Haarlem's Dagblad
Siiken thans dael
V
Zeventig Brancards.
aan den Duitschen apmacsch.
30 April.
Chineezen gaven zich
aan opiumroes over
ActiheCen
ORANJE'BAL
DANSEN
57e Jaargang No. 17443
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
ciienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
Vier Haarlemsche doktoren hebben zich verleden
week per ingezonden stuk tot het publiek gewend
en het gevraagd om brancards voor den medischen
dienst van de stedelijke luchtbescherming. Zeventig
Jt.Ji.3C. Jltin&es Juliana 31 iaaP
Prinses Juliana viert vandaag haar 31en verjaardag. Het
vioge luaar zijn, dat dezetijden niet stemmen tot ïüterlijk
feestbetoon, op dezen dag gaan de vlaggen uit en wordt de
arbeid onderbroken niet in de eerste plaats tot uitbundig
feestvieren maar tot het wijden van een gedachte aan de
verbondenheid, van Vorstenhuis en Volk, die zoo vaak en
zoo ondubbelzinnig aan den dag treedt.
In die gedachte vormt dankbaarheid den grondtoon.
Dankbaarheid voor het voorrecht, als vrij volk in een vrij
land e mogen leven en werken onder een Vorstenhuis,
waarmede het zich in goede en kwade dagen één weet, een
eenheid, die een schoone traditie is geworden in onze lands
ki storie.
Het Prinselijk gezin is op deze traditie de levende toe
lichting en daarom gaan vandaag meer dan ooit onze beste
wenschen en zegenbeden uit naar Prinses Juliana, haar
gemaal, en haar kinderen.
Prinses, weer is een jaar vergleden,
Dat voortaan de historie hoort,
Een jaar, waarin de wereldvrede
Helaas zoo droevig werd verstoord.
Er is weer groote zorg te dragen
Voor !t volk van 't landje aan de zee,
En Gij draagt met ons allen, alle dagen,
Dat weten wij, die zoi-gen mee.
Wij kunnen ons in deze tijden,
Hoe gaarne ieder van ons wil,
Geen dag geheel van zorg bevrijden
Zelfs niet den dertigsten April....
Prinses, wij vieren daarom heden,
Wat kalmer uw verjaringsfeest,
Dan wij het andre jaren deden,
Maar wij zijn bij U in den geest.
De fiere vlag is uitgestoken
Die altijd, als uw feestdag daagt,
Van onze liefde heeft gesproken
En die ons zelfbewustzijn draagt
Die tevens tolk is van de menschen,
Die G' in hun eenvoud zult verstaan,
De wenschen van millioeneu menschen:
God zegene U, Juliaan.
P. GASUS.
De Utrechtsche politie heeft hedenmorgen om
streeks zeven uur een inval gedaan in een zeven
tal perceelen in de binnenstad van Utrecht in
wijk C. Van te voren was de omgeving afgezet.
Eenige rechercheurs, onder leiding van inspec
teur mr. L. J. C. den Hartog, drongen de woningen
binnen, waar zij een twintigtal Chineezen be
dwelmd aangetroffen.
Bij het onderzoek, dat werd ingesteld, vonden
de politiemannen een vrij groote hoeveelheid opium.
Drie Chineezen, die in benevelden toestand te
bed lagen, met het opïumlampje nog naast zich,
werden meegenomen naar het hoofdbureau van
politie, daar zij er van verdacht worden opium in
hun bezit te hebben.
ALGEMEENE FRIESCHE HYPOTHEEKBANK.
In de dezer dagen gehouden buitengewone ver
gadering van aandeelhouders der N.V. Algemeene
Friesche Hypotheekbank is aan den heer mr, J.
Talsma Jzn. te Bloemendaal op diens verzoek eer
vol ontslag verleend als directeur dezer instelling
In dezelfde vergadering is overeenkomstig ar
tikel 28 der statuten benoemd tot gedelegeerd
commissaris met bevoegdheid van een directeur
de heer Jacs. Rustige te Amsterdam
Het woord is aan
Jefferson
Hoeveel leed heeft het kwaad gedaan,
dat nooit is geschied.
Brancards voor de
Luchtbescherming.
A. B
1.—
C. H. M
2.50
M. M. L
f 2.50
Mej. J. R
2.50
Mej. H. v. M...
