Jtaiië's. weemuicht"
Een beschouwing van den
Italiaanschen journalist Cayda.
Een betreurenswaardige rede
1*^-—ié***
DINSDAG 30 APRIL 1940
H A A" RLE M'S DAGBLAD
5.
BERLIJN. 30 April (D.N.B.ï. Virginio Gayda
schrijft in het tijdschrift ..Berlijn—RomeTo
kio" ten aanzien van de Italiaansche weermacht:
Italië heeft niet het uitbreken van den nieuwen
Europeeschen oorlog in September 1938 afge
wacht om zijn weermacht te organiseeren. De
organisatie is veeleer na 1935-'36 begonnen. Zij
had ten doel: de aanpassing aan de nieuwe im
periale posities en verantwoordelijkheden, welke
geschapen waren door de verwerving van Abes-
synië. Als continentaleen groote Middelland
sehe Zee-mogendheid heeft Italië zijn voorbe
reidingen in een juiste verhouding tusschen de
drie wapens ter zee, in de lucht en op den grond
getroffen.
De oorlogsvloot.
De Italiaansche oorlogsvloot heeft zoo ver
volgt Gayda in harmonische verhouding
groote gevechtseenheden, lichte eenheden en
duikbooten. Zij steunt op veilige en voor het stel
sel der Middellandsehe Zee belangrijke steun
punten en vormt thans een wegens haar moderne
uitrusting, haar bewapening en haar tonnage te
vreezen macht.
Op merkelijk is de defensieve kracht van het
duikbootwapen, waarbij uiterst snelle en kleine
torpedo-eenheden komen. Deze "middelen kun
nen de ontwikkeling van een vergaande Ita
liaansche actie ter zee in de geheele Middelland
sehe Zee en buiten de Middellandsehe Zee volko
men beveiligen. De nieuwe in snel stempo ge
schiedende scheepsbouw doet de gevechtskracht
der Italiaansche marine van maand tot maand
toenemen.
De luchtstrijdkrachten.
Het is bekend dat de luchtstrijdkrachten aan
de zijde der zeestrijdkrachten in aanzienlijke
mate deel hebben aan de heerschappij ter zee.
Zij hebben steunpunten in tal van bases van het
schiereiland tot de groote eilanden, van Dodeka-
nesos tot Libië.
De oorlog van 1939-'40 toont reeds welk een
onverbiddelijke en vreeselijke bedreiging de ge
combineerde actie der luchtstrijdkrachten en het
duikbootwapen voor een vijandelijke actie be-
teekent. De Italiaansche vliegtuigproductie heeft
thans de grootste mate bereikt, welke de tegen
woordige stand der nationale industrie mogelijk
maakt.
Binnen zes maanden zal zij door nieuwe fa
brieken worden verdubbeld. De productie ge
schiedt uitsluitend met nationale grondstoffen.
Zij heeft vier wezenlijke doelen: de dagelijksche
vergrooting van het aantal vliegtuigen der ver
schillende soorten, de unificatie der motoren- en
uitrustingstypen, de verzekering van de hoogst
mogelijke vliegsnelheid en eindelijk de grootste
doeltrefféndheid der bewapening. De vermeer
dering van het materiaal gaat hand in hand met
de vergrooting van het aantal piloten. Het lueht-
wapen beschikt reeds over vele duizenden vlieg
tuigbestuurders, die in de moeilijkste en gevaar
lijkste taken van gevechtsvluchten volledig zijn
gevormd.
Het leger.
Het leger heeft een vergaande reorganisatie
ondergaan. Men heeft geprobeerd het Ita
liaansche leger op [grond van het geringe aan
tal gemotoriseerderen gepantserde eenheden als
van tweede klasse voor te stellen. Daarbij ver
geet men evenwel het bijzondere karakter van
het Italiaansche oorlogstooneel.
De Italiaansche grenzen loopen bijna overal
over hooge bergen. Dei-gelijke grenzen vereischen
voor de verdediging verspreide en lichte eenhe
den.
