geassisteerd door Coby Lankester.
Het programma vermeldt verder van het bewe
gingskoor Haarlem de danssuite „De Strijders"
(muziek Wolfgang Wijdeveld) en van Els Keezer
onder meer twee nieuwe solodansen: een Wals
van Heinz Tobi en „Gipsy" op een volkslied. De
choreografie van dezen dans maakte de bekende
Russische prima ballerina Nina Kirsanowa.
DE WERKLOOSHEID TE HAARLEM.
Gunstiger week. AMBTSAANVAARDING Ds. W. SPLIETHOFF.
Het aantal werkloozen in onze stad is deze in het verslag in ons nummer van Maandag
week 79 minder dan de vorige, n.l. 5075. Dezelfde yan de ambtsaanvaarding van ds. W. Spüethoff,
week van het vorig jaar gaf een vermindering len nieuwe predikant der Ev. Luth. Gemeente te
met 101. Haarlem, stond te lezen, dat ds. S. in zijn vroe-
Er zijn nu 761 werkloozen minder dan in de- gere standplaatsen nooit „narigheid" met den
zelfde periode van 1939. Het verschil met 1938 en Kerkeraad had gehad. Wij schreven echter:
1937 is onderscheidenlijk 1147 en 1411, joneenigheid.
Vooral Engeland leverde moeilijkheden op.
Het Bewegingskoor Haarlem treedt eveneens met de danseres Els Keezer op
tijdens de nieuwe tournée, welke op 7 Maart in Haarlem aanvangt.
Onze boter.
Voor zoover op dit. oogenblik de cijfers beschik
baar zijn, mag worden vastgesteld, dat de boter-
productie, wat de fabrieksboter betreft, van circa
97 millioen K.G. in 1938 tot ongeveer 104 millioen
K.G. in 1939 is gestegen. Deze vermeerdering moet
in hoofdzaak worden toegeschreven aan het feit,
dat in het afgeloopen jaar de weersgesteldheid in
het algemeen gunstig is geweest voor het veehou-
dersbedrijf, terwijl het mond- en klauwzeer niet
dien grooten invloed heeft gehad als in het laatste
kwartaal van 1938.
Wat den export betreft, blijkt dat tot 1 Septem
ber 1939 de uitvoer naar Duitschland, vergeleken
bij de overeenkomstige periode van 1938, was ach
teruitgegaan, evenals die naar België. Zwitserland
verdween geheel als afnemer, terwijl Frankrijk een
weinig meer betrok. De uitvoer naar onze overzee-
sche gebieden bleef ongeveer gelijk. Engeland im
porteerde veel meer.
Na het uitbreken van den oorlog is de toestand
natuurlijk direct zeer sterk gewijzigd. Algemeen
is bekend, dat de export naar Engeland een lij
densgeschiedenis is geworden. Daarbij worde al
leen maar herinnerd aan de verzendingsmoeilijk
heden, de stijgende vrachtprijzen en verzekerings
premies, de schommelingen van het Engelsche be
taalmiddel en de groote onzekerheid op sohier
ieder gebied. Veel nadeeliger dan dat alles was
het feit, dat de Engelsche regeering maximum
prijzen vaststelde, die den export van boter verre
van loon end maakten. In de eerste oorlogsweken
was de uitvoer van boter naar Engeland nog vrij,
doch op 23 September werden alle aanwezige voor
raden door de Engelsche regeering in beslag ge
nomen, evenals die, welke na dien datum werden
aangevoerd. Op de in beslag genomen boter werd
later een voorschot gegeven, terwijl de definitieve
prijs eerst later, in overleg met de Nederlandsche
regeering, zou worden vastgesteld. Dat gebeurde
eerst op 19 December, toen overeenstemming werd
bereikt. Bevredigend was de getroffen overeen
komst zeker niet. In exporteurskringen is men
echter uiterst bevreesd over de positie van onze
boter op de Engelsche markt, als gevolg van de
van die zijde getroffen maatregelen. Terwijl de
geheele handel im margarine is vrijgelaten, heeft
men bepaald, dat alle boter, van welk land dan
ook, welke in Engeland wordt ingevoerd en van
welke kwaliteit deze ook is, als regeeringsboter zal
worden verkocht. Daardoor wordt dus het directe
contact met de klanten verloren, maar wat zeker
even onaangenaam is: het publiek krijgt niet meer
de boter, waaraan het jaren gewend'was. Den con
sument wordt thans de boter toebedeeld. Indien hij
deze niet weet te apprecieeren is, mede door de
boterschaarschte, de geneigdheid om naar het
surrogaat over te gaan zeer groot. De groote be
zwaren zijn duidelijk en het zal veel moeite kosten
later het verloren terrein weder te veroveren.
