DONDERDAG 28 NOVEMBER 1940
H A ARDEM'S DSGBEA13
5
Nieuwigheid op vliegtuiggebied.
Toestel, dat loodrecht stijgen
en dalen kan.
Ander principe dan dat van het
molenvliegtuig.
WASHINGTON. November. Walter R.
Custor heeft een vliegtuig uitgevonden, dat
niet slechts horizontaal, ruggelings en zij
waarts kan vliegen, doch dat ook loodrecht
opstijgen en landen kan. De rechtsgeleerde
voor patenten C. E. Warner verklaarde dat dit
vliegtuig geen autogiro is, doch dat de uitvin
der van geheel nieuwe principes uitgegaan is,
die mogelijk een revolutie in de vliegtuig
bouw teweeg zullen brengen.
Het vliegtuig wordt niet door windmolenpropel
lers opgeheven, doch door een vacuum, dat aan
de bovenzijde van het vliegtuig wordt opgewekt.
Hetzelfde vacuum ontstaat bij normale vliegtuigen
aan de bovenvlakken der vleugels gedurende het
„taxiën" op den grond. Bij het vliegtuig van Cus
ter ontstaat het luchtledige in bijzondere „lucht
vellen", die door beweegbare roeren ter zijde en
rugwaarts van de propeller ondersteund worden.
Aan het ontstaan van den onderdruk werken ook
de beide motoren mede, die aan beide zijden van
de romp in een metaalconstructie zijn aange
bracht en in een hoek van 45 graden naar boven
gericht zijn. Dientengevolge kan de machine prac-
tisch loodrecht opstijgen en op een zeer klein op
pervlak landen. Tegenover een normaal vliegtuig
dat met even sterke motoren uitgerust is. ont
wikkelt het een maximum snelheid, welke onge
veer 150 km hooger ligt. Het beschikt ook over
een aanzienlijke bewegelijkheid. Niet slechts alle
normale vlieg-figuren, zooals loopings, zullen met
de grootste nauwkeurigheid kunnen worden uit
gevoerd. liet toestel zal ook in de lucht kunnen
stilhouden om bommen met groote nauwkeurig
heid op een doel te werpen en op een plaats kee-
ren alsof het aan een as bevestigd is. Het lucht
ledige. dat het vliegtuig in de lucht houdt, ont
staat doordat de propellers de lucht niet van
voren doch van opzij aanzuigen.
Deskundigen en ingenieurs, aan wien men de
bouwplannen van Custer heeft voorgelegd, waren
over zijn theorie in hooge mate verbaasd, zij toon
den echter interesse voor het ongewone systeem
en zegden hunne medewerking toe bij de proefne
mingen welke binnenkort uitgevoerd zullen wor
den De uitvinder zelf bouwt op het oogenblik een
groot model, waarmede hij de juistheid van zijn
uitvinding wil aantoonen. De rechtsgeleerde voor
de patenten gaf als zijn meening te kennen dat
het nieuwe vliegtuig, wanneer de berekeningen
van Custer juist blijken te zijn, een nuttige last
kan vervoeren, welke 1/3 hooger is, dan die van
normale toestellen met even sterke aandrijving.
(United Press)
De Joden in Warscliau.
WARSCHAU, 27 November (D.N.B.) Nu in
Warschau een definitieve gesloten Joodsche woon
wijk tot stand is gekomen, zijn voor het verkeer
van deze personen met die in de overige stads
wijken nieuwe regelingen uitgevaardigd. De Duit-
sche en Poolsche bevolking is het evenals aan
dargers van het Duitsche uniform principieel ver
boden deze Joodsche woonwijk binnen te gaan. Het
binnengaan en verlaten van deze Joodsche woon
wijk is slechts mogelijk met een bijzondere ver
gunning, die wordt verleend door den gevolmach
tigde van den districtschef voor de stad War
schau.
Met ingang van 26 November is ook in het tram
verkeer een aantal veranderingen gekomen ten
einde een contact tusschen Joden en de niet-
Joodsche bevolking te vermijden. Een aantal tram
lijnen is opgeheven of heeft een andere route ge
kregen. In de Joodsche woonwijk zijn drie tram
lijnen.
Thailandsche en Indo-Chineesclie
troepen slaags.
Thailanders poogden een dorp te bestormen.
