Jiunst
2)e meCadie ixcut
JiaittmaUcz
Begrooting van Waterstaat
aan de orde.
,$(kd TTlgnAa/uM' maciM U goed"
U hebt het zélf in de hand...
MAGGI5 AROMA
WOENSDAG 13 MAART 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
3
„Je suis du Dix Huitième". Dit is een
uitdrukking, die men menige Montmartroise
bij de eerste kennismaking met eenige trots
hoort uitspreken: Ik ben uit het achttiende
arrondissement. Dat is: ik woon op Mont-
martre.
De Berg in het Noorden van Parijs, waar
Gustave Charpentier. zittend in de Auberge
(herberg) „La Mère Cathérine" (nu nog in volle
fleur op de Place du Tertre) geïnspireerd werd
voor zijn Opera „Louise", waar Pierre Renoir zijn
doeken van het Parijsche leven ten tijde onzer
grootouders schilderde, waar de Parijsche Revue
haar hoogtepunt beleefde en in den schilder
Toulouse Lautrec zijn ..maitre" bezat, waar
Steinlen en Adolphe Willette hun typische
„crocquis" (teekeningen) zaten te maken, en
waar het chanson van Parijs wordt geboren.
Komt u eens even mee naar het onaanzien
lijke eethuisje in de Rue Véron (zijstraatje Rue
Lepic) of naar „Ohez Titine" in de buurt van
„Bal Tabarin". Hier eet men voor zestig cent
een „diner" (inclusief wijn), maar men zit er
rustig en goed, ver af van de bewoonde wereld,
hoewel in een overbevolkt stadsdeel. Kijk, daar
in een hoekje zit Ninon, die straks mee moet
werken in de Revue van het Europeen. Dat zij
„bien coiffée" is, wel, dat hoort zoo. Maar dat
zwarte meisje, dat naast haar zit.. Wie is dat ook
weer? Zij is „coiffée comme un mouton"., heeft
het haar in een hooge chignon. Oh ja, zij is het
helpstertje uit het winkeltje in de Rue Duperré,
waar ze heiligen beeldjes verkoopen en tweede-
handsch bijouterietjes. Als Yvonne, het kellne-
rinnetje, een „terrine" voor haar zet met een
watersoepje („croüte au pot") zegt die met een
fijn buiginkje van de kin: „Voila. mademoiselle
Rosette". Waarop deze terugvriendelijkt: „Merci
chérie". Boven de twee meisjes hangt de
teekening van Steinlen, een zijner mooiste:
„Mimi Pinson, tu iras en Paradis". Het is de
Place Pigalle bij winter, bedekt met een fijn
laagje sneeuw, dat het pleintje zooveel intiemer
nog maakt. Voor een kar staat een oud paard
te bibberen. Mimi, die met haar jongen de Rue
Frochot uit komt, is de „Rat Mort", het café
op het hoekje, waar het paard voorstaat, al ge
passeerd, als zij zioh, nog juist even bedenkt. Zij
laat den arm van haar Gaston los, wendt zich
om en drukt het paard in verteederd medelijden
een zoen op zijn oude neus. En daarom zegt
Steinlen onder z'n kleurenteekennig, zal zij komen
in het Paradijs. Zóó denkt Montmartre nu nog
en omdat de wereld in het algemeen niet meer
zoo fijntjes denkt, is het geen overdrijving te
zeggen, dat men hier ver is van de confectie-ge-
voelens.
„Ah, si la vie était un long baiser,
J'aurais choisi ta lèvre pour demeure,
J'aurais voulu sentir pour m'en griser
L'exquis parfum de ton souffle a toute heure".
De adem van Montmartre, zijn sfeer, zijn par
fum. het is iets, dat zich niet in woorden vangen
laat. Hoe dikwijls ben ik, als de nevel laag hing de
Rue Constance, een markant zijstraatje van de
Rue Lepic, naar boven gegaan omtrent midder
nacht, en hoe even, maar raak. heeft dan de
„flic", de agent, die daar schilderde, met zijn rug
naar mij toe. maar toch even steels achterwaarts
kijkend, mij gemonsterd, of ik geen „kwade"
Was:
„Un brave agent de son talon sonore,
Souligne la chanson:
C'est la Valse brune des chevaliers de la lune..."
