Haarlem's Dagblad
5
C
De aardappel.
7lachteiifke aanvallen
Op de Groene Velden.
Vleeschbon.
Voor lange avonden.
Zwaartepunt lag ook
thans op Londen.
I. C. HAAN
De Duitschers
in Ned. Indië.
De verduistering
Actikeien^
58e JAARGANG No. 17565
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groots
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 21 September 194Ö
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Morgen begint het officieele voetbalseizoen weer.
De start heeft een paar weken vertraging onder
gaan, maar daarom hoeft hij nu niet minder goed te
zijn. Integendeel. Dat al die voetballers, nu in hun
tienduizenden vereenigd onder de leiding van een
enkelen Nederlandschen Voetbal Bond, een paar
weken verstoken zijn geweest van competitie- en
zelfs vriendschappelijke wedstrijden heeft hun juist
gelegenheid gegeven in onderlinge oefeningen op
gang te komen en meer aandacht te wijden aan de
juiste samenstelling der ploegen, dan anders het
geval is. Bovendien zijn dit jaar bij veel vereeni-
gingen voor het eerst Hollandsche trainers
functie getreden. Nieuwe bezems vegen schoon en
bovendien geloof ik dat men meer zal bereiken met
eigep technische leiders dan met buitenlanders.
Dit reeds omdat men meer van hun bekwaamheden
en ijver weet zoodat zij op beter gronden gekozen
moeten zijn. Maar ook omdat de jonge spelers hen
in alle opzichten beter zullen verstaan. De verwach'
ting schijnt gerechtvaardigd, dat er morgen in de
eerste competitiewedstrijden van het seizoen beter
gespeeld zal worden dan in vorige jaren: met min
der stijve spieren en minder vertraagd tempo „in de
tweede helft".
Ik wensch den voetballers een goed seizoen en een
mooien openingsdag, dien het weer vandaag al
schijnt te beloven. Laten ze ook beseffen dat zij zich
gelukkig mogen prijzen, in dezen tijd, waarin nog
steeds de oorlog hevig woedt en wij zelfs tusschen
strijdende grootmachten gelegen zijn en in den zoo
zorgelijken en moeilijken toestand van bezet gebied
verkeeren, hun sport zorgeloos te kunnen beoefenen.
Want zij zullen al hun gedachten kunnen concen-
treeren op het winnen van een partij voetbal, het
geen een voorrecht van de jeugd is in alle omstan
digheden waarin maar een bal over een groene
weide dartelt. En zij zullen tenslotte, naarmate hun
strijd geestdriftiger en spannender is, de aandacht
van zoo vele ouderen daar ook voor kunnen ver
overen, zoodat die hun zorgen en twijfel omtrent de
toekomst anderhalf uur lang opzij zullen zetten.
Het past den ernstigen volwassene, zoo af en toe
eenige zinsneden te wijden aan de opvoedende
waarde van de sport. Waarbij hij zich niet behoeft
voor te stellen dat de jeugd zich hiervoor' bijster
interesseeren zal. Maar al is dat zoo, hij wil het
toch doen, zij het dan zonder in plechtige gemeen
plaatsen te vervallen. Er zijn andere volwassenen,
die wel voor de sport maar niet voor het wedstrijd
wezen' voelen, die de sport uitsluitend als lichaams
cultuur en ontspanning waardeeren en het wed
strijdelement eigenlijk als een uitwas, een ontaar
ding van deze schoone zaken beschouwen. Ik heb
hun standpunt nooit goed kunnen begrijpen. Want
met alle erkenning van de lichaamscultuur, die
overigens in deugdelijker vormen dan op voetbal
velden gediend kan wordenin de eerste plaats
in de gymnastiekbeoefening op de scholen, die ge
lukkig spoedig algemeen zal worden meen ik dat
men ontspanning moet bevorderen in den vorm
waarin zij de jeugd de meeste vreugde baart. En
aangezien die vorm voor de overgroote meerder
heid de 'krachtmeting is, die een wedstrijd inhoudt,
doet het er weinig toe of er enkelen zijn die per
soonlijk niet voor wedstrijden voelen. Maar er
komt meer bij. Juist de krachtmeting, en vooral
die in ploegverband, geeft naar mijn overtuiging
aan de sport veel opvoedende beteekenis. Want zij
prepareert voor het leven van den volwassen
mensch, dat in zijn groote lijnen wel met een wed
strijd maar niet met een genoegelijke, afwisselende
ontspanning te vergelijken is en ook niet de gele
genheid biedt, voortdurend aan het dienen van zijn
eigen gezondheid te denken.Daarom is het heusch niet
zoo erg als een flinke jongen zich af en toe eens
bezeert en dat het risico voor kwetsuren zich voor
doet maakt het spel voor hem juist boeiender en,
geeft er meer opvoedende waarde aan. Want het
risico voor kwetsuren biedt het groote leven ook.
