Haarlem's Dagblad
011 door sleepboot geramd
SOVJET-AANVALLEN
AFGESLAGEN.
Opvarenden op
twee na gered?
vMOORSEL
Boot naar ondiep
water gesleept
Ongeluk vóór de haven van den Helder geschied
Mijn bij Callantsoog
ontploft
Vreemde techniek.
Tlatuudifk
NIEUWE
VOORJAARS-
STOFFEN
Mishandeling met
doodelijken afloop
ActikeCea-
via het ijs
57e Jaargang No. 17397
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux Groote
Houtstraai 93, bijkantooi Soendaplein 37 Postgiro-
diensi 38810 Drukkerij Zuidei Bulten Spaarne 12.
Telefoon. Directie 13082 Hoofdrad 15054, Redactie
10600. Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 6 Haart 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regel»
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
DE NEDERLANDSCHE ONDERZEEBOOT O. 11 IS HEDEN
MORGEN OM TWAALF MINUTEN OVER TIEN BIJ HET
UITVAREN VAN DE HAVEN VAN DEN HELDER DOOR EEN
SLEEPBOOT GERAMD. VOOR HET LEVEN VAN TWEE OP
VARENDEN WORDT GEVREESD.
Het ongeluk geschiedde midden voor de haven aan den kant van het fort
Harsens. De onderzeëer, die naar buiten voer werd daar door een sleep
boot van de marine geramd. De sleeper trof de O. 11 midscheeps en
binnen twee minuten was de onderzeeër gezonken.
Enkele der opvarenden, die zich aan dek bevonden, waren overboord ge
sprongen. De andere leden der bemanning zijn ongeveer een half uur later
uit de boot gered, op twee man na, die vermoedelijk tijdens het ongetuk in
de boegbuiskamer waren.
De O 11
DE opvarenden, die in het water hadden kun
nen springen, doordat zij zich op het dek
van de duikboot bevonden tijdens de aan
varing, zyn later opgepikt en naar den Helder ge
bracht. Een van hen moest in het marine-hospitaal
worden opgenomen.
Zoodra voldoende hulp ter plaatse was, is men
terstond begonnen met de O 11 naar ondiep vaar
water te sleepen, teneinde het voorste gedeelte, dat
zich nog onder water bevond, boven de oppervlakte
te krijgen.
Om half elf kwam de periscoop van
den onderzeeër weer boven water,
doch even later verdween zij weer.
Na vijf minuten kwam de duikboot
opnieuw aan de oppervlakte. Een groot
gedeelte van het vaartuig kwam toen
boven water. Onmiddellijk voeren een
aantal sloepen en een sleepboot te
hulp. Opvarenden van deze booten
wisten den commandotoren van de
onderzeeboot te openen, en de be
manning van dit vaartuig over te
nemen.
Er bestaat nog onzekerheid omtrent
het lot van twee leden der beman
ning, die zich vermoedelijk tijdens het
ongeluk in de boegbuiskamer be
vonden.
Ruiten en dakpannen bij
honderden gesneuveld
Vannacht om kwart over één is op
honderd meter bezuiden Callantsoog een
mijn welke door den krachtigen Noord-
Westenwind op de kust was gedreven, tot
ontploffing gekomen.
De geweldige knal, waarmede de ontplof
fing gepaard ging. wekte het geheele dorp.
Zeer vele ruiten werden door den luchtdruk
in scherven geslagen en tal van dakpannen
moesten het ontgelden. Speciaal in de lijn
van villa Dora in Zuid-West-Noord-Oost
richting naar het dorp was de schade groot
Aan hotel De Haan is aan de Westzijde geen
ruit meer heel en het dak is zwaar gehavend.
Verscheidene etalageramen zijn verbrij
zeld en in den diepen nacht zag men tal van
gedupeerde eigenaars voorzieningen tref
fen om hun uitstallingen te beveiligen en
hun woningen zoo goed en zoo kwaad als
het ging te herstellen.
Men vermoedt, dat de mijn tegen een
golfbreker is geslagen en aldus zijn ver
woestende uitwerking hééft gekregen.
De marinesleepboot, die de aanvaring veroor
zaakte, was de „Amsterdam". Het ongeluk ge
schiedde op het oogenblik, dat een filmoperateur
van de maatschappij Cinetone op den commando
toren van de O 11 bezig was mét het maken van
opnemingen van het uitvaren van een aantal on
derzeebooten voor de film „Ergens in Nederland".
De O. 9 was reeds het zeegat uit.
De filmoperateur sprong na de aanvaring over
boord en wist zwemmende den kant te bereiken.
Enkele films zijn verloren gegaan.
