Het is eigenlijk te gek, dat Haarlem
nog geen sintelbaan heeft.
Jeugdcriminaliteit in
1938 gedaald.
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 194Ö
H "A A RE EM'S DAGEEAB
6
Mr. Ven let:
Athletiekwedstrijden op grasbanen kunnen
niet meer worden gehouden.
meestal meer worden gediend dan de algemeene
belangen. Aan de athletiek in ons ge'neele land
komt dat riet ten goede.
Dat zijn echter allemaal kwesties, die pas aan de
orde zijn" als :.e outillage in de verschillende steden
prima in orde is. Haarlem heeft nu weer een kans
omdat te bereiken. Laat men die kans dus ook
grijpen.
De Haarlemsche kampioenschappen moeten vol
gend jaar op onze eigen sintelbaan kunnen worden
gehouden, zoo besloot mr. Veniet.
Ongetwijfeld worden zijn woorden door alle
sportbeoefenaren in Haarlem van harte onder
steund.
Het is te hopen, cat ook het gemeentebestuur nu
het thema „sintelbaan" in snel tempo afhandelt.
Er is een goed Hollandsch spreekwoord: het ijzer
smeden als het heet is. Welnu: De sintels gloeien al!
De markten te Amsterdam gaan
weer door.
Behalve die op het Amstelveld.
De burgemeester van Amsterdam heeft inge
trokken het op 12 dezer uitgevaardigde verbod tot
het houden van markten te Amsterdam, echter niet
voor zoover dit verbod betrekking had op de op
Maandag a.s. te houden markt op het Amstelveld.
Deze markt is derhalve op Maandag a.s. verboden.
Eveneens is het dien dag verboden:
1. Te venten met andere artikelen dan gedrukte
of geschreven stukken.
2. Afbeeldingen of voorwerpen of stoffen van
welken aard ook op te koopen.
Wederopbouw van boerderijen.
Voor de derde maal aanslag op een
vrouw.
In de Eendrachtstraat te Zaandam heeft Vrij
dagmiddag de ongeveer 40-jarige Brabantsche
landarbeider W. de 33-jarige vrouw S., met wie hij
erkele jaren geleden omgang had, met een mes
aangevallen. De vrouw verweerde zich heftig en
ging hem zelfs met een pan, die op het vuur stond,
te lijf. Zij werd geholpen door haar echtgenoot, die
te hulp snelde, en die den aanvaller tenslotte kon
overmeesteren. Beiden liepen verwondingen op. Zij
stelden zich in het gemeente-ziekenhuis onder ge
neeskundige behandeling. Hun verwondingen zijn
niet van ernstigen aard. W. is gearresteerd. Dit is
reeds de derde maal dat W. het op de vrouw heeft
gemunt. Den eersten keer probeerde hij haar, even
als nu, met een mes van het leven te berooven, de
tweede maal had hij een revolver weten te be
machtigen.
Voor het laatste feit heeft de rechtbank hem ver
oordeeld tot twee jaar gevangenisstraf met de bij-
zondere bepaling, dat hij zich niet meer in de
Zaanstreek mocht vertoonen. Sedert korten tijd
bevond hij zich op vrije voeten.
Mej. S. is moeder van drie kinderen.
De Amsterdamsche kunstijsbaan wordt nu in de
Apollohal opgebouwd. Voor het plaatsen van de
machinerieën, welke voor deze installatie noodig
zijn, zijn de graafwerkzaamheden aan de buiten
zijde van het gebouw in vollen gang.
(Foto Pax Holland).
•Herfstsehoonheid in Artis.
AMSTERDAM, 13 Sept. Vroeger dan in vo
rige jaren komt de herfst over „Artis". Aan de
schoonheid van zijn prachtigen tuin doet dit stellig
geen afbreuk. Integendeel. Bij de kleurenpracht der
»azomer-bloemperken voegt zich nog het kleuren
spel in de zon-doorschenen boomkruinen en blad
verliezende heesters.
