Haarlem's Dagblad !Bommeu~ op cKawdem OORLOGSDADEN? l/eeest U scUade TALRIJKE SLACHTOFFERS Vele gebouwen vernield, andere ernstig beschadigd Molestverzekering H. W. VROLIJK Bombardement van Beverwijk Nieuwe aanvallen op Londen. Actiketetu- 1 58e JAARGANG No. 17575 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 3 October 1940 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15 Groentjes zie rubriek. Enkele branden snel gebluscht Het A.N.P. meldt: „Engelsche vliegers ken nen geen genade tegenover vreedzame bur gers". Dat werd hedennacht op verschrik kelijke wijze opnieuw bewezen in de Spaarne- stad. De „Koninklijke luchtmacht" had het vooral gemunt op de zuidelijke woonwijken der vreedzame stad. waar talrijke bommen ernstige schade aanrichtten. Een groot aan tal slachtoffers valt te betreuren. In het ge heel zijn er 17 dooden en 20 gewonden. De Engelsche vliegers wierpen o.a. een aan tal bommen in de Voortingstraat, waar een groot aantal personen, ongeveer tien, gedood werden. In één huis werd het echtpaar Bosch ge dood, terwijl de zoon met zware verwondingen in het ziekenhuis werd opgenomen. Voorts bevindt zich onder de slachtoffers het echt paar Michelvan Strien, met twee kinderen. In de aangrenzende Bakkerstraat nr. 52 von den de bloemist van Norden en zijn vrouw den dood. Voorts veroorzaakte een bom ern stige schade in de Camphuisstraat, waar van het gezin Makkelie de moeder, de oudste zoon en een kindje van vier jaar gedood werden, terwijl de vader met zware verwondingen in het Elisabeth-Gasthuis moest worden opge nomen. De luchthelden hebben nog tal van andere woonhuizen gebombardeerd, een woning in het Wijde Geldeloozepad, een woning aan de Eindenhoutstraat, verder een garage aan het Houtplein en een aan de Olieslagerslaan. Aan den Schalkwijkerweg kwam een bom terecht op de woning vafi den leeraar Van Melle, die geheel vernield werd. Hierbij ge raakten de leeraar en zijn vrouw onder de puinhoopen, doch in den loop van den nacht konden zij behouden, doch in bewusteloozen toestand geborgen worden. Een belendende opslagplaats brandde uit. De brandweer slaagde erin, een aangrenzende fabriek te behouden, door tusschen deze fabriek en het brandende gebouw een watergordijn te leg gen. Voorts werd in de Bosch en Hovenstraat een woning getroffen, waarbij één persoon het leven verloor. In de Byzantiumstraat werd eveneens een huis getroffen, waarbij de bewoner, de heer Leising, door de geweldige explosie met kracht door het dak in den tuin werd geslin gerd. Hij was hierbij op slag dood Op den Schalkwijkerweg valt nog een slachtoffer te betreuren, n.l. de heer H. Oostermeijer, die zoo onvoorzichtig was zich naar buiten te be- door SLUIT DAN EEN (Huizen - Meubilair - Koopmansgoed) MAKELAAR - TAXATEUR Heussensstraat 16, Telef. 23693, Haarlem. (Adv. Ingez. Med.) Twee dooden en een zwaar gewonde Het A.N.P. meldt: Vanochtend in de vroegte heeft een Engelsche vlieger een misdadigen aanslag gepleegd op het rustige Beverwijk, waar zich in wijden omtrek niet een militair doel bevindt. Behalve enkele brand bommen, welke geen onheil aanrichtten, werd een brisantbom uitgeworpen op het z.g.n. Pruisdorp. De bom sloeg in de woning aan de Grensstraat 5, welke totaal werd vernield. Van het huis is slechts een puinhoop overgebleven. Deze bominslag had noodlottige gevolgen. De on geveer 30-jarige mevrouw Kievit, de bewoonster van het huis en haar 9-jarig dochtertje werden in den slaap verrast en op slag gedood. Later vond men onder het puin