Haarlems Dagblad krant, Radio of Film? Vijftien Britsche schepen tot zinken gebracht. Bon no. 1 (dubbel) Uitbreiding avonddienst Rijwielplaatje. Artikelen^ 58e JAARGANG No. 17528 Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux: Groote Houtstraat 93. bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij Zuider Bulten Spaarne 12. Telefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie 10600 Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825 Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Vrijdag 9 Augustus 1910 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer 0.15. Groentjes zie rubriek. De vraag wie het in de toekomst op het gebied der publiciteit zal winnen de krant, de radio of de fiim is al meermalen naar voren gebracht. In den eersten tijd van den nieuwen veroveringstocht van radio en film, vooral ten aanzien van de radio, waren de profeten, die onheil voor de krant voorspel den, talrijk. Dat was begrijpelijk, want er ligt een eeuw van vervaarlijke technische ontwikkeling ach ter ons waarin op zoo velerlei gebied het oude door het nieuwe verdrongen werd. Men behoefde dus maar een paar eenvoudige voorbeelden te noemen om zijn stelling te bewijzen. Ze lagen voor het grij pen en het makkelijkst wel bij de stoommachine, die in haar opkomst zooveel wegvaagde: het zeil schip, de diligence, de trekschuit, een geweldig deel van den handenarbeid in fabriekenMaar wie wat verder nadacht over de technische ontwikkelinj in haar latere stadia moest toch tot een andere ont dekking komen ook. Zoo eenvoudig als zij leek was de zaak niet. Nieuwe vindingen verdrongen het oude alleen als zij de uitkomsten daarvan verbeter den en bovendien goedkooper werkten. Voldeed het nieuwe maar gedeeltelijk aan deze eischen, dan ble ven oud en nieuw naast elkaar voortbestaan. En de onheilsprofeten ten aanzien van krant en tijdschrift werden minder talrijk en minder luid niet alleen op deze gronden maar ook omdat zij in de practijk za gen dat radio en film de krant niet verdrongen maar zich naast haar ontwikkelden. Waarbij de krant zelf, die eigenlijk pas sinds 1870 haar groote succes ging behalen en pas in de twintigste eeuw het tot de positie van „algemeene levensbehoefte' had gebracht, haar eigen technische ontwikkeling met groote schreden bleef voortzetten. Groote ver beteringen in de grondstoffen, den opmaak, de illustratie, de snelheid van productie, de snelheid van berichtgeving, de veelzijdigheid en deskundig heid van voorlichting en commentaar voltrokken zich. Intusschen zette de technische groei van radio en film zich eveneens voort. Televisie is pas in haar eerste stadium en belooft nog heel wat. Zoo komt het dat de oude vraag omtrent de toekomst nog geenszins van de baan is. A. Spoorenberg wijdt er een artikel aan in het Haagsch Maandblad waarin deze schrijver de bekende reeds genoemde argumen ten omtrent het nieuwe dat beter en goedkooper dan het oude moet zijn te berde brengt en in menig op zicht verder op de zaak ingaat. Hij herinnert er aan dat de automobiel volstrekt niet den ondergang van de spoorwegen en het vliegtuig evenmin dien van de automobiel behoefde te beteekenen. Veeleer zien wij in de practijk dat deze drie vervoermiddelen elkaar vandaag nog aanvullen. En in de volgende tientallen jaren zullen zich daarin zijns inziens wel niet veel wijzigingen voltrekken. Ten opzichte van krant, radio en film moet hij onvermijdelijk komen tot de vergelijking van het geschreven met het gesproken woord. En die drukt hij kortweg aldus uit: het geschreven woord blijft, het gesprokene sterft nog vóór het goed en