Minister Koht op de bres
voor de kleine naties
NIEUWS IN 'T KORT.
MAANDAG 8 APRIL 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
5
Ernstige klacht
tegen de
oorlogsmet/loden
ter zee.
De Noorsche minister van buitenlandsche zaken
Koht heeft in het Storting ten aanzien van de bui
tenlandsche politiek van Noorwegen verklaard: Wij
kimnen ons geen anderen oorlog indenken, waarin
Noorwegen verwikkeld zou kunnen worden dan een,
waartoe wij gedwongen worden voor de verdedi
ging van onze onafhankelijkheid en vrijheid. Wij
kunnen ons alleen buiten den oorlog houden door
het voeren van een politiek van strikte neutraliteit
naar alle zijden. Wij hebben dit gedaan in onze han
delspolitiek, waar alle kwesties geregeld zijn door
accoorden met de oorlogvoerenden, gebaseerd op
het beginsel dat wij den normalen handel zooveel
mogelijk trachten te handhaven.
Ik geloof, aldus vervolgde Koht, dat wij getoond
hebben dat wij onze territoriale wateren zullen ver
dedigen tegen ieder die op onwettige wijze deze wa
teren binnenkomt.
De uitvoer van Zweedsch erts naar Duitschland.
via Narvik wordt ongetwijfeld door velen overdre
ven. De hoeveelheid is tijdens den oorlog tot een
vierde teruggeloopen en thans gaat veel meer
Zweedsch erts via Narvik naar Engeland dan naar
Duitschland. Van het recht op vrijen doortocht voor
•koopvaardijschepen in de Noorsche wateren profi-
teeren de geallieerden minstens evenzeer als
Duitschland. Ook is zoowel onze als de Zweedsche
handel door accoorden met de oorlogvoerenden ge
reglementeerd.
Als de geallieerden zouden wenschen dat wij het
vrije handelsverkeer, dat in stand gehouden wordt
in overeenstemming met het internationale recht,
dat de algemeene goedkeuring heeft verkregen en
waaraan deze landen zelf reeds eerder hun goed
keuring hebben gehecht, afbreken, dan zou dit óf
hunzelf groote schade berokkenen óf, zoo deze af
breking slechts ten nadeele van een der partijen
zou blijken te werken, in flagranten strijd zijn met
de neutraliteit, tot handhaving waarvan wij ons ver
plicht hebben en dan zou ons land terstond in oor
log zijn.
Koht herinnerde aan de 21 protesten, die tot de
oorlogvoerenden gericht zijn, tegen schendingen der
neutraliteit door vreemde vliegtuigen, n.l. vijf tot
Duitschland, tien tot Engeland en zes tot Sovjet
Rusland. Op sommige dezer protesten hebben de
drie landen geantwoord dat de neutraliteitsschen-
dingen niet opzettelijk gepleegd zijn. Doch de neu-
tialiteitsschendingen door vreemde vliegtuigen, die
den laatsten tijd zijn voorgekomen, kunnen niet
onopzettelijk gepleegd zijn. Wij stellen te Londen
en te Berlijn een onderzoek in en hopen dat de bel-
ligerenten met deze wijze van optreden, welke in
militair opzicht geen enkel nut kan hebben, zullen
ophouden. Wij kunnen niet door blijven gaan met
protesteeren. Wij zullen zulke vliegtuigen neer
halen.
Met betrekking tot het geval van de „Altmark"
zeide Koht. dat in alle essentieele kwesties betref
fende de feiten tusschen de Noorsche en de Britsche
regeering overeenstemming was bereikt.Slechts over
een beginsel op het punt van het internationale
recht bestaat nog geen eensgezindheid, doch ik hoop
dat wij ook op dit punt tot overeenstemming zullen
komen, zoodat Noorwegen de genoegdoening zal
krijgen, waarop het wegens de openlijke schending
van de neutraliteit, welke in dit geval is gepleegd,
aanspraak kan maken, aldus de minister.
Koht noemde enkele andere gevallen, waarbij hij
verklaarde dat geen hiervan zoo ver was gegaan als
dat van de „Altmark". Na de jongste redevoeringen
van Chamberlain en Churchill, aldus spreker, ver
trouw ik dat Engeland niet het plan heeft het inter
nationale recht en onze neutraliteit te schenden.
Verliezen ter zee.