Natuurlijk wordt daarmee niet gezegd dat er maar
flink ruw gespeeld moet worden en nog minder dat
met de spelregels wel een loopje kan worden ge
nomen. Maar risico is er altijd en dat moet met op
gewektheid worden aanvaard. Wat dien spelregel
betreft.wie zich in zijn sportjeugd eraan went,
zich daaraan te houden en den tegenstander cor
rect te bejegenen zal dat in den lateren levenswed
strijd ook doen. En ook daar zal hij meer bereiken
met correct spel en zelfbeheersching dan met ruw
heid en doortrappen.
Er is dat belangrijke ploegverband. Het past in
dezen tijd er wat over te zeggen, want is.er één
eigenschap waarmee het Nederlandsche volk, even
als andere volken, zichzelf beter dienst kan bewij
zen dan deze? Wie zijn ploeg-geest ontwikkelt, niet
zelfzuchtig speelt, denkt aan het mede opbouwen
van een aanval inplaats van aan een opvallenden
solo-ren of „drible" die vrijwel zeker stranden zal
na een onverdiend applausje, die is bezig zich tot
een goed Nederlander te ontwikkelen. Wie als aan
voerder zijn elftal zoo weet te bezielen, dat het
tegenslag opgewekt overwint en het initiatief in
handen weet te houden, is bezig zich als leider van
een bedrijf, als een aanvoerder in het maatschap
pelijk leven voor te bereiden. Dat zijn geen phrasen
of genoegelijke vergelijkingen die het wel aardig
doen, maar dat is werkelijkheid. En wie een schijn
baar verloren wedstrijd in de laatste minuut nog
uit het vuur weet te slepen omdat hij nooit van op
geven wil weten is het ventje dat later zijn mede-
menschen verbazen zal door zijn stugge volharding,
tenslotte bekroond door een succes dat zij niet ver
wacht hadden.
Zoo zit het heusch wel met die dingen. Als er
voetballers zijn die dit lezen, laten ze het dan mor
gen maar eens probeeren. Maar niet voor één keer,
want de dingen lukken maar zelden meteen. Je
moet er een gewoonte en een levenshouding van
maken.
Dit ter verwelkoming van het voetbalseizoen. De
bal is weer opgepompt. Dat hij rolle, schuive, suize
en snorre!
R, P.
Het vleesch is dus ook op de bon gebracht,
Jawel, jawel, ik kom geen nieuws vertellen,
Ik heb er ditmaal langer mee gewacht,
Voor ik het aan de rijmorde kwam stellen.
Het is een zeer gecompliceerd geval,
Zooals ik in de kranten heb gelezen,
't Lijkt in dit opzicht prettig almetal,
Te zijn om vegetariër te wezen.
Het is niet zoo bezwaarlijk voor den man,
Hij krijgt na arbeid, als 't zoet is te rusten,
Alleen er maar een beetje minder van.
De vrouw krijgt echter van de zorg te lusten.
En dan de slager, die moet zorgen maar,
Dat hij zijn vet krijgt, voor het is verdwenen,
En als 'k het goed begrijp, loopt hij gevaar,
Dat hij nog in den knoop raakt met zijn
beenen.
Ik weet niet hoe het vee erover denkt,
Nu het zoo pietjepas wordt uitgemeten,
Misschien dat dit hun meer voldoening schenkt,
Of onverschillig laat. 't wordt toch gebeten.
Het paard en 't lam blijven voor bons gespaard
Moet men hier de conclusie aan verbinden.
Dat dit voor 't paard met schaamte gaat
gepaard
En dat het lam dit toch wel lam zal vinden?