Dan, als de klok twaalf heeft geslagen, ont
waakt Montmartre pas goed. In de groote tijden,
toen Edward, Prins van Wales (de latere koning
van Engeland) en de Russische grootvorsten hier
nog naast u kwamen zitten op de café-bankjes
van rood peluche, deed dit illustre gezelschap el-
Netto-winst der Kasvereeniging
daalde.
Blijkens het jaarverslag van de Kas-Vereeniging
over 1939 bedroeg de nettowinst f310.437 (v. j.
f434.701). Voorgesteld wordt hieruit een dividend
uit te keeren van 2V2 pet. (v. j. 3 pet.). Naar nieuwe
rekening wordt dan f22.937 (v. j. f48.129) overge
bracht.
De resultaten behaald in het afgeloopen jaar zijn
aldus vervolgt het verslag, wat de rente aangaat,
gunstiger dan het vorig jaar; daarentegen wijst de
provisierekening, als gevolg van de geringe leven
digheid in den effecten- en goederenhandel in 1939,
een lager cijfer aan. Aan rente verdienden wij
f896.526 (v. j. f665.477), terwijl de provisierekening
een saldo aanwijst van 707.527 (v. j. 770.061). Ons
onkostencijfer, dat in 1938 f 1.005.094 bedroeg, is
teruggeloopen tot f989.610. Uit deze cijfers blijkt
dat de zuivere bedrijfsresultaten, de tijdsomstan
digheden in aanmerking genomen, niet ongunstig
afsteken tegen die behaald over het jaar 1938.
Twee Nederlandsche vliegtuigen
bleven in Aalborg steken.
Dinsdagmorgen zijn twee Nederlandsche vlieg
tuigen, de „Tapuit" en de „Mees" en een Zweedsch
vliegtuig, kort na elkaar van Schiphol naar Ko
penhagen vertrokken. Boven het vliegveld van
Kopenhagen hing evenwel een dichte mist. zoo
dat de gezagvoerders van deze vliegtuigen het
raadzaam achtten naar Aalborg te vliegen, waar
het zicht beter was.
In den namiddag zijn de „Tapuit" en het
Zweedsche vliegtuig van Aalborg naar Kopen
hagen gestart. E3 ..Mees" zou hedenochtend den
tocht voortzetten. Aan boord van een der toestel
len bevindt zich prins René van Bourbon, die op
weg is naar Finland.
Montmartre omstreeks 1850.
ken avond zijn „tournée des grands dues", van
Place Blanche naar Place Pigalle om dan nog net
even in „Bal Tabarin" de „Cancan" te gaan zien,
waar, in de jaren voor dezen oorlog, danseressen
als Rapo en Rénelly in schitterden. Tabarin. waar
het wemelde van Montmartre's „petites
ouvrières", de meisjes van de Butte:
„Le petit coeur de Ninette, je vous le dis
tout bas,
A tout venant se prête, mais ne se donne pas,
Tant pis pour qui s'embéte a lui faire la cour,
Qui veut aimer Ninette, en doit souffrir un
jour".
Neen, hier is het toch wat roezemoezig, zeiden
ze dan en zakten maar waar liever af naar
„Graff", naast de Moulin Rouge, waar de crème
van Montmartre's artisten in die dagen zijn
„afzakkertje" nam en te droomen zat tot laat in
den nacht:
Je m'embarquerai, si t-u le veux,
Comme un gai marin quittant la grève,
Sur les flots dorés de tes cheveux
Dans le paradis fleuri du rêve
Mr. H. M. MERKELBACH.
Nederlander wegens spionnage
gearresteerd.
