£aaUU B
Bonnen die thans geldig zijn:
BURGERLIJKE STAND
DIRK VOLKERTSZOON COORNHERT.
mm/
iA;vk
DONDERDAG 31 OCTOBER 1940
HAARLEM'S DAGB
E AD
De houding van Bulgarije.
„Aandachtig en op alle mogelijkheden
voorbereid."
SOFIA 31 October (D. N. B.) De rol van
Bulgarije in het Italiaansch-Grieksche conflict
wordt door de Bulgaarsche pers en de openbare
meening gekenmerkt als die van een aandachtigen
en op alle mogelijkheden voorbereiden waarnemer.
Veelvuldig wordt de wensch geuit dat het conflict
nog langs vreedzamen weg zal kunnen worden
bijgelegd. De positie van Griekenland wordt als
hopeloos beschouwd, indien het conflict voortduurt.
In dit verband publiceeren de bladen ook histo-
risch-politieke beschouwingen en herinneren
zij aan den tijd, toen Griekenland als stuwende
kracht van den Balkanbond optrad, welke bond op
aandringen van Athene tegen Bulgarije was op
gericht. Eii, zoo vraagt het blad „Mir", wat is er
nu van dezen bond overgebleven?
Hevige luchtaanvallen op Londen.
STOCKHOLM, 31 Oct. (D. N. B.). Een dikke
wolkenlaag hing Woensdagavond, volgens berich
ten uit Engeland, boven Londen, toen de eerste
nachtelijke aanvallen op de Britsche hoofdstad
begonnen. De batterijen afweergeschut richtten
hun vuur weer naar den hemel, ofschoon de aan
vallende Duitsche machines in de meeste ge
vallen in het geheel niet te zien waren.
Donderdagochtend werd de nachtelijke aanval
in een Engelsch radiobericht bijzonder fel ge
noemd. Vooral in de eerste nachtelijke uren vóór
middernacht. Den geheelen nacht moesten de
Londenaars weer doorbrengen in de schuilkel
ders onder het geweldige gedreun van het af
weergeschut en de ontploffende bommen. Eerst
kort vóór het aanbreken van den dag kon het
sein alles veilig gegeven worden.
Crematie ir. J. E. F. de Kok.
Hedenmiddag kwart over één heeft in het Crema
torium op Westerveld onder veel belangstelling de
crematie plaats gehad van het stoffelijk overschot
van ir. J. E. F. de Kok, directeur-generaal van de
Nederlandsche Maatschappij tot exploitatie van
Petroleumbronnen in Ned.-Indië.
Jhr. ir. H. Loudon voerde het woord. „Ofschoon
de groote expansies van het bedrijf reeds bereikt
waren", aldus spreker, „zette de groei zich toch nog
voortdurend voort. Voor de chemisch-technïsche zij
de van het bedrijf heeft De Kok steeds een open
oog gehad en wanneer ons concern, wat betreft* de
research aan de spits staat, dan is dit grootendeels
aan zijn invloed te danken. Hij was een energiek
man en daarenboven een buitengewoon sympathieke
figuur, eerlijk en rechtvaardig. Het personeel, dat
onder zijn leiding werkte, was hem dan ook zeer
genegen. Ook door zijn Engelsche collega's werd hij
bijzonder gewaardeerd, hetgeen voor den. algemee-
nen gang van dit groote bedrijf een zeer belangrijke
factor was. De gezondheidstoestand van De Kok was
de laatste jaren niet bijzonder goed. Zijn geest
kracht was echter van dien aard, dat hij zich.toch
nog met alle kracht en energie van zijn zware taak
wist te kwijten. De Kok was iemand, die zeer terug
getrokken leefde. Zijn groote liefhebberij was de
vliegsport, waarin hij zich zeer snel wist te be
kwamen en de vereischte brevets wist machtig te
worden. Zijn groote tochten naar Nederlandsch-Indië
en Zuid-Afrika zijn ons allen bekend. In 1938 zóu
hij voor de tweede maal naar Indië zijn gegaan,
maar moest, toen hij in Karachi was, wegens de on
gunstige politieke omstandigheden naar Nederland
terugkeeren. Als voorzitter van de Nederlandsche
Vereèniging voor de Luchtvaart en van den raad
van bestuur van de K. L. M., van het Fokker- en
het Luchtverdedidingsfonds heeft De Kok ontegen
zeggelijk voor de ontwikkeling van de vliegsport in
Nederland zeer veel gedaan. Toen de bezetting van
ons land een gewijzigden toestand veroorzaakte,
heeft De Kok een zeer moeilijken tijd doorgemaakt;
ofschoon zijn gezondheidstoestand achteruit ging,
heeft hij toch nog belangrijke regelingen weten te
treffen, waardoor de belangen van het personeel
zooveel mogelijk werden behartigd. In Juli moest
hij op advies van zijn geneesheeren in het Roode
Kruis Ziekenhuis worden opgenomen, waar hij tot
diep leedwezen van allen die met hem gewerkt heb
ben en hem gekend hebben, op 28 October is over
leden. Voor het groote concern, waarvan hij de lei
ding had, is zijn heengaan een zeer ernstig verlies.