Herfst is ook merkbaar in het vogelhuis in den
voortuin, waar juist in dezen tijd de 'ZuldfAfri-
kaansche wevers in praehtkleed druk bezig zijn
met het maken van z.g. „speel"- en werkelijke
broednesten. De mannetjes vlechten hun „ringen"
van raffia, katoen en afgeplukt gras, waarin ze zich
zingend kenbaar maken als volwaardige nestbou
wers en broederfverdedigers. Aangelokt door dit
kleurig en rumoerig mannelijk zelfver/boon voegen
zich de sober gekleurde wijfjes bij hen, waarna dan
in gemeenschappelijk werken de nesten tot de
broedbuidels worden afgebouwd, die thans al hier
en daar in de buitenvolière dezer bedrijvige vogels
in de hulstboomen te zien komen. Ook binnenin
het ruime en veelsoortig bevolkte vogelhuis is het
nu een kleurig en luidruchtig leven, dat altijd weer
boeit. Schitterende fluweel- en andere tanagra-
soorten van Brazilië en Argentinië, reusachtige
Neushoornvogels van Java. Sumatra en Abessinië,
bontsnavelige toekans van Zuid-Amerika, maar ook
wondersierliike turkooisblauwe kuifgaaien van
Brazilië en Mexico trekken de aandacht, naast
stemmige Indische beo's en bonte troepialen van
trooisch Zuid-Amerika.
Een merkwaardige geboorte heeft plaats gehad
in de afdeeling voor kleine zoogdieren boven de
Maleische beren-rots, waar een paar koekangs of
spooklori's van Sumatra een wollig jong heeft
gekresen, dat grootendeels schuil gaat in moeders
geelgrijze vacht, 's Namiddags, als deze dagslapers
ontwaken en op hun voersohotel afkomen, laat de
koekang-baby zich rog al eens bekijken.
Op de apenrots groeien de iongen. die nu de be
scherming der moeders ontberen kunnen, naar
wensch en leveren niet het geringste aardeel in de
vermakelijke tafereeltjes, die zich op het eiland-
strand en op de rots afspelen.
De nieuwe kameelen van het hoefdierenveld zijn
met geduld en beleid zoover gebracht, dat ze nu
ook als_.schiD der woestijr" hun taak vervullen
bij het kameelrijden, waarbij ze den statigen „Her
man" aflossen.
Ook de groote Indische olifant „Kiri" wandelt,
getooid met een kleurig Oostersch kleed over den
hals. als een decoratieve er> eerbiedwekkende ver
schijning door den drom van bezoekers, een of
meer gelukkige ..eleohart-boys" wiegend voortdra-
gend door de bewonderende menigte en en passant
de noodlce versnaperingen in ontvangst nemend.
In de Konirgszaal kan men 's middags op de
heele uren gaan genieten van twee nieuwe deelen
uit de boeiende biologische „Artis"-film en in de
kindert>oerderij, daar recht tegenover, kan men zijn
hart ophalen aar al het handmakke en voedertam-
me jongvee en gevogelte, dat daar nu al flink uit
de Kluiten gewassen en met iederen bezoeker vol
komen vertrouwd over het erf loopt.
Tenslotte wacht dan nog het onvolprezen Aqua
rium, waar de hondshaaien weer hun langwerpige,
aa~ verhoornde slijmdrgden verankerde eieren
hebben afgezet, waar de zeeschildpadden en lan-
goesten het publiek in verbazing brengen en waar
de bloemstilie zee-anemonen, zee-anjelieren, zee
dahlia's en zee-chrysanten nog altijd verkeerdelijk
voor „vleesch-etende plarten" worden aangezien,
terwijl het toch werkelijk dieren zijn, wat hun li
chaamsbouw. stofwisseling, wijze van voortplanten
en verder gedrag betreft.
BRUGBOUW IN DEN HAAG.
In de vergadering van den gemeenteraad van
Den Haag van 23 September a.s. zal worden be
handeld een voorstel om in beginsel te besluiten
tot den bouw van een brug over de Trekvliet in
den Laakweg.
In de toelichting wordt vermeld, dat in het uit
breidingsplan „Binckhorst" rekening is gehouden
met een verbinding met het Laakkwartier door een
brug over de Trekvliet. De bedoelde verbinding zal
(en goede komer aan de exploitatie van de terrei
nen van de Binckhorst-havens. De doorvaarthoogte
van de brug. wanneer deze gesloten is, zal 2 Rn M.
bedragen, dc doorvaartwij Ste 10.50 Meter.
