PEPER'S H. j. vm iet fkm TELEFUNKEN Mexico is in vollen verkiezingsstrijd. VOOR UW TUIN RUNOERTONGEN f 1.75 per stuk SCHOENMERKEN 39.50 325 UNIFORM Rubberlaarzen HOFFMANN VLEESPALEIS WIJ HANDHAVEN Kleermakerij E.E.K. V R IT D "A G 5 A R I TJ 104Ö HAARtEM'S DAGBITA'D" 9 De generaals Camacho en Almazan trekken door het land. Mr. E. Elias schrijft ons uit Morelia (Mexico): Een man uit de Vereenigde Staten praatte met een Mexicaan over de politiek en de verkiezingen. De man uit de Vereenigde Staten zei: „Wij zijn tech nisch zoo wonderbaarlijk goed georganiseerd, dat wij met onze automatische rekenmachines, onze telegraaf en telefoon en radio reeds binnen de vier en twintig uur na de sluiting der stembussen weten wie voor de komende periode onze President zal zijn". De Mexicaan, met de beleefdheid zijn volk eigen, keek heel bewonderend. „Ja", zei hij, „dat is bewon derenswaardig; wij zijn technisch nog lang niet zoo ver gevorderd als gij in de Vereenigde Staten zijt. Wij hebben niet overal rekenmachines bij de hand en onze telefoon, telegraaf en radio functioneeren nog niet zoo voortreffelijk als bij u. Maar wij weten reeds vier en twintig uur vóór de verkiezingen be ginnen wie voor de komende periode tot onzen President zal worden verkozen". Neen, gij behoeft dit geschiedenisje niet met eeni- ge korrels zout te consumeeren. Het illustreert ten volle en zonder overdrijving de Mexicaansche wer kelijkheid. Want de candidaat der regeering wordt De huidige president van Mexico, Cardenas. verkozen verklaard ongeacht de werkelijk uitslag der verkiezingen. Dat is de praktijk, zoolang er in Mexico een staatspresident wordt verkozen. En vandaar ook de vele revoluties in Mexico, waarvan wij hoor en. Op het oogenblik dat ik dit schrijf begin Maart is de verkiezingsstrijd in vollen gang. Het zijn altijd generaals die president worden en nu trekken de generaals Avila Camacho en Andreu Almazan door dit groote, ongeloofelijk-schilderachtige mooie land, om hun candidatuur te verdedigen nu in Juli de presidentstermijn van den huidigen pre sident-generaal Cardenas is geëindigd en zijn hooge zetel vrij komt. Avila Camacho is de regeeringscandidaat. Hij zal dus in Juli, hoe ook de uitslag der verkiezingen is, worden verkozen verklaard. Doch Andreu Almazan is iedere Mexicaan, van welke politieke rich ting hij ook mocht zijn, verzekerde mij dit met on partijdige stelligheid verreweg de populairste van de twee. Het lijdt geen twijfel, zoo zeide men mij, dat de werkelijke verkiezingsuitslag een overgroote meerderheid voor Almazan te aanschouwen zou ge ven als hij eerlijk bekend werd gemaakt. Daar derhalve de minst populaire candidaat zal worden verkozen verklaard en hij die de meeste stemmen op zich zal vereenigen en die verreweg het populairst is het officieele onderspit zal delven, lijkt het uitbreken van een revolutie in Mexico zeer waarschijnlijk. Tenzij de minimale mogelijkheid van een Mexi- caansch politiek wonder werkelijkheid zou worden en president Cardenas, die de algerneene achting geniet als een onkreukbaar man, zou toestaan dat de werkelijke verkiezingsuitslag zal gelden, ook als die zijn candidaat generaal Camacho niet tot het presidentschap zal roepen. Optimistische Mexicanen zeggen dat deze kans nog nooit zoo groot geweest is als nu. In ieder geval ziet het er nu, vier maanden voor den grooten dag, voor Nederlandsche oogen niet ge heel ongevaarlijk uit. Ik schrijf u dezen brief in het Hotel Virrey de Mendoza in de stad Morelia. De stad Morelia is een der schoonste, oudste en meest historische die ik ooit zag- Zij is vol historische herinneringen in een viertal wonderbaarlijk-schoone kerken, in oude huizen, door de Spanjaarden gebouwd, en in palei zen waar de Spaansche grandes hebben gewoond. Met hun rijke gevels en hun galerijen omsluiten zij de Plaza, het