Haarlem's Dagblad
Sleepboot en
baggermachine vergaan
Ministeries.
Nieuwe Heffingen.
De „Adelante" beschoten.
57e Jaargang No. 17422
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant»
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 5 April 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand 1.1(1
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, loss«
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15 Groentjes zie rubriek.
De veranderingen die in de samenstelling der
Engelsche regeering gebracht zijn, kunnen bezwaar
lijk grooten indruk in het buitenland hebben ge
maakt. Voor het Engelsche volk zelf zal alleen de
schepping van een comité van defensie, met Chur
chill als voorzitter en de ministers van Oorlog,
Luchtvaart en Bevoorrading als zijn medeleden, een
opvallende gebeurtenis zijn geweest. Maar roo erg
belangrijk was ook dat niet eens. Want het was
iedereen allang duidelijk geworden, vooral sinds het
aftreden van Hore-Belisha, dat aan de departemen
ten die zich direct met de oorlogvoering bezighou
den Churchill de meest energieke figuur, de meest
drijvende kracht was. Daar komt dan nog bij dat
men in Engeland altijd veel meer belang heeft ge
steld in de vloot dan in het leger en de luchtvaart,
zoodat het nauwelijks denkbaar zou zijn dat zoo'n
comité van defensie door een anderen minister dan
dien van Marine zou worden gepresideerd.
De leidende figuren der Engelsche regeering zijn
na de jongste herzieningen precies dezelfden gebleven
En dat is de hoofdzaak, die er werkelijk ingrijpend
belang aan ontneemt. Chamberlain is nog steeds
premier, een leiderspositie die veel meer practisch
overwicht geeft dan die van minister-president
(eigenlijk slechts: tijdelijk voorzitter van den mi
nisterraad) in ons land. Hij is inderdaad de leider
dei regeering en van eenige werkelijke verzwak
king van zijn positie is op dit oogenblik niets merk
baar. Integendeel is het opvallend met welken geest
drift hij in de laatste weken telkens weer door het
Lagerhuis is bijgevallen als hij zijn verklaringen
aflegde.
Het vertrouwen in zijn persoon en beleid is blijk
baar nog altijd groot, zeker bij zijn eigen partij, de
Conservatieve, die op zichzelf een aanzienlijke meer
derheid in het Huis heeft. En zijn voornaamste me
dewerkers zijn nog steeds Lord Halifax, Churchill,
Sir Samuel Hoare en Sir John Simon. Men kan
hoogstens zeggen dat door de „promotie" van Chur
chill als leider van het comité van defensie deze nu
dichter bij een eventueele opvolging in het premier
schap is komen te staan dan Sir Samuel Hoare, die I
daar altijd op aangezien werd. Maar die opvolging
zelf schijnt op dit oogenblik nog heelemaal niet aan
de orde te zijn en zelfs in dat geval zou men toch
in politieken kring nog wel even aarzelen tegenover
de figuur Churchill. Zijn populariteit bij de massa
wordt ddar niet geëvenaard.
De wijzigingen in de Fransche regeeringen heb
ben geen groote, ingrijpende verandering gebracht.
Die in de Engelsche evenmin. Men moet zulke her
zieningen ongetwijfeld minder als koersverande
ringen beschouwen dan wel als uitingen van een
stemming, die wat anders wil en wat nieuws
ondernemen al houdt het dan in wezen niet
veel in omdat de zonderlinge wijze van oorlog
voeren tot zekere geprikkeldheid aanleiding geeft.
Dat is een heel begrijpelijk menschelijk ver
schijnsel. Het moet een wonderlijke stemming te
weegbrengen als men zich steeds maar sterker be
wapent, steeds maar meer troepen in het veld zendt
en alle krachten des lands op de versterking van
de weerbaarheid samentrektzonder dat men
tot andere daden komt dan de blokkade ter zee.