De recbtstreeksche leveringen aan Duitsche klan
ten zijn sedert den oorlog opgehouden. De verkoop
in Duitschland heeft uitsluitend plaats via de Ne
derlandsche Zuivelcentrale en de Reichsstelle fiir
Milcherzeugnisae, Oele und Fette in Berlijn. De
betaling geschiedt door eerstgenoemde instantie
aan de exporteurs. Zooveel mogelijk wordt vastge
houden aan den regel, dat de afnemers de boter
krijgen van dezelfde Nederlandsche leveranciers
als vroeger.
De boter-uïtvoer naar de andere landen is se-'
der.t den oorlog bijna zonder uitzondering achter
uitgegaan. Een uitzondering maken Italië cn Zwit
serland.
De financieele uitkomsten van dezen uitvoer over
1939 zijn onbevredigend, vergeleken by die van
1938.
Kaas-export,
De uitvoer van kaas was in 1938 reeds circa 3.5
millioen K.G. lager dan in 1937 en verminderde in
1939 weder in zeer beduidende mate. Het zijn niet
alleen de oorlogsomstandigheden, welke daarvan
de oorzaak vormen. Reeds in het eerste halfjaar
van 1939 was de export van kaas ongeveer 3.485.000
K.G. lager dan in het eerste halfjaar van 1938. In
Juli en Augustus was het exportcijfer ongeveer ge
lijk. In de laatste vier maanden is de uitvoer circa
3 millioen K.G. kleiner geweest, In totaal is de
export ongeveer 52 millioen K.G. geweest tegenover
58 millioen K.G. in 1938.
De kleinere uitvoer is in hoofdzaak een gevolg
van den minderen afzet naar Duitschland. Maar
ook Engeland betrok .veel minder kaas. Voor
Frankrijk en Italië bleven de hoeveelheden onge
veer gelijk. Helaas was de uitvoer naar Amerika
belangrijk minder, terwijl Spanje als exportgebied
bijna geheel verloren ging. De kaas-uitvoer naar
België was zeer belangrijk en bedroeg in de eer
ste zes maanden 9.275.000 K.G., zoodat dit land als
no. 1 voorkomt op de lijst onzer afzetgebieden.
Een enkel land buiten Europa nam een grooter
>:portkwantum af, zooals Venezuela, dat circa
400.000 K.G. meer invoerde.
Na den oorlog bleef Duitschland zijn normale
hoeveelheid betrekken; Frankrijk betrok niets
meer; Engeland stelde maximumprijzen vast, welke
in verhouding tot de Nederlandsche prijzen zeer
laag waren. In October was het bijna onmogelijk
kaas naar Engeland te verzenden, doordat ook het
Pond was teruggevallen. België kocht in September
veel, im October was de afzet veel minder door de
verhoogde marktprijzen in eigen land. Laatstge
noemde prijzen hadden ten gevolge, dat de export
sterk verminderde en in November de productie
werd ingekrompen, zoodat de aanvoer in Decem
ber zeer klein was. Aan het einde van December
trad een marktherstel in en waren de prijzen
stijgende.
Melkpoeder.
Het melkpoederbedrijf had geen gunstig jaar
1939, behoudens een kleine opleving in de eerste
oorlogsperiode. De grootere export was niet het ge
volg van een betere ontwikkeling in de gewone
afzetgebieden, maar hield in hoofdzaak verband
met. de grootere afleveringen aan de Vereenigde
Staten van Amerika, Zweden en Spanje. Daarte
genover was de uitvoer naar Engeland belangrijk
lager.
Gecondenseerde melk.