Zij sluiten grootendeels het inzetten van pant
serwagens en mechanische middelen uit. Zij ver
eischen vooral dapperheid en bekwaamheid van
den individueelen man en training in het ge
bergte. Daarom vormen de Alpen troepen een dei-
kernen van het Italiaansche leger: Belangrijk
in aantal en prestatie. Doch de troepen te land
ontberen geenszins al die oorlogsinstrumenten,
die voor de groote militaire mogendheden ty
peerend zijn.
De infanterie beschikt thans zonder uitzon
dering over de verschillende soorten moderne wa
pens. Aan de zijde der lichte pantserwapens, die
aldus constateert Gayda hun succesvolle
Het aantal inwoners van Rusland.
MOSKOU, 29 April (D.N.B.) De alge-
meene volkstelling in de Sovjet Unie heeft, naar
de Moskousche bladen melden, zonder Westelij
ke Oekraïne, Westelijk Wit-Rusland en de
vroegere tot Finland behoorende, gebieden,
aangetoond dat de bevolking 170 millioen zie
len telt.
Het optreden van het Engelsche
Iuchtwapen in Noorwegen.
Van gezaghebbende Engelsche zijde verneemt
Reuter, dat Sunderland-vliegbooten, die neerge
streken zijn in Noorsche fjorden, groepen deskun
digen aan land hebben gezet ter voorbereiding van
operaties te land en in de lucht.
Het maken van foto's is een van de belangrijkste
taken van het kunstcommando en er is geen fjord,
die niet duchtig geëxploreerd en gefotografeerd is.
Er is practisch geen scheepvaart langs de Noor
sche kust, met uitzondering van Britsch'e oorlogs
schepen. Vliegtuigen van het Britsche kustcom-
mando zijn met aanzienlijk resultaat opgetreden en
de verliezen in de laatste, drukke maand zijn ver
rassend klein geweest. Veel uitwerking hadden de
zware explosieve bommen en de brandbommen.
Verscheidene Duitsche vliegtuigen, waaronder
Messerschmidt 110 toestellen zijn vernield of be
schadigd op de Noorsche vliegvelden en een aantal
benzineopslagplaatsen is in brand gestoken. Vele
voorbeelden van persoonlijk initiatief hebben zich
voorgedaan. Een sergeant-piloot, die het contact met
zijn eskader had verloren, besloot op eigen houtje
verder te gaan. Geheel alleen ondernam hij een
bomaanval op het vliegveld van Stavanger, waarbij
hij een vliegtuig vernielde en twee andere be
schadigde. Onderweg naar huis viel hij een
Duitsch watervliegtuig aan, dat hij beschadigde.
Vervolgens werd hij „opgevangen" door een Junker
88, dien hij verdreef.
Een merkwaardige gebeurtenis deed zich nog
voor tijdens een vlucht van een verkenningsvlieg
tuig dat foto's nam. Op de zoekglazen van de ca
mera leek een stofplekje te zitten. De fotograaf
trachtte het stof weg te wisschen, maar het plekje
bleef. Bij nader toezien bleek dat het geen stof
was, maar het beeld van den commandotoren van
een duikboot, die gemeerd lag aan de kust van een
fjord. Onmiddellijk deed het vliegtuig een aanval op
den onderzeeër met bommen. De duikboot werd of
tot zinken gebracht of wel ernstig beschadigd, aldus
besluit Reuter deze beschouwing.
proeven hebben afgelegd in de oorlogen in Afrika
en Spanje, zijn twee nieuwe typen van pant
serwagens gekomen. Een van zes ton en een
van 13 ton.
Over groote nieuwe middelen beschikt ook de
artillerie. Sterk aan mannen en aan middelen
kan Italië zich op zijn verdedigingslinies verla
ten.
Zijn verdedigingsstelsel is de natuurlijke linie
der bergen. Doch deze is nog nadrukkelijk ver
sterkt door machtige inrichtingendoor een goed
uitgedacht stelsel, dat de door de natuur gegeven
hoedanigheden voor tegenstand aanvult en ver
veelvoudigt. Deze nieuwe versterkte gordel langs
de geheele grens is thans voltooid.
Toch wordt hij nog dagelijks versterkt door
dieper teruggaande bouwstelsels.