Wij, zijn collega's, zijn diep getroffen door dit ver
scheiden en het personeel betreurt den gewaardeer-
den leider, die steeds voor hun belangen optrad. Wij
begrijpen hoe groot het verlies ook zijn meot voor
de naaste familieleden, naar wie onze oprechte sym
pathie uitgaat".
Na jhr. Loudon sprak nog de heer C. Kolff, voor
zitter van de Nat. Luchtvaartschóöl.
Onder de vele aanwezigen zagen wij o.a. baron C.
Th. Krayenhof, eere-voorzitter van het A. N. V. V.
en lid van het dagelijksch bestuur van den A. N. W.
B., C. van Ede van de Pais namens den secretaris
generaal van Waterstaat, A. Plesman, directeur
Luchtvaart Maatsch., Hans Martin, chef van de
Indië-lijn, M. C. Heymans, directeur Rott. Lloyd-
Ruys en Co., Bouwe Vlas, commandant Leger des
Heils, J. W. H. Lanbach, namens de directie Fok
kerfabrieken, R. J. H. Patijn, voorzitter commissie
fan Aardolie-aangelegenheden, mr. J. van der
Meulen, onder-voorzitter Raad van Beheer Lucht
vaart Maatsch., ir. W. van Alphen de Veer namens
de Organisatie Toegepast Natuurwetensch. Onder
zoek, luit.-generaal v. d. Kasteele, alg. adviseur van
dr. ir. Ringers, jhr. mr. O. E. W. Six, secretaris
generaal van Koloniën, Paul Nijgh,
pres.-comm. van Ph. van Ommeren's Scheepvaart
bedrijf, dr. ir. M. H. Damme, bestuurslid Ned. Ver.
voor de Luchtvaart, mr. E. L. G. den Doorn de
Jong, directeur R. Mees en Zn. te Den Haag, prof.
Mekel van de Technische Hoogeschool. te Delft, ir.
J. de Bruin Kops, directeur van Werkspoor. H. Lock-
ner, beheerder van de Ned. Petroleum Maatsch. en
de Bataafsche, jhr. mr. R. van Lennep. directeur
Tarakan Petroleum Mij., P. Klaar, directeur Stan
daard A. P. C-, jhr. ir. C. E. W. van Panhuys, na
mens het Instituut voor Ingenieurs, gen.-majoor
Dumont, namens de ver. „Ons Leger", dr. M. W.
Holtrop, directeur der Hoogovens, vertegenwoordi
gers van de sociëteit „Phoenix" Delft, J. van Krim
pen, namens prof. C. J. Nieuwenburg, rector-mag-
nificus der Technische Hoogeschool te Delft en
prof. dr. H. B. Dorgelo, secretris van den Senaat der
Technische Hoogeschool en zeer vele anderen.
Verwarming schoolgebouwen te
Haarlem.
Maatregelen ter besparing van brandstof.
B. en W. van Haarlem hebben aan de directeu
ren van le PI. B. S. B, 2e I-I. B. S. B en H. B. S. A
aan de directrice der Middelb. School voor Meisjes,
het volgende medegedeeld:
Aangezien het niet zeker is, dat er voldoende
brandstof zal zijn om gedurende den geheelen win
ter de schoollokalen normaal te verwarmen, drin
gen- wij er bij U op aan, voor zoover dit van U en
het overig personeel afhangt, er op toe te zien, dat
met den beschikbaren voorraad zoo zuinig mogelijk
wordt omgegaan.
Ter besparing van brandstof hebben wij voorts
besloten met ingang van de week, waarin alle scho
len voor middelbaar onderwijs weder normale
schooltijden zullen hebben, den Zaterdagochtend-
schooltijd o.a. voor Uw school te laten vervallen.
In de plaats hiervan zullen met ingang van de
zelfde week de daardoor vervallen lessen voor zoo
veel mogelijk op Woensdagmiddag, de overblijven
de op andere dagen behooren te worden gegeven.
