Haarlem's Dagblad
Frankrijk moet de wapens neerleggen
Brood in hotels tot
24 Juni vrij.
Hitler en Mussolini plegen overleg.
Mussolini heeft Rome
reeds verlaten.
BERICHT
Bonnen
Bruiloft.
Najaarsbeurs 1940
gaat door.
Artikelen^
57e Jaargang No. 17483
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux- Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
diensi 38810. Drukkerij Zuidei Buiten Spaarne 12.
Telefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
1060U, Drukkerij 10132. 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230
Verschynt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 18 Juni 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 17 Juni (D. N. B.).
De minister-president der nieuw gevormde Fransche regeering, maarschalk Pétain,
heeft in een radio-toespraak tot het Fransche volk verklaard dat Frankrijk thans
de wapens moet neerleggen.
Maarschalk Pétain wees daarbij op een door hem reeds ondernomen stap om de
rijksregeering van dit besluit in kennis te stellen en de voorwaarden te ver
nemen, waaronder het Duitsche Rijk bereid is te voldoen aan de Fransche wenschen.
De Führer zal een ontmoeting hebben met den Italiaanschen minister-president
Benito Mussolini, voor een gedachtenwisseling, waarin de houding der beide staten
zal worden vastgesteld.
Een nader D.N.B. bericht meldt uit Rome:
Mussolini is Maandagavond om 8 uur 30 uit Rome
vertrokken voor een nieuwe ontmoeting met den
Führer en rijkskanselier, Adolf Hitler. Zijn ver
trek droeg een particulier karakter en geschiedde
van een nevenstation in Rome. De Duce wordt be
geleid door den minister van Buitenlandsche Za
ken, graaf Ciano, door zijn kabinetschef Segastia-
nini, en door den plaatsvervangenden chef van den
generalen staf, generaal Rotta. Voorts verluidt, dat
tijdens de reis nog andere persoonlijkheden, onder
wie waarschijnlijk ook de chef van den generalen
staf der geheele Italiaansche weermacht, maar
schalk Badoglio, in den trein zullen stappen.
Tegelijk met den Duce is ook de Duitsche ambas
sadeur te Rome, Von Mackensen, naar Duitsch-
land vertrokken.
Onmiddellijk na het bekend worden van de laat
ste berichten uit Frankrijk waren de Italiaansche
minister van Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano
en de minister voor de volksopvoeding, Pavolini,
per vliegtuig naar Rome teruggekeerd. Zij voerden
vervolgens een bespreking met den Duce in het
Palazzo Venezia.
In den loop van den middag had Mussolini bo
vendien een langdurig onderhoud met maarschalk
Badoglio.
Ook in Rhenen is alles in de weer, om
het zakenleven op gang te brengen.
Op verschillende plaatsen worden nood-
winkels ingericht
Wat van waarde is in huisvuil.
De gemeente Haarlem sorteert niet zelf.
Enkele gemeente-reinigingen o.a. Utrecht
gaan thans het huisvuil sorteeren, om daar
uit bestanddeelen te halen die in dezen oor
logstijd voor industrie en andere doeleinden van
beteekenis zijn.
Wij vernemen dat daartoe hij de Haarlem-
sche reiniging niet het voornemen bestaat,
omdat het weghalen van het vuil aan een par
ticulier verpacht is. Als de reiniging het vuil
heeft opgehaald, zorgt de pachter voor het ver
voer in schepen naar Leimuiden. Daar wordt
het vuil dan door den pachter gesorteerd.
De Secretaris-Generaal, waarnemend hoofd
van het departement van Landbouw* en Vis-
scherij maakt bekend, dat in afwijking van
hetgeen betreffende de brooddistributie reeds
is gepubliceerd, de hotels, cafés, restaurants
enz. tot en met Zondag a.s. 23 Juni. nog brood
aan hun gasten kunnen verstrekken zonder
daarbij bonnen in ontvangst te nemen. Zij zijn
derhalve eerst met ingang van Maandag 24
Juni a.s., verplicht bij het verstrekken van
broodmaaltijden de noodige bonnen in ont
vangst te nemen.
Bü wijze van overgangsmaatregel zullen
voorts de hotels, cafés enz. van Maandag 24
Juni tot en met Donderdag 27 Juni a.s. hef
brood nog bij hun leverancier (bakker) kun
nen betrekken, zonder dat zü hiervoor bonnen
behoeven af te geven.
(A.N.P.)
Fransche volk tot kalmte
aangemaand.
