Haarlem's Dagblad
Grooter bevoegdheden
voor Churchill.
De Koningin
in Haarlem en
omgeving
De Landkaart.
Aan het hoafd der tngeCsche
ministers vaar de landsverdediging.
Wijzigingen in het
Britsche kabinet.
Duitsche duikbooten
aangevallen.
Zeevisscherij.
Artikelen
57e Jaargang No. 17421
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant.
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082. Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 4 Xpril 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, loss'e
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. RegVlabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
Het geval met de kaart van Europa, die in minis
ter Reynaud's werkkamer op een ezel stond toen hij
Sumner Welles en den Amerikaanschen zaakgelas
tigde te Parijs, Murphy, ontving, zal voor het nage
slacht een bizondere aanleiding zijn om zich over
den „zenuwen-oorlog" van dezen vreemden tijd te
verbazen. Het zal vermoedelijk om het geval lachen
ook.
Wij hebben gisteren gemeld hoe de groote bladen
in Rome zijn losgebarsten in verontwaardiging. Wat
*.vas er gebeurd? Éen fotograaf van het groote
Fransche weekblad „Plllustration" had de drie hee-
ren tijdens hun onderhoud gekiekt en toen kwam
ook de kaart in volle glorie op de foto, want Mur
phy zat er vlak naast. En toen l'lllustration het ding
gepubliceerd had, op 16 Maart, duurde het tweeën
halve week eer de Italianen het goed bekeken had
den en er stukken over gingen schrijven. Merk
waardig dat het zoo lang moest duren, in een zoo
snellen tijd als de onze. Enfin.
Zij ontdekten dan tenslotte dat de grenzen er zoo
raar op getrokken 'waren. Italië stond erop zonder
Triëst, dat weer bij Oostenrijk scheen te behooren.
Albanië scheen den Italianen ook ontvallen te zijn.
Duitschland vertoonde vreemde grenslijnen: Beieren
maakte den indruk van een zelfstandigen staat,
Polen was dat ook weer (met Pommeren erbij),
het door Duitschland veroverde Tsjecho-Slowakije
scheen met een stuk Hongarije verrijkt (alweer
Hongarije). En zoo voorts. In hun ijver merkten de
booze Italianen niet eens dat er nog veel meer raars
in zat: dat België en Nederland een fusie schenen
te hebben aangegaan, Denemarken aan Duitschland
ten deel was gevallen en Zwitserland en Oostenrijk
ook al één staat vormden. Deze laatste drie ver
schijnselen zouden hen anders dadelijk hebben
doen twijfelen aan hun veronderstelling dat deze
kaart de politieke toekomstgedachten van Engeland
en Frankrijk weergaf. En zij zouden dan niet ge
zegd hebben, zooals b.v. de Regima FasciSta: „De
nieuwe grenzen op de foto laten geen twijfel be
staan; eindelijk heeft men door een zichtbaar do
cument een duidelijk bewijs van de Fransche dank
baarheid jegens Italië"enzoovoorts.
Ik heb de foto in l'lllustration gisteren met be
langstelling bekeken. Het ding had, weken geleden,
al in onze Tijdingzaal gehangen. Het moest uit een
stapel oude foto's worden opgedolven. En de ver
klaring van het geval werd ons meteen duidelijk,
ook al omdat al die grenslijnen maar zoo'n beetje
ruw-weg getrokken waren: dat waren niet de lijnen
die in werkelijkheid op de kaart stonden, maar dat
was het werk van den retoucheur van de foto,
wiens fotografen-vaktrots hem niet toegelaten had
een beeld van Europa te toonen, waarop alleen
maar kustlijnen te herkennen waren. Dat was zoo
vanwege de sterke verkleining, ziet u! Welnu, toen
had die retoucheur er zelf maar wat grenslijntjes
door getrokken. Misschien wist hij niet veel van de
grenzen in Europa, hetgeen zoo'n wonder niet zou
zijn,' want oude schoolkennis baat daarvoor allang
niet meer. Hoeveel menschen kunnen trouwens uit
hun hoofd een kaart van Europa teekenen, met de
staatsgrenzen erin? Probeert u het eens. Misschien
heeft de retoucheur, omdat-ie nou eenmaal een
Fransche employé was, tegen den naast hem zitten-
den kameraad gezegd: „Ik zal Duitschland 'es wat
afnemen". Wist hij veel van Triëst en zulke kleine
landen als Denemarken, Zwitserland, België en Ne
derland? Daar had-ie trouwens geen tijd voor.
