Tien millioen uit het Herstelfonds 1940 komt ten goede aan oorlogsslachtoffers Een reeks van sociale voorzieningen FLITSEN Menschen in Amsterdam DINSDAG 6 AUGUSTUS 1940 HAARLEM'S DAGBC'AD 3 's GRAVENHAGE, 5 Augustus. Gelijk men uit vroegere mededeelingen kan weten, heeft onlangs de rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden bepaald, dat van de inkomsten van het fonds voor den wederopbouw „herstelfonds 1940", Een bedrag van f 10.000.000 in het bijzonder naar jociale gezichtspunten zou worden besteed en dat lie bestemming van dien post dan ook door het departement van sociale zaken zou worden be paald. Ter uitvoering daarvan is aanstonds nagegaan, welke bestemming het best aan een dergelijken post kon worden gegeven. In overeenstemming met het wnd. hoofd van het Departement van Financiën, onder wiens zorg overigens het beheer van het herstelfonds valt en met goedvinden van de Duit- sche autoriteiten, is zoo deelt in een circulaire de secretaris-géneraal, wnd. hoofd van het Dep. van Sociale Zaken aan de gemeentebesturen mede besloten, den post op de volgende wijze te bestem men le. Bijdrage ten behoeve van voorloopige inrichting van een nieuwe woning voor per sonen, die door oorlogsgeweld daartoe zelf niet in staal zün f 6.000.000; 2. Bijdrage, om kleine zelfstandigen, die door oorlogsgeweld zijn getroffen en hun zaak heb ben heropend, of hun bedrijf hebben hervat, zoo noodi.g gedurende korten tijd in de kosten van levensonderhoud tegemoet te komen f 500.000: 3. Bijdrage, in daarvoor in aanmerking komen 3. Bijdrage, in daarvoor in aanmerking komende gevallen, aan de organen, die belast zijn met steun en andere hulp voor door oor logsgeweld getroffenen f 1.500.000; 4. Uitgaven, ter voorkoming dat het oor- I logsgeweld lichamelijke of geestelijke gevolgen j zal hebben voor de getroffenen: a. subsidie en andere steun in het belang van personen, die door oorlogsgeweld invalide dreigen te worden of zijn geworden f 1.500.000; b. Subsidie en andere steun in het belang van personen, die door tijdelijke maatregelen over de gevolgen van oorlogsgeweld kunnen worden hcengeholpen f 500.000. Tezamen f 10.000.000. Tot de noodige uitvoeringsmaatregelen zal on verwijld worden overgegaan. Dan zal ook kunnen worden bepaald, welke gemeenten uit dezen post behooren te worden geholpen. In het algemeen zullen het de zoodanige zijn, die in belangrijke mate door het oorlogsgeweld zijn getroffen. Het geld zal echter daar worden beschikbaar ge steld, waar het voor de aangegeven doeleinden het meest noodig blijkt. Ter 'toelichting van de verschillende posten moge overigens het volgende dienen. SPECIAAL SOCIALE STREKKING. Voorop staat, dat het herstelfonds dient te voor dien in schade aan door oorlogsgeweld getrof fenen. De thans bedoelde post van 10 millioen vormt daarvan een onderdeel, met een speciaal sociale strekking. Dit laatste komt het best tot zijn reoht, wanneer aan dit geld een bestemming wordt gegeven die getroffenen lichamelijk of geestelijk zoowel als financieel getroffenen in bepaalde ge vallen over de moeilijkheden van het oogenblik heenhelpt en ze mede daardoor voor blijvend ver val behoedt. Daarbuiten staat in het algemeen tweeërlei: zoowel een definitieve regeling van de tegemoetkoming in de geleden materieele schade, die van grooten omvang kan zijn (dit probleem wordt onder oogen gezien door de commissie-Van Leeuwen) als de normale ondersteuning, welke de getroffenen voor hun levensonderhoud noodig hebben en waarvoor van den aanvang af door de betrokken gemeenten en voorts door het regeerings- commissariaat van mr. J. A. de Wilde wordt ge zorgd. Toch is voor dit laatste doel