Sovjet-Unie
wil neutraal blijven.
jai
Journaal aan de Week
Geen direct vooruitzicht
'4
ROODE STER
op het einde van den oorlog.
Z A i K D A 0 TO MAS5T 1940
n "A A ft EE M'S D A C B E A" D
5
Verdrag met Finland
gebaseerd op de
onafhankelijkheid
van dif land.
Jlede van Jiolatof iw&cfiet
Jiusslsche pademenf
Dc voorzitter van den Raad van Volkscom
missarissen en volkscommissaris van buiten-
landschc zaken der Sovjet Unie, Molotof, heeft
gisteravond in zijn redevoering tot het Sovjet-
parlement o.a. gezegd: „Wij moeten onze neu
traliteitspolitiek handhaven en ons onthouden
van deelneming aan den oorlog tusschen de
groote mogendheden".
Molotot was begonnen met te zeggen, dat er in
de afgeloopen vijf maanden veel voorbeelden zijn
geweest van een Fransch-Britsche vijandigheid
jegens de Sovjet Unie. De verwachtingen der Engel-
sche en Fransche machthebbers de Sovjet Unie te
gebruiken in den oorlog tegen Duitschland, zijn
niet in vervulling gegaan. De door de Sovjet ge
volgde politiek is duidelijk niet aangenaam voor
de Britten en Franschen, wier zenuwen niet goed
in orde zijn.
Sedert de laatste zitting van de Opperste Sovjets
hebben zich vele belangrijke beteekenisvolle ont
wikkelingen voorgedaan in de buitenlandsche aan
gelegenheden.
De oorlog in hot westen is beperkt tot toevallige
botsingen, in hoofdzaak ter zee en in de lucht. Het
is bekend dat de pogingen van Duitschland over
vrede te onderhandelen, door Groot Brittannië en
Frankrijk zijn genegeerd.
Er werd gezegd dat Groot Brittannië en Frank
rijk oorlog voeren om hun verplichtingen jegens
Polen na te komen. Het is thans volkomen duidelijk
dat hun bedoelingen zijn een volledige ter neder-
werping en verminking van Duitschland.
Molotof vervolgde: Groot-Brittannië heeft ge
weigerd reeds lang gegeven Sovjet-Russische op
drachten uit te voeren en deze vijandige houding is
ten slotte geculmineerd in de in beslag neming van
twee Russische schepen. De Britsche regeering heeft
getracht deze daden te rechtvaardigen door aan te
voeren, dat de goederen voor Duitschland bestemd
waren.
De Finsche oorlog.
Sprekende over den Finschen oorlog zeide Molo
tof: Wij streden niet slechts tegen Finsche troe
pen, doch tegen de gecombineerde strijdkrachten
van de imperialisten van een aantal landen, met
inbegrip van Groot-Brittannië en Frankrijk.
Na melding te hebben gemaakt van de voor
bereidingen voor de zending door de gallieerden
van 100.000 man ter hulpverleening aan de Finnen,
betoogde Molotof, dat een vijfde deel van de Zweed-
sche luchtmacht ter beschikking van Finland was
geplaatst. Hij voegde hieraan toe:
Militaire hulp voor Finland kwam niet al
leen van de geallieerden, doch ook van zekere
andere imperialistische landen, met inbegrip
van Italië en zelfs van dc Vcreenigde Staten.
Hij vervolgde: ondanks al deze inspanningen
hebben de kracht en vastberadenheid van het
Roode Leger den oorlog omgezet in een roemrijke
overwinning.
i. en Drogisten
(Adv. tngez. Med.)
Naar schatting bedraagt het aantal dooden aan
Finsche zijde niet minder dan 60.000 en het aantal
gewonden niet minder dan 250.000.
De werkelijke reden voor hulp aan Finland van
de zijde van Groot-Brittannië en Frankrijk is dat
Finland gereed was als basis voor militaire opera
ties tegen de Sovjet Unie.
Erkenning der Finsche onafhankelijkheid.