We zullen ook het vleeschprobleem doorstaan,
Door ons gelaten er op in te stellen,
Het zal ons minder naar den vleeze gaan,
Maar er blijft steeds meer vleesch dan been
en vellen
P. GASUS.
De beste breister laat wel eens een steek
vallen. Dit mag echter den nettenbreier
niet gebeuren, daar een gevallen steek een
verloren visch beteekent.
(Foto Pax Holland.)
Wij vragen speciaal de aandacht voor de Figuur
puzzle waarmede wij elders in dit nummer onze
nieuwe Puzzle-rubriek aanvangen. Op twee dagen
per week zal deze rubriek verschijnen en wij ho
pen, dat vele lezers en lezeressen een aangename
tijdpasseering in de oplossing er van zullen vinden.
Kolenbons voor werkloozen.
Waarde van 5.75.
's GRAVENHAGE 21 September (A. N. P.)
Aan ondersteunde en in werkverruiming geplaatste
werkloozen is, zooals men weet, gedurende de win
termaanden een brandstoffenbijslhg verstrekt.
Nu in verband met de kolendistributieregeling is
bepaald, dat men vóór 1 October 1940 20 pet. van
de hoeveelheid kolen, waarover men den vorigen
winter heeft beschikt, kan inkoopen, heeft de wnd.
secretaris-generaal, wnd. hoofd van het departe
ment van sociale zaken, thans aan de gemeentebe
sturen medegedeeld, dat het, in afwachting van een
nader te ontwerpen regeling inzake brandstoffen-
bijslag in de komende wintermaanden, gewenscht is,
reeds nu voorzieningen te treffen om in zorg zijnde
werkloozen in de gelegenheid te stellen, om 20 pet.
van hun wintervoorraad kolen over 1939/40 in te
slaan.
Een .kolenbon wordt verstrekt aan in zorg zijnde
werkloozen gehuwde en ongehuwde kostwin
ners, alsmede aan hen, die een steun voor alleen-
wonenden ontvangen, indien zij over een of meer
weken van de maand September in de steunregeling
ziin opgenomen, of in werkverruiming zijn ge
plaatst.
Deze kolenbon heeft een waarde van f 5,75, zijnde
ongeveer een vijfde gedeelte van het totaal bedrag,
dat gedurende den winter 1939/40 aan een in zorg
zijnden werklooze is uitgekeerd aan brandstoffen-
bijslag, verminderd met den extra-brandstoffen-
bijslag.
Aan werkloozen, die bij anderen een kamer heb
ben gehuurd, zonder huiselijk verkeer, daarbij
zelf de zorg voor hun voedsel dragen, en voor het
verkrijgen van brandstoffen op zicheelf zijn aange
wezen, kan een kolenbon worden verstrekt, ter
waarde van f 2,85, mits zij over een of meer weken
van dé maand September in zorg zijn. Indien werk
loozen momenteel reeds in het bezit zijn van de hun
toegestane hoeveelheid brandstoffen, kunnen zij
uiteraard niet meer voor bovenbedoelden bon in aan
merking komen. Een onderzoek ter plaatse zal in
vele gevallen dus gewenscht zijn, waarvoor het ge
meentelijke controle-apparaat moet worden inge
schakeld.
BERLIJN, 21 September. (D.N.B.) De
nachtelijke aanvallen van het Duitsche lucht-
wapen op Engeland zijn gisteravond bij het
invallen der duisternis weer begonnen. Het
zwaartepunt der acties lag weer in Londen,
waar behalve de haveninstallaties en dokken
aan de Theems talrijke militaire en voor den
oorlog belangrijke doelen, vooral in de Ooste
lijke wijken der stad, ondanks uiterst krachtig
luchtafweer en talrijke schijnwerpers, met
succes met bommen van allerlei kaliber wer
den bestookt. Het effect der neergeworpen
bommen kon, daar het zicht helder was in
bijna alle gevallen duidelijk worden waarge
nomen.
Vrijdagochtend hebben Duitsche gevechtsvlieg
tuigen de verkeersinstallaties van de Southern
Railway in Londen tusschen de New Cross Gate,
South Bermondsey en Queen Road stations aan
gevallen. Ook nu konden talrijke treffers worden
waargenomen. Hierbij kwam het tot verscheidene
luchtgevechten, in het verloop waarvan, volgens
tot dusver ontvangen berichten, zes Britsche
vliegtuigen zijn neergeschoten.
