NEZO 6A Geheimen van Westminster. ZOUT Kreymborg Goede zorg voor de longen der Lagerhuisleden. W' dumCJ Waarborg-Kleeding V acantiekolonies en mobilisatie. Muzikale Voordrachtavond. VRIJDAG 3 MEI Ï9"4Ö HXSSÏEH'S DAGBESÖ Tr Een burchf in letterlijken en figuurlijken zin. r AT men bij ons „kouwe drukte" noemt, heet merkwaardigerwijze in Engeland wel eens „hot air" (heete lucht). De Engelsche uitdrukking omvat meer. Ze neemt ook het geluid dat het holle vat maakt in zich op. Zij die altijd wat aan te merken heb ben op 's lands vergaderzaal en haar beraadsla gingen in het Paleis van Westminster insinueeren dat er veel te veel „hot air" word gespuid. Soms doelt men op de beraadslagingen, soms op de zaal en haar ventilatie. Als u en ik het te warm vinden dn onze woonkamer doen wij een raam onen om koude lucht toe te voegen aan de heete efi de atmosfeer dragelijk te maken. In het Lagerhuis heeft men er een veel ingewikkelder manier voor. De versche lucht wordt machinaal van het terras aan den Theemskant ingezogen, naar de ruimte onder den vloer van de vergader zaal, dat is de zelfde vloer, die eigenzinnige volksvertegenwoordigers oversteken als zij het niet langer met hun partij kunnen vinden. Dat heet dan „crossing the floor". In dii envloer be vinden zich roosters, die de versche lucht van het terras doorlaten. Maar voordat deze lucht toegang wordt verleend moet ze eerst proper worden gemaakt. Als u en ik een huis betreden vegen wij onze schoenen schoon op de mat van de vestibule. De lucht voornoemd gedraagt zich op gelijksoortige beleefde wijze, voordat ze het Paleis van Westminster betreed^. Ze wordt ge- wasschen en gezeefd en naar 'gelang van de overheerschende temperatuur verwarmd of ge koeld voordat ze door, het rooster opstijgt naar de plechtige hoofden van de mannen, die in vergadering en in het belang en voor het be stuur van het land bijeenzijn. Het rooster is af gedekt met kraakheldere matten om de vaart van den intocht te stuiten en tocht te verhoeden. De lucht, die de volksvertegenwoordigers uit ademen, wordt weer met een zuigimachine door het dak weggeleid. Men moet dus erkennen dait er goed voor de longen van de Lagerhuisleden wordt gezorgd. Als de atmosfeer er ooit drukkend en zoo nu en dan wel giftig is dan kan dat nooit worden geweten aan de stoffelijke atmosfeer, maar wel aan die andere, die men wel stemming noemt en die zoo nu en dan wordt bedorven doororato- rische „hot air", die personen van de tegenpartij tureluursch of erger maakt. Niet altijd is dit ver antwoordelijk voor bederf van de atmosfeer Sobs zegt het eene lid scherp de waarheid of wat hij de waarheid acht aan een ander lid. Dat is ook niet bevorderlijk voor een prettige stemming. E nde ventilatie schijnt op zichzelf ook wel eens prikkelend te werken, hoe zorgvul dig en wetenschappelijk ze ook is ontworpen. De leden van het Lagerhuis zijn verwende men- schen. De zuiverste lucht, die men zich denken kan, wordt voor hun consumptie bereid. En toch klagen zij vaak dat de ventilatie hun heete hoofden en koude' voeten geeft. En soms meenen hun scherpe neuzen te ontdekken dat het waschproces niet in staat is geweest de bijzon dere' geuren van de schuiten, die met een niet nader aan te duiden last door de Theems trek ken, buiten de plechtige muren van hun Paleis te houden. Het ministerie van Openbare Werken, dat voor die ventilatie en voor het gansche on derhoud van het Paleis van Westminster ver antwoordelijk is, krijgt dus wel eens stank voor dank. De hitte' van het debat of de koude drukte van een hol vat (als ik het zoo eens voor een keer mag zeggen) werken dus samen met de koude voeten en de heete hoofden