Wijziging van de wet betreffende
bescherming tegen luchtaanvallen
Straftijd overzee
Simplex het rijwiel voor Uw leven
Bij algemeene bekendmaking van
den opperbevelhebber vastgesteld.
Voorzichtig
op auto-snelwegen.
Moedecdag) -
1BCoemettdag)
afl v.Empelen
NIEUWS IN 'T KORT.
Verloven
voor spionnen en
landverraders?
DONDERDAG 9 MEI 1940
H A A" REE M'S DAGBEAO
3
Gisteravond is uitgegeven Staatsblad 580 bekend
making van den opperbevelhebber van land_ en
zeemacht van 8 dezer houdende wijziging van de
wet betreffende bescherming tegen luchtaanvallen
(tweede wetswijziging luchtbescherming militair
gezag).
Deze wetswijziging treedt in werking met ingang
van vandaag.
Aan deze wetswijziging die vandaag in werkipg
is getreden, is het volgende ontleend:
Art. 3 van de wet betreffende bescherming tegen
luchtaanvallen wordt gewijzigd en komt te luiden
als volgt:
1. In elke gemeente is de burgemeester belast
met de uitvoering van de in art. 1 bedoelde maat
regelen voor zoover niet deze uitvoering bij of
krachtens verordening of bij algemeene bekendma
king van het militair gezag aan anderen wordt
opgedragen.
2. Indien een burgemeester niet of niet behoor
lijk voor de in het vorige lid bedoelde uitvoering
zorg draagt kan door of namens onzen minister
van Binnenlandsche Zaken daarin worden voorzien
3. Het militair gezag kan het toezicht opdragen
aan nader aangewezen autoriteiten of personen.
In artikel 8, lid 1, van de wet betreffende be
scherming tegen luchtaanvallen worden de woor
den: „op last van den burgemeester" gewijzigd en
komen deze woorden te luiden: „op last van den
burgemeester of van hen, die tot het uitgeven van
zoodanigen last bij of krachtens verordening of bij
algemeene bekendmaking van het militair gezag
bevoegd zijn verklaard".
Lid 1 van artikel 9 van de wet betreffende be
scherming tegen luchtaanvallen wordt gewijzigd
en komt te luiden als volgt:
1. Ter zake van het ingebruik nemen van eigen
dommen, alsmede ter zake van vorderingen, wordt
voor geleden schade, tenzij het tegendeel is over
een gekomen, ten laste van het rijk aan de recht
hebbenden schadeloosstelling verleend.
BESCHERMING TEGEN LUCHT
AANVALLEN.
Artikel 12 komt te luiden als volgt:
1. De burgemeesters, alsmede het militair gezag,
zijn bevoegd om in het belang van de bescherming
van de bevolking tegen luchtaanvallen schriftelijk
te vorderen:
a. het verrichten van nader te omschrijven werk
zaamheden en diensten van een in de vordering aan
te geven tijdstip af tot aan een in de vordering, dan
wel in een nadere schriftelijke aanzegging - aan te
geven tijdstip;
(Adv. Ingez. Med.)
Treinenloop begint weer normaal
te worden.
Met ingang van heden is op de geëlectrifi-
ceerde baanvakken van de Nederlandsche
Spoorwegen de normale dienstregeling met de
electrische treinen volgens de dienstregeling
van 15 October 1939 hersteld.
Op de niet-geëlectrificeerde lijnen zal met
ingang van Vrijdag uitbreiding aan den trei
nenloop worden gegeven. Deze zal dan even
wel nog niet normaal zijn
Aangezien de baanvakken rond Haarlem geëlec-
trificeerd zijn, is de treinenloop naar Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam weer normaal. Alleen wan
neer de reis verder naar het Noorden gaat dan Am
sterdam en meer naar het zuiden dan Dordrecht,
komt men op de niet geëlectrifice^rde banen; daar
zijn noge steeds een aantal treinen uitgevallen.
f b. De terbeschikkingstelling zoo ncodig op een in
de vordering nader aan te wijzen plaats voor bepaal
den of onbepaalden tijd van bij verordening of al
gemeene bekendmaking daartoe aangewezen goe
deren, met dien verstande, dat deze vordering slechts
kan worden gericht tot de eigenaars of houders van
die goederen;
c. Het treffen binnen den daartoe bij de vorde
ring genoemden tijd van nader omschreven voor
zieningen;
d. Alle overige medewerking.