Koht vervolgde: Ik heb het thans gehad over de
schendingen der neutraliteit van Noorsch land- en
zeegebied. Doch buiten onze grenzen zijn wij het
slachtoffer van schade en onrechtvaardigheid van
anderen aard, midden op zee, waar onze zeelieden
voor land en volk werken. Ongeveer 50 pCt. dei-
verloren schepen is door de mijnen verloren gegaan
en Koht betreurde het dat oorlogvoerenden op
grond van het internationale recht mijnen op zulk
een wijze mogen gebruiken. Doch van de ligging
van mijnenvelden moet op behoorlijke wijze kennis
worden gegeven en dit is slechts in een paar geval
len gedaan. Bovendien zijn schepen door mijnen
vernietigd op plaatsen, waar geen mijnenvelden
zouden hebben gelegen en onder deze omstandig
heden moeten wij wel aannemen dat een of meer
der belligerenten niet in overeenstemming met de
internationale rechtsregels hebben gehandeld. De
Noorsche marine heeft tijdens den oorlog 62 drij
vende mijnen gevonden en vernietigd en vastge
steld dat zeven hiervan van Duitsche en twee van
Engelsche makelij waren, terwijl er reden was om
aan te nemen dat 12 andere Duitsch, 5 Britsch cn 13
Russisch waren.
Overeenkomstig de besluiten der te Kopenhagen
gehouden conferentie der ministers van buitenland
sche zaken der Scandinavische landen heeft de
Noorsche regeerïng aan de legaties in de betrokken
landen op 1 April opdracht gegeven te protestee
ren tegen een oorlogvoering ter zee, die gevoerd
wordt in strijd met de Haagsche conventie no. 8
van 18 October 1907 en aan de regeeringen te ver
zoeken er op toe te zien dat deze regels worden na
geleefd.
In sommige gevallen hebben wij niet kunnen
vaststellen of een schip op een mijn geloopen of ge
torpedeerd was, doch in minstens twaalf gevallen
weten wij dat Noorsche schepen tot zinken ge
bracht zijn door duikbooten of andere oorlogssche
pen of door bombardementsvliegtuigen.
In drie gevallen, waarbij het tot zinken btengen
in wettigen vorm geschiedde, hebben wij niet kun
nen protesteeren, maar in negen gevallen hebben wij
een krachtig protest laten hooren en ons het recht
voorbehouden schadevergoeding te eischen. Ook
hebben wij de Duitsche regeering verzocht het
vraagstuk op breeden grondslag te bespreken.
Sterke bezwaren uitte Koht tegen het vuren op
Noorsche vaartuigen door Duitsche vliegtuigen of
duikbooten. Men kan zich moeilijk kalm houden,
aldus Koht, wanneer men verneemt van dergelijke
schietpartijen tegen onschuldige zeelieden, zooals
bijv. het bombardeeren van de Noorsche mailboot
„Mira" op weg van Engeland naar Noorwegen met
meer dan honderd menschen aan boord.
Wij kunnen niet aanvaarden dat de Duitschers
het recht hebben zich aldus te gedragen, zelfs indien
dit Noorsche schip onder Britsche bescherming voer.
Wij kunnen niet begrijpen dat de Duitsche soldaten
zulk een optreden in overeenstemming achten met
hun gevoelens van menschelijkheid. Een dergelijk
optreden verwekt in Noorwegen een verontwaardi
ging, welke in het belang van geen enkele oorlog
voerende mogendheid kan zijn. De Britsche bladen
hebben het denkbeeld geopperd dat Noorwegen niet
op dezelfde wijze dient te protesteeren tegen der
gelijke schendingen, als tegen, wat zij noemen, tech
nische schendingen.
I Maar wat de Engelschen noemen ..technische
schendingen" betreft niet alleen formeele kwesties
van wettig karakter, zij hebben ook een geweldige
Oorlogvoerenden dienen de erkenning
van het bestaansrecht der volken ook
in pracfijk te brengen.
politieke werkelijkheid, want niemand kan blind
zijn voor het feit dat dergelijke schendingen kunnen
leiden tot verwikkelingen welke de Noorsche terri
toriale wateren en misschien zelfs het Noorsche land
kunnen maken tot een slagveld voor de oorlogvoe
renden, in welk geval Noorwegen bij den grooten
oorlog betrokken zou worden. Dientengevolge ver
dedigt Noorwegen niet alleen een recht, maar ver
dedigt het tevens zichzelf tegen de mogelijkheid in
den oorlog te worden meegesleurd.
Het vraagstuk van de zoogenaamde onschuldige
neutraliteitsschcndingen betreft dus den werkelijken
grondslag der Noorsche politiek en is inderdaad van
vitaal belang voor het Noorsche volk.
De Finsch-Russische oorlog.
Overgaande tot den Finsch-Russischen oorlog
zeide Koht: toen de oorlog was afgeloopen en ik
vrijer kon spreken, was ik in staat te verklaren
dat Duitschland het als een vijandelijke .handeling
beschouwd zou hebben indien Noorwegen óf aan de
Britsche en Fransche troepen vergunning verleend
zou hebben via Noorsch grondgebied naar Finland
te trekken, óf indien Noorwegen zelf Finland met
gewapende strijdkrachten zou geholpen hebben.