De bekende Duitsche gevechtsvlieger majoor
Mölders, heeft bij de luchtgevechten, die gisteren
boven Zuid-Engeland zijn geleverd, zijn 49ste
luchtoverwinning kunnen behalen. Het onder hem
staande eskader heeft thans 500 luchtoverwin
ningen behaald.
Reuter meldt over de Duitsche luchtaanvallen
van Vrijdag: Des oóhtends vroeg zijn talrijke
formaties vijandelijke vliegtuigen in de richting
van Londen over de kust van Kent gevlogen. Er
bevonden zich een groot aantal bommenwerpers
onder, die door talrijke jagers werden begeleid.
Uit de ontvangen berichten blijkt dat de Duit
sche luchtmacht niet slechts boven Londen, doch
ook boven andere deelen des lands en wel hoofd
zakelijk boven Zuidoost Engeland actief is ge
weest. In een stad in het Zuidoosten werd door
vijf brisantbommen aanzienlijke schade veroor
zaakt.
Boven het centrum van Londen.
STOCKHOLM, 20 September (D.N.B.) Nog
nooit tevoren, aldus schrijft de correspondent
van „Stockholms Tidningen", zijn de Duitsche
vliegtuigen zoo ver boven het centrum van Lon
den doorgedrongen. Steeds weer opnieuw stort
ten de vliegers zich door het spervuur van de
U gunt een ander graag een voor
deeltje.
Maar U versmaadt het voor uzelf
natuurlijk ook niet.
Welnu, plaats ook een GROENTJE
in HAARLEM S DAGBLAD.
Er komt geen distributie
Voor zichtig zijn met opdoen
Een stadgenoot die een belangrijk aandeel heeft
in de regeling der aardappel-voorziening in Ne
derland heeft ons verzekerd dat hij
loopende geruchten over een komende aard
appel-distributie met stelligheid ontkennen
kan.
Het is zoo verklaarde hij niet de bedoe
ling in ons land een distributie van aardappelen
in te voeren. In ons land zijn trouwens meer dan
voldoende aardappelen, zoodat er ook geen reden
voor zou zijn. Er worden in ons land zeer veel
aardappelen verbouwd, andere jaren werden er
groote hoeveelheden geëxporteerd, maar de ex
portmogelijkheden zijn thans vrijwel uitgesloten.
Het gerucht dat de aardappel in de distributie zou
komen, is van mond tot mond gegaan. De men-
schen zagen reeds voor zich het schrikbeeld van de
aardappeldistributie van 'den vorigen oorlog, toen
zij veelal genoegen moesten nemen met de wit-
vleezige, die in ons land niet gewild is. Daarom
hebben zeer velen reeds aardappelen opgedaan om
voor zichzelf gedekt te zijn. Bovendien is nog te
verwachten dat vele anderen dit voorbeeld zullen
volgen.
Nukan het geen kwaad dat de menschen wat
wintervoorraad aan aardappelen opdoen, maar dit
moet zoo gedaan worden dat de aardappelen goed
houdbaar zijn. Anders is er immers kans dat veel
aardappelen in de huizen bederven of zoo uitsprui
ten, dat het kostbare zetmeel verloren gaat.
Aardappelen moeten goed verzorgd worden, ze
mogen niet te koud en niet te warm liggen. Men
schen die niet over een goeden kelder te beschikken
hebben moeten wel heel voorzichtig zijn met het
opdoen van groote hoeveelheden.
Bovendien zijn lang niet alle soorten aardappe
len die nu te koop zijn, geschikt om op te doen.
Eigenheimers (zand- en klei-) is een heel goed
smakende bloemige aardappel, maar hij is het
minst sterk om te bewaren. Veel langer dan tot
Januari is hij niet houdbaar. Sterker zijn de bon
ten en de blauwen, die langer goed blijven. Aard
appels die tot Mei of Juni houdbaar blijven, zijn
de Bevelanders en de Red Stars.
Men moet dus bij de keuze van de aardappelen
voorzicht zijn en raad vragen aan betrouwabre
leveranciers.
