Haarlems Dagblad
Pas op uw bonnen.
Aanvallen
in duikvlucht
op Birmingham.
«Tentoonstelling
Kinderboeken
Boekhandel H. de Vries
Engelsche vloot trekt
zich bij Martinique
terug.
Artikelen enz.
58e JAARGANG No. 17619
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 23 November 1910
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10»
per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarleven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meet
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Vordering van buitenlandsch
bankpapier.
De Nederlandsche Bank maakt bekend, dat
zij besloten heeft tot vordering van het
aangeboden bankpaper, luidende in dollars, Zwit-
sersche francs en Zweedsche kronen over te gaan.
Te dien, einde roept zij de ingezetenen voor zoo
ver zij bedoeld bankpapier nog in eigendom heb
ben of daarover het beschikkingsrecht hebben
als bedoeld in artikel 9, vijfde lid der deviezen-
verordening, op dit bankpapier voor 10 December
1940 aan de Nederlandsche Bank te verkoopen en
over te dragen.
Inlevering van het bankpapier in kwestie kon
niet bij de Nederlandsche Bank geschieden, doch
uitsluitend bij de deviezenbanken. Deze zijn ge
rechtigd voor hun bemiddeling een provisie an
Yi, procent met een minimum van f 0.25 vermeer
derd met de eventueele porti- en assurantiekosten,
in rekening te brengen. Desgewenscht kan de in
levering bij de deviezenbanken ook plaatsvinden
door bemiddeling van niet-deviezenbanken of
commissionairs, die hiervoor dezelfde provisie,
vermeerderd met de eventueele porti en assu-
ranitekosten, in rekening brengen.
Ontheffing van de verplichting tot verkoop kan
niet worden verleend.
De Rijkscommissaris brengt een
bezoek aan Zuid Limburg.
Mijnwerkerskolonie in Heerlen
bezichtigd.
Het A.N.P. meldt:
De Rijkscommissaris, Rijksminister Seyss
Inquart heeft Vrijdag een bezoek gebracht aan
Zuid-Limburg, begeleid door de commissarissen-
generaal S.S.-Brigadeführer Rauter en dr.
Wimmer en Oberregierrungsrat Hushahn.
In Weert aan de grens van de provincie Lim
burg werd de Rijkscommissaris welkom gehee-
ten door zijn gevolmachtigde voor die provin
cie, Kreileiter Schmidt en door den plaatsver-
vangenden commissaris der provincie Limburg,
den heer Jos. Maanen, die zich bij het gezel
schap voegden.
In Heerlen werd de Rijkscommissaris ontvan
gen in het gebouw van de Ortsgruppe der
N.S.D.A.P. door den Ortsgruppeleiter Maintz,
waarbij de burgemeester va.n Heerlen, de heer
M. F. G. M. Grunsven, de beheerder der Oranje-
Nassaumijnen dr. Bruck en de directeur dier
mijnen de heer Haex aanwezig waren. Na een
kort oponthoud begaf de rijkscommissaris zich
naar de Huskens-kolonie, een complex mijn
werkerswoningen, waar hij een aanvang maakte
met de verspreiding van de brochure „Wilt u de
waarheid weten?" een brochure die Hitier laat
zien, zooals men hem den Nederlanders getoond
heeft en daartegenover, zooals hij in wei'kelijk-
heid is.
De Rijkscommissaris ging te voet door een
groot deel der kolonie, links en rechts de brochu
re uitreikende, vergezeld van een groote schare
bewoners der kolonie, waaronder zich vele Duit-
■schers bevinden, die hem hartelijk toejuichten.
Aan het einde van de wandeling sprak de
N.S.V. Kreiswalter Schillings enkele woorden tot
den Rijkscommissaris, waarbij hij o.m. zeide,
dat de Rijkscommissaris er bij zijn vorig be
zoek op gewezen had, dat er voor gezorgd moest
worden dat de kinderen van de Huskens-kolonie
een speelplaats kregen. Dit is thans geschied
en kreiswalter Schillings bracht hiervoor den
dank over van alle moeders en kinderen.
De Rijkscommissaris beantwoordde hierop
deze toespraak en hij wees erop, hoe hier in de
Huskens-kolonie Nederlandsche en Duitsche
arbeiders gemeenschappelijk en eendrachtig
samenwerken. Het verheugde hem, dat de kin
derspeelplaats reeds zoo spoedig gereed was ge
komen.
