Openhartige mededeeling
van generaal Ironside.
lamnaal turn de Week
Engeland had zeven maanden geleden
de vuurproef niet kunnen doorstaan.
eger pas veertien dagen
gevechtsklaar.
fcKTERDXG SP RIG
Ï94Ö
H S' S R L' E M'S D" S G B C S15
De chef van den Britschen gcneralen staf,
rcneraal Ironside, heeft Vrijdag op het mi
nisterie van oorlog vertegenwoordigers der
Internationale pers ontvangen. Hij zeide o.a.:
„De geallieerden mogen er zeer dankbaar voor
ijjn dat zij zeven maanden tijd hebben ge
kregen om hun legers te vervolmaken. Ik
beef bij de gedachte, aan wat gebeurd zou
bunnen zijn, indien de Duitscliers ons in het
begin, toen wij vrijwel in het geheel
jeen leger hadden, hadden aangevallen. Pas
ledert veertien dagen kan men zeggen dat
wij de moeilijkheden werkelijk te boven zün
tekomen, maar thans zijn wij volledig voor
bereid op alles, wat kan komen".
jïeneraal Ironside zeide verder: „Ik heb de geal-
Erde legers in het veld gezien en ik weet hoe
brtreffelijk hun geest en hun opleiding is. Men
iet niet vergeten dat de meeste van onze jonge-
pinen geen militaire oefening hadden gehad, zoo-
zij moesten worden opgeleid in veel korteren
1 dan den normalen termijn van zes maanden,
jlet groote Duitsche leger, dat tegenover ons
at, is een prachtige machine, doch het bezit
ïn mannen, die aan den vorigen oorlog hebben
dgenomen in een rang boven dien van kapi-
D, terwijl wij en de Franschen groote reserves
i ervaren leiders uit den wereldoorlog hebben,
kan genie in het Duitsche leger zijn, maar men
jjfelt er aan. Ik ken de meeste Duitsche comman-
iten persoonlijk en ik ben er van overtuigd dat
jzich ongerust moeten gevoelen, indien zij het be-
[tot oprukken zouden krijgen. Zes maanden ge-
pn zouden zij misschien geslaagd zijn, doch thans
j. Zij hebben aan de grens gelegen met de dwaze
tischgedachten van him kranten en het resultaat
j leugenpropaganda, gecombineerd met de werke-
fcheid van hun troepen, moet zeer slecht voor hun
peel geweest zijn".
pnside zeide voorts dat de Finsche oorlog Rus-
d ten zeerste heeft ingespannen en de Russische
Wingsbronnen heeft verzwakt. Het zou mogelijk
Boot van cïienst Engeland-
Noorwegen aangevallen.
iche torpedojager verdreef de vliegtuigen.
olgens het Noorsche dagblad „Dagen' is het
Mira, dat een geregelden post- en passagiers-
ïst onderhoudt tusschen Engeland en Noor-
en, Woensdag door Duitsche vliegtuigen aan-
allen. Hoewel de bommen geen doel troffen
den twee leden der bemanning gewond. De
tellen ondernamen den aanval acht maal,
irna zij door een Britsche torpedojager verdre-
iv/erden. Een machine werd zoo ernstig getroffen
zij een noodlanding op zee moest verrichten,
lrbij het toestel vernield werd, Een ander vlieg-
j verdween in Oostelijke richting en volgens de
phrijving der opvarenden van de „Mira" moet
Ihetzelfde toestel geweest zijn dat, zooals ge
ld, aan de Noorsche autoriteiten verzocht heeft
landen wegens opgeloopen schade,
jet vliegtuig landde daarop nabij Stavanger,
Sr het door de bemanning in brand gestoken
fd. De Duitsche vliegers werden geïnterneerd,
in de „Mira" werd aangevallen, bevonden zich
la honderd personen aan boord.
EYNAUD ONTVANGT DEN FRANSCHEN
GEZANT TE DEN HAAG.
e Fransche minister-president Paul Reynaud
(t Vrijdagochtend den Franschen gezant te Den
g, baron de Vitrolles, ontvangen.
GENERAAL IRONSIDE,
de chef van den Engel-
schen generaien staf.
zijn dat Rusland elders onrust zou gaan verwekken,
doch in dat geval zou het te doen hebben met lange
verbindingslijnen die moeilijk gehandhaafd kunnen
worden. Hét zou zichzelf nog meer verzwakken.