een post van f 1.500.000 uitgetrokken (onder 3). Die post welke in het algemeen zal zijn bestemd voor gemeenten, waar de ramp een minder massaal karakter draagt dan in Rotterdam kan dienen, zoowel om tege moet te komen in de normale gemeentelijke kosten, welke te zwaar zouden drukken, als om de moge lijkheid te openen, in bijzondere behoeften ,bijv. kleeding) iets ruimer te voorzien dan door de plaatselijke hulpbronnen mogelijk zou zijn. De omschrijving van dezen post is zeer ruim. Eerst de practijk kan toonen, wat hier het meest noodig is. Hoe de aanvragen van de gemeenten zullen moeten inkomen en naar welke algemeene regelen de beschikking zal volgen, zal nader moe ten worden bepaald. Wat de overige posten betreft, staat geldelijk die onder 1 genoemd, op den voorgrond. Meer en meer blijkt, dat de bewoners van verwoeste perceelen er dikwijls wel in slagen een nieuwe woning te vinden, al of niet in de eigen gemeente en al of niet een woning van permanent karakter, maar dat zij dan onmiddellijk komen te staan voor de vraag, hoe de stoffeering en de meest noodzakelijke ineubileering te vinden. Het ligt voor de hand, dat het grootste deel van dezen post ten behoeve van Rotterdammers zal moeten worden besteed, omdat de behoefte hier verreweg het meest massaal zal zijn. Maar ook de andere in aanmerking komende gemeenten zullen op gelijken voet worden behan deld. Eindelijk de uitgaaf, onder 4, bedoeld. Zooals de omschrijving van dien post aangeeft, wil hij voor komen, dat blijvend letsel of blijvend maatschap pelijke ongeschiktheid ontstaat van personen, die onder het oorlogsgeweld hebben te lijden gehad. Gedacht wordt met name aan twee groepen van gevallen. Wat die sub b. aangaat, deze omvat bijv. kinderen, die door de ramp in de verdrukking zijn geraakt of dreigen te komen en waarvoor een tijdelijk verblijf, met goede verzorging, elders aan gewezen is; vrouwen, die door den schok bijzonder zijn getroffen, eenigen tijd in een andere omgeving zouden moeten verkeeren en daartoe in haar huis houding door betaalde hulp moeten worden bijge staan, e.d. De hier te verleenen hulp zal het best geschieden door aan de gewone organen voor der gelijk maatschappelijk werk extra-middelen ter beschikking te stellen, volgens nader te bepalen regelen te besteden. HET PROBLEEM DER OORLOGSINVALIDEN. De post onder a. bedoelt mede te werken aan een zoo goed mogelijke regeling van het probleem der oorlogsinvaliden, dat terecht reeds de aandacht van de openbare meening heeft gelrokken en zoowel de militairen als burgerlijke bevolking omvat. Thans is reeds te overzien, over hoeveel personen het bij dc militairen zal kunnen gaan. Dat aantal van hen dus, die door oorlogsgeweld blijvend in. valide zijn geworden of dreigen te worden Is gelukkig boven verwachting klein. In welke mate dit getal vermeerderd zal worden met in validen. door oorlogsgeweld, uit de burgerlijke bevolking, is uiteraard eerst na het eind van den oorlog te zeggen. Aangenomen mag worden, dat het totaal niet zoo groot zal zijn, dat niet door een individueele behandeling er naar zou kunnen worden gestreefd, zooveel mogelijk ge troffenen voor invaliditeit tc bewaren en voor de toch blijvend invalide gewordenen een plaats, cn arbeid, in de maatschappij tc ver zekeren. Dat zal naast veel persoonlijke zorg. waartoe de betrokken maatschappelijke organen zich reeds be reid hebben verklaard, echter geld kosten cn wel in tweeërlei opzicht. In de' eerste plaats moeten zij, diij invalide dreigen te worden, zoo spoedig moge lijk de gelegenheid vinden voor zoodanige specia listische gehandeling, dat zij hun functioneele ge- schikheid zoo volledig mogelijk