Haarlem's Dagblad
DANSLES!!
MotorverkeertusschenIO
In memoriam
uur 's avonds en 4 uur
's nachts beperkt.
R. C. Venema, arts
Knoopenfabrikanten.
Radiostation op de Scilly-
eilanden vernield.
ActikeCetu-
58e JAARGANG No. 17544
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 28 Augustus 194Ö
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarïeven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
Strand mag na zonsonder
gang niet worden betreden.
(Dezer dagen is opgericht de Bond
van Nederlandsche Knoopenfabri~
kanten.)
Op order van den Duitschen militairen bevel
hebber in Nederland en op bevel van den Rijks
commissaris voor de bezette Nederlandsche gebie
den, wordt het volgende bepaald:
1. Van 27 Augustus 1940 af moet tot nadere aan
kondiging tusschen 22.00 en 04.00 uur alle ver
keer van Nederlandsche motorvoertuigen worden
stopgezet. Onbeperkt wat den tijd betreft is het
motorverkeer toegelaten voor motorvoertuigen.
a. Van de Duifsche weermacht, van de Waffen-
S.S. en van de Duitsche politie, van de bureaux
van den Rijkscommissaris, van den douanedienst
van de „technische Nothife" en van de Rijksduitsche
bureaux met officieele Duitsche onderscheidings
teekenen.
b. Van de Nederlandsche politie en brandweer,
van een ambtelijken luchtbeschermingsdienst, even
els van ambulance-auto's, kraanwagens, motor
voertuigen van artsen en vroedvrouwen bij de uit
oefening van den desbetreffenden dienst.
c. taxi's voorzoover zij rijden voor artsen, vroed
vrouwen of zieken.
Het in strijd handelen met deze bepaling leidt tot
dwangmaatregelen van de zijde der politie en tot
Inbeslagneming van het voertuig.
BETREDEN VAN HET STRAND
IN HET DUISTER VERBODEN.
2. Van 27 Augustus 1940 af is het betreden
van het strand in geheel Nederland tusschen het
Invallen van de duisternis en het aanbreken van den
dag tot nadere aankondiging verboden.
De Duitsche kustwacht heeft hiertoe bijzondere
aanwijzingen van den Duitschen militairen bevel
hebber ontvangen.
w.g. RAUTER,
S.S.-Brigade Führer.
Duitsch legerbericht
BERLIJN, 27 Augustus (D.N.B.) Het opper
bevel van de weermacht maakt bekend:
„Afdeelingen Duitsche vliegers hebben opnieuw
aanvallen gedaan op vliegvelden en troepenkam
pen In Zuid-Engeland en op de oorlogshaven
Portsmouth. Een radiostation op de Scilly-eilan-
den werd vernield. Drie in convooi varende koop
vaardijschepen kregen ten noorden van Fraser
burgh zware bomtreffers. In het verloop der ge
vechtshandelingen ontstonden verscheidene voor
Öe Duitsche vliegers succesvolle luchtgevechten.
In den nacht van 26 op 27 Augustus ondernamen
sterke afdeelingen gevechtsvliegers aanvallen op
de oorlogshaven Plymouth, op een vliegveld in
Cornwall, op vliegtuigfabrieken in Coventry en
bij Birmingham, alsmede op de havenwerken van
Hull en Newcastle. Na het werpen van talrijke
bommen ontstonden er op vele plaatsen branden
en ontploffingen, vooral in Plymouth en Huil.
Britsche zeehavens werden verder uit de lucht
met mijnen versperd. In den nacht van 26 op 27
Augustus wierpen Britsche vliegtuigen in het
rijksgebied op verscheidene plaatsen bommen uit.
De aangerichte materieele schade is niet van be-
teekenis. Er werden twee burgers gedood en acht
gewond.
De totale verliezen van den vijand bedroegen
gisteren zeventig vliegtuigen. Daarvan werden er
61 in luchtgevechten neergeschoten en negen op
den beganen grond vernield. 21 eigen vliegtuigen
worden vermist."
Frontbericht.