Overgaande tot een bespreking van het
vredesverdrag zeide Molotof, dat dit verdrag
gebaseerd is op de erkenning der Finsche on
afhankelijkheid naar binnen en naar buiten.
Sovjet Rusland, zeide spreker, had de macht ge
heel Finland te bezetten, doch dat „wij van deze
■ipacht geen gebruik hebben gemaakt zooals
iedere andere groote mogendheid zou hebben ge
daandoch dat wij ons tot een minimum hebben
bepaald.
Wij moeten ons schrap zetten tegen alle pogin
gen het zoojuist gesloten vredesverdrag te schenden.
Dergelijke pogingen zijn door Finland en ook door
Noorwegen en Zweden gedaan onder het voorwend
sel van een militair defensief bondgenootschap.
Het is niet moeilijk te begrijpen dat deze pogin
gen gericht zijn tegen de Sovjet Unie en ingegeven
zijn door een verlangen naar wraak.
Een deelneming van Noorwegen en Zweden
aan een bondgenootschap met Finland zou een
afzien van hun traditioneele neutraliteitspoli
tiek behelzen en het begin zijn van een nieuwe
buitenlandsche politiek, waaruit de Sovjet
Unie slechts duidelijke conclusies zou kunnen
trekken.
De geruchten, dat de Sovjets eenige aanspraken
zouden hebben doen gelden op havens in Zweden
en Noorwegen zijn niet waard te worden tegenge
sproken.
De betrekkingen met Turkije en Iran zijn be
paald door niet-aanvalsverdragen en wij zijn vast
besloten onze verplichtingen na te komen aldus
spreker. Ten aanzien van Roemenië zeide Molotof:
Wij hebben geen niet-aanvalspact met Roemenië,
dit is te verklaren uit het bestaan van een niet ge
regeld geschil over Bessarabië, welks inbezitne
ming door Roemenië nimmer door de Sovjet Unie
werd erkend.
Hoewel wij nimmer dc kwestie hebben opge
worpen het door oorlog terug te krijgen.
Dus is er geen enkele basis voor eenige achter
uitgang van de Sovjet-Roemeensche betrekkingen.
Japan moet er zich van bewust zijn dat de
Sovjet Unie geen enkele schending harer be
langen zal dulden. Slechts indien dat wordt
begrepen, kunnen de Russische; betrekkingen
met Japan op bevredigende wijze tot ontwik
keling komen.
In Syrië en het naburige oosten bestaat een wan
trouwen over de activiteit der oostelijke legers van
de westelijke mogendheden onder leiding van gene
raal Weygand. Wij moeten waakzaam zijn tegen-
'over alle pogingen deze troepen te gebruiken voor
jegens de Sovjet Unie vijandige bedoelingen. Hun
moet duidelijk zijn, aldus spreker, dat het gevaarlijk
is met vuur te spelen.
De betrekkingen met de Vereenigde
Staten.
Molotof zeide ten slotte: Onze betrekkingen met
de Ver. Staten zijn in den laatsten tijd niet ver
beterd- Tevens zijn ze niet slechter geworden, tenzij
wij het z.g. moreele embargo tegen de Sovjet Unie
in beschouwing nemen, dat, nu de vrede met Fin
land is gesloten, ontbloot is van iedere beteekenis.
Wij moeten onze neutraliteitspositie hand
haven en afzien van deelneming aan den oorlog
tusschen de groote mogepdheden. Deze politiek
dient niet alleen de belangen der Sovjet Unie,
doch oefent ook een beperkenden invloed op
pogingen den oorlog in Europa te doen ont
branden en te verspreiden.
Stalin, Worosjilof, Litwinof waren bij deze rede
voering aanwezig, evenals de Duitschc ambassa
deur, Von der Schulcnburg.
Bij het begin van de zitting stelde dc voorzitter
Andrejef voor een minuut stilte in acht te nemen
ter eere van de „helden, die vielen bij de verdedi
ging van Leningrad".