terug krijgen. Daarvoor bestaan hier te lande uitnemende in richtingen, die vermoedelijk voldoende in de be hoefte kunnen voorzien, maar uiteraard kosten moeten berekenen en voorts zullen sommige per sonen, die zoodanig blijken getroffen, dat zij uit eigen kracht niet meer in hun levensonderhoud kunnen voorzien, min of meer blijvend moeten wor den geholpen. Hiertoe is een post van f 1.500.000 uitgetrokken, die, over eenige jaren verdeeld, ongetwijfeld in de hier bestaande nooden zal kunnen voorzien. De Filmkamer stelt eischen aan tien Bioscoopbond. Adriaan van Hees bespreekt toestand in het bioscoopbedrijf. In het Cornelis Broerehuis te Amsterdam heeft in den afgeloopen nacht de filmkamer van het Nederlandsch arbeidsfront een openbare vergade ring gehouden, toegankelijk voor tewerkgestelden in het film- en bioscoopbedrijf. Na een inleidend woord van den heer J. Gouver neur heeft vóór de pauze de heer F. Rosenau, oud voorzitter van de werkers in het amusementsbe drijf in Amsterdam een beschouwing gegeven over het verleden en de toekomst in het amusements bedrijf waarbij hij het streven naar voren bracht om betere sociale voorwaarden voor den werk nemer, zoowel ten aanzien van den werktoestand als van de scholing. Vervolgens was het woord aan den heer Adriaan van Hees, leider van de filmkamer, die na een korte uiteenzetting van de toestanden in het bedrijf mede- deeling deed van een schrijven van de filmkamer aan den bioscoopbond, waarin dezen bond een laatste gelegenheid geboden wordt door inwilliging van een aantal wenschen mede te werken aan de nieuwe ordening van het film- en bioscoopbedrijf. Geëischt wordt o.m. een 48-urige werkweek met regeling van vrijen dag en avond; het voorloopig stopzetten van het uitreiken van operateur-diplo ma's, welke aan personen uitgereikt zijn, die geen beroeps operateur zijn. een vacantie-loonregeling voor het geheele bioscop-personeel, uitsluitend door bemiddeling van het Nederlandsche arbeids front. De heer van Hees zeide hierop vóór 15 Augustus een definitief antwoord te verwachten. In de pauze was gelegenheid tot het stellen van vragen. Nadat deze beantwoord waren, heeft het gemeenteraadslid, de heer W. Thomass, leider van de afdeeling Amsterdam van het Arbeidsfront een opwekkend woord tot de aanwezigen gericht. (A.N.P.) Graanzolder te SI eeuw ijk ingestort. Twee personen door het neerstortend graan gedood. Maandag is de zolder van een graanpakhuis van den heer Sigmond te Sleeuwijk ingestort. In het pakhuis bevonden zich vier personen, die allen onder het graan bedolven werden. Onmiddellijk werd een aanvang gemaakt met de opruimings werkzaamheden. De 60-jarige eigenaar, de heer Sigmond en de 47-jarige heer Visser werden bei den levenloos uit het graan gehaald. De zoon van den heer Visser was bewusteloos, doch kwam later weer bij kennis, terwijl het vierde slachtoffer slechts een beenbreuk opliep. De beide gedoode slachtoffers waren gehuwd. De heer Visser laat een groot gezin achter. Niel meer dan lien korenmijten bij elkaar plaatsen. Wegens het gevaar van luchtaanvallen. De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van Binnenlandsche Zaken, heeft aan de burgemeesters het volgende schrij ven gericht: Gelijk tot dusver te doen gebruikelijk is. worden de korenmijten veelal zeer dicht bij elkander ge plaatst, omdat zulks voordeel oplevert bij het dorschen. Door de kans op luchtaanvallen met alle ge volgen van dien, is het thans echter niet zonder gevaar al te veel mijten op één zetplaats bijeen te brengen. Naar de praktijk reeds heeft uitge wezen. kunnen, bij gebreke van genoegzaam brandbluschmateriaal te velde, door één brand bom groote hoeveelheden graan verloren gaan. Daarom is het wenschelijk dit jaar niet meer dan hoogstens 10 mijten op één plaats bij elkaar te zetten. Om het overslaan van een eventueelen brand te voorkomen, verdient het bovendien aanbeveling de zetplaatsen op een afstand van tenminste 200 meter van elkaar te bepalen. De K. L. M. helpt haar personeel. Cursus voor navigator geopend. Naar aanleiding van de opening van de K. L. M.