De overzeesche gewesten.
Niet minder op peil is thans de verdediging van
Italiaansch Noord-Afrika en de Italiaansche
eilanden in de Aegeïsche Zee.
De Europeesche oorlog, aldus besluit het arti
kel, vindt Italië niet onvoorbereid en niet zonder
wapen. De door de verdragen en overeenkom
sten gelegitimeerde ..non-belligeranza" van
Italië welke niet verwisseld moet worden met
verklaarde neutralteit en zich het recht op ver
dere besluiten voorbehoudt, wordt door een im
posante. organische en steeds parate weermacht
gesteund.
Engelsche handelsmissie spoedig
naar Rome?
Gevolg van diplomatiek contact in de
Engelsche hoofdstad.
De diplomatieke correspondent van Reuter
zegt dat een Britsche handelsdelegatie binnen
kort mogelijk een bezoek aan Rome zal bren
gen als gevolg van een onderhoud, dat Vrijdag
j.l. heeft plaats gevonden tusschen Halifax en
Bastianini, den Italiaanschen ambassadeur te
Londen.
Het verluidt dat Halifax Bastianini er van in
kennis heeft gesteld dat de Britsche regeering er
naar zal streven haar best te doen om tegemoet te
komen aan eventueele moeilijkheden, welke de
Italiaansche regeering redelijkerwijze onder haar
aandacht zou brengen.
Het voornaamste punt van de bespreking, welke
gehouden werd na een uitnoodiging van Halifax
aan Bastianini, gold na te gaan hoe de economische
onderhandelingen tusschen de beide landen zouden
kunnen worden hervat met het oog op een uit
breiding van het handelsverkeer.
Er bestaat, volgens Reuter, de verwachting dat
goede voortgang zal worden gemaakt en indien de
verwachtingen niet beschaamd worden zullen de
beraadslagingen naar alle waarschijnlijkheid door
Britsche ambtenaren te Rome worden voortgezet.
Ook de kwestie der contrabandecontröle moet
besproken zijn.
MAISKY BIJ LORD HALIFAX.
In diplomatieke kringen te Londen wordt
verder vernomen, dat de Russische ambassa
deur, Maisky, gistermiddag een bezoek aan
Halifax heeft gebracht en hem een mededee-
ling van zijn regeering heeft overhandigd, in
antwoord op de Britsche mededeeling, waar
in Londen op zekere voorwaarden toestemde
in hervatting der handelsbesprekingen.
De Engelsche regeering wilde, aldus zegt men,
den Russischen uitvoer naar Duitschland zoo veel
mogelijkverminderen en het handelsverkeer met de
Sovjet-Unie doen toenemen. Wat het eerste punt
aangaat is er reden om aan te nemen dat de regee
ring van Moskou in negatieven zin heeft geant
woord. Zij zou bereid zijn het tweede punt te be
spreken.
Zwitsersch hoofdambtenaar van
spionnage beschuldigd.
Proces begint over eenige weken.
In de zaak tegen luitenant-kolonel Trüb, een
hooggeplaatst ambtenaar van het Zwitsersche
militaire departement, die wegens „spionnage ten
nadeele van een vreemde mogendheid" op 17 April
gearresteerd is, is de instructie geëindigd. Over
twee of drie weken zal Trüb voor het territoriale
gerechtshof te Bern verschijnen.
Tegelijk met Trüb werden diens vrouw en een
beambte van den postchèquedienst te Zürich. Kurt
Müller, gearresteerd. De bepalingen van het mili
taire strafwetboek zijn op hem van toepassing. De
Zwitsersche autoriteiten hebben deze spionnage
spoedig ontdekt. Pas in Maart van dit jaar was
Trüb met zijn actie begonnen.
Deensche en Noorsche bezittingen
in de Ver. Staten.
„Bevroren" passiva.
WASHINGTON, 29 April. De minister van
financiën Morgenthau, die tijdelijk belast is met
het toezicht op de Deensche en Noorsche bezit
tingen in de Vereenigde Staten, heeft onthuld dat
deze landen in papieren op kort loopenden termijn
resp. bezitten 28.703.000 en 66.986.000 dollar;
Zweden daartegenover 16.288.000 dollar.
