Haarlem's Dagblad
Britsche en Duitsche
troepen in gevecht ten
Noorden van Drontheim
De „Bernisse
verloren gegaan
De Prentbriefkaart.
Eerste bosch- en heidebrand
in
dit
seizoen.
Duitsche bommenwerper
maakte noodlanding
in Zuid-Limburg.
Ochtendbeurs Amsterdam
57e Jaargang No. 17436
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810 Drukkerij. Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 22 April 1940
Abonnementen per week ƒ0 25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
Engelsche
luchtaanvallen
op
Deensch
vliegveld
Te Londen wordt thans officieel toegegeven
dat in Namsos ten noorden van Drontheim
Britsche troepen ontscheept zijn. Dit valt af te
leiden uit een Zondag door de Britsche ministe
ries van marine en oorlog uitgegeven com
muniqué, waarin wordt gezegd dat de vijande
lijke luchtmacht op 20 April zeer actief is
geweest. Talrijke bommen werden neergewor
pen en aan het stadje werd veel schade toege
bracht. Het Engelsche verlies bestond uit een
tot zinken gebracthte trawler. Niemand werd
gedeerd.
Volgens Reuter uit Storlien aan de Zweedsch-
Noorsche grens aan het Zweedsche blad „Da-
gens Nyheter", wordt te Vaerdalsrora, ten
noorden van Drontheim, tusschen Britsche en
Duitsche troepen gevochten. De gevechten
namen gisterochtend vroeg een aanvang en
over en weer werd hevig gevuurd. Omtrent den
afloop zijn geen bijzonderheden bekend, doch
men gelooft, dat Vaerdalsrora, een belangrijk
knooppunt van wegen, in brand staat.
Men gelooft te Londen dat de Britsche troepen in
Noorwegen onder bevel staan van generaal Carton
de Wiart. Deze heeft in den wereldoorlog het vic-
toria-kruis verworven.
De algemeene indruk is hier, dat de beslissende
slag in het gebied van Drontheim zal worden gele
verd rond Steinkjaer, wellicht te Stiklestad, ten
zuiden van Steinkjaer, waar de Noren troepen con-
centreeren.
Het eerste contingent Britsche troepen, bestemd
voor de operaties in Oost-Noorwegen, had, naar
verluidt, een sterkte van 750 man, die te Lilleham-
mar aankwamen, spoedig door anderen gevolgd.
Voortdurend worden thans nieuwe Britsche troepen
aangevoerd.
Volgens de Zweedsche correspondenten zijn de
berichten over gevechten, die zich zouden hebben
afgespeeld tusschen Grong en Namsos, onjuist.
Deze correspondenten melden voorts dat het stadje
Namsos door Duitsche bommenwerpers in de asch
zou zijn gelegd. De spoorweg tusschen Namsos en
Grong is voortdurend met bommen bestookt, doch
weinig beschadigd.
rrRo'MDHEIM /i-
('O'S)
Het officieele Noorsche legerbericht van 21
April luidt: „Op 20 April hebben de Duitschers
gesteund door artillerie en vliegtuigen, onze
stellingen aan beidé zijden van Mjoesa (ten
noorden van Oslo) aangevallen. Onze troepen
hebben hun stellingen weten te behouden.
Duitsche vliegtuigen hebben verscheidene ma
len mitrailleurvuur gericht op Lillehammer en
strooibiljetten en brandbommen uitgeworpen.
Een huis vloog in brand. Duitsche vliegtuigen
hebben op verscheidene plaatsen bommen ge
worpen, o.a. op de haven Andalsnas. Verschei
dene Duitsche vliegtuigen passeerden in noor
delijke richting op weg naar Tröndelag. Een
ervan werd neergehaald. Wij hebben kaarten
gevonden, die in Februari in Duitschland wa
ren gedrukt en op neutrale Noorsche kaarten
gebaseerd waren".
Het feit, dat de Duitschers tot nog toe niet in
staat zijn geweest, Grong op 40 K.M. ten oosten
van Namsos te bezetten, wordt te Stockholm be
schouwd als een bewijs, dat zij het onmogelijk
achten hun troepen tot Grong per trein te ver
voeren. Men is nl. van gevoelen, dat de Duitschers
anders niet tevreden zouden zijn met een neerla
ten van parachutisten, een procedure, welke aan
zienlijke moeilijkheden met zich brengt.
ij
Alle opvarenden gered
Naar wij vernemen is thans bij de
reederij P. A. van Es Co., te Rot
terdam bericht ontvangen, dat het
Nederlandsche stoomschip „B e r-
n i s s e" verloren is.
