Haarlem's Dagblad )e Examentijd. HET NABIJE OOSTEN EN DE BALKAN. Dierenimitatie. Beursvoorschriften 1940 vastgesteld. Bonnen Den Helder gebombardeerd Korps politietroepen wordt ook gedemobiliseerd. 1 Nieuwe constitutie in Frankrijk Waarom de Roemeensche regeering de Russische eischen aanvaardde. 1 Artikelen^ ïc JAARGANG No. 17497 Itgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Itgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux: Groots putstraat 93. bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- lenst 38810. Drukkerij. Zuidei Buiten Spaarne 12. llefoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie I600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, |825 Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 4 Juli 1940 Abonnementen per week ƒ0.25. per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer 0.15. Groentjes zie rubriek. jEr zijn al weer tallooze examens afgelegd. Lang fet alle, want het seizoen der hersengymnastiek en familiebenauwenissen is op den vierden Juli nog >t ten einde. Maar de lange lijsten van geslaag- in dit blad verschenen, hebben een duidelijke (tuigenls afgelegd van de geweldige hoeveelheid ieid, reeds door de geëxamineerde helft van het lerlandsche volk volbracht. En aan ieder, die zijn •beeldingskracht wist te doen doordringen tot iter het ietwat saaie gordijn der opsommingen |n namen, een blik gegund in de vreugde van tal- Ipze gezinnen. Het zakenleven is daar ook weer bij tbaat geweest: niet alleen de banketbakkers en Ijnhandelaren hebben belang bij hooge percen- ges geslaagden, maar ook zooveel leveranciers van tlerlei geschenken. Er komen er nog veel aan bod. et aantal en de gemiddelde waarde dezer stoffe- jke belooningen zullen wel wat lager wezen dan weger, maar er wordt toch altijd wat aan gedaan s zoon of dochter een sport verder op de veel- [schreven, geduchte maar ook bewonderde lad- »r, die naar het maatschappelijk welslagen leidt, [klommen zijn. be eindexaminandi van gymnasiaal en middel- tar onderwijs behooren tot de zwaarst en lang- •igst aan de tand gevoelden en er zijn gunstige [tuigenissen over hun examenkracht losgekomen de meest bevoegde zijde. De lente-1940 ;ende zich slecht voor rustige voorbereiding, voor •affe concentratie op den Boom der Kennis en het bartement van Onderwijs had een goedertieren isive uitgezonden, die deed blijken dat men daar ligermate rekening mee mocht houden. Uit de oelde getuigenissen is gebleken dat dit op som- ige scholen volstrekt niet en op andere maar in [ringen mate gebeurd is. En toch waren de uit wisten niet minder, soms zelfs nog beter dan [rige jaren. Hetgeen bewijst dat de jeugd de tokken van wereldsche gebeurtenissen nog altijd :t kalmte en zelfvertrouwen weet op te vangen er zich niet door uit het lood laat slaan. Voor leren is dat moeilijker en geen wonder, want op rusten verantwoordelijkheden waarop die igd zich pas aan het voorbereiden is maar die zij og niet draagt en waarin zij zich evenmin in kan aiken. Dat is wel eens wat moeilijk te begrijpen oor de vaders en moeders maar waren zij anders den zomer van 1914? Tobden zij toen soms over den en toekomst? Van mijn vrienden en mijzelf irinner ik mij duidelijk dat wij het niet deden en een vage maar vaste overtuiging verkeerden dat les terecht zou komen en dat ouders zwaartillende enschen waren. r is nu veel dat heel anders is dan in 1914, maar e moed en het zelfvertrouwen van de jeugd zijn atuurlijk niet minder dan toen. En al die geslaag- en die onder bijzondere omstandigheden toch door un eindexamen gekomen zijn kunnen daarin wat «tra zelfvoldoening vinden, wat meer dan hun oorgangers in rustiger tijden oogstten bij en na e ontvangst van het kostbare stuk papier met de indteekeningen. Wie weet of het behalen van een inddiploma in 1940 hun nog niet een voordeel bij illicitaties zal bezorgen.... althans al diegenen ie het jaartal met de juiste mate van fier- en be- iheidenheid naar voren weten te brengen. Er kan en extra-kans