Het opdoen van een reserve-hoeveelheid aan
aardappelen is door hen die de aardappelen goed
kunnen verzorgen, aan te bevelen, want 's winters
kan er altijd en nu in het bijzonder stagnatie
komen in den aanvoer. Maar ook daarvoor heeft de
■egeering, in samenwerking met de belanghebben
den bij den teelt en den handel, voorzorgen genomen.
In de omgeving van de steden zijn groote hoeveel
heden aardappelen bij de boeren opgeslagen, zoo
dat daarover gemakkelijk beschikt kan worden. De
aardappelen door de boeren op deskundige wijze
ingekuild blijven natuurlijk beter dan de aard
appelen die door de huismoeder bewaard worden
in een huis waarin geen behoorlijke gelegenheid is
aardappelen te verzorgen.
Om zeker te zijn van een goede aardappelen
voorziening heeft de regeering maatregelen geno
men die een regelmatige aanvoer van aardappelen
uit de provincie naar de consumptiegebieden waar
borgen. Eerst worden in ons land verbruikt de aard
appelen uit de afgelegen gebieden, terwijl de te
lers in de nabijheid der groote steden opdracht
krijgen hun aardappelen in te kuilen. De boeren
krijgen een vastgestelden prijs voor de aardappelen
en bovendien nog een bewaarloon. Er worden ook
prijzen vastgesteld voor de handelaars en voor de
verkoopers in het klein.
Deze maatregel omtrent het vaststellen van de
prijzen was noodig, want de prijzen der aard
appelen liepen den laatsten tijd vrij sterk op, na
tuurlijk in verband met de groote vraag wegens het
inslaan van groote hoeveelheden aardappelen door
afweer heen tot op de daken der huizen. Reeds
voor middernacht hoorde men ontploffing na
ontploffing van bommen van ieder kaliber. De
voorsteden in het Noorden, Zuiden en Westen
trilden urenlang op haar grondvesten als gevolg
van de ontploffingen. Het was alsof boven ons
een orkaan woedde. Niet alleen kwam er geen
einde aan het ontploffen der bommen, doch ook
het dreunen van het afweergeschut en het gieren
van de neervallende bommen hield niet op. Picca
dilly circus was gisteren gesloten, omdat door
bomontploffingen in de omliggende straten groote
stukken muur op het open plein waren neerge
komen.
Engelsche aanvalspogingen op Ham
burg en Berlijn.
BERLIJN, 21 September (D.N.B.) In den af-
geloopen nacht hebben de Engelschen met twee
golven getracht hun aanvallen op Hamburg en
de rijkshoofdstad te hervatten. Ook ditmaal ge
lukte het den vijand door „en masse" in werking
gebrachte en verrassend optredende afweer te
verhinderen zijn taak uit te voeren. Een deel der
vliegtuigen, dat over de Duitsche Bocht Hamburg
naderde, werd toen het de monding van de Elbe
had bereikt, door nachtjagers en afweergeschut
verdreven. Een andere Britsche formatie slaagde
er in tot West-Duitschland door te dringen. Zij
kwam echter in de provincie Hannover tegenover
een krachtige luchtafweerversperring en vloog,
achtervolgd door nachtjagers, terug.
Heeft U al gebitterd?
in Café Restaurant
TAVENU, KRUISWEG 57.
CONCERT van 4 tot 6 en van 7 tot 9.30.
(Adv. Ingez. Med.)
Barteljorisstraat 39-41 en 34
Tel. 10250
Grote keuze in:
Eet-, Zit- en
Slaapkamerameublementen
(Adv. Ingez. Med.)
Nog geen Fransch—Japansche
overeenstemming.
Verder strekkende eischen
inzakIndo China.
GENèVE 21 September (D. N. B.). De
mededeelingen, volgens welke de onderhande
lingen tusschen den gouverneur-generaal van
Indo-China en een Japansche delegatie in
Hanoi geleid hebben tot het sluiten van een
overeenkomst over Indo-China, worden tot
dusverre in het Fransche ministerie van buiten-
landsche zaken niet bevestigd. In welingelichte
kringen van Vichy legt men er den nadruk op
dat de Japansche en ook de Fransche regeering
belang hebben bij bespoediging der onderhan- -
delingen. Men laat echter doorschemeren dat er
in zooverre moeilijkheden zijn opgedoken, dat
de door Japan in Hanoi naar voren gebrachte
eischen uitgaan boven de tevoren in Tokio ge
troffen principieele regeling.