Na de rede van Molotof heeft de Opperste Sovjet
een resolutie aangenomen, volgens welke ,,in ver
band met de volkomen helderheid van Molotof's
rapport van debat afgezien en de buitenlandsche
politiek der regeering goedgekeurd wordt".
Een vernuftige boer in De Lemmer
Sprak „Geen koe is zoo wild, of ik tem 'r.
Bij een pijp Roode Ster
Schopt ze niets meer omver
En ik vul rustig rookend mijn emmer".
Zeldzaam zacht en
licht in de pijp!
(Adv ingez. Medj
ROOSEVELT:
Informaties van Welles op het geschikte
oogenblik echter van groote waarde.
Sumner Welles heeft geen vredesvoorstel
len uit eenige bron ontvangen, noch mij terug
gebracht. Zelfs hoewel er voor direct gering
vooruitzicht bestaat op de vestiging van een
rechtvaardigen, stabielen en duurzamen vrede
in Europa, zullen de Inlichtingen, welke als
resultaat van de missie van Welles ter be
schikking van deze regeering staan, ongetwij
feld van de grootste waarde zijn, wanneer dc
tijd komt voor dc vestiging van een zoodanigen
vrede.
Roosevelt vervolgde met te zeggen, dat zijn
woorden juist betcekenden, wat zij zeiden: „Er
is voor direct een gering vooruitzicht op een
een einde van den oorlog".
De president herhaalde dat Welles noch gemach
tigd was verplichtingen aan te gaan of dat gedaan
had, waardoor de Ver. Staten zouden worden ge
bonden, noch dat Welles de bevoegdheid had voor
stellen namens de regeering der Vereenigde Staten
aan te bieden of zulks had gedaan. De door Welles
verkregen inlichtingen zouden voor de regeering
der Vereenigde Staten van het grootste belang zijn
bij haar buitenlandsche betrekkingen.
Roosevelt vervolgde dat al hetgeen door de re-
geeringen van Jtalië, Duitschland, Groot-Brittannië
en Frankrijk was medegedeeld aan Welles door de
regeering der Vereenigde Staten als volkomen ver
trouwelijk zou worden beschouwd.
De president sprak van de mogelijkheid, dat „in
zekére gevallen" het bezoek van Welles zou kun
nen bijdragen tot een beter begrip en vriend-
schappelijker besprekingen tusschen de Vereenigde
Staten en de landen, welke hij had bezocht.
De missie, aldus voegde de president hieraan
toe, had door persoonlijk contact en besprekingen
een- „verheldering" gebracht in de betrekkingen
tusschen de Vereenigde Staten en de Europeesche
naties.
Welles opnieuw bij Roosevelt.
Sumner Welles heeft zich Vrijdag, in gezelschap
van Huil, opnieuw naar het Witte Huis begeven om
zijn besprekingen met Roosevelt voort te zetten.
WEER EEN AANVAL OP EEN
ENGELSCH CONVOOI.
Trauier lot zinken gebracht.
DUITSCH VLIEGTUIG VERMIST.
De Britsche Admiraliteit deelt mede dat vijan
delijke vliegtuigen Vrijdag opnieuw geprobeerd
hebben Engelsche convooien op dc Noordzee aan
ie vallen. In het eerste geval geschiedde dc aanval
door een enkel vliegtuig, in het tweede geval wer
den slechts twee bommen uitgeworpen.
Het is niet bekend hoeveel vliegtuigen daarbij
betrokken waren. Beide bommen zijn in zee te
recht gekomen zonder schade aan tc richten. In
beide gevallen werd de vijand verdreven zonder
eenige schade te kunnen aanrichten.
Het Duitsche Nieuwsbureau geeft de volgende
lezing:
„Ook op 29 Maart hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen niettegenstaande moeilijke weersom
standigheden, hun verkenningsvluchten boven de
Noordzee voortgezet. In de avonduren stieten de
vliegtuigen op een convooi, dat werd aangevallen.
De kustartillerie en het scheepsgeschut opende een
levendig vuur. Een der begeleidende kruisers werd
door verscheidene bommen getroffen en een koop"
vaardijSchip, dat in het convooi voer werd tot zin
ken gebracht.