Deze cijfers zijn ontleend aan het maandelijk-
sohe bulletin van de schatkist, waarin de kapitaal
beweging tusschen de Vereenigde Staten en buiten-
landsche landen staat opgenomen. Vroeger stonden
Noorwegen, Zweden en Denemarken in dit bulle
tin onder een post getiteld „het overige Europa"
Uit het bulletin kon men opmaken in welke mate
Scandinavische rijkdommen in de Vereenigde
Staten geconcentreerd waren.'
Volgens het departement van handel wordt ge
schat dat deze. drie naties in papieren op langen
termijn 125.000.000 dollar- in de Vereenigde Staten
hadden belegd, waarvan Zweden 45.000.000 dollar.
Noorwegen 67.00.000 dollar en Denemai-ken
13.000.000 dollar.
Roosevelt heel't kort na den Duitschen inval in
Noorwegen en Denemarken bij decreet verordend
dat alle passiva van beide naties „bevroren" zullen
zijn, terwijl Morgenthau gemachtigd werd om toe
stemming tot overschrijving ervan te verleenen
teneinde te voorkomen dat het bezit ervan in
Duitsche handen zou kunen vallen.
Engeland heeft in Januari groote bedragen in
papieren op korten termijn opgevraagd. Het totale
fonds, dat Engeland einde Januari in papieren op
korten termijn in de Vereen. Staten bezat, bedroeg
586.295.000. Tn Januari werd 60 millioen dollar
door Engeland van dit fonds teruggetrokken,.
Bovendien verkocht dit land 12.365.000 dollar aan
Amerikaansche effecten meer dan het kocht, waar
tegen Zwitserland en Nederland voortgingen met
groote aankoopen van Amerikaansche effecten.
Deze beide landen voegden resp. 4.484.000 en
1.614.000 dollar aan hun deposito's toe. (United
Press.)
Zweedsche Staatsleening
Koninklijke familie teekende in voor
500.000 kronen.
Het Zweedsche Telegraafagentschap bericht:
De nieuwe staatsleening ten bedrage van 500
millioen kronen is van den aanvang af een
groot succes geworden in het geheele land.
Koning Gustaaf en de Koninklijke familie
hebben ingeteekend van 500.000 kronen.
VON RIBBENTROP'S VERKLARING IN
ZWEDEN MET VOLDOENING ONTVANGEN.
STOCKHOLM, 29 April. (Zw. Tel. Ag.)
„Svenska Dagbladet" (cons.) neemt evenals de
andere bladen met voldoening acte van de ver
klaring van Von Ribbenti-op ten aanzien van de
Zweedsche politiek en verklaart eveneens, dat, ge
zien de omstandigheden, de waakzaamheid van
Zweden geen oogenblik mag verzwakken of vermin
deren. De Zweden zijn zich innig bewust van het
onberispelijke karakter der Zweedsche neutraliteit,
aldus het blad.
^r9er|s in een Fransche haven. Aan boord van een transportschip begeven
*ich de nieuwe troepenafdeelingen, die naar Noorwegen zullen worden over
gebracht ter versterking van de geallieerde strijdkrachten
Het betoog van
Duff Cooper.
(Van onzen Londenschen correspondent.)
Londen 27 April. Dat oorlogvoeren geen verede
lenden invloed heeft op den menschelijken geest we-
tèn wij allen. Wij'worden er echter na nog geen
acht maanden! pijnlijk aan herinnerd in de uitla
tingen van sommigen, ook in het nuchtere en over
het algemeen weinig haatdragende Engeland. De
stemmen van hen, die zich over hun tegenstandei's
veel feller beginnen uit te laten dan in de eerste oor
logsmaanden het geval was, klinken nog eenzaam.
Het zijn nog uitlatingen van individuen veeleer dan
van volksgroepen. Maar wat zij zaaien gi-oeit tot een
kwade vrucht en men ziet van deze dingen wel het
begin, maai* niet het einde.