Naar uit Vichy wordt gemeld is het in den nacht
van 23 op 24 November tusschen Thailandsche
troepen en Indo-Chineesche afdeelingen gekomen
tot een hevig vuurgevecht. Thailandsche soldaten
hadden, naar het Fransche ministerie van kolo
niën mededeelt, getracht een brug te slaan over de
grensrivier Kaustoeng met de bedoeling het dorp
Poipet binnen te dringen, dat in het gebied van
Cambodzja is gelegen. Een afdeeling Fransche
Cambodzja-schutters bood tegenstand tegen dit
pogen der Thailanders en weerde driemaal den
stormloop van haar tegenstanders af, welke bij
hun optreden gesteund werden door machinege
weervuur. Bij het aanbreken van den dag zetten de
Thailanders de vijandelijkheden voort en beschoten
met machinegeweren het dorp Poipet. Het ministe
rie van koloniën meldt dat aan Fransche zijde geen
verliezen zijn gevallen. (D.N.B.)
Hore Relislia en Sliinwel! critiseeren
de Engelsche regeering.
Naar hun meening is de Britsche scheepsbouw
te kort geschoten.
Het D.N.B. deelt mede: Enkele Lagerhuisleden,
onder wie de voormalige minister van oorlog, Hore
Belisha. en de bekende Labour-afgevaardigde
Shinwell, hebben gisteren in het parlement hevige
aanvallen op de Engelsche regeering gericht, naar
uit Londen wordt gemeld. Zij beweerden dat de
scheepsbouw den laatsten tijd in Engeland ernstig
te kort was geschoten. Shinwell verlangde dat de
regeering in de toekomst meer voor den Engel-
schen scheepsbouw zou doen. Ook moest de nog
steeds groote werkloosheid in het land verdwijnen.
Hore Belisha en een andere nationaal-liberale
afgevaardigde critiseerden de situatie van Enge
land op scheepvaartgebied scherp. Het is te be
treuren, zoo betoogde Belisha, dat Engeland er
niet in is geslaagd Italië's deelneming aan den
oorlog aan de zijde van den tegenstander te be
letten, want daardoor is Groot-Brittannië niet in
staat sterke vlootstrijdkrachten uit de Middel-
landsche Zee voor gebruik in de Engelsche wa
teren terug te trekken.
Op deze aanvallen antwoordde minister Green
wood o.a.: Niet te ontkennen valt dat de toestand
er tegenwoordig voor de Britsche koopvaardij
„cenigszïns donker uitziet". De scheepvaart heeft
over het algemeen zwaar geleden onder de Duit
sche aanvallen. Men bevindt zich in een toestand,
die gelijkt op dien van April 1917. De regeering
zal evenwel alles doen om den scheepsbouw te
stimuleeren. Engeland hoopt daarbij ook op de
hulp van de Ver. Staten.
Greenwood zeide voorts: Wanneer de Admira
liteit er niet voor zorgt dat de Britsche scheep
vaart een zekere mate van veiligheid krijgt, zal
de toestand „zeer ernstig" worden. Men moet toe
geven. zoo betoogde hij verder, dat het tempo van
de Britsche bewapeningsproductie als gevolg van
de Duitsche luchtaanvallen langzamer wordt. En
geland is nog niet aan het einde van de moeilijk
heden. Deze zullen veeleer nog toenemen.
De minister van arbeid, Bevin, kondigde in het
Lagerhuis aan dat de komende zes maanden op
nieuw een groot aantal mannen in het leger zal
worden opgenomen,
Duitsch legerbericht:
Vier schepen bij aanvallen
op convooien tof zinken
gebracht.
BERLIJN, 27 November (D.N.B.) Het opper
bevel van de weermacht deelt mede:
„De activiteit van het luchtwapen beperkte zich
in den nacht van 25 op 26 November en op 26 No
vember als gevolg van de zeer ongunstige weers
omstandigheden tot gewapende verkenning-
afzonderlijke acties.
In Avonmouth ontstonden door nachtelijke
bomaanvallen verscheidene branden. Bij aanval
len op convooien werden bij Falmouth een ge-
leideschip van 7.000 b.r.t. tot zinken gebracht,
voor de monding van de Theems twee koop
vaardijschepen van middelmatige groote en een
klein koopvaardijschip door vliegtuigkanonnen
in brand geschoten.