De vorderingen bedoeld onder a en b geschieden
doordat aan den persoon van wien gevorderd wordt,
of aan diens woon- of verblijfplaats een gedagtee-
kende last wordt afgegeven, welke met vermelding
van zijn hoedanigheid onderteekend is door hem, die
de vordering doet.
2. Het militair gezag kan de bevoegdheid tot
vorderen in lid 1 bedoeld, bij verordening of alge
meene bekendmaking geheel of ten deele aan ande
ren overdragen. Voor zoover de bevoegdheid, be
doeld in lid 1, sub, wordt overgedragen, noemt deze
verordening of deze bekendmaking de goederen,
waarvan de terbeschikkingstelling ingevolge die
overdracht zal kunnen worden gevorderd.
3. Een ieder, tot wien een vordering, als in dit
artikel bedoeld, wordt gericht, is verplicht daaraan
gevolg te geven, met dien verstande, dat de perso
nen, van wie het verrichten van werkzaamheden of
diensten is gevorderd, verplicht zijn zich voor deze
werkzaamheden of diensten in persoon aan te melden
ter plaatse, als in de vordering aangegeven, alsmede
de aanwijzingen op te volgen van degenen, die met
de leiding over of het toezicht op die werkzaamhe
den zijn belast, mede voor wat betreft hun verblijf
plaats gedurende de tijden, dat de hun opgedragen
werkzaamheden zijn onderbroken en het na zoo
danige tijden wederom opnemen van deze werk
zaamheden.
4. De burgemeesters, alsmede het militair gezag
zijn bevoegd om in het belang van de bescherming
tegen luchtaanvallen bij openbare bekendmaking
algemeene of bijzondere gedragsregels voor te
schrijven.
5. Het militair gezag is bovendien bevoegd alge
meene of bijzondere voorschriften te geven, tenein
de in tijden van oorlogsgevaar handelingen te voor
komen, welke naar het oordeel van dat gezag, van
nut kunnen zijn bij de voorbereiding van luchtaan
vallen, als in deze wet bedoeld.
6. Ieder is verplicht zich te gedragen naar de
gedragsregels en voorschriften, op grond van dit
artikel vastgesteld.
MAATREGELEN VOOR HET VERKEER
TE WATER.
Voor zoover de maatregelen ter bescherming van
de bevolking tegen luchtaanvallen gericht zijn op de
regeling en de verzorging van het verkeer te water
dan wel verband houden met de verlichting in den
ruimsten zin van voertuigen, vaarwegen, bruggen,
sluizen enz. is de inspecteur-generaal van de
scheepvaart hiermede belast.
Deze kan bij schriftelijke aanzegging de uitvoe
ring overlaten aan de burgemeesters.
Verder kan hij waar noodig de uitvoering geheel
of ten deele aan anderen opdragen.
DE SPOORWEGEN.
De directie der Nederlandsche Spoorwegen is
belast met de uitvoering van de in artikel 1
van de wet bedoelde maatregelen, voor zoover deze
gericht zijn 'op het spoorwegverkeer, dan wel ver
band houden met de verlichting in den ruimsten
zin van ^spoorwegen en van den tot spoorweg be-
hoorende kunstwerken, gebouwen, terreinen, ma
teriaal.
De directeur van den etappen- en verkeersdienst
is belast met het toezicht op de uitvoering van de
maatregelen, in het vorige artikel.
VERORDENING VOOR DE
BINNENSCHEEPVAART.
Tenslotte heeft de opperbevelhebber een ver
ordening vastgesteld betreffende de binnenscheep-
vaartregeling, die niet van toepassing is op de
vaartuigen van de Nederlandsche weermacht noch
met betrekking tot het territoriaal zeegebied.
Aan deze verordening is het volgende ontleend:
Schippers en opvarenden van vaartuigen zijn
verplicht met betrekking tot hun vaartuig de be
velen op te volgen, welke in verband met het zich
met een vaartuig begeven in, varen in, of zich
bevinden in 't watergebied, dan wel in verband met
het verlaten van dat watergebied met een vaartuig,
op last van den opperbevelhebber van land- en
zeemacht worden gegeven.