Voor de toekomst.
Ik geloof, zoo zeide hij, dat gij allen het wel
met mij eens zult zijn, dat al hetgeen wij op het
oogenblik doen voor de toekomst van onze kin
deren is. Voor de kinderen moeten wij ons al
len inzetten. Wij maken op het oogenblik een
moeilijken tijd door, doch ik ben ervan over
tuigd, dat wij hem goed zullen doorstaan en dat
onze kinderen een gelukkige toekomst zullen
hebben.
Hij sprak hierna over het groote geloof, dat de
Führer in deze toekomst heeft. Er bestaat, zoo
zeide hij, tusschen ons Duitschers en Neder
landers een ruim begrip, daar wij weten, dat
wij elkaar zullen vinden. Voor vele dingen heb
ben wij geduld en begrip. Op een punt echter
hebben wij geen begrip en wel als het om den
persoon van den Führer gaat, die dikwijls wordt
bespot, niet zoozeer door het volk als wel door
personen achter de schermen. Daarom, aldus dr.
Seyss Inquart, ben ik hier gekomen, niet als
Rijkscommissaris, niet als minister, doch slechts
als Duitscher, want wanneer het om den Führer
gaat, dan zijn wij allen gelijk. Wij willen u
toonen hoe de Führer werkelijk is en daarom
hebben wij dit boekje verspreid. Wij zullen hier
weinig aan toevoegen. Men behoeft de foto's
slechts te aanschouwen om een waarachtig beeld
van hem te krijgen.
De Rijkscommissaris verzocht hierop dit
boekje met aandacht door te lezen: „Wij willen
u slechts de oogen openen voor den grooten
mensch, die thans in ons midden leeft".
Tot besluit van den tocht door de Huskens-
kolonie bezichtigde de Rijkscommissaris het
speelterrein, dat op zijn order is aangelegd.
Vervolgens werd een bezoek gebracht aan
Maastricht, waar de Rijkscommissaris de over
dracht bijwoonde van het nieuwe dienstgebouw
van zijn gevolmachtigde door den Rijksgebou
wendienst. Onder de aanwezigen bevond zich
o.m. generaal Schuhman, chef van de Ord-
nungspolizei, dr. Harster, chef van de Sicher-
heitspolizei, en de burgemeester van Maas
tricht, jhr. mr. W. Michiels van Kessenich.
Namens den Rijksgebouwendienst sprak de
architect Boosten enkele woorden, beantwoord
door den gevolmachtigden Kreisleiter Schmidt
waarbij in het bijzonder dank werd gebracht
aan de arbeiders, die aan het gebouw gewerkt
hadden en bij deze overdracht aanwezig waren.
Nadat de Duitsche vlag was geheschen onder
het spelen van de nationale liederen door het
muziekkorps van de Ordnungspolizei uit Den
Haag, bezichtigde de Rijkscommissaris het ge
bouw.
Naar aanleiding van de beëindiging van dezen
bouw werd des avonds in den schouwburg een
z.g.n. „Richtfest" gegeven, een feestmaal, waar
bij allen, die aan "den bouw hebben medege
werkt. aanzitten. Bij den aanvang van dezen
maal tijd heette Kreisleiter Schmidt de aanwe
zigen welkom, in het bijzonder den Rijkscom
missaris.
Er wordt officieel gewezen
(En 't is waard het goed te lezen)
Op het dreigende gevaar,
Als g' uw bonnen zoud't verliezen,
Dus 't is makkelijk te kiezen,
Houd ze keurig bij elkaar.
Het door nieuwe remplaceeren,
Na niet al te goed beheeren,
Is totnutoe vlot gegaan,
Maar nu is 't besluit genomen,
't Wordt als het nu voor mocht komen,
Niet zoo maklij k meer gedaan.
Wees precies in het bewaren,
Om u schade te besparen.,
Berg ze dus zorgvuldig op;
Maar dan tevens zoo weer, vrinden,
Dat ge z' altijd weer kunt vinden,
Anders hebt ge ook een strop.
U kunt van de bonnen meanen,
Tc Wou dat z' allemaal verdwenen,
Maar denk thans in deze lijn:
Als ik nu bon af zou wezen,
Staat het zeer voor mij te vreezen,
Dat ik niet bon af zou zijn.