Nader wordt gemeld, dat het ministerie van in
formatie bij vergissing een Amerikaansch journalist
toegang tot den generalen staf had verleend. Andere
journalisten beklaagden zich daarover, waarop de
minister-van orlog Ironside verzocht de geheele pers
te ontvangen
Engelsche nota's aan Zweden en
Noorwegen overhandigd.
Halifax ontvangt de gezanten.
In officieele Engelsche kringen te Londen wordt
vernomen dat de minister van buitenlandsche
zaken, Lord Halifax, de gezanten van Zweden en
Noorwegen heeft ontvangen om nota's voor hun re
geeringen te overhandigen.
Volgens United Press schijnt het dat Engeland
door deze diplomatieken stap aan Zweden en Noor
wegen heeft duidelijk gemaakt dat Engeland's poli
tieke en strategische interesse in Scandinavië van
vitaal belang blijft, ongeacht de Finsche capitulatie
-oor Rusland. Men gelooft dat Engeland heeft doen
weten dat het niet onverschillig kan staan tegenover
een uitbreiding van Duitsche of Russische macht in
Noorwegen en Zweden. Het is niet uitgesloten dat
de beide Scandinavische staten als tegenwicht te
gen de Russische vlootbasis op Hangö en het aanleg
gen van een spoorlijn van Kandalaksja naar Ke-
mijarvï steun zullen zoeken bij Duitschland. Een der
gelijke actie zou evenwel door Engeland als een on
vriendelijke daad beschouwd worden, zoo wordt
vernomen. Bovendien zouden de beide gezanten te
hooren hebben gekregen dat iedere Russische actie
om nieuwe havens aan den Atlantischen Oceaan te
verkrijgen door Engeland als een bedreiging voor
Groot-Brittannië zou worden opgevat.
In tegenspraak met vroegere berichten vernam
United Press dat de Britsche uiteenzettingen aan
het adres van Zweden en Noorwegen geen betrek
king hebben gehad op de ijzerertsleveringen aan
Duitschland. Hiervoor zijn reeds voorzieningen ge
troffen in de Engelsch-Zweedsche en Engelsch-
Noorsche handelsovereenkomsten.
EUROPEESCHE PERSBUREAUX CONFEREEREN
Op 3, 4 en 5 April is te Koperhagen een confe
rentie gehouden van de directeuren van persbu-
reaux, welke behooren tot de Vereenigde Euro-
peesche Nieuwsagentschappen, t.w. de bureaux A.
N. P. (Nederland,) Belga (BelgiN), S. T. T. (Fin
land), M.T.I. (Hongarije), N.T.B. (Noorwegen),
Ritzau (Denemarken) en T.T. (Zweden.
Deze bureaux werken sinds eenigen tijd op tech
nisch gebied samen om een rechtstreeksche uit
wisseling aan elkaar en een rechtstreeksche ver
schaffing aan andere bureaux te verzekeren van
nationale berichten, hun eigen land betreffende,
hetgeen geschiedt door middel van een centrum
van uitzending, dat gevestigd is te Amsterdam.
Het doel van bovengenoemde conferentie was
de vraagstukken te bespreken, verband houdende
met de organisatie van de ontwikkeling van dezen
gemeenschappelijken nieuwsdienst. Andere pers-
bureaux zullen eerlang tot deze samenwerking toe
treden.
MINISTER MONNET OVER I)E
BLOKKADE.
Krachtiger maatregelen teneinde de
militaire capaciteit ran Duitschland
te treffen.
AANKOOPEN DER GEALLIEERDEN OP DE
NEUTRALE MARKTEN.
Na een onderhoud met zijn Britschen col
lega, Cross, heeft de Fransche minister
voor de blokkade. Monnet. die sinds eenige
dagen te Londen vertoeft, de pers ontvan
gen. Hij zeide volgens Havas, dat hij zonder
tijd te verliezen een onderhoud had willen
hebben met Cross, aangezien de nieuwe
Fransche regeering de blokkade-maatrege
len meer doeltreffend wil maken, niet jegens
de neutralen, doch jegens Duitschland. Het
is nooit de bedoeling van de Fransche regee
ring geweest, maatregelen te nemen, welke
de wettige belangen van de neutralen zou
den kunnen schaden, doch de geallieerden
zijn van meening dat zij alle maatregelen mo
gen nemen, welke de militaire capaciteit
van Duitschland kunnen aantasten.
Na te hebben gesproken over de redenen welke de
geallieerden hebben genoopt de wapens op te
nemen, zeide Monnet, dat hij duidelijk wil doen
uitkomen dat de maatregelen niet bedoeld zijn
om de rechten van de vrije volken te fnuiken.