wel ver klonken is. In zijn algemeenheid lijkt dat wat te kras gezegd, want er zijn gesproken woorden die den hoorder altijd bijblijven. Maar zij vormen een kleine minderheid bij de groote massa die inderdaad „ver klinkt" en als het nieuwsberichten geldt kan men daar een eenvoudige proef op nemen door zelf eens, na naar een radio-uitzending ongestoord geluisterd te hebben, te beproeven wat men daar vijf minuten later nog precies van weet en herhalen kan. Zijn er onder de b.v. tien berichten twee geweest die bij zonder schokkend waren dan heeft men kans dat men alle overige alweer kwijt is. En als de uitzen ding mededeelingen bevatte waarbij cijfers gegeven werden of waarbij het op den nauwkeurigen tekst aankwam zooals bijv. bij voorschriften en veror deningen nu, beproef ze dan maar eens precies weer te geven! Het is een onderwerp voor een gezel schap-spel. Schrijf de uitkomsten op en ken later den eersten prijs toe na controle inde krant. De schrijver in het Haagsch Maandblad merkt op dat men zoowel bij radio als bij film aan bepaal de tijden gebonden is waarin men zich moet schik ken, dat daar niet altijd de gelegenheid toe bestaat en dat men tijdens een uitzending of voorstelling vaak gestoord wordt waardoor men een deel soms het voornaamste mist. Hij stelt voor, het aantal woorden in de kolommen van een dagblad eens te tellen en zich dan af te vragen hoeveel tijd een omroeper zou noodig hebben om de helft of maar een kwart van al dat nieuws voor te lezen. Voor de film is de taak nog zwaarder omdat haar berichtgeving die van de kranten niet kan evenaren. En dan komt hij via de splitsing van de kranten- taak in inlichting en voorlichting op de filmreclame. Die vergelijkend met de door het publiek zooveel meer gewaardeerde reclame in dagblad en tijd schrift maakt hij onderscheid tusschen de gedwon gen en de facultatieve vormen. Dat wil zeggen: bij de film moet men op een bepaald oogenblik de re clames lezen en bestaat er geen keus. In de krant leest men ze als men dat zelf wil. „Iemand die een advertentie uit vrijen wil leest, omdat ze hem be valt, zal veel eerder tot koopen geanimeerd worden dan iemand die op opdringerige wijze „gepaaid" wordt, terwijl hij vol ongeduld zit te wachten opi Greta Garbo, Clark Gable of Mariene Dietrich". De schrijver erkent dat de radio-propaganda van ontzaglijk voordeel kan zijn voor leidende publieke personen. Zijn beschouwingen daaromtrent, die ik hier verder terzijde laat, leiden overigens niet tot de slotsom dat in het algemeen op publiciteits-ter- rein de krant het op den duur tegen radio of film zou moeten afleggen. De strekking van zijn betoog is in het algemeen, dat alle drie naast elkaar zullen blijven bestaan. Ziet hij het juist? Wij kunnen niet in een toekomst blikken, die op eenigen afstand zoo wel in technisch opzicht als in de komende ontwik keling der menschelijke verhoudingen vol geheime nissen blijft. Maar het is zeker dat de veroverings tocht van radio en film tol dusver het feit heeft be waarheid: alle drie handhaven zich en alle drie groeien zelfs nog steeds. Zeven andere vaartuigen beschadigd, tankschip in brand geschoten. Duitsche motortorpedobooten en vliegtuigen in actie. Het D. N. B. deelt mede: Duitsche motortor pedobooten hebben in den nacht van 7 op 8 Augustus een sterk beveiligd vijandelijk convooi aangevallen. In weerwil van het hevige afweervuur van de begeleidende vijandelijke torpedojagers, van andere bewakingsvaartui gen en van de zwaargewapende stoomschepen zelf, werden een tankschip van 8000 ton, een stoomschip van 5000 ton en een van 4000 ton tot zinken