Het Dinsdag uitgegeven frontbericht van het
D.N.B. luidt als volgt:
„De vernieling van het radiostation op de
Scilly-eilanden, waarvan in het weermachtsbe-
richt van vandaag melding wordt gemaakt, is
militair in zooverre van bijzondere beteekenis, dat
deze eilanden voor de westkust van Engeland lig
gen en den toegang beheerschen naar de Iersche
zee. evenals naar het Kanaal van Bristol. Voorts
verdient speciale aandacht het voortgezette leg
gen van mijnen voor Engelsche havens door het
Duitsche luchtwapen. De Britsche koopvaardij
wordt daardoor sterk belemmerd en bekneld. Zij
theeft juist den Iaatsten tijd, naar bewezen is,
door mijnen voor de haventoegangen gevoelige
verliezen geleden, die echter door de Britsche ad
miraliteit zijn verzwegen.
De nachtelijke Engelsche vluchten naar
Duitschland waren militair weer volkomen zon
der beteekenis."
Britsche verliezen in de lucht.
Van 1 tot 26 Augustus zijn, naar het D N.B.
van bevoegde zijde verneemt, bij luchtgevech
ten. door afweergeschut op op den grond in
totaal 1055 Engelsche vliegtuigen vernietigd.
In dezelfde periode zijn ook 98 Engelsche ver
sperringsballons vernietigd. De Duitsche ver
liezen aan vliegtuigen in dit tijdvak bedroe
gen 271.
Geregelde luchtdienst Ver. Staten—
Ned. Indië
Volgens Japansch blad vinden hierover
onderhandelingen plaats.
Volgens de „Kokoemln Sjimboen" zouden
in Washington geheime onderhandelingen ge
voerd worden over het instellen van een ge-
regelden luchtverkeersdienst tusschen de Ver-
eenigde Staten en Nederlandsch-Indië.
Het blad ziet daarin een opmerkelijk teeken
dat de regeering der Vereenigde Staten haar
politiek in het Verre Oosten een nieuwen im
puls wil geven. De ontworpen luchtlijn zou
volgens het blad de Vereenigde Staten via
Hawai verbinden met Nederlandsch Indië,
Nieuw-Zeeland en Australië. De Japansche
regeering, zoo besluit het blad, zal ook deze
aangelegenheid met groote aandacht waar
nemen.
Kent ge de meer dan 1500 tuinen, die een lusthof vormen rond Amsterdam en
in veertien groepen langs den buitenkant van de hoofdstad verspreid liggen? Wat
zegt u van deze fontein in „Klein Danzig", waar de volkstuinders trotsch op zijn?
(Foto Pax Holland.)
Onder leiding van Oberfeuerwerker Blumberg wordt de Engelsche bom, welke
naast de tramrails in de Kinkerstraat te Amsterdam is ingeslagen, „ingevroren",
d. w. z. met een betonlaag overdekt, daar het niet mogelijk is, het projectiel
te vinden.
(Foto Pax Holland.)
Balkankwesties worden te Weenen
besproken.
Csaky en Manoilescu voor bespreking
uitgenoodigd.
SALZBURG, 28 Augustus. (D.N.B.) De rijks
minister van Buitenlandsche Zaken von Ribben-
trop en de Italiaansche minister van Buitenlandsche
Zaken graaf Ciano hebben den Hongaarsche minis
ter van Buitenlandsche Zaken graaf Csaky en den
Roemeenschen minister van Buitenlandsche Zaken
Manoilescu uitgenodigd nar Weenen te komen, om
aldaar vraagstukken van gemeenschappelijk belang
te bespreken. De besprekingen der ministers van
Buitenlandsche Zaken beginnen Donderdag.
BERLIJN, 28 Aug. (DNB) Van semi-officieeel
zijde wordt gemeld:
Het feit, dat tot de Weensche besprekingen tus
schen den Rijksminister van Buitenlandsche Zaken
von Rïbbentrop en den Italiaanschen minister van
Buitenlandsche Zaken graaf Ciano de ministers van
Buitenlandsche Zaken van Hongarije en Roemenië
de kweesties welke tusschen Hongarije en Roemenië
moeten worden opgelost.
