GIJS VAN LENT - Zijlstraat 86
(UN/T EMITTER!!*
HET MASKER SPEELT
„Twaalf in de Jury-Bank'
29ste Volksconcert.
QtaeiCampen-pciiswaag)
Uit de Pers.
Ons drinkwater.
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1940
H'AA RE EM'S DAGBCAD
HET TOONEEL.
Als men „Twaalf in de Jury Bank", het tooneel-
spel, dat thans door de tooneelgroep Het Masker in
het Beatrix-Theater wordt gespeeld, heeft gezien,
kan men moeilijk vertrouwen meer hebben in het
systeem der jury, zooals dat in de Vereenigde Sta
ten van Noord-Amerika bestaat. Ladislaus Bus
Feketee, de Hongaarsche schrijver, geeft ons een
beeld van de jury, zooals die in Amerika over het
schuldig of niet schuldig van een van moord op zijn
vrouw verdachten man het oordeel uitspreekt en
het goede van zijn stuk is, dat hij ons de gevaren
van deze rechtspraak zonder chargeering dui
delijk voor oogen stelt. Zoo kan het zeker gaan en
zoo zal het ook dikwijls toegaan.
Twaalf mannen en vrouwen van verschillenden
stand en ontwikkeling worden van de wereld afge
sloten, zoolang de zaak in behandeling
is en zij moeten hun schuldig of onschuldig met
algemeene stemmen uitspreken. Hoe zal men anders
kunnen verwachten dan dat het recht in gedrang
komt, wanneer 12 juryleden weken lang zooals
in deze zaak van Reed, die beschuldigd wordt zijn
vrouw in een afgrond te hebben gegooid van
hun werkzaamheden en hun tehuis worden afge
houden en het verlangen boven komt om er ten
slotte hoe ook een einde aan te maken. Zullen
dan bij enkelen niet andere motieven dan die van
het recht den doorslag geven?
Bus Feketee laat ons getuige zijn van zoo'n
juryzitting, waar de spanning dpor de weken
lange zittingen bijna ondragelijk is geworden.
Allen verlangen het einde en de motieven, die ver
schillende leden er toe brengen hun „schuldig" te
wijzigen in het „niet schuldig" zijn bij velen louter
persoonlijk en hebben met de eigenlijke zaak wei
nig of niets te maken. Maar nog erger is het, dat
zij het „schuldig" uitspreken om redenen, die voort
komen uit individueele grieven tegen de maat
schappij. De onontwikkelde kaaskooper heeft een
ingeboren haat tegen het intellect, de kruidenier is
teleurgesteld in zijn vrouw en ziet alles daardoor
eenzijdig.de society-dame meent de getrouwde vrouw
in bescherming te moeten nemen en is daarom
vijandig tegen Reed, die zijn vrouw bedroog al
is de dame zelf ook niet brandschoon en een
vierde heeft'"nog veel lagere motieven om het schul
dig uit te spreken.
Slechts twee zijn er, die van het begin der zitting
af met al hun temperament voor den verdachte
pleiten; het zijn Frank Campbell en Evelyn Scott,
van wie de eerste nog tot het juiste inzicht is ge
komen, doordat hij in dezen tijd van afzondering
liefde heeft opgevat voor Evelyn en in het geval
Reed gelijkenis gaat zien met zijn eigen verhouding
tot de vrouw, die hij lief heeft. Maar ook bij hem
is deze wijziging eerst gekomen na dagen van strijd.
Hij oordeelde eerst even streng over den verdachte
als de anderen en het zijn ook de persoonlijke
ondervindingen, die hem tot ander inzicht brengen.
Het was in de laatste twee tafereelen, dat pas de
dramatische spanning kwam. In de vijf tafereelen
vóór de pauze en dit is de zwakke zijde van het
stuk interesseerde de zaak Reed ons slechts heel
weinig, doordat de schrijver meer zijn aandacht had
besteed aan de juryleden en hun onderlinge ver
houdingen dan aan het eigenlijk conflict. Enkele
tafereelen zooals dat van de vier vrouwelijke
juryleden op hun kamer waren feitelijk totaal
overbodig, al waren ze dan ook als milieuschilde
ring niet onaardig. Voor een exposé waren deze
vijf tafereelen rijkelijk lang.
