Haarlem's Dagblad
lüeei tivee
v&dmw gegaan
Vandaag de Finsche
beslissing
Finsche delegatie vermoedelijk
vandaag uit Moskou terug.
I l
Het woord is aan
Zweden helpt Finland,
maar blijft neutraal.
Finland's kabinet en
parlement moeten over
devoorwaarden beslissen
't Is droevig.
KEIP
Voetbalmatch BELGIEHOLLAND
TledexCandscPie schepw-
De
de
7Amor" van de K.N.S.M. en
„Eulota" van „La Corona"
N'
„iutota" qetcwpedeeid?
Actikeien^
57e Jaargang No. 17402
Uitgave Lourens Costet, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810 Drukkerij Zuide< Buiten Spaarne 12.
Telefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 12 Haart 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand /1.1H
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regel»
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15 Groentjes zie rubriek
C. E. van Koetsveld:
Zedelessen zijn meestal niet anders
dan hagel op een olifant.
DE KWESTIE VAN EEN RUSSISCH VLOOTSTEUNPUNT
VANDAAG zal de beslissing van Finland ten aanzien van de Russi
sche vredesvoorwaarden, volgens Reuter, waarschijnlijk bekend
worden gemaakt.
Volgens hardnekkige geruchten, welke te Helsinki de ronde doen in poli
tieke kringen, zouden de moeilijkste onderwerpen, welke bij de Finsch-
Russische besprekingen behandeld worden, zijn:
Ten eerste: De spoorweg van Viborg naar de Russische grens.
Ten tweede: Het toekomstig politiek en militair bewind van Finland.
Ten derde: De status van Hangö.
Reuter zegt dat blijkens betrouwbare te Parijs ontvangen inlichtingen de
Sovjetregeering de aan Finland bij 't begin der loopende onderhandelingen
aangeboden vredesvoorwaarden aanzienlijk heeft gewijzigd.
Zoo zou Moskou zijn eisch inzake den afstand van Viborg en Petsamo
laten vallen en er in toegestemd hebben zekere deelen van de Mannerheim-
linie in Finsche handen te laten.
Reuter meent verder te weten, dat de gisteren
door Chamberlain afgelegde verklaring inzake
eventueele hulpverleening aan Finland terstond
is doorgezonden aan de Finsche delegatie te
Moskou en eveneens aan Erkko, den Finschen
gezant te Stockholm. (Chamberlain heeft gezegd
dat Finland onmiddellijk verdere hulp van de
geallieerden kon krijgen, als het er om vroeg
Men zie pag. 5. Red.).
De Finsche gedelegeerden zullen waarschijnlijk
in den loop van den dag per vliegtuig in Finland
terugkeex'en.
Te Helsiriki worden de kansen voor oorlog en
vrede gelijk geacht.
De correspondent te Kaunas van Stockholm*
Tidningen meldt dat de besprekingen te Moskou
tot vroeg in den ochtend hebben geduurd en dat
de Russische bewindslieden hun laatste voor
waarden hebben kenbaar gemaakt.
Volgens hetzelfde blad maakte Stalin eer.
Bij de Finsch-Russische
besprekingen geen contact
met Duitschland, zegt
Minister Günther.
Handhaving van den Zweedschen
handel met de oorlogvoerenden.
In een interview met den correspondent van
Reuter heeft de Zweedsche minister van Bui-
tenlandsche Zaken. Günther, gezegd dat het
doel van de Zweedsche regeering is datgene
te doen, wat het best is voor Finland en Zwe
den. De omstandigheden maakten het duide
lijk dat de beste wijze om Finland te helpen
was zelf neutraal te blijven en Finland zoo
veel mogelijk te voorzien van materiaal en
vrijwilligers. Dit is in groote mate geschied en
in de meest hartelijke samenwerking met de
Finsche regeering geschiedt dit nog.
Ten aanzien van de huidige Finsch-Russische
besprekingen zeide minister Günther dat van het
begin tot het eind van deze onderhandelingen geen
contact met Duitschland is geweest. Ook is niets
gedaan om op een of andere wijze druk uit te
oefenen op de Finsche regeering. De Russische
voorstellen en het Finsche antwoord zijn door de
Zweedsche regeering overhandigd. Er is verder
niet gesproken over een Zweedsche garantie aan
Finland indien een vrede zou worden gesloten.