De kosten van het werk worden zeer globaal ge
raamd op f 650.000.
Uit de aanwijzingen, die de door het
Centraal Bureau voor de Statiestiek gepubliceerde
statistiek voor de toepassing der kinderwetten
over 1938, geeft omtrent de beweging der jeugd
criminaliteit in de laatste jaren, blijk, dat aan
de voortdurende stijging van het aantal onher
roepelijk schuldig verklaarde jeugdigen (van
1.642 in 1936 tot 3.061 in 1937) in 1938 een einde
is gekomen. De vermindering (van 3.061 tot 2.789)
bedroeg 272 of bijna 9 pet. Het aantal schuldig
verklaarde jongens verminderde iets sterker dan
dat der meisjes. Het percentage betreflende de
meisjes bleef echter in vergelijking met dat der
jongens gering: resp. 91.6 en 8.4.
Voor 1938 wordt ten aanzien van eenige delicten
een gunstige ontwikkeling opgemerkt. Belang
rijk was de vermindering van het aantal schuldig
verklaringen wegens gequalificeerden diefstal
(1937 767. 1938 570). Verduistering en verduiste
ring in dienstbetrekking gaf helaas een aanzien
lijk hooger cijfer (116) dan in het voorafgegane
jaar (87).
In de jaren 1934 t.m. 1938 werd resp. 624, 615,
642, 602 en 591 maal strafrechtelijke ondertoe
zichtstelling uitgesprokenn. Het aantal burgerrech
telijk onder toezicht gestelde kinderen bedroeg in
1938 1.793 tegen 1.450 in het voorafgegane jaar.
De statistiek bevat verder allerlei gegevens
betreffende ontzetting uit en ontheffing van de
ouderlijke macht en voogdij en betreffende het
rijkstucht- en opvoedingswezen.
Tenslotte is in deze statistiek, welke in een
publicatie is verschenen met de crimineele- en
gevangenisstatistiek, belicht de verpleging van
voogdij- en regeeringskinderen in gestichten en
gezinnen. Door 277 door het rijk gesubsidieerde
instellingen werden 11.923 voogdijkinderen ver
zorgd en door 30 instellingen 991 regeeringskin
deren. In totaal werd een bedrag van resp.
f 2.457.873 en f 276.856 aan rijkssubsidie aan deze
instellingen uitgekeerd. Bovendien werd nog
f 548.751 in totaal als „algemeene" subsidie aan
165 instellingen uitgekeerd.
Landelijke vakbond pensionbedrijf
opgericht.
De Nederlandsche Middenstandsbond schrijft
ons:
Een dezer dagen is 'te 's Gravenhage onder
leiding van den Nederiandschen Middenstands
bond en in tegenwoordigheid van den directeur
van het rijksbureau voor het hotel-, café-, restau
rant- en pensionbedrijf (Rijkshoreca) een bijeen
komst gehouden van beroepspensionhouders uit
verschillende deelen van het land. Hierbij waren
tegenwordig afgevaardigden van den Nederiand
schen Bond van beroepspensionhouder? te Am
sterdam, van „Hoeares" te Enschedé, van de Ne
derlandsche Vereeniging van Beroepspension
houders te Hilversum en van den Bond van
Utrechtsche Pensionhouders te Utrecht, alsmede
enkele ongeorganiseerden.
Eenstemmig is besloten tot oprichting van één
landelijken vakbond van pensionhouders.
In een op korten termijn nader te houden bijeen
komst zullen statuten en huishoudelijk reglement
van den nieuw op te richten vakbond definitief
worden vastgesteld.
In verband met de op handen zijnde verplichte
inschrijving voor beroepspensions bij Rijkshoreca
is het gewenscht, dat de beroepspensionhouders
in Nederland zich vereenigen in één nieuwen
vakbond teneinde hun vakbelang bij de desbetref
fende regeeringsinstanties zoo goed mogelijk te
kunnen bepleiten.
TERUGHALING LEDIGE VATEN.