Engeland oefent een zeer belangrijken invloed
uit op de Nederlandsche condensmarkt. Gedurende
9 werden aan dezen Nederlandschen export
nieuwe beperkingen opgelegd, in hoofdzaak door
de toeneming der eigen Engelsche productie en door
de houding vam dit land ten opzichte van haar
eigen overzeesche gewesten. De oorlogsperiode
heeft in zooverre eenige verandering in de positie
jebracht, dat de condens in kleine verpakking
meer in de belangstelling is komen te staan, waar
door de vraag is toegenomen. Tot het uitbreken
van den ooi-log was de handel met Engeland traag,
daarna trad een verbetering in, welke hoogstwaar
schijnlijk wel zal aanhouden. Intusschen hadden de
condensfabrieken im de eerste periode van 1939
pogingen gedaan elders afzetgebieden te vinden.
Gemakkelijk ging dit niet, in hoofdzaak door de
felle concurrentie. Toch blijft het zaak deze pogin
gen niet te staken, omdat de mogelijkheid zeer
groot is, dat, na terugkeer der meer normale in
ternationale verhoudingen, de export naar Euro-
peesche landen meer en meer gelimiteerd zal
worden.
Caseïne.
De export van caseïne was in 1939 weinig bevre
digend. Vooral Argentinië was met zeer lage prij
zen voor dit product aan de markt, terwijl ook
Frankrijk met lage offertes voor zuur-caseïne
kwam, teneinde zijn uitvoer niet verloren te zien
gaan. De z.g. lebcaseïne werd door het lage prijs
niveau van de zuurcaseïne en de groote productie
door Frankrijk ook zeer laag aangeboden, waar
door ons land niet in staat was te concürreeren. De
Nederlandsche export was in 1939 dan ook kleiner
dan in 1938. In November en December was er een
groote vraag naar zuurcaseïne, hoogstwaarschijn
lijk door het uitblijven van Argentijnsche caseïne
op de verschillende Europeesche markten. Als ge-
gevolg daarvan stegen de prijzen. Ook de vraag
naar lebcaseïne verbeterde in die periode. Frank
rijk noteerde voor dit artikel nog lagere prijzen,
doordat dit land blijkbaar nog over voorraden had
te beschikken. Wel werd verwacht, dat daarin
spoedig verandering zou komen.
MOLLERUS
Een halve eeuw geleden had Zandvoort nog een
twintigtal vlsschersschepen. Het waren kleine
zeilschepen die kans zagen uit te varen en aan
land te komen hoewel Zandvoort geen haven had.
Toen IJmuiden tot bloei kwam en de stoomtraw
lers gingen varen, verminderde de beteekenis van
Zandvoort voor de vïsscherij steeds meer. Eenige
jaren geleden werd het laatste visschersscheepje
van Zandvoort als een bezienswaardigheid naar
het Kostverloren wandelpark overgebracht.
In de eerste week van Maart 1890 kwamen te
Zandvoort 7 visschersschepen aan de markt. De
schippers waren S. Paap, H. v. Koningsbruggen,
J. Keesman, D. van Duijn, J. en C. en A. Koper.
Namen die men nu ook nog veel te Zandvoort
vindt. De besommingen liepen van 13 tot 78.
De prijzen van de visch waren toen: bakschol
2.80 —f 5 per mand. schar 1.30—2 per mand.
kookschol 1.10—5.25 per snees (20 stuks), tong
1 per stuk.
TENTOONSTELLING WERK J. M. GRAADT
VAN ROGGEN..
In de expositiezaal van het Frans Halsmuseum
te Haarlem zal een tentoonstelling worden ge
houden van werk van J. M. Graadt van Roggen,
welke Woensdag 6 Maart des middags om 3 uur
zal worden geopend.
HAARLEMMERMEER
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Maartje, d. v. IC. de Regt en M. Roos;
Dirkje Petronella, d. v. J. Visscher en J. J. v.
Oudenaarden; Angenita Cornelia, d. v. C. Berrevoets
en G. A. den Drijver; Quirinus Theodorus, z. v. B.
Th. de Koning en M. P. Kroezen; Johannes, z. v. G.
