Haarlem's Dagblad Ttemqe luchtye Autobus door lokaaltrein gegrepen. Fusie. Lichtpunten. (boven tnqetand en het JCanacd 37 Britsche toestellen neergeschoten. Het Vademecum Artikelen enz. v__> 58e JAARGANG No. 17586 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag 16 October 1940 Abonnementen per woek ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Groentjes zie rubriek. De door het departement van Binnenlandsche Zaken ontworpen gemeentelijke samenvoegingen rullen natuurlijk niet in alle gevalien met instem ming begroet worden. Onlangs is al gebleken dat men in Vught weinig voelde voor fusie met 's-Her- togenbosch. Uit een beschouwing over de voorge stelde samenvoeging van Heemskerk en Castricum, in dit nummer, blijkt dat Beverwijk teleurgesteld is, want het meende zelf aanspraak op de toevoe ging van Heemskerk te mogen maken. Onze re dacteur daar in het Noorden stemt daarmee in; hij voert geografische en economische overwegin gen aan voor een fusie van Heemskerk en Bever wijk. De eerste zijn nu niet zoo heel belangrijk, maar de economische redenen tellen zwaarder. Het is niet te loochenen dat de Heemskerker tuinders, die het meerendeel der bevolking in die gemeente vormen, hun producten naar de markt in Beverwijk brengen, dat de Heemskerkers daar ook plegen te winkelen, dat zij er hun gas betrekken. Het minder belangrijke geografische motief: de aaneensluiting der bebouwing, komt daar dan nog bij. Men zou zich dus kunnen voorstellen dat de gemeente Be verwijk, schoon niet direct betrokken bij Noord- hollandsche voorstellen die 91 gemeenten zouden moeten verminderen tot dertig, pogingen zal doen om er wel direct bij betrokken te worden en zich ook tot het provinciaal bestuur en het departement zal wenden. Zulke gevallen zullen zich wellicht meer voordoen in deze provincie en aangezien zij in totaal 126 gemeenten telt kan men dus wel aannemen dat er weinig zullen zijn, die zich heele- maal niet in dit groote fusie-plan zullen willen meepraten. Tot die weinige zal de grootste ge meente des lands, Amsterdam, wel behooren. Zij heeft er, voor zoover waarneembaar, niets mee uitstaande en er ook geen belang bij. Informaties naar de „stemming'' in Heemstede en Bennebroek hebben ons den indruk gegeven men vindt die ook in dit nummer dat daar blijkbaar geen groote bezwaren tegen samenvoe ging der beide gemeenten aan den dag zullen tre den. De Bennebroekers heffen evenwel fier het hoofd, verklaren dat zij geenszins een noodlijdende gemeente vormen en spreken met trots van hun zuinig gemeentebeheer, zoodat stemmen uit hun midden dan verklaren dat er eigenlijk geen reden voor fusie is. Zeker is dat zich hier een geval voordoet, waarin geen van beide betrokken ge meenten in financieelen nood verkeert. Is de ge opperde veronderstelling juist, dat in dit geval het voorstel alleen een gevolg zou zijn van het streven om het aantal gemeenten te verkleinen? Dat lijkt wel wat erg simpel gedacht: men stelt zulke din- jgen niet voor zonder bepaalde gronden. Kennelijk is men in Den Haag van de redeneering uitgegaan, dat de toekomstige ontwikkeling van de beide ge meenten het nut van een samenvoeging zal bewij zen. Want zulke dingen moeten natuurlijk niet alleen naar den toestand van het oogenblik, maar juist en zelfs vooral met vooruitzienden blik be schouwd worden. Anders zit men binnen korten tijd weer met hetzelfde vraagstuk in zijn maag en de bedoeling van de voorgestelde fusies is nu toch kennelijk, een flinken tijd „vooruit te