Doch niemand moet eraan twijfelen dat de
geallieerden zoo snel mogelijk en op de minst
moordende wijze de overwinning zoeken.
Niemand heeft het recht de oogen te sluiten
voor de ontwikkeling van het karakter van den
oorlog door den loop der eeuwen. Honderd jaar
geleden was de oorlog nog een treffen tusschen
de legers en wanneer een land niet betrokken
was in een slag, dan kon het zich neutraal ver
klaren. Op het oogenblik hebben de landen in
een oorlog niet alleen hun legers, doch al hun
kracht noodig en derhalve bestaat neutraliteit
in het niet geven van economischen steun aan
de oorlogvoerenden.
Daarom, aldus Monnet hebben de geallieer
den het recht een blokkade uit te oefenen
welke den vijand kan beletten zich bij de
neutralen te voorzien van goederen, welke
hij noodig heeft.
In dezen geest hebben Monnet en Cross de re
sultaten van de reeds genomen en de nog te ne
men maatregelen bestudeerd, opdat de geallieer
den in staat zullen zijn beslissende slagen toe
te brengen. Monnet verwacht groote resultaten
van deze maatregelen.
In antwoord op vragen van de journalisten
zeide Monnet dat door de blokkade het oorlogs
potentieel van Duitschland is verminderd, vooral
wat betreft de voorziening van benzine, ertsen,
rubber, textielwaren, metalen, leer en huiden,
de ijzerindustrie in Duitschland ondervindt
reeds moeilijkheden en thans is het zaak de lek
ken in de blokkade te stoppen.
Naar vernomen wordt zal Monnet heden
in zijn bespreking met Cross voorstellen
op de neutrale markten te koopen, teneinde
op deze wijze Duitschland te beletten zich
van materieel te voorzien.
De geretoucheerde landkaart.
Door persvertegenwoordigers bezichtigd.
Havas meldt uit Parijs:
Vertegenwoordigers van de pers zijn Vrijdag
uitgenoodigd om de „landkaart van Reynaud" in
oogenschouw te nemen, waarover deze dagen zoo
veel te doen is geweest, doordat een foto daarvan
door een retoucheur voorzien was van uit het hoofd
ingeteekende grenzen. Zij hebben zich ervan kun
nen overtuigen dat dergelijke grenslijnen op hel
origineel niet voorkomen.
De „Thetis" wor<lt hersteld.
Vermoedelijk onder anderen naam weer in
dienst.
In officieele Engelsche kringen verneemt men,
dat de duikboot „Thetis". die in het voorjaar van
1939 gezonken is. hersteld wordt en waarschijnlijk
onder een anderen naam te zijner tijd weer in
dienst gesteld zal worden.
Verkenning boven de Duitsche kust.
Volgens Engelsche lezing werden verscheidene
oorlogsschepen uit de lucht aangevallen.
Het Engelsche ministerie voor luchtvaart deelt
mede dat Donderdagmiddag een formatie Britsche
vliegtuigen van een bommenwerpeï-scommando.
doorgedrongen is in de vijandelijke defensie en de
Jadebocht en met succes de vlootbasis.van Wilhelms
haven heeft verkend. Een vijandelijk oorlogsschip
werd nabij Wilhelmshaveri waargenomen en met
bommen aangevallen. Verder naar het Zuiden
werden vier ^vijandelijke torpedojagers eveneens
aangevallen en men gelooft dat schade is aange
richt. De Britsche formatie leed geen schade. Geen
van de vliegers werd gedeerd, alle toestellen keer
den veilig naar hun basis terug, aldus besluit deze
officieele mededeeling.
Het Engelsche bericht wordt tegengesproken door
het Duitsche Nieuwsbureau, dat spreekt van „een
zuiver verzinsel". Donderdagmiddag heeft slechts
een Britsch vliegtuig boven het gebied van den
mond der Elbe gevlogen, zoo zegt het D.N.B. Het
heeft daar, in verband met het hevige vuur van
het luchtafweergeschut, twee bommen in het water
laten vallen, zonder dat een doel in de nabijheid
was.
Verzwakt het Duitsche duikboot
offensief?