In antwoord op een vraag over de mogelijkheid
van een beperking van den uitvoer van Zweedsch
ijzererts naar de oorlogvoerenden, teneinde beter
de neutraliteit te handhaven zeide de minister dat
dit zijns inziens het tegenovergestelde effect zou
hebben. De beste garantie is het handhaven van
den gewonen handel met beide partijen. Tenslotte
zeide hij te hopen dat de traditioneele betrekkin
gen met Engeland gehandhaafd zullen blijven.
vriendelijke opmerking aan het adres van den
Finschen gedelegeerde Paasiviki.
Hij zeide dat de oorlog zou zijn voorkomen, als
Paasiviki tot het einde der onderhandelingen in
het najaar de leiding van de Finsche delegatie
had gehad, inplaa's van te worden vervangen
door Tanner, den tegenwoordigen minister van
buitenlandsche zaken, die naar Staiin zeide, te
Moskou veel minder populair was.
„Social Demokraten", het belangrijkste Zweed
sche sociaal-democratische dagblad, bespreekt de
Finsche kwestie sedert de onderhandelingen te
Moskou en de gisteren door Chamberlain afgeleg
de verklaring en wijst erop dat, wat er ook moge
gebeuren, de toestand van dien aard is dat de
zaak van Finland, welke ook die van Zweden is,
het best gesteund wordt door een krachtiger Scan
dinavische hulpactie. De trek van vrijwilligers en
burgerarbeiders en de inzamelingen zullen ver
dubbeld moeten worden. Zelfs als vrede gesloten
wordt, zullen enorme materieele hulpbronnen ge
mobiliseerd moeten worden om weder op te bou
wen hetgeen door de .Russische barbaarschheid"
is vernield. Het Finsche volk zal moeten voelen,
dat bij ons levendige solidariteit heerscht met
zijn lot en zijn wil, een onafhankelijk leven te
leven als een vrij volk en als Noordsche demo
cratie
Geen Amerikaansche deelneming aan
de onderhandelingen.
Cordell Huil heeft in een persconferentie te
Washington verklaard dat Steinhardt, de ambas
sadeur der Ver. Staten te Moskou, niet heeft deel
genomen aan de onderhandelingen tusschen Fin
land en de Sovjet-Unie en dat de besprekingen,
welke hij gehad heeft met de Finnen en de Rus
sen zuiver van informatieven aard waren, ten
einde Washington op de hoogte te houden van het
beloop der onderhandelingen.
Cordell Huil heeft hieraan nog toegevoegd dat
de ambassade der Vereenigde Staten niet heeft
gediend als plaats voor de onderhandelingen,
zooals in sommige berichten werd gezegd.
Finsche kringen in Londen hebben Reuter
er vanmorgen van in kennis gesteld dat de
definitieve beslissing van Finland over de
vraag of de Sovjet Russische vredesvoorwaar
den al of niet zullen worden aanvaard, niet
over slechts enkele uren kan worden ver
wacht.
De te volgen procedure zou aldus zijn: in de
eerste plaats moet de Finsche delegatie te
Moskou een besluit nemen over de vraag of
de Russische voorwaarden van zoodanigen
\ard zijn dat zij aanbevolen kunnen worden
•oor aanvaarding door het Finsche kabinet
Vervolgens, wanneer de voorwaarden aan
bevelenswaardig bevonden zijn, moeten zij
naar Helsinki worden gezonden en moet het
In het Mauritshuis te den Haag
zijn op een der plaatsen, waar
kunstwerken hingen, die nu vei
lig opgeborgen zijn, de volgende
regelen op de muur geschilderd:
t Is droevig, dat de oorlog vergt,
Dat men 's lands kunst voor 't oog verbergt.
't Is waar, wat daar te lezen staat,
Want het is droevig inderdaad.
De muren zijn er kaal en wit,
Waar eens een kostbaar kunstbezit,
Als een genot voor oog en geest.