gebracht. Een kleinere tankboot werd in brand geschoten. De Duitsche motortorpedo booten keerden onbeschadigd terug. De luchtmacht heeft Donderdag in het Kanaal een Britsch convooi aangevallen. Daarbij zijn 12 schepen met een gezamenlijken inhoud van 55.000 ton tot zinken gebracht en 7 schepen beschadigd. Tijdens de luchtgevechten, die zich hierbij ontwikkelden, werden vijf Britsche jagers neergeschoten. Een eigen vliegtuig wordt vermist. Bij andere luchtgevechten zijn vanochtend nog 29 vijandelijke jagers neergeschoten. Twee eigen vliegtuigen gingen hierbij verloren." Duitsche bladen over de successen der „Sclinellbooten" en vliegtuigen. BERLIJN 9 Augustus (D. N. B.) Vijftien schepen met 72.000 bruto registerton tot zinken ge bracht, 34 Engelsche jachtvliegtuigen in luchtge vechten neergeschoten. Onder deze opschriften brengt de Duitsche pers in grooten opmaak het gisteren in het legerbericht gemelde groote succes van de Duitsche snelle motorbooten en de Duitsche vlietguigen. De 8e Augustus 1940 zal als een trot- sche dag te boek staan in de geschiedenis van den oorlog tegen Engeland, schrijft de „Berliner Börsen Zeitung". Zijn lauwerkrans behoort aan de snelle motor booten en de vliegers, aan de stuka's van de zee en de lucht. In 'n waarlijk vernietigenden slag hebben beide wapens in hun element aangevallen en den Britten een bittere voorsmaak van de komende din gen onthuld. Hetgeen de Engelschen als beste bescherming tegen Duitsche duikbooten uit den wereldoorlog hebben overgenomen, de samenstelling van con- vooien onder sterke dekking van oorlogsschepen, blijkt steeds meer een zwakte te zijn. Engeland kan dezen 8sten Augustus als een der vele zwarte dagen op den kalender aanteekenen. Wij nemen dien dag als uitgangspunt voor andere dagen, welke het aanmatigende bewind van pluto craten zullen toonen wat het zeggen wil met Duilschland oorlog te willen voeren. De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft, dat het extrabericht van het opperbevel van de weermacht van gisteren duidelijk de opvallende samenwerking aantoont tusschen oorlogsmarine en luchtwapen. Ontploffing in munitiefabriek in Italië. 39 dooden, verscheidene honderden gewonden. Het D.N.B. verneemt uit Rome: Volgens Stefani heeft zich Donderdag in het la boratorium van een munitiefabriek bij Piacenza een zware ontploffing voorgedaan. Hierbij zijn 39 arbeiders om het leven gekomen en verscheidene honderden gewond. De vertrekken van het labora torium zijn bijna geheel vernield. Door den lucht druk zijn van de omliggende huizen talrijke ruiten gesprongen. De onderstaatssecretaris in het ministerie van Oorlog is naar de plaats van de ramp vertrokken, teneinde een onderzoek naar de oorzaak der ont ploffing in te stellen. van het nieuwe broodboekje aan de beurt. Gedurende het tijdvak van 12 Augustus tot en met 18 Augustus a.s. geven de met ..1" genummerde dubbele bonnen van het nieuwe broodbonboekje tezamen recht op het koopen van 2500 gram roggebrood of 2000 gram ander brood. Elk der en kek bonnen geeft derhalve recht op het koopen a an 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood. De bonnen, welke 18 Augustus nog niet gebruikt zijn, blijven voorts nog tot en met 22 Augustus a.s. geldig. Met nadruk wordt er op gewezen, dat thans het nieuw uitgereikte broodbonboekje in ge bruik wordt genomen. Zooals reeds eerder bekend werd gemaakt konden de met „1" tot en met „20" genummerde bonnen van het eerste broodbonboekje vernietigd worden, aangezien deze niet meer ter verkrijging van brood zullen worden aangewezen. Bon „40" voor bloem en meel. Gedurende het