Reuter meldt uit London:
Het is thans reeds ruim een week geleden, dat
een Engelsch schip is aangevallen door een duik
boot. Men gelooft dat de Duitschers moeilijkheden
ondervinden bij het op peil houden van hun duik
bootoffensief, aldus de vlootcorrespondent van
Reuter. De duikbootvlootaanvallen komen in gol
ven,, aangezien de duikbooten periodiek in zee
gezonden worden en vervolgens, wanneer zij het
overleven, terugkeeren naar Duitschland om uit
te rusten en hersteld te worden. Deze golven wor
den geleidelijk zwakker en minder veelvuldig. De
grootste moeilijkheid van Duitschland ligt zonder
twijfel in de bemanning van de duikbooten. Dit
blijkt uit de groote jeugd van de duikbootbeman
ningen, die kortelings gevangen genomen zijn. Ook
zijn er aanwijzingen, dat het duikbootbouwpro-
gram niet aan de verwachtingen heeft beantwoord
en inderdaad is het twijfelachtig of de nieuwe
aanbouw- thans het tempo der vernietiging bij
houdt. Aangezien het aantal Engelsche jachttoe-
stellen toeneemt, vermindert dienovereeakomstig
de kans van iedere duikboot om veilig terug te
keeren. Het optreden der geallieerden met diepte
bommen wordt steeds doeltreffender en de ge
volgen voor het moreel der duikbootbemanningen
worden ernstiger, waardoor de moeilijkheden om
de duikbooten van bemanningen te voorzien nog
toenemen.
Dertig jaar gevangenisstraf.
Vonnis tegen berucht gangster.
Een Havasbericht uit New-York meldt dat de be
ruchte gangster Lepke. die door chantage belangrijke
sommen wist los te krijgen van groote bakkerijen te
New York tot 30 jaar gevangenisstraf is veroordeeld.
Engelscli rechter aangevallen.
Door vier steken ernstig gewond.
Rechter Burgis, de president van het gerechtshof
voor Lancashire en Cheshire, dat de zaken behan
deld van hen, die gewetensbezwaren hebben tegen
den militairen dienst, keerde Vrijdag na den gehee-
len dag zijn functie te hebben vervuld naar huis,
Hij bevond zich op het station van Manchester om
met den trein naar huis te gaan, toen hij plotseling
vier maal in den rug werd gestoken. In ernstigen
toestand is hij naar het ziekenhuis gebracht. De po
litie heeft een arrestatie verricht.
Eiigeland's handelsbetrekkingen
met Rusland.
Verbetering in zicht?
De diplomatieke correspondent van Reuter ver
neemt dat de Sovjet-ambassadeur, Maisky. de kwes
tie te berde heeft gebracht van verbetering der En-
gelsch-Russische handelsbetrekkingen, zulks tijdens
een recente ontmoeting met den minister van buiten
landsche zaken. Lord Halifax.
In Russische kringen wordt beweerd dat de geal
lieerden zouden profiteeren van betere handelsbe
trekkingen met Rusland. Indirect zoowel als direct,
door de clausule in de pacten tot wederzijdschen bij
stand tusschen Littauen, Letland, Estland en de
Sovjet Unie. Deze clausule behelst voorzieningen ten
aanzien van transportfaciliteiten via Rusland voor
goederen uit de Baltische landen.
De Oostzee is thans gesloten voor de Britsche
scheepvaart, maar de Rüssen verklaren dat Enge
land toegang zou kunnen hebben tot de voorraden
van de Baltische landen, welke zouden kunnen wor
den verscheept door Rusland via Moermansk of de
havens aan de Zwarte Zee. Of het Russische trans
portsysteem krachtig genoeg is om een zoodanig uit
gebreide handelsroute bruikbaar te maken is zeer
twijfelachtig. Het denkbeeld vormt echter een on
derdeel van de Russische argumenten, die gericht
zijn op de hervatting van normale handelsbetrekkin
gen met de Westelijke mogendheden.
Haringolie voor motoren.
Proefnemingen in Zweden.
Een speciale commissie is door het Zweedsche mi
nisterie voor openbare werken aangesteld om proe
ven te nemen teneinde vast te stellen of haringolie,
die in groote hoeveelheden in Noorwegens tijdens het
haringseizoen wordt vervaardigd, gebruikt kan wor
den als motorolie voor visschersvaartuigen. Van een
technisch' standpunt gezien zijn gunstige resultaten
verkregen met een mengsel, bestaande uit 80 pet.
haringolie en 20 pet. solarolie. Haringolie is veel
duurder dan solarolie. maar kan in noodgevallen
gebruikt worden, wanneer solarolie niet verkrijg
baar is.
Onregelmatigheden bij de lands-
administratie in Indië.
BATAVIA, 5 April, (Aneta-ANP) Verschenen is
het verslag van de algemeene rekenkamer over 1939.