Het laatste optreden zou eveneens beschouwd
zijn als een onderdeel van de Fransch-Britsche
oorlogvoering tegen Duitschland.
Sinds geruimen tijd wist ik dat de Duitsche re
geering dit standpunt huldigde en kort geleden
werd dit bevestigd door een somi-officieele ver
klaring van het Duitsche Nieuwsbureau.
Dit beteekent dat een Noorsche inmenging in
Finland van geen nut voor Finland geweest
zou zijn, doch alleen gevaarlijk zou geweest
zijn voor ons zelf.
De Zweedsche regeering huldigde hetzelfde
standpunt en uiteraard moesten Noorwegen en
Zweden in dit vraagstuk een zelfde politiek
volgen, zoowel om geografische als om poli
tieke redenen.
Nooit heeft Finland ons om militairen bij
stand verzocht.
Vervolgens sprak Koht over de aan Finland
geboden materieele en menschlievende hulp. De
sympathie met Finland is tot uiting gekomen in
den wil tot opoffering. Deze bereidwilligheid is in
ons land nooit zoo sterk gevoeld als tijdens den
oorlog met Rusland.
Koht memoi-eerde den dapperen Finschen tegen
stand en de bewondering, welke men gevoelde voor
het Finsche volk. Tevens vermeldde hij de voor
genomen militaire hulp der geallieerden, welke te
laat zou gekomen zijn.
Het Noordsche defensieve verbond.
Overgaande op de kwestie van een defensief
verbond tusschen de Noorsche landen zeide de mi
nister dat het denkbeeld waarschijnlijk daaruit
voortspruit, dat de vrede Finland uit militair oog
punt zwakker heeft gemaakt.
De regeering heeft de Noorsche militaire auto
riteiten verzocht het vraagstuk uit militair oog
punt te bestudeeren. Dit is van belang, maar van
nog meer belang zijn wellicht de politieke over
wegingen.
Koht vermeldde de Russische bezwaren tegen
een dergelijk verbond en zeide dat Finland moet
letten op de Russische interpretatie van het vredes
verdrag, aangezien Noorwegen en Zweden aan dit
vredesverdrag geen deel hebben. Doch hoe het ook
zij, aldus Koht, ik ben van meening dat wij beter
kunnen wachten met eenig besluit te nemen inzake
zulk een verbond, totdat de betrekkingen tusschen
Finland en Sovjet Rusland duidelijker zijn gewor
den.
Het moet immers voor Finland een kwestie van
het grootste belang zijn met zijn machtigen oos
telijken nabuur in blijvenden vrede te kunnen
leven.
De Noorsche regeering zal het land niet binden
zoolang het Storting niet de gelegenheid gehad
heeft zich hierover uit te spreken.
Op het oogenblïk is het van meer belang er
voor te zorgen dat Finland wordt hersteld en ik
ben er zeker van dat wij in Noorwegen, zoowel de
regeering als de particulieren, bereid zijn hulp te
verleenen.
De verwikkelingen in Finland en de verdere
ontwikkeling in Europa van de laatste jaren,
heeft voor alle kleine landen ter wereld zeer
dringende vraagstukken doen ontstaan.
Wij vragen ons zelf af of wij niet het recht
hebben te bestaan en in vrijheid en onafhan
kelijkheid te leven. Wij aanschouwen het
vreemdsoortige feit, dat alle oorlogvoerenden
verklaren dat zij in beginsel ook recht op
nationale onafhankelijkheid handhaven. Wij,
kleine landen, moeten dientengevolge kunnen
eischen dat de oorlogvoerenden er mede ac-
coord gaan dat beginsel in de practijk te vol
gen. Het is van vitaal belang voor ons dat het
recht van iedere natie op een onafhan
kelijk bestaan volledig erkend wordt. Wij
hopen dat de groote landen dat recht tijdens
den oorlog zullen eerbiedigen en'dat zij na den
oorlog dat recht zullen verkondigen. Wij ge-
looven niet dat een blijvende vrede in de wereld
op een andere grondslag kan berusten.
De Amerikaansche presidents
verkiezingen.
Norman Thomas candidaat der socialisten.
De socialistische partij van de Vereenigde
Staten heeft in haar jaarlijksche vergadering den
nationalen leider Norman Thomas aangewezen
tot socialistisch candidaat bij de presidentsver
kiezingen in 1940. Zijn programma behelst socia
lisatie van de essentieeele industrie en niet- deel
nemen aan den Europeeschen oorlog.
Italië als koloniale mogendheid.
Expositie te Napels.
De eerste Italiaansche koloniale tentoonstel
ling. genaamd „Mostra Triënnale delle terre
Italiane d' Oltremare" (expositie van den Ita-
liaanschen arbeid in de overzeesche provinciën)
zal van 9 Mei tot 15 October op de uit de geschie
denis bekende Flaegreïsche velden in Napels
gehouden worden.