Ik denk aan de vurige rede, die de Engelsche oud
minister van marine Duff Cooper dezer dagen voor
een uitgelezen gezelschap aan een noenmaal heeft
uitgesproken. Die rede was niet alleen bestemd voof
de aanzittenden a^n die tafel. Zij werd uitgezonden
naar alle deelen van het Britsche rijk en bovendien
naar Frankrijk en Amerika. De spreker had het ge
hoor van millioenen.
Het zou belangwekkend zijn te weten, hoe al deze
millioenen hebben gereageerd op die heftige pas
sage, waarin de spreker het geheele Duitsghe volk
verantwoox'delijk stelde voor de daden, die in naam
van dat volk zijn bedreven. De aanzittenden aan
die tafel applaudisseerden luide. Was er ook applaus
in de harten van hen, die op gi'ooten afstand en wel
licht in een andere stemming luisterden?
De rede van Duff Cooper was een wraakzuchtige
rede, het wooi'd van een man, die de gedachte aan
een internationale samenwerking na dezen oorlog
heeft opgegeven, althans voor zooverre Duitschland
betreft. Wie zoo spi'eekt kan er alleen nog op uit zijn,
den tegenstander van vandaag, ook indien hij zou
woi'den overwonnen, klein te houden. Welk een il
lusie dit is, indien men te maken heeft met een volk
van 80 millioen zielen, heeft de vorige ooi'log Duff
Cooper klaai'blijkelijk niet geleerd.
Ware deze rede gehouden kort na het uitbreken
van den oox'log, dan zou ér naar mijn vaste overtui-
ging een storm van verontwaardiging'zijn opgegaan,
Ditmaal bleef de critische ï'eactie beperkt tot enkele
krantenartikelen in de Liberale Pers, terwijl won-
dei'lijk genoeg een schrijver in het voornaamste so
cialistische dagblad van Engeland zich ronduit aan
de zijde van Duff Cooper schaarde.
Wij hebben hier te doen met een ernstig verschijn
sel. Het is, zooals de Manchester Guai'dian bij deze
gelegenheid opmerkte, waar, dat_naarmate de oor
log voortgaat de hartstochten toenemen en de ver
langens naar wraak groeien. Men moet aannemen
dat Duff Cooper hiervan ï'eeds het slachtoffer is ge
worden. Zijn capacitheit om woorden niet alleen
an rechtvaardigheid maar ook van wijsheid te spre
ken is daardoor aanmei'kelijk beperkt.
Het doet goed dat althans een klein deel van de
Engelsche pers heeft geprotesteei'd. De Manchester
Guai'dian noemde de taal van Duff Cooper „onjuist,
onverstandig en gevaarlijk" en dit blad legde er
grooten nadruk op, dat een politiek zooals aan die
lunch werd verdedigd niet de politiek is van de
Engelsche regeei'ing.
Men herinnert zich onwillekeui'ig de woorden van
den Engelschen ï-echtsphilosoof Burke: „Ik ken de
methode niet, waai'bij men een vonnis zou kunnen
cellen over een geheel volk." Dat woord is nog altijd
van pas tegen degenen, die een kruistocht zouden
willen ondernemen tegen het geheele Duitsche volk.
Ik herinner mij uit vele gesprekken in de eerste
maanden van den oorlog dat het hier juist diepen
indi-uk had gemaakt, dat Engelsche staatslieden er
bij voortduring den nadruk op legden, dat het Engel
sche volk geen grieven had tegen het Duitsche volk,
maar uitsluitend uit was op het verweer tegen agres
sieve politieke methoden, die Eui-opa hadden ver
ontrust en die een aantal landen hadden bedreigd of
opgeslokt. Tot op den dag van heden is er officieel
geen verandering gebracht in deze politiek en zeker
heeft geen enkele Engelsche minister zich uitgela
ten op zoo felle wijze als de oud-minister Duff Coo
per. Toch kan men zich niet geheel onttrekken aan
den indruk, dat deze invloeden zich tot op zekere
hoogte ook reeds doen gelden binnen het Britsche
kabinet. Winston Churchill gebruikte dezer dagen in
het Lagerhuis een veelbeteekenend tusschenzinnetje
waarin hij zich afvroeg wat eigenlijk het verschil is
tusschen Duitschers en Nazi's. De Britsche minister
voor de Dominions, Anthony Eden toonde in een on
langs te Londen gehouden ï'ede eveneens een ster
ke neiging om de Duitsche ï'egeering te vereenzel
vigen met althans een groot deel van het Duitsche
volk, terwijl de minister van voorlichting, Sir John
Reith, in Southampton ronduit zeide, dat het Engel
sche volk strijdt tegen het Duitsche.