Hieruit blijkt, dat in dat jaar 389 gevallen van on
regelmatigheden in de landsadministratic ter kennis
van de rekenkamer zijn gebracht. Van dit aantal wa-
rgn 327 gevallen die betrekking hadden op fraudes
en 62 gevallen van andere onregelmatigheden.
Voor zoover tot dusver bekend bedraagt de scha
de, veroorzaakt door fraudes f 73.667.07 en die ten
gevolge van andere oorzaken f 24.464.95. De hoog
ste fraude, voor zoover deze kon worden vastge
steld, ligt tusschen de f 5000 en f 10.000.
In vergelijking met andere jaren toont de schade,
welke door fraude aan het land is toegebracht, een
vermindering. Deze bedroeg n.l. in 1936 f 153.070, in
1937 f 116.957 en in 1938 f 111.140. Do schade door
andere oorzaken bedroeg in 1936 f 32.275, in 1937
f 29.886 en in 1938 f 40.465.
„Mauretania" heeft Honoloeloe
weer verlaten.
Bestemming van het schip geheim gehouden.
Het Britsche mailschip „Mauretania", dat Don
derdag te Honoloeloe was aangekomen, is gisteren
weer vertrokken, na voorraden aan boord te heb
ben genomen. De gezagvoerder heeft over de reis
van New-York naar Honoloeloe vrij met de pers
gesproken, doch hij zeide niets over de bestem
ming van het schip.
Brand in het s.s. Hoogkerk.
Het s.s. „Hoogkerk" van de Holland-Britsch-
Indië-Lijn was Donderdagnamiddag vrij onver
wacht binnengekomen. Het had ligplaats genomen
aan de Rijnhaven Z.Z. ter hoogte van de loods San
Francisco en terwijl gisteren begonnen was met het
lossen van de lading, verrichtten werklieden eenige
noodzakelijke reparaties.
Onder hen bevond zich ook een lasscher, die met
een brandapparaat aan de buitenzijde van het schip
aan den arbeid was. Toen de huid was doorge
brand zijn vermoedelijk eenige vonken over
gesprongen in het bunkemiim, ruim 3, dat geheel
geladen was met kappen jute en balen onge
brande pinda's en grondnoten.
Gisteren om tien voor half vier namen althans
aan boord vertoevendë werklieden een sterke
brandlucht waar. Onmiddellijk werd een onder
zoek ingesteld en toen bleek dat ruim 3 vol
rook stond De jute had vlarr. gevat
Onmiddellijk werd alarm gemaakt.
Van alle zijden rukten de blusschers aan, doch
het duurde tot vannacht 12 uur voor men het
vuur onder de knie had. De nablussching zal nog
wel eenige dagen duren.
EEN TERUGBLIK
NDAG 31 MAART.
ns afscheid van de maand waarin de lente be-
wordt met wat zon maar zonder warmte ge
ien. Als het waar is dat Maart zijn staart roert.
Jt deze Maart dat ditmaal wel zonder eenige
ndelijke bedoeling gedaan. Zij had een voor-
d aan de staartroering van mijn en anderer
len moeten nemen, die als regel door vriend-
ip voor den mensch verwekt wordt,
por onze voetballers en hun verknochtsten
iang is dit ook geen plezierige maand geweest,
tiaag wordt de tegen België met 17 geleden
plaag verder toegelicht met een volgende
Ian nog wel op eigen terrein tegen het op sport-
rel als op andere gebieden zeer bescheidene
onschuldige Luxemburg. Vroeger plachten
tve-elftallen dat met gemak te verslaan. En
éts heeft men nu aan drie van onze ministers
len vertoonen! Het is wel een beetje erg, al is
een goede les. Niet voor de ministers bedoel ik,
r natuurlijk voor de voetballers. En ik ril wel
peetje als ik denk aan de termen waarin som-
sportschrijvers van het aan voetbal verslaafde
I zich nu zullen gaan uiten. Ons „nationale bla-
I zal besmeurd" (of besmet of bevlekt) wezen,
pullen „beladen zijn met smaad". De „débacle
Antwerpen" zal door „de schande van Rotter-
zijn gevolgd.
it is natuurlijk allemaal onzin. Maar een mal
ur is het wel geweest. Er is meer dat de voet-
!rij benart en daartoe behoort de merkbare
Jg van de publieke belangstelling. Met meer
busiasme en' minder groote woorden, met geest-
I ook al zijn er geen promotie- en degradatie
strijden en al speelt men dus zoogezegd om den
tr z'n baard, zal men die kunnen herwinnen,
ers niet. Het is vreeselijk vervelend menschen
te zien doen zonder toewijding en pit. En dat
I ook voor sport. Ieder genre is goed behalve
vervelende, heeft een Franschman gezegd. Hij
Ite zich wat kras uit, maar dat het vervelende
e zeer erg is staat vast. Vele voetbalwedstrijden
tegenwoordig alleen maar vervelend.