plein dat in iedere Mexicaansche stad het middelpunt van alle leven en beweging is. De Plaza van Morelia is vol bloeiende boomen en bloemen, er spuiten fonteinen en op de banken zit ten Mexicaansche mannen en vrouwen in hun kleu rige kleeren, zich in de warmte van den namiddag te koesteren. Het hotel met den Irotschen naam Virrey de Men doza was eens het schoone paleis van den Spaan- schen onderkoning, den hertog van Mendoza, en ofschoon het een uitmuntend hotel is, is het in zijn structuur en uiterlijk ongerept gebleven. Een schit terende herinnering in steenen schoonheid aan de macht der Spanjaarden over dit land en aan de weelde van bouwkunst waarin de Grooten van Spanje, in het veroverde land. plachten te leven. Op dezen heeten zonnedag van Maart 1940 zijn het Amerikaansche touristen (en een Nederlandsch journalist) die dertig kamers van dit prachtige huis (ad 12 pesos 4 gulden per dag) bewonen. Maar Virrey de Mendoza heeft veertig kamers. En van daag is er iets bijzonders. Want de tien overige ka mers zijn gereserveerd voor den candidaat Avila Camacho met zjjn gevolg van politieke figuren, of ficieren, propagandisten en secretarissen. Hetgeen het oude hotel van zijn doorgaans zoo rustige sfeer heeft beroofd en hetgeen den hoteldirecteur niet aangenaam is. Want generaal Camacho houdt nu al twee dagen lang van den vroegen morgen tot elf uur 's avonds „staande receptie" in de hall, teneinde alle boeren, burgers en buitenlui de gelegenheid te geven hem te zien, te spreken en de hand te drukken. En nu is de hall, die eens de stille patio was van het on derkon inklijke paleis van den hertog van Mendoza (een prachtige breede. hooge en lichte patio, door een nobele bogengalerij omgeven) het tafereel van een volksvergadering, waar hooge heeren in keurige uniformen en colberts schouder aan schouder staan met Indianen in lompen en op bloote voeten. Dames in jurken van de laatste mode staan naast vrouwen in een kleurig jak, die zuigelingen op den arm ara- 1 gen en manden met marktwaar bij zich hebben. Het middelpunt is generaal Avila Camacho, regeerings candidaat voor het presidentschap van de republiek Mexico. Ik ziet te schrijven op het balkon boven de bogen- i galerij en zie het gewoel onder mij. Een schilder achtig tafereel rond Camacho, een dikke, ernstig uit- ziende man in een blauw colbert. Hij praat net de menschen die in lange rijen langs hem schuifelen 1 en schudt handen. Een enkele maal grijpt hü in zijn I achter-broekzak voor zijn sigarettenkoker. Dan valt Ihet vreedzame colbertje open en ik zie een licnt- bruine leeren riem met patroontaschjes en een hol ster waaruit een revolver steekt. En in de nabij- ;heid van den candidaat, die inderdaad met zijn I zware gestalte en ernstig gelaat zijn omgeving be- jheerscht, staan officieren in keurige, bruine urifor- men met glanzende laklaarzen en soms wel twee re volvers. Onder alle jasjes van senatoren, kamerle den en secretarissen en op alle uniformen: revol vers. Het is niet ongevaarlijk candidaat te zijn. Ze ker niet: onpopulair regeeringscandidaat. Ik benijd Avila Camacho niet en ik hoop voor de Amerikaan sche toeristendames, die minder goed passen in het oude paleis van den gestrengen en nobelen hertog van Mendoza. dat de revolver in den holster van generaal Camacho vandaag geen dienst zal behoe ven te doen. Dit geheele boeiende en kleurige tafereel in zulk een waarlijk sprookjesachtige omgeving is een onderdeel van het actueele politieke tafereel van den staat Mexico. Ik zal mij er niet aan wagen dit gansche tafereel voor u te ontvouwen. Het is zeer ingewikkeld, uiterst moeilijk te doorzien voor Euro- peesche oogen en bovendien heeft het uiteraard zijn bronnen en vertakkingen in de eeuwenoude histo rie van dit land en in zijn sociale toestanden. Doch enkele aanteekeningen bij de Mexicaansche