werken". Vandaar ook dat de voorstellen op zoo groote schaal zijn gedaan. En wie weet of zij, wat Noordholland betreft, al heelemaal volledig zijn ingediend'. Wij niet. Er zou nog meer kunnen komen. De financieele gevolgen van een samenvoeging van Heemstede en Bennebroek moeten nog bere kend worden, maar groote bezuinigingen zijn door een opheffing van Bennebroeks gemeentebestuur niet te verwachten. Want het heeft inderdaad wel een zuinig beleid gevoerd ook wat zijn personeel- sterkte betreft, die zich bepaalt tot een burge meester, een gemeentesecretaris, twaalf ambtenaren en werklieden plus drie politiemannen. Dat is ze ventien menschen in totaal en men kan het niet overdreven noemen om de belangen van bijna drieduizend te behartigen! Samenwerking met Heemstede is er al in velerlei opzicht: het belastingverschil ziet er niet onrust barend uit en het even geuite verlangen voor het geval van fusie naar een hulpsecretarie van de gemeente ziet er niet alarmeerend uit. Wel een beetje overbodig want als daar gevolg aan werd ge geven ofschoon men een tramverbinding met het Raadhuisplein heeft zouden andere deelen van de gemeente Heemstede er met meer recht aanspraak op kunnen maken. En die doen dat niet. Ik bedoel bijv. de omgeving van het stationnetje Heemstede- Aerdenhout die er in dit opzicht minder goed aan toe is dan Bennebroek zou zijn. De Bennebroekers zullen zich, eenmaal gefusion- neerd met Heemstede, aan een machtiger gemeente begrip en dus ook aan grooter afstanden moeten aanpassen dan zij nu gewend zijn. Maar zoover is het nog niet en de gemeenteraden, in dezen tijd niet aan belangrijke agenda's voor hun vergaderingen gewoon, krijgen er eerst zeker een of meer die hun de gelegenheid zullen bieden, hun wenschen en raadgevingen te kennen te geven. Mogen die breed van blik zijn. R. P. Lord Lothian per „Yankee Clipper" naar Europa. NEW-YORK, 16 October (D.NB.) De Britsche ambassadeur Lord Lothian is gisteren met de „Yankee Clipper" van New-York naar Europa vertrokken. 9/16. OFFICIEELE VALUTAKOERSEN DER NEDERLAND SCHE BANK. New-York 1.88 3/16—1.8 Berlijn 75.28—75,43. Brussel 30.11—30.17. Helsinki 3.81—3.82. Stockholm 44.8144.90. Zurich 43,5943.68. Bankpapier: New-York 1.86'. 21.90K. Brussel 30.0830.20. Stockholm 44.7644.94. Licht, daar moeten w' ons op richten, Niet maar voor de aardigheid, Maar om ons zelf voor te lichten, Ernstig, met lichtvaardigheid. Licht is in de avonduren Een nu niet zoo licht probleem, Binnen huiselijke muren Naar 't verduisteringssysteem. Maar langs goed belichte lijnen Is het niet zoo'n duister ding, Als je 't juiste licht doet schijnen Op het punt verduistering. En het zonlicht onzer dagen Is en blijft buiten rantsoen, Ook al zal het wat vervagen In het komende seizoen. Nu wou ik maar propageeren, Als een zaak van groot gewicht: Weet daarvan te profiteeren, Zoek het maximum aan licht. Laat het in uw huizen binnen Zooveel als maar even kan, Daarmee zult u licht wat winnen, 't Leven wordt er lichter van. Acht of negen werkloozen gedood. Twintig personen gewond. GRONINGEN, 16 October. (A.NT.) Van ochtend omstreeks zeven uur is een groote autobus, welke geheel gevuld was met dertig werklooze arbeiders, die van Groningen naar Slikken zouden worden vervoerd, door den mist op den onbewaakten overweg tusschen Winssum en Baflo gegrepen door den locaal- trein ZoutkampGroningen. De gevolgen waren verschrikkelijk. De bus werd totaal vernield. Acht a negen dooden wer den uit het wrak gehaald. De overige