in zitten, vooral bij een werkgever, ie zich in zelfkennis herinnert dat de rust en con- ■ntratie van zijn eigen arbeid in de lente van 1940 waar geleden hadden. Ik wil den geslaagden veel vacantiegenoegens toe- enschen en een goede toekomst. Er is veel onzeker ntrent de toekomst maar dat wil allerminst zeggen at zij niet veel goeds in zich zou bergen. Ik ben iet jong meer maar ik verwacht het wel, alvast tndat Europa nu zesentwintig jaren van onrust inflict heeft doorgemaakt en omdat de historie jowel als de wet van actie en reactie en het ireekwoord „na regen komt zonneschijn" leeren, at op narigheid het goede pleegt te volgen. Als ik zoo over denk, die een huisvader ben met de ver- ïtwoordelijkheid en zorgen, die daarbij hooren, dan loeten de eindexaminandi de toekomst wel met roote blijmoedigheid inzien, ,,'t Zal waerachtigh rel gaen" placht een onzer voorvaderen te zeggen. Natuurlijk zijn er onder de geslaagden, wien og meer examens wachten. Sommigen zien een erschiet van academische beproevingen voor zich. Iet welslagen in dit jaar zal hun daartoe metter- Sjd moed en optimisme schenken. En overigens lenken zij daar nu niet over en betreuren het mis- jchien alleen dat er geen examen voor het auto-rijbe- rys in deze vacantie is af te leggen. Wat zal het een (edrang geven als dat weer mogelijk is.... Want lie tijd komt ook weldra terug. En de oorlog zal lijn eind vinden. En er zullen massa's jonge, sterke pachten vereischt worden om te bouwen, om wat peds tot stand te brengen. Dat belooft in elk |eval de toekomst. R. P. Van het Nabije Oosten en het Oostelijk ge deelte van den Balkan, die beide dezer dagen weer in het centrum der belangstelling gekomen zijn. geven wij hierboven een schetskaartje. Allereerst blijkt hieruit, welk een verzwak king van de positie van Engeland in het Ooste lijk deel van de Middellandsche Zee en de de mobilisatie van de Fransche troepen in Syrië beteekent. Immers behalve het verlies van een reusachtig terrein van actie loopt ook de con trole over de petroleum-pijpleiding van Mesopo- tamië naar de Middellandsche Zeekust gevaar. Voorts geeft het kaartje een inzicht in de uiterst belangrijke positie van Turkije door de ligging van dit land tusschen de Britsche be langensfeer in het Nabije Oosten en het Kauka- sische petroleumgebied tusschen Bakoe en Ba- toem. (De Amerikaan Caldwell en de Japanner Yamasjita, die beiden de eer opeischen, 's werelds beste die ren imitator te zijn, zullen in een der grootste parken van Tokyo voor een jury een openbaren wed strijd in deze kunst houden.) Zoo'n wedstrijd was nog nimmer aan de orde, Aan d' imitatie van het dier gewijd, Dat zal me daar in Tokyo wat worden, Een park, op slag tot dierentuin herleid. Men zal er honden, katten, varkens hooren, Naast koeien, schapen, geiten en de rest, Vogelgekweel zal het gehoor bekoren. Met aan het slot de vraag: wie kan 't het best? Men zal er hanen lustig hooren kraaien. Zoo fier en schoon als nog geen haan het deed, Een tweetal menschelijke papegaaien Staat zwaar getraind voor dezen strijd gereed. Ik weet niet of ook dieren in getale Génoodigd worden op dit grootsch festijn, Om er te leeren, hoe in 't ideale Het hun geschonken stemgeluid kan zijn. Mocht het zoo zijn, dan zullen zij wel denken: Wat maakt dat menschenras zich toch weer druk, Is het aan zulke zaken aandacht schenken, Nu ook al deel van 't menschelijk geluk? Wat moet nou al dat blaffen, blaten, loeien, Dat gemiauw, gehinnik en gekraai. Als zij zich met hun eigen taal bemoeien, Maken zij toch al ruim genoeg lawaai. 