Het is verboden zich met een vaartuig te be
geven in, te varen op of zich te bevinden in het
watergebied, indien en voorzooverre daartoe ten
behoeve van dat vaartuig niet een schriftelijke
vergunning is verleend door den opperbevelhebber
van land- en zeemacht, dan wel op diens last: door
of vanwege den inspecteur-generaal voor de scheep
vaart of door of vanwege den dienst van den etap
pen- en verkeersdienst.
1. de aanvrage tot het' verkrijgen van zulk een
vergunning dient te worden gericht:
a. voor wat betreft niet-militair vervoer op de
binnenwateren tot den inspecteur-generaal voor
de scheepvaart te 's-Gravenhage;
b. voor wat betreft alle militaire vervoer tot
den directeur van den etappen- en verkeersdienst
veldpost
(Adv. Ingez. Med.)
Waarschuwing aan automobilisten.
De commandant van de Vesting Holland
waarschuwt de autobestuurders om op de auto
snelwegen de grootste voorzichtigheid te be
trachten zulks in verband met op die wegen
genomen militaire maatregelen.
Schiphol voor buitenlandsche
verkeersvliegtuigen gesloten.
Met ingang van Vrijdag a.s. zal het gebruik door
burgerluchtvaartuigen van de luchthaven Schiphol
worden beperkt. Van dien datum af zullen op het
vliegveld nog slechts Nederlandsche verkeersvlieg
tuigen worden toegelaten. Deze maatregel brengt
dus geen wijziging in de bestaande verbindingen
der K.L.M.
De luchthaven Eelde is aangewezen voor het
gebruik door buitenlandsche luchtvaartmaatschap
pijen. De K.L.M, bestudeert in hoeverre het moge
lijk zal zijn een aansluitende verbinding tusschen
Schiphol en Eelde tot stand te brengen.
Onze sorteering is groot.
(^Komt U tijdig uitzoeken?
BLOEMENMAGAZIJN
Binnenweg 18, Heemstede
TELEF. 28080 - TELEF. 28080
(Adv. Ingez. Med.)
Denkbeeld van minister
Gerbrandy.
De minister van Justitie schrijft aan de Tweede
Kamer in een nota over het wetsontwerp, houdende
nadere voorzieningen tegen het bekend worden van
staatsgeheimen, verhooging van de maximum-straf
op een aantal misdrijven tegen de veiligheid van den
staat en aanverwante kleinere wijzigingen o.m. het
•olgende:
Wil men de zaak van verdere uitbreiding
der toepasselijkheid van de doodstraf aan de
orde stellen, hetwelk in het wetsontwerp, dat
op korten termijn tot de meest noodige voor
zieningen beoogde te komen, was .vermeden,
zoo stelle men rechtstreeksche invoering van
de doodstraf voor. al of niet beperkt tot den
staat van beleg en het geval van oorlog, en
wege dezen maatregel af tegen de andere mo
gelijkheid, welke op dit gebied bestaat: het
ten uitvoer leggen van gevangenisstraffen
voor politieke delicten tijdelijk overzee. Met
het oog mede op deze overwegingen stelde de
minister ook in de memorie van antwoord
voor het vraagstuk van de ruimere toepassing
van de doodstraf aan te houden tot het op
korten termijn in te dienen tweede wetsontwerp,
op welk tijdstip het resultaat van het regee-
ringsonderzoek naar tenuitvoerlegging van
gevangenisstraf overzee tevens bekend zal zijn.
De minister doet hierbij gaarne de toezegging dat
hij bij de behandeling van dit tweede ontwerp de
Kamer loyaal in de gelegenheid zal stellen te kie
zen tusschen het door hem bij voorkeur gevolgde
stelsel van ten uitvoer leggen van gevangenisstraffen
in een gebiedsdeel overzee, welks preventie hij op
velerlei grond zeer hoog aanslaat, en het stelsel,
waarbij rechtstreeks oplegging van de doodstraf
wordt mogelijk gemaakt bij misdrijven, waarop le
venslange gevangenisstraf is gesteld en begaan, ter
wijl het rijk zich in oorlog bevindt of het rijk in
Europa in zijn geheel in staat van beleg is verklaard,
zulks echter met behoud van den rechter, die op het
oogenblik bevoegd is, en met handhaving van de
normale wijze van rechtspleging. De minister heeft
zich door opstelling van een desbetreffende redactie
overtuigd, dat technisch een regeling in laatstgemel-
den zin mogelijk is.