Onmiddellijk na de aanvaring was de O. 11 door
motorsloepen omringd. Door alle tanks leeg te bla
zen vermoedelijk ook olietanks, want spoedig
dreef een zwarte oliemassa op de golven kwam
de onderzeeër dadelijk weer gedeeltelijk boven
water. De veertien manschappen, die zich op het
oogenblik van de aanvaring op het dek bevonden,
waren te water gesprongen en inmiddels door de
sloepen aan boord genomen. Tevergeefs trachtte
men van den kant af met een tros de half onder
water liggende onderzeeër naar den kant te slee
pen.
Terwijl de boot dwars voor den haveningang
lag, met den boeg In den bodem en den achter
steven omhoog, zoodat de commandotoren nog
boven het water uitstak, werd de bemanning,
die zich nog in 't binnenste van de boot bevond,
via den toren van boord gehaald en met sloepen
naar den wal vervoerd, waar ziekenauto's ge
reed stonden om haar naar het marinehospitaal
te vervoeren.
De commandant der marine, schout bij nacht H.
Jolles en kapitein ter zee J. G. van den Berg, chef
van den staf der zeemacht in de stelling van Den
Helder, begaven zich in een van de sloepen om het
reddingswerk van nabij gade te slaan en de leiding
daarvan op zich te nemen. Enkele manschappen, die
zwemmende het fort Harsens hadden weten te be
reiken, zijn later, in dekens gewikkeld, per motor
boot naar het hospitaal gebracht. Toen alle man
schappen, voor zoover zij bereikbaar waren, van
den onderzeeër waren gered, werd de O 11 door een
marinesleepboot omgetrokken, zoodat het vaartuig
niet meer dwars voor de haven lag, doch recht voor
de haven.
Met alle hulp, die aanwezig was de sleepboo-
ten „Amsterdam" en de „Hector", de reddingboot
,,Dorus Rijkers" en enkele marinesleepbooten
probeerde men daarna de O 11 naar ondiep water
te sleepen. teneinde den voorsteven boven water te
krijgen en zich zekerheid te verschaffen, omtrent
het lot van de twee opvarenden, die zich nog steeds
in een der boegcompartimenten bevonden. Het zag
er echter niet naar uit. dat men daarin zou slagen.
Het schijnt, dat de O 11 dieper in den modder weg
zakt.
Intusschen bevinden zich tien schepen voor den
haveningang, welke niet naar buiten mochten va-
en. Ook de Texelsche boot, die voor het vertrek
gereed lag, kon niet uitvaren.
De O 11 werd in 1922 te Rotterdam op stapel ge
zet bij de Maatschappij voor Scheeps- en Werktuig
bouw „Feijenoord" en werd 18 Januari 1926 voor
het eerst in dienst gesteld.
De lengte is 54,7 Meter, de breedte 5.7 Meter en
de diepgang in zeewater 35 d.M.
De bodem heeft 2 schroeven en de boot heeft een
snelheid van 12 zeemijlen aan de oppervlakte va
rende en van 8 zeemijlen onder water.
De bemanning bestaat uit 29 koppen, terwijl het
geschut bestaat uit een kanon van 8,8 c.M. no. 2 en
een mitrailleur no. 3.
De boot heeft vijf lanceerbuizen voor torpedo's.
(Te Sittard loordt onderzocht naar
de ■praktijken van een sergeant, die
zich hij gemobiliseerden als tand-
technicus aandiende, gouden kro
nen ter reparatie kreeg en voor
schotten op kunstgebitten, maar
geen werk afleverde.)
Een waakzaam Nederlandsch soldaat,
Is altijd, dag en nacht, paraat.
En niet slechts wakend, maar ook slapend,
Steeds tot de tanden dus gewapend.
Toen kortelings dus een sergeant,
In 't krijgskleed van zijn vaderland,
Zich als tandtechnicus kwam melden,
Kreeg hij, naast werk, zelfs voorschotgelden.
Maar als men gouden kronen gaf,
Kwam 't werk op deze kroon niet af,
Wie zoo de kroon op 't werk moest missen.
Kreeg gaandeweg bekommernissen.
Wie voorschot gaf op een gebit,
En trouw verwachtend dat hij dit
Gauw krijgen zou, maar werd vergeten.
Raakte per slot op hem gebeten.
Nu wordt, al had hij 't niet bedoeld,
Hij zelf eens aan den tand gevoeld,
Die hem door al dit valsch-gebitten,
Den mond vol tanden kan doen zitten.