't Mag kunstig zijn, het blijven maar geluiden En hun ontgaat daarvoor de diepe zin, Maar wat die klanken allemaal beduiden. Daar wijden wij hun lekker niet in in. P. GASUS. Hulp door militairen aan de politie. Bij optreden tegen politieke partijen ongewenscht. Heden is uitgegeven een buitengewoon politie- »lad. waarin het volgende onder de aandacht rordt gebracht. Op verlangen van den Duitschen opperbevel- lebber in Nederland is bepaald, dat de Neder- indsche militairen zich moeten onthouden van iet verleenen van hulp aan politiebeambten, in- iien deze optreden tegen politieke partijen of egen leden van zoodanige partijen, die als zoo- lanig duidelijk zijn te herkennen. In geval van zoodanig optreden door de politie jn aanwezige Nederlandsche militairen ver- ilicht zich terstond te verwijderen. Ingevolge dit voorschrift behoort derhalve de olitie harerzijds in dergelijke omstandigheden 'erzoeken tot hulp aan militairen achterwege te laten, terwijl er ten overvloede op zij gewezen. ,at door het verbod tot verleening van hulp. op lilitairen de desbetreffende artikelen van het fetboek van Strafrecht bij weigering van hulp legen politieke partijen of tegen leden daarvan, luiten toepassing moeten blijven. (A.N.P.) De wnd. Secretaris-Generaal, wnd. Hoofd van het Departement van Financiën, maakt bekend in de Staatscourant, dat de Beursvoorschriften 1940, onder dagteekening van 3 Juli 1940, door hem zijn vastgesteld. Afdrukken dezer voorschriften zijn van 5 Juli 1940 af verkrijgbaar gesteld bij het secretariaat der Vereeniging voor den Effectenhandel, Beursplein 5, te Amsterdam. Voorts maakt de wnd. Secretaris-Generaal, wnd. Hoofd van het Departement van Financiën, be kend, dat de onderpandkoersen en executiekoersen, bedoeld in de artikelen 10 en 11 der Beursvoor schriften 1940, door hem zijn vastgesteld. Afdrukken der prijscourant, waarin deze koer sen zijn opgenomen, zijn van 5 Juli 1940 af ver krijgbaar gesteld bij het secretariaat der Vereeni ging voor den Effectenhandel, Beursplein 5, te Amsterdam. Inzameling van Haarlem's Dagblad voor de nationale hulp aan de getroffen districten. Negentiende verantwoording. L. P. 1.Collecte verjaardag Mevr. S. Kalt ƒ4.Mevr. P. ƒ5.van 25-jarig amlbts- jutoüaeum 25.—; J. O. 2.50; Wied. M. M. L. 1.—; N. N. ƒ2.50; Bridgepot Br.-Bo. ƒ34.81; J. v. Z. ƒ1.50; Chr. P. en H. P.—M. ƒ2.50; H. F. v. B. 7.50; Bridge-drive ten bate van Hulpcomité 1940 132.56. Thans zijn in het geheel bij ons blad binnen gekomen 383 giften tot een bedrag van 4457.67. Giften kunnen worden afgegeven aan onze bu reaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37 of overgeschreven worden op onze postgirorekening No. 38810 onder vermelding .Hulpcomité 1940'' en onder opgave hoe men zijn gift verantwoord wenscht. die thans geldig zijn BROOD. Bons 31 tot en met 40 (broodbonboekje) Geldig tot en met 4 Juli, rechtgevende op totaal 2000 gram brood. Bons 41 tot en met 50 (broodbonboekje) Geldig van 1 Juli tot en met 7 Juli (even tueel tot en met 11 Juli), recht gevende op totaal 2000 gram brood. KOFFIE OF THEE. Bon 69 uit het Algemeen distributieboekje. Geldig: Tot en met 5 Juli. Recht gevend op: 1/2 pond koffie of 1/2 ons thee. SUIKER. Bon 80 uit het Algemeen distribulieboekje. Geldig: Tot en met 25 Juli. Recht gevend op: 1 kg. suiker. BLOEM OF BAKMEEL Bon 75 uit het Algemeen distributieboekje Geldig tot en met 12 Juli. Recht gevend op: 1/2 pond tarwebloem of 1/2 pond zelfrijzend bakmeel. PETROLEUM. (alleen voor hen, die uitsluitend op petro leum kunnen koken). Zegel „Periode 2" Geldig: Tot en met Zondag 14 Juli. Recht gevende op: 2 Liter Vier menschen gedood Vannacht omstreeks 4 uur, heeft een Engelsch vliegtuig bommen laten vallen op Den Helder. Een halve straat ligt in puin. Vier menschen werden gedood, waaronder een vader van een gezin van 10 kinderen en een vader en moeder van een ge zin van 8 kinderen. (A.N.P.) De „Dunkerque" en de „Strassbourg"door Britsche oorlogsschepen beschoten GENèVE, 4 Juli. Het D.N!B. meldt: In Clermont-Ferrand is in den afgeloopen nacht om drie uur het volgende officieele commu niqué uitgegeven: ..In den ochtend van 3 Juli is een belang rijke Engelsche strijdmacht, vooral bestaan de uit drie linieschepen, die van de Noordzee was gekomen, verschenen voor de reede van Mers el Tebir. de vlootbasis van Oran, waar zich een deel van de Fransche vloot n.l. de Dunkerque en de Strassbourg volgens het