Ook gisteren werd voortgegaan met het leggen
van mijnen in Britsche havens.
Verdragend geschut van de marine nam groe
pen schepen in de haven van Dover doeltreffend
onder vuur.
Britsche vliegtuigen wierpen in het rijksgebied
hier en daar bommen. Eenige woonhuizen werden
beschadigd. Hierbij werden verscheidene burgers
gedood of gewond.
Bij succeslooze aanvallen van Britsche vliegtui
gen op Duitsche patrouilleschepen gelukte het
aan de patrouilleschepen, zooals reeds gemeld, een
vijandelijk vliegtuig neer te schieten. Een ander
vliegtuig werd door de luchtdoelartillerie brandend
omlaag geschoten.
Twee eigen vliegtuigen worden vermist."
DE AANVALLEN
OP AVONMOUTH.
Het D.N.B. meldt nader: Ten aanzien van het
weermachtbericht van Woensdag verneemt het D.
N. B. nog het volgende:
Ondanks de zeer ongunstige weersomstandig
heden werden vooral acties ten uitvoer gelegd,
die zich bewogen binnen het kader van de laatste
op Bristol gerichte groote aanvallen en die de suc
cessen hebben vergroot, welke bij het bombarde
ment op deze stad waren bereikt. In dezen nacht
waren de aanvallen n.l. gericht op de voorhaven
van Bristol, Avonmouth. Avonmouth is een groote
opslaghaven aan de monding van de Avon in het
Kanaal van Bristol. Voor de voorziening van Enge
land van brandstoffen en levensmiddelen is Avon
mouth van buitengewone beteekenis. De haven
werken nemen het grootste deel van het buiten -
Europeesche verkeer van Bristol op. Hier kunnen
vracht- en tankschepen met een diepgang tot
8V2 M. binnenloopen. Behalve het havenbassin be
vinden zich er uitgebreide tankinstallaties met 126
groote reservoirs van 700.090 ton en graansilo's
van de modernste constructie met een capaciteit
van 62.000 ton, groote maalderijen, koelhuizen,
zinkbedrijven en meststoffenfabrieken.
Het weermachtsbericht van Woensdag bepaalt
zich er toe te constateeren dat het bombardement
op deze belangrijke havenstad verscheiden bran
den heeft doen ontstaan.
Het Duitsche luchtwapen kon voorts een mooi
succes behalen bij een aanval op een convooischip
bij Falmouth. Deze plaats ligt aan den Zuidelijken
oever van de rivier Penryn in het graafschap
Cornwall, dus in het Westelijke deel van de Brit
sche Zuidkust en wordt bij voorkeur gebruikt als
verzamelplaats voor convooien. Ook is Falmouth
van beteekenis als overslaghaven voor troepen
transporten en transporten van oorlogstuig, be
nevens als vluchthaven voor lichte zeestrijdkrach
ten, die worden gebruikt voor kustbescherming en
beveiliging der koopvaardij. Niet ver van den
ingang tot dezen schuilhoek van lichte Britsche
oorlogsbodems en vrachtschepen slaagden Duitsche
gevechtsvliegtuigen er in een convooischip van
7.000 b.r.t. met inslaande bommen tot zinken te
brengen. Ook voor de monding van de Theems
deden Duitsche bommenwerpers een aanval op
een convooï. Zij brachten schade toe aan twee
koopvaardijschepen van gemiddelde grootte.
Bij Avonmouth kon nog een klein koopvaardij
schip in brand worden geschoten. Avonmouth
vormt dan ook een voorbeeld van gelijktijdige be
strijding van haveninstallaties en aanvoer door de
Duitsche luchtstrijdia-achten.
Verder wordt in het Duitsche legerbericht ge
zegd dat aan Duitsche patrouillebooten een bijzon
der opmerkelijk succes beschoren was. Britsche
vliegtuigen deden een aanval zonder ook maar
een treffer te kunnen plaatsen. Daarentegen slaag
de een patrouilleboot er in een vijandelijk vlieg
tuig neer te schieten. Wanneer men weet welke
een superieure schutterskunde er voor noodig is
om van een schommelend varend klein schip een
met de grootste snelheid voortrazend doel te tref
fen, begrijpt men pas op de juste wijze de buiten
gewone prestatie".