2—
I. C. A
1—
N. N
1—
J. C
1.50
De V. v. S
ƒ15—
R. D. B. de 1. F.
2.50
C. H
ƒ10—
G. L. v. E
2.50
C. M. J. de J.
ƒ.10—
Mej.C.M.Ph.v.H.
1—
J. M. K
7.50
W. N
1—
C. E. v. C.O
5—
M. B. H
1—
Mr. M. A. v. E.
5—
Wed. M. W.-V.
1—
A. M
5—
B. C
1
Mevr. H
2.50
A. C
0.50
C. v. A
2.50
Thans is in totaal bij ons blad binnengekomen
ƒ572.50.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37
of overgeschreven worden op onze postgiroreke
ning no. 38810 onder vermelding „Voor brancards"
en onder opgave, hoe men zijn gift verantwoord
wenscht.
R. P.: Zeventig brandcards. pag. 1
Van onzen militairen medewerker:
De oorlog in het Noorden. pag. 3
Van onzen financieelen medewerker:
De kapitaalvlucht. pag3
J. H. de Bois: West-Duitsche Kunst
te Amsterdam. pag. 4
Van onzen Londenschen correspon
dent: Een betreurenswaardige rede.
pag. 5
H. St.: De vriendin van een Keizer
pag. 6
J. B, Schuil: Het cabaret „De Witte
Kat". pag. 11
§j
1 Laatste Berichten op pagina 9
zijn er noodig. Zij kosten vijftien gulden per stuk, in
totaal dus 1050. Wij hebben daar een inschrijving
voor geopend en uit de verantwoording van door
ons ontvangen bijdragen, op deze eerste pagina van
de krant, ziet u dat er al 572 uit onzen lezerskring
voor het doel is geofferd. Met de vier brancards,
die een firma „in natura" heeft toegezegd komen
wij dus nu tot een totaal van tweeënveertig. Ik hoop
dat het geld yoor de overige achtentwintig draag
baren spoedig binnen zal zijn en wil daartoe bij deze
nog eens een opwekking doen. Snel handelen is ge-
wenscht. Niet omdat, de huidige toestand in de we
reld aanleiding geeft te denken dat die brancards
wellicht binnen enkele dagen al noodig zouden zijn,
maar omdat de toestand inzake de luchtbescherming
in ons land nog zoo weinig bevredigend is dat het
plaatselijk initiatief een voorbeeld moet geven en
daarmee tevens aandrang op Den Haag uitoefenen.
Want er is meer noodig dan brancards en er is ook
meer noodig dan plaatselijk initiatief. Daar heb ik
enkele dagen geleden nog uitvoerig over geschre
ven onder den titel „Wat doet Den Haag?". Ik ben
het geenszins eens met het dagblad, dat onlangs in
algemeenen zin slapheid aan de tegenwoordige re
geering verweet. Ik geloof dat dit verwijt onver
diend is en dat het kabinet-de Geer integendeel op
velerlei gebieden van doorzettingsvermogen en
energie blijk geeft. Plet heeft ons bijvoorbeeld allen
weten te overtuigen van de kracht waarmee de
landsverdediging is aangepakt en doorgezet cn
daarmee indruk gemaakt. De gestie van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken ten aanzien van
de luchtbescherming kan ik evenwel niet bewon
deren. En ik ben daarin een uit velen. Aandrang
tot krachtiger centraal beleid op dit terrein zal
moeten blijven werken en zal ook zeker wel tot
succes leiden, want de regeering-als-geheel kan
zelf niet voldaan zijn over den huidigen toestand en
buitendien gevoelig blijken voor de opënbare mee
ning, aangezien wij in een parlementair geregeerd
land leven. In de eerste plaats zijn vooral algemeene
richtlijnen noodig voor de toepassing van de ge
meentelijke maatregelen, zoodat niet meer iedere
gemeente er eén eigen opvatting op na houdt. Deze
ongelukkige toestand maakt veel menschen onrustig,
die meenen dat alles wat een andere stad onder- i
neemt ook in de hunne behoorde te gebeuren. Dit is
geen afdoende redeneering, want dat andere stads
bestuur behoeft niet noodzakelijkerwijs gelijk te
hebben. Maar die verschillen behoorden er niet te
zijn. Ook ten aanzien van de „zelfbescherming", die
men in eigen huis toepast dienen er nationale richt
lijnen te komen. En de gemeentebesturen behoor
den zekerheid te hebben dat zij kunnefJ beschikken
over de gelden, noodig voor de werken die volgens
de eenmaal ingestelde algemeene voorschriften ver-
eischt zijn. Dat is de gezonde toestand, die met vol
houden bereikt kan worden. Het is nu zoo, dat vele
gemeentebesturen in hun streven geremd worden
omdat zij niet over het geld kunnen beschikken.