Bij de Hoofden der Gemeentelijke scholen voor
gewoon-, uitgebreid- en buitengewoon lager onder
wijs te Haarlem, hebben B. en W. eveneens op zui
nigheid met den beschikbaren voorraad brandstof
fen aangedrongen en hun tevens medegedeeld, dat
B. en W. ter besparing van brandstof besloten heb
ben, met ingang van de week van 3 tot en met 9
November a.s. (scholen en klassen met herfstvacan-
tie 10 tot en met 16 November a.s.) voor de scholen
welke normale schooltijden hebben, alsmede voor
de klassen der overige scholen, welke geheele dagen
werken, den Zaterdagmorgenschooltijd te vervan
gen door den Woensdagmiddagschooltijd.
Tenslotte hebben B. en W. ook bij de Hoofden dei-
Scholen voor Voorbereidend lager onderwijs nos.
1 t.m. 5, te Haarlem, op zuinigheid met brandstof
aangedrongen en hun tevens medegedeeld, dat B.
en W. ter besparing van brandstof besloten hebben
met ingang van de week van 10 tot en met 16 No
vember a.s. o.a. voor genoemde scholen den Zater
dagmorgenschooltijd te vervangen door den Woens
dagmiddagschooltijd.
HAARLEM, 31 October.
Ondertrouwd: 30 October: A. D. Bloemsma en
A. M. Schuijt. J. C. van Loenen en A. Veerman.
A. Andela en M. C. van Tol.
Gehuwd 31 October: G. H. Cornet en C. W. C.
Veen.
Bevallen: 29 Oct.: W. C. TrakselVos, d. S. F.
Vadervan Heijningen, z. 30 Oct.: J. Meershoek
Pijnakker, z. 31 Oct.: C. M. GortzakSpruit, d.
Overleden: 30 Oct.: B. J. Rijkbosch. 79 j., Ged.
Oude Gracht. J. M. Heek. 79 j., Prinsessekade.
W. H. A. M. 29 d.. z. v. H. W. Vogels, Gasthuis
laan. W. M. Servaas—de Vogel, 55 j., Dr. Leijds-
straat.
HAARLEM IN HET WIT.
Vijf schilders zorgen daarvoor.
ER KOMT EEN BEPERKTE STRAAT
VERLICHTING.
In opdracht van het gemeentebestuur is Open
bare Werken ijverig bezig Haarlem in het wit te
steken. Daarmee is men trouwens al eenigen tijd
aan den gang. Niet minder dan 5 schilders trekken
er eiken dag op uit om, zooveel dit althans mogelijk
is, er voor te zorgen dat er in de duisternis geen
ongelukken gebeuren. Op alle hoeken van straten
en waar wegen elkaar kruisen, worden de trottoir
banden wit geschilderd. Verder worden breede
witte banden op de boomen en de lantaarnpalen
aangebracht. Ook andere obstakels op de trottoirs
ontgaan de verfkwast niet, zooals stoepen voor hui
zen, hekken, palen van de tram, enzoovoort. Waal
wegen of straten op het water uitkomen zijn wit
geverfde hekken geplaatst.
In hoofdzaak"' is het witte toilet van Haarlem
al voltooid, maar nauwkeurige inspectie maakt
nog geregeld aanvullingen gewenscht. Zoo is bij
voorbeeld Woensdagmiddag in den gemeenteraad
het denkbeeld geopperd alle trottoirbanden langs
singels en grachten wit te schilderen, om daardoor
te voorkomen dat fietsers of wandelaars een nat
pak oploopen.
In het algemeen heeft dit wit schilderen het ge-
wenschte resultaat. Op avonden als het niet heel
erg donker is levert het verkeer geen onoverkome
lijke moeilijkheden op. Maar als de maan zich
schuil houdt kan het soms heel, heel donker zijn.
Dan is uiterste voorzichtigheid geboden. Niet alleen
des avonds maar ook des morgens. De meeste ar
beiders moeten 's morgens in het donker naar hun
werk en dat valt niet altijd mee. Juist vernamen
wij van verschillende arbeiders die hedenmorgen
moeite hadden gehad om hun werk te bereiken.
Twee waren per fiets tegen een onverlichten wa
gen, die aan den kant van den weg stond, opge
reden, wat één een verstuikten enkel kostte.
Met nadruk wordt er nog eens op gewezen dat
geen onverlichte auto's, wagens en fietsen buiten
mogen staan. Vuilnisbakken mogen ook niet bui-
tengezet worden vóór de vuilnisophaler komt. Er-
moet voor gezorgd worden dat alle onnoodige ob
stakels verwijderd worden.
De burgemeester heeft in de raadszitting medege
deeld, dat thans van de Haagsche autoriteiten ver
gunning verkregen is een zeer beperkte straatver
lichting te Haarlem in te voeren. Op de wegkrui-
singen en andere punten die daarom vragen wordt
een kleine lamp aangebracht.
Afdoend is dit natuurlijk niet, want zoo'n lamp
mag niet meer dan 1/200 van de normale licht
sterkte hebben. Maar toch zullen die kleine licht
punten van beteekenis zijn juist omdat het nu zoo
donker op den weg is. Er zullen dan op straat 157
electrische en 61 gaslampen branden.