Ons volk tot vreugde is geweest
't Is droevig, dat de mensch die graag
Naar kunst kwam kijken in den Haag,
Of waar dan ook, in welke stad.
Een hang naar schilderkunstwerk had,
Met zijn aanschouwing wachten moet.
Tot niet de kunst meer hoeft behoed
Uit droeve noodzaak, voor de kans
Van een vernieling zooals thans
Ja, het is droevig inderdaad,
Maar als men verder denken gaat
Dan voelt men, niet de kunst alleen,
Die woorden gelden algemeen.
't Is droevig dat de oorlog vergt
Van meer nog, dat men niet verbergt,
Dat men niet voor de dreiging van
Een oorlog veilig bergen kan.
Als men voor alles in ons land
Een woord wou schrijven op een wand,
Dan kwam het simpel hierop neer:
't Is droef dat d' oorlog! zonder meer.
Zoodra er iets beters is
IN BRILLEN
levert KEIP het
GR. HOUTSTRAAT naast Luxor E
(Adv mgez. Med.)
Wordt door ae PHOHI naar indié uitgezonden.
Indien een oenoorlijke ontvangst mogelijk blijktt
zullen wij aeze reportage ook aoorgeven.
CENTRALE KADIO ONTVANGST, HAARLEM.
TELEFOON 1UU1Ü.
(Adv. ingez Med.)
kabinet beslissen of het ze goedkeurt of niet.
Wanneer dan het kabinet besloten heeft er
goedkeuring aan te hechten, moet het par
lement bijeengeroepen worden om over de
kwestie te stemmen. De voorwaarden kunnen
niet beschouwd worden als definitief goed
gekeurd door het Finsche volk voor de Land
dag deze aanvaard heeft.
STOCKHOLM, 12 Maart. (Reuter). Svenska
Dagbladet overweegt de mogelijkheid dat Fin
land gedwongen zou kunnen zijn de Sovjet-
Rusissche voorwaarden te verwerpen. In dat ge
val, schrijft het blad, dient Zweden te begin-
ninen complete eenheden naar Finland te zen
den.
Het blad meent dat Duitschland zich niet
tegen zulk een optreden zou verzetten en het
vervolgt:
Wij moeten den Westelijken mogendheden te
verstaan geven dat hun inmenging niet door
Zweden of Noorwegen zou worden geduld. Wij
wenschen niet dat Scandinavië en Finland ge
maakt worden tot slagveld voor den noordelijken
vleugel der geallieerden. Evenmin hebben wij
een zoodanig vertrouwen in hun militaire kracht
dat het lot van Polen ons niet met vrees ver
vult.
Ais Finland de Sovjet-eischen verwerpt, moet
er onmiddellijk een reorganisatie komen van de
Zweedsche regeering. met een veel strekere mili
taire vertegenwoordiging, omdat alleen de
defensieleiders in staat zijn de noodige besluiten
in zulk een situatie te nemen.
Pakhuis en slagerij met bovenwoning
door brand vernield.
In het pakhuis van koloniale waren der firma
Dekkers aan de Hoofdstraat te Ravenstein, is
Maandagavond brand uitgebroken.
De brandweer werd gealarmeerd, doch deze
kwam eerst een uur nadat de brand was uitge
broken ter plaatse.
Het vuur was intusschen overgeslagen op de
naast gelegen slagerij van den heer Verhoeven
en aan de andere zijde op de schilderijenzaak
van den heer de Bresser.
Van behoud van het pakhuis, dat geheel met
goederen was gevuld was geen sprake. De brand
weer beperkte zich dan ook tot het bescher
men van de aangrenzende perceelen, zij kon
evenwel niet verhinderen, dat behalve, het pak
huis ook de slagerij en de daarboven gelegen
woning van den heer Verhoeven geheel werden
verwoest.
SUMNER WELLES OP BUCKINGHAM
PALACE.
Sumner Welles en de Amerikaansche ambas
sadeur Kennedev hebben Maandag de thee als
gasten van den Koning en de Koningin van
Engeland op Buckingham Palace gebruikt.
Tevoren had Sumner Welles een onderhoud
van een uur met Halifax gehad.