Hij moet bij een en ander slechts deze reserve
maken, dat het nader beraad van de regeering tot
de conclusie kan leiden, dat de door hem beoogde
maatregel niet wel uitvoerbaar is. Dit is de reden,
waarom hij bij zijn memorie van antwoord slechts
met een aanduiding heeft volstaan. Hij vertrouwt,
dat de Staten-Generaal bereid zullen zijn een uit
stel te aanvaarden, dat vrij zeker een termijn van
vier weken niet zal overschrijden.
Hij moge hieraan toevoegen, dat hij toch met een
tweede ontwerp moet komen, daar, in het raam van
de thans geprojecteerde veranderingen, wijziging
van de artikelen 81 en 82 van het Wetboek van Mi
litair Straf- en Tuchtrecht niet kan uitblijven.
Ten slotte moge hij tot vermijding van alle misver
stand er op wijzen, dat de maatregel, welke hij be
geert, in wezen niet is een nieuwe straf van deporta
tie, ook niet als zoodanig aan zijn ambtgenoot van
Koloniën is voorgedragen, maar alleen en uitslui
tend is het ondergaan zeer tijdelijk van gevange-
JUWEELEND1EVEN GEARRESTEERD.
Naar aanleiding van de Zondag gepleegde
inbraak in de villa van den heer D. A. Blaauw te
Laren (N.H.), waar een partij juweelen ter
waarde van 17.000 gulden Werd gestolen, heeft de
Larensche politie te Hilversum twee personen ge
arresteerd, die van deze inbraak worden ver
dacht. nl. twee recidivisten uit Hilversum. Eén
hunner heeft na verhoor bekend de inbraak te
hebben gepleegd, waarbij hij tevens mededeelde
dat hij de gestolen sieraden en juweelen voor 20
gulden aan een opkooper te Den Haag heeft ver
kocht.
Beiden zijn te Laren opgesloten.
De opkooper en zijn vrouw zijn te 's-Graven
hage gearresteerd.
DE SPIONNAGE-AFFAIRE TE ST. PANCRAS.
Naar het A.N.P. verneemt is de heer C. K., fir
mant van een exportfirma te St. Pancras, die de
zer dagen als verdacht van spionnage was gear
resteerd en naar Groningen overgebracht, Woens
dag op vrije voeten gesteld. Zijn broer, die even
eens in hechtenis was genomen, bevindt zich nog
in arrest.
De schildwachten langs onze kusten.
Buitenlandsche persvertegenwoordigers te gast
op Hr. Ms. Sumatra.
Een aantal buitenlandsche persvertegenwoordi
gers uit niet-belligerente staten is dezer dagen aan
boord van Hr. Ms. kruiser „Sumatra" gast ge
weest van de Koninklijke Marine. Tot het gezel
schap behoorden Amerikanen, Italianen, een Belg,
een Hongaar en anderen hier te lande permanente
of tijdelijke vertegenwoordigers van buitenlandsche
persbureaux en bladen, die den wenseh te kennen
hadden gegeven aan boord van een Nederlamdsch
patrouillevaartuig van nabij te aanschouwen op
welke wijze onze weermacht en in het bijzonder de
Koninklijke Marine aan onze Noordzeekust waakt
tegen eventueele schendingen der neutraliteit.