Had Lord Lotliian geen
memorandum bij zicli?
WASHINGTON. 27 November (D.N.B.) De
Britsche ambassadeur, Lothian heeft gisteren nog
maals een onderhoud gehad met den vice-minister
van buitenlandsche zaken, Welles.
Lothian sprak een bericht in een New
Yorksch blad dat hij een memorandum medege
bracht zou hebben, waarin de aankoop of het uit-
leenen van drie Amerikaansche slagschepen wordt
voorgesteld, tegen.
Over het gesprokene op deze conferentie met
Welles zijn tot dusverre nog geen bijzonderheden
te verkrijgen.
IN HET BUITENLAND.
De buitenlandsche Senaatscommissie der Ver.
Staten heeft vandaag eenstemmig besloten de
debatten over de financieele hulpverleening aan
Engeland te verdagen totdat het nieuwe Congres,
begin Januari 1941, zal bijeenkomen. De aanne
ming van de motie geschiedde op voorstel van den
democratischen senator Clark, nadat de demo
cratische senator King tevergeefs had aangedron
gen op een spoedige uitspraak over de kwestie
der wijziging van de Johnson-wet, welke laatste,
zooals bekend, het verleenen van credieten ver
biedt aan landen, die hun schulden uit den we
reldoorlog nog niet betaald hebben.
Daar de Britsche regeering zoo juist bij monde
van haar ambassadeur. Lord Lothian, te Washing
ton de noodzakelijkheid van steun kenbaar heeft
gemaakt, is het duidelijk dat de besprekingen en
debatten in het begin van het komende jaar aan
gene zijde van den Atlantischen Oceaan allerwege
de belangstelling zullen trekken. Het valt nog niet
te voorzien welke beslissing het Amerikaansche
parlement in deze aangelegenheid zal nemen.
Door de „Deutsche Diplomatisch-Politische Kor-
respondenz" wordt geconstateerd dat 'het Ameri
kaansche volk na den wereldoorlog onplezierige
financieele gevolgen van den steun aan Engeland
ondervonden heeft en dat daarom Lord Lothian's
boodschap den Amerikanen weinig opwekkend in
de ooren geklonken heeft. Beheerscht deze stem
ming ook de gevoelens der Congresleden, dan
maakt het Engelsche verzoek een slechte kans.
Lord Lothian heeft tegenover een dagbladcor
respondent bovendien gezegd dat Engeland meer
schepen uit de Ver. Staten wil betrekken, een
mededeeling die correspondeert met de verklaring
van minister Ronald Cross in het Lagerhuis, waar
in een toenemend verlies aan scheepsruimte werd
geconstateerd. De vraag rijst in dit verband of
ook niet noodzakelijkerwijs een wijziging in de
Neutraliteitswet aangebracht zal dienen te wor
den.
Deze wet bevat immers de beroemde „cash and
carry" („haal en betaal") clausule, waarbij leve
ranties aan oorlogvoerende landen slechts tegen
contante betaling kunnen geschieden.
Itnliaansch legerbericht.
Voortdurende actie der
Italiaansche luchtmacht
aan het Crieksche front.
ERGENS IN ITALIë, 27 November (Stefani).
Het 173ste communiqué van het Italiaansche
hoofdkwartier luidt:
„Aan het Grieksche front normale bedrijvigheid
van verkenningsafdeelingen en patrouilles. Onze
luchtmacht is voortdurend in actie geweest tegen
vijandelijke installaties en troepen. Bovendien
waren alle wegen van den vijand het voorwerp
van hevige aanvallen. De kruispunten te Perati
Delvinaki en Doljana en de centra Erseke en
Minima werden vele malen getroffen. De brug
gen over de Kaiamas, bij Perati en Minima werden
getroffen, zoodat de verbinding werd verbroken.
Het vliegveld van Janina is gebombardeerd. Op
Korfoe zijn het nieuwe fort, de kaden aan de
haven en de heuvels van Corakiana getroffen. Al
onze vliegtuigen zijn teruggekeerd.
Vijandelijke vliegtuigen hebben Valona gebom
bardeerd zonder slachtoffers te maken of schade
te veroorzaken. Tijdens een gewapende verken
ning boven Malta is een vijandelijke jager in zee
geschoten na een gevecht met onze jagers. Eer
onzer vliegtuigen is niet teruggekeerd.