Dat- zulke gevoelens zoowel in Frankrijk als in
Engeland bestaan is te begrijpen. Zij moeten ook
in Duitschland voorkomen als persoonlijke ver
schijnselen maar omdat daar het régime der
dictatuur heerscht en openbare critiek ontbreekt
kunnen zij niet tot uiting komen en merkt het bui
tenland er niets van.
Als deze oorlogstoestand blijft voortduren zal de
behoefte tot verandering in de verdeeling en bezet
ting van belangrijke posten zich in Engeland en
Frankrijk van tijd tot tijd wel blijven uiten. Men
moet zich, terwijl men kracht vergaart in het eih-
delooze, zonder die tot losbarsting te brengen, in het
openbaar toch wel met zekere maatregelen en ge
beurtenissen bezig houden. Ook al.om het volk
afleiding te geven. Hetgeen wat gemoedelijk klinkt
maar daarom niet minder noodig zal zijn.
R. P.
NOG STEEDS RUMOER OVER DE
GERETOUCHEERDE FOTO IN
l'ILLU STR ATION.
BERLIJN, 5 April (D.N.B.. De Duitsche och
tendbladen van heden publiceeren in grooten op
maak fotografische copieën van het Fransche tijd
schrift „l'Illustration", waarop de Fransche pre
mier Reynaud staat afgebeeld in gesprek met
Sumner Welles, met op den achtergrond een land
kaart, weergevende de „nieuwe ordening" van
Europa. Bovendien publiceeren de bladen een
vergrooting van deze landkaart, welke, aldus het
Duitsche Nieuwsbureau, het toekomstbeeld
verduidelijkt dat den Engelsch-Franschen plu
tocraten voor oogen zweeft en waarvoor
zij blijkbaar begrip bij Sumner Welles trachtten
te vinden. De .„Berliner Börsenzeitung" schrijft dat
de publicatie van de landkaart van het „gelukkiger
Europa" den westelijken democraten niet aange
naam is.
De „Mauretania" te Honoloeloe.
Niemand werd in de nabijheid van het schip
toegelaten.
HONOLOELOE,, 5 April (Reuter). De En
gelsche mailstoomer „Mauretania" is alhier aan
gekomen. De journalisten werden niet op den
aanlegsteiger toegelaten.
Nader meldt United Press uit Honoloeloe:
De „Mauretania" is hier gearriveerd om brand
stof in te nemen. Een groote menigte sloeg het
dokken gade, doch er vonden geen demonstraties
plaats. De toegang tot de pier, waaraan de „Mau
retania" gemeerd werd, werd aan iedereen, be
halve de politie en eenige officieele personen,
ontzegd. Het schip voerde bij aankomst geen
vlag. Toen het tusschen Oahoe en Molokai door
voer werd een blauwe wimpel geheschen, ten tee-
ken dat de kapitein een marine-reservist is en het
schip als een gewoon koopvaardijschip vaart. In
dien een kapitein namelijk een marine reservist is
en zijn schip een'koopvaarder, mag dit schip een
blauwe wimpel voeren. Indien de kapitein dit niet
is, moet het schip een rooden wimpel voeren.
't Zal natuurlijk noodig wezen,
Dat wordt algemeen beseft,
Maar 't is toch niet prettig lezen,
Over wat men straks weer heft.
De regeerders zijn toch kranen
Met veel hefvermogen, maar
Wij, de arme onderdanen,
Zuchten onder 't lezen zwaar.
Al telt d'een een punt voornamer
Dan de ander, tot en met,
Wordt hierover in de Kamer
Ook een hefboom opgezet.
Men jongleert weer met millioenen,
Als zoo menig vorig keer,
En wij voelen ons citroenen,
Zuur, maar niet erg sappig meer.
't Zal ons alles pijnlijk treffen,
In een weinig fraai verschiet
Hoe en wat men ook mag heffen,
Hartverheffend is het niet.
Een felle brand woedde Woensdagnacht in het
museum van Onderwijs en Opvoeding aan de
Prinsengracht te Amsterdam. De schade welke
aan het interieur werd toegebracht is vrij
aanzienlijk.