Maar zoodra wij op de eigenlijke zitting der jury
kwamen, was er de dramatische spanning en kregen
de spelers ook gelegenheid tot. spel. Toen kon Cruys
Voorbergh al zijn kracht ontwikkelen als de „voor-
Tnan", Frank Campbell, en zijn pleidooi voor den
verdachte zeide hij met veel gloed en warmte. Willy
Haak die ook voor de pauze ons getroffen had
door de innigheid van haar spel kreeg eveneens
hier als Evelyn Scott haar kans en zij speelde haar
rol met overtuiging en vrouwelijke charme.
De andere figuren waren allen meer typen. Met
veel genoegen zagen wij eindelijk weer eens H'etty
Beck, die een eenvoudig, burgerlijk braaf vrouwtje
zeer raak en met komisch accent typeerde, op de
planken.. Mevrouw RoyaardsSandberg gaf alle
relief aan de scherpe, venijnige society-dame op
retour, Mari van Warmelo was een kruideniertje,
dat zoo uit een boek van Dickens scheen gestapt te
zijn en ook de overigen het waren er heel wat
gaven leven aan de door hen gespeelde figuren.
Cruys Voorbergh had het geheel knap geleid en
het ensemble liet dan ook weinig te wenschen over,
al zal de opvoering bij verder inspelen zeker nog
aan tempo winnen, vooral ook met de- verandering
der décors.
Het publiek heeft op de première opvoering en
stuk vooral na de pauze hartelijk ontvangen.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
Haarlemsche Orkestvereeniging.
In het afgeloopen seizoen heeft de H.O.V. den
hoorders een haast onnoemelijke schat van ernstige,
hoogstaande kunst gebracht, kunstwerken van de
hoogste orde, vaak op voorbeeldige wijze vertolkt.
Op het concert van 26 Sept. was ook aan de lichtere
Muze een plaats gegund. Maar het was toch een
Muze, die daar bij afwisseling regeerde, een bewoon
ster van den Parnassus, want die lichtere muziek
was niet laag-bij-de-grondsch, doch wel degelijk
van hooge afkomst, al lag haar geboorteplaats aan
de vriendelijke helling van den Zangberg.
Zoo vonden we in de eerste helft van het pro
gramma de namen van Joh. en Rich. Strauss, van
Franz Léhar en Rich. Wagner bijeen. Een ongepast
gezelschap? Zeker niet. Sprankelt de Ouverture
„Die Fledermaus" niet van geest? Kan de melodie
van „Warum hast du mich geküsst" uit Léhar's
„Friederike" niet met eene van Schubert wedijveren
en is die heele operette niet met een fijne komische
opera op één lijn te stellen? Had de wals uit Rich.
Strauss' Opera „Der Rosenkavalier" zonder het
voorbeeld en den invloed van den Weenschen wal-
senkoning Joh. Strauss zóó kunnen worden als ze
geworden is? En is de „Tanz der Lehrbuben" uit
Rich. Wagner's „Die Meistersinger von Nürnberg",
al is hij anders, hooger aan te slaan dan die „strui-
sche" walsen, waaraan Euterpe, Polyhymnia en
Terpsichore onder toezicht van Apollo zelf schijnen
samengewerkt te hebben?
Het antwoord op deze vragen is niet twijfelachtig.
En we kunnen dus gerust zeggen dat elk willig oor
in deze lijst van kunstwerken een bron van onver
mengd genot kon vinden.
We kunnen dat met te meer zekerheid doen, om
dat de vertolkingen reden tot groote voldoening
gaven. Nu eens vestigden die vertolkingen de aan
dacht op het goede samenspel, dan weer en dat
was heel vaak! schonken ze aan verschillende so
listisch spelende leden van ons orkest volop gelegen-
li end om hun talent te toonen. Een enkele maal, zoo
als in het „Wach auf" was de onderlinge overeen
stemming niet zoo volkomen, maar dat bleef een
uitzondering. En Marinus Adam, die voor de vertol
king der lichtere muziek voorzeker niet minder ge-
De heer Hornsveld te Baarn, vader der pioen-dahlia, die dezer dagen zijn veertig
jarig jubileum vierde, met een der vele soorten, welke door hem in den loop der
jaren werden gekweekt.