politiek moge ik hier noteeren. Buitenlanders (en buitenstaanders) zeggen: 1. dat Mexico communis tisch is; 2. dat Mexico op den drempel van het to talitaire fascisme staat. Om punt 2 het eerst te beantwoorden: Eén derde gedeelte van de bevolking van Mexico leeft in uitgestrekte woestijnen en op afgelegen berghellingen op zulk een primitieve wijze en op zulk een primitieven grondslag, dat men haar ge rust als „half-wild" mag beschouwen; de andere twee-derden zijn tot nu toe voortdurend het voor werp geweest van pogingen om hen in één of andere richting te dwingen, pogingen aangewend door lo cale lieden met leiders-adspiraties, pogingen die steeds mislukt zijn. Bovendien: tot nu toe steunde een fascistisch régime altijd op rasbewustzijn, een factor die onvermijdelijk verbonden schijnt te zijn aan zulk een régime. Daarvan kan in Mexico geen sprake zijn, omdat er geen Mexicaansch ras bestaat. Wie één uur op de Plaza's van Mexicaansche steden en dorpen temidden van de bevolking wandelt kan dit zonder moeite zien. Wat het communisme betreft, daarmede is het anders gesteld. Ge kunt de roode vlag en het hamer en-sikkel embleem hiier herhaaldelijk zien. In officieele gebouwen zijn fresco's van fel revo- lutionnaire strekking. De zinspreuk van de „eenige-officieele" politieke partij luidt: „Voor een democratie van het proleta riaat" (niet echter: voor een dictatuur van het pro letariaat). De meeste leiders van de eenige officieele politie ke partij maakten of maken pelgrimstochten naar Moskou. Ongeveer dertig procent van de geheele bevolking d.w.z. ongeveer 7 millioen menschen leeft reeds op collectivistisch-communistischen voet, in van grootgrondbezitters geconfiskeerde landerijen. Lieden die geacht worden hun land en volk door en door te kennen, ook felle anti-linkschen, verze keren mij eenparig dat Mexico nimmer in werke lijkheid eenigen Europeeschen staatsvorm zal aan vaarden, noch de dictatuur van den enkeling, noch de dictatuur van het proletariaat. Zulk een dicta tuur, welke van de twee ook, zou altijd „Mexi caansch" zijn en op geen enkele wijze te vergelijken met eenig Europeesch begrip. De man, die door de regeering candidaat voor het presidentschap van Mexico is gesteld: Avila Camacho. Maar het is evenzeer onmogelijk, van een Mexi caansche democratie te spreken. In een recent en wei-gefundeerd artikel in het Noord-Amerikaansche weekblad Saturday Evening Post schrijft de Mexi- caandsche joui^jalist Roberto Pina o.a.: „Niets zou heerlijker zijn dan dat Mexicaansche regeeringen inderdaad den volkswil vertegenwoordigden, maar dat is niet het geval, het is altijd een kliek die Mexico regeert". Deze kliek steunt immer op de wet van den re volver en daarom zijn alle Mexicaansche presiden ten (met uitzondering van Madero en Juarez) ge neraals geweest. Dan is er, evenals in het moederland Spanje, de uiterst diepgaande kwestie van de kerk, den staat en het volk. Men mag zeggen dat Mexico in zijn huidigen pre sident Cardenas een dictator bezit, die op voor Mexico ongekende „democratische" wijze regeert (hetgeen voor Nederlandsch begrip ongekend- óndemocratisch is). Een president die in dit, zoo ge il eeten communistische land met een communisti sche regeering, onlangs een sterk anti-Russisch- communistische redevoering heeft gehóuden, waar in hij onder andere zijn volle sympathie jegens Fin land uitsprak. Zoo kan gezegd worden dat Carde nas en de zijnen, vormende de zoogenaamde com munistische regeering, op het oogenblik de anti communistische richting vertegenwoordigen. Dit lijkt allemaal buitengewoon verward, maar deze verwarring ontstaat dan ook uit het feit dat het communisme van Cardenas een ander commu nisme is dan dat van Moskou. Zoo kan ik het Mexicaansche politieke tafereel het duidelijkst maken door van drie hoofdrichtingen te gewagen: 1. Het communisme van Moskou. 