de zwaar verminkte lijken. Ook het huis van no. 7 werd ernstig gehavend. De bewoonster, mevrouw De Ruyter, werd ernstig ge wond naar het Roode Kruisziekenhuis vervoerd, evenals het jongste kind van de familie- K., een meisje van negen maanden, dat echter geen letsel heeft bekomen. Ook de naastgelegen huizen hebben zware mate- rieele schade gekregen, wat eveneens het geval is met de tegenover het getroffen huis gelegen wo ningen, welke volkomen onbewoonbaar zijn gewor den. Verschillende gevels zijn ingedrukt en van ver scheidene woningen is de buitenmuur verdwenen. Begrijpelijk heeft de bominslag groote schrik en ontsteltenis teweeg gebracht in deze zoo dicht be volkte omgeving. Den geheelen morgen bespraken de buurtbewoners het gebeurde en waren vervuld van woede jegens den bedrijver van dezen misdadi gen aanslag op weerlooze burgers, van wie een vrouw en een kind den tol hebben moeten betalen. geven. Hij werd door de explosie getroffen en was onmiddellijk dood. Door de brisantbommen zijn tevens enkele branden ontstaan, die de brandweer, daarbij geassisteerd door den Luchtbeschermings dienst, spoedig onder de knie had. Op den Schalkwijkerweg voldeed vooral de handspuit, welke als eerste water gaf. Nader hand voegden zich hierbij twee babyspuiten en een groote motorspuit. De babyspuiten hebben tevens goed werk gedaan aan de Olie slagerslaan en op het Houtplein Op de Dreef werd het gebouw Sancta Maria gedeeltelijk door een op straat inslaande bom verwoest. Hetzelfde geldt voor de kweek school aan de Leidsche Vaart. In de Iordens- straat ontstonden nog drie kleine brandjes door inslaande bommen. Naar de commissaris van politie, E. A. Tenckinck, tevens hoofd van den Luchtbe schermingsdienst ons mededeelde, is het op treden van brandweer, luchtbeschermings dienst en later ook van den Opbouwdienst, welke zorgde voor een goede afzetting, boven alle lof verheven. BOMMEN OP EPE. Verder meldt het A.N.P.: Gisteravond heeft een Engelsch vliegtuig eenige bommen uitgeworpen boven het Kroon domein. te Epe. Eenigen tijd later constateerde men een hevigen brand in de richting Gorsel. De brandweer uit Epe en de boschbrandweer zijn er terstond heengegaan en bestreden het vuur. "V anochtend heeft men den bx-and tot staan ge bracht. Ongeveer zestig hectaren bosch en heide zijn verloren. De burgemeester van Epe, mr. dr. Diepenhorst, heeft de blusschings- pogingen geruimen tijd gadegeslagen. OOK BOMMEN OP DINXPERLO. Dinsdagavond hebben Engelsche vliegers bommen geworpen op Dinxperlo. Een bom trof het huls van den heer Siemes, dat geheel ver woest werd, terwijl het winkelhuis van den heer Hanrath zwaar beschadigd werd. Persoon lijke ongelukken deden zich niet voor. Op het Boesveld werden zes bommen neergeworpen, welke diep in den grond drongen en waarbij van verschillende huizen in de omgeving de ruiten werden vernield. HULP VOOR DE SLACHTOFFERS TE HAARLEM. Een deel der Roode Kruis-collecte van a.s. Zaterdag wordt daarvoor bestemd. Een gedeelte van de a.s. Zaterdag 5 October, door het Roode Kruis te Haarlem te houden col lecte zal, in overleg met het gemeentebestuur en den Armenraad, bestemd worden voor de slachtof fers van den bomaanval van hedennacht te Haar lem. Het bestuur van het Roode Kruis deelt ons nog nader mede: Er is nog gebrek aan collectanten! Meldt u Zaterdag om 9 uur persoonlijk aan bij de wijkpresidenten, die zitting houden in de vol gende lokalen: Lunchroom v.h. „Sierkan", Groote Markt 10; Hotel Lion d'Or, Kruisweg 39; Lunchroom „Sier