Het schip, dat met een lading
pyriet op weg was naar Nederland
en dat vermist werd, is aan de Noor
sche kust gezonken. Bijzonderheden
omtrent de omstandigheden, waar
onder het schip is vergaan, zijn nog
niet bekend.
De achttien opvarenden van het
schip zijn gered en zijn thans op
weg van Zweden naar Nederland.
De „Bernisse" is een stoomschip
van bruto 951 en netto 478 ton. Het
werd in 1915 gebouwd.
Svenska Dagbladet bericht dat de Noren nog
steeds het fort Hegre op 40 K.M. ten oosten van
Drontheim bezet houden. Het blad voegt hieraan
toe dat de Duitschers een deputatie met een wa-
penstilstandsvlag naar Hegre hebben gezonden om
te onderhandelen. Doch dat hun aanbod werd ge
weigerd.
De batterijen van het fort hebben het vliegveld
van Varnes vernield.
De Duitschers hebben twee malen het fort aan
gevallen, zij werden echter afgeslagen. Het garni
zoen van het fort bestaat uit slechts 100 man. In
het begin van den oorlog bevond zich op het fort
slechts een enkele bewaker, een gepensionneerd
onderofficier.
Reuter verneemt uit Stockholm dat volgens al
daar ontvangen niet bevestigde berichten de Brit
sche troepen Hamar, dat op ongeveer 110 K.M. ten
noorden van Oslo is gelegen, zouden hebben her-,
overd.
Deze berichten worden met voorbehoud aange
nomen. Zij zijn binnengekomen na de in het gister
ochtend vroeg uitgegeven Noorsche communiqué
gedane mededeeling, dat Britsche eenheden in het
oostelijk deel van Noorwegen opereeren.
Overigens schijnt volgens Reuter alles te wijzen
op nieuwe gevechten in het gebied van Drontheim.
Er worden Noorsche troepen geconcentreerd in het
op 90 K.M. ten noorden van deze plaats gelegen
Steinkjar. Deze zijn in contact met de geallieerde
troepen, die aan land gezet zijn te Namsos er.
Molde aan de kust en te Lardal, dat meer land
inwaarts, op ongeveer 120 K.M. van de monding van
de Sognefjord is gelegen. Ook is naar verluidt de
verbinding tot stand gekomen tusschen de Noren
en geallieerden ten zuiden van Drontheim. Men
verwacht ook gevechten langs een linie tusschen
Orkdal en Kvaal, 30 K.M. zuidelijker.
Omtrent de sterkte van de geallieerde strijd
krachten is niets met zekerheid bekend, doch men
noemt een cijfer van 50.000 man, t.w. twee Britsche
en een Fransche divisie.
Op het oogenblik trachten de Duitschers naar
verluidt te verhinderen dat de geallieerden van
Namsos uit in zuidelijke richting oprukken. Per
vliegtuig zijn versterkingen gezonden naar 400
Duitschers, die op het ijs op 10 K.M. ten oosten van
Namsos aan land gezet zijn en reeds tegen de ge
allieerden in actie geweest zijn.
Omtrent de vernietiging van een Duitsch detache
ment valschermspringers, dat te Dombaas is geland,
met de bedoeling een spoorwegkruispunt op te bla
zen, meldt de correspondent van „Stockholms
Tidningen", dat het detachement 200 man sterk was.
Zij waren merkwaardig goed uitgerust en hadden
allen automatische wapens. Bovendien hadden zij
opvouwbare rijwielen en draadlooze-zend- en ont
vangtoestellen bij zich.
DUITSCH LEGERBERICHT.
BERLIJN, 22 April, (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Narvik werd gisteren opnieuw door vijandelijke
zeestrijdkrachten beschoten zonder dat het tot een
landingspoging tegen de door Duitsche troepen be
zette zóne kwam. De in de zóne van Drontheim
opereerende Duitsche afdeelingen bereikten ter
voortzetting van de operaties belangrijke punten.
Nergens ontstonden hierbij eenige gevechten van
beteekenis.
In de zóne van Bergen werd de door Duitsche troe
pen verkregen buit vermeerderd met een aantal
stuks modern geschut en groote hoeveelheden oor
logsmateriaal. De verbinding te land tusschen de
door Duitsche troepen bezette zones van Oslo via
Christiansand tot Stavanger is tot stand gekomen.