(Foto Pax Holland.)
Doet U mee aan de
Beziet de etalage
en koopt Uw
gloeilampen bij
uoei u mee aan ae
(Adv. Ingez. Med.)
schiktheid bezit dan voor die der ernstige, gaf aan
het geheel de gewenschte dynamische en agogische
varieerende levendigheid.
De sopraan Greet Koeman zong het lied uit „Frie-
derike" en deed dat mooier dan ik het vroeger eens
van een gewone operettediva hoorde; het was gevoe
lig; het was vocaal verzorgd.
In de tweede helft van het programma werden pas
tegen het einde vroolijke tonen aangeslagen. Want
de muziek van Gabr. Piemé's Orkestsuite „Le Col
lier de Saphirs", is, al is ze aan een Pantomime ont
leend, grootendeels ernstig, in het derde nummer
zelfs wat zwaar-op-de-hand. De „Sérénade de Gil
les" er uit is echter een zeer fijne wals. De Aria uit
Puccini's „Butterfly" heeft een nog veel ernstiger
karakter. De zangeres voldeed me daarin niet zoo
goed als in Friederike's lied: de stem scheen minder
vast te staan. Aan goede expressie ontbrak het ech
ter niet. En in Rossini's Ouverture „Guillaume Teil"
genoten we eerst van het spel der cellisten; later
trokken de althoboïst en de solofluitist, de eerste met
de „Kuhreigen"-melodie, de tweede met het daar
doorheenklinkende vogelgekwinkeleer, de aandacht.
En de meesleepende galop besloot het concert en
tevens het concertseizoen 1939'40.
Want dit 29ste Volksconcert was het laatste. Negen
en twintig heeft ons orkest er sinds begin Juni ge
geven, onder de moeilijkste tijdsomstandigheden.
Een respectabele prestatie, die van durf en energie
getuigt. Die zijn ook niet zonder gevolg gebleven:
niet alleen is het aantal bezoekers steeds toegeno
men, maar, wat van nog meer beteekenis is, de over
heid heeft er aanleiding in gevonden om de* finan-
cieele positie van het orkest aanmerkelijk te verbe
teren en dus zijn voortbestaan te verzekeren. En nu
zal dus na het afgeloopen seizoen niet een lange pe
riode van werkloosheid met al de gevolgen daarvan
komen, maar zal het orkest reeds een paar weken
later het nieuwe winterseizoen kunnen aanvangen.
Het moge daarin weer talloozen genot en opbeuring
brengen!
K. DE JONG.
UITSLAG VEILING.
Uitslag van de verkooping in het Verkooplo
kaal Notarishuis te Haarlem op Donderdag
middag.
Een heerenhuis met erf en tuin te Haarlem
aan het Zuider Buitenspaarne no. 126 groot 1
are, 26 centiaren,
f 7700. H. T. Bauersch,
Een groote garage met afzonderlijk opgang
hebbende bovenwoning en erf te Haarlem aan
de Rozenstraat no. 51 m, groot 1 are 92 cen
tiaren.
f 11.100, H. J. G. Meerman Jr. z
Een pakhuis met zolder en afzonderlijk op
gaande bovenwoning gelegen te Haarlem aan de
Nieuwe Groenmarkt nos. 21 zwart en rood, met
afzonderlijk ingang hebbenden kelder, groot
54 centiaren,
f 7540. S. Langenberg qq.
Een heerenhuis met erf en tuin te Haarlem,
Wilhelminapark 36, groot 2 aren, 53 centiaren,
f 8010. Opgehouden.
Een huis te Haarlem aan de Oost-Indië-
straat no. 80, met het eeuwigdurend recht van
erfpacht op den grond groot 1 are, 6 centiaren,
tegen een jaarlijksch canon van f 96.46.
f 1700. Opgehouden.
Een heerenhuis voorzien van centrale verwar
ming-installatie met garage, erf en tuin te Aer-
denhout gemeente Bloemendaal aan het Gouds
bloemplein no. 2, groot 5 aren, 88 centiaren,
f 13.025. A. Schroder.
Een heerenhuis voorzien van centrale ver
warming-installatie met garage, erf en tuin te
Aerdenhout gemeente Bloemendaal aan het
Goudsbloemplein no. 3, groot 4 aren, 72 centi
aren.
f 12.800. Opgehouden.