2. Het communisme van het officieele Mexico. 3. De reactie tegen beide communism en. Het communisme van Moskou is op het oogenblik ongetwijfeld het zwakste van de drie richtingen. Wat de reactie tegen beide communismen positief wil is niet duidelijk. De candidaat voor het presidentschap generaal Almazan strijdt onder de leuze: „Voor een vrij en welvarend Mexico" doch zulk een leuze is uiteraard niet positief genoeg om haar op punten te verklaren. Dat Almazan, die zoowel tegen het communisme van het huidige officieele Mexico als tegen dat van Moskou gekant is, op dit oogenblik de meerderheid des volks achter zich heeft, is zeker. Maar geens zins zeker is: of hij er niet een eigen.... commu nisme op nahoudt. Het eenige wat zeer duidelijk is, is dat de Mexi caansche politiek voor Europeesche begrippen zeer onduidelijk is. En de oorzaak hiervan is dat er geen punt van vergelijking bestaat tusschen welke na tionale politiek ook en de Mexicaansche. De patio van het hotel Virrey-de Mendoza te Mo relia stroomt leeg. Een kleurige stoet van mannen en vrouwen gaat langzaam uit de breede poort. Generaal Avilo Camacho, omstuwd door zijn revol ver-dragende vrienden, gaat de trap op naar het balkon. Nu komt hij langs mij, hij groet met een handgebaar zijn gevolg en gaat alleen zijn kamer binnen. Onmiddellijk neemt een schildwacht voor de deur plaats. Zijne Excellentie ziet er een weinig vermoeid uit. Hij gaat twee uur rusten in een bed dat slechts door een steenen wand van het mijne en van dat van een ietwat uitgedroogd Amerikaansch echtpaar is gescheiden. Er is eenige symboliek hierin. Avila Camacho tusschen de Vereenigde Staten en Nederland. Want zoowel de Vereenigde Staten als Nederland kijken met argus-oogen naar wat er in Mexico geschiedt, omdat zoowel de Standard als de Shell olïebelangen in Mexico hebben. Wie zal in Juli president van de groote, schoone en in zoovele opzichten rijke republiek Mexico zijn? Wie zal het land regeeren dat niet alleen olie, doch ook politieke mogelijkheden bezat, die voor de Vereenigde Staten van direct levensbelang zijn? Zal het mijn buurman in het hotel Virrey de Men doza zijn? Generaal Camacho? Of zal de wil des volks zegevieren en Almazan de overwinning behalen? Dan zal wanneer er geen Mexicaansch wonder geschiedt de revolver beslissen Mr. E. ELIAS (Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehouden) ONEERLIJKE BAKKERSKNECHT. Een bakker uit Haarlem Noord heeft Donderdag middag aan de politie medegedeeld, dat uit een jas in het voorportaal van zijn woning een porte- monnaie met 21.verdwenen was. De recherche stelde een onderzoek in en hield als verdacht van dezen diefstal den 19-jarigen knecht van dien bakker aan. Op het politiebureau aan de Smede- straat bekende deze de portemonnaie gestolen te hebben. De politie heeft de portemonnaie met het geld in diens woning gevonden en in beslag ge nomen. De bakkersknecht werd in verzekerde be waring gesteld; hij zal heden aan de justitie wor den voorgeleid. MOTORWIELRIJDEN. RUIM DRIEHONDERD DEELNEMERS AAN DEN START. Zaterdagochtend acht uur zullen op de Parade te 's Hertogenbosch de 315 deelnemers aan den voor- jaarsrit van de K.N.M.V. starten. De rijders worden met drie tegelijk om de minuut gestart, zoodat tegen tien uur alle rijders op weg zullen zijn. Onder de 65 burger-deelnemers zijn vrijwel alle bekende Nederlandsche rijders, o.a. G. de Ridder, J. Schot en P. Knijnenburg, die te zamen een B. M. W.-team vormen; P. van Dinter, A. Masselink en J. Flinterman, te zamen een D.K.W.-team; een Eysink-team is samengesteld uit de rijders D. Renooy, J. Ickx en Joh. Bovee. Als eenige dame aan dezen zwaren rit neemt deel mevrouw L. van der LeeVersteeg, die in de 125 ccm.-klasse heeft ingeschreven. WISSELKOERSEN AMSTERDAM. 