SCHAAKRUBRIEK. 1550.- FIAT BALILLA Fa. GEBR. BEEKMAN ZATERDAG '16 MAART 1940 HA ARE EM'S DAG EE AD 26 Oplossingen, bijdragen, vragen, enz. te zenden aan den Scbaakredacteur van Haarlem's Dagblad, Groote Houtstraat 93, Haarlem. PROBLEEM No. 1033, R. Sahlberg (Stockholm). \mm. Mat in twee zetten. Stand der stukken: Wit: Ka7, Db4. Td7, Te6, Lc2, Lg7, Pf3, Ph3, d3. Zwart: Kf5, Th6, Pc5, Pe2. „In het leven is 't als in het schaakspel: Wij maken een plan, dit is echter afhankelijk van dat gene, wat in het spel de tegenstander, in het leven het lot, zal gelieven te doen." SCHOPENHAUER. ONZEN THEORIE-CURSUS Zetten wij voort, aan de hand van PARTIJ No. 956. Eerste matchpartij, gespeeld te Haarlem, 4 Ja nuari 1940. Wit: Zwart: K. A. Ploeg, E. J. Akkerboom, (Haarlem). (Haarlem). ITALIAANSCHE PARTIJ. 1. e2e4 e7e5 2. Pgl—f3 Pb8—c6 3. Lflc4 Lf8c5 a) 4. c2c3 b) Pg8—f6! c) 5. d2d4 d) e5xd4 e) 6. c3xd4 Lc5—b4ff) 7. Pblc3 g) d7d5 h) 8. e'4xd5 Pf6xd5 9. 0—0 Lc8—e6i) 10. Pf3—g5j) Pd5xc3 11. Ddl—el Dd8xd4 12. Lc4xe6 0—0 13. Le6—1"5 g7—g6 14. Lf5c2 Pc3xa2 15. Pg5-e6 Lb4xel 16. Pe6xd4 Fc6xd4 Slachtoffer van het oorlogsgeweld. doch Icon nog naar Kilehattan Het Engelsche tankschip „Imperial Transport" werd door een Duitsche duikboot getorpedeerd, gesleept worden. Door de explosie werd het vaartuig vrijwel in tweeën gereten Wit geeft op. a). Deze, voor beide partijen correcte, speelwijze heet, sedert den Italiaanschen schaakschrijver Giambattista' Lolli (1763) Giuoco piano of Italiaansche partij, d.w.z. „eenvoudig" of „kalm" of „juist spel". Beide partijen hebben thans hun Ko- ningslooper ontwikkeld tot den aanval op de punten f2, respectievelijk i"7. Wit geeft nu keuze uit vele goede voortzettingen. b). Giuoco piano (kalm spel). Met dezen zet wordt de z.g. klassieke aanval in geleid, met de bedoeling 4. d2d4 te spelen en het centrum te vormen. Die voortzetting was dan ook algemeen gebruikelijk, totdat Aljechin in een partij tegen dr. Tarrasch (BadenBaden, 1925), in plaats van de oude (door Damiano in 1512 aangegeven) verdediging (4. Pg'8f6) 4. Lc5b6; 5. d2—d4, Dd8—e7: 6. 0—0, Pg8—f6 speelde. Een zeer rustige ontwikkelingszet is 4. d2d3, waarna dikwijls aan beide zijden de ontwik keling symmetrisch geschiedt, b.v. 4. d7d6; 5. Lel—e3, Lc5—b6: 6. Pbl—d2, h7—h6; 7. Pd2fl, P|>8f6; 8. b2—h3. Pc6—e7; 9. Pfl—g3. enz., welke"speelwijze met den naam Giuoco pianissimo werd bestempeld. Later komen er echter dikwijls verwoede gevechten uit voort. Speelt men 4. Pbl—c3, Pg8—16; 5. d2—d3, d7—d6 (welke zetten dikwijls in omgekeerde volgorde worden uitgevoerd), dan ontstaat de zoogenaamde nor maalstelling dezer opening. Aanvallend, maar niet aan te bevelen, is 4. d2d4, een pionoffer, en na 4.e5xd4; 5. c2c3. Door Dr. Max Lange (18321899) werd aanbevolen 4. 