Een heerenhuis voorzien van centrale ver
warming-installatie met garage, erf en tuin te
Aerdenhoul gemeente Bloemendaal aan de
Verbenalaan no. 4, groot 4 aren, 40 centiaren,
f 12.400. Opgehouden.
Een heerenhuis voorzien van centrale verwar
minginstallatie met garage, erf en tuin te Aer
denhout gemeente Bloemendaal aan de Ver
benalaan no. 6, groot 4 aren. 12 centiaren,
f 12.400. Opgehouden.
Een woonhuis met afzonderlijk opgaande bo
venwoning gelegen te Haarlem aan de Duven-
voordestraat nos. 122 zwart en rood, groot 52
centiaren,
f 5300. Opgehouden.
Een werkplaats met afzonderlijk opgaande
bovenwoning gelegen te Haarlem aan de Bake-
nessergracht nos. 103 zwart en rood, groot 68
centiaren,
f 5275. Opgehouden.
Een huis met erf en tuin te Haarlem aan de
Preangerstraat no. 25, groot 99 centiaren,
f 4000. J. D. Rigbers qq.
Het woonhuis met tuin te Haarlem aan de
Maxwellstraat no. 28, groot 90 centiaren,
f 4450. H. G. Cannegieter.
Het woonhuis met tuin te Haarlem aan de
Maxwellstraat no. 30 groot 78 centiaren,
f 4400. Opgehouden.
Het woonhuis met tuin te Haarlem aan de
Teslastraat no. 37, groot 1 are 3 centiaren,
f 4460 Mr. L. W. D. Schreuder.
De villa met garage en tuin te Aerdenhout aan
de Clematislaan no. 1, groot 3 aren 60 centi
aren.
f 12.400. Opgehouden.
Het huis met erf en tuin te Haarlem aan de
Leidschevaart no. 228, groot 1 are, 91 centi
aren.
f 6600. J. H. Metselaar.
Het winkelwoonhuis met schuur en erf te
Santpoort-Velsen aan de Wüstelaan no. 10, nabij
de Jan Gijzenvaart, groot 1 are, 70 centiaren,
f 5000, J. Heuperman q.q.
De villa met tuin en grond te Aerdenhout aan
den Zandvoorterweg no. 53, groot 8 aren, 29
centiaren.
f 9905. H. A. Keip.
Het huis met tuin te Haarlem aan de Hyacin-
thenlaan no. 45, voorzien van centrale ver
warming, groot 1 are 65 centiaren,
f 7000. Opgehouden.
Het huis met garage en erf te Haarlem aan
den Rijksstraatweg no. 479, groot 2 aren, 68
centiaren,
f 6510. J. C. Deeler q.q.
Een huis met erf aan de Gedempte Schalk-
burgergracht no. 94, groot 1 are, 12 centi
aren.
f 4650. B. Kemink qq.
Een winkel- en woonhuis met pakhuis en erf
te Haarlem aan de dr. Leydsstraat no. 47,
hoek Bloemfonteinstraat, groot 71 centiaren,
f 4300. Opgehouden.
Prijsvraag R. V. S.-Stichting.
Aan twee inzendingen een prijs toegekend.
Bij het bestuur der stichting van de R.V.S.,
aangewezen tot beoordeeling van de ingekomen
antwoorden op de prijsvraag, waren acht ant
woorden binnengekomèn. De prijsvraag luidde:
a. Is een wetttelijke voorziening wenschelijk, en
zoo ja, in welken zin en met het oog op de rech
ten der schuldeischers en legitimarissen van den-
gene, die een overeenkomst van levensverzekering
heeft gesloten met aanwijzing van een derden
bevoordeelde?
b. Is een wettelijke voorziening wenschelijk
krachtens welke de uitkeering .ingevolge zoodanige
overeenkomst ten behoeve van bepaalde personen
(ev. van de weduwe of een kind van den ver
zekeringnemer) geheel of ten deele onaantastbaar
zal zijn?
De commissie van beoordeeling bestaande uit
prof. mr. P. Scholten. prof. mr. C. W. Star Bus
man en de heer D. J. de Lange, heeft aan ant
woord nummer 7 niet het volle uitgeloofde bedrag
van f 1000, maar een bedrag van f 650 willen
uitkeeren. Aan inzending 6 werd een bedrag van
f 350 toegekend.