Het tramverkeer zal men zie elders in dit num
mer met ingang van morgen 1November op
nieuw gewijzigd worden. De eerste trams gaan nu
pas 's morgens om 7 uur rijden, terwijl 's avonds de
laatste trams om 8.30 uur in de g. moeten zijn.
Nu was dit 9.30 uur. De laatste avondritten worden
dus een uur vervroegd. Voor de bewoners van
Heemstede, die voor een groot deel op de N. Z. II.
zijn aangewezen om naar de stad te trekken, is dit
een tegenvaller. Zij hadden gehoopt, nu wij in de
kuststrook ook pas 's avonds om 12 uur thuis be
hoeven te zijn, dat de tramdiensten juist verlaat
zouden worden.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
Inbraak in Oudejaarsnacht.
In den oudejaarsnacht van '36 op '37 werd in een
kantoor van een fabrieksgebouw te Zaandam, een
inbraak gepleegd.
Een drietal mannen, met een „au to komend uit
Amsterdam, stapte in een te Zaandam klaarliggend
bootje, waarin ook een medeplichtige zat. en voer
zoo naar het fabrieksgebouw. Daar braken ze een
glasruit en forceerden de deur, die toegang gaf tot
het kantoor. Daar werd met snijbranders de brand
kast geopend.
De dieven namen een buit mee van f 675, be
nevens eenige effecten. Deze buit werd onderling
verdeeld.
Hedenmorgen stonden twee dezer dieven en de
chauffeur, die hen gereden had. terecht voor de
Arr. rechtbank te Haarlem. Tegen beide eerste
verdachten eischte de officier een gevangenissstraf
van 1 jaar en 6 maanden.
Beide pleiters, mr. Beets en mr. Duitz drongen
aan op voorwaardelijke traffen.
De chauffeur, die de dieven vervoerd had, hoorde
een gevangenisstraf van 6 maanden tegen zich
eischen. De pleiter mr. van Haastert vroeg op
grond van juridische bezwaren tegen de tenlaste
legging vrijspraak en onmidddellijk invrijheidstel
ling van den verdachte. Dit werd niet toegestaan
door de rechtbank.
Subs, pleitte mr. van Haastert voor een mindere
gevangenisstraf.
Groote hoeveelheden graan in
vlammen opgegaan.
Felle brand te Groningen.
GRONINGEN, 31 October. (AJJ.P.) - Vanoch
tend om acht uur is in het groote, vier verdiepin
gen hooge graanpakhuis van de firma L. van der
Meer, waar dag en nacht gewerkt wordt, een felle
brand uitgebroken, welke in een minimum van tijd
groote afmetingen aannam.
Dank zij het krachtige ingrijpen van de brand
weer, die met veertien stralen het vuur bestreed
kon het vuur tot ^de beide bovenste verdiepingen
beperkt blijven. Deze zijn geheel uitgebrand.
Om tien uur kon worden aangenomen, dat er
geen gevaar meer bestond voor de omliggende per-
ceelen, die ontruimd moesten worden.
Door de groote hoeveelheden water, welke in de
vuurzee geworpen zijn, staan de zakken met graan,
opgeslagen in de beide benedenverdiepingen, ge
heel in het water. De mannen van den opbouw-
dienst, geassisteerd door personeel van den lucht
beschermingsdienst, hebben zooveel als zij konden
de zakken met graan naar buiten gesleept.
In het pakhuis was voor ongeveer een millioen
K.G. graan opgeslagen, waarvan het grootste ge
deelte verbrand of door het water bedorven is. Tij
dens het blusschingswerk werd de brandweerman
E. Nieborg door den rook bedwelmd. Hij kon naar
huis worden vervoerd. Zijn toestand is niet ernstig.
Omtrent de oorzaak van den brand kan nog niets
met zekerheid worden gezegd. Aanvankelijk werd
aan een explosie gedaoht, doch dit staat nog niet
vast.
De heer H. tie Jong verlaat den
Postdienst.
Heden was de heer H. de Jong, commies bij de
P. T. T., voor het laatst werkzaam als beheerder
van het bijkantoor aan de Tempeliersstraat te
Haarlem. Ongemerkt is dit afscheid niet gegaan.
Vele vaste bezoekers van dit kantoor kwamen hem
Woensdag en hedenmorgen de hand drukken en
danken voor de tegemoetkomende houding, waar
mee hij hen altijd behandeld had. Van een predi
kant ontving hij o.a. een mooi boekwerk.
Vanmiddag werd namens directie en administra
tie der Posterijen afscheid van den heer De Jong
genomen.
Het ophalen van het vuilnis.
