Haarlem's Dagblad
£entenummec
Vrede met Rusland
definitief aanvaard.
os'f'0
Lente.
Japansche patrouille
door Russen beschoten.
Finsche parlement ratificeert het verdrag
na bewogen zitting.
Verlichting.
„Amstelflora 1940"
Militair vliegtuig
neergestort.
IXastpapier op
MU IJ S
BERICHT
AdiheCett-
57e Jaargang No. 17406
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
'dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 16 Haart 1940
Abonnementen per week 0.25, per maand 1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentlën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
.Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Dit is ons Lentenummer.
Sinds jaren geven wij er een in dien schoonsten
tijd des jaars, waarin de Natuur tot nieuw leven
ontwaakt. Na een ongekend harden winter is nu
dat wonder weer bezig zich te voltrekken. Wie
zegt dat er geen wonderen in de wereld zijn? Dit
is een der vele, een der grootste, een der heerlijk
ste. En. het verjaagt de gedachte aan ondergang.
Het wekt door zijn ontzaglijk mysterie en zijn on
weerstaanbare kracht het besef hoe mateloos ver
Hooger Macht reikt boven alle menschelijke stre
vingen, nietig en beperkt van levensduur. Ook al
zijn zij het werk van den maohtigsten dictator, in
dien men ze met deze Wonderen vergelijkt.
De Lente houdt beloften in, aan welker taal nie
mand, die zich openstelt voor haar invloed, die
weet te luisteren en eigen geredeneer en betweterij
opzij te zetten, zich kan onttrekken. Ook in dezen
verscheurden, tijd. De Lente leert ons opnieuw
dat wij niet over de toekomst beschikken kunnen,
dat al het gedoe en al de fouten der menschen
overheerscht worden door een Macht die het goede
wil en veel beter weet wat dat is, dan welke
mensch ook met zijn min of meer logisoh uitge
dachte en uitgewerkte kleine plannetjes. Wie ziet
en waarneemt weet, dat het in de groote gebeurte
nissen der wereld altijd anders loopt, dan de men
schen gedacht en in hun eigenwijsheid voorspeld
hadden. Wie verder kijkt dan de nuchtere feiten
van den dag neemt waar dat er steeds stroomin
gen, bewegingen, invloeden zich doen gelden wel
ker oorsprong slechts te raden maar niet volgens
menschelijke uitrekening te verklaren is. Hij kan
er de knapste geleerden bij raadplegen, hij kan
de soms onbegrijpelijke gedragingen van mede-
menschen pogen te ontdekken in de wetenschap
der biologen, der historici, der psychologen, die in
onzen tijd niet alleen den individtteelen mensch
maar ook de massa tot voorwerp van hun studie
hebben gemaakt.... en toch zal hij steeds weer
voelen dat er een Raadsel blijft, dat geen verkla
ring vindt, dat men slechts waarnemen en aan
vaarden kan en afwachten in zijn verdere ontwik
keling. En. dat zal voor hem een belofte zijn en
een bron van nieuwe hoop.
Het wonder van de wedergeboorte der Natuur
moet in dezen tijd een golf van nieuwen moed en
hoop door de wereld doen gaan. Want tot de
meeste menschen komen nu gedachten als deze, al
geven zij er niet allen uiting aan. En men ziet
blijder gezichten om zich heen, men hoort een op
gewekter toon, men beseft sterker dan ooit da't
niet alles in de menschenmaatschappij ten kwade
veranderd is maar dat er ook goed gewrocht wordt
en dat het goede op den duur zal overwinnen.
Dat is de boodschap der Lente.
R. P.
Vuur werd beantwoord.
TOIKIO, 16 Maart (Havas)In de nabij
heid van Asase in het Russisch-Japansche
kustgebied op de grens van Noordelijk
Sachalin hebben Russen gisteren geschoten
op een Japansche patrouille. Een Japanner
werd ernstig en verscheidene anderen licht
gewond. De Japanners beantwoordden het
vuur waarbij een tiental Russen gekwetst
werd.
De regeering van noordelijk Sachalin stelt
een onderzoek in. De Japansche autoriteiten
achten net incident van des te grooter be-
teekenis, omdat het zich heeft voorgedaan
nadat twee Russische vliegtuigen op dezelfde
plek over de grens waren gevlogen.
Russische wapenaankoopen in
Duitschland.
Delegatie van militairen en technici te Berlijn.
BBRLIJN. 16 Maart. Uit zeer betrouwbare
bron wordt vernomen dat op he toogenblik een
groep Russische militairen en technici onder
leiding van den artilleriegeneraal Savchenko een
onderzoek instelt naar de mogelijkheid wapens
van Duitschland te koopen. Bevestigd wordt dat
de opdrachten hoofdzakelijk aan Krupp zouden
worden verstrekt maar enkele ook aan de Skoda-
werken.