ANDAG 1 ARRIL.
I traditioneele dag der grapjes. Ik heb er dit-
1 niets van gemerkt. In dezen tijd schijnt dit
t van grappigheid niet meer aanvaardbaar te
Hetgeen niet zeggen wil dat humor en geest
jen afgedaan. Gelukkig niet: dc Heir-^ beware
ervoor. Maar dat deze dag zonder Aj^.moppen
popt is maar goed, want de historie van den
trawler Protinus, nader aangevuld met berichten
over beschietingen-uit-de-lucht van twee andere
IJmuider trawlers, de Viking Bank en de S. Groen,
maakt een ellendigen indruk in ons land. Van de
Protinus zijn de kapitein en een matroos door den
Duitschen vlieger met zijn bommen, die het schip
naar den bodem der Noordzee zonden, gedood. Twee
andere schepelingen zijn van ontbering omgeko
men in de reddingboot. De overige acht heeft een
Engelsche duikboot tenslotte aan boord genomen
en aan land gebracht.
Ditmaal zal het protest der Nederlandsche regee
ring, te Berlijn ingediend, zeer scherp gesteld zijn.
Het zal den aanval op het weerlooze visschers-
scheepje zeer terecht „een volstrekt ontoelaatbare
gewelddaad" noemen, bestraffing der schuldigen
viagen en zich een eisch tot schadevergoeding
voorbehouden. Deze punten zullen zelfs worden
medegedeeld. Ik hoop en verwacht, dat ook het
Duitsche antwoord zal worden medegedeeld. Mocht
dit uitblijven, zooals al meermalen bij vroegere
protesten het geval is geweest, dan zullen wij ook
dat dienen te vernemen. Opdat wij volledig inge
licht zijn. Want gevallen als deze zijn nu inderdaad
een smaad en een schande, ons aangedaan. Dat
dergelijke termen gebezigd worden als het een ver
loren voetbalwedstrijd van het Nederlandsch Elf
tal betreft is onzin en malle opschroeverij. Ik heb
het hierboven al gezegd. Maar op een misdadigen
aanslag, zooals op den trawler Protinus is gepleegd,
zijn zij tenvolle toepasselijk.
DINSDAG 2 APRIL.
Op dezen dag veroordeelt de Haagsche recht
bank den verdachte van den moord op een vee-
kooper in Leidschendam tot levenslange gevangenis
straf. Welke straf verdient de Duitsche vlieger, die
twee weerlooze zeelieden aan boord van een
visschersbootje, dat aan alle kanten van Nederland
sche herkenningsteekens voorzien was, achteloos om
zeep gebracht heeft en den dood van twee ande
ren veroorzaakt door hun schip te vernietigen? Die
eenvoudige vraag stel ik, in alle kalmte. Want het
is goed en noodig dat wij een misdaad een misdaad
en doodslag doodslag blijven noemen, al zijn we
dan ook nog zoo neutraal.
De dader van den moord in Leidschendam (of de
daders: de veroordeelde beweert dat hij slechts
medeplichtig is geweest aan den moord, die door een
ander zou zijn bedreven) had berooving als oog
merk. Welk oogmerk die Duitsche vlieger heeft
gehad met zijn wilden aanval weet ik even
wel niet. Niemand weet het. De eenige reden die
men bedenken kan is: het Nederlandsche volk bang
te maken. Als dit het motief is geweest berust het
op gebrek aan kennis van onzen volksaard. Op deze
wijze maakt men ons niet bang. Men maakt ons
nijdig. Niet opgewonden-nijdig, zoodat wij onze
zelfbeheersching verliezen, maar zeer bezonnen en
zeer intens-nijdig.
Er is vandaag toch ook een verheugend bericht
wat zijn ze schaarsch en dat geldt de sterke afne
ming der werkloosheid in onze cmm-ddellijke om
geving. Te Haarlem is het aantal werkloozen in
drie weken tijds met zeshonderd gedaald en nu op
het laagste einde-Maart-peil van de heele reeks cri
sisjaren gekomen, met uitzondering alleen van 1932
toen het nog iets lager was. In de omstandigheden
kan men er geen groote toekomstverwachtingen aan
verbinden. Dat ware overmoed. Maar men kan zich
verheugen dat er tenminste nu een verbetering in
treedt. Veel zal nog moeten gebeuren om een laag
werkloosheids-totaal te bereiken. Er zijn nu nog 4216
werkloozen in de gemeente Haarlem.1318 min
der dan een jaar geleden.