Geen vrees voor stagnatie.
In het verslag van de Haarlemsche raadszitting
(zie elders in dit nummer) kan men lezen dat aan
genomen is een voorstel, om het aantal wagens van
de Gemeente-reiniging, die omgebouwd moeten
worden voor het voortbewegen door middel van
gas, uit te breiden tot 45 van de 79, die oorspron
kelijk met benzine in beweging moesten worden
gebracht.
Naar aanleiding van het feit, dat in Haarlem
weer vuilnis wordt opgehaald door met paarden
getrokken wagens, hebben we den heer A. van
Driel, directeur van den Reinigingsdienst gevraagd
hoe dit in de naaste toekomst zal gaan. Hij merkte
op, dat deze 79 wagens, die niet allemaal vuilnis
auto's zijn, niet alleen door benzine, maar ook door
Dieselmotoren werden voortgedreven. „Wanneer
het minimaalnoodzakelijke aantal van 45 wagens
is omgebouwd, dan behoeft voorloopig nog geen
vrees te worden gekoesterd, dat er stagnatie bij het
ophalen van vuilnis zal komen. De bepaling na
melijk, dat geen afval of papier meer in de vuil
nisemmers geworpen mag worden, heeft reeds een
belangrijke verlichting van dezen dienst tengevolge
gehad, ondanks het feit, dat er nu ook weer asch in
de emmers gestort wordt. Het gebeurt nu vaak, dat
onze mannen slechts voor de helft gevulde vuilnis
emmers vinden. Wanneer dus nog méér bezuinigd
moet worden, dan bestaat- er geen bezwaar meer,
het vuilnis, dat zooveel minder is geworden, eens
per week te doen ophalen".
PLAATSING VAN LICHTBAKKEN
IN VOORBEREIDING.
Naar wij vernemen is in Haarlem in voorberei
ding het plaatsen van lichtbakken bij woningen
van dokters en vroedvrouwen, bij brandweerpos
ten en schuilplaatsen, die onderscheidenlijk zullen
worden aangeduid door de verlichte letters D., V.,
B., S. Eerste hulpposten zullen door een verlicht
kruis worden aangeduid.
Gas en Electriciteit.
Voorloopig geen rantsoeneering.
De Nederl. Gasstichting heeft volgens De Stan
daard aan alle gasbedrijven in ons land een cir
culaire gezonden, waarin wordt medegedeeld, dat
voorloopig nog niet zal worden overgegaan tot
rantsoeneering van gas en electriciteit.
Men is volgens het blad tot deze beslissing ge
komen nadat de vraag, of rantsoeneering noodig
was, bij de verschillende instanties in behandeling
is geweest.
BLOEMENDAAL
NOG GOED AFGELOOPEN.
Een bewoner van een villa in het Kweekduinpark
riep de hulp van politie en brandweer in, toen hij
een begin van brand in zijn woning meende te con-
stateeren. Bij onderzoek bleek een balk onder een
brandenden haard vlam gevat te hebben; de brand
weer slaagde er in grooter onheil te voorkomen.
Ook een inwoner van het Kinheimpark ontdekte
's nachts gevaar en alarmeerde de brandweer. In
een bovenkamer vol rook werd een electrisch wa
terketeltje aangetroffen, waarvan het contact na
gebruik niet bleek uitgeschakeld te zijn. De reeds
smeulende deelen werden door de brandweer on
schadelijk gemaakt.
DE HEER F. J. GOEDKOOP OVERLEDEN.
In den ouderdoifi van 76 jaar is Woensdag over
leden de heer F. J. Goedkoop, kapitein-luitenant ter
zee b.d., te Bloemenlaal.
De teraardebestelling zal plaats hebben op Za
terdag 2 November a.s. op de Algemeene Begraaf
plaats aan den Bergweg te Bloemendaal, te 2 uur.
BROOD
BON 12 v. 28 Oct. t.m. 5 Nov.
2000 gr. brood of 2500 gr.
roggebrood.
KOFFIE EN THEE
BON 114 Algem. Distributie
bonboekje van 28 Sept. t.m.
8 Nov. 1/2 pond koffie of
3/4 ons thee.
SUIKER
BON 42 Algem. Distributie
bonboekje van 26 Oct. t.m.
22 Nov. 1 K.G. suiker.
VLEESCH EN VIEESCHWAREN
BON 06 vleesch van de
VleeschkaarL. Van 28 Oct.
t.m. 10 Nov. 100 gr. rund-,
kalfs- of varkensvleesch of
ongesmolten vet.
BON 06 „worst of vleesch-
waren" 75-150 gr. vleesch-
ivaren.
BON .05 geldig t.m. 3 Nov.
