KEPS
Intrekking van
verloven
■FT a :A R t E M'S D A G BEAD
AGENDA.
V&ikcdk
Ochtenfibeurs Amsterdam
N.V. „G RAN ITO"
W O E N S r> G 8 M E I 1940
2
Als voorzorgsmaatregel met het oog op den on-
zekeren toestand is gistermiddag overgegaan tot
het intrekken van de verloven van land- en zee
macht. van welken maatregel we nog in een
groot deel onzer vorige oplage melding hebben
kunnen maken, hoewel ons blad bij het binnen
komen van het bericht reeds ter perse was.
Het desbetreffende bericht, van den regeerings-
persdient afkomstig, luidde:
Periodieke, vacantie-, buitengewone-, kleine-,
zaken- en studieverloven worden voor zee- en
landmacht ingetrokken. Bovendien worden inge
trokken de weermachts industrieverloven van het
personeel, ingedeeld bij de luchtdoelartillerie,
luchtdoelmitrailleurs, de luchtstrijdkrachten en
de zoeklichtafdeelingen en de zeemacht.
De verlofgangers moeten onverwijld naar hun
ne onderdeelen terugkeeren.
Zij aan wie buitengewoon verlof is verleend we
gens ernstige ziekte of overlijden van gezinsleden,
keeren na afloop van dit verlof naar hunne on
derdeelen terug.
Later in den middag ontvingen we nog de vol
gende communiqués-
„Om misverstand te voorkomen, wordt nader
medegedeeld, dat onder de ingetrokken kleine
verloven mede zijn begrepen de visscherij- en
scheepvaartverloven van hen, die niet varende
zijn, en de aan mijnwerkers verleende verloven.
Voorts is onder de ingetrokken kleine verloven
mede begrepen het onbepaald klein verlof ver
leend aan de dienstplichtigen der landmacht van
de lichting 1924 (van de cavalerie bovendien
van de lichtingen 1925 en 1926).
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd, dat
zij, die in het genot van uitstel van eerste oefe
ning of van uitstel van het onvervuld gedeelte
van eerste oefening zijn, of aan wie vrijstelling
is verleend, niet behoeven op te komen".
De zeemiliciens.
„De zeemiliciens van de lichtingen 1927 en
1923, die in het genot van groot verlof zijn, moe
ten onverwijld in werkelijken dienst komen. Zij
moesten zich daartoe in afwijking met hetgeen
vermeld staat in hun zakboekje met hun mili
taire uitrustig per eerstvolgende reisgelegen
heid begeven naar het marinedepöt te Rotter
dam met uitzondering van de zeemilicien-kust-:
wachters die zich moesten melden bij de marine
kazerne te Amsterdam. Op vertoon van de last
geving, welke achterin het zakboekje is ge
plakt kan per spoor worden gereid. Mocht een
lastgeving niet in het zakboekje aanwezig zijn
dan behoorde de zeemilicien zich ter verkrijging
van een vervoerbewijs te vervoegen bij het bu
reau voor militaire zaken ter gemeente-secre
tarie zijner woonplaats."
In aansluiting op de berichten betreffende de
Intrekking der verloven maakt het departement
van defensie bekend, dat de vrijwilligers van de
landstormkorpsen, motordienst en vaartuigen-
dienst, aan wie onbepaald klein verlof is verleend
op grond van de omstandigheid, dat zij te goeder-
trouw meenen niet verplicht te zijn tot opkomst
bij mobilisatie, thans niet behoeven op te ko
men.
Beperkte spoorwegdienstregeling.
Met ingang van heden is op de lijnen der Ne
derlandsche Spoorwegen weer de beperkte
dienstregeling ingevoerd, zooals die o.a. ook op 10
April is geschied. Er wordt nog gestreefd naar
enkele aanvullingen.
Zooveel als eenigszins mogelijk is, heeft de di
rectie der Nederlandsche Spoorwegen op ver
schillende trajecten busdiensten georganiseerd.
Hedenochtend was op alle stations de beperkte
dienstregeling voor het publiek verkrijgbaar.
In afwijking van de beperkte dienstrege
ling zullen de bootdiensten EnkhuizenSta
voren niet varen. Deze dienst wordt tot na
der order gestaakt. De treinen Leeuwarden-
Stavoren en AmsterdamEnkhuizen in
aansluiting op deze booten, blijven rijden,
zooals op het dienstregelingsbiljet aangege
ven
De dienstregeling op enkele trajecten is als
volgt:
üaarlemRotterdam:
Van 6.20 uur af om de twee uren tot en met
18.20 uur, 19.20 en 21.20 uur.