om de stem ming en de atmosfeer te ontredderen. Zoo'n toe stand is geen schering en inslag. Met zelden werken heete hoofden en saaie debatten hand in hand om een slaperige en innig vredige atmos feer te scheppen. IK hoop dat hiermede mijn lezers een nieuwen kijk hebben gekregen op den atmosferischen kant van het Lagerhuis en dat hun oordeel over dit Huis en zijn beraadslagingen dié zoo vaak hun aandacht vragen door verdiept zal worden. Het Paleis van Westminster is in vele andere aspecten een merkwaardige plaats. De redenaars die er optreden doen dat vaak beseffen op de bekende wijzedoor gevoelig te spreken over „de moeder der parlementen", „het bolwerk der democratie", „de veste der politieke vrijheid". Maar dat kennen wij wel. Het parlementsgebouw is ook een veste in de letterlijke beteekenis van het woord. Dat heb ik nooit zoo sterk beseft als op dien dag van de geheime zitting toen ik als vreem deling in den vroegen middag de perstribune moest verlaten. Nagenoeg elke deur, die ik ach ter mij liet, werd door een suppoost, die gebukt ging onder een vracht sleutels, achter mij ge sloten en gegrendeld. Toen ik mij begaan toonde met zijn zwaar lot en op zijn sleutelbundel wees verklaarde hij mij dat het Huis vol was met sup poosten, die even zware of zwaardere lasten droegen. Hij onthulde mij dat er zoowat 600 deuren en hekken en luiken met sloten en gren dels in het gebouw waren en dat die sloten en grendels dagelijks werden gebruikt. De groot ste gevangenis was er niets bij. De best geschool de inbreker moest er machteloos tegenover staan. De suppoost kon mij geen antwoord geven op de vraag waarom het Paleis van Westminster voorzien was op een wijze, die het in een omme zien in een bankgebouw kon herscheppen. Voor het ant-woord er op zal men wel moeten zoeken in de parlementaire traditie, die aan het parle mentsgebouw het karakter verleent van een hei ligdom en die nadruk legt op de bevoorrechte positie van de personen, die er om zoo te zeggen als kind aan huis mogen komen. De gewone bur ger en zijn vrouw mogen er niet zoo maar vrij ronddrentelen. De grendels en de sleutels zijn er niet voor de bescherming van kostbaarheden, want er zijn geen kostbaarheden kostbaar ge noeg om de moeite en de hachelijkheid te riskee- ren ze weg te halen. Ze zijn er voor de nieuws gierige buitenstaanders, die rond willen neuzen in een gebouw waar zij niets te maken hebben. Daarom is wat ge nog niet wist het Paleis van Westminster geoutilleerd als een bank. Zij, die er moeten praten en werken, kunnen er zich zeker veilig deponeeren. Het ministerie voor Openbare Werken heeft eiken dag van het jaar gemiddeld 150 menschen aan den arbeid in de illustere ruimten aan den Theems tusschen Big Ben en den Victoriatoren. Zij houden trijp en tapijt en andere stoffeering in orde én verhangen gordijnen, die onooglijk zijn verzakt en herstellen ze, als ze gaan rafelen. Het parlementair interieur moet er altijd uitzien als de pronkkamer van een huiselijke vrouw. Ik heb al gezegd hoe zorgvuldig de O. W. (om misverstand te voorkomen zij er aan herinnerd, dat de initialen Office of Works beteekenen) waakt voor de longen der parlementariërs. Voor hun magen zorgen meer dan honderd koks en keukenknechts, die op de vingers worden geke ken door een keukencommissie, die is benoemd uit de hoogst aangeslagen fijnproevers onder de leden. Die keukencommissie heeft aan het par lement den naam gegeven de beste club in de wereld te zijn. Maar zooals er kieskeurige parle mentaire longen zijn, die bezwaar maken tegen de gewasschen, gekamde, gekookte en gesausde lucht, zoo zijn er parlementaire longen, die ge schuurd in plaats