Zoo hebben wij gisteren het „internationale inci
dent" verklaard. En vanmorgen komt de bevestiging
uit Parijs: de retoucheur heeft lijntjes zitten trek
ken. Ook zonder die bevestiging was het voor ieder,
die nauwkeurig keek, al duidelijk genoeg.
En daarom betwijfel ik wel een beetje of de ver
ontwaardigde artikelen van de Italiaansche bladen
heelemaal oprecht waren. Zochten zij niet een stok
om den hond te slaan, daarbij vertrouwend op de
goedgeloovigheid van hun lezers. De kans is des te
grooter omdat geen denkend mensch ooit kan aan
nemen dat een zoo schrander man als Paul Reynaud
de „geheime bedoelingen van Frankrijk en Enge
land" op een kaart in zijn werkkamer zou étaleeren
en die dan nog laten fotografeeren ook. Kom nou!
Het heele geval schijnt een kras staaltje van de
minachting, die in dezen tijd voor de intelligentie
van de massa der Volken getoond wordt. Telkens
komen er weer van die voorbeelden, en lang niet
alleen in Italië. Ongetwijfeld is een aantal men
schen zeer onnoozel en bereid letterlijk alles te
slikken, als het maar met veel rumoer wordt be
kend gemaaktvan het gerucht af dat de melk-
boer vertelt tot de onthullingen van bepaalde bla
den toe.
Maar gaan dingen als deze niet wat te ver?
Ik geloof het wel: op den duur zal propaganda
van dit soort haar uitwerking geheel moeten gaan
missen. Omdat men, verdoofd door al het lawaai,
tenslotte niet van dat alles meer zal gelooven
Maar tijd zal het kosten. Wellicht zal deze wijs
heid, in algemeenen zin althans, ook pas aan vol
gende geslachten ten deel vallen. R. P.
Invoering van spaarsysteem in
Duitseliland.
BERLIJN, 4 April Uit betrouwbare bron wordt
vernomen dat het „vrijwillig spaarsysteem" voor alle
arbeiders en geëmployeerden zal worden afgekon
digd voor het einde van deze maand. Onder dit stel
sel zal minstens tien percent van de verdiensten ge
stort worden in centrale spaarkassen. Men ver
wacht van dit plan, dat het een belangrijk fonds
zal doen ontstaan, dat tér beschikking zal komen
voor staatsinvesteeringen. (United Press).
Vorming van een Arabisch front?
JERUZALEM, 4 April. (Havas). Emir
Abdallah van Transjordanië heeft een reis
gemaakt naar Irak en in het midden in de
woestijn gelegen kamp Rutbah een ontmoe
ting gehad met den regent van Irak. De be
spreking die in de Arabische wereld zeer de
aandacht heeft getrokken, zou verband hou
den met een streven naar coördinatie der
Arabische pogingen tot vorming van een ge
meenschappelijk front tegen een eventueel
gevaar van buiten af.
OFFICIEEL wordt uit Londen medege
deeld, dat de volgende wijzigingen
zullen worden gebracht in de Britsche
regeering:
Lord Chatfield treedt af als minister voor
coördinatie.
SIR KINGSLEY WOOD trad af als Engelsch
minister van luchtvaart.
Samuel Hoare wordt minister van lucht
vaart. Winston Churchill zal, als oudste van
de ministers van de departementen van de
landsverdediging, voorzitter worden de com
missie van deze ministers (n.l. leger, vloot en
luchtvaart), die regelmatig zullen vergaderen
met dc chefs van de drie staven als adviseurs
om ten behoeve van het oorlogskabinet de
voornaamste factoren van den strategischen
toestand te bestudeeren, alsmede de vooruit
gang in de operaties. Van tijd tot tijd zal
deze commissie aan het oorlogskabinet voor
stellen doen ten aanzien van de oorlogsvoering.
Winston Churchill blijft Eerste Lord van de
Admiraliteit.
Kingsley Wood wordt Lord Privy Seal en
Lord Woolton minister voor het voedingswezen.
Verder wordt Majoor Try on kanselier voor
het graafschap Lancaster. Ramsnotham, rijks
commissaris voor de werkverschaffing, wordt
minister voor opvoeding en graaf Delawarr,
de minister van opvoeding, wordt commissaris
voor de werkverschaffing. Morrison wordt
minister van P.T.T. De parlementaire secreta
ris van het ministerie van marine, Shakespeare,
wordt minister voor den overzeeschen handel.