Men bemerkt ook in de ingezonden stukken
der bladen dat er hier en daar onder de lieden, die
een minder verheven plaats in "t Engelsche leven in
nemen, dezelfde stemmen opgaan. Toch zou het
voorbarig zijn te spreken van een omslaan van
de publieke opinie op dit punt. Er is nog steeds
geen algemeene haatdragende stemming en zelfs
als men applaudisseei't voor een wat al te onbe
suisde speech behoeft dit nog niet te beteekenen,
dat Engeland nu op het punt zou staan om alle
Duitschers over één kam te scheren en wraak
jegens het geheele volk te prediken.
De vorige maand gaf Lord Halifax een van zijn
heldere uiteenzettingen omti'ent de Britsche oor
logsdoeleinden. „Het is niet onze bedoeling", zoo
zeide hij, „Duitschland te vernietigen, een wraak-
zuchtigen vrede op te leggen of iets van dien aard
te doen, maar het is ons doel ervoor te zoi'gen, dat
voor zooveri-e dat in onze macht licht de vrijheid
zal woi'den teruggegeven aan de volken, die ervan
zijn beroofd". Het zou geen moeilijke taak zijn
minstens een dozijn citaten van verantwoordelijke
Britsche staatslieden te vinden, waarin precies het
zelfde wordt gezegd.
De moeilijkheid is echter, dat men hier niet met
een uitsluitend politiek vraagstuk te doen heeft. Een
volk dat in een ooi'log gewikkeld is wordt gemak
kelijk de prooi van gevoelens, niet ingegeven door
verstandelijke overweging, maar door veel moeilij
ker te controleeren hartstochten. Het zal wel onver
mijdelijk zijn dat deze ontwikkeling zich tot op
zekere hoogte doorzet, hoezeer men dit ook moet
betreuren. Met elke lijst van verliezen; die er in
de kranten wordt gepubliceerd, stijgt het getal
dergenen wier diepste gevoelens zijn bewogen door
het verlies van hen, die hun dierbaar waren. Exces
sieve uitlatingen van zulke personen, onder den in
druk van hel lot, dat hen heeft getroffen, zijn ver
klaarbaar en misschien zelfs te vergeven. Het be
hoorde echter nog te meer een reden te zijn voor
verantwoordelijke politici om een wacht voor hun
lippen te plaatsen. Den dag volgend op dien, waarop
Duff Cooper zijn haatzaaiende rede hield, was ik
aanwezig bij een lunch, waar enkele honderden
Engelschen en buitenlanders een anderen Engel
schen politicus hoorden spreken. Niet minder dan
Duff Cooper had gedaan, schaarde hij zich aan
den Engelschen kant en verklaarde van harte in
te stemmen met de Engelsche oorlogvoering, maar
hij liet daarbij een woord volgen, dat van wijzer
inzicht getuigde. Hij zeide: „Laten wij toch zorgen,
dat wij in dezen oorlog zooveel als in ons vermogen
ligt onze handen, onze harten en onzen geest rein
houden".
(Nadruk verboden).
STEENKOOLDISTRIBUTIE IN
FRANKRIJK.
Behoeften der industrie aanzienlijk
toegenomen.
IMPORT UIT NEDERLAND, BELGIë EN
ENGELAND.
De Fransche minister voor openbare wtrken,
De Monzie, heeft gisteravond een radiorede ge
houden, waarin hij de redenen mededeelde voor
het invoeren van dc aangekondigde steenkool-
distributiekaart. Hij wees op de behoeften der
Fransche industrie, die aanzienlijk zijn toegenomen
n.l. van 60 millioen ton per jaar in 1914 tot ruim
80 millioen thans. Deze oorlog, 200 heeft Reynaud
gezegd, wordt a contant gevoerd, daaruit vloeit
voor Frankrijk de noodzakelijkheid voort om zelf
zijn staal en zijn machines te vervaardigen.