Tengevolge van het slechte zicht kon het resul
taat van andere aanvallen niet worden vastge
steld. Êen vliegtuig wordt vermist".
Een Reuterbericht uit Londen meldt nader dat
acht Duitsche vliegtuigen den Schotschen trawler
„Princess Royal" met machinegeweervuur hebben
bestookt en dat twee bommen bij den voorsteven
vielen. De trawler kon een haven bereiken, doch
het voorschip lag diep in het water. Twee opva
renden waren licht gewond.
Gezicht op het Kremlin, waar de „Opperste Sovjet" bijeengekomen is.
Groote zeeslag op komst?
Britten en Duitschers concentrecrcn eenheden
nabij de Scandinavische wateren.
Henry Bidou schrijft in het Fransche blad
„Intransigeant" dat sinds eenige dagen de
oorlog ter zee zich snel ontwikkelt in een
richting, 'die bijna niet anders kan eindigen
dan met een vlootbotsing in grooten stijl.
De torpedeering van de „Heddernhetm". aldus
Bidou, was voor Duitschland een verschrikkelijke
verrassing, aangezien zij zich voordeed op een
weg, dien de Duitschers veilig waanden en die
tevens de weg is, waarlangs het ijzererts wordt
vervoerd. Onmiddellijk werd aan alle Duitsche
schepen in die wateren bevel gegeven naar de
naastbijzijnde haven te varen. Dit bevel was nood
lottig. De ..Edmund Hugo Stinnes" ontmoette
door dit bevel op te volgen een duikboot, die
hem tot zinken bracht.
Voortgaande schrijft Bidou: Hot is zeker dat
een Engelsche vloot torpedobootjagers zich op
het oogenblik aan de grens van de Scandinavi
sche wateren bevindt en een bericht uit Kopen-
hogen meldt dat dc Duitsche Admiraliteit van
haar kant torpedobootjagers gezonden heeft.
Onder die omstandigheden zoo besluit de redac
teur van de „Intransigeant". lijkt een krachtige
ontmoeting tusschen deze vooruitgeschoven
vloot-elementen op volle zeer onvermij del Uk.
EEN TERUGBLIK
ZONDAG 24 MAART
Het is Paschen en er heerscht vrijwel rust in de
wereld. Van verrassingen, door sommigen luidkeels
voorspeld, is niets te merken. Zelfs in den ebher is
het stil. De rust der Kerstdagen wordt overtroffen.
En wij zouden allemaal tevreden zijn als we nu
eens den eersten van die zeven zomersche dagen be
leefden, waarop Maart ons zoogenaamd „pleegt" te
onthalen. Maar het lijkt er niet op. Er resten nog
juist zeven dagen in de maand. Zouden die zo-
mersch worden? Ik ril in den kouden wind en kan
het mij niet voorstellen. Gelukkig is er toch ook
Wat zon.
In Berlijn en in Rome zitten ze natuurlijk te
lachen om die alarmisten met hun Paaschverras-
sing. En dr. Goebbels en zijn Italiaansche broeder-
in-de-propaganda, wiens naam ik vergeten ben,
zullen tot hun kabinetschefs zeggen: „Hoe hebben
we dat Brenner-zaakje geënsceneerd? Niet gek,
wat?" Het blijkt wel: als je alevel maar wat bij
zonders doet behaal je ook een succes in den „ze
nuwen-oorlog". Je kunt het zeer luid doen, het
geen gebruikelijk is. Maar je kunt het ook zeer stil
doen. Opvallend weliswaar, maar zonder rumoer.
Bovenop een berg, met vlaggen en soldaten en
sneeuw. Verder is er niets noodig dan een harte
lijke handdruk. En daarop volgt zwijgen. Diep,
volhardend zwijgen. Dat noemen ze dan prompt
een „mysterie". Wat is mysterieuser dan niets zeg
gen? Sumner Welles heeft dat ook bewezen. De
daverendste dictatoriale rede heeft niet meer aan
dacht getrokken dan de volkomen stilte van Welles.