Er is ook aangedrongen op de invoering van
„luchtbeschermingsdienstplicht"een verschrik
kelijk woord, maar een duidelijk begrip. Is die i
noodig? Als men hoort hoe slecht sommige oefe
ningen bezocht worden zou men zeggen van wel.
Kan dat niet beter worden? Wij komen er niet met
critiek op het regeeringsbeleid uit te oefenen en zelf
geen initiatief te nemen. De liefde kan ook hier
met van één kant komen. Initiatief dient er ook te
zijn ten aanzien van de zelfbescherming in de
eigen woning. Ik streef er geenszins naar huive
ringwekkende gedachten op te roepen als ik alleen
maar vraag: wat zoudt u zeggen en vooral denken
als de ramp eens losbarstte, zonder dat u voor
dingen had gezorgd, die u allang in orde had kun
nen hebben?
Er zijn veel menschen die daar wel voor gezorgd
hebben. Er zijn er ook, bijvoorbeeld onder de dok
toren en onder de vak- en blokleiders, die zich be
langeloos al geweldig veel tijd en moeite getroost
hebben om voor hun medemenschen dev zaak te
helpen organiseeren. Die menschen hebben dan toch
ook recht op medewerking! En als zij die krijgen is
de dwangmaatregel met den langen naam over
bodig. Hetgeen beter zou wezen, want niemand
houdt van dit soort maatregelen en een Hollander
vooral doet iets veel liever uit eigen vrijen wil dan
met den stok achter de deur.
De oproep voor die zeventig brancards is, evenals
de inzamelingen die door ijverige en zelfopofferen
de menfechen voor de aanschaffing van blokbrand-
spuiten en verbandkisten gehouden zijn en wor
den, een staaltje van particulier initiatief. Hoe meer
eigen initiatief een volle in het algemeen belang
toont, hoe sterker het is en hoe meer indruk het ook
op anderen maakt. Laat men dat wel bedenken. „De
eenige ondeugd is ledigheid, de eenige deugd is
geestdrift", heeft een Fransch tooneeldichter een
zijner personen eens laten zeggen. En men kan dit
als algemeene qualificatie van deugd en ondeugd
wraken, maar als een groote deugd en een groote
ondeugd geenszins. Er zit eigenlijk ook nog wel
meer in dan dat.
Daarom dijijjg ik nog eens aan op de snelle
verschaffing van de gelden voor die brancards en
ook op hulp aan de menschen die andere nuttige
dingen voor de luchtbescherming komen vragen.
Ik heb gehoord dat er zijn die een uur hebben
moeten praten, of langer, om van iemand die het
best missen kon een gulden los te krijgen. Dat is
onredelijk, onverdiend jegens degenen die zich al
die moeite geven en een slecht voorbeeld van dien
wil tot samenwerking waarvan iedereen toch in
dezen zeer ernstigen tijd de noodzaak erkent. Er
is critiek genoeg. Maar laat ieder die overheids
maatregelen critiseert zich nu eerst eens afvragen:
Wat heb ik zelf .gedaan en wat zal ik nog doen om
deze zaak te bevorderen? Het is heel wat.
R. P.
Maandagmiddag had in de Tijdingzaal van Haarlem's Dagblad de opening
plaats van de tentoonstelling, gewijd aan Selma Lagerlöf en aan Zweden, het
land waar zij leefde en werkte. De tentoonstelling, die tot Woensdagavond
geopend blijft, werd reeds den eersten dag druk bezocht. Bovenstaande foto
toont een deel der tentoonstelling. Links Mevrouw Wed. Dr. J. F. Bascnau
Goemans, die de voorbereiding der tentoonstelling leidde, rechts Mevrouw
N. Dyserinckv. Gilse v. d. Pais. presidente van de Commissie van Moeders en
Opvoedsters der afd. Haarlem en Omstreken van de Vereeniging voor Volkenbond
en Vrede, welke Commissie de Tentoonstelling organiseerde. Bij de vitrin» ziet
men eenige dames in Zweedsche kleederdracht.