kan", hoek Zijlweg; Huize Overbosch, Dreef 38; St. Franciscus School, Nagtzaamplein; Ned. Herv. Wijkgebouw, Molenaerstraat 18, bij de Kleverlaan; Ned. Protestantenbond, Berkenstraat 34, bij de Zaanenlaan; Café Suisse, Rijksstraatweg 191; Schietvei-eeniging „Gen. van Merlen", Schouwtjes plein; Gymnastiekgebouw, Eemstraat, Haarlem- Noord. Het D.N.B. deelt mede: Londen is gisteren door een voortdurende golf van Duitsche gevechtsafdeelingen aangevallen. Van den morgen tot den avond werd zes keer luchtalarm gemaakt, waardoor de bevolking gedwongen werd in de kelders en schuilplaatsen te gaan. Door het gunstige wolkendek konden de Duitschers de stad in een voordeelige po sitie naderen en hun van te voren opgestelde aanvallen volbrengen. Het doel was wederom voor den oorlog belangrijke installaties langs de Theems en in oostelijke en zuidoostelijke deelen van de stad. Branden en ontploffingen in deze objecten alsmede zware rookwolken getuigen van de uitwerking der Duitsche aan vallen. Op de Amsterdamsche Beurs. Ondanks de gunstige berichten omtrent het ver loop der economische conjunctuur in het binnen land blijft de New Yorksche beurs een onzekere houding aan den dag leggen. Wel overwegen in het algemeen kleine koerswinsten, vooral bij staal- en koperfondsen, aan den anderen kant echter blijven deze toch tot enkele fracties van procenten beperkt. In de staalnijverheid kan het hooge percentage der bedrijvigheid zich goed handhaven. Door het vakblad „Iron Age" wordt de opbrengst deze week op 93 pet. der capaciteit geraamd. Ondanks het feit, dat dit cijfer gedurende de afgeloopen drie weken nagenoeg stationnair is gebleven, blijven de orders nog steeds toenemen. De achterstand bij de uitvoering der opdrachten, wordt hoe langer hoe grooter. Dit heeft tot ge volg, dat de leveringstermijn voor tal van fabri katen aanzienlijk moet worden verlengd. Het blad is van meening, dat het laatste kwartaal van dit jaar een der meest bedrijvige tijdvakken belooft te worden, die de industrie in de Vereenigde Staten ooit heeft gekend. Daarbij moet men bij een juiste beoordeeling van den toestand nog rekening houden met het feit, dat het grootste gedeelte der orders voor de nationale verdediging eerst later zal wor den geplaatst. Waar het ten uitvoer leggen van het bewapeningsprogramma van Amerika voorziet in een duur van vijf jaar, kan de naaste toe komst voor tal van industrieën zeer gunstig ge noemd worden. Een probleem dat de Vereenigde Staten hoe langer hoe meer gaat bezig houden, is de vraag, wat met den enormen goudvoorraad afkomstig uit het buitenland moet geschieden. Onlangs heeft de goudvoorraad in Amerika het bedrag van 21 mil liard dollar overschreden. Sedert het uitbreken van den oorlog, nu ruim een 5aar geleden, namen de voorraden met bijna 4.5 milliard toe, terwijl in de 12 maanden, welke aan het uitbreken van den oorlog waren voorafgegaan een stijging van 3.5 milliard was ingetreden. In twee jaar tijds derhalve een vermeerdering van 8 milliard dollar. Wat Amerika met deze geweldige goudmassa's op den duur zal moeten beginnen, is moeilijk te zeggen. Deze opgepotte koopkracht zou na de be ëindiging van dezen oorlog kunnen dienen om aan den wederopbouw van het, dor de gebeurtenissen geteisterde en ontwrichte Europa, de behulpzame hand te bieden. Tal van landen immers, zullen vermoedelijk zelf niet in staat zijn de noodige fi- nancieele bedragen ter beschikking te stellen tot hervorming van hun nationale economische struc tuur. Hoe dit ook