Dan is dat in ons vaderland,
Het eerste beeld van een sergeant,
Die van den tand leeft in de hand
De eerste ook,' die bovendien,
Anderer tanden wel misschien,
Maar d'eigen niet kan laten zien.
WILT U iets overtolligs wegdoen?
Een Groentje in Haarlem's Dag
blad vindt voor U het adres waar men het
gebruiken kan.
voor
naar
GROOTE HOUTSTR. 31 BIJ ANEGANG
Vierjarig meisje door
haar vader geslagen.
J.l. Zaterdag vervoegde zich aan het Haar-
lemsche Politiebureau een 25-jarige los-werk-
man uit Haarlem met de mededeeling, dat zijn
vierjarig dochtertje 's morgens was overleden.
Hij kwam van het sterfgeval persoonlijk aan
de politie kennis geven, om daarmee, zooals hij
beweerde, te voorkomen, dat men hem later van
iets ernstigs zou betichten.
De politie, die dit natuurlijk een vreemd ver
haal vond, stelde onmiddellijk een onderzoek
in en nam het lijkje van het meisje in beslag,
beneinde er sectie op te doen verrichten. Dit werd
opgedragen aan dr. J. P. L. Hulst te Leiden.
Deze sectie wees uit, dat er sprake was van een
gewelddadigen dood. Er werd een bloeduitstor
ting geconstateerd.
Op last van den Officier van Justitie werd de
vader toen gearresteerd en door de politie aan
een nader verhoor onderworpen.
Na aanvankelijk ontkend te hebben, bekende
hij tenslotte, dat hij zijn dochtertje verleden
week Woensdagmorgen, toen hij zich erg driftig
had gemaakt omdat het kind niet wilde eten
een harden 'klap tegen de rechterzijde van het
hoofd te hebben gegeven, waardoor het rechter
oor opzwol; later werd het linkerbeentje mach
teloos. Zaterdagmorgen is het meisje gestorven
Onmiddellijk hebben de zeer verschrikte ouders
den huisdokter ontboden, aan wien zij mede
deelden, dat het kind een paar dagen geleden
gevallen was. De dokter, die het kind nog een
injectie toediende, kon helaas geen hulp meer
bieden.
Het is gebleken, dat het lijk van het kindje
eenige blauwe plekken vertoonde, zoodat het
vermoedelijk meermalen ruw behandeld is. Het
was het eenig kind van het echtpaar.
De vader, die thans zeer veel berouw toont, is
in het Huis van Bewaring opgesloten; hij 'zal
Donderdag aan de Justitie worden voorgeleid.
De moeder van het kind, die eveneens op het
politiebureau gehoord werd, waarbij zij de mede-
deelingen van haar man bevestigde, is weer op
vrije voeten gesteld.
Het woord is aan
Victor Hugo:"
Hoop op morgen, en dan weer op mor
gen, steeds op morgenLaat ons in de
toekomst gelooven.
Japansche troepen lauden in
Kwantoeng.
Gebruikmakend van den mist zijn de Japanners
er gisteren in geslaagd, troepen aan land te zetten te
Tongka en Hioengtsjau, in de provincie Kwantoeng.
Gisteravond waren de Japanners ongeveer 6 K.M.
landinwaarts opgerukt. Bij hun opmarsch stuiten zij
op krachtig verzet van de zijde der Chineesche
troepen. Duizenden vluchtelingen trekken Macao
binnen.
Japansch transportschip tot zinken
gebracht.
Een telegram van het Chineesche front meldt dat
op den Jangtse nabij Hoekau het 900 ton groote
Japansche transportschip „Habama Maroe" met 200
officieren en soldaten tot zinken is gebracht. Andere
Japansche schepen zouden gebombardeerd zijn.
Als represaille, aldus het telegram, hebben dfe
Japanners dorpen in brand gestoken en de bewo
ners vermoord.
HEDEN: 10 PAGINA'S.
Nadere bijzonderheden over onze
ambulance naar Finland pag. 2
K. de Jong: Zevende Bachtcon-
cert. pag. 2
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem
en daarbuiten. pag. 3
Gladiolus- en Irisbollen niet zeer
geschikt voor veevoeder. pag. 4
W. J. H. Mulier viert Zondag as.
zijn 75sten verjaardag. pag. 4
B. de Jong van Beek en Donk: Be
langrijke parlementaire dagen in
Zwitserland. pag. 5
Van een bij zonderen Parijschen
medewerker: Twee merkwaardige
Fransche boeken. pag. 9
Laatste Berichten op pagina 7
^nniiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifliiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniuiiiiiiMi.i'iiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiieiiiüiiniiiiiiiii^
(Adv. Ingez. Med.)
Russische ski-troepen
poogden over de Fin-
sche Golf te trekken.