St. Nicolaas in oorlogstijd
PUNTENSTELSEL EN DISTRIBUTIE
verminderde kwaliteit en vlottende middelen,
maken het zoeken naar een geschikt cadeau nog
moeilijker dan anders.
Er zijn echter nog enkele artikelen, welke tegen
den ouden prijs en kwaliteit te verkrijgen zijn.
Een van deze artikelen is een geslaagde foto, al
of niet voorzien van een modern lijstje.
FOTO-ATELIER „NELL HERBERT",
LANGE VEERSTRAAT 11.
(Adv. Ingez. Med.)
w mem 5fuve s
CHOCOLADELETTERS, gevuld met zachte Nougat
in carton verpakt 1 GULDEN M en W 1.25
Onze bekende GELUKSHOEVEN en HARTEN.
7 Groote Houtstraat 7
tegenover Paarlaarsteeg.
(Adv. Ingez. Med.)
Bewapeningsindustrieën
zwaar getroffen.
BERLIJN, 23 November (DJJ.B.) Sinds de
eerste uren van Vrijdagavond hebben sterke Duit
sche luchtstrijdkrachten opnieuw aanvallen op
Birmingham ondernomen. De eerste vliegtuigen
keerden nog voor middernacht terug. De beman
ningen rapporteerden een nieuw groot succes der
aanvallen. In Birmingham woedden reusachtige
branden, die zich over groote gebouwencomplexen
uitstrekken, terwijl overal afzonderlijke- kleine
branden uitbreken. De in duikvlucht aanvallende
bommenwerpers hebben talrijke lichtfakkels uit
geworpen, waardoor zij nieuwe bijzonderheden
verkregen over den toestand van de stad. Zij
zagen bevestigd, dat heele straten, terreinen en fa
briekscomplexen verwoest en uitgebrand zijn. De
aanvallen in den afgeloopen nacht waren hoofd
zakelijk gericht op die wapenfabrieken, die tot
dusver voor de Duitsche bommen nog gespaard
gebleven waren. Dank zij het gunstige weer kon
den de aanvallen vannacht op elke mogelijke wijze
ondernomen worden.
Afzonderlijke vluchten wisselden af met aan
vallen van strijdkrachten in massa. De voortdu
rende wisselende gevechtstactiek maakt het den
luchtafweer onmogelijk doeltreffend op te treden.
Voor het eerst werden in grooten getale op Bir
mingham aanvallen in duikvlucht ondernomen.
Zij waren gericht op bepaalde zeer belangrijke be
drijven der Engelsche vliegtuigindustrie. Van
brandbommen tot de zwaarste brisantbommen
werden gebruikt. De uitwerking was zoo ontzet
tend. dat de af- en aanvliegende Duitsche pilo
ten uit hun vliegtuigen den vuurgloed der enorme
branden konden zien. Dit bewijst, dat niet slechts
huizen in brand stonden, doch dat reusachtige
voorraden grondstoffen te Birmingham als ruwe
wol en ruwe katoen door de Duitsche aanvallen
in brand moeten zijn geraakt.
Gunstig weer voor de Duitsche
luchtactie.
NEW-YORK, 23 November (D.N.B.) Gebruik
makend van het gunstige weer zijn Duitsche vlieg
tuigen, naar de Associated Press uit Londen meldt,
Vrijdagavond na het invallen van de duisternis weer
over het Kanaal gevlogen. Hun aanvallen waren ge
richt op Kent, Londen, Liverpool en de Midlands.
Boven een industriestad in de West-Midlands wier
pen Duitsche bombardementseskaders lichtfakkels,
brand- en brisantbommen. Een niet genoemd aan
tal huizen werd vernield.
De Winterhulp.
Nieuwe oproeping voor collectanten.
De burgemeester van Haarlem doet in zijn hoe
danigheid van Directeur der Haarlemsche afdee-
ling van „Winterhulp Nederland" een dringend
beroep op alle ingezetenen dezer gemeente om
zich als collectant(e) beschikbaar te stellen voor
de groote collecte van „Winterhulp Nederland" op
30 November a.s.
De minimum leeftijd is gesteld op 16 jaar.
Schoolgaande collectanten zullen dien dag
vrijaf hebben.