Bij opening der betreffende naambriefjes bleek
de inzender van no. 7 te zijn mr. H. Kahrel te
Heemstede, die van no. 6 mr. J. de Vries te
's Gravenhage.
VEERTIG-JARIG BESTAAN
KAREL I-FABRIEKEN.
Op 1 October a.s. zal het 40 jaar geleden zijn,
dat de heer Henry van Abbe, de bekende Karei
I sigarenfabrieken stichte. In de eerste jaren was
de fabriek te Amsterdam gevestigd, doch toen
de zaken zich gestadig uitbreidden en naar meer
ruimte moest worden omgezien, werd zij naarr
Eindhoven verplaatst. Daar kwam de onderne.
ming tot grooten bloei, zoodat ook een fabriek te
Reusel werd geopend en later ook te Arendonck
in België.
Met het oog op de tijdsomstandigheden hebben
geen feestelijkheden plaats.
Eigen vorm.
Hpt A1 g. Handelsblad concludeert uit de
samenwerking tusschen het fascistische Italië en
het nationaal-socialistisch Duitschland, dat hier
mede bewezen is, dat voor wederzijdsche achting
en voor practische samenwerking eenvormigheid
geenszins noodzakelijk is. Het blad herinnert aan
verschillende uitspraken van den Rijkscommissa
ris, dat de bezettende macht de vraag van den
Staatsvorm in de Nederlanden en de verhouding
van het Nederlandsche volk tot het Huis van
Oranje niet op eenigerlei wijze wil beïnvloeden en
is van oordeel, dat de kernwaarden van onze chris
telijke Nederlandsche samenleving (geestelijke
vrijheid en verdraagzaamheid en de daaraan ver
bonden consequenties) onverandelijk blijven.
„Het nauwkeurig overhevelen van buitenlandsche
systemen kan voor een volk met een zoo ingewik
kelde geestelijke structuur als het onze, geen op
lossing bieden. Het is de kern-fout van de N.S.B.
in Nederland geweest dat zij dit nooit heeft be
grepen. De oppositie in de overgroote massa van
ons volk tegen de N.S.B. komt daaruit voort,
niet uit het feit dat het voorbeeld dat de N.S.B.
koos Duitschland was. Elk ander vreemd voorbeeld
zou, wanneer het zóó blindelings was nagebootst,
denzelfden weerstand gewekt hebben.
Het nationaal-socialisme van Duitschland is
uit Duitsche eigenschappen voortgekomen en
voor Duitsche vraagstukken ingericht. Een Neder
landsche organisatie op nationalen en socialen
grondslag moet eigen vormen vinden, omdat, on
danks alle verwantschap, Duitschers en Nederlan
ders naar den aard verschillende menschen zijn en
ook door de historie heen tot verschillende volken
en taalgroepen zijn opgegroeid.. Wie deze ver
schillen miskent en uitsluitend de verwantschappen
wil zien, zal nooit vruchtbare leiding kunnen geven
aan de overtuigde, vrije werkzaamheid van ons volk
in de toekomst van het nieuwe Europa, dat immer
aan ieder die zooals wij, historisch recht op een
eigen levensvorm hebben verworven, een gelijk
gerechtigde plaats wil bieden.
Belangrijke groepen uit ons volk zoeken thans
naar een basis voor de voorbereiding van een
waarlijk Nederlandsche figuur. Op bespoediging
van het proces hebben wij herhaaldelijk aange
drongen. De oplossing welke naar men in het och-
tenblad heeft kunnen lezen, voor Noorwegen is
aangegeven, zou voor Nederland naar onze meest
oprechte overtuiging, geen vruchtbare oplossing
zijn. Ook hier moge elk volk op zijn eigen merites
en naar zijn eigen aard worden beoordeeld. Uit
hetgeen wij hierboven aanhaalden, putten wij het
vertrouwen, dat men wat Nederland aangaat
bereid is dat te doen".
WIJ LIGGEN OOK IN AZIë.
„Wanneer wij aan den vrede niet tekort willen
komen,, dan dienen we nu reeds, in doen en laten,
op zijn komst bedacht te zijn", aldus schrijft de
N. R o 11. C r t. Het blad wijst er dan op, dat het
moederland maar een partje is van een rijk van 70
millioen inwoners.