In het A.N.P.-bericht van gisteren omtrent het
terughalen van ingeleverde leege vaten staat ver
meld, dat dit kan geschieden door belanghebbenden.
Dit laatste woord heeft misverstand gewekt, waar
om van bevoegde zijde er op wordt gewezen dat
dit terughalen kan geschieden door den eigenaar
tegen inlevering van het destijds ontvangen ont
vangstbewijs.
Aan het bureau wederopbouw boerderijen zijn
de plannen opgedragen voor den wederopbouw van
pl.m. 150 boerderijen en tuinderijen in Hoogland,
Leusden, Woudenberg en Scherpenzeel.
Onder leiding var de architecten Veenstra en
Broekhuyzen uit Arnhem zal in de komende week
met den wederopbouw van negen boerderijen in de
gemeente Hoogland worden begonnen.
Tevens zal voor den komenden winter een aan
tal noodwoningen worden gebouwd, terwijl voor
het vee in dit gebied, pl.m. 1400 stuks, noodstallen
zullen worden opgetrokken.
Kobayasji bij den Gouverneur-
Generaal.
BATAVIA, 13 September (Domei) De Japan-
sche minister van handel en industrie Ichizo
Kobayasji, die op 12 September des morgens om
8 uur in Batavia is aangekomen, heeft des avonds
om 6 uur een bezoek gebracht aan den Gouverneur-
Generaal jhr. mr. dr. Tjarda van Starkenborg
Stachouwer, bij wien hij een uur verbleef in ge
zelschap van den Japanschen consul-generaal te
Batavia, den heer Otoji Saito. Na zijn bezoek aan
den Gouverneur-Generaal zeide Kobayasji: „Ik heb
den Gouverneur-Generaal een bezoek gebracht om
hem te bedanken voor mijn ontvangst in Neder-
landsch-Indië".
Naar vernomen wordt maken de volgende heeren
deel uit van de delegatie van Nederlandsch-Indië
bij de thans begonnen besprekingen met de Japan-
sche gasten: H. J. van Mook, hoofd van het departe
ment van justitie en J. E. van Hoogstraten, hoofd
van de afdeeling handelszaken van het departement
van economische zaken
Massage-centrum voor Nederlandsche
militaire oorlogsgewonden.
Te 's Gravenhage is in het hulpziekenhuis
van het militair hospitaal een flink lokaal met
14 massagebedden ingericht voor de functioneele
nabehandeling van de talrijke Nederlandsche mili
tairen, die verlammingen en bewegingsstoornissen
vertoonen, als gevolg van oorlogsverwondingen.
Ruim 40 leden van de afdeeling 's Gravenhage
van het Nederlandsch Genootschap voor heilgym
nastiek en massage verklaaden zich bereid be
langeloos de door de geneeskundigen van het
hospitaal voorgescreven oefentherapie en massage
geregeld te zullen verzorgen.
Dank zij deze zeer deskundige nabehandeling
wordt het herstel van de ledemaatverlammingen
de gewricht- en bandverstijvingen dermate be
spoedigd, dat vele militaire oorlogsverminkten bin
nenkort weder geheel of nagenoeg volwaardig in
het arbeidsproces kunnen worden opgenomen.
Waarschijnlijk wordt spoedig de functioneele
nabehandeling der burgerlijke oorlogsverminkten
in overleg en samenwerking met het Ned. Ge
nootschap voor heilgymnastiek en massage, dat
reeds in 1939 zijn hulp bij het Ned. Roode Kruis
heeft aangeboden, ook aan zijne leden toever
trouwd.
Ook te Rotterdam worden in de verschillende
poliklinieken door genootschapsleden oorlogsge
wonden op medisch advies nabehandeld.
FAILLIS SEMENTEN.
(Opgegeven door afd. Handelsinformaties v. d.
Graaf en Co., N.V. Amsterdam.)
Uitgesproken:
12 Sept.: J. A. Resink, wonende te Amsterdam,
Ceintuurbaan 424. R. C. Mr. G. A. Schreuder.
Cur. Mr. R. Semeijn Esser, Sarphatistraat 9, Am
sterdam.