inzitten den waren zwaar of licht gewond. Allen waren Groningers. De chauffeur van de bus was K. Havers uit Zwolle. De directeur van het Academisch Ziekenhuis in Groningen is met zijn staf en vele dokters ter plaatse. De dooden en gewonden worden met auto's naar het Academisch Ziekenhuis te Groningen overge bracht. De locomotief van den trein is tengevolge van de botsing gederailleerd en ligt naast de spoorbaan, evenals de daarop volgende goederenwagen. Van de reizigers van den trein is niemand gewond. Het treinverkeer ondervindt ernstige vertraging. Duitsche luchtmacht bombardeert Londen en Zuid-Engeland. Het D. N. B. meldt: Het Duitsche lucht- wapen heeft Dinsdag zijn bomaanvallen op de Britsche hoofdstad met onverminderde kracht voortgezet. Op verscheidene plaatsen werd hevige brandschade en schade aan ge bouwen aangericht. Onze vliegers boden op verschillende plaatsen in het Zuid-Oosten van Engeland en boven Londen het hoofd aan af deelingen j achtvliegers van de Royal Air- force 37 Britsche vliegtuigen zijn gisteren tijdens de hevige luchtgevechten, die daarbij boven Engeland en het Kanaal plaats hadden, neer geschoten, terwijl het Duitsche luchtwapen tot dusver slechts zes toestellen verloren heeft. In den loop van Dinsdagmiddag vlogen lichte Duitsche bommenwerpers in grooten getale naar belangrijke militaire doelen in Zuid-Engeland en wierpen op doeltreffende wijze bommen van allerlei kaliber. In een petroleumopslagplaats veroorzaakten voltreffers een reusachtigen brand welks geweldige rookontwikkeling den later ko menden vliegtuigen als richtingwijzer diende. Duitsche waarnemers melden dat de bommen op Kaap Dungeness een vernietigende uitwerking hadden. Londen werd weer zwaar geteisterd. Hier werden voornamelijk de Victoria-Docks ge bombardeerd. Andere aanvallen waren gericht op de stad Cambridge. Ook op zee trad het luchtwapen met succes op. Zoo deed een Duitsche bommenwerper ten noor den van Dover een aanval in duikvlucht op een groot vrachtschip en bestookte het zoo doeltref fend met bommen dat het vaartuig met zware slagzij bleef liggen. Officieel wordt nog te Berlijn het volgende be kend gemaakt: Nu de Britten nog steeds niet hebben nagela ten de weerlooze Duitsche burgerbevolking en niet-militaire objecten als doel voor hun onzin nige bomaanvallen uit te kiezen, heeft het Duit sche luchtwapen op 15 October en in den nacht van 15 op 16 October sterke krachten tegen mi litaire en voor de oorlogvoering belangrijke doe len in Londen laten optreden, die in de Britsche hoofdstad omvangrijke schade hebben aange richt. Een Reuterbericht uit Londen deelt het vol gende mede: Vijandelijke formaties hebben Maandag een aantal snelle aanvallen ondernomen, waarbij zij uit de wolken .haar bommen lieten vallen en snel weer verdwenen. Eenige kleine steden en dorpen in Zuid, Zuidoost en Midden-Engeland werden hierdoor getroffen. Een zeker aantal personen werd getroffen, waaronder enkelen doodelijk. Het communiqué van het Britsche ministerie van luchtvaart van Dinsdagochtend luidt als volgt; In den nacht van Maandag op Dinsdag wa ren Londen en een stad in het centrale gebied de voornaamste doelen van de nachtelijke aan vallen. Deze aanvallen waren iets minder hevig dan die in de voorgaande nachten. In dit gebied werden eenige branden veroorzaakt en huizen en industrieele installaties beschadigd. In Londen en in de omgeving van Londen werd een zeker aantal personen gedood en gewond. In de omliggende graafschappen werden brand en