Wel is de productie der Fransche mijnen aan
zienlijk toegenomen. In 1939 was de productie ge
stegen tot 51 millioen ton en men hoopt dat zij
ondanks het vrijwillige voorloopig stopzetten der
exploitatie van zekere mijnen in Lotharingen,
nog zal stijgen tot 55 en zelfs 60 millioen ton.
Het verschil moet aangevuld worden door
Nederlandsche, Belgische en vooral Engelsche
steenkoolleveranties. Het transport van steen
kool is dezen winter echter gehinderd door het
toevriezen der kanalen.
Wat de toekomst betreft zeide de minister, dat
het transport uit Engeland door de gebeurtenissen
in Denemarken en Noorwegen gemakkelijker zal
zijn, doordat de geallieerde handelsvloot daar
door een belangrijke aanvulling heeft gekregen,
waarvan een deel gebruikt zal worden voor het
vervoer van steenkool. In de eerste plaats echter
moet de behoefte der industrieën gedekt worden.
Daarom zullen particulieren in den volgenden win
ter worden gerantsoeneerd, al was het slechts bij
wijze van voorzorgsmaatregel. Wanneer in strijd
met onze gerechtvaardigde hoop wij door onvoor
ziene gebeurtensiscn dezen winter weinig steen
kool mochten hebben voor huiselijke verwarming
aldus besloot de minister dan zou er toch,
wat er ook moge gebeuren, in ieder geval een
beetje steenkool voor ieder zijn.
PROGRAMMA
WOENSDAG 1 MEI 1940.
HILVERSUM 1875 en 414.4 M.
NCRV-Uitzending 6.307.00 Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart.
8.00 Berichten A.N.P., 8.05 Schriftlezing en
meditatie. 8.20 Gramofoonmuziek. (9.30—9.45
Gelukwenschen). 10.30 Morgendienst. 11.00
Gramofoonmuziek.. 11.15 Viool, piano en gra
mofoonmuziek. 12.0 Gramofoonmuziek. lOm
12.30 Berichten A.N.P.), 12.45 Orgelspel en gra
mofoonmuziek. 1.30 Ensemble van der Horst en
gramofoonmuziek.. 2.30 Voor postzegelverzame
laars. 3.00 Ensemble van der Horst. 3.45 Gra
mofoonmuziek. 4.00 Zang, piano en gramofoon
muziek. 4.45 Felicitaties. 5.00 Voor de jeugd. 5?45
Gramofoonnvuziek. 6.25—8.55 Taalles en tech
nisch onderricht. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie:
„Voetbalsport in eigen kring". 7.30 Gramofoon
muziek. 8.00 Berichten. 8.25 Reportage. 9.00
Gramofoonmuziek, 9.15 Causerie „Onze aangifte
voor de inkomstenbelasting". 9.45 Spaarne-
sextet, 10.00 Berichten A.N.P., actueel half uur.
10.30 Spaarne-sextet. 11.15 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM II. 301,5 M.
VARA-uitzending. 10—10.20 VPRO. 6.30-7.- RVU.
en 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoon en toespraak „Ondanks alles!"
8.15 berichten A.N.P.. 8.25 Litterair-muzikaal
programma. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor de
vrouw. 11.20 Gramofoonmuziek. 12.00 Rosian-
orkest. 12.45 Berichten A.N.P., gramofoonmu
ziek. 1.00 „Onwankelbaar blijft onze overtui
ging". toespraak. 1.20 VARA-orkest. 2.00 Radio
tooneel. 2.29 Residentieorkest en solist (opn.)