De politie te Arnhem heeft een Nederlander ge
arresteerd, die verdacht wordt van spionnage. Hij
is in het politiebureau te Arnhem in voorloopige
hechtenis gesteld.
INBRAAK IN JUWELIERSZAAK TE
AALSMEER.
In den afgeloopen nacht omstreeks twee uur is
ingebroken in de zaak van den heer B. Copini,
horlogemaker en juwelier aan de Zijdstraat te
Aalsmeer. Vermoedelijk heeft men met een steen
een der étalageruiten verbrijzeld en daarna een
greep gedaan naar de uitgestalde voorwerpen.
Doodslag uit minnenijd.
Zes jaar tegen dader geëischt.
Voor de rechtbank te Arnhem heeft Dinsdagmid
dag terecht gestaan de 42-jarige grondwerker C.
van O., uit Rossum, die eenigen tijd geleden zijn
medeminnaar J. van M. heeft opgewacht en hem
met een knipmes een ernstige verwonding in de
liesstreek toebracht. Na eenige dagen is het slacht
offer aan de opgeloopen verwondingen bezweken
Het O.M. heeft wegens doodslag tegen verdachte
een gevangenisstraf van zes jaren geëischt.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit is aan J. H. Nannenga op
zijn verzoek met ingang van 15 April 1940 eervol
ontslag verleend als burgemeester der gemeente
Beerta, met dankbetuiging voor de bewezen dien
sten, met benoeming tevens tot ridder in de orde
van Oranje-Nassau.
EERSTE KAMER
DEN HAAG Dinsdag.
De heer T e r H a a r (c.h.), die zeer in den breede
onder meer over het verkeersfonds en in dat ver
band over allerlei kwesties van financieelen en fis
calen aard sprak, zou eigenlijk alle heffingen tot één,
te weten 'n heffing op de benzine gemaakt willen
zien. Spoorwegen, binnenscheepvaart enz., dienen
tot 'n vrijwillige coördinatie te komen. Spr. consta
teerde dat de wegenverkeerswet al 5 jaren wacht op
invoering en onderwijl ontwikkelt het verkeer zich
steeds. Het aantal door dezen senator aangeroerde
onderwerpen scheen onbeperkt. Fietsen, voorrangs
wegen, auto's met dubbele roode achterlichten, ben
zinestations, slagboomen (niet allen te vervangen
door flikkerlichten), onze via mala (slechte weg)
te weten de weg AmsterdamUtrecht dat alles
en nog veel meer bracht hij op de proppen. De heer
v. d. Bilt (s.d.), die het o.a. ook noodig vond de
Eerste Kamer bezig te houden met de vraag of de
rangeerlocomotieven met 1 dan wel met 2 personen
bemand moeten worden, wijdde uit over de sociale
positie van mijnwerkers en spoorwegpersoneel;
voorts over het prachtige middel, dat de groote wer
ken kunnen opleveren, met het oog op werkloos
heidsbestrijding. De heer De Jong (R.K.) bepleit
te grootere winstuitkeering van de mijnen aan den
staat, waarna Mr. Jansen (R.K.) zich ook met
mijn-aangelegenheden pensioenen van de mijn
arbeiders en loonkwesties bezig hield. Mr. v.
Rappard (lib.) verklaarde zijn lust niet te kun
nen bedwingen om z'n stokpaardje te berijden, te
weten het door hem verlangde verbod voor wiel
rijders om met meer dan twee personen naast elkaar
te peddelen. Voorts drong spr. op spoed aan wat
de brug bij Doesburg betreft.
De heer Sikker (s.d.) waarschuwde tegen her
haling van het drama met de toegangswegen tot den
afsluitdijk; er moet dus tijdig zorg worden gedra
gen voor de op den N. O. polder aansluitende weg
verbindingen.
Over de verkeersveiligheid en voorrangswegen,
las de heer Janssen de Limpens (R.K.) het
een en ander voor, waarbij hij het voor minder
goedhoorende automobilisten op nam! Met den heer
v. d. Bilt beval spr. bij Verkeersongevallen bloed
onderzoek aan, ten einde na te gaan of er alcohol
misbruik had plaats gehad.