00. Ten slotte de voortzetting 4. b2b4, het Evansgambiet, genoemd naar den ka pitein van de Engelsche Marine W. D. Evans (1790 1872), welke opening tot zeer levendig spel kan leiden, indien het gambiet wordt aangenomen. c). Het beste antwoord (afkomstig van Damiano, 1512), omdat Wit belet wordt het centrum blijvend te bezetten. Het antwoord 4. Dd8:e7 (Lopez, 1561), is speelbaar (5. d2d4), maar 4, Dd8—£6 is niet aan te bevelen (5. d2d4! Zeer passief zijn 4.d7d6 (door Pon- ziani, 1782, aanbevolen) en 4.Pg8e7. De tegenaanval 4.f7f5 maakt den zwarten Koningsvleugel open, is derhalve gevaarlijk, echter tevens kansrijk voor Zwart. d). Het beste, omdat in elk geval getracht wordt het centrum te bezetten. Door 5. d2d3 ontstaat weder het Giuoco pianissimo. Gewaagd is 5. 00, wegens 5.Pf6xe4. e). Zwak is 5.Lc5b6 wegens 6. d4xe5, Pf6—g4 (Pf6xe4?; 7. Ddl—d5); 7. Lel—g5, Lb6xf2t (Pg4xf2?8. Ddl—d5); 8. Kei—e2, f7—16: 9. e5x£6, g7xf6; 10. Lg5—f4, Lf2—b6; 11. Ddl—d5, enz. f). Veel beter dan Lc5b6, omdat Wit dan het centrum beheerscht. g). Dezen zet achtte men oorspronkelijk slecht, totdat Steinitz hem weder aanbeval; er kunnen levendige combinaties uit ontstaan. Zeer goed ook is 7. Leld2. De z.g. Krakauer-variant 7. Keifl (oorspronkelijk afkomstig van Lord, tournooi Lon den 1883) geeft zoowel voor Wit als voor Zwart kansrijk spel, maar is zeer ingewikkeld. De theorie daarover is te danken aan H. Bartmanski. lid van de schaakclub te Krakau, 1909. h). Om het centrum aan te tasten, wat ook zeer goed en o.i. met minder risico, kan geschieden door 7.Pf6e4. De tekstzet werd gespeeld in de beroemde partij Steinitzv. Bardeleben (Hastings, 1895). Op 7.d7c!6 antwoordt Wit zeer sterk 8. d4d5 en op 7.00 volgt 8. e4e5. i). Na 9.Lb4xc3; 10. b2xc3, 0—0; 11. Tflel!, Lc8e6 volgt 12. Pf3g5 en Wit staat het beste. Ook 9.Pd5b6 is goed (10. Tflel Lb4e7). j). Hier moest 10. Lelg5! geschieden (f7f6; 11. Tflel). Op 10.Lb4e7 volgt dan een algemeene ruil der officieren en na 14. Tflel staat Wit zeer goed. Door dezen zet (Pf3g5) geeft Wit meteen de leiding uit handen en hoe hij ook verder zou voortzetten, steeds blijft hij een officier en een paar pionnen in het nadeel. OPLOSSING PROBLEEM No. 1021. (E. L. Pradignat, 1832—1912). Stand der stukken: Wit: Ka5, Ddl, Tel, Tg4, Lh7, Lh8, Pb6, Pf4, b3, dB, g3. Zwart: Kf5, Tc4, Lh5, Pe4, Pg6, b4, b5, d7, h6. 1. Pf4e6, enz. Goed opgelost door: Th. Kan, t.e Driehuis; E. J. Akkerboom, H. W. v. Dort (t), J- Hillebrand,F. W. Hoogerbeets, J. ten Hove, J. v. Lunenburg en C. Warlé, allen te Haar lem; C. de Vries, te Heemstede; K. Siegerist, te Santpoort. CORRESPONDENTIE. Beverwijk. L. C. In een probleem leidt één zet, de sleutelzet, tot het doel. 1. Lh7—g8 faalt na 1. Pg6xh8. Na 1. Tg4g5j (een correct probleem laat zich niet oplossen door schaakgeven op den eersten zet). h6xg5; 2. Lh7xg6f, is Zwart niet mat, wegens Lh5xg6. Men moet steeds de beste zetten spelen voor Zwart. Haarlem. A. W. F. 1. Pf4—h3 faalt na 1. Tc4—c5. C. F. W. 1. Pb6c8 faalt na 1. Tc4xc8. WATERPOLO DE BONDSCOMPETITIE. De D.W.R.-zeventallen staan er goed voor. De bondswintercompetitie begint naar het einde te loopen. Van a.s. kampioenen is nog niet veel te zeg gen, echter wel dat D.W.R.-zeventallen, zooals ze er thans voorstaan in hun afdeeling een goede kans maken op de bovenste plaats. De D. W., R.-dames staan momenteel tweede. H. Z. P. C. tnoet nog in Haarlem op bezoek ko men; in eigen bad zijn de Haarlemsche dames zeer sterk. H. Z. P. C. krijgt verder nog de be kerwinnares de Otter uit Hilversum op bezoek; deze wedstrijd zal voor de Haagsche dames moeilijk zijn, zooals uit onderstaand lijstje blijkt gesp. gew. gel. vrl. pnt. v.