hoog explosieve bommen geworpen. MIST BELEMMERDE OPTREDEN VAN BRITSCHE VLIEGTUIGEN. BERLIJN, 16 Oct. (DUB.) In den nacht van Dinsdag op Woensdag zijn de Britsche vliegtui gen, die naar Duitschland gevlogen waren, zeer vroeg naar Engeland teruggekeerd. Naar uit be trouwbare Stockholmsche berichten blijkt moet de oorzaak hiervan blijkbaar daarin gezocht worden dat de Engelsche toestellen, die Dinsdag morgen van hun nachelijke vlucht betrekkelijk laat terugkeerden, groote mistbanken aantroffen die hun landing belemmerden en eenige vlieg- tuigen noodzaakten een ander vliegveld op te zoeken om te landen. Bij deze landingen zouden 13 vliegtuigen verongelukt zijn. In dit geval werd aangetoond dat „generaal mist" ook als bondge noot van Duitschland kan optreden, een omstan digheid waarop den laatsten tijd Churchill en andere Engelsche regeerders herhaaldelijk ge wezen hebben. Een nader D. N. B. bericht meldt: Verscheidene vijandelijke vliegtuigen naderden bij hun nachte lijke vluchten de westelijke gebieden van de Mark Brandenburg. In Berlijn werd bij wijze van voorzorg luchtalarm gemaakt. De vijand bereikte de rijkshoofdstad ech ter niet. De Britsche oorlogvoering. Verklaring van Churchill in het Lagerhuis. Het D.N.B. verneemt: In antwoord op een vraag zeide Churchill in het Lagerhuis: „Het oogenblik is nog niet gekomen, waarop een officieele ver klaring over de oorlogsdoeleinden afgelegd kan worden, die verder gaat dan de reeds gegeven, zorgvuldig overwogen algemeene verklaringen. Op een nieuwe vraag antwoordde Churchill: „Ik geloof dat wij ons in groot gevaar begeven, indien wij over dit punt verklaringen afleggen, die niet zeer algemeen van karakter zijn". Alle overheidsmaatregelen, keurig voor U geordend, en geregeld wekelijks aangevuld, dat is van Haarlem's Dagblad Een gemakkelijke gids op een terrein, dat steeds ingewikkelder wordt. Abonneert U, zooals zoovelen reeds vóór U deden. Geknoei met veevoeder wordt tegengegaan. Waarschuwing aan veehouders. 's-GRAVENHAGE, 15 October. Het Rijksbureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd vestigt de aandacht op het volgende: Op grond van het veevoederbesluit 1939 is het vermalen of op andere wijze bewer ken van alle soorten hooi en stroo, zoowel graanstroo als stroo van peulvruchten en andere land- of tuinbouw-producten, als mede van kaf en andere dorschafvallen, zoo wel als van riet tot voeder voor eenige dier soort, verboden. Dit verbod zal met groote gestrengheid worden gehandhaafd. Het komt voor, dat deze producten, zooals mogelijk ook heide biezen en boombladeren in gemalen toestand, tegen onevenredig hooge prijzen als veevoeder in den handel worden gebracht. Veehouders wordt aan geraden, slechts gemalen producten te koopen, waarvan het vervoer wordt gedekt door een geldig geleidebiljet. (A.N.P.) President Quezon optimistisch. MANILLA, 16 October. President Quezon ver klaarde tegenover persvertegenwoordigers niet te gelooven dat het tot een oorlog in den Stillen Oceaan zou komen. Hij was zelfs bereid te wed den dat er binnen twee jaar geen luchtaanval op de Philippijnen plaats zou hebben. Wel zeide hij met de Amerikaansche autoriteiten te willen sa menwerken en voorzorgsmaatregelen te treffen voor de luchtbescherming. (United Press). Niets is eenvoudiger dan het plaat sen van een GROENTJE in HAAR LEM'S DAGBLAD. Maar wat nog belangrijker is: Niets is goedkooper en niets zekerder van succes. Ned-Indië en Engeland. Geen gemeenschappelijk front in Zuid-Oost-Azië. BATAVIA, 