E. v. R.
Geen bevordering van rijks
ambtenaren dit jaar?
De regeering zou overwegen dit jaar de
bruikelijke promoties van ambtenaren ach
terwege te laten. Eenbeslissing hieromtrent
is echter nog niet genomen.
VERSCHERPTE BEPALINGEN VOOR HET
DUITSCH-NEDERLANDSCHE GRENSVERKEER
MET INGANG VAN 15 MAART A.S.
OLDENZAAL, 12 Maart. Naar wij vernemen
zullen ingaande 15 Maart van Duitsche zijde
nieuwe verscherpte grensbepalingen voor het z.g
kleine grensverkeer in werking treden. Neder
landsche grensbewoners moeten voor het pas-
seeren van de grens voorzien zijn van een spe
ciale machtiging van den Duitschen Landrat te
Bentheim. Aan de Duitsche grensbewoners zal
slechts bij hooge uitzondering het passeeren dei-
grens worden toegestaan.
DE INBRAAK BIJ DE FIRMA BOUMAN
TE ENSCHEDE
Naar wij vernemen is in verband met de in
braak bij de juweliersfirma Bonman te Enschede
een nieuwe arrestatie verricht. Aangehouden is
A. van de D. uit Den Haag. Hij is in het huis van
bewaring te Almelo ingesloten. De gearresteerde
mej. B. C. uit Den Haag is uit de preventieve
hechtenis ontslagen.
GEEN GESLOTEN VISCHTIJD VOOR ZEELT.
De minister van Economische Zaken heeft be
paald, dat in 1940 voor de zeelt geen gesloten visch-
tijd wordt vastgesteld.
iAdv ingez. Med.)
De Roode Kruis-ambulance voor
Finland.
Indien nadere berichten uit Finland hiertoe aan
leiding geven, zal het Nederlandsche Roode Kruis
in overleg met de Finsch-Nederlandsche Vereeni-
ging zich in verbinding stellen met de bevoegde
autoriteiten in Finland, teneinde alsdan te verne
men of uitzending der Nederlandsche ambulance
gehandhaafd kan blijven.
Hevige vechtpartij tussclien twee
pachters.
Eén van hen levensgevaarlijk gewond
Dinsdagochtend kwam het tusschen den in de
gemeente Woubrugge wonenden 62-jarigen land
bouwer J. van Vliet en den eveneens 62-jarigen
G. van der Lip tot een gevecht.
Van der Lip, die de door Van Vliet bewoonde
boerderij onder de nieuwe pachtwetregeling had
gepacht wilde met twee zoons het land bewerken.
Hij werd in het land echter opgewacht door Van
Vliet en diens zoon, die blijkbaar met de opzeg
ging van de pacht niet accoord gaat. In een ge
vecht, dat ontstond werd Van der Lip met een
mestvork aan gelaat en handen gewond. In drift
ontstoken gingen Van der Lip en zijn zoon Van
Vliet te lijf. Zij brachten hem met een voorstuk
van een boerenwagen een zoodanigen slag tegen
het hoofd toe, dat van V. bewusteloos neerviel. On
middellijk werd doktershulp ingeroepen. Voor het
leven van Van V., die zijn woning is binnenge
bracht, wordt gevreesd.
AMSTERDAMSCHE UNIVERSITEITS -
VEREEMGING.
In de Dinsdag in het gebouw der gemeente
lijke Amsterdamsche Universiteit, gehouden al-
gemeene vergadering der Amsterdamsche Uni-
versiteitsvereeniging, heeft de voorzitter, prof.
dr. J. J. van Loghem, over het afgeloopen jaar
verslag uitgebracht.
Met dankbaarheid vermeldde de voorzitter
daarbij eenige belangrijke schenkingen aan de
vereeniging gedaan.