zij; het staat in ieder geval vast, dat de Vereenigde Staten na de beëindiging van den oorlog, een belangrijk aandeel zullen kun nen hebben in het herstel van de gestoorde eco nomische verhoudingen in ons werelddeel. (A.N.P.) Spoorweg-overeenkomst tusschen Sovjet-Rusland en Duitschland Woensdagmiddag is te Berlijn tusschen Sovjet-Rusland en Duitschland een spoorweg overeenkomst geteekend, tengevolge waarvan, naar United Press van welingelichte zfjde ver neemt, een regelmatig passagiersverkeer tus schen Berlijn en Moskou over een aantal spoorlijnen zal worden ingesteld, alsook een geregeld vrachtgoederenverkeer. Nog steeds groote koude in Spanje. MADRID, 3 October (D.N.B.) De koudegolf in Spanje duurt voort. Behalve in Sevilla, waar reeds Dinsdag een temperatuur van een graad onder nul was waargenomen, is dezelfde tem peratuur Woensdag ook in Valladolid, Valen cia en Albacete opgeteekend. Dekzwaulci-.w aan buord van een der opleidingsschepen van het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart te Amsterdam, waar thans een cursus voor kapiteins bij de binnenvaart wordt gehouden. (Foto Pax Holland.). De Inentiusrewet 1939. Voorschriften mogen niet vergeten worden. Het gemeentebestuur van Haarlem deelt ons het volgende mede: Nu huisvaders tengevolge van de distributievoor schriften, legitimatieplicht e.d. reeds zooveel be moeiingen hebben, die buiten hun gewone sfeer lig gen, is het begrijpelijk, dat de nieuwe voorschriften an de Inentingswet 1939 en de daaruit voort vloeiende verplichtingen eenigszins op den achter grond geraken en er gevaar dreigt, dat deze geheel vergeten worden. Wel krijgt ieder, wien dit aangaat, een persoonlijke kennisgeving van hetgeen hij in dit opzicht heeft te doen, maar de tijdruimte tusschen die kennis geving en den datum, waarop hij aan die verplich ting moet voldoen, is zóó ruim, dat er maar weinig toe noödig is om het vergeten. Ten einde te voor komen, dat velen, door onopzettelijk verzuim zich blootstellen aan de bij de Inentingswet bepaalde strafvervolging, worden hieronder die verplich tingen nog eens uiteengezet. De Inentingswet 1939 geeft geen verplichting, maar dringt er op aan, dat de ouder of voogd het kfnd, waarover hij of zij de ouderlijke macht uit oefent, tegen pokken laat inenten, voordat het den leeftijd van één jaar bereikt. Ieder die de ouderlijke macht uitoefent over een kind, geboren na 31 October 1939, ontvangt in de maand, waarin het kind vier maanden wordt, een kennisgeving, waarin een uittreksel uit de wet is opgenomen, zoodat hij weet wat hij moet doen en wanneer. Indien het kind is ingeënt vóórdat het één jaar wordt, moet het inëntingsbewijs, dat de geneeskun dige, die de inenting heeft verricht, afgeeft, wor den ingeleverd op de gemeente-secretarie (le afd.) Deze houdt hiervan aanteekening en zendt het be wijs weer terug. Daarmede is aan de verplichting voldaan. Opgemerkt wordt nog, dat ook als de inenting geen voldoend resultaat heeft gehad, de pokpuisten dus niet voldoende zijn opgekomen, dat bewijs moet worden ingeleverd. Hij, die zijn kind niet wil laten inenten, moet op de eerste afdeeling van de gemeente-secretarie een formulier halen, door middel waarvan hij aan den Burgemeester van zijn weigering mededeeling kan doen, met de reden, waarom. Indien die reden van geneeskundigen aard is, kan de huisarts op die verklaring mede zijn verklaring plaatsen. Deze verklaring moet aan den Burgemeester worden ingezonden en daarmede is de zaak klaar. Indien die reden van