van gestreeld worden door sommige supreme gerechten, die de keukencom missie met behulp van haar honderd koks en de fijnste grondstoffen, aangevoerd over al de zeven zeeën, die de Britsche vloot beheerscht, heeft we ten te bereiden. Zelfs de huishoudelijke en culi naire diensten van de Moeder der Parlementen kunnen het niet iedereen naar den zin maken. Dat moge een troost inhouden voor hen, die soms thuis het eten niet naar hun zin vinden. AT ik hierboven onthuld heb moet uw illusie dat het Britsche parlement eeninstelling van hoog gewicht is versterken. Men zou im mers niet zoo goed zorgen voor de volksvertegen woordigers als zij het niet waard waren. Maar het gekke is nu dat de beteekenis van het parlement als nationaal wetgevend en beredderend en critiseerend en corftroleerend orgaan schijnt te verminderen naarmate het land in diepere zorg verkeert. Deze stelling kan worden gesteund met een actueel voorbeeld. Bij den aanvang van den oorlog is het parlement op tijdrantsoen ge steld, als om het te doen beseffen dat zijn waarde voor het land in den onverbiddelijken gang der wereldgeschiedenis aanmerkelijk was gedeprecieerd, zooals men dat op de beurs zou zeggen. De volksvertegenwoordigers konden zelf uitrekenen hoe groot de depreciatie was. De vijf dagen van de week beraadslaging werden er drie. Dat kwam overeen met een verlies van 40 per cent in de nationale waarde van den afgevaar digde of tenminste van zijn nationalen arbeid. Het effect van het rantsoen was dat de meeste Lagerhuisleden individueel het rantsoen nog wat kleiner maakten. Rantsoen in parlementairen tijd is tenslotte geen rantsoen van boter of suiker Het laat zich zonder den persoon als persoon te schaden verminderen. Een quorum werd een alle- daagsch verschijnsel en de laatste debatdag van de week, Donderdag, werd op eigen initiatief ge halveerd om het geliefde weekeinde (dat geen Engelschman die zichzelf respecteert gerantsoe neerd wil zien) te verlengen. Dat was niet goed voor de democratie. Daarom heeft de regee ring uitgemaakt dat de volle parlementaire werk week terug zal keeren. A. K. VAN R. KINDEROPERETTE-OPVOERING. Zondagmiddag wordt in den Stadsschouwburg een kinderoperette opgevoerd: „De fee van den Bron" onder regie van mevr. J. de MonLug- tig. Zou ik extra-fijn, zuiver en hygiënisch verpakt voor 13 ets. per Kilo kunnen krijgen? Ja zeker: NE ZO-keukenzout! 2 pond voor 1 3 ets. (Nezo is niet jodium-houdtnd, kan dus Jozo niet vervangen!) NEerlohd's ZO ut uit;' eigen bodem I I. Een halve eeuw geleden Uit Haarlem's Dagblad van 1890 alléén bij waardeeren Waarborg-kleeding. Zoowel om de voortreffelijke coupe en kwaliteit, als om de billijke prijzen adviseeren zij: Neem Waarborg-Kleeding (Adv. Ingez. Med.) (Adv. Ingez. Med.) Een noodregeling voor de koloniehuizen.. (Van een onzer medewerkers). De buitengewone omstandigheden maken het verblijf van kinderen in vele vacantiekolonies on mogelijk, hetgeen het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolonies, gevestigd te Amsterdam, voor een aantal problemen plaat ste. In November van het afgeloopen jaar, toen de internationale omstandigheden zich toespitsten en Nederland bijzondere maatregelen trof, bleek het Genootschap, dat de Regeering bevreesd was, dat de kinderen, die in de koloniehuizen waren op genomen, niet tijdig geëvacueerd zouden kunnen worden. Op den lOden November zijn toen alle elf kolonie-huizen ontruimd. De kinderen dezer tehuizen gingen naar de ouders terug. Eind November heeft „Defensie" toen aan het hoofdbestuur enkele „richtlijnen" doen toekomen, bepalingen omvattend voor de opneming in den lande. Hoofdzaak was, hierbij, dat