In het bijzonder stond prof. Van Loghem stil
bij de plechtige herdenking van het vijftig-jarig
bestaan der vereeniging op 18 December j.l.
MEISJE DOOR AUTOBUS OVERREDEN.
Een veertienjarig meisje, dat op den Bou
levard den rijweg wilde oversteken, werd
door een autobus van de gemeente aange
reden. Zij werd in ernstigen toestand naar het ge
meente-ziekenhuis overgebracht, waar zij kort na
aankomst is overleden.
NOODLOTTIG ARBEIDSONGELUK
Op de scheepswerf van de N.V. P. Smit arn den
Stadionweg te Rotterdam is Dinsdagmiddag de
negentienjarige ijzerwerker G. A. de Reus uit IJsel-
monde met het hoofd bekneld geraakt tusschen
het vaste en het draaiende deel van een hijsch-
kraan. De jongeman kreeg een schedelfractuur en
was op slag dood.
POSTZEGELCOLLECTIE VERDUISTERD.
Dinsdag hebben zich voor de Almelosche Recht
bank twee broers moeten verantwoorden, waarvan
de een, J. T., te Oldenzaal, en de ander, H. 1., te
Enschedé woonachtig is. Zij stonden terecht in ver
band met een postzegelaffaire, waarvan een Duit
sche emigrant, dr. G., de dupe geworden is. J. T.
had namelijk afgesproken, dat hij voor den Duit-
scher een collectie waardevolle postzegels over de
grens naar Nederland zou smokkelen, zoodat de
bezitter naar Palestina kon vertrekken. T. liet het
echter voorkomen, dat alle postzegels door de Duit
sche douane in beslag waren genomen. In werke
lijkheid was dit maar gedeeltelijk het geval. De
rest van de collectie wilde T. ten eigen bate ver
koopen en zijn Enschedesche broer was daarbij be
hulpzaam.
Tegen elk werd een gevangenisstraf van zes
maanden geëischt.
om succes met Uw maaltijden te
oogsten.
Ook in deze tijden is Maggi's
Aroma het ideale hulpmiddel om
Uw soepen, bouillon, stamppotten
enz. in smaak te verbeteren.
NAGEVULD VOORDELIGER: Flesje No.
Alle bliksoepen maakt U met een
tikje Maggi's Aroma smakelijker!
En de beproefde, ongeëven
aarde kwaliteit van Maggi's Aroma
waarborgt een uiterst zuinig gebruik.
'Adv ingez. Med.)
GRENSREGELING MET DUITSCHLAND.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp inge
diend tot goedkeuring van het op 13 Juni 1938
te Berlijn tusschen Nederland en Duitschland ge
sloten verdrag houdende vaststelling van een
grensregeling aan het Schoonebeekerdiep, aan de
Worm. (Wurm), tusschen de gemeenten Losser
en Bardel. aan de Rammelbeek (Rammelbach)
en van een gebiedsruil met bijbehoorend slot-
protocol.
in Haarlem
en daarbuiten.
EDUARD KARSEN TACHTIG JAAR.
De laatste overgeblevene van wat eens, in haar
boek over de Hollandsche Schilderkunst, door
mejuffrouw Marius de „reactie-der Amster
damsche jongeren" genoemd werd. heeft on
langs zijn tachtigsten verjaardag temidden zij
ner vrienden en bewonderaars gevierd. Wat. zij
met reactie bedoelde, was de neiging der tóen
„jongeren", den weg van het romantisch realisme
der Haagsche school te verlaten om dien zij
weg in te slaan waarop aan de innerlijke „stem
ming" van den schilder ruimer plaats werd in
geruimd dan bij het louter visueel genot, waar
uit de Hagenaars plachten te putten, mogelijk en
gebruikelijk was.