tijdvak van 10 Augustus tot en met 6 September a.s. geeft de met „40" ge nummerde bon van het algemeen distributiebon boekje recht op het koopen van 2 1/2 ons tarwe bloem óf tarwemeel óf roggebloem óf roggemeel óf zelfrijzend bakmeel óf boekweitmeel. De rij der bekeuringen met 70 vermeerderd. In Haarlem zijn gisteren 28 wielrijders bekeurd wegens het verzuim om een teeken te geven bij verandering van richting, 15 wegens niet voldoende rechtshouden, 13 omdat zij zonder licht of zonder een goede afscherming reden, en 14 personen om dat licht uit hun huizen straalde. Weer een minderjarige Amster dammer vermist. De fungeerend chef van het bureau kinder politie te Amsterdam, verzoek opsporing van Hen drik Broeren, geboren te Amsterdam, 7 Juni 1921, die sedert 23 Mei 1940 wordt vermist. Signalement: lang pl.m. 1.75 M., gewoon postuur, donker blond haar, gezonde kleur, blauw-grijze oogen. Amerikaansche inkomens. Het D.N.B. meldt uit New-York: Volgens het jaarlijksch rapport van het ministerie van finan ciën hebben in het belastingjaar 1938 50 Ameri kanen ruim een milïioen dollar verdiend. Drie Amerikanen verdienden ruim 5 millioen dollar. De geheele opbrengst der belastingen daalde tegenover 1937 met 2yz milliard dollar. der Spoorwegen niet mogelijk. Bij toenemende verduistering echter ook geen inkrimping. Aan de „Deutsche Zeitung in den Niederlan- den" ontleenen wij, dat onder de huidige om standigheden uitbreiding van de dienstregeling der spoorwegen niet mogelijk is. Daartoe zijn de verduisteringsinstallaties van de spoorwegen niet voldoende. Bij een vroeger invallen van de duis ternis zal echter niet van de huidige regeling worden afgeweken, zoodat men niet hoeft te vreezen, dat in het najaar en van den winter de laatste treinen nog vroeger vertrekken. Reeds zijn verscheidene maatregelen genomen om het spoorwegbedrijf aan de eischen van de verduistering aan te passen. Over het geheel is de sterkte van de verlichting op de helft terug gebracht. Op de stations is dat echter onvoldoen de, daar de glazen hallen ook dan nog te veel licht doorlaten. Dientengevolge liggen op het oogenblik de perrons dan ook in het duister, ter wijl in de bureaux de noodverlichting wordt ge bruikt. Een van de voornaamste redenen, waarom men in avond en nacht niet meer treinen kan laten rijden ligt in het feit, dat het zeer veel werk vereischt om de treinen zelf voor de verduis tering in te richten. Ook de beperkingen van het postverkeer staan daarmee in verband. Daaraan is voorloopig niet te ontkomen, daar voor een versterkt gebruik van auto's te weinig brandstof ter beschikking staat, terwijl proeven met houtgasgeneratoren niet liet gewenschte resultaat hebben opgeleverd. Daar komt nog bij dat in gedeelten van het land het spoorwegverkeer ook nog belemmerd wordt door dat nog niet alle bruggen hersteld zijn. Een autobus van vier P.K. onderhoudt op het oogenblik den stadsdienst door Kopenhagen bij gemis aan benzine. Verleden en heden hebben elkander de hand gereikt. (Foto Weltbild). Vrienden, even weer het praatje, Dat ik jaarlijks met u maak, Over 't nieuwe rijwielplaatje, Dat uw taak is en uw zaak. Er is weer een eind gekomen Aan het weekje van respijt. Hebt ge nog geen nieuw genomen, Dan zijt gij al over tijd. De politie is aan 't speuren. Of g' uw plicht al hebt gedaan En wanneer z' u moet bekeuren. Komt dat u nog duur te staan. En dat is niet enkel zuurder. Dan die riks belastingplicht. Maar 't is ook belangrijk duurder. Tel die kwade kans niet licht. 