De in de zóne van Oslo in Noordelijke en Noord
westelijke richting optrekkende Duitsche troepen
zijn met Noorsche afdeelingen slaags geraakt. Hier
bij namen onze troepen Gjövik en Lillehammer
alsmede Lundehadge. De vijand leed sterke verlie
zen. Sterke afdeelingen gevechtsvliegers bestre
den met succes Britsche landingstroepen bij Nam
sos en Andalsnes en vernielden de met vijandelijke
troepen bezette plaatsen en de spoorlijnen. Een
Britsche torpedojager werd getroffen.
Twee vijandelijke koopvaardijschepen werden tot
zinken gebracht. Ondanks het slechte weer hielpen
Duitsche gevechtsvliegtuigen mede om den vijan
delijken tegenstand ten noorden van Hamar te bre
ken en vernielden achterwaartsche spoorverbindin
gen van den tegenstander.
Het met groote muntievoorraden gevulde arsenaal
van het garnizoen Oslo werd in Hevedoeya ontdekt
en in veiligheid gesteld.
Bij den jacht op duikbooten in het Skagerrak en
het Kattegat werden twee vijandelijke onderzeeërs
vernield. Op de Noorsche marinewerf Horten werd
het bedrijf hervat. Het luchtwapen zette zijn ver
kenningsvluchten op zee ter hoogte van Narvik, aan
de westkust van Noorwegen en boven het noordelijk
deel van de Noordzee voort. Britsche vliegtuigen de
den een aanval op het vliegveld Aalborg zonder
iemand te treffen of eenige materieele schade aan
te richten. Daarbij werden drie britsche vliegtuigen
en een ander toestel des nachts, boven Duitsch kust
gebied neergeschoten.
Het opperbevel der Duitsche weermacht maakte
Zondag bekend:
Bij aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen op
Engelsche zeestrijdkrachten op 19 April zijn in to
taal een zware en een lichte kruiser, benevens vier
transportschepen getroffen.
Het optreden van sterke groepen gevechtsvlieg
tuigen tegen de vijandelijke landingspogingen bij
Namsos en Andalsnes op 20 April had buitengewoon
■eel effect. Bij Andalsnes werd een kruiser door een
bom van het zwaarste kaliber getroffen en in den
grond geboord. Een andere kruiser kreeg van twee
vliegtuigen bomtreffers van gemiddeld kaliber. Een
steekvlam sloeg op en de bodem werd aan den grond
gezet. Op een andere plaats werd een troepentrans
portschip van 15.000 ton door verscheidene inslaan
de bommen in brand gestoken. Een tweede troepen
transportschip maakte tengevolge van een inslaan
de bom sterke slagzij. Aan land gezette Britsche
troepeneenheden werden op beide plaatsen effectief
met bommen bestreden en leden groote verliezen aan
personeel en materiaal. De stations van Namsos en
Andelsnes zijn door bommen in brand gestoken, op-
marschwegen en bruggen door bommen vernield.
(Van Britsche en Fransche zijde wordt het verlies
van transportschepen ontkend. Red.)
LUCHTAANVAL OP DEENSCH VLIEGVELD.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart
deelt mede:
„Vliegtuigen van de Royal Air Force heb
ben Zaterdag met succes het vliegveld te Aal-
borg in Noord-Denemarken aangevallen, dat
gediend heeft als Duitsche basis voor de
operaties tegen Noorwegen".
De vliegtuigen vielen volgens Reuter afzonder
lijk aan en het eerste toestel vond het vliegveld
in volle verlichting. De bezetting van het vlieg
veld had geen tijd de luchtdoelartillerie in wer
king te stellen, een zoeklicht werd spoedig buiten
gevecht gesteld.
Een groot Duitsch transportvliegtuig, dat met
zijn boordlichten brandend kwam aangevlogen,
werd aangevallen en zocht dekking in de bewol
king. Het aanvallende Britsche vliegtuig wierp
vervolgens een aantal bommen, waardoor de
voornaamste hangar werd beschadigd. De volgen
de vliegtuigen werden door de luchtdoelartillerie
hevig beschoten.
Officieel werd hedenmorgen te Londen me
degedeeld, „dat Britsche bommenwerpers
gisteravond opnieuw met succes een aanval
hadden ondernomen op de vliegtuigbasis Aalborg
in het noorden van Denemarken. Er werd uit
gebreide schade aangericht. Een der Britsche
vliegtuigen wordt vermist".