De tentoonstelling zal niet alleen een beeld ge
ven van den kolonialen arbeid van het moderne
Italië, maar ook een volledig overzicht van dezen
arbeid sinds den tijd. dat de eerste Romeinsche
legioenen Afrikaanschen bodem betraden.
Belgische trawlers beschoten.
Schepen voerden duidelijke nationaliteits-
kenmerken.
Het persbureau Belga verneemt uit Oost
ende: Opnieuw zijn drie Belgische vls-
schersbooten op de Noordzee door vliegtuigen
beschoten. Deze trawlers, welke duidelijke
nationaliteitskenteekenen droegen, waren
rustig aan het visschen.
Verwijzende naar de vele gevallen, dat trawlers
op de Noordzee beschoten zijn. verklaart de Raad
voor de Scheepvaart te Oostende dat deze aanval
len door niets gerechtvaardigd worden, aange
zien die trawlers in vrije wateren vischten, duide
lijk de nationale kleuren vertoonden, geen deel
uitmaakten van een convooi, onbewapend waren,
geen enkel radiobericht hebben uitgezonden en
uitsluitend aan het visschen waren om de Bel
gische markt te voorzien.
Luchtgevechten boven zee en land.
Groepen vliegtuigen slaags bij het eiland Sylt.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart deelt
mede dat Zondagmiddag een patrouille van de
Britsche luchtmacht tijdens een verkenningsvlucht
boven de Noordzee slaags is geraakt met vijande
lijke vliegtuigen. Een vijandelijk toestel werd ver
nield en vermoedelijk werd een ander beschadigd
Twee Britsche vliegtuigen zijn niet naar hun
basis teruggekeerd.
Het Duitsche Nieuwsbureau maakt van dit ge
vecht eveneens melding. Het bureau geeft de vol
gende lezing:
Zondagmiddag heeft een aantal Duitsche jacht
vliegtuigen, dat boven de Noordzee patrouilleerde,
ongeveer 150 K.M. ten Noorden van het eiland
Sylt 24 Britsche Wellington bombardementsvlieg
tuigen tot een gevechta gedwongen. Twee Britsche
toestellen werden omlaag geschoten. De andere
werden genoodzaakt in Westelijke richting af te
trekken.
De Duitsche jagers leden geen verliezen.
Het hoofdkwartier van de Koninklijke Britsche
luchtmacht deelt verder mede, dat Zondagochtend
een pat?ouille jachtvliegtuigen nabij Mctz op een
sterke vijandelijke patrouille is gestooterr De
vijand viel aan en het resultaat van een
aantal gevechten op groote hoogte was dat een
Messersehmidt 109 nabij Bouley aan den Moezel
omlaag werd geschoten. Alle Britsche vliegtuigen
keerden naar hun basis terug.
VUURTOREN AANGEVALLEN.
Verder zijn te Londen berichten ontvangen
over de eerste Duitsche luchtaanvallen op Britsche
vuurtorens. Volgens deze berichten hebben in de
afgeloopen week twee Duitsche vliegtuigen, die van
een niet geslaagden aanval op Scapa Flow terug-
keeren, met de machinegeweren geschoten op de
vuurtorens Duncansby Head en Stroma aan de
noord-Oostelijke punt van Schotland. Er zijn geen
slachtoffers gevallen.
LEGERBERICHTEX.
Het Duitsche legerbericht van Zondag meldt dat
zich in het Westen geen bijzondere gebeurtenis
sen hebben voorgedaan. Het luchtwapen heeft op
6 April luchtverkenningen ondernomen boven
Noord en Midden Frankrijk. Een Duitsch Dornier-
verkenningsvliegtuig werd daarbij door vier Cur-
liss-machines aangevallen. Het verkenningstoestel
verweerde zich zoo lang, tot de tegenstanders
door gebrek aan brandstof moesten wegvliegen. Het
landde behouden op zijn basis.
Het Fransche legerbericht van Zondagavond
luidt:
„Eenïge artillerievuur in het gebied ten Westen
van de Vogezen. Levendige activiteit in de lucht.
Vijf vijandelijke vliegtuigen werden omlaag ge
schoten, waarvan een door een Britsch vliegtuig".
Hedenmorgen werd gemeld:
„Opnieuw artillerievuur in het gebied ten Wes
ten van de Vogezen. Plaatselijk optreden van
patrouilles".
LUCHTALARM.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is in
Noord-West Frankrijk luchtalarm gemaakt. Er deed
zich echter niets bijzonders voor.
Op de Orkaden is Zondag driemaal luchtalarm-
gegeven. Gevechtstoestellen stegen er op, doch ook
hier viel niets bijzonders te melden.
Het stadje Amite in New Orleans (V.S.) Is
geteisterd door een zeer zwaren cycloon. Het
centrum der stad is geheel vernield. Het aantal
slachtoffers is nog niet bekend. Er is dringend
hulp verzocht aan het Roode Kruis.