-t. H. Z. P. C. 6 3 2 1 8 19—8 D. W. R. 6 3 2 1 8 12—8 Otter 7 3 2 2 8 19—12 A. D. Z. 6 3 0 3 6 9—15 H. D. Z. 6 0 15 1 6—22 In de A-afdeeling van de heeren staat D.W.R. bovenaan met 1 punt voorsprong op het IJ, dat echter een wedstrijd minder heeft gespeeld. D. W. R. moet nog spelen tegen Star in Hilversum; Het IJ krijgt nog de Utreehtsche ploegen van U.Z.C. en D.K.R. op bezoek. Spanning zal er tot het einde wel zijn, want de stand is thans: gesp. gew. gel. vrl. pnt. v.-t. D. W. R. 9 7 0 2 14 45—22 Het IJ 8 6 1 1 13 43—18 U. Z. C. 8 4 2 2 10 22—15 Star 8 2 4 2 8 20—25 D. K. R. 8 1 0 7 2 20—48 A. Z. 7 0 1 6 1 15—37 In de B-afdeeling staan H. Z. P. C. en S.V.H. nog gelijk met ieder twee verliespunten. De ploeg van H. P. C. uit Heemstede staat met 5 punten midden in het ranglijstje. gesp. gew. gel. vrl. pnt. v.-t. H. Z. P. C. 8 7 0 1 14 65—11 S.V. H. 6 5 0 1 10 22—15 Zian 6 3 1 2 7 16—21 H. P. C. 7 2 1 4 5 11—26 R. Z. C. 7 1 0 6 2 8—25 Poelmeer 6 1 0 5 0* 1134 2 straf punten. Dat de Nereus-dames tot de sterkste zevental len in de damesklasse behooren, bewezen zij, door met 100 van Haarlem 2 te winnen. Steeds werken de Zaansche dames zich hooger op; wij zien in de Zaansche ploeg de a.s. kampioene, vooral omdat ze tegen Haarlem 1 en D.W.R. 2 nog thuiswedstrijden krijgt te spelen. De heeren van Nereus verloren tegen een uit stekend spelend V. Z. V. Met 101 werden de kampioenen van het vorige jaar geslagen. De Velsenaren zijn practisch kampioen, daar ze uit den uitwedstrijd tegen Nereus nog 1 punt moe ten behalen, om Haarlem 1 onder zich te hou den. gesp. gew. gel. vrl. pnt. v.-t. V. Z. V. 1 7 6 0 1 12 10—17 Haarlem 1 5 3 0 2 6 17—13 H. V. G. B. 1 7 2 2 3 6 24—22 Nereus 1 6 2 1 3 5 14—34 HP. C. 2 70343 17—26 De beide wedstrijden voor de derde afdeeling eindigden weer in nederlagen voor de hekken sluiters D.W.R. 3 en de Ham, die resp. met 4—1 en 40 van H. P. C. 4 en Haarlem 3 verloren. gesp. gew. gel. vrl. pnt. v.-t. Haarlem 3 7 6 0 1 12 29— 8 H. V. G. B. 3 7 5 0 2 10 34—12 H. P. C. 4 6 4 0 2 8 22—11 De Ham 5 0 0 5 0 3—27 D. W. R. 3 5 0 0 5 0 1—31 K, Z. stuurde V.Z.V. 3 met een onverwachte 30-nederlaag het water uit, waarmede de Be verwij kers aan de Haarlemsche ploeg van de Watertrappers een groote dienst hebben bewezen. Deze nieuweling in de Haarlemsche competitie staat thans onbedreigd alleen bovenaan. Het programma voor Zondag is als volgt: Haarlem 4Water trappers. D. W. R. 2—V. Z. V. 2. H. P. C. 4—Haarlem 3. COMPETITIE EERSTE KLASSE B. De uitslag van den te 's-Gravenhage gespeelde wedstrijd H.Z. en P.C.