12 Sept.: J. Ch. de Wit, pensionhoudster, wonen
de te Amsterdam, Sarphatipark 130, II. R. C. Mr. P.
H. Smits, Cur. als voren.
12 Sept.: M. van Dijk, schilder, Ede, Op den Berg
no. 14. R. C. Mr. F. M. Pleyte. Cur. Mr. J. van
der Deure Jr., Bennekom.
12 Sept. A. W. Gregoor, Ulft, gem. Gendringen.
R.C. Mr. F. M. Pleyte. Cur. Mr. J. P. Goops, Laag-
Keppel.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
Sept.: A. C. van den Muijsenberg, slager, te Rijs
wijk.
Gedeponeerde uitdeelingslijsten.
4 Sept.: C. Lobbe zoo Hzn., handelaar in steen
kolen, Krabbedijke.
Ongetwijfeld. Daar komt nog bij, dat de ath
letiek in Nederland en ook in Haarlem, sta-
tionnair blijft. Dat beteekent dus, dat het ledental
van de N.A.U. daalt noch stijgt. .Stilstand is altijd
achteruitgang en dus ook bij de athletiek. Er is in
Haarlem maar één athletiekvereeniging en als men
daarvan geen lid is, is het voor een Haarlemmer
niet mogelijk aan wedstrijden deel te nemen. Zon
der sintelbaan zouden die wedstrijden in Haarlem
toch al niet meer worden gehouden, doch dat
neemt niet weg. dat het nuttig zou zijn indien
de N.A.U. ook persoonlijke leden (dus geen leden
van vereenigjngen) een startvergunning zou kun
nen geven. Athletiek moet volkssport worden. In
dien er elk jaar wedstrijden om het kampioen
schap van Haarlem zouden worden gehouden,
waaraan door elk persoonlijk lid van de N.A.U.
kon worden deelgenomen, dan zou de belangstel
ling voor deze fraaie sport, die van zeer groot
belang is voor de lichamelijke opvoeding van het
Nederlandsche volk. aanzienlijk stijgen.
Als we het voorbeeld Zweden nog eens aanha
len: daar heeft de kroonprins persoonlijk het be
schermheerschap van de schoolathletiekwedstrijden
op zich genomen. Ongeveer 100 a 200.000 scholieren
doen dasrasn mee. Ja, dan is het toch niet te ver
wonderen, dat Zweden zoo'n athletiek-natie bij
uitstek is geworden. Het winnen van den landend-
wedstrijd tegen Duitschland en Finland is daarvan
wel een prachtig bewijs. De Zweden zijn vooral
goede midden-afstandloopers.
De sprint.
De sprint ligt den Nederlanders nu eenmaal uit
stekend. Dat ziet men bij het wielrennen., het da
mes-zwemmen en ook bij de athletiek. Er ontstaat
daardoor het gevaar, dat' men zich te veel concen
treert op het kweckcn van uitstekende krachten,
die bijzondere prestaties leveren. Het doel van de
6port en in het bijzonder dus ook van de athletiek
Een aardige afleiding
is het biljartspel voor
ie in den oorlog ge
wonde militairen, die
ïu gastvrijheid genie
ten in het door baron
fuyll van Serooskerken,
lud-burgemeester van
builen, ter beschikking
estelde landhuis „Zuy-
leveld".
(Foto Pax Holland
is echter veeleer de lichamelijke ontwikkeling van
het geheele volk. Het moet zóó worden, dat ieder
een die iets voor athletiek voelt ook inderdaad de
gelegenheid krijgt zich te oefenen en aan wedstrij
den deel te nemen. De ontmoetingen om het plaat
selijk kampioenschap zouden reeds een stap in de
goede richting beteekenen.
In Duitschland wordt de athletiek door de breede
massa beoefend. De goede prestaties komen dan
wel vanzelf. Het vele werk, dat in ons land door de
school-athletïekcommissie en de studenten-athle-
tiekcommissie waarvan mr. Veniet secretaris is
wordt verricht mag zeker niet onvermeld blij
ven. Beide commissies hebben baanbrekend werk
verricht. Jammer blijft het dat de belangstelling
voor de athletiek in de studentenwereld hoewel
groeiende, nog steeds gering is. Van de 20.000 stu
denten doen er nog geen 100 aan athletiek.