Zonder de bijzonderheden der nieuwe eischen te
publiceeren, wordt in een officieel Fransch com
muniqué uit Hanoi verklaard dat de onderhande
lingen in een moeilijk stadium zijn gekomen. Tevens
wordt bevestigd dat de onderhandelingen tot dus
verre nog niet zijn afgebroken.
Japansche militaire kringen alhier geven even
eens toe, dat eischen zijn gesteld, doch dat het
verloop der onderhandelingen tot dusverre niet een
conclusie wettigt als zou een verscherping in de
Fransch-Japansche betrekkingen aanstaande zijn.
DE HOUDING DER VER. STATEN.
SJANGHAI 20 September. Uit Tokio verneemt
men in betrouwbare kringen alhier dat Japan zich
voorbereidt op een zware crisis in de Japansch-
Amerikaansche betrekkingen, welke door het Indo-
Chineesche vraagstuk zou kunnen ontstaan. Op
grond van de verklaring, die gisteren door den
Franschen minister van buitenlandsche zaken afge
legd is, dat de règeering van de Vereenigde Staten
geen plan koestert tot een werkelijke ondersteuning
van Indo-China tegen de Japansche eischen, wordt
Japan weliswaar verwacht dat Indo-China het
Japansche ultimatum, waarschijnlijk kort voor het
van Zaterdag op Zondag afloopt aan zal nemen,
maar men rekent er echter gelijktijdig op, in ver
band met verschillende verklaringen van staats
secretaris Huil dat de Vereenigde Staten het door
zetten van de Japansche eischen aan Indo-China
met zekere vergeldingsmaatregelen zullen beant
woorden. Daarbij wordt vooral aan scherpere em
bargomaatregelen gedacht. In de zelfde kringen is
men echter van meening, dat de keizerlijke confe
rentie in Tokio zich onherroepelijk tot het door
dringen van Japan naar het zuiden heeft verbonden,
zoodat Amerikaansche tegenmanoeuvres geen ver
andering in deze Japansche politiek zouden kunnen
brengen. Gezaghebbende Japansche kringen zijn er
ook door de tot dusverre passieve houding van de
Vereenigde Staten ten opzichte van het Indo-Chi-
neesche vraagstuk van overtuigd dat wanneer de
Zuidzee-actie verder doorgevoerd wordt, van de
Vereenigde Staten geen grootere moeilijkheden
zijn te verwachten, dan de verwachte embargo
maatregelen ook wanneer een dex-gelijke actie
zich niet tot Indo-China zou beperken. Onbekom
merd zal Japan zich waarschijnlijk eerst van vloot-
steunpunten in Indo-China verzekeren.
(United Press).
Opneming in Opbouwdienst
stopgezet.
's-GRAVENHAGE, 20 September. Met in
gang van heden is de opneming in den opbouw
dienst voor gedemobiliseerde militairen voor on-
bepaalden tijd opgeschort.
In verband hiermede is zoowel de verplichte als
de vrijwillige inschrijving voor den opbouwdienst
tot nader order gestaakt (A.NJP.)
Vergeefsche vertoogen bij
den Gouv. Generaal.
Nieuwe represailles van Duitsche
zijde.
's-GRAVENHAGE, 20 September. (A.N.P.)
Officieel wordt medegedeeld:
Nadat vroeger meermalen zoowel langs diploma-
tieken weg als ook door particuliere Nederlandsche
kringen ondernomen stappen om de Nederlandsche
autoriteiten in Nederlandsch-Indië ten aanzien
van de kwestie betreffende de onwaardige behan
deling van de zich daar bevindende Duitschers tot
andere gedachten te brengen, geen resultaat had
den gehad, heeft een vooraanstaande Nederland
sche instantie ongeveer vier weken geleden met
toestemming van de Duitsche autoriteiten een zeer
dringenden oproep tot wijziging van zijn tot nu
toe aangenomen houding gericht aan den Gouver
neur-Generaal, Jhr. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer. Deze oproep werd door het college
van secretarissen-generaal opgesteld en in een door
jhr. Snouck Hurgronje en jhr. Six onderteekend
telegram via Tokio naar Batavia geseind.