De marine-autoriteiten hadden geen bezwaar, dat
aan dezen wensch werd voldaan. De belangstellen
de journalisten verzamelden zich dezer dagen bij
een haven ergens in Nederland, waar zij vroeg in
den morgen aan boord gingen van Hr. Ms. kruiser
„Sumatra", welke oorlogsbodem met Hr. Ms. „Van
Galen" en Hr. Ms. Kanonneerbooten behoort tot de
z.g. kernschepen, waaraan de patrouillediensten
van de Koninklijke Marine, waarvoor de lichtere
vaartuigen als b.v. torpedobooten, onderzeeërs en
ook vliegtuigen worden gebruikt, hun kracht ont-
leenen. Deze kernschepen zelve verrichten dus
geen patrouillediensten, maar wonden gereed ge
houden om zoo noodig in te grijpen op die plaat-
sen, waar patrouillevaartuigen, vliegtuigen of kust
wacht constateeren, dat de neutraliteit van ons
land in de territoriale wateren dreigt geschonden
te worden.
De buitenlandsche gasten ondervonden aan boord
van commandant en officieren een bijzondere gast
vrijheid. Gedurende de ochtenduren werd de oor
logsbodem van onderen tot boven bezichtigd. Ge
durende deze bezichtiging voer de „Sumatra" in
noordelijke richting, tijdens welke vaart eerst de
uit Nederlandsch-Indië terugkeerende torpedoboot-
jager Hr. Ms. „Van Galen" werd ontmoet en later
op den ochtend een aantal patrouilleerende tor
pedobooten, mijnenvegers, vliegtuigen enz.
Na de lunch, welke de commandant zijn gas
ten aanbood, verzamelde het gezelschap zich op de
brug om getuige te zijn van schietoefeningen, zoo
als deze op regelmatige tijden aan boord van onze
marinevaartuigen worden gehouden. Zij gaven een
goed beeld van de paraatheid aan boord' van onze
oorlogsschepen, een paraatheid, die even vastbe
raden en eendrachtig is als bij de landmacht.
In de haven, vanwaar men 's morgens was .ver
trokken, zijn de buitenlandsche gasten 's middags
laat weer aan wal gebracht.
Dr. LIN YUTANG'S
„LEVENSWIJSHEID MET EEN GLIMLACH"
Een mild èn een geniaal boek voor onzen ver
moeiden geest.
HET IS EEN CULTUURSERIE-BOEK.
(Adv. Ingez. Med.)
In Augustus begint de K. L. M. met
Oceaanvluchten.
Reeds eerder heeft de heer Plesman, directeur
der K.L.M., medegedeeld, dat het in het voornemen
lag om in de tweede helft van dit jaar een drie-
of viertal proefvluchten te maken over den Atlan-
tischen Oceaan tusschen Amsterdam en Paramaribo.
Thans kan worden gemeld, dat, als de inter
nationale toestand het tenminste toelaat, in Augus
tus a.s. met deze proefvluchten een aanvang zal
worden gemaakt.
Er zullen met deze vluchten geen passagiers
worden vervoerd, doch alleen post.
Voor deze proefvluchten zullen de toestellen
worden gebruikt, die thans den dienst Amsterdam—
Lissabon vliegen en reeds voor het transatlantische
verkeer zijn ingericht.
Het bondsbestuur van den Alg. Ned. Bond van
Handels- en Kantoorbedienden heeft besloten het
Pinksterfeest voor de jeugdgroepen te Lunteren
niet te laten doorgaan,
Op den weg van Dinteloord naar Stampers-'
gat is Woensdagmiddag een autobus van den heer
Van Hees uit Nispen, door een defect aan de stuur
inrichting van den dijk gestort. Van de 27 inzit
tenden hadden slechts drie verwondingen opgeloo-
pen.
Het is den centralen auto-opsporingsdienst
van het hoofdbureau van politie te Rotterdam ge
lukt twee autodieven, de gebroeders G. en H. v. d.
L., te arresteeren.
door MELIS STOKE.
Er was een tijd wat is die lang geleden
waarin het woord „Verloven" heerlijkheden
beloofde, voor een jong en minnend paar.
De tooverklank alleen van 't woord „Verloven"'
dreef in ons hart een stroom van bloed naar boven:
twee jonge levens kwamen tot elkaar!
Maar in den tijd dien wij vandaag beleven,
is aan dit woord een nieuwe klank gegeven.
Het is de thermometer van den Staat!
Soms gaat het kwik omlaag. Dan weer naar boven.
Het is het wisselend kans-spel der verloven
dat jeugdig Nederland ter harte gaat.
Als het alarm-gelui van torenklokken
klinkt het bericht: „verloven ingetrokken"
Gescheiden wordt wat tijdelijk was vereend.