ZEEP
BON 55 T.m. 12 Nov. 150
gr. toiletzeep of 120 gr.
huishoudzeep of 200 gr.
zachte zeep of 250 gr.
zeeppoeder of 125 gr. zeep
vlokken of 250 gr. zelf
werkende waschmiddelen of
200 gr. vloeibare zeep.
HONDENBROOD
BON 6 Tm. 30 Nov. Groep 1
en 2: 10 K.G. Gr. 3: 8 K.G.
Gr. 4: 5 K.G. Gr. 5: 4 K.G.
Gr. 6: 3 K.G. Hondenbrood
wordt alleen verstrekt voor
groote rashonden of ingeval
men meer dan één hond
heeft.
MEEL EN GRUTTERSWAREN
BON 78 Algem. Distributie
boekje. T.m. 31 Oct. 1/2
pond tarwebloem of tarwe
meel of boekweitmeel of
roggebloem of roggemeel of
zelfrijzend bakmeel of
gruttenmeel.
BON 76 Algem. Distributie-
boekje. T.m. 31 Oct. 250 gr.
rijst of rijstemeel of rijste
bloem.
BON 77 Algem. Distributie
boekjeT.m. 31 Oct. 250 gr.
havermout of havervlokken
of gort of grutten.
BON 28 Algem. Distributie
boekje. T.m. 31 Oct. 100 gr.
maizena of griesmeel of
puddingpoeder
BON 15 Algem. Distributie-
boekje. T.m. 31 Oct. 100 gr.
macaroni of vermicelli of
spaghetti.
SCHEERZEEP
BON 116 T.m. 31 Dec. 50 gr
scheerzeep of 1 tube scheer-
crême of 1 pot scheerzeep.
PETROLEUM
ZEGEL PERIODE 6 (alleen
voor hen, die uitsluitend op
petroleum kunnen koken)
T.m. 2 Nov. 2 Ltr.
BOTER EN VETTEN
BON 15 Boterkaart. T.m. 1
Nov. 1/2 pond boter.
BON 14 Boterkaart. T.m. 8
Nov. 1/2 pond boter.
BON 15 Vetkaart. T.m. 1
Nov. 1/2 pond margarine
of boter.
BON 14 Vetkaart. T.m. 8
Nov. 1/2 pond margarine
of boter.
KAAS
BON 26 Algem. Distributie-
boekje. 1 ons kaas. Geldig
t.m. 3 Nov.
BON 59 Algem. Distributie
boekje. 1 ons kaas. Geldig
t.m. 10 Nov.
BRANDSTOFFEN
BONS 04, 05, 06, 07 Bonkaart
distributie vaste brandstof
fen - haarden, kachels: 1
eenheid.
BONS 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13,
14 Bonkaart distributie cen
trale verwarming: 1 een
heid.
Bons, gemerkt: Brandstof
fen, één eenheid, 2e perio
de: 1 eenheid.
Bons, gemerkt: Cokes, één
eenheid, tweede periode: 1
eenheid.
BONS 08, 09, 10, 11 Bonkaart
distributie vaste brandstof
fen - haarden, kachels: 1
eenheid turf.
(Wenscht mien geen turf,
dan kan men op deze bons
later andere brandstof
fen betrekken).
Alles geldig tot en met 30
November.
KATTENBROOD
BON 6 T.m. 30 Nov. 11/2 kg.
Kattenbrood wordt alleen
verstrekt voor raskatten.
350 jaar geleden gestorven
Wie in Gouda de Groote Kerk met haar be
roemde gebrandschilderde glazen bezoekt, de ge
tuigenissen van den grooten tijd in onze lands-
historie, wordt door den gids allicht gewezen op
een grafzerk, dateerende uit het jaar 1590, waarop
het volgend grafschrift voor komt:
Hier rust
Diens lust
En vreught
Was deught,
En 't waer
Hoe swaar
't Oock viel
Noch sticht
Sijn dicht-
Geschrijf.
Maar 't lijf
Hier bleef 't:
God heeft
De ziel.
Deze bondige regels zijn gewijd aan de nage
dachtenis van den man, wiens sterfdag, 29 October
1590, hier aanleiding moge zijn tot een korte her
denking, Dirk Volkertszoon Coornhert, een waar
dige figuur niet alleen in onze landshistorie maar
ook in die van Haarlem.
-
if«É/¥v^
HEEMSTEDE
SCHIETWEDSTRIJDEN BIJ DE POLITIE.
Woensdagmiddag heeft de Politie Sport- en
Schietvereeniging „Heemstede" onderlinge wed
strijden gehouden in het Wandelbosch Groenendaal,
waaraan door 22 leden werd deelgenomen.
Eenige donateurs hadden blijk van belangstelling
gegeven.
Na afloop heeft de hoofdinspecteur de heer A.