Die jongeren vormden de groep van Allebe-leer-
lingen, door vriendschap verbonden aan vele let
terkundige artisten der beweging van tachtig,
voor een goed deel zelf ook niet van een meer
algemeene eruditie ontbloot en tevens open
staand voor de maatschappelijke beroeringen, in
dien tijd door den groei der socialistische idéé te
weeg gebracht. Zij zijn thans van het tooneel
verdwenen, de mannen die veertig, vijftig jaar
geleden ook in de schilderkunst een nieuwen klank
deden hooren: Witsen, Derkinderen, Van Looy
Holst, Van der Valk en de anderen.
Eduard Karsen overleefde hen allen en staat
nog steeds vol belangstelling voor de kunst die
zijn liefde had, het leven gade te slaan. In die
jeugdjaren hadden zijn vrienden in de kunst
rubriek der bladen uit dien tijd hun inzichten
verdedigd en die artikelen met het pseudoniem
„Stemming" onderteekend.
Karsen schreef naar ik meen aan die
orationes pro domo niet mee, doch zoo er één
onder hen was, die de stemmingskunst met het
penseel verdedigde, dan was hij het.
Zijn stemming was die van een weinig luid-
ruchtigen droomer langs de wegen, wanneer de
avond gaat vallen of op den dag de lucht be
wolkt is en de huizen roerloos staan in een haast
onwezenlijke stilte, die ze omvat. Rondom zijn
huizen is geen gerucht, zijn pleinen droomen weg
in een verfijnd half licht, het is de realiteit tot
iets onreëels geworden onder de handen van den
peinzer, voor wie verlevendiging door figuratie,
door lichte kleurenpartijen geen zin had. Zijn
kunst is een inzichzelf verloren genieten om wat
den meesten orftgaat, de schoonheid der stilte,
der roerloosheid van wat uit de historie over
bleef als reliquie van vroegere grootheid in rust.
Het werk correspondeert met die neiging op een
volkomen natuurlijke wijze; er Is nooit iets on
echts iets aanstellerigs of geposeerds in Karsen's
kunst geweest. Evenals bij moeilijke gedichten
geldt van Karsen's schilderkunst dat men er
al of niet van houden kan. doch altijd de uiting
van een voornaam heer naast zich voelen zal
Hij was steeds een voornaam, soms wat brom
merig intimist met overmatig wantrouwen jegens
wie hem oppervlakkig leeg of quasi-gevuld toe
scheen, in overeenstemming daarmee was zijn
werk technisch allerminst virtuoos, doch wel
briljant door de voorzichtige liefde, waarmee hij
het verzorgde. Het is die zorg voor het mooi-
gevulde oppervlak waardoor hij vaak met den
zeventiende-eeuwer Jan van der Heyden verge
leken kon worden. Het is diezelfde zorg voor een
gave voordracht, die de soms voorkomende onbe
holpenheden in een figuur van mensch of dier,
schaarsch overigens in zijn oeuvre, vergeten
doet.
Door de besten uit zijn omgeving werd Kar
sen's vriendschap gezocht, zijn werk hoogelijk
gewaardeerd. De eerste deed onverbrekelijke
banden ontstaan met wie hem in naar-binnen-
gekeerd-leven gelijk stonden, met den dichter
Albert Verwey- en den schilder Floris Verster
Het moeten voor den tachtigjarige tegelijk wee
moedige, doch ook heerlijke herinneringen zijn
aan de avonden met die vrienden ih den tuin van
Verster's buitenplaats Groenoord, buiten Leiden
of in Verwey's woning in Noordwijk doorge
bracht. Maar ook een niet veel pratend kunste
naar als Breitner of een zich in zijn uitingen
zeer beheerschend artist als Witsen, hadden voor
Karsen's kunst ongeveinsde waardeering, een
waardeering die trouwens van Karsen's kant
voor al deze mannen wederkeerig was.
Als jongmensch heeft schrijver dezes lang ge
leden eens het voorrecht gehad een drietal we
ken met Karsen samen te zijn op een uitstapje,
dat wij naar Brugge en verder door Vlaanderen
heen naar Parijs, ons hadden voorgenomen te
maken. Er bestond tusschen ons een groot leef
tijdsverschil, in den loop der jaren wel schijn
baar verminderd doch vooral toen aanzienlijk.