Haarlem—Amsterdam
Van 8.09 af om de twee uren tot en met 18.09,
19.09, 21.09 en 23,09 uur.
Op dit traject wordt des morgens met het oog
op het forensenverkeer een extradienst onder
houden, echter onder alle voorbehoud.
De treinen vertrekken om 6.45. 7.15, 7.30, 7.55,
8.20. 8.30, 8.45, 9.15. 9.30 en 9.50.
HaarlemZand voort:
Om 8.28, 10.23, 16.28 en 19.28 uur.
HaarlemUitgeest:
Om 8.26, 10.26. 16.26 en 19.26.
HaarlemIJmuiden
Om 8.31, 10.31, 16.31, en 19.31.
Des avonds worden tusschen 17 en 19 uur extra
treinen voor de forensen ingelegd tusschen Am
sterdam en Haarlem v.v.
De gewone dienst met België is thans weer her-
„HOLLYWOOD-CAVALCADE"
de verrassende lachfilm met Alice FAYE,
Buster K.EATON. Don AMECHE.
Vrijdag a.s. in REMBRANDT
(Adv Ingez Wed.)
Heden
WOENSDAG 8 MEI
De Nijverheid: Tentoonstelling van schilderwer
ken door „Harmonia", 8.15 uur.
Café-Rest. Brinkmann, Groote Markt: Bazar Lu-
thersehe wijkverpleging. 25 en 811 uur.
Frans Hals Theater: „Hotel Imperial", 2.30. 7
en 9.15 uur.
Palace: „De Held van Kokoma 2 en 8.15 uur.
Luxor Theater: „Ninotchka", 2.30. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Brand op den Oceaan". Op
het tooneel: Bruseloffs. Russische dans. 2.30. 7 en
9.15 uur.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling werken van
Haarl. schilders en beeldhouwers. 104 uur.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en van
79 uur.
DONDERDAG 9 MEI
Groote Kerk: Orgelbespeling 3—4 uur.
Begijnhofkapel: Rede ds. C. J. Hoekendijk. 8 uur
Café-Rest. Brinkmann, Groote Markt: Bazar Lu-
thersche wijkverpleging (laatste dag) 25 en 8—11
uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en s avonds
(Palace 2 en 8.15 uur.)
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en van
79 uur.
Haarlemmermeer: Gemeenteraad, 2 uur.
steld. Van Amsterdam uit vertrekken dagelijks
drie treinen naar België.
Hedenmorgen kwamen op liet perron te Haar
lem, in weerwil van de aangekondigde beperkte
dienstregeling, vele forensen, blijkbaar in de hoop
dat ook ditmaal de extratreinen zouden rijden.
Zij werden niet teleurgesteld, want alle extra-
treinen konden in dienst worden gesteld. Het
locale verkeer voor de stations tusschen Haar
lem en Den Haag wordt onderhouden door de
N.Z.H.T.M.
M. Loosjes 70 jaar.
Heden viert de heer M. Loosjes, vroeger lid der
directie van den Boekhandel en Drukkerij „De Er
ven Loosjes" te Haarlem, zijn 70sten verjaardag.
Op 1 Januari 1898 ging de heer P. Loosjes, eige
naar der firma „De Erven Loosjes" aan de Ged.
Oude Gracht een vennootschap aan met zijn zonen,
de heeren Vincent en Martinus, met behoud van den
firmanaam. De heer Vincent beheerde boekhandel
en uitgeverij, de heer Martinüs de drukkerij. In 1901
trad Vincent uit de vennootschap; hij zette onder
eigen naam de uitgeverij voort tot 1909, toen hij
zijn fonds verkocht (behoudens de Hollandsche Re
vue). De boekhandel en de drukkerij werden onder
den alouden naam voortgezet door M. Loosjes tot
1920. Boekhandel en drukkerij werden omgezet in
een N.V. onder directie van den heer A. van Weer
den, met behoud van den naam, die ging luiden:
„N.V. Boekhandel De Erven Loosjes", waarvan de
heer M. Loosjes president-commissaris werd en
nog is.
De drukkerij ging een paar jaar later in andere
handen over en werd voortgezet onder den naam
„Drukkerij voorheen de Erven Loosjes".