't Helpt u niets om uit te leggen: 'k Had er een, wat doe 'k met twee, En het baat u niet, te zeggen: 't Oude kan nog heel goed mee. U moet nu het nieuwe koopen, Hoe u 't oude ook beviel. Wilt ge niet gedwongen loopen, Offer dan uwachterwiel. Een lusluriscn monument behouden. De restau ratie van den toren der Oude Kerk in de hoofdstad is voltooid. Veertigjarige Utrechtenaar te water geraakt en verdronken. Door de duisternis misleid. - Een agent van politie hoorde gisteravond laat op de brug aan den Tolsteegsingel bij den Krommen Rijn hulpgeroep. De agent vermoedde, dat er iemand in het water lag en sprong er in. Na lang durig tasten en zoeken slaagde hij er inderdaad in een man op het droge te brengen. Men heeft ander half uur kunstmatige ademhaling toegepast, het geen echter zonder resultaat bleef. Het slachtoffer is de 40-jarige D., die tengevolge van de duisternis met zijn fiets te water is ge reden. Blinde slaagt voor practijk diploma Engelsche Handelscorrespondentie. Zijn cijfers behooren tot de hoogste, die werden toegekend. Door een bijzondere regeling der Vereeniging van Leeraren in Handelscorrespondentie, Boekhou den en Stenografie, te Amsterdam werd het moge lijk, dat de blinde candidaat J. de Wert te Eindho ven, aan het practijk-examen Engelsche handels correspondentie, dat o.a. te Eindhoven werd gehou den, kon deelnemen. De candidaat gaf blijk van een buitengewone kennis der Engelsche handelstaal en verwierf clan ook het praktijk-diploma der Ver eeniging van leeraren. Zijn cijfers behooren tot de hoogste, die zijn toegekend. Pan-Iudisch Congres wenscht zelf standige Indische regeering. Anders geen samenwerking met Engeland. NEW-YORK, 9 Augustus (D.N.B.) Vooraan staande kringen van het Pan-Indische congres achten, naar de bladen uit Bombay melden, de gis teren in het Engelsche Lagerhuis door minister Amery gegeven beloften onvoldoende. Zoolang Indië niet een zelfstandige regeering verkrijgt, zoo betoogt men in deze kringen, kan het Indische nationale congres niet met Engeland in dezen oorlog samenwerken. Luchtgevecht in Noord-Afrika. Vijf Britsche toestellen neergeschoten. ERGENS IN NOORD-AFRIKA, 9 Augustus. (Stefani). Een bijzondere correspondent van het agentschap Stefani meldt, dat de Britsche lucht, strijdkrachten, wien de laatste dagen door de Ita- liaansche jagers en bommenwerpers zware verlie zen zijn toegebracht, gisteren gepoogd hebben een groot offensief te ontketenen. Een formatie be staande uit 27 zeer snelle toestellen ging tot den aanval over. Een Italiaansche formatie bestaande uit 16 jagers ging haar tegemoet en er ontstond een hevig gevecht tusschen beide formaties. Ondanks de numerieke meerderheid van den vijand, toon den zich de Italiaansche vliegers weer superieur en behaalden zij een schitterende overwinning. Bin nen enkele minuten tijds hadden de Engelschen vijf toestellen verloren, die neerstortten zonder dat de inzittenden zelfs gelegenheid kregen van hun valschermen gebruik te maken. Aan Italïaaneche zijde werd een enkel toestel neergehaald, terwijl een tweede toestel, dat getroffen was, er in slaag de op Italiaansch gebied te dalen. Alle overige 14 Italiaansche machines keerden ongedeeerd terug, na vijf Britsche Glosters te hebben neerge haald en de 22 andere vijandelijke toestellen op de vlucht te hebben gedreven. DE ITALIAANSCHE OPMARSCH IN BRITSCH SOMALILAND. De Italiaansche bladen bespreken uitvoerig de succesvolle ontwikkeling van de krijgsverrichtin gen der Italiaansche troepen in Britsch Somaliland en wijzen erop hoe dit gebied na slechts drie dagen was doorkruist en Zeila bereikt. De Popoio di Roma merkt op, dat de operatie met geweldige stootkracht geleid werd, welke deed denken