16 October (Domei) De chef van het propagandabureau van het bestuur van Nederlandsch-Indië heeft ontkend dat de autoriteiten de opvattingen der pers deelen ten gunste van de vorming van een gemeen schappelijk front met Engeland in Zuidoost- Azië. Sprekende over een hoofdartikel in de „Java- bode", waarin een militair bondgenoodschap met Engeland werd bepleit, noemde de chef van het propagandabureau de dagbladmeeningen „onzin" Hij verzocht den Japanschen correspondenten, die aanwezig waren op de gewone persconferentie, geen belang te hechten aan perscommentaren. Op vragen betreffende thans aan den gang zijnde economische onderhandelingen tusschen de Ver- eenigde Staten en Nederlandsch Indië antwoordde de chef van het propagandabureau dat hij nog nimmer iets daarover had vernomen. Reisverbod voor Amerikanen uitgebreid. Ook het Verre Oosten thans verboden gebied. WASHINGTON, 16 October (D.N.B.) Nadat het departement van buitenlandsche zaken sedert het begin van den oorlog aan Amerikaansche burgers het reizen naar Europa verboden had, drin gende gevallen uitgezonderd, is dit reisverbod thans ook tot het Verre Oosten uitgebreid. Minister Hul) verklaarde dat wegens de uitbreiding der militaire operaties en wegens het feit, dat van 16 October af alle mannelijke Amerikaansche burgers tusschen 21 en 35 jaar zich voor den militairen dienst moeten melden, alvorens zij Amerika mogen ver laten, het departement van buitenlandsche zaken voortaan alleen passen zal afgeven voor landen op het Westelijk halfrond. De ltaliaansche minister voor Buitenlandschen Handel en Valuta, Riccardi, inspecteert de eerewacht bij zijn aankomst te Berlijn voor het officieel bezoek, dat hij aan de Duitsche hoofdstad kwam brengen. Foto Weltbild OPNIEUW VIELEN BOMMEN OP AMSTERDAM. Tuindorp Oost zaan ten ttveeden male getroffen ERNSTIGE SCHADE AANGERICHT, DRIE LICHT GEWONDEN. AMSTERDAM, 16 October. Het A.NP. meldt: Terwijl de maan haar helder licht over de sla pende hoofdstad verspreidde en de woonwijken dus duidelijk te zien waren, heeft in den vroegen mor gen een Britsch vliegtuig wederom bommen op de huizen der burgerbevolking uitgeworpen. De prach tige nacht ademde vrede en rust, niet echter ver staan de Engelsche „luchthelden" deze teekenen der natuur. Wreed werpen zij hun bommen uit, niets ontzien zij. Vannacht vielen de bommen wederom in de om geving van de Oudeschans en in tuindorp Oost- zaan, waar reeds eerder explosieve bommen werden uitgeworpen, welke een groot aantal slachtoffers eischten. Gelukkig zijn er vanochtend geen dooden gevallen. Slechts liep een drietal personen lichte verwondingen op. In totaal zijn zeven brandbommen en een explo sieve bom boven de binnenstad uitgeworpen. De schade aan de huizen in de omgeving is ernstig. In de Lange en de Korte Houtstraat waren vrijwel alle ruiten gesprongen en ook het distributiekan toor aan den Amstel heeft te lijden gehad. Hier werd onmiddellijk door de politie en den lucht beschermingsdienst de wacht betrokken, opdat geen onbevoegden zich toegang tot het gebouw zouden verschaffen. Van het perceel Zwanenburgwal 62 is het dak geheel vernield. Door de scherven zijn drie personen licht gewond, waarvan er één in het Binnengast huis en de anderen ter plaatse zijn verbonden. De brandbommen kwamen terecht op de Oude schans, de Prins Hendrikkade, in het perceel Ra penburgerstraat 7, een pakhuis op den hoek van Rapenburg en de Oudeschans, en het perceel Nieuwe Uilenburgerstraat 23. Vier brandbommen, die