Karsen had steeds de reputatie „zwaar op de
hand" te zijn; zeer bepaalde vooroordeelen die
hij tegen zeer bepaalde menschen en instellingen
koesterde en waarvan hij moeilijk af kon stap
pen, zoo zijn gedachten en gesprek éénmaal in
hun richting geraakt waren, maakten hem In
derdaad voor den zooveel jongere een ietwat te
vreezen reisgenoot.
Maar ik heb na zooveel jaren aan die reis wei
nig andere dan aangename herinneringen. Het
jonge mensch van toen heeft zich daarvan mis
schien niet direct rekenschap kunnen geven. Hoe
meer hij echter later met kunst en kunstenaars
van doen kreeg, des te scherper besefte hij, in
zijn reisgezel een artist van hooge levensopvat
ting en haast religieuze liefde voor zijn ar
beid gehad te hebben. Moge hij nog jaren Arti's
Nestor blijven.
J. H. DE BOIS.
Tweiitsche Bank N.V.
Keert 4V$*/» uit.
Aan het verslag der Twentsche Bank N.V. over
het jaar 1939 wordt het volgende ontleend:
Voor het bankwezen kan het afgeloopen jaar
niet tot de gunstige worden gerekend. Ondanks de
bevredigende resultaten der overige winstbron
nen bleef door den aanzienlijken teruggang der
baten uit ons effectenbedrijf ons winstcijfer niet
onbelangrijk bij dat over 1938 ten achter.
De effectenbeurs had onder den voortdurenden
druk der omstandigheden over het geheel genomen
een lusteloos aanzien. Ofschoon wij gespaard ble
ven voor verliezen bij de realisatie van een groot
deel onzer effectenportefeuille is de winst van het
effectenbedrijf in totaal ruim f 1.750.000 lager dan
over 1939. De winst op vreemde wissels en arbi
trage vertoont een vermeerdering vait 450.000 in
vergelijking met het voorafgaande jaar.
Vermeerderde credietbehoefte van eenige be-
teekenis deed zich nog niet gelden, de aantrekkende
rente maakte de korte beleggingen evenwel meer
remuneratief. De rentewinst over het afgeloopen
jaar is 250.000 hooger dan over 1938; de winst
op provisierekening 60.000 lager.
De posten onkosten en salarissen en tantièmes
zijn 250.000 lager dan over 1938.
Evenals in het voorafgaande jaar behoefde uit de
bedrijfswinst niet te worden afgeschreven op debi
teuren. Voorzoover nog enkele voorzieningen waren
gewenscht, konden deze plaats hebben uit in het
jaarverslag vrijgekomen reserveeringen van vorige
jaren.
Onze instelling was geen participant in de syn
dicaten, de grootscheepsche buitenlandsche lee-
ningobjeeten betreffende, welke leidden tot de
déconfiture van de firma Mendelssohn en Co.
In den loop van het verslagjaar gaf een verdere
afwikkeling van in onze boeken voorkomende ge
heel afgeschreven posten ons de beschikking over
een bedrag van f 950.000. In overleg met onzen
raad van commissarissen bestemden wij hiervan een
som van 700.000 tot deelname in een door ons
op 1 Februari 1939 met derde opgerichte beleg-
gingspool, welke deelname wij direct op 1 te
boek stelden, terwijl wij de overige 250.000
toevoegden aan de bijzondere reserve zonder be
paald omschreven bestemming, onder crediteuren
in onze boeken voorkomende.
Het reservefonds vermeerderde door toevoeging
uil de winst 1938 met f 250.000 en komt derhalve op
de balans per 31 December 1939 voor met
£10.250.000.
Aan dit reservefonds zal, wanneer de voorgestelde
winstverdeeling door u zal worden goedgekeurd,
uit de winsten over 1939 een bedrag van f250.000
worden toegevoegd, waarna het zal bedragen
10.500.000.