Ook wordt vernomen dat een groep luchtvaart
deskundigen van het Russische leger bezoeken
aflegt aan de voornaamste Duitschevliegtuig-
fabrieken, maar men is er niet zeker van of dit
is om orders te geven aan de Duitsche vliegtuig
industrie of alleen om de Duitsche productie
methodes te bestudeer en. Deze deskundigen
maken deel uit van een uit honderdtwintig per
sonen bestaande delegatie, die onlangs in
Duitschland is aangekomen onder leiding van
den volkscommissaris voor de scheepvaart
Tevosyan. (United Press).
Duitschland en een defensief
verhond der Noordelijken.
Te Stockholm heeft mogelijke Duitsche
deelneming de aandacht.
De mogelijkheid dat Duitschland zal trach
ten deel te nemen aan het voorgestelde defen
sieve verbond tusschen Noorwegen, Zweden
en Finland wordt volgens Reuter in niet-
officieele politieke kringen te Stockholm be
sproken.
De zinspeling dat veranderingen in de positie
van Duitschland in Scandinavië te Stockholm wor
den verwacht, wordt gemaakt in een artikel van
„Stockholm Tidningen", dat na te hebben gewezer
op suggesties in de Britsche pers, dat Scandïnavi
thans in de Duitsch-Russische sfeer is betrokken
schrijft: „Het i.s moeilijk te zeggen of dat werke
lijk de bedoeling van Berlijn is, doch wij hebben
alle reden te vragen of wij niet een dergelijke
consequentie moeten verwachten".
De Lente klopt weer aan de deur
Met nieuwen geur en nieuwe kleur
DE ZWARE VREDE IS DOOR FINLAND DEFINITIEF AANVAARD. VRIJDAGMIDDAG
HEEFT HET FINSCHE PARLEMENT NA EEN DEBAT VAN iy2 UUR EN NADAT DE ZITTING
HERHAALDELIJK WAS ONDERBROKEN, HET FINSCH-RUSSISCHE VERDRAG MET 145
TEGEN 3 STEMMEN GERATIFICEERD. DE NOODZAKELIJKE MEERDERHEID VAN VIJF
ZESDEN WAS HIERMEDE RUIMSCHOOTS OVERSCHREDEN.
De plaats van bijeenkomst van het pari ement was geheim gehouden en publiek
werd niet tot de zitting toegelaten. Bekend was alleen, dat deze te Helsinki
plaats had.
De uitslag der stemming werd niet on middellijk bekend gemaakt, evenmin als
de juiste tijd, waarop de ratificatie geschiedde.
De bijeenkomst werd bijgewoond door 148 van de 200 leden. De 52 andere
afgevaardigden zijn nog in militairen dienst.
Ondanks de geheimzinnigheid, waarmede
de parlementszitting omgeven was verneemt
United Press uit betrouwbare bron dat de
voorlezing der vredesvoorwaarden en het voor
stel van president Kallio tot ratificatie leidden
tot stormachtige debatten leidde.
Minister-president Ryti. die omringd was
door de leden van het kabinet, had geruimcn
tijd noodig voor de verdediging van het ver
drag en voor de uiteenzetting aan de oppositie
van de noodzakelijkheid een dergelijke vrede, in
weerwil van de strengheid der voorwaarden,
te sluiten.
In het voorstel van president -"Kallio tot ratifica
tie van het verdrag werd gezegd: „Sedert het uit
breken der vijandelijkheden heeft de Finsche re
geering steeds uiting gegeven aan haar wensch
tot herstel van den vrede. Op 6 Maart leidde dit
tot het vertrek van een delegatie, bestaande uit
Ryti, Paasikivi, Walden en Vojemaa, naar Moskou.
De onderhandelingen duurden tot 12 Maart, op
welken dag de regeering bevel gaf de vredes
voorwaarden te aanvaarden ep een verdrag te tee
kenen. Dit geschiedde op den avond van den 12den
Maart: het Vredesverdrag werd onmiddellijk van
kracht, doch de vijandelijkheden eindigden den
volgenden dag te 11 uur Zweedsche tijd. Volgens
artikel 33 van de grondwet is voor een definitieve
overeenkomst de voorafgaande ratificatie van het
vredesverdrag door den landdag noodig. Ik stel u
voor tot deze ratificatie over te gaan. De commis
sie van buitenlandsche zaken had verklaard, dat
het onder de bestaande omstandigheden noodzakelijk
,Op uurwerk gebied,
heeft VAN NIEL z'n weerga niet"
GROOTE HOUTSTRAAT 86 TELEF. 10371
(Adv. Ingez. Med.)
CROOKES GLAZEN
absorbeeren schadelijke lichtstralen.