Generaal-majoor Temperley. de bekende
Engelsche commentator op militair en krijgs
kundig gebied, is op 62-jarigen leeftijd te zijnen
huize bij Beaconsfield overleden.
Tengevolge van een tornado in Zuid
Louisiana (V.S.) zijn minstens zes personen om
het leven gekomen, terwijl aanzienlijke materieele
schade is aangericht. Twee kerken zijn vernield,
goederenwagons zijn van de rails geblazen en
tientallen auto's zijn omgewaaid.
De Duitsche minister van landbouw Darré
is gistermiddag uit Boedapest vertrokken. Zijn
Hongaarsche collega heeft hem op het versierde
station uitgeleide gedaan.
Een sterke politiemacht heeft Zondag tegen
den avond ongeveer 1500 betoogers verspreid, die
voor het gebouw der Fransche ambassade te
Londen wilden protesteeren tegen de gevangen
zetting van Fransche communistische afgevaar
digden.
De kerk te Glarus in Zwitserland is volledig
in de asch gelegd. De totale schade wordt ge
raamd op 300.000 tot 400.000 frank. De kerk was
gebouwd na den grooten brand in 1861.
iGlarus is de hoofdplaats van het gelijknamige
Zwitsersche kanton. Het heeft ongeveer 5000 in
woners).
De Amerikaansche ambassadeur te Parijs.
Bullitt, die twee maanden in de Vereenigde Sta
ten is geweest, is met den „Atlantic Clipper" naar
Europa vertrokken.
- Het militaire gerechtshof heeft Semart en
Tournemaine. twee vroegere communistische lei
ders van den bond van spoorwegabeiders, tot
drie jaar gevangenisstraf. 2000 frank boete en vijf
jaar verlies van burgerrechten veroordeeld.
In den afgeloopen nacht is brand uitgebro
ken op de petroleumvelden in het Prahovadal
(Roemenië). Het vuur, dat voedsel vond in de
pe tr oleu mvópr r ad enbreidde zich snel uit tot een
motorenfabriek. Men gelooft dat de schade zeer
groot is.
De Italiaansche staatsspoorwegen hebben
besloten dezen zomer geen z.g. pleziertreinen
tegen verminderd tarief meer te laten rijden
wegens de noodzakelijkheid zuinig te zijn met
brandstof op de lijnen welke met stoomtractie
worden bereden.
In Engeland zijn de jongelieden, die in 1939
den 25-jarigen leeftijd hebben bereikt,, of tus
schen Maart van dit jaar en nu den 20-jarigen
leeftijd hebben bereikt, onder de wapenen ge
roepen. Het aantal dezer opgeroepenen wordt
op 300.000 geraamd.
Noorsch schip in den nachf
getorpedeerd.
Dertien opvarenden omgekomen.
Het Noorsche stoomschip „Navarra". groot
2118 ton, is naar Reuter uit Londen meldt in
de noordelijke Schotschc wateren, op dertig
mijl afstand van de kust, zonder waarschu
wing door een Duitsche duikboot getorpe
deerd. De vier officieren en negen leden der
bemanning kwamen om het leven. De veertien
overlevenden werden gered door het Finsche
stoomschip „Atlas", dat hen aan land heeft ge
bracht.
De Navarra, die in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag verging, zonk twee tot drie minuten
nadat de torpedo het schip had getroffen. Twee
booten werden uitgezet, doch een daarvan kap
seisde en slechts vier van de in het water te
rechtkomende mannen konden worden gered.
De Duitsche duikboot is gezien door de opva
renden van de ,Navarra". De onderzeeër bleef
dertig minuten in de nabijheid zonder een po
ging te doen om de slachtoffers te redden, al
dus meldt Reuter.
De „Navarra" is het 55ste Noorsche schip, dat
door Duitsch optreden of Duitsche mijnen verlo
ren is gegaan, waardoor 410 Noorsche zeelieden om
het leven zijn gekomen. De verloren Noorsche
schepen hadden een totale tonnage van 120.000 ton.
Ontzettende explosie.
De overlevenden van de „Navarra" hebben te
Kirkwall aan een medewerker van United Press
hun wedervaren beschreven. Bjorna Pederson, de
hoofdsteward, vertelde: „We werden zonder een
enkele waarschuwing aangevallen om ongeveer
twee uur in den nacht. Ik was beneden toen het
schip onder een verschrikkelijke explosie schudde.
Ik werd naar voren geworpen, waarbij ik met mijn
gezicht heftig door een deur sloeg. Half versuft
hoorde ik nog twee heftige slagen, terwijl de gang
scheef ging staan tot ze bijna horizontaal stond.