—R.Z.C. is 12—1 in het voor deel van H.Z. en P.C. ZWEMMEN DE 6e ONTMOETING VAN DE ZWEMCOMPETITIE. Op Zondag 17 Maart zal door de Heemsteedsche Poloclub de zesde zwemcompetitiewedstrijd in het Sportfondsenbad te Haarlem worden georganiseerd. Op het programma staan ditmaal de 66 2/3 M, borstcrawl voor heeren nieuwelingen, de 66 2/3 M. schoolslag voor heeren junioren en de 100 M. rug- crawl voor heeren nieuwelingen. Het zal op deze wedstrijden wel spannen, daar om het kampioenschap van de heeren nieuwelingen zal beslist worden. De borstcrawl en de rugcrawl vormen de laatste 50.000 ARBEIDERS VINDEN IN DE FIAT FABRIEKEN REGELMATIG WERK. Het nieuwste product dezer enorme fabrieken, de nieuwe luxe Fiat Balilla, is speciaal geconstrueerd om aan de zware eischen van het huidige snelverkeer te voldoen. Snel acceleratie-vermogen, vaste wegligging, gepaard aan een uiterst laag benzineverbruik - 1 LITER OP 12 K.M. - vind U nergens zoo frappant vereenigd als in deze nieuwe luxe Fiat Balilla. De nieuwe verfraaide en meer robuste carrosserie biedt aanmerkelijk meer ruimte, waardoor tevens volmaakt comfort verzekerd is. Voor nadere inlichtingen of een proefrit wende men zich tot den importeur J. Leonard Lang, Stadhouderskade 114, Amsterdam, Telef. 27100, De agente voor Haarlem en Omstreken HAARLEM BLOEMENDAAL Telef. 14160 22165 (Adv. Ingez. Med.) nummers van deze klasse. De leiding in deze klasse heeft momenteel de Z.C. Haarlem en als er ditmaal geen bijzondere verrassingen voorkomen, zal deze yereeniging wel met de eere-plaats gaan strijken. De tweede plaats wordt ingenomen door de bin nenkort jubileerende vereeniging H.V.G.B. en als derde fungeert de Velser Zwemclub. De stand in deze klasse is thans: Z.C. Haarlem 1082 punten, H.V.G.B. 1149.2 pnt., V.Z.V. 1155 pnt., H.P.C. 1171.1 pnt., Nereus 1216.7 pnt. en D.W.R. 1220.9 pnt. Het nummer schoolslag geldt voor de junioren klasse Hierin valt de beslissing op Zondag 14 April tijdens de 6e en laatste ontmoeting. De stand in deze afdeeling is thans: H.V.G.B. 861.1 pnt., D.W.R. 870.1 pnt., Z.C. Haar lem 871.1 pnt., H.P.C. 900.7 pnt., V.Z.V. 919.2 pnt. en Nereus 926.5 pnt. Het grootste evenement van Zondag zal onge twijfeld worden de laatste serie van den schoolslag als T. Sanger (H.V.G.B.), A. C. de Bruijn (H.P.C.), J. van Hemsbergen (Haarlem), J. Kerkhoff (D W.R.) en J. Ketelaar (H.V.G.B. den strijd zullen aanbinden. VOETBAL IN HET NOORDEN GEEN VOETBAL. In verband met den zwaren sneeuwval in de noor delijke provincies zijn de wedstrijden in afdeeling vijf voor a.s. Zondag allemaal uitgesteld. RASJIE-HERDENKING. Naar aanleiding van het feit, dat het dit jaar 900 jaar geleden zal zijn, dat de beroemde Bijbel- en Talmoedcommentator Rasjie in Troyes (Frank rijk) geboren werd, zal op Maandagavond 18 Maart a.s. ter herdenking van dit feit, Rabbijn S. Ph. de Vries Mzn., voor de leden der Joodsche Sociëteit te Haarlem spreken over: „Den aard van Rasjie's werk en de beteeken is daarvan voor alle tijden" Vocale medewerking wordt verleend door het koor van „Hassemeigim Besjierim" uit Amsterdam. De bijeenkomst vindt plaats in de vergaderzalen van de N.I. Gemeente, Lange Wijngaardstraat 14. Haarlem. VERGADERING BLOEMBOLLENCULTUUR. De afdeeling Heemstede van de Alg. Ver. voor Bloembollencultuur vergadert Donderdagavond 21 Maart in café ,,'t Hof van Holland". FEESTNUMMER VAN ..DE KNOR". Ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het Corps der leerlingen van de M. T. S. is „De Knor" het corpsblad in uitgebreiden vorm verschenen. De beschermheer dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, burgemeester van Haarlem schreef een voorwoord waarin hij het jubileerende corps hartelijk felici teert terwijl de directeur dr. ïr. G. de Gelder een overzicht geeft van de lotgevallen der M. T. S. in het afgeloopen tijdvak. Aardig is ook de groei van de M. T. S. in cijfers waaruit blijkt dat het aantal leerlingen in September 1919 46 bedroeg, tien jaar later 417 en weer 10 jaar later 564_. vuui eten intiuua dezei rubriek stelt de tieauttu ich met verantwoordelijk Van ingezonden stukken geplaatst oj niet ge plaatst wordt de kopij den inzender niet terug De beschamende vrede. Na Miinchen was er in ons land bij een gedeelte van ons volk groot enthousiasme. Ik zie nog de vlaggen wapperen. Ik denk nog aan de Groninger koek, de vruchten en de bloemen, die aan de be drijvers van dien „vrede" werden toegezonden. Na Moskou heb ik nog geen vlaggen gezien. Met instemming las ik het opschrift van het hoofdarti kel van R. P.: De harde vrede. Ik vraag mij echter af, of het opschrift niet had moeten luiden zooals hier boven staat. Misschien zelfs wel: de valsche vrede. R. P. schrijft in een vorig artikel: „Finland heeft de onafhankelijkheid voor zijn volk en de integri teit van het overgroote deel van zijn gebied be houden". En in het boven bedoelde artikel: „Dat dit een tweede München zou wezen wordt al weer. sproken door de berichten over een Noorsch statenverbond". „Met de positie van Tsjecho-Slo- wakije van 1938 is de huidige van Finland niet te vergelijken, omdat Rusland nog steeds aan de be dreigingen in het. Zuiden blijft blootgesteld". Mag ik hier eens. een minder optimistische ver wachting teg^pover stellen? Na 1938 waren de agressoren nog wel aan heel andere bedreigingen blootgesteld en toch hebben zij doorgezet, omdat vooralsnog tegen hun „dynamiek" zoowel het „oor logvoerende" als het neutrale ik bedoel dan natuurlijk: het bona fi.de neutrale Europa nu eenmaal machteloos is. Dat is nu gebleken en dat is het „beschamende". Generaal Weygand en de Turken? Wie garandeert, dat de laatsten niet bij zich zelf zullen denken: „hier in het Zuiden alleen tegen de Russen vechten? Dank je wel. Wij gaan maar liever naar Moskou en laten Generaal Wey gand in de kou of liever in de warmte staan?' Ik geloof er niets van, dat de Finnen onafhanke lijk zullen blijven Het is in het belang van de Russen om zoo spoedig mogelijk de Finnen als volk uit te roeien en samen met hun bondgenooten zwaren druk op Scandinavië uit te oefenen. Het is aan deze lieden waarlijk wel toevertrouwd om hun belang voor 100 pet. hoe heet dat ook weer: „totalitair"? te behartigen. En h'et Noordsche statenverbond? Welke waarborg is er, dat dit méér beteekenis zal hebben dan de comedievoor- stelling te Stockholm verleden jaar? Het kan wel zijn, dat er een Noorsch statenverbond komt, maar dat zal dan een verbond tegen de Wester- schen wezen. Na de gebeurtenissen van de laatste dagen is heel het Noorden weerloos tegen de agres soren geworden: zoo zie ik het tenminste. Natuurlijk is het het volste recht van R. P. om hier tegenin te brengen: dit zijn evenzeer gratuite beschouwingen; wij weten er