Dit zijn geen grapjes. Het is heusch waar. De
leer der propaganda is een uiterst-eenvoudige
zaak, althans in haar grondregelen. Stel dat een
man 's nachts drie konijnen steelt uit het hok van
zijn buurman en dat ik de aanvechting krijg, een
bijzondere actie tegen konijnendiefstal te ontkete
nen. Dan kan ik dat op twee manieren doen. Ik kan
boven het bericht zetten:
LAAGHARTIGE ROOF
IN HET HOLST VAN DEN NACHT.
Actie geëischt tegen misdadig
Kaninefatismc.
Dit is de luide manier. Het woord kaninefatisme
li gegrond op de overweging, dat elk woord dat op
„Isme" eindigt een aantal menschen kwaad maakt.
Maar ik kan ook de andere methode toepassen
boven het bericht zetten:
GEHEIMZINNIGE ROOVER.
WIE IS DE „MYSTERY MAN"?
Politie en Justitie zwijgen.
Een wijdvertakt complot?
Dit is de stille manier.
Het zal u opgevéllen zijn dat het niet de stijl van
berichtgeving is, die dit blad pleegt toe te passen.
Maar er zijn bladen die het wel doen. En het is
bovendien een der grondregelen van staatspropa-
ganda. Het maakt een vervaarlijk uiterlijk verschil
met: „Drie konijnen gestolen".
Toch zou ik dezen laatsten kop bezigen.
MAANDAG 25 MAART
Nog een rustige Paaschdag. Molotof is niet naar
Berlijn gegaan en hij zal voorloopig ook niet naar
Berlijn gaan. Als hij wel naar Berlijn ging zou dat
nog niets verschrikkelijks bewijzen. Er zijn al zoo
veel ministers in tremen gestapt zonder dat er iets
bijzonders op gevolgd is. Welbeschouwd leidt het
in de meeste gevallen tot niets en is die Molotof
nou zoo'n genie? Hij heeft het nog niet bewezen.
In den ether is het rustig. In de centrales van
het Nieuws is het rustig. De telex houdt zich koest.
Ik bezoek mijn kantoor en vind het in vredige Zon
dagsrust. Buiten wandelen nette menschen in hun
Zondagsche kleedij bedaard door de stille Groote
Houtstraat. Een enkele auto glijdt zwijgend voor
bij. Iemand zet ergens de radio aan en zij zingt een
zoet wiegelied: Berceuse de Jocelyn. Ik denk bij mij
zelf: Op 3 September hadden we ook niet vermoed
dat het zóó zou zijn op 25 Maart. En ik denk ver
der: Wat zouden nou al de dreigende voorspellers
van het geweldige voorjaarsoffensief zeggen?
Maar dat weet ik wel. Die zeggen natuurlijk: Dit
is de stilte voor den storm. Want dat zeggen ze bij
iedere stilte.
Optimisme is toch prettiger. En bovendien ver
standiger.
Ik ga nu maar een eindje roeien, in de zon en
ondanks den wind, die koud blijft. En daarna kij
ken naar een voetbalwedstrijd, waar ik velerlei
ernstige mannen ontmoet die zeer verantwoorde
lijke betrekkingen bekleeden, maar zich vandaag
allen bezig houden met de vraag of H.F.C. zal win
nen. Evenals ik.
Gelukkig wint het.
's Avonds lees ik in een zeer wetenschappelijk
werk over internationaal beleid, dat de wetenschap
der internationale politiek nog in haar kinder
schoenen staat. Het zal wel zoo wezen. Soms denk
ik dat de heele Menschheid nog in haar kinder
schoenen staat.na al die duizenden jaren. En
daar zit heusch wat in. U neemt het mij toch niet
kwalijk?