Op 24 April 1920 werd de boekhandel verplaatst
naar Groote Houtstraat 100.
De heer Loosjes is ook eerelid van Neêrland's
oudste voetbalclub H.F.C. In het gedenkboek van
deze vereeniging heeft J. S. een artikel aan hem
gewijd, waaraan we het volgende ontleenen: „Zoo
hielden we ons ondanks alle misère staande, maar
het was duidelijk- dat het zoo in de toekomst
niet kon blijven gaan en dat de innerlijke toe
stand van de club ondanks alle pogingen hard
achteruit ging. Er waren zelfs pessimisten, die
beweerden dat Haarlem een te kleine stad was
voor twee groote voetbalvereenigingen; dat het
met H.F.C. niet meer ging en dat we ons maar met
„Haarlem" moesten vereenigen! Toen het zoover
gekomen was, in het jaar 1899, stelde Martinus
Loosjes zich beschikbaar voor het ambt van
secretaris-penningmeester. Wel had hij zich altijd
voor H.F.C. geïnteresseerd, maar toch niet in zoo
bijzondere mate, en ik vraag me af, wat hem toen
zoo de zaak der H.F.C. ter harte .deed nemen.
Men kreeg toen een kijk op zijn groot organisatie
talent en op den grooteu ijver en werkkracht, die
hij daarbij toonde. Eiken middag, bijna Zonder
uitzondering, kon men hem langs de Dreef
zien fietsen naar het H. F. C.-terrein om daar
een uurtje met ouderen en jongeren clubzaken
te bespreken en onderwijl te controleeren of alles
op het veld en in het huisje in orde was en of
de terreinknecht zijn werk behoorlijk deed. Hij
bracht verband in de heele club. Het gaf een idee
van gezelligheid voor de ouderen, als Loosjes bij
de wedstrijden was. Het gaf een gevoel van ver
trouwen aan het elftal, als het buiten de stad
speelde en een idee van zich op hun gemak
voelen aan de jongeren. Want dat was juist het
aardige: hoewel Loosjes veel ouder was. dan de
meeste spelers, voelde hij zich nooit te oud voor
hen; hij deelde volop in hun belangen en genoe
gens. Nadat hij het secretaris-penningmeesterschap
had neergelegd, in de overtuiging dat het goed
was als jongeren dit werk overnamen, is hij nog een
tijd lang vice-voorzitter geweest".
Tot zoover J. S.
M.(ulier) schreef het volgende rijmpje:
Martinus, Martijntje, we mogen je wel-
Aan 'n gedempt oud grachtje daar woon je.
Rechts om de hoek ligt 't archief van ons spel,
Trouw ben je Tinus, dat toon je.
In die dagen, zeg beste, werd 't jou eens te zwaar,
Nietwaar, zeg Martinus,, Martijntje?
Uw clubliefde eeren we. Ze was mooi,
ze was waar!
Salve, jong! Ernst hoor! geen geintje!
Hoewel aan dezen verjaardag van den heer
Loosjes geen ruchtbaarheid was gegeven, is die
toch niet onopgemerkt voorbij gegaan. De jubilaris
ontving behalve een groot aantal schriftelijke ge-
lukwenschen ook vele bloemstukken, o.a. van het
Hofje van Gratie, waarvan hij regent is, van H.F.C.
en van vrienden.
MIJ. TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN.
In de Dinsdagavond onder voorzitterschap van
den heer S. Rijkes gehouden ledenvergadering
van het Departement Haarlem der Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen werd tot bestuurslid
gekozen mevr. W. M. M. Wentholt'Köler.
Tot afgevaardigde naar de op 14 en 15 dezer te
houden algemeene vergadering van de hoofd
maatschappij werd gekozen de heer H. W. Ko
renstra en tot plaatsvervangend afgevaardigde de
heer S. Rijkes.
Besloten werd voor de verkiezing van twee le
den van het hoofdbestuur stem uit te brengen op
de heeren J. Welling te Groningen en dr. H. G. W.
van der wielen te Bakkeveen.
Goedgekeurd werd de door den penningmeester
ingediende begrooting voor het dienstjaar 1940-
1941
SADLER'S WELLS BALLET.