tenslotte niets van. Accoord. Ook zou ik niets liever willen dan dat R. P. gelijk kreeg en niet ik. Maar dan komt mijn vraag: is het goed om in uw knappe artikels de lezers enkel maar de voor hen inderdaad aan genamer optimistische beschouwingen voor te leggen? Hier rijst de ontzettende, tenslotte niet meer te cntloopen, kwestie: of onze generatie zich sedert 1919 eigenlijk niet voortdurend en op elk gebied gepaaid heeftmet illusies?? Maar daar kan ik natuurlijk -iet op ingaan. Ik dank de hoofdredacteur voor de aanmoediging om deze bedenkingen tegen zijn beschouwingen, die ik anders altijd zoo met belangstelling lees, te publiceeren. In deze sombere tijden wordt men dikwijls ter neer gedrukt door de gedachte: ik moet die belangstelling in mij voor de publieke dingen nu maar eens grondig uitroeien, want op dat. gebied zijn toch niets anders dan groote te leurstellingen te oogsten. Maar als men daar aan toe geeft, werkt men de overwinning van het obscurantisme in de hand. De publieke zaak kan alleen maar floreeren door publieke belangstel ling. J. S. BARTSTRA. Sommige artikels van hel vredesverdrag reeds zeer bedenkelijk. Zouden er ook geheime zijn? Dat de Finsche regeering en dat de Wester sehen de lichtzijden naar voren halen. zegt. na tuurlijk niets. Daar hebben zij waarempel wel re den voor! B ij s c h r i f t. Met den geachten inzender ben ik het eens, dat „wij er tenslotte niets van weten".... in zooverre dat niemand de toekomstige Europeesehe gebeurte nissen kan voorspellen. Zelfs de leidende staats lieden kunnen dat trouwens niet, zooals Chamber lain erkende toen hij den oorlog een gokspel noemde. Deze onzekerheid is in dezen tijd wel van de ergste beproevingen. Nu ziet de geachte inzender de gevolgen van den vrede in Finland somber in en ik heb licht punten meen en te ontwaren. Hij geeft daarbij de vrees te kennen dat ik illusies wek en stelt de vraag of onze generatie zich sinds 1919 eigenlijk niet voortdurend en op elk gebied daarmee ge paaid heeft. Maar dat geloof ik nu juist niet. Ik geloof dat het grootste deel onzer generatie na 1919 juist zoo weinig illusies gekoesterd heeft, dat het in sceptisme en ongeloof is verzakt en daardoor de prachtige kansen heeft bedorven die er geweest zijn. Ook heb ik steeds het gevoel dat de hoop en het vertrouwen in de ultime overwinning van het j goede, die mij zelf vervullen, dienstiger kunnen zijn aan het algemeen belang dan opsommingen van de slechte kar sen. Want de meeste menschen schijnen zelf geneigd te zijn, alleen die slechte kansen te zien. Velen loopen het gevaar daardoor ontmoedigd te raken en alle vertrouwen in de toe komst te verliezen. Aan overmaat van optimisme zal overigens vooral het Nederlardsche volk wel immer ten prooi vallen. Het is veeleer zwaartil lend dan luchthartig. Zwaartillend toont dr. Bartstra zich ten aanzien van dezen vrede ook. Hij gaat zelfs zoover te ver onderstellen dal „het Noordsche statenverbond een verbond tegen de Westersehen zou wezen en dat het Noorden weerloos tegen den agressor is ge worden". Dat is wel heel kras. Het Noordsdhe verbond zou zonder twijfel een veel sterker macht tegen een