Bemanning
van beide
schepen
gered
I EDERLAND'S koopvaardijvloot heeft weer ernstige verliezen geleden.
Maandagochtend is het s.s. „AMOR" van de K.N.S.M., dat met
een lading stukgoederen, graan, gerst en katoen van Cristobal onderweg
was naar Antwerpen, op vijf mijl ten Westen van de Fairbank-boei, in de
nabijheid van het lichtschip West-Hinder dus in de omgeving, waar in de
laatste dagen zooveel schepen zijn vergaan op een mijn geloopen en ge
zonken, en Maandagavond is het motortankschip „EULOTA" van de N.V. Petro-
leummaatschappij „La Corona", dat in ballast naar Curasao voer, door een ont
ploffing verloren gegaan.
De bemanning van de beide schepen is gered. De 33 leden der bemanning van
de „Amor" zijn door het Engelsche s.s. „City of Bremen" aan boord genomen
en in Vlissingen aan wal gezet; de 42 koppen van de „Eulota" zijn door een
Engelsch oorlogsschip aan boord genomen.
nv p het station te Vlissingen troffen wij Maan-
C dagavond de leden der bemanning van de
,Amor" aan, die reeds op weg waren naar hun
haardsteden.
Men vertelde ons, dat de „Amor" Zondag was
vertrokken uit Plymouth. Des nachts bleef het in
Duins liggen, omdat men het niet raadzaam
achtte in den nacht te varen. Om zes uur gister
morgen besloot de kapitein H. Beuker de reis
voort te zetten.
Enkele uren later te 10.20 uur deed
zich plotseling een hevige explosie hooren,
gevolgd door een luid gekraak.
Het schip brak middendoor en het water
stroomde aan twee kanten binnen. De op
varenden, die zich in het logies bevonden,
stonden in een ommezien tot boven de
knieën in het water. Van het in veiligheid
brengen der bezittingen was geen sprake
meer. Allen renden naar het dek. Hier bleek,
dat de bakboordsloep in stukken was gesla
gen. Aan stuurboordzijde kan men de sloep
niet strijken doordat het schip aan één kant
overhelde. De positie der opvarenden was
daardoor alles behalve benijdenswaardig
Daar de antenne kapot was geslagen, was
het niet mogelijk per radio assistentie te
vragen. Opeens draaide het schip een slag
om zijn horizontale as. De stuurboordsloep
kwam vrij en snel wisten de 33 opvarenden
nu het schip te verlaten. Men was nauwe
lijks twintig meter van het schip verwijderd,
Brand in Noord-Iersche
Kathedraal.
Kwaadwilligheid vermoed.
LONDEN.. 12 Maart (Havas) Een brand, die
naar men gelooft, door Iersche terroristen, be-
hoorende tot de IRA. is aangestoken, heeft van
nacht ernstige schade aangericht in de parochie
zaal van de Romaansch-Gothische kathedraal van
Darmagh in Noord-Ierland. Deze zaal. die op het
oogenblik ter beschikking van het leger staat,
had kortgeleden voor de huisvesting van soldaten
gediend. De brand brak uit na een ontploffing
Er volgde daarop eenige minder hevige ontplof
fingen en de brandweer moest derhalve zeer
voorzichtig te werk gaan. Niettemin slaagde zij
erin den brand meester te worden.
Nieuwe Chineesche regeering
spoedig in functie.
Wang Tsjing Wei heden naar Nanking.
SJANGHAI, 12 Maart. Naar vernomen
wordt zou de regeering aan Wang Tsjing Wei nog
voor April haar werkzaamheden aanvangen
Wang zal zich vandaag op weg naar Nanking
begeven. Zijn boot wordt begeleid door vijf
Japansche torpedopagers. Tokio zal deze week"
een verklaring publiceeren, waarin de Japansche
houding tegenover de nieuwe Chineesche regee
ring tot uiting komt en waarin de nadruk wordt
gelegd op het feit dat Japan geen territoriale
eischen meer heeft en prijs stelt op een „onaf
hankelijk China".
(United Press).
De Fransche legerbericliten.