Als men dit eens vergelijkt met de Vereenigde
Staten, Duitschland, Zweden en Hongarije dan
wordt het den rechten athletieklïefhebber wel wat
bang te moede.
Men zit echter ook in Haarlem niet bij de
„spikes", r.eer en doet al het mogelijke om de athle
tiek meer populair te maken. Het is daarom te be
treuren, dat in de N.A.U. de vereenigingsbelangen
Hier ziet u Osendarp over de eindstreep van de Sintelbaan te Leiden flitsen. Hoe lang zal het nog
duren, dat wij eenzelfde foto van de sintelbaan te Haarlem kunnen afdrukken?
(Foto Pax Holland).
ER was 'ns een oud project van Mr.
Gerritsz geloof ik, over een sintelbaan te
Haarlem, vertelt Mr. W. Veniet en hij
kijkt droomerig naar buiten, 't bleef
bij een project, ziet u! Dat was de eerste maal
dat de sintelbaan de gemoederen der Haar
lemsche vroede vaderen bezig hield. Later zijn
de heer Strengholt en ik, we waren toen voor
zitter en secretaris van de N. A. U. nog eens bij
wethouder Boes geweest, maar ook dat heeft
geen reslutaat opgeleverd. En nu heeft het
N. A. U.-bestuur zich weer tot B. en W. van
Haarlem gewend. Laten we dus hopen, dat deze
derde poging slaagt.
Men kan het den vroegeren secretaris van de N.
A. U. aanzien, dat de athletiek nog steeds een ruime
plaats in zijn hart inneemt.
Ja, dat is toch eigenlijk te gek, zoo gaat hij verder,
dat wij in Haarlem' nog steeds geen sintelbaan
hebben. De Haarlemsche athleten zijn daardoor ge
noodzaakt in Amsterdam te gaan trainen. Haarlem
en omgeving hebben meer dan 200.000 inwoners en
al die menschen zouden practisch van athletiek
wedstrijden verstoken blijven, want zooals men weet
geeft het N. A. U.-bestuur geen toestemming meer
voor wedstrijden op grasbanen. De wedstrijden om
den P. H.-beker, die onlangs in de Spaarnestad
werden gehouden konden alleen worden georgani
seerd dank zij een speciale toestemming, die zeker
niet meer zal worden verleend. Als men nagaat dat
er in Zweden drie jaar geleden achthonderd sin-
teibanen waren en dat er bijna iederen Zondag drie
nieuwe werden geopend, dan kan men nagaan welk
een póover figuur Nederland met zijn twaalf banen
daarbij maakt. Er is in Zweden een speciale com-
missie voor het beheer van sintelbaan en ook de
N. A. U. heeft een commissie gevormd, die bij het
aanleggen van sintelbanen advies geeft. Men kan
al voor f 3000 een baan aanleggen.
Goed aanpakken.
Voor een stad als Haarlem verdient het echter
aanbeveling dat deze zaak direct goed wordt aan
gepakt zoodat er 'n ban komt waarvan men nog lang
plezier kan hebben. De banen die in Den Haag en
Leiden zijn aajigelegd. zijn zeer fraai en kunnen
zeker als voodbeeld dienen. Ook de terrein-keus
kan geen onoverkomelijke moeilijkheden opleve
ren
Indertijd is al eens gedacht aan het Haar
lem-terrein, doch in Haarlem-Noord zuilen
toch zeker ook wel andere geschikte velden
te vinden zijn. Tenslotte zou het aanleggen
van een dergelijke baan ook uitstekend in
werkverschaffing kunnen geschieden. Wie
weet is het zelfs nog wel een geschikt
object voor den Opbouwdienst.
Hoe staat het met de athletiek te
Haarlem?
Heeft het niet aanwezig zijn van een sintel-
oaan nog nadeeligen invloed op de athletiek in
Haarlem?
Mr. W. Veniet, de vroegere secretaris-penning
meester der N.A.U. is een ijverig propagandist
voor het aanleggen van een sintelbaan te
Haarlem.