Men schrijft ons:
Het succes van het optreden van het Sadler's
Wells Ballet in den Haag is zóó groot geweest,
dat bij den schouwburg te Haarlem aanvra
gen om plaatsen voor de voorstelling van Vrijdag
uit Den Haag binnenkomen. Het feit. dat Haar
lem tot de zeer weinige plaatsen behoort, waar
dit beroemde ensemble optreedt is vleiend voor
onze stad, maar het zou wel zeer teleurstellend
zijn. als het publiek niet toonde, dat goede dans
kunst in Haarlem zeer gewaardeerd wordt. Dat
dit zoo is, hebben de drie avonden van Harald
Kreutzberg wel bewezen.
De Haagsche persbeoordeelingen waren vol
enthousiasme en bewondering. Men sprak o.a. van
„een openbaring van plastiek en rythme", „een
virtuose ontplooiing van danskunst".
M. T. S. en Ambachtsschool te
Haarlem.
Gebouwen niet voor onderwijs beschikbaar.
Naar wij vernemen zijn de gebouwen van de Mid
delbaar Technische School en de Ambachtsschool te
I-Iaarlem voorloopig niet voor onderwijsdoeleinden
beschikbaar.
Naar het zich laat aanzien zal dit vermoedelijk
voor langen tijd het geval zijn.
Er is momenteel nog geen beslissing genomen over
de voortzetting van het onderwijs aan beide in
richtingen. Vermoedelijk zal hieromtrent morgen
een besluit kunnen worden genomen.
Wij herinneren er aan dat toen cenigcn tijd ge
leden de scholen ook niet voor onderwijs beschik
baar waren, de lessen in andere gebouwen gegeven
werden.
MINTA
Verfijnde pepermunt.
Neem ze in huis.
2 ons voor 27 cent
en in fleurige doo-
zen van 38 cent.
(Adv. Ingez. Med.)
Verwachting geldig van hedenavond tot morgen
avond ongeveer 19 uur:
Ti.idelijk helder, met kans op nachtvorst.
Overdag iets warmer. Droog weer, zwakken
tot matigen Noordelijken tot Oostelijken wind.
THERMOMETERSTAND.
Hoogste heden F 50
Hoogste gisteren F 52
Laagste hedennacht F 48
In de algemeene luchtdrukverdeeling komt slechts
weinig verandering. Het maximum over de randsta
ten, waarin hooge temperaturen voorkomen trekt
naar Rusland weg. Het nieuwe maximum, dat zich
over de Britsche eilanden en de Noordzee moet be
vinden, breidt zich langzaam over onze omgeving uit.
Zwakke tot matige winden uit noordelijke rich
tingen transporteeren koude lucht naar ons land.
In het Middellandsche Zeegebied blijft de lucht
druk betrekkelijk hoog. In den Balkan vielen hiel
en daar aanzienlijke hoeveelheden regen, plaatselijk
vergezeld van onweer. In Italië, Spanje en Portugal
is de lucht vrijwel onbewolkt en komen vooral in
den middag hooge temperaturen voor.
BAROMETERSTAND:
Vorige stand 767 m.M.
Stand van heden 768 m.M.
Neiging: Stilstand.
Opgave van Fa. KUIPERS en Zn., Opticiens.
Zijlstraat 97 Tel. 12726
BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS:
Politie 11850.
Brandweer 15333.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne) Ged
Oude Gracht 14141.
Nederlandsche voorzorgen in het
buitenland.
WASHINGTON, 8 Mei (Reuter). —De Neder
landsche regeeririg heeft dr. A. Loudon den Ne-
derlandschen gezant te Washington benoemd
tot algemeen betaalmeester voor al haar ambte
naren in het buitenland „in geval van nood".
Verklaard wordt, dat indien Nederland door
eenigen aanval zou worden getroffen, de heer
Loudon zou optreden als tresorier en de ver
antwoordelijkheid op zich zou nemen voor de
uitbetaling aan Nederlandsche vertegenwoordi
gers in het buitenland.
Er bevinden zich groote Nederlandsche cre-
dieten in de Vereenigde Staten, welke zouden
kunnen worden aangewend voor de betaling van
de vertegenwoordigers in het buitenland.
Bij informatie te bevoegder plaatse merkte
men naar aanleiding van boveöstaande telegram
het volgende op:
Natuurlijk neemt- een neutrale staat in een in
ternationaal conflict van dezen omvang op elk
gebied alle voor de hand liggende voorzorgs
maatregelen, voor het geval, dat door wiens toe
doen dan ook. zijn regeering tijdelijk van het
normale verkeer met zijn vertegenwoordigers in
het buitenland verstoken zou geraken. De keus
is op de Vereenigde Staten gevallen als zijnde
een neutraal land met vrij .betalingsverkeer.