Draagt allen ook op deze wijze bij voor dit
grootsche werk „Door het volk, voor het volk".
Opgave liefst schriftelijk aan het secretariaat,
Ged. Oude Gracht 47, onder vermelding van naam,
voorletters, leeftijd, geslacht en adres uiterlijk
Dinsdag 26 November a.s.
Het Utrechtsch Studententooneel heeft de pre
mière gegeven van het Abel spel „Floris en de
Blancefloer". Een scène bij het gefingeerde graf
van Blancefloer. Rechts Floris, links koningin
Selma. (Foto Pax-Holland)
van bijzondere Binnen- en Buitenlandsche
alsmede origineelen o.a.
van Nelly Bodenheim
Jacobijnestraat 3
(Adv. Ingez. Med.)
BRANDSTOF VOOR AUTO'S.
Mussolini tijdens zijn
rede tot het Italiaansche
volk In het Palazzo Ve-
nezia te Rome.
(Telegrafisch overge
brachte foto).
(Foto Weitbild.)
In een garage aan het Lorentzplein te Haarlem worden dagelijks honderden
boomstammetjes bewerkt tot kleine stukjes hout, die den autobussen, die van
Haarlem naar Den Haag gaan, tot voedsel moeten dienen.
KOOPT DUS
VROEGTIJDIG
Koopt in
de morgenuren,
dan kunt U rustig
winkelen.
OPENINGS- en SLUITINGSTIJDEN
week van
geopend
gesloten
25 Nov.-30Nov.
9.30 u.
5.30 u.
2 Dec.- 7 Dec.
9.30 u.
5.15 u.
9 Dec.-14 Dec.
9.45 u.
5.15 u.
16 Dec.-21 Dec.
10.—u.
5.15 u.
23 Dec.-28 Dec.
10.—u.
5.15 u.
30 Dec.- 3 Jan.
10.—u.
5.30 u.
(Adv. Ingez. Med.)
Winterhulp Nederland.
Afd. Haarlem.
Deel der gelden komt ten goede aan
Haarlemmers.
Reeds vroeger berichtten wij, dat de eerste
collecte voor Winterhulp Nederland afd. Haar
lem zal plaats hebben op Zaterdag 30 Novem
ber a.s. De bedoeling is, zooals in Haarlem ge
woonlijk geschiedt, met openbare inzamelingen,
op dien dag een huis- en straatcollecte te houden
Voor dit doel hebben zich uit alle kringen van
de bevolking collectanten mannelijke en
vrouwelijke opgegeven.
De commissie voor de collecte uit het comité
van Advies en Bijstand dat de burgemeester
van Haarlem als Directeur van Winterhulp afd.
Haarlem heeft samengesteld is thans druk be
zig met het organiseeren van de collecte.
De bedoeling is dat de gemeente in wijken
wordt verdeeld, met op verschillende plaatsen
een wijkhoofd.
Directeur en bureauchefs van Rijks-, provin
ciale- en gemeentebedrijven of kantoren, win
keliers, bedrijfsleiders van fabrieken en in het
algemeen hoofden van ondernemingen worden
door den directeur uitgenoodigd him volledige
medewerking te verleenen, opdat de collectanten
dien dag in hun onderneming of kantoor kun
nen inzamelen.
Vóór den dag van collecte zal nog een bespre
king plaats hebben met de wijkhoofden om
den gang van zaken te regelen en opdat dezen
de gelegenheid zullen hebben de collectan
ten te instrueeren.
Ook op andere wijze kan men zijn bijdrage
geven en wel door overschrijving op de giroreke
ning van den penningmeester Winterhulp Ne
derland afd. Haarlem no. 395300.
Ten einde tegenover alle anders luidende be
weringen, veronderstellingen en geruchten een
duidelijke verklaring te stellen geeft de direc
teur uit naam van den Directeur-Generaal Win
terhulp-Nederland de stellige verzekering, dat
de opbrengst van de inzameling uitsluitend zal
worden besteed voor de hulpverleening aan Ne
derlanders en dat deze hulpverleening zal ge
schieden zonder aanzien des persoons, dus zon
der dat daarbij wordt gelet op afkomst, kerke
lijke gezindte of politieke richting.