GENèVE, 17 Juni (D.N.B.) De Fransche radio
heeft hedenavond na een herhaling van het be
sluit van Maarschalk Pétain de bevolking aange
spoord „geduld en koelbloedigheid te bewaren en
de aanstaande gebeurtenissen met de grootste
kalmte af te wachten. Alle Franschen moeten
thuis blijven en niet tehoop loopen op de land
wegen, teneinde een desorganisatie van het geheele
verkeersnet te vermijden. De regeering en de auto
riteiten zijn vast besloten de rust en de discipline
te handhaven en zullen dit met alle middelen
doorzetten".
Beschikbaarstelling van militaire
paarden.
Meer paarden gevraagd dan beschikbaar zijn.
Gisteren bestond er voor ingezetenen van
Haarlem gelegenheid ter secretarie een verzoek
in te dienen tot het gebruiken van een leger-
paard. Zooals men weet worden door de mili
taire autoriteiten paarden beschikbaar gesteld
ten dienste van den landbouw en van bedrijven
die door gebrek aan motorische tractie hun
taak bij de levensmiddelenvoorziening en der
gelijke belangen van algemeenen aard ernstig
bemoeilijkt zien.
Een 80-tal aanvragen is gisteren ter secre
tarie binnengekomen. Het zal niet mogelijk
zijn, al deze aanvragers aan een paard te hel
pen, want op meer dan vijftig paarden valt
niet te rekenen. Er zal dus een toewijzing
moeten plaats hebben, die over enkele dagen zal
geschieden.
Inzameling van Haarlem's Dagblad
voor bet „Hulpcomité 1940".
Achtste verantwoording.
Mej. J. G. S. ƒ10.d. H. 5.van kinderen
R. ƒ20.—; R. M. C. M. ƒ2.50; Mevr. P. ƒ10.—;
fam. P. ƒ3.—; G. ƒ1.—; J. B. ƒ5.—; H. E. ƒ5.—;
A. L. ƒ100.— Mevr. C. H. H., Bl'd. ƒ25.—; Wed.
M. C. v. S.—H. 25.—; Mevr. R. M. v. d. M. f 25.—;
Mej. J. G. 25.—; M. v. d. W. 10.—; J. H. ƒ10.—;
fam. V. ƒ7.50; N. N. ƒ5.—; T. C. v. D. ƒ5.—; E.
B. 5.Mevr. N. B.R. ƒ2.50; kinderen v. d. B.
1.25.
Thans is in het geheel bij ons blad binnen
gekomen 2993.10.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37
of overgeschreven worden op onze postgiro
rekening No. 38810 onder opgave „Hulpcomité
1940" en onder vermelding, hoe men zijn gift
verantwoord wenscht.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli per
kwartaal abonneeren, ontvangen de in
Juni nog te verschijnen nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Arbeidsdienstplicht in Turkije.
Tewerkstelling bij den bouw van wegen, havens
en openbare gebouwen.
ISTANBOEL, 17 Juni (D.N.B.) Op grond
van de wet tot beveiliging van de nationale
volkshuisvesting is in Turkije de arbeidsdienst-
plicht ingevoerd. Dit besluit wordt onmiddel
lijk van kracht. Dienstplichtig zijn bouwvak
arbeiders, werklooze landarbeiders en lichame
lijk onvolwaardige werkloozen. De dienstplich
tigen zullen door het ministerie van openbare
werken belast worden met den versnelden bouw
van wegen en bruggen, havens en openbare
gebouwen.
Het loon wordt volgens plaatselijken stan
daard vastgesteld. De diensttijd is 5 maanden
van het jaar. Het invoeren van den dienstplicht
houdt verband met de orders van het ministerie
van landsverdediging aan het ministerie van
openbare werken.
Wijziging in de Roemeensche
regeering aangekondigd.
Mededecling van de „Folitika".
BELGRADO 18 Juni ID.N.B.) De „Po-
litika" meldt dat als gevolg van de ge
beurtenissen in het Westen ook in Roeme
nië een wijziging in de regeering onmiddel
lijk is te verwachten.
Amerikaansche marineluchtvloot zal
tienduizend toestellen omvatten.
WASHINGTON, 17 Juni (D.N.B.) Presi
dent Roosevelt heeft vandaag twee wetsont
werpen geteekend, die voorzien in ten eerste:
Het oprichten van een marine-luchtvloot be
staande uit tienduizend vliegtuigen en 16.000
piloten en ten tweede: den bouw van 21 oor
logsschepen en 22 hulpvaartuigen.