In dit telegram werd er op gewezen, dat als ver
gelding voor de arrestaties van de Rijksduitschers
in Nederlandsch-Indië van Duitsche zijde eenige
honderden Nederlanders naar Duitschland over
gebracht en daar geïnterneerd waren en dat op
een vrijlating van deze geïnterneerden niet te re
kenen was zoolang niet een verandering in de be
handeling van Duitschers in Nederlandsch-Indië
plaats zou hebben. Voorts werd er nadrukkelijk
voor gewaarschuwd, dat de toestand wel eens erger
zou kunnen worden en dat met een verscherping
van de Duitsche represailles ernstig rekening zou
moeten worden gehouden. Een bevredigende rege
ling zou slechts kunnen worden bereikt op den
grondslag, dat de in Nederlandsch-Indië verbluf
houdende Duitschers in beginsel hun bewegings
vrijheid zou worden terugggegeven en dat hun
toegestaan zou worden zich weer naar hun wonin
gen te begeven en hun normale werkzaamheden
aan te vatten.
Duitschers, die geen vaste woonplaats in Ned -
Tndië hadden, of wier terugkeer in hun woning niet
mogelijk is, zouden óf naar Duitschland terug moe
ten kunnen reizen óf moeten worden onderge
bracht in een gezonde plaats in de bergen Voorts
moest de gelegenheid worden geschapen tot hulp
en ondersteuningsactie voor de noodlijdend gewor
den Duitschers. Aan den anderen kant zouden de
Duitschers in Ned.-Indië van de Duitsche rijksre-
geering de strenge opdracht krijgen op geen enkele
wijze iets tegen het Nederlandsche bestuur of te
gen de veiligheid des lands te ondernemen. Ten
slotte werd den Gouverneur-Generaal verzocht het
telefoonverkeer met Nederland weer vrij te geven,
zij het ook slechts ter nadere bespreking ter rege
ling van bovenvermelde aangelegenheid.
Ofschoon het geen twijfel kan lijden, dat de
Gouverneur-Generaal in het bezit van dit telegram
is gekomen, heeft het college van secretarissen-ge
neraal tot heden geen enkel antwoord van hem
ontvangen, terwijl het telefoonverkeer met Neder
land niet hersteld is. De bevoegde Duitsche in
stanties hebben voorts berichten ontvangen, vol
gens welke in het lot der Duitschers in Neder
landsch-Indië intusschen geen noemenswaardige
verlichting is aangebracht.
Aangezien dus aangenomen moet worden, dat de
regeering van Nederlandsch-Indië niet tot inbin
den bereid is, ziet men zich aan Duitsche zijde ge
dwongen, hieruit de noodige conclusies te trekken.
De verantwoordelijkheid voor de onaangename ge
volgen, welke thans uit dezen stand van zaken
Voor talrijke Nederlanders moeten voortvloeien,
treft uitsluitend den Gouverneur-Generaal van
Nederlandsch-Indië en diens raadgevers.
Onderscheiding voor den
Rijkscommissaris.
's-GRAVENHAGE, 21 September. De Führer
heeft den Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied, rijksminister Seyss Inquart, als
erkenning voor zijn verdiensten voor de uitvoering
van oorlogsopdrachten het „Kriegsverdienstkreuz"
eerste klasse verleend. (A.N.P.)
Vandaag gaat de zon onder 19.42 uur
Zondag gaat de zon onder 19.39 uur
Zondag gaat de zon op 7.25
Maandag gaat de zon op 7.27 uur
Tusschen deze beide tijdstippen
moet verduisterd worden.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
R. P.: Op de Groene Velden, gag. 1
C. J. E. Dinaux: Geneugten des le
vens. gag. 3
J. J. L.: Proviand uit eigen tuin.
gag. 3
B. K.: Het gevreesde bezoek, gag. 3
Flitsen: Reislust. gag. 3
P. v. d. Hem: De welgelijkende pas
foto gag. 3
Voor de Vrouw. pag. 4
Voor lange avonden. gag. 5
J. H. de Bois: Litteraire Kanttee-
kening. gag. 6
Filmschouw gag. 6
J. H. de Bois: Tentoonstelling Kees
Verwey. gag. 11
g Laatste Berichten op pagina 2
VlllMMMlllllllllBMMlllllllllllilllllMjiami.aiimumiii^