De journalist Webb Miller
verongelukt.
LONDEN. 8 Mei (Reuter). De vooraanstaande
Amerikaansche journalist Webb Miller werd van
morgen vroeg dood aangetroffen op de spoorlijn
nabij het knooppunt van Clapham met Londen.
Miller genoot groote bekendheid als oorlogscor
respondent en als speciale berichtgever in Europa.
(In ons blad verschenen reportages van zijn hand
voor United Press).
Webb Miller bevond zich op weg naar huis te
Walton aan de Theems, nadat hij gisteren verslag
had gemaakt van de debatten in het Lagerhuis. Zijn
gezondheid liet niets te wenschen over en hij ver
keerde ook in een uitstekenden gemoedstoestand.
Men gelooft dat hij per ongeluk uit den trein ge
vallen is, kort na het vertrek van het station
Clapham.
Catastrofale brand in Columbia.
Honderden slachtoffers.
BOGOTA, 8 Mei. Uit Sandona, in het de
partement Narino, wordt gemeld dat honder
den personen, waaronder vijf-en-zestig kinde
ren. gedood werden, toen het stadhuis, waarin
een filmvoorstelling gegeven werd afbrandde.
De brand is waarschijnlijk het gevolg van
kortsluiting. Honderden personen werden ge
wond. Uit de plaatsen in de omgeving worden
snol ziekenauto's en medische hulp naar de
plaats van de ramp gedirigeerd.
(United Press).
WISSELKOERSEN AMSEERDAM.
10.15 uur.
Londen 6.39
Berlijn 75.57'^
Parijs 3.62
Brussel 31.48
Zwitserland 42.23%
New-York 1.88 3/8
12.uur.
Londen 6.38
Berlijn 75.60
Parijs 3.62.
Brussel 31.47
Zwitserland 42.23'/o
Stockholm 44.90
New-York 1.88 3/8
Vrije lire 9.56
Reislire 7.95
Bankpapier 0. k
De nieuwe minister van Landbouw
en Visscherij.
(Vervolg van pag. 1.)
De nieuw benoemde minister is in 1892 te Gro
ningen geboren. Zijn vader was hoogleeraar in de
theologie aan de universiteit aldaar. Minister van
Rhijn studeerde aan de Groningsche universiteit
rechtswetenschappen. Zijn candiciaats- en doctoraal
examen geschiedde cum-laude. Aan de universiteit
te Utrecht studeerde hij later staatswetenschappen.
De heer van Rhijn begon zijn loopbaan in 1918
als plaatsvervangend secretaris bij het scheidsge
recht voor spoorwegpersoneel. Daarna was hij van
19181928 werkzaam als secretaris der Werk
gevers-organisaties in het Boekdrukkersbedrijf. In
1928 werd de heer van Rhijn benoemd tot referen
daris bij het departement van sociale zaken, af-
deeling volksgezondheid. Twee jaar later werd hij
benoemd tot administrateur, daarbij belast met het
ontwevpen van de bedrijfsradenwet. Ter gelegen
heid van het totstandkomen van deze wet werd
de heer van Rhijn benoemd tot ridder in de orde
van den Nederlandsehen Leeuw.
In verband met de splitsing van het departement
van economische zaken en arbeid in de departe
menten van economische zaken en sociale zaxen
werd de heer van Rhijn in 1932 benoemd tot secre
taris-generaal van het departement van economi
sche zaken.
Als secretaris-generaal van het departement
van economische zaken was hij tevens voorzitter
van het college van regeeringscommissarissen in
zake de landbouwcrisispolitiek, voorts voorzitter
van de centrale commissie landbouwcrisiswet en
waarnemend regeeringscommissaris voor de vis
scherij. In deze functies heeft de heer van Rhijn
bijzondere bemoeiïenissen gehad met landbouw en
visscherij.
Op sociaal en economisch terrein publiceerde de
hoer van Rhijn een geschrift over vrije concur
rentie en collectieve arbeidsovereenkomst, voorts
tal van prae-adviezen, o.a. voor de vereeniging
voor de bestudeering van het werkloos
heidsvraagstuk, artikelen in de Emonomist,
waarvan hij vaste medewerker is, in de Econo
mische Statistische Berichten enz. Verder is de
heer van Rhijn lid van de redactie van het Alge
meen Weekblad voor Kerk en Christendom.