Berentsen onder eenige toepasselijke woorden de
prijzen uitgereikt.
Deze werden als volgt gewonnen: 1. H. Brouwer;
2. W. Schoo; 3. G. M. Spoor; 4. Ph. J. H. Steysel;
5. J. J. Doornbosch; 6. J. B. Jonkman.
INTELLECTUEELE WERKLOOZEN.
Het verslag in het nummer van Woensdag van
den Gemeenteraad eischt in zooverre verbetering,
dat de heer Kamerbeek zijn opmerking over de
wenschelijkheid van verhooging van het bedrag
van f 350, bestemd voor intellectueele werkloozen,
niet maakte bij comptabiliteitsbesluiten; maar bij
het voorstel betreffende plantsoenen (reorganisa
tie Heemsteedsche Dreef).
Dirk Volkertsz. Coornhert.
(Archief H. D.).
Het is niet gemakkelijk, in weinig woorden deze
figuur te teekenen. Immers Coornhert is hand
werksman en hoofdambtenaar geweest, letterkun
dige en notaris, theoloog en' moralist, vredesapostel
en niettemin centrum van veel strijd, vertrouweling
van den prins Willem van Oranje en mikpunt van
de haatgevoelens van Lumey. Het behoeft weinig
betoog, dat een samenvatting in kort bestek van
zulle een veelbewogen bestaan onvolledig moet
zijn.
Coornhert werd in 1522 te Amsterdam geboren
en onderscheidde zich al vroeg door zijn voortref-
felijken aanleg. Hij leerde Fransch en Spaansch,
bekwaamde zich in graveeren en muziek en deed
op vrij jeugdigen leeftijd een reis naar Spanje en
Portugal. Van de reis terug leidt hij het leven,
dat den zoon van den welgestelden lakenkooper
want dat vak beoefende zijn vader past. Naast
den dagelijkschen arbeid legt hij zich toe op muziek;
dicht- en tooneelkunst, wordt rederijker bij de ver
maarde Kamer „In Liefde Bloeyende". Dan komt
er een keerpunt in zijn leven: zijn huwelijk met
VERGADERING „HET WITTE KRUIS".
De afdeeling Heemstede van de Noord-Holland-
sche Vereeniging „Het Witte Kruis" hield Woens
dagavond onder voorzitterschap van den vice-voor-
zitter dr. E. A. M. Droog een ledenvergadering in
het Gezondheidshuis.
Bij acclamatie werden burgemeester Jhr. J. P.
W. van Doorn en dr. E. A. M. Droog als bestuurslid
herkozen.
Als afgevaardigden naar de op 5 November te
houden algemeene vergadering in Amsterdam wer
den benoemd de heeren J. Waldkötter en O. van
der Weij, en als plaatsvervanger dr. E. A. M.
Droog.
De beschrijvingsbrief voor de algemeene verga-
dexing werd behandeld.
De penningmeester, de heer J. Waldkötter, dien
de de begrooting voor 1941 in. De inkomsten en uit
gaven werden begroot op een eindcijfer van f 1840.
De uitgaven dienen o.a. voor het aanschaffen en
onderhoud van verplegingsmateriaal. bijdragen
cursus E. H. B. O. en cursus Heemsteedsche Red
dingsbrigade, kosten van verpleging en uitzending
van zwakke kinderen, bijdrage kleuterzorg en
malariabestrijding, enz.
Deze begrooting werd goedgekeurd.
Cornelia Symonsdochter veroorzaakt een breuk met
zijn ouderlijk huis en hij wordt genoodzaakt, in
eigen onderhoud te voorzien. Eenigen tijd gelukt
hem dit, door de betrekking van hofmeester bij
Reinout van Brederode te vervullen, doch na zes
jaar vestigt hij zich, op 24-jarigen leeftijd, te Haar-
leen, waar hij een graveerinrichting opent, een
bedrijf, dat hij zestien jaar lang vervullen zou.
Maar Coornhert was er de man niet naar, zich
tevreden te stellen met een behoorlijke broodwin
ning. De zucht tot studeeren was hem nu eenmaal
ingeboren en als hem blijkt, dat voor zijn verdere
ontwikkeling de kennis der klassieken onontbeer
lijk is, begint hij op dertigjarigen leegtijd nog aan
de studie van het Latijn. Het is dan 1552 en een
zeer bewogen tijd. Nieuwe ideeën breken baan,
gewijzigde inzichten doen opgeld. De kerkhervor
ming en wat daarmede samenhangt heeft al lang
het terrein der theologische wetenschap verlaten
en Erasmus en Gansford hebben niet vergeefs de
humanistische levensbeschouwing gepredikt. De
staatsinrichting heeft nieuwe vormen aangenomen
sedert Karei V de Nederlandsche gewesten onder
één bestel heeft gebracht en de ontdekkingsreizen
sedert het begin der eeuw ven-ijken West Europa
in stoffelijken zoowel als geestelijken zin.