aan den veldtocht in Abessinië. De Brit sche pers. vervolgt het blad, tracht de openbare meening het bericht van den Italiaanschen op- marsch in Somaliland aannemelijk te maken, het geen overigens zeer begrijpelijk is want het verlies van Zeila klinkt in werkelijkheid voor het Britsche Rijk als een doodsklok, omdat, zooals de Duitsche pers opmerkt, het verlies van Somaliland voor Engeland beteekent het sluiten van het Suezkanaal, het sluiten van den weg naar Indië en de op sluiting van de Britsche vloot in de Middellandsche Zee. Bovendien moet het Italiaansche succes op het tegenover Aden gelegen gebied een grooten weer klank hebben in het Oosten, het Britsche prestige in de Arabische wereld in- discrediet brengen en afbreken en het denkbeeld van onafhankelijkheid verwekken in de landen, die sinds geruimen tijd pogen hun ketenen te slaken. LEIDER VAN FRANSCHE CANADEEZEN GEARRESTEERD. NEW YORK, 8 Aug. Uit Ottawa wordt gemeld dat de leider der Fransche Canadeezen. die een anti-Engelsche propaganda voert, voor den duur van den oorlog is gearresteerd. (Stefani) Franscli-Duitsclie besprekingen te Parijs. Vrijlating der Fransche krijgsgevangenen punt van bespreking. Het A.N.P. deelt mede: Naar gemeld wordt, zou den er Woensdag of Donderdag te Parijs belang rijke Fransch-Duitsche besprekingen hebben plaats gehad. Pierre Laval, vergezeld van zijn dochter, de comtesse de Chambrun, zou de Duitsche linies ge passeerd zijn om onderhandelingen te voeren met den ambassadeur Abetz. die uit Berlijn is aangeko men. Abetz heeft de volmacht van den rijksmi nister van Buitenlandsche Zaken rechtstreeks uit naam van de Duitsche regeering te onderhandelen. Het belangrijkste punt van deze bespreking is de mogelijke vrijlating van 1.5 millioen Fransche krijgs gevangenenen, die zich in het bezette Fransche ge bied bevinden. Hun vrijlating is van groot belang met het oog op den komenden oogst. Wellicht is ook gesproken over den terugkeer van de Fransche re geering naar Parijs. Tenslotte zou nog op het program gestaan hebben het geheele vraagstuk der aanvoeren voor Frankrijk in het bijzonder van grondstoffen. VERKLARING VAN MINISTER BELIN. De Fransche minister voor induslrieele productie Belin, aldus het D.N.B.. heeft het door de Fransche pers ook in het buitenland verspreide bericht vol gens hetwelk de Fransche regeering de invoering van de 51-urige werkweek in Frankrijk overweegt of deze werkweek reeds ingevoerd heeft, als on juist gekenmerkt. De minister betoogde bij deze ge legenheid dat het er op het oogenblik om gaat aan zooveel mogelijk Franschen werk te verschaffen. Daarom kan er in de huidige omstandigheden van een verlenging van den werktijd geen sprake zijn. De regeering heeft integendeel tot bestrijding van de werkloosheid maatregelen genomen om den huidi- gen wettelijken arbeidstijd in Frankrijk al naar de omstandigheden te verkleinen. Zoo zijn bijv. de overuren afgeschaft. Ontploffing in Italiaansche slaghoedjesfabriek. MILAAN. 9 Aug. 'D.N.B.i In een fabriek te Lecco aan het Comomeer. waarin slaghoedjes vervaardigd worden, is een ontploffing ontstaan, waarbij drie personen gedood en zes licht ge wond werden. IEDF.REN ZONDAG DANSEN IN „D E LEEUWERI K" v. 7.30-11.30 uur. Haarl. Amusements Vereeniging (Adv. Ingez. Med.) HEDEN: 8 PAGINA'S. R. P.: Krant, radio of film? pag. 1 Wonderen der Sport. pag. 3 De oogst der duinen pag. 7 Feestelijke ontvangst der Neder- landsche kinderen in de Ostmark. pag. 7 Flitsen. pag. 3 K. de Jong: Volksconcert der H.O.V. pag. fi Laatste Berichten op pagina 2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1