DINSDAG 26 MAART
Er is op de Paaschdagen nog wel het een en an
der gebeurd, schoon verre van hier. Er zijn Deen-
sche schepen vernietigd. Er is een Nederlandsche
trawler op een mijn geloopen en helaas blijken niet
allen gered te zijn. En de Engelschen hebben ge
poogd, hetgeen zij het „lek in de blokkade" noemen
te stoppen door in de Noorsche wateren te patrouil
leeren, waarbij zij de drie mijls zóne niet steeds ge
respecteerd schijnen te hebben, zoodat het veelge
plaagde Noorwegen maar weer protesteert. De En
gelsche opvatting ten aanzien van neutrale wateren
schijnt zich te wijzigen. Volgens United Press komt
zij hierop neer, dat humanitair optreden jegens de
neutralen hoofdzaak is en „wettelijke bureaucratie"
bijzaak. Maar heelemaal duidelijk wordt het voor
alsnog niet.
Voor het overige zét de rust der Paaschdagen zich
nog wat voort. In binnen- en buitenland blijft het
merkwaardig stil. Ik kan mij niet herinneren dat er
sinds 3 September zoo'n rustige werkdag geweest is
en dat wil wat zeggen op een dagbladbureau! Iemand
vraagt mij welke uitwerking eenige weken van zulke
betrekkelijke nieuws-schaarschte zouden hebben op
het menschdom. Zou het erdoor kalmeeren, en den
kolder van het oorlogvoeren als zoodanig gaan be
seffen? Hij bedoelt dus: niet alleen het afschuwe
lijke ervan inzien, hetgeen het al doet, maar ook en
vooral den kolder? Het is onwaarschijnlijk, want de
wereld heeft al honderden oorlogen gekend voor er
zooiets als een regelmatige nïeuwsverspreiding be
stond. Daarom voel ik mij ook onaangedaan als de
een of ander weer eens beweert: „Als er geen kran
ten waren was er geen oorlog meer." Want de ver
schijning van het eerste dagblad in Europa is pas
een goeie driehonderd jaar geleden en wat is er vóór
dien datum allemaal al niet afgevochten en uitge
moord! Dus schijnt er ook weinig kans op resultaat
als het nieuws tijdens een oorlog eens plotseling uit
bleef. Tijdens den Tachtigjarigen Oorlog is er trou
wens een twaalfjarig bestand geweest, van 1609 tot
1621, zonder nieuws, zonder dagbladenen wat
was het resultaat? Ze begonnen opnieuw te vechten
en het duurde nog zevenentwintig jaar eer er
vrede was!
WOENSDAG 27 MAART
Het is nog steeds vrij rustig. Ik vind den tijd om
aan een bezichtiging van den nieuwen vleugel van
ons Stadhuis deel te nemen en doe dat met veel ge
noegen. want in dezen tijd is niets prettiger dan te
ervaren dat er niet alleen afgebroken maar ook nog
gebouwd wordt. En goed gebouwd! Ir, van der Steur
is een knap architect. Zijn gevel aan de Koningstraat
moge zich in onze gevoelens nog niet aan het oude
Stadhuis aanpassen en ons nog weinig zeggen, maai
de gloednieuwheid belet dat ook en de Tijd. met zijn
veelbesproken tand die ook wel eens weldadig
bijt zal het op den duur moeten uitmaken. Maar
het inwendige kan niet dan bewondering wekken en
daar zijn op de oude binnenplaatsen mooie aanslui
tingen verkregen, er is een eenheid bereikt die res
pect wekt. Ook in praetisch-zakelijken zin. want de
verbindingen met het oude Stadhuis zijn voorbeel
den van gelukkige vindingrijkheid en de nieuwe
werkvertrekken zijn zoo ruim en licht, dat het een
genoegen moet zijn er te werken.