In Noord-Afrika hebben vijandelijke vliegtui
gen bommen op Tripoli geworpen. Twee personen
werden gewond. In het havengebied is schade van
weinig beteekenis aangericht. Andere vijandelijke
toestellen hebben aanvallen gedaan op de schans
Maddalena, op Garnoel Grein en onze in de na
bijheid gelegen stellingen. Een vijandelijk vlieg
tuig, dat door het afweergeschut getroffen was,
stortte brandend neer. Een lid der bemanning, dat
zijn leven redde door met zijn valscherm uit het
toestel te springen, is gevangen genomen. Volgens
geloofwaardige berichten zijn bij den aanval, die
onze escadrilles op 19 November met bommen
van zwaar kaliber op de haven van Alexandrië
hebben ondernomen, zes oorlogsschepen, de her
stel werkplaatsen der Kanaalmaatschappij, die door
de vijandelijke vloot gebruikt worden, en de vlieg
velden van Helwan en Aboekir ernstig getroffen
Op laatstgenoemd vliegveld zijn vier vliegtuigen
in brand geraakt en vernield.
In Oost-Afrika hebben onze luchtmachtformaties
vijandelijke batterijen ten westen van Gallabat
gebombardeerd. Vijandelijke vliegtuigen wierpen
bommen op Assab, Massawa en Danghila. Er zijn
geen slachtoffers te betreuren. Bij de vijf vijan
delijke vliegtuigen, die bij den aanval op Leros
werden neergeschoten en waarvan het vorige
communiqué melding maakte, kan een zesde ge
voegd worden, dat door het afweergeschut der
marine is neergehaald.
Vijandelijke vliegtuigen, die uit de richting van
Zwitserland kwamen, hebben bommen en brand
bommen op Turijn geworpen. In het centrum en
aan den rand der stad werden eenige huizen be
schadigd. Een begin van brand in een glasblazerij
werd onmiddellijk bedwongen. Talrijke bommen
kwamen op het platteland terecht, waar twee
boerderijen werden vernield. Een op wacht staand
soldaat werd gedood. Twee personen zijn door
bomscherven gewond".
KLEINE PYRAMIDES IN HET LAND DER REUZEN. Engelsche verdedigings
werken in de Egyptische woestijn.
(Foto Weltblld.)
Op zijn post aan de
kust langs het Kanaal.
Een Duitsche waar
nemer speurt de zee af.
(Foto Weltbild.)
Politieke arrestanten te Boekarest
doodgeschoten.
Onder hen bevond zich oud-premier
Argescianu.
Het D.N.B. meldt uit Boekarest: In den
nacht van Dinsdag op Woensdag om 01,30 uur
zijn in de militaire, gevangenis Jilavy on
dergebrachte politieke arrestanten, in totaal
64, door een groep légionnairs doodgeschoten.
Onder deze doodgeschoten personen bevin
den zich de vroegere minister-president en mi
nister van oorlog, generaal Argescianu, die
ervoor verantwoordelijk gesteld wordt dat na
den dood van Calinescu meer dan duizend voor
het grootste deel onschuldige légionnairs zijn
vermoord, de vroegere minister van openbare
veiligheid en prefect van politie te Boekarest,
generaal Marinescu, die voor ex-koning Carol
een eigen spionnage- en inlichtingendienst
heeft georganiseerd, de generaal der gendar
merie Bengliu en twee andere majoors der gen
darmerie, die het bevel hebben gegeven voor
het vermoorden van Codreanu en dertien
andere légionnairs, veertien gendarmes en een
aantal andere persoonlijkheden van het regime
van Carol.
Het vonnis over deze 64 menschen is voltrok
ken, voordat het graf van Codreanu, dat be
dekt is door een zware betonnen plaat, ge
opend werd.
Het staat nog niet vast wie het bevel heeft
gegeven.
Gisterochtend vroeg zijn andere persoonlijk
heden van het oude regime gearresteerd, waar
onder de laatste ministerpresident van 't regime
van Carol. Gigurtu, de vroegere minister-pre
sident en leider van de financieele markt Ar-
getoianu en generaal Ilasievici, de laatste chef
van het militaire kabinet van koning Carol.