verpleging wèl voortgang zou kunnen hebben, doch dat het wen- schelijk was, c'"t de kinderen zoo dicht mogelijk bij him woor.ip.aats verpleegd werden. Mocht dan weer een spanning in den internationalen toestand het noodig maken, de huizen te ontruimen, dan zullen de kinderen vlugger hun woonplaats kun nen bereiken. Een en ander komt er dus op neer, dat ieder in zijn eigen streek blijft. Noord- en Zuidholland en Utrecht bewesten de Hollandsche Waterlinie, zenden uitsluitend uit naar de zee huizen. Het C. G. stelde van deze regeling aanstonds zijn 480 afdeelingen in, ons land op de hoogte. Het di recte gevolg van een en ander was evenwel, dat enkele huizen gesloten moesten .worden. De Betuwe staat in bloei. De vruchtboomen dragen bun onvergelijkelijke»! bloesempracht De toestand is thans zóó, dat er afdeelingen in het westen des lands zijn, die geen boschverple- ging en afdeelingen in het Oosten, die geen zee- verpleging kunnen krijgen, terwijl sommige afdee lingen heelemaal geen verpleging hebben. Ten op zichte van deze laatste is men er in geslaagd een gebouw van het Herstellingsoord „De Decanije" te Vorden het z.g. Van Hasselt-paviljoen te kunnen huren. Ongetwijfeld brengen de genoemde voorschrif ten verschillende moeilijkheden met zich mee. Intusschen zijn de deskundigen in den Centralen Kinderraad van oordeel, dat de zeekinderen zon der bezwaar naar de bosschen konden worden ge zonden, en dat er van de boschkinderen bij uitzen ding naar zee slechts een enkel kind zou moeten afvallen. Men heeft den inspecteur van het Cen traal Genootschap daarom verzocht, in de toekomst met dit inzicht rekening te willen houden. Het Centraal Genootschap, waarvan de heer Dr. A. Schuckink Kool te Utrecht voorzitter is, heeft ook nog de verpleging voor zwakkere kinderen, die individueele verzorging noodig hebben, de z.g. B-verpleging, in tegenstelling met de andere, de A-verpleging. Deze kinderen blijven minstens twee maanden in het koloniehuis gemiddeld vier maan den. Voor hen speciaal is het „Boschhuis" te Nun- speet en „Kerdijk" te Egmond aan Zee bestemd. Naar aanleiding van overleg met de autoriteiten, draagt het C. G. zelf de verantwoordelijkheid, wanneer plotseling evacuatienoodig mocht zijn. Deze verantwoordelijkheid bestaat daarin, dat er bij plotselinge verergering van den toestand geen ogelijkheid zal bestaan, de kinderen uit Nunspeet weg te krijgen en hen naar huis terug te halen of terug te brengen. Daartegenover staat, dat het Boschhuis rustig is gelegen, zoo rustig, dat de be volking in tijd van oorlog niet zal weggevoerd worden. In een en ander heeft het bestuur aanleiding ge vonden, de verantwoordelijkheid, voor zoover deze het bestuur betreft, op zich te nemen op voor waarde, dat afdeelingen en ouders ook wat hen betreft het risico willen dragen, dat in bepaalde gevallen (oorlogsdreiging of oorlog) de kinderen niet huis zullen komen, doch in het Boschhuis zul len moeten blijven Het gansche personeel van het Centraal Genootschap blijft paraat, om onder wel ke omstandigheid ook, voor de veiligheid der kin deren te waken. Het C. G.. dat van 1901 af bestaat en opgericht werd op initiatief van den Bond van Ned. Onder wijzers, en in 1905 het eerst begon met verple ging. heeft ongeveer één vierde gedeelte der ver pleging in Nederland onder zijn hoede. Per jaar worden tusschen 7 a 8000 kinderen verpleegd, die tot verschillende gódsdienstrichtingen behooren. In 1905 het eerste jaar dus werden 31 kin deren verpleegd; in 1938: 7428 (met 306428 ver- pleegdagenj. In 1939: 7396 met 280719 verpleegda- gen. Ook dit jaar zullen weder vele kinderen ver pleegd moeten worden; zwakke en herstel behoe