Twee matrozen renden langs mij heen, schreeu
wend „Duikboot, kom snel aan dek!" Een van de
passagiers verscheen in nachtgewaad en wilde wat
kleeren, doch wij duwden hem onmiddellijk aan
dek. Toen ik aan dek kwam zag ik dat het niet lang
meer zou duren voor het schip zonk en dat net
water aan stuurboordzijde reeds over het dek
spoelde. Mannen strompelden uit de luiken aan
dek, de meesten slechts half gekleed. Er werd
hier en daar licht gemaakt en een reddingboot ge
streken. Ik klom in een van de booten toen de or
der werd gegeven haar te laten zakken. Juist
toen zij het water bereikte sloeg de zee over ons.
Het volgende wat ik me kan herinneren is dat
ik in het water spartelde en onder de oppervlakte
gesleurd werd en dat, toen ik boven kwam, ik met
mijn arm tegen den kant van onze reddingboot
sloeg. Ik bleef om hulp schreeuwen en voelde even
later een hand op mijn schouder. Vervolgens werd
ik aan boord getrokken. Ik hoorde schreeuwen in
het water nabij onze boot en de man die mij redde
trok iemand aan boord, die aan het eind van zijn
krachten was".
Nieuwe functie voor Paasikivi.
Gezant te Moskou.
De Finsche regeering heeft het agrément ver
zocht voor Paasikivi als Finsch gezant te Moskou.
De Opperste Sovjet heeft dit agrément verleend.
De Opperste Sovjet, heeft Zotof benoemd tot Rus
sisch gezant in Finland en Derevyahski tot ge
zant van de Sovjet Unie in Letland.
Vrouw vestigt snelheidsrecord
in de lucht.
De Amerikaansche aviatrice Jacqueline Cochrane
heeft het wereldrecord op 2000 K.M. geslagen met
een gemiddelde uursnelheid van 521.428 K.M, Het
record stond op naam van den Dultscher Ernst
Siebert met een gemiddelde uursnelheid van 500.507
K.M. Jacqueline Cochrane verrichtte haar vlucht
tusschen Burbank en Albuquerque in Nieuw Mexi-
com et den eendekker Scversky op een gemiddel
de hoogte van 4800 M
Huwelijk als middel tot spionnage.
Britsche autoriteiten zullen krachtig tegen
„schijnhuwelijken" optreden.
LONDEN, 8 April. De Britsche autoriteiten zijn
thans besloten om een einde te maken aan de
.schijnhuwelijken", nadat ontdekt is geworden dat
Duitsche vrouwen door deze procedure een Britsch
paspoort trachten te verkrijgen met het doel waar
devolle informaties te verzamelen.
Speciale afdeelingen van Scotland Yard en af-
óeelingen van het ..Intelligence Departement" stel
den „zwarte lijsten" samen van verdachte perso
nen. die door nieuwe rechtbarken ondervraagd zul
len worden. De rechtbanken zullen deze week voor
het eerst functionneeren.
Het onderzoek, dat naar de schijnhuwelijken is
ingesteld, heeft merkwaardige feiten aan het licht
gebracht. Zoo zou bijvoorbeeld een Duitsche vrouw
een ambteraar van het ministerie van Marine
kort voor den oorlog hebben gehuwd. Na twee da
gen was zijn verdwenen. In verscheidene andere
gevallen is aan het licht gekomen dat verscheiden
Duitsche vrouwen die Britsche mannen gehuwd
hebben, slechts zoolang gebleven zijn als noodig
was om een Britsch paspoort te bemachtigen.
De politie heeft aan het ministerie van Oorlog
een speciaal rapport uitgebracht betreffende der
gelijke huwelijken en pogingen worden aangewend
om de vermiste echtgenooten op te sporen.
(United Press).
UITWISSELING VAN KRIJGSGEVANGENEN.
Naar volgens Havas verluidt zal het eerste con
tingent Duitschers, dat door de Franschen zal wor
den uitgeleverd, uit 20 personen bestaan. Het to
taal aantal gevangen Duitschers burgers, dat zal
worden uitgewisseld door bemiddeling van het In
ternationale Roode Kruis, zal vermoedelijk eenige
duizenden bedragen.
Het eerste Duitsche contingent wordt 15 April in
Genève verwacht. Denzelfden dag zouden de Fran
sche burgergevangenen uit Duitschland vertrekken
om via Genève naar hun vaderland terug te kee-
ren.
VREEMDELINGEN AANGEHOUDEN OMDAT
ZIJ IN DE NABIJHEID VAN VERDEDIGINGS
WERKEN WAREN GEKOMEN.
Twee Belgen, die in Amsterdam logeerden wil
den in verband met het mooie weer Zondag een
tochtje maken. Zij gingen per auto de provincie
Noord-Holland in en hadden het ongeluk in de
stelling Den Helder terecht te komen. Toen bij
een controle bleek, dat zij vreemdelingen waren,
werden zij rvaar het politiebureau meegenomen en
tegelijk ontstond het gerucht van spionnage: vreem
delingen in de nabijheid van verdedigingswerken.