Gevecht ten Zuid-Oosten van de Nied.
Maandagavond: „Een vrij hevig plaatselijk ge
vecht ten zuidoosten van de Nied. Artillerievuur
ir. de Vogezen. Bedrijvigheid van de luchtmacht
nan beide zijden".
Dinsdagmorgen: „In den loop van den nacht viel
er niets bijzonders te vermelden".
Fransch vliegtuig neergehaald.
BERLIJN, 12 Maart (D.N.B.). Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
„Aan het Westelijk front geen bijzondere ge
beurtenissen. Het luchtwapen heeft verkennings
vluchten gehouden boven Oost-Frankrijk. Een
Fransch vliegtuig van het type Potez 63 is •door
iuchtafweergesohut neergehaald".
toen de „Amor" zonk en in de diepte ver
dween. In zeven minuten speelde zich dit
heele drama af.
In de onmiddellijke nabijheid van de plaats,
waar de „Amor" onderging, voer het Engelsche
s.s. „City of Bremen" De bemanning van dit
schip kreeg de boot spoedig in de gaten en een
kwartier nadat de mannen in de sloep waren
gegaan, bevonden zij zich reeds aan boord van
het Engelsche schip. Diegenen van de schipbreu
kelingen. die nog in nachtgewaad waren, werden
van vollediger kleeding voorzien. Aangezien de
„City of Bremen" geen radio aan boord had,
kon men de K.N S.M. niet op de hoogte stellen
van het verlies van de „Amor".
In den laten middag bereikte het Engelsche
schip de haven van Vlissingen. De schipbreuke
lingen begaven zich te voet naar hotel „Goes",
waar zij hun werkpakken tegen andere Kleeding
konden verwisselen. Hier werden ook een stoker,
die een onbeteekenende wonde aan het been had
opgeloopen en een scheepsbediende, die enkele
vingers had gebroken, door een geneesheer ver
bonden. De leden der bemanning van de „Amor"
waren van meening, dat het schip op een magne
tische mijn was geloopen. Nadat kap. Beuker de
reederij van het gebeurde op de hoogte had ge
steld en allen gegeten hadden, begaf men zich
naar het station om vandaar spoedig naar huis
te reizen.
De „Amor" was een schip van 2325 bruto ton
en was in 1911 gebouwd op de scheepswerf v.h.
Rijkee en Co te Rotterdam.
De „Eulota", die 9000 ton groot is, was op 8
Maart an Rotterdam in ballast naar Curacao
vertrokken. Het schip werd gisteravond door de
ontploffing, die het verloren deed gaan, op 48
gr. 35 min. N.B. cn 8 gr. 22 min. W.L. getroffen.
Dit is op ongeveer 100 mijl ten westen van
Oucssant. Dc „Eulota" is dus, daar ter plaatse
geen mijnen kunnen voorkomen, vermoedelijk
getorpedeerd.
Welke reden voor deze daad zal moeten worden
aangevoerd is in dit geval wel heel moeilijk te
gissen, daar het vaartuig zonder lading van een
neutrale haven naar een neutrale haven onder
weg was.
De Eulota", welke in 1936 is gebouwd, was van
paravanes voorzien. Gezagvoerder was kapitein B.
Elzinga.
De petroleummaatschappij ,.La Corona" is een
dochter-maatschappij van het Koninklijk Shell-
concern
ywilt iets, dat niet meer noodig is,
nu wel kwijt. Een ander, die het
noodig heeft, wil het wel hebben. Een
Groentje in Haarlem's Dagblad brengt het
contact tot stand.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
Mr. E. Elias: Van „Frisco" naar Cu-
ragaö pag. 3
H. St.: Weerzien. pag. 3
Melis Stoke; Boekenweek. pag. 3
J. B. Schuil: Romain Rolland's Spel
van Liefde en Dood; ..In een smal
straatje". pag. 4 en 2
Laatste Berichten op pagina 9
^iir.BiiiJjniiuiinnnriiiiwïïiTiiiii!iiiiiiinnïïiiiifiiiifiiiiiiiiiïïïïffliiirainjiirniTiinuTffmiii!Niiii;iii',iaamia'ii