wa- penstilstandsverdrag voor anker bevond. De Britsche admiraal richtte tot den Fran- schen eskaderadmiraal, vice-admiraal Gen- soul den eisch zich over te geven dan wel zelf zijn schepen tot zinken te brengen. De Britsche admiraal stond een termijn van zes uur toe voor het nemen van een beslis sing. Zonder te wachten op den afloop van dezen termijn sloten watervliegtuigen van de Engel sche marine door middel van magnetische mijnen de reede van Mers el Tebir af. Aangezien de Fransche admiraal weigerde te gehoorzamen, opende de Britsche vloot om 17.40 uur het vuur op de Fransche oorlogs bodems. Met het oog op dezen niet te qualificeeren aanval, aldus gaat ihet communiqué verder, heeft de Fransche regeering aaif de naast de Britsche vloot ter reede van Alexandrië voor anker liggende eenheden het bevel gegeven de ankers te lichten en naar open zee te varen, zoo noodig met geweld. ..Bovendien heeft" „aangezien deze aan val des te afschuwelijker is, daar hij gepleegd werd door onzen bondgenoot van gisteren de Fransche admiraliteit zonder verwijl aan alle oorlogsschepen, die zich in volle zee be vinden, instructie gegeven om de Britsche koopvaardijschepen, welke zij ontmoeten, aan te houden en op iederen nieuwen aanval met vuur te antwoorden". FranschBritsche zeeslag. Ten aanzien van het optreden der Engel- schen bij Oran verneemt het D.NH. nog, dat de Engelsche vlootgroep. die Woensdag voor Oran verscheen, bestond uit drie slagschepen, een vliegtuigmoederschip. 3 kruisers en een lichte flotille. Nadat de Fransche admiraal de Engelsche eischen had afgewezen openden de Engel- schen het vuur. De Fransche vlooteenheden aanvaardden den strijd. Tegen 19 uur ont wikkelde zich een zeeslag tusschen de Fran sche en Britsche zeestrijdkrachten, over het verloop waarvan op het oogenblik nog geen berichten zijn ontvangen. Ook de in Engeland liggende Fransche schepen hebben van hun regeering bevel ge kregen eveneens met geweld zee te kiezen en volgens de wapenstilstandsvoorwaarden Brest aan te doen. Het A. N. P. meldt: Naar wij van bevoegde zijde vernemen, zullen ten aanzien van de demobilisatie, enz. van officieren, onderoffi cieren en manschappen van het korps po litietroepen dezelfde regels gelden, welke voor het beroepspersoneel van de weermacht zijn vastgesteld Een kano omgeslagen te Zandvoort. Een der inzittenden, die niet kon zwemmen, in levensgevaar. Een kano met zeil, die zich vrij ver uit de kust had gewaagd, sloeg door een verkeerde manoeuvre bij het keeren om. Het jongste lid van de beman ning, de tienjarige F. M. die niet kon zwemmen, verkeerde onmiddellijk in levensgevaar. Gelukkig wist zijn oudere broer hem net op tijd te grijpen en boven water te houden. Van de kust had men het ongeluk gezien. Een zeilboot die gewaarschuwd werd snelde onmiddel lijk te hulp en wist de drenkelingen, die zich zwemmende en hangende aan de kano boven water wisten te houden, zonder verdere ongelukken aan boord te nemen. Voor de zooveelste maal is hierbij weer bewezen, dat men eerst behoorlijk moet kunnen zwemmen, voor men zich in een kano op zee kan wagen. Het woord is aan Olto Weiss: Denken is zóó buitengewoon ver moeiend dat velen de voorkeur geven aan oordeelen. Fransche regeering zal nationale vergadering bijeenroepen VICHY, 4 Juli (Reuter) Het agentschap Havas meldt, dat de Fransche regeering het voor nemen heeft het parlement voor ccn nationale ver gadering bijeen te roepen. De regeering wil het parlement de noodige volmachten vragen om Frank rijk een nieuwe constitutie te geven onder het hoogste gezag van maarschalk Pétain. De grond wetsherziening zou geschieden binnen de grenzen van de bestaande republikeinsche beginselen en van de staatswetten. De nieuwe constitutie zal, naar verklaard wordt, door de nationale vergade ring worden geratificeerd of door de vertegenwoor digers van de nationale vergadering. Men voegt hieraan toe, dat voor beroepsorganisaties een groote vertegenwoordiging wordt gereserveerd. Het D.N.B. meldt uit