Bij de besprekingen welke destijds in Salzburg
met de staatslieden van het Europeesche Zuid-
Oosten gehouden zijn, hebben de as-mogendheden
Duitschland en Italië, zooals bekend, op de nood
zakelijkheid gewezen, dat de tusschen Hogarije,
Burgarije en Roemenië bestaande ethnographische
enterritoriale waagstukken in den zin der ge
rechtigheid en eerlijkheid en in het belang van een
wederzijdsche stabilisatie van den vrede in dit
gebied, moeten worden opgelost. Terwijl de Roe-
meensch-Bulgaarsche onderhandelingen, zooals men
weet, gunstige vórderingen maken, is er tusschen
Hongarije en Roemenië tot dusver nog geen accoord
tot stand gekomen. Het zou er thans om gaan, het
Hongaarsch-Roemeensche vraagstuk in den geest
van de grondgedachten welke de rechtstreeks be
trokkene destijds bij de besperkingen te Salzburg
hebben erkend en rekening houdende met de in
middels opgedane ervaringen nog eens met de mi
nisters van Buitenlandsche Zaken van Hongarije
en Roemenië te behandelen.
CIANO EERST NAAR SALZBURG.
Graaf Ciano zal zich, nar vernomen wordt, eerst
zijn uitgenoodigd leidt tot de gevolgtrekking, zoonaar Salzburg begeven, vanwaar hij tezamen met
verklaart men in politieke kringen alhier, dat deden rijksminister van buitenlandsche zaken naar
aangekondigde besprekingen betrekking hebben opWeenen zal reizen.
Hedenmorgen is te Haarlem één van de mannen van den Opbouwdienst in het
huwelijk getreden. De leden van het onderdeel van den dienst waarbij de bruide
gom is ingedeeld, hadden zich voor den ingang van het stadhuis opgesteld en
wuifden het echtpaar hartelijk toe,
(Foto De Haas)
R. C. Venema.
Men schrijft ons:
Een, van eenvoud getuigend, familiebericht en
een uiterst korte levensbeschrijving deden gisteren
onze stadgenooten weten, dat uit hun midden was
heengegaan een man, die 27 jaren lang de medische
praktijk heeft uitgeoefend, de medicus R. C.
Venema, arts alhier. Al is dan nu zijn heengaan
aan allen bekend, onuitgesproken bleef, wat er met
hem verloren is gegaan. Moge dit dan hier, namens
allen, die het voorrecht hadden zijn patient te zijn
of te zijn geweest, door een vriend worden ge
zegd. Hij heeft er recht op.
Venema was een man van groote toewijding
en uiterste plichtsbetrachting. Steeds en vooral als
een ziekte ernstig was of dreigde te worden, gaf
hij zich met hart en ziel met volkomen inzet van
zijn sterke, wilskrachtige persoonlijkheid. Hij
kende geen rust en spaarde zich niet. Zooals in
alles, was hij zeker voor zijn patiënten een strijder,
tot het uiterste bereid.
Wilskracht, een van de sterkste kanten van zijn
karakter, altijd getoond, heeft hij wel het duide
lijkst gedemonstreerd in zijn besluit om medicus
te worden. Hij had toen reeds zijn officiersopleiding
in Kampen voltooid en was reeds enkele jaren 2e
luitenant. Steeds duidelijker ging hij beseffen, dat
hij zijn ware roeping niet gevonden had, dat hij
langs den eerst gekozen weg nooit de volle gaven
van hoofd en hart tot uiting zou kunnen brengen.
Als medicus zoo voelde hij zou hij dat kunnen.
Dus medicus moest hij worden. En geschraagd door
de blijmoedige kracht van zijn vrouw, nam hij het
groote besluit. Zoo zat hij op zekeren dag dan weer
op school, in de hoogste klas van de H.B.S. te
Haarlem; op de schoolbanken te midden van veel
jongeren haalde hij alle vakken weer op en deed
een schitterend eindexamen. Daarna volgde in snel
tempo, terwijl hij onafgebroken-studeerde en zich
geen rust gunde, zijn medische studie, die hij
meesterlijk voleindigde.
Hij- vestigde zich in onze stad, die hem als offi
cier en als schooljongen had gekend en kon zich
spoedig reeds in een bloeiende practijk verheugen.
Dank zij zijn groote medische kennis en kunde, zijn
zorg en toewijding. Ook door zijn kijk op menschen
en levensmoeilijkheden. Want hij was tevens een
goed psycholoog, een goed raadgever voor wien
het leven moeilijkheden had gebracht. Daardoor
werd de band tusschen hem en zijn patiënten
steeds hechter en dieper, veelal opvallend sterk.
Ondanks zijn toen reeds druk bestaan, verlangt
hij echter nog grooter vleugelslag. Hij werpt zich,
naast zijn praktijk, op de speciale studie van hart
en vaatziekten. En in hoofdzaak door eigen onder
zoek, geholpen door leermeester en boekenstudie,
kan hij ook daarin slagen.