3.20 Voor de kinderen. 3.45 Residentie-orkest
(opn.), 4.25 Gramofoonmuziek. 5.306.10 Or
gel en zang. 6.15 Rosian-orkest en spreker. 7.00
VARA-kalender. 7.05 Felicitaties. 7.10 „Wij
roepen U", 1 Mei-toespraak. "7.30 VARA-Meis-
jeskoor „De Krekels", 8.00 Herhaling S.O.S.-
berichten. ANP., Uit België: Radio-orkest. Na
tionaal orkest van België, koren en solisten iln
de pauze: Toespraak „l Mei-Groet). - 9.20
VARA-Maandrevue. 10.05 Utrechtsch Stede
lijk orkest en solisten (opn.) 11.00 Berichten
ANP., 11.10 Gramofoonmuziek en toespraak
„Eens". 11.30 De Ramblers. 11.5512.00 Gra
mofoonmuziek.
ENGELAND 391 en 449 M.
Na 10.20 n.m. ook 342 M.
11.20 Lichte muziek uit Nederland. 11.50 So-
listenvoordracht. 12.20 Berichten. 12.35 Cau
serie. 12.501.20 Variété. 2.00 BBC-Harmonie-
orkest. 2.50 Billy Cotton en zijn Band. 3.20 BBC
Northern-orkest. 3.55 Radiotooneel. 4,20 Be
richten (Welschi. 4.25 Welsche Kerkdienst. 4.40
Kinderuurtje 5.20 Berichten. 5.35 Variété. 5.50
Actueele uitzending. 6.20 Mededeeling. 6.40 BBC
koor en het versterkte Revue-orkest. 7.20 BBC-
erkest. 8.20 Berichten. 8.40 Actueele causerie.
8.55 Radiobewerking van de operette „Wenn die
kleinen Veilchen blüh'n". 9.50 Greenock
Schotsen koora 10,20 Het Grosvenor House Dans-
orkest. 10.55 De BBC-zangers en soliste. 11.20
Berichten.
RADIO-PARIS 1648 M.
11.10 Vioolvoordracht. 11.20 Félix Raugel-
koor en solist. 12.05 Pianovoordracht. 12.35 Zang.
I.05 Viool en piano. 2.20 Plano en cello. 2.50
Radiotooneel. 3.50 Zang. 4.20 Chansons. 4.35
Het Parijsche Instrumentaal kwintet en soliste.
5.35 Piano, viool en cello. 6.50 Radiotooneel.
8.05 Muzikale causerie. 9.05 Concert m.m.v. so
liste. 10.20 Zang met toelichting. 11.20—11.50
Moyse trio.
KEULEN. 456 M.
4.20 Omroepkoor en Otto Fricke's Orkest, 6.20
Volksliederen. 7.00 Omroepkoor en -Orkest en
solist. 7.50 Omroeporkest en solisten. 8.20 Om-
roepkleinorkest. 9.20 Mei-programma. 11.05 Fa-
brieksorkest. 11.20 Omroeporkest. 12,50 Populair
concert, 1,451.50 Muzikaal tusschenspel. 2.20
Leo Eysoldt's orkest. 3.30 Solistenconcert. 4.20
Joachim Bund's kwartet. 6.35 Zie Deutschland-
sender. 7.457.50 Muzikaal tusschenspel. 8.50—
3.20 Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL 322 M.
5.50—8.20 Mei-uitzending. 9.20 1-Mcireportage.
Ca. 11.30 Gramofoonmuziek en declamatie.
II.50 en 12.30 Omroepdansorkest en soliste.
12.501.20, 4,20, 5.05 en. 6.20 Gramofoonmuziek
7.20 Voor de soldaten. 7.50 Radiotooneel met mu
ziek. 9.3010.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
11.20 Gramofoonmuziek. 11.50 en 12.30 Radio
orkest, 12.50—1.20, 6.05 en 6.35 Gramofoonmu
ziek. 7.20 Voor de soldaten. 7.50 en 8.30 Radio
orkest en solisten. 9.50—10.20 Gramofoonmu-
DËUTSCHLANDSENDER 1571 M.
6.35 Omroeporkest, koren en solist. 7.35 Otto
Dobrondt's orkest. 8.20 Berichten, hoorberich-
ten. 8.50 Omroeporkest:. 10.20 Berichten. Hier
na: Omroepkoor en -orkest en solisten. 11^0
12.1-5 Berichten.