Coornhert is kind van zijn tijd: met belangstel
ling volgt hij de geschiedenis zijner dagen en de
groote kennis, die hij allengs verzameld heeft, stelt
hem in staat tot een overwogen, bezadigd oordeel.
Niet voor niets "heeft hij de klassieken bestudeerd
en is hij bij Erasmus ter schole gegaan. De hevige
twisten, die op allerlei gebied losbreken beschouwt
hij, die straks Boëtius zal vertalen in het licht
der „Vertroosting der wijsheid". Hij is niet pro-
dit of contra dat, maar zoekt de sympathie der
tegenstellingen.
Intusschen heeft de geleerde graveur in de stad
zijner inwoning de noodige vrienden gemaakt, die
hem te goed achten voor plaatsnijder. Als er een
post als notaris vaceert, wordt deze hem toegewezen.
Een jaar later, in 1562 krijgt hij zijn benoeming
tot Secretaris der Stad en in 1564 wordt hij boven
dien met het secretariaat van de burgemeesters
bekleed. De geleerde is plotseling magistraat ge
worden en zal weldra geroepen worden, deel te
nemen aan de volksbewegingen, die de naaste toe
komst brengen zal.
Lang laten deze niet wachten. Beeldenstorm en
Verbond der Edelen vormen het voorspel en
Coornhert komt in aanraking met den Prins van
Oranje, die hem voor zijn dienst wist te winnen.
Coornhert waagt daarmede veel: hij wordt genood
zaakt uit te wijken en als hij in 1566 terugkeert
heeft de Raad van Beroerten hem spoedig gedag
vaard: in een der cellen van de Haagsche Gevan
genpoort betreurt de Haarlemsche Stadssecretaris
zijn goed vertrouwen. Toch wordt hij,- na het
schrijven van een Request op vrije voeten gesteld,
doch is genoodzaakt, opnieuw de wijk te nemen en
vier jaar lang in Kleef zijn oude handwerk op te
vatten. Intusschen is hij ijverig werkzaam voor
den Prins en behartigt trouw diens belangen..
In 1572 keert hij weer, niet als secretaris van
Haarlem, doch als benoemd secretaris van de
Staten van Holland. De omstandigheden blijven hem
intusschen kwalijk gezind: In zijn nieuwe functie
wordt hem verzocht, een rapport op te stellen over
de gewelddadigheden, die door de Geuzen onder
Lumey zijn aangericht. Coornhert verzwijgt zijn
verontwaardiging over de berispelijke daden der
Geuzen niet en dat bezorgt hem de vijandschap van
Lumey, die hem zelfs naar het leven blijkt te staan.
Ten tweeden male is hij genoodzaakt, in ballingschap
te gaan en van zijn graveerkunst zijn broodwinning
te maken, ditmaal tot 1577. Een beproeving, waarin
zijn theologische en zedekundige arbeid hem echter
getroost moet hejoben voor veel verlies en ongemak,
dat dit tweede gedwongen verblijf in 't Kleefsche
land uit den aard der zaak medebracht.
Ih Haarlem teruggekeerd begint hij opnieuw zijn
arbeid als notaris. Doch zijn strijdbare geest vindt
spoedig nieuw voedsel in het bestudeeren van
godsdienstige geschilpunten, hetgeen hem er zelfs
toe brengt, een critisch geschrift aan de leerstel
lingen omtrent het leerstuk der praedistinatie van
Calvijn en Beza te wijden, een vermetelheid, die
de Geneefsche Hervormer beantwoordt met een
„boecken tegen den botten Hollander", die intus
schen een betoog had geleverd, dat als fundament
beschouwd kan worden voor den lateren arbeid
van Arminius, Espiscopius en anderen.
Naar de gewoonten dier dagen bemoeiden de
Staten van Holland zich met de twistgesprekken,
die het gevolg waren van zijn vrijzinnige opvattin
gen en wellicht had hij den strijd moeten ver
liezen, zoo de Prins hem niet- blijvend de hand boven
het hoofd had gehouden. Diens dood in 1587 was
dan ook een groote slag voor Coornhert, die troost
zocht in nieuwe studie en vier jaar later zijn prak
tijk er aan gaf om zich geheel aan letterkundigen en
zedekundigen arbeid te wijden. Enkele jaren heeft
hij van zijn rust in waardigheid mogen genieten in
Delft en Gouda en op 29 October 1599 verwis
selde hij het tijdelijke met het eeuwige en werd,
als hierboven reeds opgemerkt, in de Goudsche kerk
begraven.