Langs vier wegen na
NIEUWE LANDINCSBASES
DER GEALLIEERDEN.
Uit berichten uit Zweedsche bron blijkt dat
de Duitsche troepen in Noorwegen langs vier
wegen optrekken. De bedoeling is waarschijnlijk
de stad Storen, die wel de sleutel van Dront-
heim wordt genoemd, in te nemen en de ge
allieerde troepen tusschen Dombaas en Dront-
heim te isoleeren.
Van betrouwbare Zweedsche zijde wordt aan
United Press gemeld dat de geallieerden nieuwe
landingsbases in Midden Noorwegen hebben
gevonden. Aanzienlijke troepen ontschepingen
vinden plaats in de havens aan de Nordfjord,
100 KM ten zuidwesten van Andalsnes en aan
de Sundalsfjord, 50 KM ten noordoosten van
Andalsnes. Volgens inlichtingen van gealli
eerde zijde zijn van deze landingstroepen ver
sterkingen naar het binnenland gezonden naar
de dorpen Opdal en Berkak, die de Orkdal-
vallei in zullen 'trekken teneinde de verdedi
ging van Uslsberg en Hjerkinn te consolidee-
ren tegen de aanvallen der Duitsche gemoto
riseerde troepen. Groote hoeveelheden luchtaf
weer geschut en vliegtuigen zouden tevens
ontscheept zijn om de nieuwe landingsbases
tegen luchtaanvallen te beschermen.
DUITSCHE OPMARSCH UIT HET
ZUIDEN NOG GESTUIT?
Volgens de jongste te Stockholm ontvangen be
richten zoo meldt Reuter houden de geallieer
den de Duitschers nog tegen in hun optrekkende be
weging uit het zuiden naar Drontheim. De Berich
ten toonen aan dat de Duilschers, die zich alle moei
te geven het Oesterdal te beheerschen en de be
langrijke spoorlijn Dombaas-Stören, in hun op-
marsch zijn gestuit. Er zou hevig gestreden worden
te Hjerkinn, waar Duitsche gemechaniseerde afdee-
lingen, welke over moeilijke bergwegen uil het Alv-
dal zijn getrokken, zijn gestuit op de geallieerde
troepen die de spoorlijn bezet houden.
Een tweede Duitsche afdeeling zou nabij Kvikne
op verzet stuiten van Noorsche troepen. Bijzonder
heden over de gevechten op deze beide punten ont
breken, maar men gelooft dat de ontwikkeling in
deze zóne zal leiden tot krijgsbedrijven op groote
schaal. In het Gudbrandsdal zelf worden de Duit
schers nog opgehouden rondom Kvam. Hun aanval
len, gesteund door vliegtuigen en artillerie, zijn vol
gens dit Reuterbericht gebroken tegen de krachtige
Verdediging van de Engelschen. Uit de andere zönes
wordt van weinig activiteit melding gemaakt.
Men heeft véle Duitsche vliegtuigen zien vliegen
in noordelijke richting over het district van Röros,
hetgeen aan geeft dat versterkingen en voorraden
gezonden worden naar Drontheim. De versterkin
gen voor de geallieerde troepen ten zuiden van
Drontheim worden nog voortdurend bestookt door
Duitsche vliegtuigen, maar luchtafweerkanonnen
dwingen de Duitschers thans op een hoogte van
3000 Meter te vliegen, zoodat zij niet langer in
staat zijn aan te vallen waar zij willen.
in het Gem. Concertgebouw van 83 uur.
Als attractie: doorl. Filmvoorst, i. d. tuinzaal
DANS en FILM.
Entrée 0.40 pl. r.
(Adv. Ingez. Med.)
Noorderbad, Zandvoort
vanaf HEMELVAARTSDAG
eiken Zondagmiddag en -avond
Busverbinding met HAARLEM tot 24 uur.
(Adv. Ingez. Med.)
de „sleufel van Drontheim".
DE POSITIES DER GEALLIEERDEN
TEN NOORDEN VAN DRONTHEIM.