vende kinderen van 6 tot en met 13 jaar. Van de 7428 kinderen in 1938 kwam één vijfde gedeelte uit werklooze gezinnen, een aantal, dat dit jaar waarschijnlijk niet veel zal afwijken. Vorenstaande uiteenzettingen mogen er toe bij dragen, ouders, die thans t.a.v. de uitzending een zekeren angst aan den dag leggen (en die zijn er verscheidenen!) te overtuigen, dat aan deze uitzen ding geen gevaar verbonden is. De maatregelen, welke genomen moesten worden, zijn getroffen, op de meest afdoende wijze. Hetgeen een geruststel ling moge en kan zijn. PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE RADIO CENTRALE OP ZATERDAG 4 MEI 1940. Progr. III. Fransch Brussel 8.00; Pauze 8.20; Keu len 8.30; Deutschlandsender 8.50; Pauze 9.10; Parijs Radio 9.20; Pauze of diversen 11.05: Ned. Brussel 11.20; Keulen 1.15; Danmarks Radio 1.35; Keulen 4.15; Fransch Brussel 4.35; Parijs Radio 4.50; Dan marks Radio 5.20; Pauze 5.40; Fransch Brussel 5.50 Weermachtsprogramma 6.20; Deutschlandsender 6.35; Danmarks Radio 8.20; Fransch Brussel 8.35 Beromunster 9.20; Boedapest 9.30; Weermachtspro gramma 10.20; Deutschlandsender pl.m. 10.35. Progr. IV: Ned. Brussel 8.00; Engeland 8.20; Pauze 9.35; Engeland 9.50; Fransch Brussel 11.50; Weer- machtsprogramma 12.50; Engeland 3.20; Weer machtsprogramma 4.20; Ned. Brussel 5.20; Pauze 7.20; Ned. Brussel 8.20; Parijs Radio 11.20: P. H. VAN DER LEY. 3 Mei 1890 vierde de heer P. H. van der Ley, directeur van de Kweekschool voor Onderwij zers te Haarlem, zijn 25-jarig jubileum als leeraar aan die onderwijsinrichting. Wjj willen van deze gelegenheid gebruik maken te herinneren aan een zeer verdienste lijk stadgenoot, die in zijn lang leven zeer veel gedaan heeft voor het onderwijs en daarnaast nog gelegenheid vond zich aan verschillende andere stadsbelangen te wijden. Gedurende een halve eeuw heeft de heer Van der Ley onder de Haarlemsche burgers een eervolle plaats ingenomen. Pas in 1921 trad de heer Van der Ley af als directeur der Kweekschool, dus na 56 jaar aan die instelling zijn beste krachten te hebben ge geven. 25 Februari 1927 maakte de dood een einde aan dit welbesteede leven. Morgen „Zoniiestraal"collecte. Morgen is het „Zonnestraal"-dag. Dan zullen weer honderden vrouwen en meisjes, mannen en jongens een beroep doen op de offervaardigheid van de Haarlemsche ingezetenen, om met gulle hand te geven voor hen, die lijdende zijn aan de gevreesde tuberculose en niet in staat zijn zelf hun verpleegkosten te betalen. In de afgeloopen weken is met vele middelen propaganda gemaakt. Raambiljetten zijn in een oplaag van honderden exemplaren in- de stad ver spreid. Maar dan honderd winkeliers hielpen mede, door in ljun pakjes een propaganda-biljetje bij te slui ten. De Nederlandsche Spoorwegen gaven hun mede werking, door toe te staan, dat op hun terrein bij de viaducten spandoeken konden worden opge hangen. Trams, autobussen en taxi's zullen morgen weer getooid zijn met de bekende „ZohnestraaI"-vlagge- tjes. Veel heeft het plaatselijke „Zonnestraal"-comité gedaan, om de Haarlemsche ingezetenen op de col lecte van morgen attent te maken en nu is het woord aan ul Geeft opdat velen, die nu nog moeten wachten, kunnen worden geholpen en later weer genezen aan hun gezin en aan de maatschappij te worden teruggegeven KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN. De agenda voor de 141ste vergadering der Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Haarlem en Omstreken, te houden op Dinsdag 7 Mei 1940 te 8 uur, luidt: 1. Notulen. 2. Ingekomen stukken. 3. Mededeelingen. 4. Goedkeuring verzonden 'brieven aan: 1. den minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen inzake spreiding vacanties. 