HELSINKI, 6 Maart (Havas) De krijgs
verrichtingen van gisteren werden vooral geken
merkt door de pogingen der Russen, zich aan de
westkust van de Golf van Viborg te nestelen. De
Russen hebben verder, gesteund door een krach
tig geschutvuur en hier en daar door vliegtui
gen, vele aanvallen op de door de Finnen bezet
gehouden eilanden en op de versterkte punten
aan de kust gedaan. Deze aanvalsmethode
brengt veel gevaren met zich, doordat geschut
vuur en vliegtuigbommen scheuren in het ijs
veroorzaken. Een groot aantal aanvallers is dan
ook verdronken of door het Finsche vuur gedood.
Niettemin blijft de toestand ernstig.
Aan de rest van het front op de Karelische
landengte werd nog steeds hevig gevochten.
Tenslotte hebben de Finnen alle aanvallen van
de golf van Viborg tot Vuoksi afgeslagen.
Het tweede kindervliegtuig van de K. L. M. te Batavia. Na aankomst van de
„Emu" op Tjililitan werden aan de air-hostess, mej. G. van Leeuwen Boomkamp,
onder wier hoede de kinderen hadden gereisd, door een der moeders bloemen
aangeboden.
Het sensationcele nieuws van den dag was
de aankomst van een Russisch skibaltaljon
op het ijs van de Finsche golf. Op het eiland
Hogland hadden de Russen een sterke troe
penmacht samengetrokken en vandaar ruk
ten de ski-afdcelingen op. Zij werden door
de Finsche luchtmacht gebombardeerd.
In den sector-Kuhmo hebben de Russen, toen
zij trachtten tot den aanval over te gaan 500
man verloren. De Finnen zetten een tegenaanval
m en brachten den Russen bloedige verliezen
toe.
United Press verneemt uit Helsinki:
De gedurfdste aanvallen van den geheelen
oorlog waren de Russische aanvallen over het ijs
van de Finsche Golf, die gericht waren tegen
de Haapassari en Virolahti-eilanden en die wer
den uitgevoerd door lichte tanks en gemotoriseer
de troepen. De aanval werd afgeslagen door het
moordend vuur van de Finsche kustbatterijen.
Virolahti werd aangevallen van de Koivisto-
archipel uit. Volgens Finsche militaire autori
teiten werd Haapassari aangevallen van het
eiland Suursaari uit dertig kilometer ten zuiden
van Kotka. Suursaari en drie andere eilandjes,
die verderop in de Finsche Golf liggen wa
ren niet te verdedigen en werden door de Russen
begin December buitgemaakt. In Finsche mili
taire kringen gelooft men dat deze eilandjes
sinds dien een basis zijn voor de lichte bewa
pende troepen, die in staat zijn om over het
ijs de kust aan te vallen. De Finnen hebben per
radio een waarschuwing uitgezonden aan alle
kustgarnizoenen om ten zeerste op hun hoede te
zijn in verband met komende aanvallen van zee
uit.
Bommen op ziekenhuizen.
Een stad in midden Finland, waarin zich geen
militaire objecten bevonden, heeft volgens Uni
ted Press, van een hevig bombardement te lijden
gehad. Ongeveer vijftig personen werden ge
dood en tweehonderd gewond. Een groep van
veertien Russische vliegtuigen liet zware explo
sieve en brandbommen bij een militair hospitaal
vallen. Vijftig minuten later dook plotseling een
tweede groep van achttien Russische bombarde
mentsvliegtuigen uit de laaghangende wolken en
wierp bommen van een hoogte van naar schat
ting zevenhonderd meter. Het hospitaal werd
vijf maal direct getroffen.
Ook een schuilplaats werd direct getroffen,
waardoor naar schatting vijf en twintig bejaarde
vrouwen en kinderen gedood werden.
Havas maakt melding van het bombardeeren
van in totaal drie Finsche ziekenhuizen, die vrij
ver van het front gelegen zijn. In een ziekenhuis
werden tien zieken gedood, in een tweede vielen
vier slachtoffers. In alle drie gevallenwaren de
daken der ziekenhuizen duidelijk met het Roode
Kruisteeken gekenmerkt.
Russische vliegtuigen hebben verder de
plaatsjes Mikkeli, Kiopio en Lahti, die geenerlel
militaire belangen hebben, gebombardeerd. In
Lahti vielen verscheidene dooden.
Reizigers, die gisteravond in Helsinki zijn
aangekomen, vertellen dat hun trein in het ge
bied van Lahti met machinegeweervuur door
Russische laagvliegende toestellen is bestookt.