nieuwe Russische agressie vormen dan Fin land al is. En terwijl Zweden en Noorwegen nog volkomen onbeproefd zijn is het Finsche leger nog intact (zooals minister Tanner na het sluiten van den vrede met nadruk gezegd heeft) en heeft het zijn kracht bewezen. Hoe zou een Noordsch ver bond zich tegen de Westersehen kunnen keeren? Het karii niet anders dan een versterkte beveiliging tegen Rusland zijn. Duidelijk genoeg is buitendien lebleken, dat men van Duitsche zijde niets gevoelt /oor een oorlog in Zweden en Noorwegen, die de Duitsche erts-aanvoeren zou stopzetten. Dat men in Rusland de bedreiging in het Zuiden niet gering acht is eveneens wel aan den dag ge treden. De strijdmacht van generaal Weygand en het Turksche leger zijn trouwens elk voor zich veel grooter dan het Finsche leger, dat honderd dagen stand hield tegen een overmacht. Daarbij komt dat in het Zuiden Rusland's petrolenm-ge- bied bedreigd wordt, dat zijn spoorwegstelsel ge brekkig is en dat het na de in Finland gebleken inferioriteit van het R,oode Leger wel zeer be ducht moet zijn voor een oorlog op twee zeer ver van elkaar liggende fronten. Ongetwijfeld is het een Russisch belang, de Finnen als volk uit te roeien. Daar waren de Rus sen dan ook mee bezig. Maar het is hun niet ge lukt. Mag ik er aan herinneren, dat veertien da gen geleden de geheele wereldpers nog voorspelde dat de oorlog met den ondergang van Finland zou eindigen? Men heeft een tragedie voorzien die niet verwezenlijkt is en noemt nu dezen vrede de tra gedie. Hij is harddat is zeker. Maar de tra gedie die zoo algemeen verwacht werd is hij niet. Lang niet. En wie hebben het initiatief tot de on derhandelingen genomen? De Russenomdat zij niet in den grooten oorlog gewikkeld wensch- ten te worden! Bewijst dat hun neiging tot verdere agressie in Finland? Neen, eerder 't tegendeel. Hun groote plan is mislukt, zij hebben slechts een klein deel er van kunnen verwezenlijken en de zooge naamde regeering-Kuusinen hebben zij met hun plan tot bolsjewiseering van Finland moeten prijs geven. Er is een belangrijke vergelijking met München waarvan dr. Bartstra niet spreekt. Duitsehland was en is een geweldige militaire madht. Rusland is opnieuw de kolos met de leemen voeten gebleken en moet zichzelf daarvan bewust zijn. Met den geachten inzender geloof ik, dat een gedachten wisseling, als deze nuttig is. Ik zoif*er nog aan willen toevoegen dat het nog steeds de vraag blijft of er een groote oorlog te land zal losbar sten, dat nu wel onmiskenbaar gebleken is dat alle betrokkenen dien schuwen en dat het verzet tegen een massa-slachting, zooals wij die in 1914—1918 aanschouwd hebben, dus wel zeer sterk blijkt te zijn. De „Umwertung aller Werte" heeft niet alleen verlies maar ook winst gebracht. Die is niet nauw keurig te schatten en treedt ook niet in nieuws berichten op den voorgrond. Maar zij is er daarom niet minder en wellicht zal zij tenslotte de beslis- :ing brengen en niet het gemanoeuvreer der diplo maten of de machtshonger van Stalin. Er zijn groo ter machten dan dictators. R. P. OUDERAVOND VAN ZEGGELENSCHOOL. Op den onder leiding van het hoofd der