Zoo werd zijn medisch leven van een enorme
volheid en uitgebreidheid.
Hij kon dit alles bereiken, eenerzijds door zijn
wilskracht, maar anderzijds door het feit, dat hij
zijn heele leven zocht slechts in zijn werk, zijn
practijk en zijn studie. Daarbuiten vond hij weinig.
Het maatschappelijk leven trok hem niet, een
vriendenkring, althans een grooten, had hij niet, tot
vrije uren buitenshuis kwam hij niet. Hij was een
huiselijk man, opgaande in zijn gezin. De uren van
ontspanning, die ook hij noodig had. vond hij in
zijn muziek en later in zijn schilderkunst. Maar
bovenal muziek. Want muzikaal was Venema als
weinig anderen, voor muziek was hij uiterst ont
vankelijk. Dan kwam de warme aard in dezen
man, die vreemden zoo hard en stug scheen, wel
heel sterk naar voren.
Aan het léven van een harden werker, van een
plichtmatig mensch, van een diepe, moeilijk peil-
bare, ziel kwam een einde.
Vele patiënten en enkele goede vrienden danken
hem.
Hij ruste in vrede.
Een dankbare patiente van wijlen dokter R. C.
Venema schrijft ons:
Er zal een weemoedklank door Haarlem gaan
bij het overlijden van dokter Venema, den dokter
bij de gratie Gods. Een merkwaardige figuur, die
27 jaren de stad doorkruiste en overal waar hij
kwam zijn kunde en liefde bracht. Hij bezat de
geneesgave; hij was een heelmeester van groot
formaat, die ten strijde trok en nooit rustte totdat
hij den strijd gewonnen had of helaas nyest op
geven.
Door zijn markanten kop en optreden boezemde
hij direct vertrouwen in en hij vulde de zieken
kamer waar hij binnentrad en bracht wijsheid,
hoop en rust.
Welke gaven bezat hy meer? Te veel om op te
noemen!
Hoe merkwaardig was zijn schildertalent, hoe
wonderlijk-fijn zijn muzikaliteit. Een begaafd ar
tistiek mensch was dokter Venema. Moeilijk en
hard was hij voor zichzelf, teer en fijn voor anderen.
Hij heeft veel gestreden, veel geleden.
Hij gaf zijn kostbaar leven voor anderen: de her
innering daaraan blijft als een kleinood bewaard.
Welk een verlies! Laten wij hem nog eens in het
openbaar bedanken en uitspreken dat wij met
groot leed afscheid van hem nemen.
DE BEKEURINGEN.
De Haarlemsche politie rust niet vóórdat alle in
gezetenen er van doordrongen zijn, dat de bepa
lingen inzake verduistering en verkeer gemaakt zyn
om na te leven. Dinsdag hebben dit weer 41 per
sonen tot hun schade en schande moeten onder
vinden. Dinsdag waren er elf wielrijders, die niett
rechts en negen, die zonder licht of zonder behoor
lijk afgeschermde lantaarn reden; dertien gaven
geen teeken dat zij van richting gingen veranderen
en acht personen hadden er niet vor gezorgd, dat
geen licht uit hun huizen in het duister kon stralen.
Men ziet het dus, de politie treedt streng op!
Zij laten zich niet voor één knoopsgat vangen,
Maar knoopen hun conclusies stevig vast,
Aan 't knooppunt der gezaamlijke belangen,
Al zoekend naar d' ontknooping die hun past.
'k Hoop dat de bond in den knoop zal raken,
Maar ook niet uit den knoop, in andren zin,
Al hebben zij ook zorgen in hun zaken,
Zij zien er stellig wel een knoopsgat in.
P. GASUS.
De INSCHRIJVING voor de lessen begint
1 SEPTEMBER A.S. Prospectus vanaf dien datum
verkrijgbaar.
DANSSCHOOL KWEKKEBOOM
NIEUWE GRACHT 98 - Privé-les dagelijks.
(Adv. Ingez. Med.)
De bom in de Kinkerstraat te
Amsterdam.
Projectiel wordt uit het perceel no. 43
verwijderd.
Langzaam maar zeker nadert het einde van de
bommentragedie in de Kinkerstraat te Amsterdam.
In het wegdek ligt op anderhalven meter diepte
een zware betonlaag; het gat is reeds bijna geheel
opgevuld met zand en cement.