- opleidingsschool te Amsterdam, heeft het A. N. P. een onderhoud gehad met den directeur der K. L. M., den heer Plesman. De vliegtuigbestuurders hebben door hun vele vluchten door het vrije luchtruim zoo zoetjesaan de mentaliteit verworven van den vrijen vogel in de lucht, aldus de heer Plesman. Natuurlijk zijn deze menschen dan ook bij het stilleggen van het werk ernstiger getroffen dan diegenen, die normaal nun werkzaamheden in kantoren of werkplaatsen uit voeren. Daarom heeft de directie van de K. L. M. besloten den gedwongen tijd van stilliggen zoo nuttig moge lijk te gebruiken en voor de jongere en oudere vlieg tuigbestuurders een hun passenden cursus in te richten, Met het oog op deze omstandigheden is, zooals te begrijpen valt, de uiterste zuinigheid nood zakelijk. Niettemin is men er in geslaagd om in de Vondelstraat 34 te Amsterdam in een normaal hee renhuis een school te vestigen. Aan vijf verschillende groepen wordt hier les gegeven, aldus vervolgde de heer Plesman en hier voor moesten de leeraren bijeen worden gebracht en de lokaliteiten worden ingericht. Zelfs is er gele genheid voor een klein gedeelte om intern te ver blijven- daar ook de omstandigheden het voor som migen onmogelijk maken uit maatschappelijk oog punt aan den cursus deel te nemen. Beneden in het sousterrain is bij de centrale verwarming een kleine werkplaats ingericht om practisch werk te ver richten. De K. L. M.-directeur deelde voorts nog de vol gende bijzonderheden mede. De kern van den cursus bestaat in een opleiding tot navigator 1ste klasse, waaraan ruim 30 personen deelnemen. Verder is voor 15 oudere vliegtuigbe stuurders een speciale cursus ingericht betreffende nieuwe luchtvaartmaterieel en al die vraagstukken, welke den ouderen vliegtuigbestuurder interessee ren, evenals de practische zijde van het navigatie- diploma 1ste klasse. De chef van den vliegdienst, de heer Fuchs, is belast met de leiding van den cursus, terwijl een aantal bekwame leeraren daaraan is toegevoegd. Honden- en kattenbrood op bon No. "1. Het rijksbureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd deelt mede, dat van 1 Augustus t/m 31 Augustus 1940 op bon no. 1 van de voederkaart voor honden beschikbaar wordt gesteld voor: Groep 1: 12 kg hondenbrood. Groep 2: 12 kg hondenbrood. Groep 3: 10 kg hondenbrood. Groep 4: 6 kg hondenbrood. Groep 5: 5 kg hondenbrood. Groep 6: 3 kg hondenbrood. Op bon no. 1 van de voederkaart voor katten wordt over dezelfde periode 11/2 kg. kattenbrood beschikbaar gesteld. Na 31 Augustus 1940 is bon no. 1 van bedoelde kaarten ongeldig en mag na dien datum niet meer worden ingenomen. Winkeliers en handelaren in honden- en katten brood kunnen de door hen voor opzending der bonnen noodige opplakvellen bij den fabrikant leverancier aanvragen. Afgifte van honden- of kattenbrood zonder dat de betreffende bon wordt ingeleverd is van heden af verboden. Houders van meer dan een kat voor bedrijven, pakhuizen, fabrieken e.a., welke dus niet zijn opgegeven onder de rubriek raskatten, kunnen zich thans eveneens wenden tot de sectie bijzon dere diergroepen te Beekbergen voor het bekomen van voederkaarten. Een Engelsch vliegtuig heeft bommen laten vallen op twee woonwijken te 's-Gravenhage, waardoor twee personen werden gedood. Bovendien werd ernstige materieele schade aangericht. NIEUWE SERIE No. 67 Instoppen 1. Stopt Junior in voor den nacht, zich afvragende waarom het altijd zoo lang moet duren. als moeder het doet. 2. Loopt net weg als Junior roept, dat hij het raam niet zoo ver heeft open gezet als moeder al tijd doet. 3. Zet het verder open en sluit de deur juist als Junior roept dat hij wat wil drinken. 