„Het is echter ook geenszins uitgesloten, dat als
gevolg van den oorlog in Europa Duitschland als
macht in den Stillen Oceaan weer optreedt. In dit
Duitschland heeft Japan een vriend. Het zal
Duitschland niet zijn mandaatgebieden in den
Stillen- Oceaan behoeven terug te geven, wanneer
dit wel zijn aanspraken op het voorheen bezeten
deel van Nieuw-Guinea vernieuwt.
Maar daarom behoeft Japan nog niet op de me
dewerking van Duitschland voor al zijn plannen te
hopen. Duitschland zal ook na den oorlog voor
zekere belangrijke producten blijven aangewezen
op de voorziening uit buiten zijn rechtstreekschen
invloed gelegen gebieden. Zooals Indië. Het zal er
op uit zijn om voor die voorziening zoo gunstig
mogelijke voorwaarden te verzekeren. Het zal de
belangen van Japan niet dwarsboomen. Het zal
echter ook niet gaarne van Japan afhankelijk wor
den. De handhaving van een Nederlandsch-Indië,
van zijn open deur, is niet uitsluitend ons belang.
Ziehier een belangrijke reden, om niet alleen
hier, maar ook in Indië den ban van den oorlog
te bezweren met gedachten aan den vrede, die
komen zal. Hoe deze vrede zijn zal, moet nog op
de laatste slagvelden worden beslist. Dit is waar.
Maar dat wil niet zeggen, dat niet reeds nu vol
doende voorwaarden voor een vrede zijn te voor
zien. om daarnaar het beleid te kunnen, ja moeten
richten".
DE S. S. DER N.S.B.
De dood van den W.A.-man Peter Ton heeft den
leider,van de N.S.B. aanleiding gegeven de stich
ting van een Nederlandsche S.S. te proclameeren.
Velen stelden de vraag wat deze letters in het Ne-
derlandsch beteelcenen. Hierop antwoordt Volk en
Vaderland:
„De naam S.S., oorspronkelijk ontstaan als af
korting van Schutz-Staffel gedurende de strijdpe-
riode im Duitschland, wordt door bijkans niemand
meer (ook niet in Duitschland) als afkorting be
schouwd. De SS is een begrip op zichzelf gewor
den, zoowel voor de voor- als tegenstanders der
nationaal-socialistische wereldbeschouwing; zij is
vleesch en bloed geworden nationaal-socialisme. De
dubbele rune, welke de SS in Duitschland voert en
welke ook in geschriften en krantenartikelen reeds
wordt gebruikt in plaats van de twee letters, is
voorbeeld van het ontstaan van een nieuw zintee
ken in dezen tijd, kenmerkend voor de eeuwige
dynamische ontwikkeling der noordsche wereld.
Het zinteeken is daarmede geworden een alge
meen bezit der Germaansche volken en niet gebon
den aam den staat Duitschland. Zij houden voor
rasbewuste mannen en vrouwen al dezer volken al
les in, wat zij plegen saam te vatten in de woor
den noordsche wereldbeschouwing en levensstijl.
Daarom zullen zij, die in dfeze volkeren de strijders
willen zijn voor volkschen eigenaard en rasbewust-
zijn, overal zich als zinteeken voor hun strijd kie
zen de SS runen, daarbij in het gemeenschappe
lijk voeren vam deze runen hun innerlijke wezens
verbondenheid toonend".
AAN EEN TEGENSTANDER.
„Wanneer wij het politieke strijdtooneel thans,
even voor het einde van den slag, eens overzien,
dan blijkt, dat eigenlijk slechts één man nog staan
de is gebleven tegenover het aanstormende Natio-
naal-Socialisme. Deze man is Colijn!", aldus schrijft
„Volk en Vaderland" en vervolgt dan:
„Weliswaar is ook zijn positie zonder hoop en
zal zijn laatste ademtocht, tot dewelke hij tegen
het Nationaal-Socialisme strijden wilde, wel spoe
dig zijn uitgeblazen, toch eeren wij het in hem, dat
hij van geen terugtrekken weten wil en desnoods
alleen tot het einde zal blijven staan. Colijn is
te schrander om niet te beseffen, dat dit einde wel
dra komen gaat. Temidden van zijn overgebleven
getrouwen wacht hij het onvermijdelijke af. met
ongetwijfeld! die diepste minachting in zijn
hart voor die tallooze mede-democraten, die het
oude vaandel zoo snel en smadelijk verrieden".