W. KUIPERS Zn.
OPTICIENS ZIJLSTRAAT 97
(Adv Ingez. Med.)
was de goedkeuring aan te bevelen van de voor
waarden.
Ryti's pleidooi.
Minister-president Risto Ryti heeft in zijn
rede voor het parlement gezegd, dat om vrede te
sluiten vaak meer moed en initiatief noodig is
dan om een oorlog te beginnen. Wanneer een
oorlog begint, kent men over het algemeen de
eigen middelen en die van den vijand.
Daaruit kan men dan de kansen en gevaren af
leiden, die verband houden met de schatting van
mogelijke opofferingen. Wanneer de oorlog evenwel
aan den gang is volgen de vijandelijkheden haar
eigen wetten en doen zich altijd de verrassingen
voor, dat de eene partij vrede wenscht en de andere
niet. Het kan evenwel ook voorkomen dat op een
zeker oogenblik de beide strijdende partijen vrede
wenschen en wanneer een dergelijk oogenblik komt,
moet men de gelegenheid moedig aangrijpen.
Finland, zeide Ryti, verkeert evenals de ge-
heele Westersche beschaving, nog steeds in het
grootste gevaar en niemand kan zeggen, wat de
dag van morgen zal brengen. Wij gelooven, dat
wij, door den vrede te kiezen, voor het oogenblik
op de beste wyze hebben gehandeld.
Ryti zeide dat niet om geallieerde hulp was ge
vraagd, omdat dat zeker zou beteekenen dat Fin
land in den grooten oorlog werd betrokken, waar
van het tooneel dan van het Westelijk front naar
Scandinavië zou worden verplaatst.
Bovendien was de aankomst van hulptroepen on
zeker wegens de weigering van Zweden en Noorwe
gen den troepen doortocht te verleenen. Inderdaad
werd de hulp te laat aangeboden om van eenig nut
te zijn. Slechts de toekomst zou bewijzen of Finland
juist of verstandig had gehandeld.
Ryti besloot: Met het zwaard in de eene en de
ploeg in de andere hand zonder verbittering jegens
iemand zullen wij ons nu spoeden naar het werk van
den wederopbouw, het herstel van de door den oor
log geslagen wonden, de handhaving en ontwikke
ling van onze geestelijke en materieele cultuur en
van onze sociale structuur, welke gebaseerd is op
het beginsel van het recht".
Naar Havas meldt, zal de president van Finland
over twee of drie dagen overgaan tot de ondertee-
kening der ratificatieoorkonde.
De typische oude bruggetjes aan het „Oude Delft", een bezienswaardigheid voor
vele bezoekers van Delft, worden van gemeentewege grondig nagezien en waar
noodig gerestaureerd.
(Na 106 dagen van verduistering
is in Helsinki de avondverlichting
weer hersteld.)
Meer dan honderd bange dagen
Bleef Helsinki onverlicht.
Als een voorzorg tegen slagen,
Uit de lucht op haar gericht.
Nu een eind kwam aan het wreede
Bommen-uit-de-lucht geweld,
Is, tezamen met den vrede
De verlichting weer hersteld.
Men vlucht niet meer naar een kelder,
Geen sirenes huilen meer.
En de lampen branden helder,
In Helsinki's stadsverkeer.
Maar in dien herstelden luister
Doolt de mensch nog tastend rond,
De gedachten zijn nog duister
En de harten zijn gewond.
In de smarten van ontwrichting
Van verliezen en van pijn,
Is die felle kunstverlichting
Een verlichting slechts in schijn.
Dit Weekeinde naar de
HET BLOEMENSPROOKJE IN DE
APOLLOHAL te Amsterdam
15-25 MAART. Eritrée 50 ct. (plus Sted. bel.)
Open van 9—23 uur.
Tramlijnen 3, 24, 25. Buslijn E.
(Adv. Ingez. Med.)
VOORJAAR 1940
DAMESCONFECTIE - PELTERIJEN
HAARLEM GR. HOUTSTR. 19
(Adv. Ingez. Med.)
Scheepsramp eischt vermoedelijk
41 slachtoffers.
Japansch schip aan de Koreaansche kust
kust vergaan.
SEOEL, 15 Maart. Men gelooft dat 41 opva
renden verdronken zijn van het Japansche s.s.
„Yokosan Maroe", dat ter hoogte van Toeiyoe
(zuidelijk Korea) gistermiddag is vergaan. Men
heeft elf lijken gevonden. Dertig opvarenden wor
den nog vermist en men vreest, dat zij verdronken
zijn. (Domei).
Sumner Welles weer te Rome.
Maandag in particuliere audiëntie bij
den Paus.