Over deze redenen van deze arrestatie is nog
niets bekend.
OPTREDEN DER LéGIONNAIRS
AFGEKEURD.
Een nader D.N.B. bericht meldt uit Boeka
rest:
Het minister-presidium heeft een officieel
communiqué uitgegeven, dat als volgt luidt:
In den afgeloopen nacht is een groep légion
nairs, die bezig was met de opgraving van
Codreanu en de anderen, die in de militaire ge-
gevangenis van Jilava vermoord waren, de ge-
gevangenis binnengedrongen en heeft enkele
der daar aanwezige politieke arrestanten dood
geschoten. Deze légionnairs hebben de dood
geschoten personen schuldig geacht aan den
moord op Codreanu en de anderen.
Generaal Antonescu en Horia Sima keuren deze
daad af. Generaal Antonescu en de legionnaire
beweging staan op het standpunt der gerech
tigheid en wettigheid. De daders worden streng
gestraft.
Verder heert Horia Sima een proclamatie aan de
légionnaire beweging uitgevaardigd, waarin gezegd
wordt:
Er bestaat een enkele wet: de redding van het
vaderland. Alle individueele initiatieven brengen
het vaderland in gevaar. Dit zijn msidaden en zij
zullen worden gestraft. Ik beveel alle légionnairs
op het standpunt van den Capitan te blijven staan,
die ons steeds gerechtigheid heeft bevolen. De op
roeping eindigt met de woorden: Kameraden, orde
en discipline.
In een tweede proclamatie aan de legionnairsbe-
weging vernieuwt Horia Sima namens de beweging
de gelofte van trouw aan generaal Antonescu en
belooft hem onvoorwaardelijke gehoorzaamheid.
GEARRESTEERDE POLITICI WEER OP
VRIJE VOETEN.
Hedenmorgen vernam het D.N.B. nog uit Boeka
rest:
De gearresteerde vroegere Roemeensche staats-
functionnarissen, waaronder de gewezen premier
Tatarescu, de oud-ministers Argetoianu, Chelme-
geanu, Gigurtu, Relea, en generaal Ilasiejevic, zijn
gisteren in den loop van den dag op vrije voeten
gesteld. Door toedoen van den plaatsvervangenden
premier en commandant van de légionnairsbewe-
ging, Horia Sima, begaven zij zich naar het minis
terie van binnenlandsche zaken, waar zij op het
oogenblik nog in een soort vrijwillige hechtenis
vertoeven.
Naar van bevoegde zijde verluidt geschiedde ook
hun arrestatie met het doel hen te beschermen voor
de bijzondere maatregelen, die, gezien de groote
opwinding der légionnairs over de beestachtige
wijze van vermoording van Codreanu, wiens graf
Woensdag geopend werd, mogelijk werden geacht
Behalve reeds gemelde terechtstellingen in den
nacht van 26 op 27 November in de militaire ge
vangenis van Jilava bij Boekarest, zijn gisteren in
den loop van den dag nog'meer gewezen functio
narissen door légionnairs doodgeschoten, doch hier
omtrent ontbreken nog nadere bijzonderheden. Be
kend is slechts dat zich onder hun de vroegere secre
taris-generaal van de Nationale Boerenpartij,
Madgeanu, bevindt, die, zij het ook niet onder de
dictatuur van Carol, herhaaldelijk minister was.
doch buitengewoon sterk links georiënteerd bekend
stond.
Den geheelen middag is de ministerraad Woens
dag bijeen geweest. De militairen te Boekarest zijn
geconsigneerd.
Beperking van niet-militairc
uitgaven in de Ver. Staten.
Volgend jaar zullen zoo goed als alle wcrklooze
werkwilligen in het bewapeningsprogram
opgenomen zijn.
Uit Washington verneemt het D.N.B.: President
Roosevelt heeft in de Woensdag gehouden pers
conferentie verklaard, dat in de nieuwe begroo
ting beginnende op 1 Juli 1941 die op 3
Januari zal worden ingediend, alle niet-mllitaire
uitgaven tot het uiterste zullen worden beperkt.