Minister van Rhijn is reeds jaren lid van het
cjagelijksch bestuur en penningmeester van de
Christelijk Historische Unie.
Gedurende den tijd, dat de heer van Rhijn in
Amsterdam heeft gewoond, had hij .voor de Chris-
telijk-Historische Unie zitting in de Provinciale
Staten van Noord-I-Iolland. In 1932 werd hij be
noemd tot lid der Tweede Kamer in de vacature
Snoeck Henkemans. De heer van Rhijn nam deze
benoeming niet aan in verband met het pas be-
kleeden van zijn nieuwe functie als secretaris
generaal van het departement van economische
zaken.
Ook op sociaal terrein heeft de heer van Rhijn
veel gewerkt.
De geallieerde vloten in de
Middellandsche Zee.
Britten in het Oosten, Franschen in het Westen.
De bewegingen der Engelsche en Fransche eska
ders in de Middellandsche Zee worden te Saloniki
met aandacht gevolgd, zoo meldt het Duitsche
Nieuwsbureau. Naar aldaar vernomen wordt is de
Engelsche vloot, na aanvankelijk te zijn gecon
centreerd in de buurt van Alexandrië in hoofdzaak
bezig met de waarneming van belangrijke punten
in het oosten van de Middellandsche Zee, terwijl
de Fransche oorlogsschepen klaarblijkelijk hef
westelijk deel van de Middellandsche Zee als voor
naamste operatieterrein hebben gekregen De for
maties zijn, naar in deskundige kringen vernomen
wordt vrij gelijkmatig en zonder duidelijk doel
verdeeld.
Een eskader lichte Engelsche torpedobooten is
ter hoogte van Kreta, voor de versterkte bocht van
Suda, gezien. In de wateren van den Griekschen
archipel is door Engelsche torpedobootjagers een
patrouilledienst ingericht.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam van
heden van 10.30 tot 11.25 uur.
Kon. Olie 190—195.
H. V. A. 330
Philips 108
AKU. 39—41 3/4.
Unilever 773/4
Beth. Steel 63 5/8—7/8
U. S. Steel 45
Republic Steel 16 1/8—3/16.
Anaconda 22%
Amer. Car 22 1/8—1/4.
De Fransche legerberïchten.
Dinsda gavond:
„Optreden der artillerie ten westen van de Vo
gezen".
„De activiteit de. wederzijdsche artillerie heeft
in den loop van den nacht op verscheiden punten
van het front voortgeduurd".
Sir Roger Keyes.
Vlootaanvoerder tijdens den wereldoorlog.
Tot degenen die gisteren in het Lagerhuis
hun bezwaren tegen het oorlogsbeleid van de
Britsche regeering kenbaar maakten men zie
elders in dit nummer behoorde admiraal Sir
Roger Keyes, die zich in uniform had gestoken
en zeide namens de vloot te spreken.
Sir Roger Keyes werd in 1872 geboren en is dus
68 jaar. Reeds op 13-jarigen leeftijd begon hij zijn
opleiding bij de Britsche vloot. In 1905 werd hij
kapitein. Gedurende den wereldoorlog in 1917 werd
hij bevorderd tot schout bij nacht, in 1921 tot vice-
adnhvaal en in 1926 tot Admiraal. In 1930 volgde
zijn benoeming tot „Admiral of the fleet", d.i. opper
bevelhebber der Britsche Marine. In 1935 werd hij
gepensioneerd, doch behield diverse hooge functies.
Uit zijn verzoek aan Churchill blijkt intusschen dal
hij in den tegenwoordigen oorlog weder in actieven
dienst was getreden.
Zijn naam verlevendigt de herinnering aan diverse
raids, die de Engelsche vloot in 1918 op Zeebrugge
en Oostende ondernam.
Van 19191921 commandeerde hij het eskader
slagkruisers van de Atlantische Zeevloot. Daarna
was hij tot 1925 onderchef van den Marinestaf en
Lord Commissioner bij de Admiraliteit. Vervolgens
diende hij Engeland als opperbevelhebber der Mid
dellandsche Zeevloot tot 1928, verbleef vervolgens
drie jaar in Portsmouth, gedurende welke periode
hü in 1930 benoemd werd tot .Admiral of the
Fleet".
Tot de door hem geschreven publicaties oehooren
marineherinneringen (Naval Memoirs) en „Adven
tures ashore and afloat", (voorvallen te water en
te land).