10.15 uur. Londen 6.72i/2. Berlijn 75.571/2. Parijs 3.8iy2. Brussel 32.07. Zwitserland 42.24. New-York 1.88 3/8. 12.uur. Londen 6.73. Berlijn 75.57'/2. Parijs 3.8iy2. Brussel 32.06y2. Zwitserland 42.24. Kopenhagen 36.40. Stockholm 44.90. Oslo 42.80. New-York 1.88 3/8. Italië: Vrije lire 9.56. Reislire 7.95. Bankpapier 6.50 LICHTSEIN ONBEWAAKTEN OVERWEG De meest vooraanstaande voor dames, heeren en kinderen O Soepel 0 Sierlijk Solide Pasvorm ongeëvenaard üA 5a. i. Jjumkw- ANEGANG 5 Jetefaui 10732 M. 1836 famza' Hameien 1940 munten ook dit jaar uit in kwaliteit en prijs. „FAMEZO" geheel compleet met electr. lamp en achterlicht, jasbeschermer, tasch, bagagedrager met standaard en snelbinder 3 jaar solide garantie en gratis onderhoud. SCHAGCHELSTR. 7 en hk. CRONJéSTR., Haarlem-N. Ook solide KINDERRUWIELEN van 27.50 „Twilflt"-Corsetten zijn Engelsch fabri kaat. Zij zijn door de beste experts ontworpen en alleen de béste mate rialen worden er in verwerkt. Elk „Twilfit"-Corset is gegarandeerd* Model 1708. Een zeer practlsch Positle-Coriet. Dil Corset heeft een elas tieken voorstuk en geen baleinen. Aan beiden zijde ts 't voor zien van elast. veters, zoodat de wijdte te regelen Is Dit Positie- Corset heeft 'n groote bekendheid ven en wordt bevolen door I Jioiifit WONDER-REDUCER Deze „Twilfit"-Wonder Reducer Is de ideale oplossing voor dames die slanker willen wor den. Het overtollige vet wordt geleidelijk weg gemasseerd. Taille en heupen wor den spoedig veel slan ker en de contour van het figuur is direct veel gracieuser In het dra gen is dit Corset soepel en gemakkelijker dan eenig ander Corset. Duizenden dames, die het dragen, vinden deze Wonder-Reducer een ware uitkomst. Het rubbermateriaal ls sterk en reukloos en het Corset is gevoerd met zcchte stof. De prijs is binnen ieders bereik en het nemen van een proef zal U de grootste satisfactie geven. De Reducer ls gemaakt in drie modellen: Wrap- Round, Veter-sluiting en Zijsluiting. - ry0r) Prijs90 Bijpassende rubber Model C 20. Zeer sterk „Twilfit" Buikband-model met geheel elast binnen band (21 cM. breed) Een uitstekend model om de juiste steun aan den bulk te geven. In rose couttl, met twee paar TwÜgrlp jarretelles /3U Mode! 2496. Een goed model, zon der veter, voor middel matige figuren. Voor zien van een verstel baren maag- band750 Zomerlinnen voor officieren en onderofficieren reeds v.a. 27.50 Civiele en Milit. Kleermakerij Zaanenlaan 171, tel. 23587 UITSLUITEND Pr. KWALITEIT VANAF J 4.50. 44 SPAARNE 44 Telef. 12127 Haarlem Pracht coll. 50 anemonen, 50 ra nonkels, 40 montbreiia's, 25 dub bele begonia's in 5 kleuren, 50 gr.bloemige gladiolen in 5 soorten 8 dahlia's in 4 soorten, 16 vaste planten in soorten, 4 dubbele an- jerplanten GRATIS voor sléchts 2 onder rembours. Gr.blocmige struikrozen op canina 20 cent per stuk, per 10 stuks 1.50. Klimro zen in soorten 20 cent per stuk. Rotsplanten in 20 soorten per stuk 6 cent, per 20 1. KWEEKERIJ IIARRY Glipperweg 24, Heemstede. Service-station Traviata a r si n 1 fi i ri Kleine Houtstraat 25 Telef. 14828 2 pond Runderlappen 0.90 2 pond Gehakt half om0.69 2 pond Rollade 0.93 2 pond Rib 1.05 2 pond Varkenscarbonade 0.90 2 pond Fricandeau 1.18 Rundvet, per pond vanaf 0.45 Malse Rosbief per pond 0.63 Blank en goede kwaliteit Kalfslappen, 2 pond0.98 Fricandeau, 2 pond 1.08 Tongen, per stuk0.30 Lever, per pond 0.55 Krabbetjes, per pond 0.15 Heerlijke Rookworst, p. p... 0.45 KROCHT 12 tegenover dc Hcma. NOU öTEMDS den LAAGSTEN prijs van de nieuwste Engelsche Stoften, en prima atgewerkt, COSTUUM N MAAT met 2 PANTALONS I OR. HOUTSTR.88-TEL.16176 11ll1111111111 nIi l.1I,1,,, t/o Haarl. Dagblad. VRAAGT U STALEN DAMES TAILLEUR N MAAT c h iq u e coupe, moderne storten /42.- met EIGEN STOF ƒ25— Prima Kleermakerswerk. E. E. K., Groote Houtstr. 88,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 15