2. Het bestuur van de afd. N.-Holland v. d-Ned. Bond v. Autobusdienst- ondernemers te Heemstede inz. verhooging ben zineprijs. 5. Subsidie-aanvragen: 1. Stichting Haarlem's Bloei voor herdenkingsfeest Camera Obscura Haarlem. 2. Fonds Studierecht Industrieele Eigen dom 's-Gravenhage. 6. Benoeming lid Bevrachtingsommissie Haar lem. 7. Concept-schrijven van de Commissie voor het Marktwezen aan de heeren Schous c.s. inzake de Maandagmarkt. 8. Concept-schrijven van de Commissie voor het Marktwezen aan den Inspecteur der Invoer rechten en Accijnzen inzake den verkoqp van si garen op de Maandagmarkt. 9. Concept-schrijven van de Commissie Vesti gingswet aan den minister van Economische Zaken betreffende strafmaatregelen. 10. Rondvraag. 11. Besloten zitting. De pianovoordrachten, waarmee leerlingen van mej. Jeannette Wüst Woensdagavond in de mu ziekzaal van Brinkmann de resultaten van het door hen genoten onderwijs toonden, vormden een reeks van respektabele lengte. Het programma telde niet minder dan 26 nummers, waarvan verscheidene meervoudige! Nu namen wel de meeste dier num mers betrekkelijk weinig speeltijd in beslag, maar toch zou bij een dergelijke opvolging, waarin geen afwisseling door andere instrumenten wordt ge bracht, verslapping van de aandacht der luiste renden gedreigd hebben, indien niet bijna elk der voordrachten kwaliteiten gedemonstreerd had, die de belangstelling levendig hielden. Dit nu was het geval zelfs bij die stukjes, waarvan de voor de elementaire trap van het onderwijs berekende mu zikale inhoud op zich zelf genomen onbelangrijk was. Van het eerste nummertje tot het laatste was de voorbeeldige handhouding, waren de correcte en doeltreffende bewegingen van hand en arm wel gevallige objecten voor het oog. Doch het essenti- eele in muzikale voodrachten is dat, wat het oor kan waarnemen. En ook dat stemde tot groote te vredenheid. Rhythm iek en metriek bleken even welverzorgd als de nuanceering, die niet alleen in de groote lijnen, maar vaak ook in heel kleine momenten, in enkele dynamische of agogische ac centen tot uiting kwam. Verschillende leerlingen speelden uit het hoofd en bewezen daarbij de be trouwbaarheid van hun geheugen. En met genoe gen bemerkten we, dat mej. Wüst het gebruik van het pedaal alleen aan die leerlingen toestaat, die ver genoeg gevorderd zijn om het op juiste wijze toe te passen, en dat zij het onder scherpe con trole houdt. Anders kan het pedaal meer kwaad dan goed stichten, zooals we al vaak hebben kun nen constateeren. Natuurlijk is de individueel zeer verschillende muzikale begaafdheid der leerlingen ook een be langrijke factor voor den indruk hunner voor drachten. Uit enkele daarvan, in 't bijzonder in de tweede helft van den avond, sprak een zeer duide lijke begaafdheid. Om niet tot vergelijkingen aanlei ding te geven, zullen we niet nader aanduiden welke dat waren. Eén uitzondering echter willen we maken, omdat die vrijwel zonder concurrentie was, n.l. de voordracht van B. Mayerl's „The Wed ding of the painted doll". Dat was een syncopation in optima forma, zuiver, uitstekend van rhythme, klank en pedaalgebruik. Verscheidene voordrachten voor vier handen lie ten goed samenspel hooren, al mag een Hongaar- sche Dans van Brahms nog met heel wat meer vrijheid van tempo en rhythme gespeeld worden dan de twee jonge meisjes Woensdagavond durfden te geven. Maar dat zal mettertijd ook wel komen. De grondslagen worden door mej. Wüst blijk baar degelijk en met zorg gelegd. Dat is hoofdzaak. Daarop kan met succes voortgebouwd worden. K. DE JONG.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 11