Het is goed als er gebouwd wordt. Het staalt ook
tegen de nare tijdingen uit het buitenland. De
Fransche torpedojager La Railleuse is in de lucht
gevlogen in de haven van Casablanca. Reden: ont
ploffing aan boord. Er staat mij bij dat niet lang
geleden iets dergelijks in dezelfde haven is gebeurd,
maar ik raak den tel van de explosies kwijt. Het
schijnt evenwel een gevaarlijke haven te wezen voor
de Franschen.en dat in een van hun eigen kolo
niën. Verder heeft Reynaud. die pootlg optreden
voorstaat, aan Moskou laten weten dat het zijn am
bassadeur Soerits moest terugroepen, aangezien de
Fransche regeering hem niet langer als persona
grata beschouwde. De man had namelijk aan Stalin
probeeren te seinen maar de censuur hield zijn
telegram tegen in bewoordingen die van weinig
waardeering voor zijn gastheeren getuigden. Er
stond in: „de Britsch.-Fransche ophitsers hebben ge
poogd den oorlogsfakkel in Noord-Europa te ont
steken" en Soerits had het ook over „hun duistere
plannen, die te pletter zullen worden geslagen." Wie
was dat ook weer die den oorlogsfakkel in Noord-
Europa niet slechts poogde te ontsteken, maar ont
stak?
Onze regeering overweegt de invoering van een
uitreis-visum, vereischt op het paspoort van ieder,
die Nederland verlaat. Ook dat nog! Jongeren zullen
het nauwelijks kunnen gelooven maar er is een tijd
geweest vóór 1914 waarin we er maar op los
konden reizen zonder passen of bewijzen van Ne
derlanderschap of welk officieel paperas dan ook
Hoe is het mogelijk, zou je zeggen. Toch was het
zoo. En we vonden het allemaal doodgewoon. Nie
mand wist in dien tijd hoe een pjis er uitzag
DONDERDAG 28 MAART
Het is nu weer overal erg onrustig. Een Neder
landsche jager begint den dag met een luchtgevecht,
boven Pernis, tegen een Engelschen bommenwerper,
schiet hem in brand en dwingt hem daarmee tot
dalen. Hij slaagt er nog in te landen en vier van
de vijf Engelschen overleven het; drie zijn zelfs
heelemaal ongedeerd. Maar wat hadden zij eigenlijk
met dat ding boven Rotterdam te maken? Het is te
ver van neutrale grenzen verwijderd (ik reken
België mee, dat net zoo taboe voor hem was) om
een vergissing aanvaardbaar te maken. Enfin. De
Engelschen worden geïnterneerd.
De Noren hebben een dergelijk geval bij de hand.
want een Duitsche duikboot strandt op eei\ van hun
rotsen en zij rekenen schip en bemanning in nadat
het eerste vlot is gebracht. De buit wordt opge
bracht met een heel Noorsch smaldeel er om heen.
In de diplomatie is het nu weer levendig. Volgens
een officieus Italiaansch blad verzegelen de Duit
schers zich aan vele kanten door overeenkomsten
met neutralen, ook in den Balkan en aan den Hon-
gaarschen kant, en in het Westen door de Siegfried-
iinie, uit welke lezing men zou moeten afleiden dat
zij heelemaal geen offensief in het Westen beoogen.
En Italië schijnt het eens geworden te zijn met de
Hongaren, die van hun aanspraken op Zevenburgen
voorloopig zouden afzien in ruil voor een waarborg
van hun status quo. De Balkan zou ook zoo'n waar
borg krijgen en Duitschland zou deelnemen aan
ruilhandel met al die landen en zich op die manier
heelemaal aan de Westelijke blokkade gaan ont
worstelen. Het klinkt eenvoudig, maar is het dat?
Intusschen blijft een waarlijke Brenner-verrassing
uit en een overeenkomst tusschen de drie machtige
dictaturen, waarover al geruchten liepen, is nog
heelemaal niet zichtbaar geworden.
Laval zou naar Rome gaan om een nieuwe
Fransch-ltaliaansche toenadering te beproeven.
Maar dat is ook maar een gerucht.