WOENSDAG 3 APRIL.
Chamberlain heeft weer gepraat over de neutra
len. Alle oorlogvoerenden praten blijkbaar over
niets zooveel en zoo gaarne als over de neutralen. Ik
heb iemand gesproken die daar weer een andere
verklaring voor had. Er zijn er al veel voor gege
ven. Maar hij zei: „Het bestaan van de neutralen
werpt zoo'n scherp licht op het bestaan van een oor
log. En hun houding, al zeggen zij hei niet uitdruk
kelijk, spreekt uit: „Wij hebben minachting voor
jullie oorlog. Wij doen er niet aan mee. Ons zijn
zulke middelen ter beslechting van geschillen te
min." Dat zeggen de neutralen nu wel niet tot de
oorlogvoerenden, maar hun neutraliteit zelf moet
dien indruk wekken. Juist omdat de oorlogvoerende
volken zelf in hun hart ook zoo'n minachting voor
en afkeer van den oorlog en zijn methoden hebben.
Net als ieder volk tegenwoordig."
Wellicht zit hier heel wat in.
Maar de Engelsche regeering houdt zich nu be
zig met verscherping van de blokkade, vooral met
het „stoppen van lekken" bij de neutralen. Zij wil
geen producten uit het Vereenigd Koninkrijk meer
leveren aan neutralen, die ze doorleveren aan
Duitschland. Dat zegt Chamberlain. Andere Engel-
schen duiden krasser opinies over de neutraliteit
aan. Hun woorden zijn niet officieel maar wekken
het vermoeden dat bij voortduring van dezen strijd
de positie der neutralen steeds moeilijker zal wor
den. Dat wil dan natuurlijk zeggen: die van de kleine
Met Italië, de Vereenigde Staten en Japan is het
een andere zaak. Ik zwijg maar van Rusland. Dat'
noemt zich nu ook weer neutraal en ziet daar dus
blijkbaar voordeel in. Wellicht gaan Stalin, Molotof
en Worosjilof beproeven het Roode Leger te reor-
ganiseeren en zullen zij geen nieuwen oorlog be
ginnen eer zij meenen, daarin geslaagd te zijn.
De geallieerde oorlogsraad schijnt over meer din
gen gesproken te hebben dan bekend gemaakt zijn.
Dat zou men tenminste wel moeten afleiden uit de
voldoening bij de Franschen, wier invloed in Lon
den sterk toeneemt. En ofschoon Reynaud nog
min of meer gehinderd wordt door dat deel van de
Fransche Kamer, dat hem bij zijn optreden heeft ge
poogd te wippen en vooral door eenige losgelaten
leden van het vorige kabinet krijgt men al den
indruk dat deze scherpe kleine man een leider van
bijzonder kaliber is, die zeer nauwkeurig weet wat
hij v/il en dat doorzet ook.
DONDERDAG 4 APRIL.
Nu zijn er wijzigingen in het Britsche kabinet,
waarbij Churchill de aanvoerder van een comité van
vier, bevattend de ministers van de oorlogs-departe-
menten en hun ambtgenoot van de bevoorrading
(the Minister of Supply) is geworden. Deze laatste
is de gelukkige die door de nationale humor, bfe-
zield door den titel van het bekende boek „Alice in
Wonderland", wordt aangeduid als „Alice in Blun-
derland".
En de graaf van Athlone, lid der Koninklijke Fa
milie, wordt benoemd tot gouverneur-generaal van
Canada. Hij is van 1923 tot 1929 al gouverneur van
Zuid-Afrika geweest en diep in de zestig. Er moeten
millioenen Europeanen in alle landen van Europa
zijn die hem zijn nieuwe taak benijden. Een rustige,
een eervolle, een lucratieve betrekking ver van
Europa, in een land waar beschaving heerscht, te
midden van blanken! Hoevelen, die met oneindig
veel minder dan een gouverneur-generaalschap vol
komen tevreden zouden zijn, snakken daar in dezen
tijd naar. Al is het 'niet voor zichzelf, dan toch om de
zekerheid te verwerven dat hun gezinnen een goede
en veilige toekomst tegemoet zouden gaan
„Wij streven naar totalen vrede", heeft Reynaud
vandaag per radio tot Amerika gezegd. En hij legde
uit dat hij daavmee bedoelde: niet voor twintig of
vijfentwintig jaar. maar voorgoed: voor onszelf en
alle komende geslachten. Het zou hoopvoller klinken
als deze zelfde leus tijdens den wereldoorlog niet in
Engeland was gevoerd. De wereldoorlog heette toen
..The War to end War". Er zal. om dat te bereiken,
heel wat meer noodig zijn dan leuzen en dan oor
logvoeren! want de groote proef op de som zal pas
geleverd moeten worden als men begint te onder
handelen en de wapens stilstaan.