Warrender, de financieele secretaris van
het ministerie van oorlog wordt parlementair
en financieel secretaris van het ministerie van
marine. Sir Edward Grigg, parlementair
secretaris van het ministerie van inlichtingen,
wordt financieel secretaris van het ministéHe
van oorlog.
Kingsley Wood wordt voorzitter van de com
missie voor binnenlandsche politiek, welke
alle sociale vraagstukken en andere binnen
landsche kwesties zal behandelen. Ook zal hij
voorzitter worden van de commissie voor de
voedselpolitïek, welke het voedselvraagstuk
en den landbouw zal bestudeeren.
Sir John Simon blijft minister van financiën
en zal voorzitter van de commissie voor de
economische politiek blijven.
Sir Samuel Hoare zal op het ministerie van
luchtvaart worden bijgestaan door Lord River-
dale als vice-voorzitter van den raad voor de
voorraden van het ministerie van luchtvaart,
welke zich bezighoudt met de productie van
vliegtuigen.
In de officieele mededeeling wordt gezegd,
dat het feit, dat sommige ministers een minder
belangrijke post aanvaarden, niet ten doel
heeft hen achteruit te zetten, doch alleen om
van iederen minister in tijd van oorlog het
beste gebruik te maken.
Er zal geen minister van coördinatie wor
den benoemd in opvolging van Lord Chatfield.
SIK SAMLEL HOARE, de nieuwe Britsche
minister van luchtvaart.
Het ministerie voor de voorraden is gevoegd
bij de commissie, waarvan Winston Churchill
voorzitter is.
Tenslotte wordt nog vernomen dat Hudson ver
moedelijk tot minister voor de scheepvaart zal
worden benoemd.
In den brief met zijn ontslagaanvrage zegt Chat
field dat de ondervinding hem heeft geleerd dat
hoewel het ministerie in tijd van vrede noodzake
lijk is, in tijd van oorlog de minister voor de coör
dinatie minder verantwoordelijkheid draagt, aange
zien de besluiten automatisch meer in handen van
den minister-president liggen.
Minister-president Chamberlain antwoordde dat
hij tot zijn spijt hiermede in moet stemmen en dat
hij in de toekomst geen voldoende mogelijkheid
ziet om de kwaliteiten van Lord Chatfield in het
kabinet voldoende tot ontplooiing te zien komen.
Hij neemt derhalve het ontslag aan en dankt hem
voor de bewezen diensten.
De parlementaire correspondent van Reuter
verneemt in de wandelgangen v5n het parlement,
dat Winston Churchill op zijn nieuwen post goed
zal worden ontvangen. De benoeming van Hoare in
het ministerie van luchtvaart, waarvan hij reeds
twee keer de leiding heeft gehad, zal eveneens
goed worden ontvangen, vooral omdat men steeds
meer van meening is dat in het ministerie een
nieuwe drijfkracht wel noodig zou zijn. Men weet
dat Hoare in staat is om de productie bij dit depar
tement tot een maximum op te voeren.
Engelsche pers niet tevreden.
Een nader Reuterbericht meldt:
De Britsche pers verwelkomt de benoeming van
Churchill tot opperste leider van de landsverdedi
ging, doch de overige wijzigingen in het kabinet
worden met gemengde gevoelens ontvangen. Men
betreurt over het algemeen, dat geen klein, compact
oorlogskabinet is gevormd.
De „Times" is van meening dat de wijziging geen
groot enthousiasme te weeg zal brengen Het voor
naamste doel schijnt de capaciteiten van verschei
dene ministers op verschillende plaatsen te onderzoe
ken. „De Daily Telegraph" had gaarne een soort
coalitie-kabinet gezien. Doch het blad merkt op, dat
dit niet mogelijk is door het besluit van de socialis
tische partij, dat geen van haar leden een minister
zetel zal aanvaarden. De „Daily Mail" dringt aan op
de vorming van een oorlogskabinet.
Het woord is aan
Fliegende Blatter:
Tijd is geld, heet het. En toch wordt het
meeste geld weggesmeten om den tijd te
dooden.
Haarlemsche verzekeringsagent
tot 10 jaar (met aftrek) veroordeeld
Moord en brandstichting niet
doodslag tuèl bewezen geacht.