Op dezen dag worden in Den Haag de vonnissen
geveld tegen de drie verdachten in de bekende
spionnagezaak: twee rijksambtenaren en de vrouw
van één hunner. De beide mannen krijgen respec
tievelijk twee jaar en acht maanden gevangenisstraf
en twee jaar; de vrouw anderhalf jaar allen wegens
„poging tot medeplichtigheid aan spionnage". Die
twee jaar en acht maanden vormen het maximum
voor poging tot medeplichtigheid en er is eenige
onrust in den lande merkbaar over de beperkte
strafmaat. Zoodat er zelfs een comité opdoemt dat
wederinvoering van de doodstraf voor het misdrijf
van spionnage bepleit, ook in vredestijd. Dit is na
melijk nog steeds vredestijd voor ons, Nederlanders,
en voor verreweg de meeste volken. Ik voel niets
voor het denkbeeld en zal daar wel op terugkomen
ook. Ondanks al mijn afkeer van spionnage voel ik
hier niets voor. Het feit dat wij nog fn vrede ver-
keeren legt ons trouwens des te meer den plicht
op ons te beheerschen, geen wilde dingen te doen
en de klok niet achteruit te zetten.
VRÜDAG 29 MAART
In Den Haag heelt een comité van de Interna
tionale Kamer van Koophandel vergaderd over
economische oplossingen als het eenmaal vrede zal
zijn. Daar zaten Nederlanders, Zweden, c-en Belg,
Amerikanen enDuitschers en Engelschen in
dagenlang overleg bijeen. En nioL de eersten de
besten. Neen: zeer prominente nrannen. Men gaf,
na een maaltijd die de vergaderingen besloot,
slechts een vaag bericht uit. En Paul van Zeeland
sprak zeer voorzichtig van een voorloopige oriën
tatie, meer niet. Maar toch is dit wel gloednieuw
in oorlogstijd. En het bewijst dat vrede wil zeggen:
een heel nieuwe orde schepen. En dat men daartoe
al moet gaan peilen en overleggen als er nog oor
log is
In Washington zit, sinds gisteravond. Sumner
Welles zijn rapport aan Roosevelt en Cordell Huil
uit te brengen. Tegen de reporters heeft hij op al
hun vragen telkens maar weer gezegd: „No com
ment". En wie weet hoe spraakzaam hij thuis is.
Waarschijnlijk is hij thuis juist èrg spraakzaam.
Men moet zoo z'n veiligheidsklep hebben.
De Opperste Oorlogsraad der geallieerden heeft
vergaderd en de Franschen en Engelschen hebben
besloten, wapenstilstand en vrede niet dan na
wederzijdsch goedvinden te sluiten. Ook zullen zij
hun samenwerking na den vrede voortzetten.
Het begint meer en meer op een fusie to lijken.
Die van de Amsterdamsche en de Rotterdam.vhe
Bank ging wegers den oorlog niet door. Die van
Frankrijk en Engeland wordt er juist door ge
wrocht.
En er komen vandaag vreemde tijdingen over
Duitsche oorlogsschepen die uit Wilhelmshafen
zouden vertrekken om den Engelschen slag te
leveren en over Duitsche koopvaardijschepen, die
in ons Indië opgelegd waren maar nu kolen en
ook ladingen innemenhetzij om naar Wladi-
wostok te varen of om te trachten dc Europeseche
blokkade te breken. Dit laatste klinkt nogal erg
fantastisch. Intusschen komen deze dingen in
sterke tegenspraak met de theorie van het Gior-
nale d'Italia. dat Duitschland zich op den duur
door zelfvoorziening en handel met het Oosten en
Zuidoosten van de blokkade niets meer zou hoeven
aan te trekken. Ik boekstaaf het een en ander maar
voeg erbij dat zoowel van het een als van het
ander nog zal moeten blijken, of er iets van waar
is.
Een anonieme Nederlander heeft een kostbare
schilderijenverzameling van ruim tachtig werken
aan het Rijk geschonken. Weer zoo'n heilzaam-
afwisselend bericht. Er worden nog nieuwe vleu
gels aan Stadhuizen gebouwd, er zitten nog Duit
sche en Engelsche sommiteiten te overleggen cn
zelfs samen te eten. En er is gelukkig ook nog de
Kunst.
R. P.