EngelschFransche federafie
in studie?
Plan zou door deskundigen
bestudeerd worden.
rvrAAR de speciale diplomatieke redacteur
van de „Daily Mail" verklaart stellen
Fransche en Britsche deskundigen op het
oogenblik een plan op dat "beoogt tusschen
Engeland en Frankrijk een permanent bond
genootschap te scheppen, welke macht zoo
groot zou zijn dat het iederen eventueelen
aanvaller zou afschrikken.
Te Londen en te Parijs hebben ministerieele com
missies het plan tot in alle bijzonderheden grondig
bestudeerd. Haar bedoeling zou zijn de nauwst mo
gelijke samenwerking tusschen de geallieerden,
welke feitelijk zou neerkomen op samensmelting der
beide landen in een enkele militaire en economische
mogendheid. Niet alleen tijdens den oorlog, doch ook
daarna. Dit plan wordt in sommige gezaghebende
kringen zoo geestdriftig ontvangen dat er zelfs
sprake is van het instellen van een Fransch-Britseh
parlement voor het bespreken van belangrijke
vraagstukken, waarbij de beide landen betrokken
zijn. Uit dit denkbeeld van een samensmelting zou
tenslotte een soort federaal stelsel kunnen ontslaan,
waarbij zich andere landen, die prijs stellen op orde
en vrede in de internationale betrekkingen, zouden
kunnen aansluiten.
Mijnontploffing richt schade aan.
Ramen en dakpannen moesten het te
Westkapelle ontgelden.
WESTKAPELLE, 5 April Vanochtend is even
ten zuiden van Westkapelle een mijn ontploft. Door
den westerstorm en den lagen waterstand is de mijn
tegen een paalhoofd gedreven, waardoor verschei
dene palen werden stukgeslagen. Aan de huizen in
de omgeving van den dijk is veel schade toegebracht.
Ramen en dakpannen moesten het ontgelden, ter
wijl stukken metaal in het dorp terecht kwamen. Er
hebben zich geen persoonlijke ongelukken voorge
daan.
Ruim 700 millioen dollar voor het
Amerikaansche leger.
Bedrag is lager dan door Roosevelt werd
gevraagd.
WASHINGTON, 4 April (Reuter) Het Huis
van Afgevaardigden heeft 784.999.094 dollar ter be
schikking van de regeering gesteld voor uitgaven
voor het leger. Het voorstel is thans doorgezonden
naar den Senaat. Het bedrag is ruim 68 millioen
minder dan Roosevelt had gevraagd.
[Veertien opvarenden gered.J
Volgens uit Stockholm ontvangen bericht
heeft de Duitsche veerboot „Preussen" Don
derdagavond de uit elf leden bestaande be
manning van een Nederlandsche sleepboot en
drie opvarenden van een Nederlandsche bagger
machine gered, welke op weg waren van
IJmuiden naar Malmö.
De Nederlandsche schepen gaven noodseinen.
Zij waren uit de route geraakt en tengevolge
van de fjsomstandigheden in een Duitsch mijnen
veld terecht gekomen.
Wij vernemen, dat het hier baggermaterieel
betreft van de N.V. Adr. Volker's Mij. tot het
uitvoeren van openbare werken te Sliedrecht.
Ongeveer veertien dagen geleden is de sleep
boot „Hoek van Holland" van deze maat
schappij met drie op eigen kracht varende
baggermachines, de „Noordzee", de „Adam"
en de Maasmond" van IJmuiden naar Malmö
vertrokken. In verband met de weersomstan
digheden lagen de schepen tot Woensdag in
Sassnitz. Vandaar zijn zij dien dag vertrokken.
Van de Directie van Volker's Maatschappij ver
nemen wij, dat alle vier schepen op eigen kracht
voeren. De drie baggermachines zijn niet de be
kende „molens", die steeds gesleept moeten wor
den, maar twee z.g. „hoppers" en een zandzuiger.