Ten noorden van Drontheim bezetten Fransche
en Noorsche skitroepen de geallieerde frontlinie
nabij Steikjer, zoo wordt gemeld door den Noor-"
schen bevelhebber in dezen sector in een door
Aftonbladet gepubliceerd bericht. De Britsche troe
pen zitten in de tweede linie, waar zij hun stellin
gen consolideeren. De geallieerde linies liggen ver
spreid om het meer Snaasa, de Noren liggen aan
den oostkant, de Franschen aan de westzijde. De
Duitschers, wier voornaamste troepen naar men ge
looft, geconcentreerd zijn om de binnenfjord van
Drontheim en de Beitstadfjord. schijnen een groo-
ten aanval voor te bereiden. Gemeld wordt dat de
Franschen in een schermutseling gewikkeld zijn
geweest met de Duitschers langs den weg Beistad
Namsos. Ook hebben zich voorpostengevechten
voorgedaan te Beistad en verder naar het oosten.
Gemeld wordt, dat de Duitschers twaalf dooden
hebben verloren in een fel gevecht te Stangen, waar
de Noren hun stellingen handhaafden
LEGERBERICHTEN.
In het laatste Noorsche legerbericht wordt vol
gens het Noorsohe telegraafagentschap het vol
gende medegedeeld:
„Een colonne onzer troepen heeft zich Zaterdag
na strijd uit Numedal en Hallingdal teruggetrok
ken. De strijd in Oost-Noorwegen duurt voort. Om
trent vorderingen der Duitsche troepen wordt niets
gemeld. In het westen van Noorwegen hebben de
Duitsche troepen Voss bezet. Duitsche vliegtuigen
bombardeeren voortdurend de verbindingslinies.
Een vliegtuig werd neergeschoten en drie andere
werden gedwongen te dalen. Het lot van ver
scheidene andere is onzeker. Tijdens een Zondag
op Molde ondernomen aanval werd een Duitsch
vliegtuig neergehaald.
Het Britsche ministerie van oorlog deelde Maan
dag mede:
„De positie in het Gudbrandsdal is niet gewij
zigd. De vijandelijke luchtmacht heeft krachtige
aanvallen uitgevoerd op de steden Andalsnes en
Molde. Uit de Namsosvallei valt niets over Narvik
te berichten".
ERGENS IN NOORWEGEN, 30 April. (Noorsch
Tel. Ag.) Twee Noorsche hospitaalschepen, de
„Brand 4" en de „Bethel" zijn gisteren door Duit
sche vliegtuigen gebombardeerd. Op de „Brand 4"
zijn een arts, drie verpleegsters en een lid der be
manning gedood, een persoon zwaar en anderen licht
gewond.
De „Brand 4" had juist 90 gewonden naar het zie
kenhuis van Aalesund ovérgebracht en keerde terug
om nog meer gewonden te halen, toen verscheiden
malen met bommen en machinegeweervuur werd
aangevallen.
Het schip werd aan den boeg aan bakboordzijde
getroffen en is aan den grond geraakt.
Een Duitsch officier, die thans in het ziekenhuis
van Aalesund wordt verpleegd, vertelde, dat hij
eenige dagen geleden via Stockholm aan de Duit
sche autoriteiten telegrafisch had medegedeeld, dat
de „Brand 4" uitsluitend voor den dienst van het
Roode Kruis werd gebezigd en derhalve speciaal zou
moeten worden gespaard.
Het andere schip, de „Bethel", dat gewoonlijk als
kerkschip voor de visscherij werd gebruikt, stond
eveneens ten dienste van het Roode Kruiswerk,
Beide schepen aldus het Noorsche Telegraaf Agent
schap, waren wit geschilderd. In overeenstemming
met de conventie van Genève waren Roode Kruis-
teekens aangebracht.
De aanval geschiedde bij daglicht. Van zeer dicht
bij werd uit mitrailleurs geschoten.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt in verband met
het bovenstaande:
De Duitsche vliegers houden zich overeenkomstig
de bevelen streng aan de' internationale overeen
komsten en vallen noch lazaretten noch hospitaal
schepen aan, welke onder bescherming staan van
het Roode Kruis, voor zoover zij als zoodanig ken
baar zijn gemaakt.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