anderen aard is, moet de verklaring eveneens aan den burgemeester worden ingezonden; dan wordt de ouder of voogd, die de verklaring heeft ingezonden, te zijner tijd opgeroepen om te verschijnen voor den burge meester (of een door hem aangewezen ambtenaar) en een geneeskundige, die hem nog eens per soonlijk mededeelingen doen over de wettelijke bepalingen en over het vóór en tegen van de in enting tegen pokken. Ook hij, die niet voor inenting heeft zorg ge dragen, noch een verklaring heeft ingezonden, ont vangt een oproeping om te verschijnen, maar is daarmede niet ontheven van de verplichting, binnen den bepaalden tijd te zorgen voor inenting of in zenden van de verklaring. Men moet dus: óf het kind laten inenten voor het 1 jaar is, óf een verklaring inzenden, af of niet met een verklaring van den dokter. Wat zijn nu de gevolgen, als men zich hiervan niets aantrekt?. Als men niet laat inenten en geen verklaring in zendt aan den burgemeester is men strafbaar. Bo vendien wordt men opgeroepen, te verschijnen voor den burgemeester of den aangewezen ambtenaar. Strafbaar is eveneens hij, die niet voldoet aan een oproeping, te verschijnen. Het is dus raadzaam, als men om welke reden dan ook een kind niet wil laten inenten, even de kleine moeite te nemen, op het stadhuis een formulier te halen. Men bespaart zich hierdoor een oproeping, te verschijnen, en ook een strafvervolging. En hij, wiens verklaring niet wordt bevestigd door een geneeskundige verklaring, moet na op roeping in ieder geval verschijnen, anders stelt hij zich bloot aan strafvervolging. Bij informatie ten stadhuize bleek, dat de op roepingen om te verschijnen binnenkort zouden worden uitgezonden en dat zeer velen nog niet aan hun verplichtingen hadden voldaan. Laten zij dus van de thans nog bestaande ge legenheid gebruik maken en mededeeling doen van de inenting, onder vertoon van het inentingsbewijs, of een verklaring inzenden. Gelrlleeningen Noord-Holland. Totaal bedrag 3.490.000. Ged. Staten van Noord-Holland stellen aan de Prov. Staten voor de volgende geldleeningen aan te gaan: a. f 56.000 wegens bijdrage voor den bouw van een nieuwe sluis te IJmuiden met bijkomende werken en verbeteringen van het Noordzeekanaal: b. f 3.210.000 wegens kosten van uitbreidings werken ten behoeve van het Provinciaal Electrici- teitsbedrijf; c. f 203.000 wegens kosten van uitbreidingswer ken ten behoeve van het Provinciaal Water leidingbedrijf; d. f 6.000 wegens uitkeering aan het Provinciaal Ziekenhuis „Duinenbosch" te Bakkum voor buiten gewonen werken. e. f 15000 wegens uitkeering aan de Provinciale Ziekenhuizen voor onvoorziene werken van bui tengewonen aard. Zij stellen voor te bepalen, dat deze leeningen zullen worden aangegaan tegen een reëele rente van ten gooste 4'/2 pet. 's jaars, dat de aflossingen in gelijke of afloopende termijnen,als volgt zullen geschieden: a. b en c in 40 jaar, d en e in 10 jaar. Doodelijk ongeval op onbewaakten overweg. Melkrijder door trein gegrepen. De 26-jarige v. d. G., wonende te Lage Vuur- sche is Woensdagochtend op den onbewaakten overweg bij Hollandsche Rading met zijn melk wagen door een passeerenden sneltrein gegrepen. De man werd op slag gedood, het paard bleef on gedeerd. De wagen werd volkomen vernield. Door dit ongeluk ondervond het treinverkeer belangrijke vertraging. De wederopbouw van verwoeste stadskernen. Adviescommissie van Stedebouw- kundigen benoemd. Het spreekt vanzelf, dat de herbouw van ver woeste stadskernen een groote mate van