Bij onderzoek bleek echter dra, dat er van spion
nage geen sprake was en de vreemdelingen kon
den daarna ongestoord hun weg vervolgen.
De opcenlen voor (le gemeenten op
de Winstbelasting.
Aan de memorie van antwoord inzake de heffing
van opcenten ten behoeve van de gemeente op de
winstvelasting het volgende ontleend: Hoeweli het
ontwerp inderdaad, zooals verscheidene leden naar
voren brachten, aan de gemeente uit hoofde van de
nieuwe opcenten dezelfde opbrengst wil verzekeren
als zij tot dusver ontvingen als opbrengst van de
opcenten van de dividend- en tantième-belasting,
is toch niet geheel juist de daaraan verbonden con
clusie, dat de gemeenten niet mede zouden profi-
teeren van de voordeelen, welke de vervanging
van de bestaande uitdeelingsbelasting door een
winstbelasting in fiscaal opzicht heeft. Immers zijn
de hoogere inkomsten, welke het rijk door de be
doelde vervanging zal verkrijgen, mede bestemd om
een deel van de dekking te vormen voor de ruim
26.000.000 welke op de begrooting van het departe
ment van binnenlandsche zaken worden uitgetrok
ken ten behoeve van de gemeenten.
Het feit, dat, zoo het aantal opcenten op 15 be
paald blijft en de raming der regeering van de op
brengst der winstbelasting, welke aan den veiligen
kant gepornen is. niet overschreden wordt, sommige
gemeenten eenig verlies kunnen lijden, is juist, maar
daarom is dan ook het aantal opcenten thans slechts
voor één jaar vastgesteld. De bedoeling is, tegen
het volgend jaar het resultaat der nieuwe belasting
uit dit gezichtspunt na te gaan.
Een garantiebepalmg, als waarop gedoeld wordt,
zou zeer ongelijkmatig werken, daar het vaak van
allerlei toevallige omstandigheden afhankelijk is,
of de opbrengst van een heffing als deze in een
bepaald jaar hoog dan wel laag is. Bovendien kan
de ontbinding van een enkele rendabele naamlooze
vennootschap, als gevolg van de invoering der winst
belasting, voor de gemeente harer vestiging onder
bepaalde omstandigheden een aanmerkelijke winst
beteekenen in den vorm van een hoogere opbrengst
van de opcenten op de gemeentefondsbelasting,
welke van die ontbinding het gevolg kan zijn, ter
wijl dan tegelijk een daling intreedt van de op
brengst der winstbelasting in vergelijking met die
van de dividend- en tantièmebelasting
Bij nota van wijzigingen wordt o.m. het volgende
voorgesteld:
Aan artikel 2 wordt een lid toegevoegd van den
volgenden inhoud:
Indien, overeenkomstig artikel 26 bis van de wet
op de winstbelasting 1940, de winstbelasting geheven
wordt alsof een naamlooze vennootschap was op
gegaan in een lichaam dat al hare aandeelen bezit,
worden de inrichtingen van eerst-bedoelde naam
looze vennootschap beschouwd als inrichtingen van
dit lichaam
Hoofdpijn, Kiespijn.
altijd een poeder of cachet van Mijnhardt.
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets.genaamd..Mijnhardtjes' 2stl0ct Doos50ct.
AUi .'«gei u.'H.)
PPOEPAMMA
DINSDAG 9 APRIL 1940.
HILVERSUM I 1875 en 414 M.
KRO-Uitzending.
8.Berichten A.N.P. 8.059.15 en 10.Gra-
mofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur .12.—
Berichten. 12.15 Musiquette. 12.45 Berichten A.N.P.
gramofoonmuziek. 1.10 KRO-orkest. 2.Vrouwen
uur. 3.Modecursus. 4.KRO-orkest. 4.45 Gra
mofoonmuziek. 5.KRO-Melodisten en solist (5.45-
6.05 Felicitaties). 6.35 Sportpraatje. 7 Berichten.
7.15 Psychiatrische lezing. 7.35 Militaire muziek.
7.50 Voor militairen. 8.Berichten A.N.P.mede-
deelingen. 8.15 Stedelijk orkest van Maastricht en
soliste (9.009.20 Voor de jeugd). 10.Gramofoon
muziek. 10.10 Rococo-octet. 10.30 Berichten A.N.P.
10.40 Gramofoonmuziek. 10.45 KRO-Boys en solist.
11.1012.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 301.5 M.
AVRO-uitzending.