Bovenstaand bericht mag dan ook niet den in
druk vestigen, dat op de sleepboot elf en op de
baggermachine slechts drie opvarenden waren. De
op eigen kracht varende baggermachines hebben
een bemanning van acht a negen personen, terwijl
de bemanning van een sleepboot minder dan elf
personen omvat.
Er is geen aanleiding, zonder meer te vreezen,
van de „Hoek van Holland" binnengekomen, dat
alle opvarenden (nl. van de sleepboot en een der
baggermachines) gered zijn, zoodat er in ieder ge
val tot dusver geen menschenlevens te betreuren
zijn.
Er is geen aanleiding, zonder mee te vreezen,
dat de beide andere vaartuigen vergaan zijn. Het
is zeer wel mogelijk, dat ze zijn doorgestoomd en
binnenkort te Malmö arriveeren.
Debat over de algemeene
regeeringspolitiek in Frankrijk.
Verzoek der radicaal-socialisten
ingewilligd.
In overeenstemming met een besluit der Fransche
radicaal socialistische fractie heeft een delegatie
van het fractiebestuur gistermiddag een onderhoud
met Reynaud gehad. Na afloop daarvan verklarden
de gedelegeerden dat de minister-president instemde
met het houden van een uitgebreid debat over de
algemeene politiek, na de besloten senaatsbijeen
komst op Dinsdag a.s. en voor het uiteengaan
van het parlement.
De radicaal-socialistische fractie had voordien
met 21 tegen 16 stemmen, bij talrijke onthoudin
gen, besloten het fractiebestuur naar Reynaud te
zenden om hem op vriendschappelijke wijze k(^i-
baar te waken, dat de fractie een dergelijk debat
in de Kamer wenschte.
Ernstig verkeersongeluk.
Vierjarig knaapje gedood.
In een onbewaakt oogenblik stak het .vierjarig
zoontje van den heer Van Houten nabij de Van
Tetsstraat Donderdagavond plotseling de Weere-
steinstraat te Hillegom over om naar den vlucht
heuvel van de tram te gaan, toen juist uit de rich
ting Haarlem een auto naderde. De bestuurder zag
geen kans meer het knaapje te ontwijken, zoodat
het kind gegrepen werd en ongeveer 15 Meter
medegesleurd. Met een schedelbasisfractuur en een
gebroken bovenbeen werd het slachtoffer opge
nomen en naar de Maria-Stichting te Haarlem ver
voerd, nadat leden van E.H.B.O. het voorloopig
verbonden hadden. Eenige uren later is het knaapje
overleden.
Eenige oogenblikken later had op de Haarlem
merstraat een ongeluk plaats met een vijfjarig
meisje dat echter beter afliep. Hier kon de auto
mobilist door een scherpen draai het kind ontwij
ken. De auto kwam echter daardoor in bet onbe
strate gedeelte tusschen de tramrails terecht en
was geheel vernield.
Russische Volkscommissarissen
benoemd.
Zitting der Opperste Sovjets geëindigd.
De zesde zitting van de Opperste Sovjets der
Unie is gisteren geëindigd. Er werden drie nieuwe
wetten aangenomen, waaronder een de omzetbe
lasting regelt en een andere een verplichte verzeke
ring van het vermogen.
Met algemeene stemmen werden eenige grens
wijzigingen goedgekeurd en de KarelischFinsche
socialistische Sovjet-republiek ingesteld. Het ge
bied Perm zal voortaan Molotof heeten.
Met algemeene stemmen werden de benoemingen
bekrachtigd van Ginsburg tot volkscommissaris
voor de bouwindustrie, Lasar Kaganowitsj tot
volkscommissaris der petroleumindustrie, Wach-
rusjef tot volkscommissaris der steenkolenindustrie.
Schachurin tot volkscommissaris der vliegtuig
industrie, Donskoi tot volkscommissaris van de
werkverschaffing en van Chraptschenko tot voor
zitter van de commissie voor kunstaangelegenheden
bij den raad van volkscommissarissen.