Spelt en L. Verbeek; Jozephus Wilhelmus, z. v. A.
van den Akker en C. A. M. Kieft; Hermanus Jo
hannes, z. v. H. J. Bouman en H. J. Jansen; Theodo
rus Albertus Maria, z. v. H. Brouwer en J. M.
Weijers; Leonardus Cornelis Antonius, z. v. L. A.
v. d. Helm en C. v. Steijn; Han, z. v. J. ICamping en
C. Bakker; Theodora Hendrica, d. v. A. C. L. Ver-
couteren en P. Haak; Hendrik Jacobus, z. v. J. J.
Tromp en M. van Zanten.
Ondertrouwd: Jacob Zorge, 21 jaar en Magdalena
Schram, 22 jaar; Jacobüs Cornelis Otte, 21 jaar en
Jacoba Hartman, 20 jaar; Simon Zorge, 20 jaar en
Geertruida Maria Huijsing, 22 jaar.
Overleden: Wilhelmina Oudshoom, 22 jaar, ongeh.
d. v. G. Oudshoorn; Magdalena Hillegonda Tensen,
3 dagen, d. v. A. C. Tensen; Jannetje Baartman, 71
jaar, echtg. v. P. Roodenburg; Jannetje Plomp, 75
jaar, echtg. v. W. F. Hartman.
HEEMSTEDE
FINLAND-AVOND.
Maandagavond werd in de Gereformeerde
kerk aan de Koediefslaan een Finland-avond ge
houden. De belangstelling was zóó groot dat
het ruime kerkgebouw vrijwel geheel gevuld
was.
Ds A. Dondorp, gereformeerd predikant te
Heemstede opende de bijeenkomst met gebed
en een kort inleidend woord, waarna als eerste
spreker optrad ds. T. Viitasaari, Finsch predikant
te Rotterdam, met als onderwerp „de kracht
der voorbede". Het is niet de eerste maal, aldus
spr. dat het Finsche volk beproefd wordt. Na
den grooten wereldoorlog in 1918 was het ook
Rusland dat trachtte het Finsche volk het com
munisme op te dringen'door te trachten in een
oorlog hen te overwinnen, doch het was God
die hen hielp en hen voor die ramp behoedde.
Ook nu weer, aldus spr. is dit dapper volk
in den oorlog gewikkeld, ook thans strijdt dit
volk voor een rechtvaardige zaak, maar nog vin
niger dan in 1918, daarbij weer vertrouwend op
God, Wien zij deze rechtvaardige zaak op
dragen.
Spr, wees er vervolgens op, dat dezen strijd
niet alleen een strijd is tusschen Finland en
Rusland, doch, mochten de Finnen ten onder
aan, dit zijn terugslag zal vinden op alle
Christenvolken in Europa.
Dankbaar is spr. voor het medeleven met en
den steun aan Finland, ook van Nederlandsche
zijde betoond.
F. IJ. Krop, herv. pred. te Rotterdam sprak
vervolgens over „Finland's strijd een geloofsstrijd.
Als punt één van het programma van het Bols
jewisme, aldus spr., staat de algeheele uitroe-
ing vun elk geloof. Het groote gevaar is, dat
het bolsjewisme zich opwerpt als bevrijder van
het volk, maar eenmaal de macht" bezittende is
er van vrijheid geen sprake. Spr. betreurt dat
velen in Nederland het gevaar van het bolsje
wisme niet zoo groot achten. Anders is dit in
Finland, waar men zoowel in 1918 als in 1930 met
succes het bolsjewisme had bestreden Thans
probeeren de Russen het weer, onder de leuze
van „het Fipsche volk te bevrijden" hetgeen
echter be teekent hen alle religie te ontnemen.
Zoo, aldus spr., is de Finsche strijd onzen
strijd, omdat het gaat voor of tegen God, dus
een strijd van Christendom tegen bolsjewisme.
Tenslotte sprak ds. A. Dubois, Christelijk-gere-
formeerd predikant te Gouda, die als onderwerp
had gekozen „Medelijden".
Aan het slot der redevoeringen werd gebeden
voor het zoo zwaar getroffen Finsche volk, waar
voor ook een collecte werd gehouden.
Na het slotwoord van ds. A. Dondorp werd de
bijeenkomst gesloten met het gezamenlijk zin
gen van het Lutherlied. 'i