aanpas sing vereischt. Een aanpassing van het nieuwe ge deelte aan het nog bestaande. Indien niet gestreefd wordt naar een zekere harmonie tusschen het oude en het nieuwe, bestaat het gevaar, dat het stadsbeeld in velerlei opzicht verwrongen zou worden. Om nu den waarborg te hebben, dat de herbouw van verwoeste stadskernen op zoodanige wijze zal geschieden, dat deze zal passen in het raam van het bestaande, heeft de regeeringscommissaris voor den wederopbouw zich voor de beoordeel ing der herbouwplannen voor dergelijke kernen de mede werking verzekerd van drie stedebouwkundigeo, die hem als adviseurs ter zijde zullen staan. Dit zijn de heeren ir. P. Bakker Schut, directeur van den dienst der stadsontwikkeling en volkshuisves ting te 's-Gravenhage; Jhr. M. J. I. de Jorge van Ellemeet, hoofd van de afdeeling volkshuisvesting van den Provincialen Waterstaat te Arnhem: ir. L. S. P. Scheffer. hoofd van de afdeeling stadsontwikkeling bij den dienst van Publieke Werker te Amsterdam. Genoemde heeren maken deel uit van het da- gelijksch bestuur van het instituut voor volkshuis vesting en stedebouw Ook roei-oefeningen behooren tot het practisch gedeelte van den cursus voor kapiteins bij de binnenvaart, die te Amsterdam gehouden wordt. (Foto Pax Holland.) Het clrieniogenclhedcn pact. Een Italiaansche uiteenzetting. ROME. 3 October. (D.N.B.) De Italiaansche dag bladen publiceeren een verklaring van het agent schap Stefani, waarin er op gewezen wordt, dat, in tegenstelling tot de gereserveerde houding van officïeele Amerikaansche kringen een zeker deel der Amerikaansche pers zich opwindt over het driemogendhedenpact van Berlijn en het defi nieert als eer intimidatiepoging, die echter het tegenovergestelde effect zal hebben, nl. de deelne ming van de Vereenigde Staten aan den oorlog te bespoedigen. Wat de Vereenigde Staten betreft, zoo wordt in de verklaring van Stefani gezegd, hebben de drie mogendheden van het pact duidelijk ver klaard, dat het bondgenootschap niet gericht is te gen een buiten het conflict staande mogendheid. De strekking van het driemogerdhedenpact gaat véél verder dan de kwestie van de betrekkingen tusschen de drie mogendheden en de Vereenigde Staten. Met andere woorden, het bondgenootschap heeft geen betrekking op een niet-oorlogvoerend Amerika. Wanneer de Vereenigde Staten een oorlog in den Stillen Oceaan zouden willen ontketenen, is het du.ielijk. dat Japan gaarne zou zien. dat de Vereenigde Staten ook zouden gebonden zijn in den Atlantischen Oceaan. Wanneer de Vereenigde Sta ten zouden willen deelnemen aan het Europeesche conflict, zou het de-spil volstrekt niet mishagen, wanneer zij wist. dat de V. S. ook in den Stillen Oceaan in strijd waren. „Wij hebben geen reden een dergelijken agressieven geest bij de Amerikaan sche politiek aan te nemen", zoo eindigt ce verkla ring letterlijk. ..Wij nemen kennis van andere be langrijke stroomingen der openbare meening, di« in deze dagen Washington aanraden de meenings- verschillen met het Japarsche Rijk te regelen en tot een overeenstemming met Japan te komen. Vrede tusschen de V. S. en Japan beteekent inder daad vrede tusschen de V. S. en de spi!, evenals oorlog aan den eecen kant in gelijk opzicht oorlog aan den anderen kant zou beteekenen en ieder weet, dat wij tegen een nuttelooze uitbreiding van het conflict zijn. HEDEN: 8 PAGINA'S Hoeveel Nederlanders in 2000? pap. 7 M Flitsen. pap. 3 1 H Laatste Berichten op pagina 2 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1