Onder de opvarenden bevond zich slechts één in
woner van IJmuiden.
De hierboven genoemde veerboot „Preussen" be
hoort waarschijnlijk tot den dienst, die de verbin
ding tusschen het op het eiland Rügen gelegen
Sassnitz met de Zweedsche haven Trelleborg on
derhoudt.
De kabinetswijziging in Engèlanfl.
Meening in de Ver. Staten.
WASHINGTON, 5 April. Militaire kringen in
de Vereenigde Staten interesseeren zich ten zeer
ste voor de Engelsche kabinetswijziging en in het
bijzonder voor de concentratie van vloot en leger
onder de supervisie van Churchill. In het algemeen
acht men deze concentratie gunstig voor Engeland,
hoewel er in de Vereenigde Staten vele zijn in mi
litaire- en vlootkringen, die een dergelijke oplos
sing voor de Vereenigde Staten niet aanbevelen.
Deze autoriteiten wijzen er óp dat de Britsche
land- en zeemacht moet opereeren in een betrek
kelijk kleine zóne, omdat Engeland zoo dicht in
de buurt ligt van het tooneel van den strijd, zoo
dat coördinatie van krachten oifÖer een supervisie
raadzaam is, terwijl in het geval dat de vloot van
de Vereenigde Staten zou moeten optreden deze
misschien duizend mijlen verwijderd van de land
macht zou moeten opereeren. Men is hier dan ook
van meening dat beiden ook wat leiding betreft
beter geschieden kunnen optreden.
(United Press)
Haile Selassie steunt het
Roode Kruis.
Kostbaarheden voor verkoop afgestaan.
LONDEN, 5 April. (Havas.) Ex-keizer Haile Se
lassie van Abessynië heeft twee massief zilveren
schalen, ingelegd met Abessynische en Britsche gou
den en zilveren munten aangeboden voor een ver
koop ten bate van het Roode Kruis, georganiseerd
door den Lord-Mayor van Londen. Ex-keizerin Me
nen schonk een gouden filigrain handtasch, ver
vaardigd door de smeden van het keizerlijk paleis te
Addis Abeba.
DUITSCH SCHIP AAN MEXICO VERKOCHT.
MEXICO, 5 April (Havas) Het Duitsche tank
schip „Time Asmussen", dat zich bij het uitbreken
van den oorlog in de haven van Coatsacoalcos be
vond, waar het 20.000 vaten petroleum had ge
laden en waar het sindsdien geblokkeerd heeft
gelegen, is aangekocht door de Mexicaansche Petro-
leum-administratie.
Jjtieicadam
Voor BADKAMERBETECELINC.
Jawzaai Jiampexsinget 24
Telefoon 12104—13029,
(Adv. Ingez. Med.)
Uux IKUl Sdiens
HET BESTE
GIERSTRAAT 27 - Tel. 16764
(Adv. Ingez. Med.)
Het woord is aan
De Zakenwereld:
Weinig vooruitgang kan gemaakt wor
den alleen door te onderdrukken wat
slecht is; wij moeten trachten te ontwik
kelen wat goed is.
„Amerika glijdt in den oorlog."
Oordeel van Senator Holt.
WASHINGTON, 5 April (Reuter). De democra
tische senator Holt uit West-Virginia heeft in den
senaat verklaard: „De Vereenigde Staten glijden en
stappen in den oorlog. Ik zeg het met tegenzin, doch
ik meen het eerlijk".
Holt maakte deze opmerking, toen misnoegen ge
uit werd over de propaganda, nadat de attorney-
general van Ontario, Gordon Conant, gisteren in een
rede verklaard had, dat de voornaamste taak van
Canada was, „ieder offer te brengen behalve zich
zelf beknotten in zijn rechten als souvereine staat,
om de Vereenigde Staten aan den kant der geal
lieerden in den oorlog te betrekken".
Holt verklaarde voorts dat Hull in zijn recente
terechtwijzing van den Amerikaanschen gezant
Cromwell „verder gegaan zou zijn als hij niet in
toom was gehouden".