Sir Roger toonde intusschen ook politieke aspira
ties te bezitten, tot de vervulling waarvan zijn zetei
in het Lagerhuis voor de Conservatieve partij hem in
staat stelde. Dat iemand van zijn positie intusschen
het Lagerhuis uitkoos als de plaats, vanwaar hij zijn
critiek deed hooren bewijst wel, hoe hoog hij Chur
chill's weigering, hem een eskader toe te vertrou
wen, heeft opgenomen.
N. BOERKOEL Aelbertsbergstraat 80
Teief. 14028 - Zaak: Ged. Oude Gracht 46
Alle GR AN IT O- en TEGELWERKEN
„Strak van lijnsoepel van prijs**
(Adv. Ingez. Med.)
Haarlemsche hedendaagsche Kunst
in het Frans Hals-Museum.
In een vorig verslag konden reeds een paar por
tretten genoemd worden, die aan deze tentoonstel
ling een deel van haar belangrijkheid verleenen.
Aan het schilderen van figuur, al dan niet als por
tret bedoeld, zit toch altijd nog meer vast dan aan
landschap of stilleven. Dat er van die laatste zijn,
die honderdmaal interessanter zijn dan een wille
keurig portret, verandert aan dat inzicht niets en
het is niet zonder reden dat de studie van de figuur
niet gemist kan worden, door wie in eenig genre der
schilderkunst iets gaafs bereiken wil.
Het reeds vermelde portret in figuurwerk kan
nog met eenige nummers worden aangevuld, die
den bezoekers in het geheugen zullen zijn gebleven.
Daar behooren de „Rookende man" door Lourijsen
en Wesseling's Zigeuner onder gerekend te worden
evenals de gipsen kop van „Bernhard" door de
beeldhouwster Nel Bakema, werken, die zoowel
algemeen-bevattelijk als goed van qualiteit zijn.
Het is jammer dat Albert Arens ditmaal geen figuur
inzond: hij is een dier Haarlemsche schilders die het
„kunnen" en zijn winter en stilleven, die hem thans
vertegenwoordigen, zijn een weinig bloedloos. Se
rieus teekenwerk is in het heerenportret van Van
der Weiden en de naaktfiguren van De Ru te vinden.
Het dubbel-kinderportret met den hond in het
midden, door S. de Heer, mist symphonisch verband;
het zijn drie koppen naast elkaar gebleven; de op
gaaf die de schilder zich stelde, zou door een
Lawrence of Gainsborough opgelost zijn, in een
meer bevredigenden zin. Doch het is reeds veel zoo
iets aan te durven en verdient erkenning. Voor het
kinderportret door Alb. Loots hebben we reeds
waardeering geuit, toen we het op een Amsterdam-
sche tentoonstelling tegen kwamen; met de wel
triest-expressieve „Vischvrouw" van Van Egmond
vertegenwoordigt hij het moderne element in de
portretkunst.
Bloemen zijn er van de schilders dezer streken
altijd in ruime mate te verwachten. Er ze worden
er op vele manieren bekeken, bewonderd en afge
beeld. Een „Amarillis" door Doeser is als een vuur
werk met knalpotten in het midden van een vuur-
Gerbrands maakt van zijn „Amarillen" en „Came
lia's" prachtig-rustig voorgedragen voorstellingen
met een zuiver decoratief gevoel voor de plaatsing
zijner sprekendste kleuren (rood en wit in de Ca
melia's); Van der Colk concentreert weer zijn aan
dacht meer op de zeldzame bloem-an-sich, hier de
..Lilïum regale" of componeert in de „oppottafel"
een droom van werkelooze bloempotten. Voor
Grootens zijn „Seringen" een aanleiding om een
gestyleerden confetti regen te doen neerdalen;
Schrier voelt in „Orchideeën" feilloos hun bereidheid
te dienen in een evenwichtige vulling van een glas
raam. Jan Groenink voedt zijn „Fantasie" met
Redontische herscheppingen, Rees keert zich in zijn
Duizendschoon op verheugende wijze van een ge
forceerd modernisme af en waardeert weer de na
tuurlijke pracht der bloemenkinderen. De schilde
ressen van Flora's kroost hebben zich over het
algemeen zelden van de uiterlijke bekoring der
bloemen afgewend om abstracties na te streven. I
Bessen en Herfstbloemen van mevrouw Dingemans
Numans zijn het tegendeel van abstracties zelfs;
Maria Rompelman laat, behalve de reeds geroemde
figuur, ook een sterke aquarel met blauwe bloemen
zien en Mies Deinum is met de "Irissen heel geluk
kig geweest, meer dan met de potbegonia. Het eerste
is vloeiend geschilderd en de fluweelen pracht der
bloemkelkbladen is stevig vastgehouden. Een pret
tig en pittig schilderij Tulpen, door Eling en een
fijn schilderijtje met Oost Indische kers door Heiloo
komen ten slotte nog in mijn herinnering.