NIEUWE VERSTERKING VAN DE
VLOOT VOORGESTELD.
WASHINGTON, 18 %uni (D.N.B.) Aan de
marinecommissies van beide huizen van het Con
gres zijn gisteren in overleg met de regeering twee
gelijkluidende wetsontwerpen voorgelegd voor den
bouw van nog 84 oorlogsbodems, waaronder drie
vliegtuig moederschepen, twaalf kruisers, 41 tor
pedojagers en 28 duikbooten. Naar tonnage berekend
beteekent dit een versterking der bewapening met
opnieuw 22 procent, nadat pas kort geleden de ver
hooging van elf procent door de onderteekening
van president Roosevelt kracht van wet had ge
kregen.
die thans geldig zijn
BROOD.
Bon 21 tot en met 30 uit het broodbon-
boekje.
Geldig: tot en met 23 Juni (eventueel tol
en met 27 Juni).
Recht gevend op: totaal 2000 gram brood.
KOFFIE OF THEE.
Bon 69 uit het Algemeen distributieboekje.
Geldig: Tot en met 5 Juli.
Recht gevend op: 1/2 pond koffie of 1/2
ons thee.
SUIKER.
Bon 70 uit het Algemeen distributieboekje
Geldig: Tot en met 27 Juni.
Recht gevend op: 1 kg. suiker.
BLOEM OF BAKMEEL
Bon 75 uit het Algemeen distributieboekje.
Geldig: Tot en met 12 Juli.
Recht gevend op: 1/2 pond tarwe bloem of
1/2 pond zelfrijzend bakmeel.
PETROLEUM
(alleen voor hen, die uitsluitend op petro
leum kunnen koken) Zegel „Periode 1".
Geldig: Tot en met 30 Juni.
Rechtgevende op: 2 Liter.
(Te Winterswijk is men, volgens
een courantenbericht, begonnen
de gebruikelijke groote samenkom
sten tij bruiloften in te krimpen,
door te bepalen dat er hoogstens
30 genoodigden mogen zijn.)
Als ik 't eerlijk toe mag geven,
'k Heb opeens een nieuwen kijk.
Op 't maatschappelijke leven
Van het brave Winterswijk.
Ik heb, naast veel andre dingen,
Nimmer gerealiseerd.
Dat door Winterswijkelingen
Bruiloft extra werd geëerd
Blijkbaar werd dat door de jaren
Tot een algemeen festijn,
Zooals naar 'k wel wil verklaren,
't Eiglijk overal moest zijn.
Maar het schijnt, dat dit in wezen
Toch weer niet zoo practisch werkt,
En de Winterswjjkenezen
Hebben het daarom beperkt.
't Maximum wordt dertig gasten,
D'eenendertigste valt uit.
Dertig grootste enthousiasten
Plus de bruigom en de bruid.
Nou. ik kan het me verklaren.
Dertig is een flink getal,
Zelfs voor Winterswijkelaren
En zoo'n feestelijk geval.
En ik denk zelfs, als bij tijden
Bruigom het aan bruidje vroeg,
Dat zij zeggen zou: wij beiden
Is mij eigenlijk genoeg.
P. GASUS.
Van 3 tot 12 September
te Utrecht.
UTRECHT, 18 Juni (A.N.P.) De raad van
beheer der Koninklijke Nederlandsche Jaar
beurs deelt ons mede dat de najaarsbeurs 1940,
waaraan voor de vijfde maal een agrarische
afdeeling verbonden zal zijn, ongewijzigd op de
reeds vroeger vastgestelde dagen: 3 tot en niet
12 September te Utrecht zal worden gehouden.
Dit besluit is genomen met volle instemming
van het departement van handel, nijverheid
en scheepvaart en van het departement van
landbouw en visscherij.
Tegen huurverhooging van
liuizen.
Nog geen klachten te Haarlem.
Er is door de overheid bekend gemaakt, dat
geen prijsopdrijving is toegestaan. Daaronder
vallen naar de bevoegde instanties te Haar
lem aannemen ook de huren der woningen.
Een wettelijke regeling ter voorkoming van
huuropdrljving (zooals die in den oorlog 1914
1918 was, gepaard gaande met instelling van
huurcommissies) is er niet, of nog niet. Toen
was de dienst van Bouw en Woningtoezicht te
Haarlem belast met het toezicht op de naleving
der bepalingen. Thans zal. zoo deelde de Com
missaris van Politie te Haarlem ons mede. de
politie, die in het algemeen belast is met het
toezicht op de bepalingen tegen prijsopdrijving,
haar aandacht aan eventueele klachten geven.