De reserve voor verleende pensioenen vermeerder
de door gekweekte rente met f 80.395,33. Door uit
gekeerde pensioenen verminderde zij met f 183.612.73
n door koersdaling van de belegging met f 32.636.34,
•aardoor zij per resto verminderde tot f 1.678.789.94.
De winst- en verliesrekening wijst een saldo
winst aan van f 2.671.845,19. Wij stellen u in over
leg met commissarissen voor hiervan overeenkomstig
al. 3 van art. 9 onzer statuten f 127.142,86 extra aan
het statutaire reservefonds toe te voegen en
f 558.988,05 op nieuwe rekening over te brengen.
Uit laatstgenoemd bedrag zal te zijner tijd de
dividend- en tantièmebelasting resp. de aanslag in
de winstbelasting worden voldaan.
Bij verdeeling volgens de bepalingen der statuten
komt ter dispositie van aandeelhouders f 1.800.000,
waaruit een dividend kan worden uitgekeerd van
4Vü pet. en aan het statutaire reservefonds een be
drag van f 122.857,14.
Het reservefonds zal dan in totaal bedragen
f 10.500.000 tegen f 10.250.000 op 31 December 1938.
Balans per 31 December 1939,
Activa:
Kas en kassiers 8.405.906,16
Nederl. schatkistpapier 69.391.836,43
Ander overheidspapier 7.737.753,50
Wissels 5.421.764,68
Bankiers in binnen en buitenland.. 15.887 352,41
Eflecten 3.604.528,49
Syndicaten en diverse waarden 482.230,84
Prolongatiën en voorschotten tegen
eflecten 24.907.755,56
Debiteuren 69.954.987,73
Deelnemingen (incl. voorschotten).. 1.590.690,16
Gebouwen 4.000.000,—
Tezamen 211.370.805,96
Belegde reserve voor verleende
pensioenen 1.789.001,28
Effecten van aandeelhouders in
leendepöt 14.864.250,
Totaal 228.024.057,24
Passiva:
Kapitaal 40.000.000,—
Reserve 10.250.0'
Deposito's op termijn 23.759.675,38
Crediteuren 119.990.928,81
Idem in vreemde valuta 13.692.328.36
Geaccepteerde wissels 649.943,51
Door derden geaccepteerd 356.084,71
Saldo winst 2.671.845,19
Tezamen 211.370.805,96
Reserve voor verleende pensioenen 1.789.001,28
Aandeelhouders voor effecten in
leendepöt 14.864.250,
Totaal 228.024.057,24
Winst en verliesrekening over 1939.
Debet:
Onkosten 1.178.026,14
297.846,68
4.637.013,51
481.322.09
Afschrijving gebouwen
Salarissen en tantièmes
Storting pensioenfonds
.Leengeld effecten van
houders
Saldo winst
Tezamen
Credit:
Onverdeeld saldo anno passato
Provisie
Winst effectenbedrijf
Vreemde wissels en arbitrage
Rente
Dividenden deelnemingen
78.539,62
2.671.845,19
9.344.593,23
391.440,83
1.461.983,90
1.903.627,48
1.314.631.90
4.194.534,89
78.374,23
Tezamen 9.344.593,23
Nieuwe gezant voor ons land
te Bern.
Binnenkort is de benoeming te verwachten van
mr. J. J. B. Bosch ridder van Rosenthal. Hr. Ms.
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
bij de Poolsche regeering, tot buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister te Bern.
BRUINE KANDIJ VOOR MEDISCHE
DOELEINDEN.
Met ingang van heden valt de verkoop van
bruine kandij, uitsluitend wanneer vaststaat dat
deze voor medicinale doeleinden wordt gebruikt,
buiten de distributieregeling voor suiker. De ver
koop van bruine kandij in geringe hoeveelheden,
bijv. voor het bereiden van hoestdranken, zal
derhalve niet meer tegen inwisseling van een con
sumentenbon voor suiker behoeven te geschieden.