Landschap. In deze rubriek moge men ditmaal den
schilder Verboog niet voorbijgaan. Zoowel zijn
groote doek „Dooi langs een stadssingel" als het
kleinere „Voorjaar" zijn uit een echt sehilderessen-
tiroent ontstaan. Het „Voorjaar" is werkelijk zeer
goed en aantrekkelijk bovendien; heel zuiver staat
alles, het iele bruggetje en wat daaromheen ligt, in
de athmospheer. Een winterstemming in de Duinen
van Savrij suggereert inderdaad de grootheid van
dat landschap, als het ontdaan is van de liefelijk
heden, die de lente en de zomer er plegen rond te
strooien. Een in blauwgrijzen toon gebonden
„Herfst" door Petri heeft wel sterke kanten maar
ook het gevaar dat er een procédé, een manier
groeit uit een te aangenaam ontdekt schema. Petri
wordt aan weerszijden geflankeerd door twee doe
ken van Han Boskamp, waarin vooral diens zuiver
doorgronden van het licht en het athmospherische
opvalt. Hij heeft vaak neiging tegen, den toon aan
te zingen, om voor de variatie eens een muziekterm
te gebruiken.
In het „Landschap met laantje" van Dr. Hooge-
veen is juist een klare zuiverheid van den toon aan
te voelen, die het werk een te waardeeren gaafheid
verschaft. Dank daarnaast aan een onbeheersehte,
leuk-wilde dooistemming door J. Rusman. Wij heb
ben diens werk al vaker opgemerkt: het blijft bij die
wildheid, die echter vol oprechten schildergeest
zit. ,,'t Spaarne bij sneeuw" door W. Steyn valt te
onthouden, landschappen door Miolée, Groeneveld
zijn reeds vaker gekarakteriseerd: beiden zonden zij
eenig nog niet geëxposeerd werk, dat gezien mag
worden. Een nieuw exposant is voor Haarlem, de
Haarlemmer Jhr. De Savornin Lohman. In een
„Rustende jongen met geit" een verfijnd schilde
rijtje vol bekoring, zou men den geest van Allebé
en de moderne voorstellingstrant van Röling, ge
combineerd zich kunnen voorstellen. Het werk be
vat vele, zeer vele mogelijkheden, waaronder ook
die van gemakkelijk overschat te kunnen worden.
Nu hebben de ruim honderd Haarlemsche inzen
ders nog slechs voor een deel hun woordje in de
krant gehad. De lezer heeft bemerkt dat deze expo
sitie de moeite van een bezoek loont, want ook onder
het niet besprokene schuilt nog vee) dat zijn aan
dacht waard is en waarop wij misschien nogwel eens
terugkomen. Voorloopig echter blijft nu den lezer
de beurt zich op te maken ten Klein Heiliglande.
J. H. DE BOIS.
Gem. Concertgebouw te Haarlem.
Voorloopig geen concerten en vergaderingen.
Het Gemeentelijk Concertgebouw te Haarlem is
voorloopig niet voor publieke vermakelijkheden be
schikbaar Hoe lang dit zal duren, is nog niet be
kend. maar het wordt vrijwel zeker geacht, dat
het concert van de R.K. Oratoriumvereeniging daar
a.s. Vrijdagavond zou geven niet zal kunnen door
gaan.
De mogelijkheid bestaat dat over eenige dagen
het Concertgebouw weer beschikbaar komt.
Ook het gebouw van den' Haarlemschen Kegel
bond is niet voor vermakelijkheden beschikbaar.
Er zijn ook nog andere moeilijkheden voor de
R.K. Oratoriumvereeniging. De dirigent, de heer
Ed. van Beinum, is namelijk onder de wapenen ge
komen Er zouden door het bestuur heden stappen
gedaan worden om voor hem verlof te krijgen de
generale repetitie en het concert te leiden. Toen
het bestuur daartoe besloot was nog niet bekend,
dat er ook moeilijkheden waren met de zaal.