Na overleg met de bewoners van de nabijgelegen
perceelen is het besluit genomen de bom, welke in
Kinkerstraat 43 ligt, te verwijderen. Ter voorbe
reiding hiervan is Dinsdagochtend de ruimte onder
den benedenvloer met zand opgevuld, niet alleen
van het perceel 43, maar ook van nummer 41.
De stadsreiniging zorgde er in den loop van den
dag voor, dat alles, wat in de perceelen 41, 43 en 45
beschadigingen zou kunnen oploopen, verwijderd
was. De stut- en sloopdienst had de woningen op
eenige plaatsen gesteund.
Dinsdag heeft men zich bepaald tot het tot
springen brengen van den vloer, opdat het gevaar
lijke projectiel in vrije positie zou komen en ge
makkelijk te verwijderen zou zijn.
Met het oog op mogelijke complicaties, zooals
bijvoorbeeld het explodeeren van de bom, waren
twee ambulances van den Geneeskundigen Dienst,
twee motorbrandspuiten en een ladderwagen en
drie ploegen van den stut- en sloopdienst ter
plaatse aanwezig. Zy hebben geen dienst behoeven
te doen.
Na uitgebreide voorbereidingen is Dinsdagavond
omstreeks acht uur een geringe lading trottyl tot
ontploffing gebracht, welke de verdere verwijdering
van de bom aanzienlijk vergemakkelijkt. Er is een
groot gat in den vloer geslag, zóó diep, dat het
projectiel goed bereikbaar is.
Heden worden de werkzaamheden voortgezet.
Een aardige byzonderheid is dat bewoners van de
omgeving der Kinkerstraat in enkele dagen tijds
reeds een bedrag van circa 800 bijeengebracht
hebben, dat zal dienen om de schade, die inwoners
ondervinden, eenigszins te vergoeden.
De waarnemend hoofdcommissaris van politie
maakte hel navolgende bekend:
Hedenmiddag om twee uur zou van het perceel
Kinderstraat 43 de daar aanwezige niet-ontplofte
bom per auto vervoerd worden langs de Kinker
straat en den Postjesweg naar een terrein aan den
Hoofdweg, waar de bom tot explosie zou worden
gebracht.
Kinkerstraat, Postjesweg en de daarop uitloo-
pende straten, tot den afstand van honderd meter
werden door de politie geheel vrijgehouden van
publiek, terwijl de bewoners dier straten in het
afgezet gedeelde hun huizen tydens het transport
niet mochten verlaten.
Het publiek werd dringd verzocht alle mede
werking te verleenen, aangezien een niet-gevolg-
geven aan de door de politie in dezen gegeven be
velen levensgevaarlijk is.
Het Kerk-concert der H. O. V.
Zooals reeds vermeld, zal aan het Kerk-Concert
der H.O.V. op-Donderdag a.s. het Gemengde Koor
„De Stem des Volks" onder leiding van Anton Kre-
lage zyn medewerking verleenen met twee koren
uit het Oratorium „Tod Jesu" van Graun en „Mir
jam's Siegengesang" van Fr. Schubert.
Aan dit concert zal bovendien nog haar wel
willende medewerking verleenen de zangeres Corry
Bijster, die in „Mirjam's Siegesgesang" de sopraan
solo zal vertolken.
HEDEN: 10 PAGINA'S.
B. K.: Dr. Borms. pag. 2
Speciale correspondentie: Van klom
pen en klompenmakers. pag. 7
Een verdwenen beschaving, pag. 7
H. D. Vertelling: Onverzoenbaren.
door Andries Buys. pag. 7
Flitsen. pag 3
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en
daarbuiten. pag. 3
Laatste Berichten pag. 1
Vereenigd zijn de knoopenfabrikanten,
Hun bond is opgericht en reeds gedoopt,
Die heeren weten in hun vak van wanten.
Al worden wanten meestal niet geknoopt.
Zy hebben ook hun knoopen door te hakken,
In dezen tijd van zorgen, vrees en hoop,
Maar zijn, niet neergezeten by de pakken,
Verbonden in de leus: waar zit de knoop?
Zij zullen zeker steeds hun knoopen tellen,
Voordat zij komen tot een groot besluit.
En moeten zij het zonder knoopsgat stellen,
Dan voeren zy het mooiste plan niet uit.