Clermont-Ferrand, dat de aangekondigde hervorming van de staatkundige organisatie die den snellen heropbouw van Frank rijk mogelijk moet maken, door de bladen wordt toegejuicht. Het „Journal' schrijft dat werkelijk niemand ernstig zal willen beweren, dat de instel lingen en het regiem in Frankrijk onveranderd kunnen blijven. De „Petit Parisien" schrijft dat de openbare meening in Frankrijk met vertrouwen en vastbesloten wacht op elk besluit, dat maarschalk Pétaip te Vichy zal nemen. De „Figaro" wijst op de noodzakelijkheid de staatkundige instellingen te reorganiseeren, door ze te vereenvoudigen en aan te passen aan de nieuwe eischen des lands. Een verslagen land heeft voor zyn herstel geen pompeus regeeringsvertoon noodig. RÓME, 4 Juli (Stefani). De Italiaansche och tendbladen schenken veel aandacht aan de con- stitutioneele hervorming welke in Frankrijk is aan gekondigd en welke ten doel zou hebben de fouten weg te nemen van het parlementaire stelsel en van de parasitaire plutocratie. De „Popoio di Roma" wijst er op, dat deze staatsrechtelijke hervorming zou moeten worden goedgekeurd door een nationale vergadering die tot dit doel bijeen geroepen zou dienen te worden en die op doortastende wijze het wetgevende lichaam moet veranderen door in het toekomstige parlement beroepsvertegenwoordiging in te voeren, Hetzelfde blad merkt op, dat volgens een artikel in de „Times" men ook in Engeland „doortastende sociale hervormingen" onder het oog zou zien, in totalitairen en antiplutocratischen zin. De „Popoio di Roma" besluit met te zeggen, dat zich hierin de eerste gevolgen van den oorlog doen voelen. Zuid-Oost-Engeland gebombardeerd. LONDEN, 4 Juli. (Reuter.) Vijandelijke vlieg tuigen hebben Zuid-Oost-Engeland gebombardeerd. Een brandbom kwam neer op een gebouw. Het aan tal dooden is nog niet bekend. De helft van het bloembollenland is thans met verschillende soorten voedingsgewas beplant. Een oppervlakte van niet minder dan 3500 bunder is daarvoor bestemd. De groote boonen staan best Tegenstand zonder hulp was onmogelijk. BOEKAREST, 3 Juli (Reuter). De Roemeen sche minister van Buitenlandsche Zaken, Argetoianu heeft in een rede uiteengezet, waarom Roemenië de Russische eischen heeft ingewilligd. Hij zeide: „Na lange besprekingen is de kroonraad tot de slot som gekomen, dat tegenstand onzer troepen zonder eenige hulp onmogelijk was en dat wij derhalve de Russische eischen niet konden afwijzen". Zeer binnenkort wordt een reorganisatie van het Roemeensche kabinet verwacht. Vooral de houding ten aanzien van Duitschland is hierbij van belang. Het D.N.B. meldt uit Rome: Het opzeggen door de Roemeensche regeering van de Engelsch— Fransche garantie noemt het semi-officieele orgaan Giornale d'Italia den „laatsten slag voor het pres tige van het Britsche wereldrijk en zijn omsinge- lingsspolitiek. Het openlijk afstand doen van de Engelsche garantie is gebeurd door de overtuiging, dat een Britsche interventie, zelfs indien ze moge lijk was, voor de nationale Roemeensche belangen niet allen van geen waarde, doch juist gevaarlijk zou zijn. Roemenië kan niet hei tragische lot van al die landen veronachtzamen, die zich vol vertrouwen op de Engelsche hulp hebben verlaten. In Boekarest heeft men duidelijk ingezien, dat de Britsche hulp aan Roemenië nog grootere verliezen zou hebben gekost, dan de thans vrijwillig geleden verliezen. \Vat de mogelijkneïd van een Britsche hulp betreft, zoo zijn thans alle strijdkrachten van Engeland in het Oostelijk deel van de Middellandsche Zee door de Italiaansche gewapende macht geblokkeerd. Na bet afzien van Roemenië, waarbij thans ook de afwijzing van de Iersche regeering komt, die eveneens geen Engelsche garantie wenscht. staat Engeland in Europa meer dan ooit geïsoleerd. HEDEN: 8 PAGINA'S. R. P.: De examentijd. pag. 1 Q Langs de Straat: Het katje. pag. 3 j Flitsen: Nieuw speelgoed. pag. 3 jj -Voorheen en thans. pag. 3 M Vnicnwfwi -

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1