Na een opsomming te hebben gegeven van de
ten ondergegane partijen, eindigt het blad aldus:
„Eén man slechts staat nog op eigen krachten
overeind. Eén enkele man slechts is er te vinden
geweest onder al die democratische mondhelden,
die ons jaren lang met hun dappere praatjes hebben
verveeld.
Die eene man is dr. Hendrik Colijn, ondanks ai
zijin fouten een Nederlander van formaat, een dap
per tegenstander, dien wij hier vóór zijn politieken
dood voor het laatst groeten".
Neem een proef met dit
huismiddeltje tegen
rheumatiek.
Gemakkelijk zelf te maken.
U heeft hiervoor noodig een schoone fiesch,
85 gram terpentijn en 15 gram Rheumagic-olle
(geconcentreerd). Een 15 grams-lleschje Rheu-
magic-olie kost bij eiken apotheker of drogist
65 cent, dus met de terpentijn bent U voor onge
veer drie kwartjes klaar. Schud
de bestanddeelen goed door elkaar.
Bevochtig de pijnlijke plaatsen
I^BIPnl ermede, zonder te wrijven of te
masseeren. De pijn verdwijnt
onmiddellijk. Haal het vandaag
nog in huis en bewaar dit receptje.
Indien de benoodigde terpentijn niet verkrijgbaar
is, kunt U eenzelfde hoeveelheid brandspiritus ge
bruiken.
(Adv. Ingez. Med.)
Haarlem heeft een zeer laag verbruit?
per hoofd.
„Het waterverbruik per hoofd der bevolking
loopt in ons land, evenals in andere landen en we-
relddeelen, sterk uiteen en hangt o.a. zeer af van
de diensten die in sociaal en industrieel opzicht van
een waterleiding worden gevraagd. Het is onder
meer afhankelijk van de welvaart der bevolking
en de daarmee verband houdende sanitaire acco-
modatie, het tariefstelsel en den prijs van het water.
Voorts van de mate, waarin ten behoeve van in
dustrie, land- en tuinbouw en veeteelt wordt ge
leverd, de hoedanigheid met het oog op de bruik
baarheid voor verschillende doeleinden, den druk
in het net en het karakter van het betrokken ge
bied.
In het algemeen is het waterverbruik in de
groote steden hooger dan op het platteland, hetgeen
gedeeltelijk kan worden verklaard door het feit,
dat de steden meerendeels eerder in het bezit van
een centrale drinkwatervoorziening zijn gekomen.
Daarnaast zijn echter nog tal van andere factoren
van invloed, o.a. de ruimere sanitaire accomodatie
in de meeste steden. Doch ook bij de steden die reeds
gedurende een reeks van jaren in het genot van een
centrale drinkwatervoorziening zijn, komen belang
rijke verschillen in de verbruiken per hoofd voor,
hetgeen aan een groot aantal, sterk uiteenloopende
factoren moet worden toegeschreven.
Over het algemeen is het verbruik per hoofd nog
steeds stijgende, hetgeen onder meer een gevolg is
van het feit, dat de nieuwe behuizingen terstond
veel beter worden toegerust; nieuw gebouwde wo
ningen worden veelal voorzien van closetspoel-
inrichtingen, vaste waschtafels en apparaten voor
het verwarmen van water. Doch ook de oudere be
huizingen worden vooral in de steden de
laatste jaren ïn grooten getale van dergelijke in
richtingen voorzien. Tengevolge van een en ander
is het aantal, vaste waschtafels en baden gedurende
de laatste jaren, zoowel in de steden als ten platle-
lande, zeer toegenomen, terwijl de centrale berei
ding van warm water steeds meer in zwang komt,
Hoe lang en tot welke hoogte de stijging van het
waterverbruik per hoofd zal doorgaan is moeilijk
met zekerheid te voorspellen."
Bovenstaande beschouwing vinden wij in het rap
port der Commissie voor de drinkwatervoorziening
in het Westen des lands.