Maar nu verwacht Reynaud veel van het
Fransch-Britsche economische accocrd, dat achter
de schermen aan het groeien en zelfs aan het uit
dijen schijnt te zijn. Hij herinnert in een artikel in
The News Chronicle, een Londensch dagblad, aan de
economische wording der 48 Amerikaansche staten
die zich zoolang geleden reeds vereenigd hebben en
stelt hun ten voorbeeld. Hij stelt trouwens Engeland
cn Frankrijk ook alvast ten voorbeeld aan kleinere
Europeesche volken en vraagt waarom zij hetzelfde
niet zouden kunnen doen. Inderdaad is^e vraag der
economische samenwerking van Nederland en Bel
gië op het tapijt gebracht. Van Cauwelaert is er
voorstander van. De oud-minister Van Isacker heeft
erover in Amsterdam het woord gevoerd. Hij wil
wachten tot na den oorlog. Het is de vraag tot wan
neer men zal kunnen wachten met groote nieuwe
plannen om uit de groote economische zorgen te
komen.
De Italiaansche bladen winden zich op over een
geretoucheerde foto van een kaart van Europa in
Reynaud's werkkamer. Zij meenen dat die de ge
heime plannen der geallieerden weergeeft. Sumner
Welles staat ook op die foto. In Amerika hebben ze
hem gevraagd wat hij van de beweringen der Ita
liaansche bladen denkt en ditmaal heeft hij heusch
zijn meening gezegd. Hij heeft geantwoord: „Fan
tastische onzin!"
In Haarlem is de verzekeringsagent, die een an
deren verzekeringsagent heeft gedood, tot tien jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Wegens doodslag.
VRIJDAG 5 APRIL.
Nu komt de Daily Mail uit den hoek en beweert
dat een Britsch-Fransche Federatie in studie is. Er
zou dan ook sprake zijn van een Britseh-Fransch
parlement „ter bespreking van belangrijke vraag
stukken". Als er „ter beslissing" stond zou ik het
overtuigender vinden. En het spijt mij dat ik zoo
vaak reserves moet maken, maar de bron waaruit
dit bericht welt, de Daily Mail, behoort tot de bron
nen die ik met twijfel beschouw. Het eene dagblad
is het andere niet; als het nu b.v. in de Manchester
Guardian stond zou het een heel andere zaak zijn.
Maar ongetwijfeld zijn er dingen in de maak waar
van we nog verbaasd zullen staan. En er zit voor
mij aan dit bericht ook een vroolijke kant, want de
gedachte aan een combinatie van de sfeer van de
Chambre des Députés met die van het Lagerhuis
moet voor iemand, die beider zittingen zoo vaak
heeft bijgewoond, wel iets onweerstaanbaar bekoor
lijks hebben. Hoe schoon' Als dat er ooit van komt
moet ik het bijwonen! Verschillender parlementaire
sferen zijn nauwelijks denkbaar en de gedachte aan
een minister van het uitgestreken-correcte type van
Lord Halifax of van het uitgestreken-juridische type
van Sir John Simon, bestookt door een Franschen
interpellant of door interrupties in den stijl van het
Palais Bourbon is kostelijk. En dan de Salie des Pas
Perdus vereenigd met „the lobby"!
Er zijn gemakkelijker vereenigbare sferen in
Europa denkbaar dan juist deze. En toch zijn het
deze, die ongetwijfeld het dichtst bij de kans op ver-
eeniging staan. Hetgeen eigenlijk een vingerwijzing
inhoudt en tevens een nieuwe aanduiding geeft van
de groote veranderingen, die hoe en waar dan
ook in Europa op til zijn. Want wij ggan een
anderen tijd tegemoet, al moet de voetbalmaniak,
dien ik in den aanvang van dit stuk „taekle'de", nu
niet meteen veronderstellen dat de namen Engeland
cn Frankrijk verdwijnen zullen en plaatsmaken voor
E- F- CEngeland-Frankrjjk-Combinatie.
R. P.