school, den heer Kramer, gehouden ouderavond van de Van Zeggelenschool hield de heer G. van Hees, hoofd van de dag-openluchtschool, een causerie over „School en gezondheid". Na de pauze werd een film vertoond, die liet zien, hoe de kinderen hun dag in en buiten de openluchtschool doorbrengen. HOLLAND—AMERIKA LIJN. Zaandam 15 van Rotterdam naar New-York. ROTTERDAMSOHE LLOYD. Indrapoera (uitr.) 14 van Aden. MUZIEK. Beethoven-Cyclus der H. 0. V. Tweede Avond. De pianist Stefan Askenase was de solist op den 2den Beethovenavond der H.O.V., en wel in het 4de Pianoconcert. Eenige maanden geleden speelde Askenase in een voor de Afd. Haarlem van de M. t. b. v. T. gegeven recital o.a. Beethoven's Sonate op. 110. Wie uit zijn vertolking daarvan bepaalde gegevens geput zou hebben voor verwachtingen omtrent zijn interpretatie van het Concert op. 58 zou Vrijdagavond tot de conclusie hebben moeten komen, dat de reacties der menschelijke ziel tel kens verrassingen opleveren. Immers: van de zwoele weekheid zijner opvatting van op. 110 was in zijn voordracht van het Pianoconcert weinig of niets te bespeuren. Hij speelde het mannelijk, scherp omlijnd, krachtig of fijn, naar gelang van den wisselenden inhoud, en vooral in het eerste Allegro met superieure pianistiek en technische schittering. De hoorder kon het wellicht op en kele punten niet geheel met hem eens zijn: het Andante con moto werd een Adagio sostenuto; de tempowisselingen in het Rondo schenen grilliger dan noodig was. Doch men rrioest de doordachtheid zijner vertolking en de meesterlijke beheersching van al het technische evenzeer erkennen als het boeiende zijner voordracht. Die erkenning bleef dan ook niet uit. Men huldigde den kunstenaar die naar ik vernam, zijn solistische medewerking belangeloos verleende langdurig, en deze liet terecht den dirigent Toon Verhey deelen in de hem gebrachte ovatie. Toon Verhey's interpretatie van de Coriolan- Ouverture en van de Vijfde Symphonie toonde de zelfde gematigdheid in de keuze der tempi, die we bij de Pastorale konden opmerken. Die gematigd heid belette hem echter niet om den geest der Ouverture in al haar tragische grootheid te open- baten; om in de Symphonie bij den overgang van het Scherzo naar de Finale een geweldigen climax op te bouwen. Ook de vertolking der orkestwerken was volkomen doordacht en bleek zoo zorgvuldig mogelijk voorbereid te zijn. Dat Verhey's bedoelin gen niet steeds ten volle verwezenlijkt werden, ligt niet aan hem. Een verkeerde inzet, een on zuivere intonatie van een der blaasinstrumenten kan een moment storend werken; de relatief te zwakke bezetting van het strijkersensemble kan het klankevenwicht met de blazers benadeelen. Het laatste bleek b.v. in de reprise van het Scher zo, waar de pizzïcati der strijkers door de fagot geheel overstemd werden. Doch „men moet roeien met de riemen die men heeft", en dat Toon Verhey goed roeit behoeven we nu niet meer te herhalen. Twee bloemstukken werden den dirigent aange boden en het auditorium bleef hem na de uitvoe ring der Symphonie nog langen tijd toejuichen. K. DE JONG,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 22