Het Britsche ministerie van Luchtvaart meldde
dat Britsche vlfegtuigen gisteravond het
vliegveld van Stavanger gebombardeerd en met mi
trailleurs beschoten hebben. Ondanks het hevige
afweervuur werden treffers van brandbommen en
licht ontplofbart bommen waargenomen. Het staat
vast dal een aantal vijandelijke vliegtuigen is ver
nield. Alle Engelsche vliegtuigen zijn volgens deze
officieele mededeeling behouden teruggekeerd.
Ook de vliegvelden van Christian
sand zijn gedurende het afgeloopen weekeinde door
de Britsche luchtmacht bestookt.
Te Christiansand werd waargenomen, dat een
aantal vijandelijke vliegtuigen uiteengejaagd
werd op het vliegveld en met bommen werd aan
gevallen. Te Stavanger werden bommen neerge
worpen, waarvan een aantal, gelijk werd waarge
nomen, de startbanen trof. Het ontploffen van
een andere bom werd gevolgd door een explosie
op het vliegveld. Ook werden bommen geworpen
op de nabijllggende haven voor watervliegtuigen.
Deze aanvallen werden uitgevoerd door een groot
aantal vliegtuigen. Alle zoo besluit Reuter
keerden veilig naar hun bases terug.
(De Duitscher Ludolf Parisius,
die te boek staat als uitvinder (in
1871) van de prentbriefkaart, is
dezer dagen overleden.)
De man, die eens de prentbriefkaart,
Den mensch als vinding heeft geboden,
Is hoog in leeftijd, deze aard,
Dank hem in prent gebracht, ontvloden.
Natuurlijk wordt zijn faam betwist,
Dat hoort bij vindingen als deze.
Maar ik houd nou maar vol: hij is 't
Eén moet toch verantwoordhjk wezen.
Sinds hij als eerste het begon,
Nog in de lente van zijn leven,
Is alles wel onder de zon
Op prentbriefkaarten weergegeven.
Haast niets, dat in een jeugdig brein
Eens, lang gelee, is opgekomen,
Zal op de aard te vinden zijn,
Dat zulk een omvang heeft genomen.
Zij worden in billioenental
De heele wereld doorgezonden.
Men vindt ze hier en overal.
Aan land, noch taal, noch ras gebonden.
Het is voor hem een tragisch feit.
Dat hij moest scheiden uit het leven,
Toen men van d'aard in zorg en strijd,
Niets dan een droevig beeld kon geven.
P. GASUS.
Om half twaalf Zondagochtend is brand
uitgebroken in de Belversvhe vennen. Ongeveer
vijf H.A. bosch en heide zün verbrand. Mili
tairen en de boschbrandweer, die ontboden
waren, hadden een uur later den brand be
dwongen. Omtrent de oorzaak is niets bekend.
Eerste Sovjet-oorlogsbodeins te
Hangö.
HELSINKI, 22 April (Havas) De geëvacueer
de Kareliers, die hun bezittingen hebben moeten af
staan, zullen van de zijde der regeering schadever
goeding ontvangen in den vorm van schatkistbons.
In de haven van Hangó, die de Finnen voor 30
jaar verpacht hebben, zijn thans de eerste eenheden
van de Sovjet-vloot aangekomen.
Voorts wordt vernomen dat 671 Finsche krijgsge
vangenen zijn vrijgelaten, terwijl de Finnen 2.965
(krijgsgevangenen hebben vrijgelaten.
De Faröer onder Engelsch bewind.
Thorshavn verduisterd.
LERWICK, 22 April Uit Thorshavn wordt ge
meld dat Zaterdag Britsche troepen op de Faröer
geland zijn. Zij werden te Thorshavn en Kongs-
havn gelegerd. Vrijdagmiddag arriveerden te
Thorshavn officieele Britsche personen, die den
Britschen consul en den gouverneur van de Faröer
bezochten. Het radiostation staat onder censuur.
Thorshavn was Vrijdagavond verduisterd.
(United Press)
Door Belgische uliegtuigpatrouille
tot daling gedwongen.
Zaterdag Is een Duitsche bommenwerper in
Zuid-Limburg over onze grens gekomen. Het
toestel werd door luchtafweergeschut onder
vuur genomen en heeft bü Vllek aan den
straatweg van Sittard naar Maastricht, een
noodlanding moeten maken.
Later is gebleken, dat het vliegtuig tot deze
noodlanding gedwongen was tengevolge van de
beschieting van een Belgische vliegtuigpatrouil
le. Van de vyf inzittenden Is één zoo ernstig
gewond, dat hij korten tijd later Is overleden.
De vier overigen zullen worden geïnterneerd.