op het wegdek neerkwamen, brandden uit zon der schade te veroorzaken. De drie andere veroor zaakten lichte branden in de genoemde perceelen.. De brandweer trad direct krachtig op en wist het vuur spoedig te blusschen. In totaal waren drie motorspuiten, twee ladderwagens en een perso- neelwagen uitgerukt. De luchtbeschermingsbrand weer behoefde geen dienst te doen, evenmin als een auto van den G. G. en G. D. In Amsterdam-Noord zijn vier explosieve bom men geworpen, welke terechtkwamen in de om geving van de Maanstraat. POLITIEMANNEN AAN DEN DOOD ONTSNAPT. Was het den vorigen keer de brandweerploeg van den gemeentelijken luchtbeschermingsdienst waar onder de slachtoffers vielen ditmaal ontsnapten elf leden van het politiekorps op wonderbaarlijke wijze aan een wissen dood. Een brigadier en tien agenten bevonden zich in de nabijheid van het posthuis Maanstraat hoek Orionstraat toen hier voor het ge bouwtje een brisantbom viel. De agenten hadden zich plat op den grond ge worpen bij het gehuil van de naderende bom en dit werd hun redding. De scherven vlogen over de mannen heen, doch richtten een geweldige schade aan in het perceel, zonder de agenten te raken. Brigadier S. P. Takes, die zich juist naar buiten begaf voor zijn controle dienst, stond voor de deur op het oogenblik van de explosie. Ook hij liet zich terstond vallen doch werd niettemin door een scherf in den arm gewond. Hij moest ter verpleging naar het Binnengasthuis wor den overgebracht. Zijn toestand is gelukkig niet ernstig. Agent Boersma werd aan een der voeten gewond, de andere collega's waren zoo geschrokkeh, dat zij buiten dienst gesteld moesten worden. Op het Polluxplein en achter de woning in de Maanstraat, die reeds zwaar beschadigd was, sloe gen twee andere bommen in, waarvan groote ver nielingen opieuw het gevolg waren. Een aantal woningen werd zoodanig beschadigd, dat zij onbe woonbaar zijn geworden. Twee brandbommen kwamen ten slotte terecht op het wegdek van den Oostzaandijk. Omwonenden wisten te voorkome®, dat deze projectielen brand veroorzaakten. OOK BOMMEN IN ZEEUWSCH- VLAANDEREN. TERNEUZEN 16 October (A. N. P.) In den afgeloopen nacht is Zeeuwsch-Vlaanderen weder om door Engelsche vliegtuigen aangevallen. In Terneuzen werden verscheidene bommen geworpen. In Zaamslag zijn eveneens bommen geworpen. Van tal van woningen sprongen de ruiten. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. De 100.000 is er uit De prijs van honderdduizend gulden in de Ne- derlandsche Staatsloterij is heden gevallen op nummer 6435. Naar het A.N.P. uit Den Haag verneemt was het lot, waarop heden de f 100.000.is gevallen, ge kocht door de collectrice der Staatsloterij mevrouw J. H. van Tor.geren-van der Weide, Prinsestraat 46 in Den Haag, die het lot in zijn geheel aan één per soon heeft weder verkocht. Bij deze collectrice is reeds vroeger eens de hoofdprijs gevallen, terwijl door haar reeds drie maal de 50.000 kon worden uitbetaald. HEDEN: 10 PAGINA'S. R. P.: Fusie. pag. 1 P. Gasus: Lichtpunten. pag. 1 J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbuiten. pag. 3 v. T.: Het verlorene. pag. 3 B. K.: Tom Mix. pog3 Een leek beleeft zijn eersten jacht dag. pag. 7 Schaakrubriek. pag. 7 Damrubriek. pag. 7 M De samenstelling van den raad in M het vergroote Heemstede. pag. 8 B Hoe men in Heemstede en Benne- 8 broek over de samenvoeging denkt. m pag. 9 1 Flitsen: Servet. pag. 3 jf 1 Laatste Berichten op pagina 8 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1