Tot heden waren die evenwel niet ingekomen.
Wij hadden een onderhoud met een makelaar.
Deze deelde ons mede. dat hem nog niets ge
bleken was van de neiging van eenigen huis
eigenaar om de huren te verhoogen. Integen
deel. er .zijn nog verschillende huiseigenaren die
den laatsten tijd. om aan de huurders die door de
tijdsomstandigheden in moeilijke omstandig
heden verkeeren tegemoet te komen, de huur nog
verlaagd hebben.
Er is zoo verzekerde deze makelaar op
dit oogen'blik te Haarlem nog geen tekort aan
woningen, maar de keuze in de goedkoope soor
ten is den laatsten tijd wel geringer geworden.
In de betere soorten huizen, ik bedoel perceelen
die f 35 en meer huur in de maand doen, is nog
een vrij behoorlijke keuze. Ook zijn er nog ver
schillende huizen te huur van f 4 en f 5 gulden
per week, maar dit zijn in het algemeen wonin
gen die al eenigen tijd staan, of beneden- en
bovenhuizen. Die huizen waren niet in trek, om
dat er in vroeger tijd voor iets meer huur mo
derner huizen te krijgen waren. Nu is het evenwel
anders geworden en moeten menschen vaak met
zoo'n minder-modern huis genoegen nemen
Er komen in den laatsten tijd nog veel men
schen van elders om hier een huis te huren. Ver
scheidene Rotterdammers die dakloos waren
hebben hier een woning gevonden. Het is even
wel aan te nemen, dat het grootste deel van deze
gevestigden hier slechts tijdelijk zal verblijven.
Bi.i Bouw- en Woningtoezicht had men ook
noa niets gehoord over huurverhoogingen.
Ook bij dezen dienst bestond de meening dat
do keuze in de arbeiderswoningen den laatsten
tijd kleiner geworden is. zonder dat reeds van
eer. ',ekort gesproken kan worden. Middenstands
woningen zijn er nog vele te huur.
Tenslotte vermelden wij een klacht van een
kamerbewoner van een der volkspensions te Haar
lem. Deze schrijft: .De kamerhuur mag niet ver
hoogd worden, maar de bestuurder van het pen
sion waar ik ben heeft kans gezien een indirecte
verhooging in te voeren. Men Iaat mjj namelijk
ook gedurende den zomer een vaste vergoeding
van f O.7.") per week betalen voor de verwarming
van mijn kamer, terwijl daar geen kachel te be
kennen is.
De vesting Metz geeft zich over.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
17 Juni (D.N.B.) De vesting Metz
heeft zich hedenmiddag overgegeven aan
een Duitsche afdeeling.
Het woord is aan
Moszkowski:
Soms verrast de onontwikkelde ons
door kennis. Men ontdekt dan met ver
bazing: sijii onwetendheid heeft toch
leemten.
Betoogingen in Slowakije.
Drie ministers aan het woord.
Het D.N.B. meldt uit Pressburg:
Naar aanleiding van den stap van maarschalk
Pétain bij de rijksregeering zijn Maandagavond
duizenden Slowaken bijeengekomen voor een be
tooging van het garnizoen van Pressburg en van
de Hlinka-garde voor het Slowaaksche Nationale
Theater.
Minister-president dr. Tuka zeïde in een toe
spraak dat op de slagvelden van Frankrijk ook het
lot van Slowakije werd beslist. De toekomst van
dit lai d hangt af van de overwinning der nieuwe,
door Adolf Hitler geschapen Europeesche orde. Van
het oude Europa neemt in het bijzonder Slowakije
gaarne afscheid, want het heeft dit land slechts
ellende en onrecht gebracht. Daarom vereenigen
zich op dit historische oogenblik alle Slowaken
met de vurigste gelukwenschen aan Adolf Hitler.
Ook de minister van Buitenlandsche Zaken dr.
Durcansky zeide dat de stap van Frankrijk niet
slechts dc overwinning der Duitsche wapens be
teekent, doch ook een symbool is van het aanbre
ken van een nieuwen tijd.
De Slowaaksche minister van landsverdediging,
generaal Catlos, gaf uiting aan zijn groote bewon
dering voor de uitzonderlijke prestaties van de
Duitsche weermacht, die. dank zij haar betere lei
ding en haar beteren strijdgeest, het Fransche le
ger in een ongelooflijken korten tijd verslagen
heeft.