Tot tien jaar gevangenisstraf met aftrek
van de geheele preventieve hechtenis heeft de
Haarlemsche Rechtbank hedenmorgen den
33-jarigen Haarlertischen verzekeringsagent
veroordeeld, die in den nacht van 11 op 12
Mei van het vorige jaar in de Hertzogstraat
zijn 25-jarige collega P. A. F. J. de la Cham-
bre met hamerslagen heeft gedood.
De Officier van Justitie had in zijn requisitoir
aangenomen, dat de verdachte zich had schuldig
maakt aan moord en brandstichting en had een ge
vangenisstraf gerequïreerd voor den tijd van 20
jaar. De verdediger Mr. Francois Pauwels had er
in zijn pleidooi op gewezen, dat men deze zaak een
zaak kan noemen met vele veronderstellingen n\aar
met weinig zekerheden. Verder had hij de tenlaste-'
legging bestreden en achtte hij den moord noch de
brandstichting bewezen. Volgens pleiter was hier al
leen sprake van zware mishandeling den dood ten
gevolge hebbende.
In haar vonnis heeft de Rechtbank alleen de
doodslag bewezen verklaard en de beschuldiging van
moord en brandstichting verworpen. Op grond van
de verklaringen van de getuigen en van den ver
dachte, heeft de Rechtbank den verzekeringsagent
schuldig verklaard aan doodslag volgens art. 287 van
het Wetboek van Strafrecht. Het betreffende artikel
luidt:
Hij, die opzettelijk een ander van het leven
berooft, wordt, als schuldig aan doodslag, ge
straft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf
tien jaar.
Bij haar vonnis heeft de Rechtbank in aanmerking
genomen de verklaringen van de deskundigen dr. C
Klein en dr. L. Coenen, dat deze daad den verdachte
niet ten volle kan woven toegerekend. Naar wij ver
nemen zal de Officier van Justitie zich nog beraden
of hij van dit vonnis in appèl zal gaan. I-Iij zal zich
daartoe in verbinding stellen met den Procureur-
Generaal van het Gerechtshof te Amsterdam, dit
speciaal omdat de verdachte is vrijgesproken van de
ten laste gelegde moord en brandstichting.
Zooals men weet bevond verdachte zich sinds vo
rig jaar Mei in preventieve hechtenis. De geheele
preventieve hechtenis zal van de straf van 10 jaar
worden afgetrokken.
PLAATS een Groentje in Haarlem's
Dagblad. Dit begrip heeft sinds lang
burgerrecht verkregen. Van jaar tot jaar
maakt een groeiend aantal onzer lezers
gebruik van deze voordeelige rubriek.
De Koningin in
Haarlem.
Hedenmorgen inspecteer
de H. M. de Koningin op
het zij-terrein van H.F.C.
aan den Zuiderhoutweg
te Haarlem eenige aldaar
opgestelde troepenonder-
deelen. JI.M.
neemt afscheid na de
inspectie. Boven:
De Koningin tijdens de
inspectie.
Voor inspectie van
legeronderdeelen
H. M. de Koningin heeft hedenmorgen een be
zoek aan Haarlem en omgeving gebracht.
Ongeveer elf uur arriveerde de Vorstin bij^het
R.-K. Vereenigingsgebouw aan den Heerenweg te
Heemstede. Doordat aan dit bezoek geen rucht
baarheid was gegeven, was de belangstelling van
het publiek slechts gering. Aan den overkant van
den Heerenweg, tegenover het Vereenigingsge
bouw, stonden de leerlingen van de R.-K. Paro
chiale Jongensschool onder leiding van de broeder
onderwijzers opgesteld. De politie zorgde onder
leiding van den inspecteur, den heer A. Berentsen,
op een uitstekende wijze voor een goede orde.
Uit het Vereenigingsgebouw woei de nationale
driekleur.
Toen de Koningin arriveerde zongen de school
kinderen uit volle borst het Wilhelmus. Hare Ma
jesteit was vergezeld van generaal De Jonge van
Ellemeet; kapitein Van Lawiek van Pabst, de
commandeerend generaal Van Karsten en freule
Sehimmelpenninck van der Oye.
De Koningin, die een grijs costuum droeg, werd
bij den ingang van het Vereenigingsgebouw ont
vangen door majoor R. H. Elshof en zijn adjudant
Kroeze.
Het bezoek aan dit gebouw, dat slechts tien mi
nuten duurde, gold alleen het bezoeken der kwar
tieren en het inspecteeren der troepen.
Toen de Koningin te tien minuten over elf ver
trok, hieven de schoolkinderen wederom het Wil
helmus aan, waarvoor Zij minzaam met het wuiven
van de hand dankte.