Voorts mag er op worden gerekend, ook dit
verzekert de Directeur op gezag van den Direc
teur-Generaal, dat daar vanzelf in de gemeente
Haarlem een deel der ingezetenen voor hulpver
leening vanwege de stichting in aanmerking zal
komen, een deel van de in Haarlem ingezamelde
gelden in de gemeente zal blijven tot het ver
leenen van bijstand aan de eigen Ingezetenen.
Naar blijkens een D.N.B. bericht te New-
York verluidt zijn de Britsche zeestrijdkrach
ten, die zich sinds eenigen tijd in de wateren
rondom het eiland Martinique opgehouden
hebben, teruggetrokken. Zij hadden tot taak de
daar aanwezige Fransche zeestrijdkraehten te
blokkeeren en alle verbindingen van het eiland
met de buitenwereld te verbreken. Men meent
hier dat Groot-Brittannië, zich als gevolg van
de Duitsche aanvallen op convooien in den At-
lantischen Oceaan gedwongen ziet ook de in
genoemde wateren gestationneerde zeestrijd
krachten ter bescherming van de Atlantische
convooien te bezigen.
Treinbotsing; op de lijn
Amsterdam—Haarlem.
Wagen met stroo in brand geraakt.
Vrijdagavond even voor half twaalf is op de spoor
lijn Amsterdam-Haarlem een ernstige botsing ont
staan, waardoor het treinverkeer vertraging heeft
ondervonden. Gelukkig heeft het ongeluk geen
slachtoffers geëiseht.
Omstreeks kwart over elf was uit Haarlem een uit
vier rijtuigen bestaande personentrein vertrokken,
waarin behalve het personeel vermoedelijk slechts
drie passagiers zaten. Voor dezen trein reed een
lange goederentrein. Ter hoogte van de gasfabriek
in Amsterdam West is de personentrein, door een
gemaakte fout, met een harden klap op den goede
rentrein ingereden. De gevolgen waren zeer ernstig.
De laatste wagen van den goederentrein werd opzij
geworpen en kwam op het linkerspoor terecht. De
motorwagen van den personentrein ontspoorde,
echter niet alvorens gedeeltelijk op den tweeden
wagon van den goederentrein geschoven te zijn.
Deze wagen was geladen met balen stroo. Een bran
dende kachel, welke in den bagagewagen van den
goederentrein stond, werd door den kopwand gesla
gen en door vonken uit deze kachel vatte het stroo
vlam. Binnen enkele oogenblikken laaiden de vlam
men hoog op, waardoor de omgeving hel verlicht
werd. Wij spraken den bewaker van het terrein van
de gasfabriek, die juist zijn ronde deed. „Het was
een harde klap", aldus onze zegsman, „en toen de
vlammen zoo hoog oplaaiden dacht ik aanvanke
lijk dat de gashouder vlam had gevat".
De man waarschuwde onmiddellijk brandweer,
politie en geneeskundigen dienst. Ook van de zijde
van het Centraal Station waren deze reeds spoe
dig gealarmeerd. Met haar bekende snelheid was de
brandweer op het terrein van het ongeluk aanwe
zig. Zij was uitgerukt met twee motorspuiten van
de kazernes Rozengracht en Prinsengracht, een ge
reedschapswagen van de Achtergracht en twee spui
ten van de luchtbeschermingsbrandweer van de
kazerne Brouwersgracht. Ondanks de moeilijke ter
reinomstandigheden wisten de brandwachts, welke
onder commando stonden van den commandant, den
heer Gordijn jr., en hoofdbrandmeester W. de Boer,
snel water te geven en den brand energiek aan te
pakken. Zij waren het vuur dan ook spoedig mees
ter, al kostte het nablusschen van het brandende
stroo nog geruimen tijd. (A.N.P.)
HEDEN: 12 PAGINA'S.
Speciale correspondentie: Het biolo- f§
gisch station te Wij ster. pag. 3 M
P. Gasus: Pas op uw bonnen, pag. 1 g
Van T. Van schoone en vuile handen 8
pag. 3 1
Voor de vrouw pag. 4 g
Voor lange avonden. pag. 5 M
J. B. Schuil: Snip en Snap in het J
Rembrandt Theater. pag. 6 g
J. H. de Bois: Litteraire Kantteeke- B
ningen. pag. 6 m
Filmschouw pag. 6
Flitsen. pag. 3 8
Laatste Berichten op pagina 2 I