De betooging eindigde met geestdriftige hulde
betuigingen voor Adolf Hitler.
Radiorede van Churchill.
Britschc premier kondigt aan dat Engeland
zal doorvechten.
Het D.N.B, deelt mede:
Churchill heeft Maandagavond een korte radio
toespraak gehouden, waarin hij allereerst opmerk
te dat de berichten uit Frankrijk zeer slecht waren.
Vervolgens sprak hij eenige woorden van deelne
ming naar aanleiding van het ongeluk, waarin
Frankrijk is gestort. Dit ongeluk, zoo vervolgde
Churchill, is van geen invloed op het Britsehe
doel. Engeland zal thans als eenige voorvechter
„de zaak der wereld" verdedigen. Tenslotte sprak
Churchill de hoop uit dat tenslotte voor Engeland
alles nog een goed einde zal nemen.
De samenstelling van het nieuwe
Fransche kabinet.
Chautemps plaatsvervangend minister
president, Weygand minister van oorlog.
Het D.N.B. meldt uit Bern:
De nieuwe Fransche ministerlijst luidt, na
de veranderingen, welke nog zijn aangebracht
als volgt:
Minister-president: Pétain.
Minister van Staat en vice-voorzitter van
den ministerraad: Chautemps.
Minister voor de nationale verdediging: ge
neraal Weygand.
Justitie: Frémicourt
Oorlog: Generaal Coulson.
Oorlogsmarine en koopvaardijvloot: Admiraal
Darlan.
Luchtvaart: Generaal Pugeot.
Buitenlandsche Zaken: Baudouim
Binnenlandsche Zaken: Pommaret.
Financiën en Handel: Bouthillier.
Verder zijn dc portefeuilles als volgt verdeelt:
Koloniën: Rivière; onderwijs: Rigeaud; openbare
werken: Frossard; landbouw en voedselvoorzie
ning: Chichery; arbeid: Février; pensioenen: Ybar-
negaray.
BAKKERSZORGEN.
De bakker was gisteren laat. De bakker heeft
gistermorgen heel wat klachten moeten aan-
hooren en als hij die klachten met gepaste in
teresse had aangehoord werd hij pardoes tot
rekenmeester aangesteld en moest moeder de
vrouw helpen uitrekenen.nu ja, het schijnt
nu eenmaal heel moeilijk te zijn, tweeduizend of
vierduizend of zesduizend door zeven te deelen
en aan de hand daarvan uit te rekenen, hoe groot
het dagelijksoh rantsoen kan zijn. Geen tijd
voor een babbeltje over het mooie weer, een
klacht over dc harde korst of de taaie rogge-
knarretjesgeen animo voor een grapje
de vraag, hoe je met zijn drieën dagelijks aan
857,142357 repetent gram brood komt, als de
bakker niet dan in veelvouden van 400 gram
levert, rimpelde de voorhoofden en veroorzaakte
het bekende gebaar met de schouders. En als de
bakker ten einde raad het levenswijze woord
had gesproken, dat met een beetje geven en ne
men de meeste wereldsche zaken nog wel in orde
komen, werden, nog wat onwennig, de bonnetjes
afgescheurd en de bakker trok verder en telde
voor de zooveelste maal vijf verloren minuten
bij het tijdverlies van den dag en rekende een
klant met een gezin van zeven personen tot een
even schaarsch als welkom fortuintje, omdat
het deelsommetje daar gemakkelijk was.
Zóó kwam het, dat de bakker gisteren Iaat was.
't Zal wel beteren. Laat ons er aan denken, dat
we over een week ook op dit punt een ervaring
rijker zullen zijn en bedenken dat een bakker
geen wandelende logarithmentafel is!
HEDEN: 8 PAGINA'S.
Van een specialen verslaggever: Nog p
goed 9 K.M. dan is de dijk van Urk p
naar Overysel gereed. pag. 3 W
Flitsen: Een moment. pag. 3 J
In tram en trein. pag. 3 P
J. B. Schuil over Zonsondergang.
pag. 4
F. M.: Brengt uw vacantie door in.... j
Haarlem. pag. ti 3
J
Het nuttige met het aangename vercenigd. De Amsterdamschc Vcrceniging
van Schoolwerktuinen heeft haar leerlingen geïnstrueerd, om niet slechts bloemen
en planten, doch ook tuinbouwproducten te verbouwen.