En allen wachten op de blijde tijding
van de regeering en de legerleiding
dat wederom verloven zijn verleend.
Hoe lang nog zullen deze avonturen,
die ups and downs van de verloven duren?
Helaas.... geen mensch die 't troostend antwoord
kent.
Maar 't is niet meer schrikwekkend als tevoren.
Wij leven allen met gespitste ooren
en zijn aan 't luiden van alann gewend!
Wij weten ons tezamen lotgenooten,
en, wordt opeens 't alarm-signaal gestooten,
door wie de blikken richt op 't vergezicht,
dfpi snelt de wacht, die even uit mocht slapen,
onmiddellijk naast het wachtdoend deel te wapen.
Ze hebben het zoo dikwijls al verricht!
Men is 't vóór-tijdig einde van verloven
door de practijk der maanden -snel te boven.
En, doen we ons in verleend verlof te goed,
de scheidingsmart wordt bij 't alarm, vergeten.
We snellen aan. Opdat de wereld wete
dat Holland slechts een hazen-slaapje doet!
De Tweede Kamerleden Terpstra en Van Dijken
hebben een amendement ingediend, waarbij een
nieuw artikel in dit ontwerp wordt voorgesteld.
De voorstellers zijn van oordeel, dat ook „in tijd
van oorlog" en niet alleen „in geval van oorlog" de
militaire rechter van de.strafbare feiten kennis moet
nemen, welke in art. 78 van het Wetboek van mili
tair strafrecht worden genoemd. Daardoor zou dan
ook art. 45 van het Wetboek van militair strafrecht
van toepassing worden, waardoor een schuldige tot
de doodstraf kan worden veroordeeld.
LID DER N.S.N.A.P. GEÏNTERNEERD?
Tot de groep van 21 personen, die in verband
met de veiligheid van ons land zijn geïnter
neerd, zou volgens de Tel., ook behooren de on
geveer 30-jarige J. A. Niks, lid van de N.S.N.A.P,
te Arnhem.
J. J. CREMER.
De tooneelvereeniging J. J. Cremer geeft
Woensdagavond 15 Mei in den Stadsschouwburg
tot besluit van het seizoen een voorstelling van
„Adel in Livrei" van Henk Bakker
Naar wij vernemen zullen de burgemeester dr.
J, E. Baron de Vos van Steenwijk en zijn echtge-
noote deze voorstelling bijwonen.
(Adv. Ingez. Med.)
EXAMENS.
Alg. Ziekenverpleging.
In het Diaconessenhuis te Haarlem slaagden op 7
en 8 Mei voor het examen Algemeene Ziekenverple
ging, Diploma A, de Zusters: G. Bak, J. W. A. Co
lenbrander, G. Couperus, W. Draadjer, A. Ph. Die-
pevsloot, T. van Dijk, C. -J A. Grotewal, A. van
Krimpen. G. Ludwig, A. M. Schuyt, C. J. Smit, M.
C. W. Telkamp, J. Th. de Wilde, J, A. de Wilde.
Sergeant-menagemeester knoeide.
Door de politie te Bergen gearresteerd-
Na een uitgebreid onderzoek is de politie te
Bergen er in geslaagd diverse knoeierijen bij leve
ranties van levensmiddelen aan het rijk aan het
licht te brengen.
Als hoofddader is gearresteerd de sergeant-me
nagemeester A. H. te Bergen aan Zee, die goederen
ontvreemdde en groote bedragen aan steekpennin
gen aanvaardde. Voorts zijn bij deze fraude betrok
ken de soldaat-kok W., verschillende leveranciers
uit Bergen en een pensionhoudster aldaar, die ver
schillende ontvreemde levensmiddelen in haar pen
sion gebruikte.
Tegen allen is proces-verbaal opgemaakt terwijl
het onderzoek wordt voortgezet.
niti HU. UU6 Up UC
afschuwelijke verwachting, die bedrijvers van het
kwaad van landverraad mogelijkerwijs zouden
koesteren in de richting van een van buiten komende
bevrijding, een verwachting, waarop helaas niet ten
onrechte de commissie ook de aandacht heeft ge
vestigd.