4. Voldoet aan zijn wensch en loopt weer weg als Junior aankondigt dat er een vogel door dc kamer vliegt. 5. Legt uit dat het 6. Voldoet ook aan alleen maar een dit verzoek en sluit schaduw is. waarop de deur als Junior Junior vraagt of hij vraagt of hij zijn een deken minder beer bij zich mag mag. hebben. 7. Levert den beer 8. Gaat naar bene- af cn keert weer den, terwijl Junior terug omdat Junior roept dat zijn dek zich verbeeldt dat los is gegaan en hem een speld of vraagt moeder om zooicts steekt. de zaak verder te regelen. Hij is een Amsterdamsch kruideniertje, zoo één uit de velen, met 'n kleinen winkel, waar je zuur tjes toe krijgt op een pond van dit of van dat. Op 12 October - dat is al een heele poos geleden, maar u zult straks wel hooren waarom 'k er nou pas over kan vertellen had hij een zieke tante en een gezonden neef. En die neef deed hem de das om, want die reed op dien 12den October aan den linker kant van den weg. Agenten zijn er om zooiels te voorkomen, en ook hier was er een agent, die een eind maakte aan dat verkeerde rijden, en daarmee een begin aan de misère van het kruideniertje. Want de neef had een pond suiker in zijn hand, voor de zieke tante van het kruideniertje. De agent zei „Wat moet dat met die suiker?" en toen begon neeflief te liegen, zoo erg te liegen dat er geen touw meer aan vast was te knoopen. Daarom werd de agent boos en er moet heel wat gebeuren voordat zoo'n Am- sterdamsche agent boos wordt hij was eerst van plan er geen werk van te maken, van die suiker, maar toen die jongen zoo stond te draaien schreef hij een proces-verbaal. Met het gevolg dat het kruideniertje gisteren in het verdachten bankje van den Amsterdamschen politierechter z-at te bibberen, en een beetje te tranen achter zijn brilletje, want hij had zooiets nooit bij de hand gehad, wist van die weegschaal van Vrouwe Justitia niets af, alleen maar van zijn eigen weegschaal met krenten en rozijnen. De politierechter was echt nijdig op het neefje, veel nijdiger dan op het kruideniertje. De agent zei dat hij het een zielig geval vond, want het kruideniertje had werkelijk een zieke tante en hij had er beslist geen bon voor gegeven wanneer die arommelsche kwajongen niet zoo had staan draaien. „Ik wou dat ik jou hier vervolgen kon" zei de rechter. Waarop de jongen een traan in het oog sprong. Ze waren allemaal vol van zorgen dezen middag in het kleine zaaltje van Vrouwe Justitia, waar men den Amsterdamschen harteklop kan voelen. Het kruideniertje was benauwd voor de boete vanwege zijn winkellade, de neef onder den indruk van het standje, ende rechter vol zwaar gepeins, omdat hij uit zijn hoofd niet wist waarom of deze tragedie rondom een pond suiker, waarvan de proloog op 12 October was. op 5 Augustus voor zijn oogen werd opgevoerd. Tja, het kwam door de distri- butiewet. Maar hoe zag die er op 12 October toch ook weer uit? Wij leven snel tegenwoordig, de dingen veranderen steeds! „Deurwaarder" sprak de rechter, „gaat u eens even bij de archivaresse kijken of zij die map over de distributiewet heeft." En de deurwaarder ging en keerde weer met leege handen. ,.Er is geen map" antwoordde hij, en de jobs tijding had een verbijsterende uitwerking. De verdachte wachtte, de