Onder een luid hoera-geroep vertrok de stoet,
voorafgegaan door een troep militaire motorrij
ders, in de richting van Haarlem.
Voordat de Koningin de grens van Haarlem pas
seerde, inspecteerde zij eerst nog de troepen in de
Jacoba-school aan de Lanckhorstlaan.
Tegen half twaalf hedenmorgen arriveerde de
Koningin aan de Zuiderhoutlaan te Haarlem, om
via den ingang van het H.F.C.-terrein op den hoek
van de Spanjaardslaan het grasveld terzijde van
het eigenlijke H-F.C.-veld te betreden en de daar
opgestelde troepen te inspecteeren.
De Koningin werd omstreeks elf uur verwacht
en reeds lang voor dat tijdstip verzamelden zich toe
schouwers langs de sloot aan de Zuiderhoutlaan.
Om ongeveer half elf werd daar onder de tonen
van het Wilhelmus een officier van de administratie
beëedigd, zoodat. het publiek toen een militaire
evenement beleefde. Tegen 11 uur, 't tijdstip waar
op de Koningin verwacht werd, groeide het aantal
toeschouwers sterk; zelfs maakten sommigen ge
bruik van de H. F. C.-tribune. Het verkeer werd
tijdelijk omgelegd en onder leiding van inspecteur
de Ridder had de regeling van het verkeer een
vlot verloop. De commissaris, de heer» E. I-I.
Tenckinck was aanwezig om persoonlijk op een
goeden gang van zaken toe te zien.
De Koninklijke stoet kwam van de Heemsteed-
sche Dreef gereden. De wagen van de Koningin
stopte voor den ingang, H.M. stapte daar uit en
liep met Haar gevolg langs de in carrée-formatie
opgestelde troepen. Onderwijl speelde het muziek
corps het Wilhelmus. Zoowel bij de aankomst
van de Koningin als bij het vertrek steeg hoera
geroep uit het publiek op. Door den Spanjaardslana
reed de Koninklijke stoet weer weg.
NAAR DEN ZEEWEG.
Tenslotte ging de Koningin met haar gevolg via
Zandvoott naar het einde van den Zeeweg, waar
ook de troepen geïnspecteerd werden. Alle toe
gangswegen (ook langs het strand en door het duin)
waren door militaire politie afgezet; niemand mocht
passeeren. In Zandvoort bleef het hooge bezoek
vrijwel onopgemerkt.
Optreden der
Britsche vloot.
PARIJS, 4 April (Havas). De Britsche
vlootstrijdkrachten hebben de laatste 48 uur
verscheidene aanvallen op Duitsche duikbooten
ondernomen.
Hoewel het, zoo verklaart men in bevoegde
Fransche marinekringen, nog niet mogelijk is,
met juistheid de resultaten dezer aanvallen te
vermelden, is men van meening dat de meeste
er van met succes bekroond zijn.
Voor de visschers op de baren
Dreigen altijd stormgevaren,
Ook in vollen vredestijd;
Zij die voor ons visch gaan vangen
Voeren daarvoor soms een bangen,
Maar steeds harden, levensstrijd.
Zij die in benarde dagen,
Zooals thans, op zee zich wagen,
Stellen in hun lichte boot,
Waarin z' op de baren zwalken,
Om de zeevisch te verschalken,
Zich aan meer gevaren bloot.
De verwanten, thuisgebleven.
Zien hen steeds met angst en beven
Weer vertrekken van de reè;
En de hoop op goede vangsten
Gaat gepaard met stille angsten
Voor de arbeidstaak op zee.
Wij kunnen slechts 't beste wenschen
Voor die brave flinke menschen,
Die daar in him kleine boot,
Dobbrend op die zilte wijde
Zee 't gevaar moeten bestrijden.
Zwak en klein, maar sterk en groot.
P. GASUS.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
ira eer iüiiiiiliiiiiiiilllillilliiniiiiiiiiiiiiiüiüi urn iiiiiiiHiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
R. P.: De Landkaart. pag. 1
Minister van Boeyen geeft zijn visie
op het conflict met de N. V. L.
pag. 3
Oud-minister van Isacker: Europa
zal na den oorlog autarkisch zijn.
pag. 6
J. B. Schuil over: De minnaar van
mevr. Vidal. pag. 2
K. de Jong: Kinderoperettes, pag 4.
Laatste Berichten op pagina 7