De commissie vervolgt:
„Een uitvoerige studie betreffende het waterver
bruik in ons land heeft geleerd, dat Amsterdam,
Rotterdam en Utrecht en de kleinere gemeenten in
het Westen van ons land, voorzoover deze laatste
van rivierwater worden voorzien, de hoogste ge
middelde verbruiken per hoofd hebben, die tus
schen ongeveer 100 en 130 Liter per etmaal zijn ge
legen. Daarop volgt het Provinciaal Waterleiding
bedrijf van Noord-Holland, alwaar het verbruik per
hoofd gemiddeld ca. 100 Liter per etmaal bedraagt.
Dc verbruiken per hoofd te 's-Gravenhagc en
Haarlem zijn zeer laag, namelijk respectievelijk
70 en 50 Liter per etmaal, hetgeen een gevolg is
van een strenge toepassing van het meter
tarief, waarbij practisch alle aangeslotenen van
een watermeter zijn voorzien.
Het gemiddelde verbruik van alle overige water
leidingbedrijven in het Westen van het land ligt
even beneden 100 L.
Bij bestudeering van het verzamelde feitenmate
riaal is duidelijk gebleken, dat door het meer in
voeren van watermeters êen groote beperking van
het waterverbruik kan worden verkregen. Het ge
middelde verbruik per etmaal vqpr de bedrijven die
76 tot 100% watermeters hebben, bedraagt circa!
55% van dat der bedrijven waarvan ten hoogste
25% der aangesloten perceelen van een watermeter
is voorzien.
Het waterverbruik in Amerika is belangrijk
grooter dan in Europa. In den laatsten lijd is het
verbruik in Duitschland, Frankrijk en Engeland
sterk gestegen.
De commissie heeft bij haar ramingen voor de
toekomst aangenomen, dat in het jaar 2000 het ge
middelde verbruik aan drinkwater in de drie groote
steden (Amsterdam, den Haag en Rotterdam) 200
Liter per etmaal zal zijn en voor het overige deel
van het Westen van ons land 150 Liter."
Tot zoover de gegevens van dit rapport.
Daaruit blijkt dus bij vernieuwing dat hel gemid
delde waterverbruik te Haarlem zeer laag is.
Wij wezen indertijd ook reeds daarop en stelden
de vraag of het niet te laag is in verband met het
tarief dat te Haarlem berekend wordt. Haarlem
vraagt namelijk 36 cent per M3, terwijl, om een
voorbeeld te noemen. Heemstede 24 cent. Bij die
vergelijking moet evenwel in aanmerking genomen
worden dat Haarlem geen huur voor de meters in
rekening brengt en Heemstede wel.
De directeur van de Haarlemsche Waterleiding,
de heer J. A. A. Ochtman, deelde ons mede, dat
zijn meening is, dat het zuinige waterverbruik ta
Haarlem in hoofdzaak te danken is aan het meter
stelsel waardoor overtollig waterverbruik voor
komen wordt. Indertijd heeft hij deze aangelegen
heid besproken met den directeur van den Genees
kundigen Dienst Dr. W. B, Smit, die hem verzekerde
dat de gezondheidstoestand der Haarlemsche be
volking in vergelijking met die uit gemeenten waas
veel meer water verbruikt wordt, zeer goed is.
COLLECTE „HET VADERLAND GETROUW".
B. en W. van Haarlem, hebben goed gevonden
dat bovengenoemde vereeniging langs de hut
zen collécteert ten bate harer weduwen en wee
zen en wel op 30 September a.s. en van 1 tot
en met 4 October a.s. Deze collecte wordt ten.
zeerste aanbevolen in de aandacht onzer stad-
genooten.
EERVOLLE ONDERSCHEIDING.
Naar wij vernemen is de vice-voorzitter van
den Nederlandschen Boksbond de heer B. Berg-
stroem door de F.I.F.A. onderscheiden met de orde
„Pour le merite". In een begeleidend schrijven
wordt den heer Bergstroem dank gebracht voor zijn
verdienstelijk werk, dat hij in de afgeloopen jaren
als scheidsrechter van internationale wedstrijden
heeft verricht, o.a. ook tijdens de Olympische Spelen
te Berlin in 1938,