Sumner Welles is Vrijdagavond te Rome aan
gekomen. Hij begaf zich na aankomst direct van
het station naar zijn hotel. Hij was in gezelschap
van William Phillips, de ambassadeur der Ver-
eenigde Staten, met wien hij zich in zijn ap
partement terugtrok.
Het tweede bezoek van Sumner Welles aan
Rome trekt in de Italiaansche hoofdstad nog
grooter belangstelling dan het eerste. De Ameri-
kaansche staatsman zal Maandagochtend in
particuliere audiëntie door den Paus worden ont
vangen.
Door den Koning en Ciano ontvangen.
ROME, 16 Maart (Havas). Sumner
Welles is vanmorgen gedurende drie kwartier
door den koning in gehoor ontvangen. Ter
stond daarop begaf hij zich met den ambassa
deur der Vereenigde Staten naar het Paleis
Chigi, waar hij een. onderhoud had met graaf
Ciano.
Een kwartier na zijn aankomst in het paleis
arriveerde ook de Duitsche ambassadeur Von
Mackensen, die werd toegelaten tot het ver
trek, waarin Ciano confereerde met den afge
zant van President Roosevelt.
Het woord is aan
Comlesse Diane:
De lente is het geluk in de lucht.
Twee inzittenden gedood.
Vrijdagmiddag om 14.15 uur is een militair vlieg
tuig, een Northrup Douglas, op een hoogte van on
geveer 150 meter boven het vliegveld Ypenburg in
een vrille geraakt en op ruim 100 meter buiten het
veld neergestort.
De twee inzittenden werden op slag gedood.
Het toestel is bij aanraking met den grond in
brand gevlogen en geheel vernield.
De beide inzittenden waren de eerste-luitenant-
waarnemer H. F. J. N. Piasmans, en de sergeant
vlieger G. Nijhuis. Laatstgenoemde bestuurde het
neergestorte vliegtuig. De oorzaak van het ongeval
wordt nog nader onderzocht.
Eerste-luitenant-waarnemer H. F. J. M. Piasmans
is in 1912 geboren. Tweede luitenant werd hij 1
Augustus 1934 en eerste luitenant 1 Augustus 1938.
Vrijzinnig Democr. Bond
Mr. P. J. OUD
komt in Haarlem spreken over:
„OUDE EN NIEUWE
PROBLEMEN"
op Woensdag 20 Maart, in het Cem.
Concertgebouw, L.Begijnestr. Aanv.20.15 u.
INTRODUCTIES zijn verkrijgbaar aan de onder-
HAARLEM;0 Schoonoordlaan 10. Tel. 18827: Rijks-
straatweg 329; Tempeliersstr. 45. O VERVEEN: Pr.
Hendriklaan 66, Tel. 16606. HEEMSTEDE: Voor
weg 7. BENTVELD: Langelaan 18.
(Adv. Ingez. Med.)
T~ïSCHOONMAAK!!
1^ MAAR.,. WIJ KOMEN TERUG
VAN
PAPIERHANDEL
103 GED. OUDE GRACHT 103
TELEFOON 11723
(Adv. ingez. Med.)
Zij, die zich met ingang van 1 April per
kwartaal abonneeren, ontvangen de in
Maart nog te verschijnen nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
HEDEN: 28 PAGINA'S.
R. P.: Lente. pag. 1
R. P.: Journaal van de week pag. 5
Mr. E. Elias: Van Frisco naar Cura
cao. pag. 3
Selma Lagerlöf is overleden, pag. 5
Mi-. E. Elias: Over Hollywood's Film
industrie. pag. 6
Van onzen Brusselschen correspon
dent: België na zes maanden neu
traliteit. pag. 6
Sport in 't kort pag. 7
Filmschouw pag. 8
J. H. de Bois: Litteraire Kantteeke-
ningen. pag. 8
Sjoerd Mertema: Klokken roepen in
stille nachten pag. 15
E. E. J.-P.: Mode uit de oude en
nieuwe wereld. pag. 16
v. H.: Pluk den dag; „Elly" pag. 17
P. Gasus: Lente pag. 17
Dr. P. H. Schroder: Boeken die
bleven pag. 18
A. J. D.: Corylopsis pag. 18
F. van Amstel: Het geschenk pag. 19
B. A.: Van Crinoline en Luifelhoed
pag. 20 en 21
J. H. V.: Dat is Holland. pag. 21
A. J. D.: Het sprookje van de Lente.
pag. 21
J. H. de Bois: De Zuidelijke Lente
en de kunstenaar pag. 22
L. B.: Van herberg tot modern hotel
pag 22
A. J. D.: Vader Nandoe en zijn fa
milie pag. 23
B. K.: Wij en de volken in den trein.
pag. 25
Schaakrubriek pag. 26
K. de Jong: Tweede avond Beetho-
vencyclus pag. 26
Laatste Berichten op pagina 10