8.Berichten A. N. P. 8.10 Gramofoonmuziek
8.3Ó Saxofoon, klarinet en orgel. 8.50 Gra
mofoonmuziek. 10.Morgenwijding 10,15
Gramofoonmuziek. 10.30 Voor de vrouw. 10.35 En
semble Jetty Cantor. 11.Voor de huisvrouw. 11.30
Ensemble Jetty Cantor. 12.15 Gramofoonmuziek.
(Om 12.45 Berichten A.N.P.) 1.Omroeporkest en
soliste. 2.Voor de vrouw. 2.10 Omroeporkest cn
soliste. 2.45 Knip- en naaicursus. 3.45 Lyra-lrio. 4.30
Kinderkoor. 5.Kinderhalfuur. 5.30 Omroeporkest
en gramofoonmuziek.. 7.Voor de kinderen. 7.05
AVRO-Dansorkest. 7.30 Engelsche les. 8.Berich
ten A. N. P„ mededeelingen. 8.15 Internationaal
overzicht. 8.35 Bonte Mobilisatietrein. 9.45 Gramo
foonmuziek.. 10.30 AVRO.Amusementsorkest en so
listen (opn.) 11.Berichten A.N.P. 11.10 AVRO-
Dansorkest 11.4012.00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND 391 EN 449 M.
Na 10.20 n.m. ook 342 M.
11.35 BBC-Schotsch-orkest. 12.20 Berichten. 12.35
Gramofoonmuziek. 1.Orgelspel. 1.20 Cello en
piano 1.55 Interviews. 2.20 Harry Roy en zijn Band
2.50 Vesper. 3.20 Variété. 3.50 Koorconcert. 4.20
Berichten. (Welsch). 4.30 Kinderuurtje (Welsch).
4.50 Kinderhalfuur. 5.20 Berichten., dialoog over
voedselproblemen. 5.35 Uit Frankrijk: „Friends
and Allies", causerie. 5.45 Detective-programma.
6.20 Uitzending voor veilig verkeer. 6.40 Muzikale
causerie. 7.10 Radiotooneel. 7.40 Pianoduetten. 7.50
Variété. 8.20 Berichten. 8.40 Nieuws uit-New-Zea-
land. 8.55 Concert. 9.35 Gewijde uitzending. 9.50
BBC-Northern orkest. 10.40 Harry Roy en zijn
Band. 11.20 Berichten.
RADIO PARIS 1 VI.
11.10 Zang. 11.35 Pianovoordracht. 12.05 Viool
voordracht. 12.35 Zang. 1.05 en 1.30 Fluit en piano.
2.50 RadiotoonceL 3.50 Pianovoordracht. 4.05 Engel
sche volksliederen. 4.35 Kwartetconcert. 5.35 Calvet-
kwartet. 6.20 Lichte muziek. 6.50 Gramofoonmuziek
met toelichting. 7.05 Piano en viool. 8.05 en 9.05
Radiotooneel. 9.20 Chansons. 10.05 en 11.05
11.50 Lichte muziek.
KEILEN 456 M.
4.50 Gramofoonmuziek. 6.407.50 Omroeporkest
9.50 Gramofoonmuziek. 10.20 Fabrieksorkest. 11.20
Omroepkleinorkest. 12.15 Muzikaal tusschenspel.
12.35 Populair concert. 1.45 Gevarieerd concert.
2.20 Omroeporkest en -koor cn solist. 3.30 Solisten-
concert. 3.50 Folkloristisch programma. 4.10, 4.45
en 5.50 Gramofoonmuziek. 6.35 Leo Eysoldt's orkest
pianoduo en solist. 8.50 tot sluiting: Zie Deutsch-
landsender.
BRUSSEL 322 M.
11.20, 12.30—1.20, 4.55, 5.50 en 6.20 Gramofoon
muziek. 7.20 Voor soldaten. 7.50 Omroeporkest,
declamator en het Omroep-tooneel-ensemble. 9.30
10.20 Gramofoonmuziek.
484 11.20 Gramofoonmuziek, 11,50 eih 12.30 Radio
orkest. 12.201.20 Gramofoonmuziek. 4.20 Omroep-
tooneel-ensemble 9.3010.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
11.20 Gramofoonmuziek. 11.50 en 12.30 Radio
orkest. 12.201.20 Gramofoonmuziek.. 4.20 dans-
orkest 5.35 Het Kon. Koor „Santé Domingo" en
de Armenische Kerkzangers. 6.10 Gramofoonmu
ziek. 7.20 Voor soldaten. 7.50 Radio-orkest en solist
9.3010.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLAXDSENDER 1571 M.
6.35 Soldatenkoren. orkest van de Weermacht en
de Rijksarbeidsdienst en solisten. 7.35 Otto Do-
brindt's orkest. 8.20 Berichten. 8.50 Otto Dobrind's
orkest. 9.20 Omroeporkest. 10.20 Berichten. Hierna
tot 11.20 Nachtconcert. 11.26—12.20 Militair pro-
yamma