getuige wachtte, de rech ter woelde door zijn haren, de officier kuchte. Het gerecht moest toch voortgang vinden. „Deurwaarder" sprak toen de officier op zijn beurt, „weet u waar mijn kamer is. Ja. nou. daar zit ik voor het raam. Daar ligt een boek op tafel. Wanneer u dat even wilt halen?" Ten tweede male toog de deurwaarder erop uit. Spanning in de zaal. Dit keer kwam hij met volle handen terug! Een zucht van verlichting. De officier dook schielijk weg in de bladeren. De verdachte keek stil door zijn brilleglazen. de getuige staarde naar zijn schoenen, de deurwaar der telde zijn knoopen. „Ik heb al iets van suiker" riep de officier. Het verlossende woord was gesproken. „Ah!" uitte de rechter en wipte wat naar voren in zijn stoel. Er kwam weer geluid en beweging in de zaal. Het zat zoo met die suiker. Op 11 October werd het verboden suiker af te leveren, daarop trad een spertijd in, gedurende welke geen suiker ver kocht mocht worden in afwachting van de distri butieregeling. De officier wou een rijksdaalder boete van het kruideniertje, en de rechter deed er nog twee kwartjes af. Dat viel het kruideniertje mee, misschien had ie wel al die maanden voor de securiteit veel meer opgespaard voor zijn boete. „Dag meneer" zei hij tot den rechter. En de rechter zei vriendelijk „Dag meneer". Het was of ze beiden opgelucht waren. De menschen in Amsterdam hebben het soms moeilijkZoo'n groote stad is vol van zorgen. v. H. Rijwielen huren aan de stations. Dc A. N. W. B. ontwierp een regeling. Daar het vervoer van rijwielen in de tegenwoor dige omstandigheden voor de Nederlandsche Spoor wegen groote moeilijkheden oplevert en als gevolg van de benzineschaarschte het aanbod van te ver voeren rijwielen steeds grooter wordt heelt de A. N.W.B. een regeling ontworpen waardoor aan de spoorwegen tegemoet wordt gekomen. De Bond heeft daarbij de medewerking ondervonden van de N.V. Alg. Reclame en Bewaarplaatsen Mij. In gemeenschappelijk overleg is een organisatie tot stand gekomen waardoor het mogelijk wordt aan de stations rijwielen te huren. Er bevinden zich aan 63 stations in de rijwielbewaarplaatsen huurfietsen* welke tegen billijken prijs ter beschikking worden gesteld. Plet bleef echter een moeilijkheid, dat voor een huurfiets een borgstelling wordt vereischt overeen komstig de waarde van het rijwiel. Deze moeilijk heid is door den A.N.W.B. opgelost door de garan tie voor zijn leden over te nemen. Zij, die van deze regeling gebruik willen maken kunnen aan de A.N. VV.B.-kantoren een rijwiel-huurbewijs aanvragen te gen den prijs van f 0.50 en geldig tot het einde van 1940. Op vertoon van dit bewijs wordt den leden aan de rijwielbewaarplaatsen zonder borgstelling een fiets in huur gegeven tegen het normale tarief. Het is ook mogelijk aan een bepaald station tevoren een fiets te reserveeren, zoodat men zeker is bij aan komst een fiets beschikbaar te vinden. Deze regeling zal zno spoedig mogelijk ingaan, aanvragen tot het verkrijgen van een rijwiel-huur bewijs kunnen thans reeds aan de kantoren van den A.N.W.B. worden ingegdiend. Twee meisjes uit opvoedingsgesticht te Zeist ontsnapt. Tijdens een wandeling zijn twee meisjes van het rijksopvoedingsgesticht te Zeist in een onbewaakt oogenblik ontvlucht. De meisjes J. S. en E. B. zijn tot nu toe niet teruggekeerd. Het signalement is aan de politie op gegeven. Nederland rijdt fiets. Nu de benzine-verordening het autoverkeer beperkt heeft is het rijwiel meer dan ooit het echt Hol- landsche vervoermiddel geworden. Hoe druk het op de stations is, waar de vacantiegangers hun kar retje per trein meenemen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 5