Volgens in IJmuiden ontvangen berichten
heeft de „Adelante" IJM 19 een bericht naar
den op weg naar de visscherü zfjndcn stoom
trawler „Haarlem" IJM 9 uitgezonden, waarin
wordt meegedeeld, dat de „Adelante" is be
schoten. Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
Tweehonderdduizend Italianen
wonen thans in Abessynië.
Nieuwe „inlandersstad" verrijst in
Addis Abeba.
ROME, 5 April (Stefani) De minister voor
Italiaansch Afrika, Teruzzi, heeft bij zijn terugkeer
van een reis naar het rijk overzee, aan de „Messag-
gero" verklaard dat thans meer dan 200.000 Italia
nen in Abessynië wonen en dat nieuwe groepen ko
lonisten, na een scherpe selectie, daarheen zullen
vertrekken. Wat de inlanders betreft, deelde de mi
nister mede dat de fascistische politiek erop gericht
is, daarvan goede Afrikanen te maken en geen
slechte Europeanen. In Addis Abeba wordt sen ge
heel nieuwe „inlandersstad" gebouwd, waarin de ge-
heel.e inlandsche bevolking der hoofdstad, geschei
den naar rassen en godsdiensten, zal worden gecon
centreerd en waarin zich ziekenhuizen, marktplaat
sen, kerken, moskeeën, sportterreinen e.d. zullen be
vinden.
Nog tweeduizend Finnen op
Russisch gebied.
Uitwisseling tegen Russische krijgsgevangenen
voorgesteld.
De Finsche minister van binnenlandsche zaken,
baron von Born, 'heeft verklaard goede hoop te
hebben dat de 2000 Finnen, die sedert het uit
breken van den oorlog achter de Russische linies
ter hoogte van den 62steri breedtegraad zijn ge
bleven, naar Finland terug zullen keeren. De
Finsche autoriteiten hebben voor deze menschen
vrijen doortocht gevraagd en o.a. uitwisseling tegen
Russische la-ijgsgevangenen voorgesteld. Hoewel zij
nog geen antwoord hebben ontvangen, verwachten
zij dat haar stappen succes zullen hebben.
Honderden huizen in Joego-Slavië
ingestort.
Groote gebieden onder water.
BELGRADO, 5 April (DNB) De watersnood in de
gebieden ten noorden van den Donau en de Save
neemt steeds grooteren omvang aan. Uitgestrekte
vruchtbare landstreken van de Banaat staan onder
water. De Theiss, die de overstrooming in de Banaat
veroorzaakt, blijft stijgen. In de hoofdstad van de
Banaat, Petrovgrad, zijn meer dan zestig huizen in
gestort. De Donau, die bij Ujvideck door den dijk is
gebroken, heeft een voorstad van Ujvideck volkomen
overstroomd en 700 huizen tot instorting gebracht,
waardoor 10.000 menschen dakloos geworden zijn.
De Donau blijft nog stijgen.
HEDEN: 16 PAGINA'S
De visch in de Anisterdamschc Bosclibaan ziet
er goed uit, zooals de Ned. Heidemaatschappij
bij de controle constateerde. Een mooi exemplaar,
dat na de telling weer in zijn element werd
gedeponeerd.
Artikelen^-
R. P.: Ministeries. pag. 1
H. D. Vertelling: Kiek en de Mantel
pag 4
Van onzen Zwitserschen correspon
dent: Vrouwen in het Zwitsersche
leger. pag. 5
Van onzen Londenschen correspon
dent: Nieuwe diplomatieke activiteit
in Engeland. pag. 6
Mr. E. Elias: Mexico is in vollen ver
kiezingsstrijd. pag. 9
Van onzen Londenschen correspon
dent: Fortuna grilliger dan ooit.
pag. 15
J. B. Schuil: Jubileum-avond Julia
de Gruyter. pag2
Voor de Vrouw. pag. 8
Voor de Jeugd. pag. 12
Laatste Berichten op pagina 13