Het woord is aan
Maarschalk Bernadotte:
Geen verovering kan een volk troosten
over hel bloed zijner kinderen, in buiten-
landsche oorlogen vergoten.
Duitsche vliegtuigen boven
Zweedsch gebied.
Uit verscheidene plaatsen in het zuiden van
Zweden zijn berichten ontvangen, dat buiten-
landschc vliegtuigen in het afgeloopen weekeinde
boven Zweedsch gebied hebben gevlogen. Op tal
rijke plaatsen is luchtalarm gemaakt en hebben
de Zweedsche luchtdoelbatterijen het vuur geopend.
Zoo hebben twee buitenlandsche vliegtuigen
boven het noordelijk deel van de Gothenburg-
eilanden gevlogen. Een van deze toestellen werd
door een Zweedsch jachtvliegtuig nergeschoten.
Het toestel vloog in brand, doch dc vier inzittenden
die van Duitsche nationaliteit waren, konden gered
worden. Zij zijn geïnterneerd. Het andere toestel
verdween in noordelijke richting
Op het zuidelijke deel van het eiland Gotland
moesten twee Duitsche vliegtuigen een noodlanding
maken. De inzittenden staken de toestellen in
brand, welke geheel invlammen opgingen.
De Fransche legerberichteu.
Zaterdagavond.
„In den loop van den nacht werden verschel
den overvallen afgeslagen. In het centrum van
het front, dat zich uitstrekt tusschen Moezel en
Rijn heeft de Fransche en dc Duitsche artillerie
in den loop van den dag veelvuldiger geschoten
dan de vorige dagen. Fransche en Duitsche vlie
gers hebben tal van keeren slag geleverd.
Bij gevechten werden een vijandelijk jacht
vliegtuig en een verkenningsvliegtuig boven ons
gebied omlaag geschoten. Andere toestellen wer
den door de Britsche luchtmacht omlaaggescho-
ten. Een onzer jagers was genoodzaakt binnen
onze linies te dalen."
Zondagmorgen.
„Niets te melden".
Zondagavond.
Bedrijvigheid der artillerie in de streek van de
Blies.
Maandagmorgen.
„Bedrijvigheid van onze patrouilles ten oosten
van de Moezel.
Wat de gebeurtenissen in Noorwegen betreft,
bestaat er thans aanleiding te verwijzen naar
het officieele Britsche communiqué dat als
volgt luidt:
Op 20 April was er groote activiteit in de
lucht. Tal van bommen werden uitgeworpen op
Namsos. De stad leed groote schade en het eenige
erlies der geallieerden was een gezonken trawler.
Onder de geallieerde troepen vielen geen slacht
offers.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden 10.3011.25 uur.
Kon. Olie 207—208.
H.V.A. 348.
AKU 391/2—39 3/4.
Unilever 8IV2.
Beth. Steel 59 \'2.
U.S. Steel 46.
Rupublic Steel 16 1/4.
Anakonda 23 3/8.
Tidewater Ass. Oil 99 1/16.
Wilson 5—5 1/6.
STOOMEN en VERVEN
VAN UW GARDEROBE
Lcttcjenncj
(Adv. Ingez. Med.)
In het kader der uitgebreide luchtbescheriningsoeleningen te Den Haag werd aan de Toussaintkade een groote demonstratie
met 34 wijkspotken gegeven, waarbij het aan belangstelling niet ontbrak. Een overzicht
Weehbericht
Coöperatie Vooruitgang U.A., Haarlem.
Tarwcgriesmeel, per pond 15 ct.
Bessensap, per yt llesch 10 ct.
Kersen zonder pit, per 1/1 blik50 ct.
Kersen met pit per 1/1 blik 40 ct.
Slaolie per flesch 55 ct.
Bak- en Braadvet per pond 42 ct.
Plantenvet per pond 42 ct.
Lucifers per pak 5M ct.
Thee per ons 24 ct.
MET DIVIDENDBONS.
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 12 PAGINA'S.
Actiheien^
J. B. Schuil: „Drie dagen onder de
Levenden". pag. 4 g
K. de Jong: De Haarl. Postfanfare. I
pag. 4 J
G. J. Kalt: Symphonie-ensemble „Or- |f
pheus". pag. 4 1
Laatste berichten op pagina 9 2
^■PwwnwffitwwittniiB)timrtHHïïïïBifnPiiiTiiTinïïiTifnf9gitiiJiT^iwinwfnmii.'ifr:nirwiBfT]^^^y