Hij verwacht dat in het voorjaar en den zomer het
bewapeningsprogram zoo goed ais alle werkwil
ligen, die tot nu toe zonder werk waren, zal op
nemen. Daarom zullen de plannen voor het tot
dusver functionneerende crisisprogram van open
bare werken alleen formeel opgesteld, maar prac-
tisch niet voortgezet worden. Wanneer de groote
behoefte aan arbeiders voor de bewapenings
industrie vermindert, zal men de crisisontwerpen
weer te voorschijn halen.
Ten aanzien van het voorstel van het ministerie
van oorlog, dat de vliegtuigfabrieken in het ver
volg alleen maar militaire vliegtuigen zullen bou
wen, zeide Roosevelt dat dit verkeerd was begre
pen. Wat de regeering wenscht is dat de burger
luchtvaart zich bij nieuwe bestellingen zal beper
ken tot den tot dusverre bestaanden j aarlij kschen
omvang, maar dat alle productievergrootingen der
fabrieken uitsluitend gebruikt zuilen worden voor
militaire vliegtuigen.
Wat de stakingen in de vliegtuigfabrieken en de
daarmede in verband staande controverse tus
schen den afgevaardigde Dies en het ministerie
van justitie betreft, zeide Roosevelt dat het doel
der regeering is de wapenfabrieken open en on
beschadigd te houden. Hij heeft het plan een ron
detafelconferentie te houden met Dies en verte
genwoordigers van het ministerie van justitie en
het staatsdepartement om „zekere oneffenheden
uit den weg te ruimen".
Voor de Engelsche soldaten is een masker ge
construeerd. dat speciaal het hoofd tegen verwon
dingen moet beschermen.
(Foto Weltblld.)
PROGRAMMA
United Press bericht dat het s.s. „Patria"
dat 1000 joden, die langs illegalen weg naar Pa
lestina waren gekomen naar een niet genoem
de Engelsche kolonie zou brengen, Zondag na
een exploisie gezonken is. Er zou een aantal
passagiers verdronken zijn, terwijl de anderen
gered werden. Omtrent de oorzaak der explosie
is niets bekend.
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1910.
HILVERSUM I, 415 M. Nerierl.mrfscli programma. NCRV*
8,00 Nieuwsberichten A. N. p 8.10 Schriftlezing en men
ditatie. 8.25 Gewijde muziek (opn.). 8.35 Gramofoonnnw
ziek. 8.30 Viool, piano en gramofoonmuzlek. 10.10 Gramo*
foonmuzlek, 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuzlek,
11.35 Zang en planovoordracht. 12.15 Reportage of muziek,
12.45 Nieuws- en economische berichten A. N. P. 1.09
Apollo-ensembie. 1.30 Orgelconcert. 2.15 Molto-Cantabllo
en gramofoonmuzlek 3.15 Causerie ..Huisvrouwenprak-
tijk". 3.45 Gramofoonmuziek. 4.30 Handenarbeid voor de
jeugd. 5.00 Gramofoonmuzlek. 5.16 Nieuws-, cconomlschc-
en beursberichten A. N. P. 5.30 Berichten. 5.35 Ccllovoor-
dracht, piano en gramofoonmuzlek. 0 00 Land- en tuin-
bouwcauserle. 6.20 Bol Canto (opn.). 6.45 Lezing „Dc vrij
heid van School en Kerk" 7 00—7.15 Economische vragen
ui den dag en nieuwsberichten A. N. P sluiting.
HILVERSUM II, 301 M. AVRO.
a oo Nieuwsberichten A, N. P., gramofoonmuzlek. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Voor d®
vrouw. 10.35 Orgelconcert en zang. n.J5 Causerie „Voor
de boeren cn plattelandsvrouw" 11.30 Omroeporkest cn
solist. 12.00 Gramofoonmuziek 12.15 Omroeporkest. 12 43
Nieuws- en economische berichten A. n. p. i oo AVRO-.
Amusementsorkest. 1.30 Ensemble Derkindoren. 2.00
Reportage 2.15 Ensemble Dei kinderen. 3.00 Causerie „Le.
vende volkslust" 3.20 Phllharmonlsch kwartet. 4.00
AVRO-Amusementsorkest. 5.00 VPRO: Gesprekken met
luisteraars. 5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
A. N. p. 5.30 AVRO-Aeolianorkest en soliste. 0.13 Gramo>.
foonmuzlek. 6.45 Lezing ,.ne vrijheid van School ert
Kerk" 7.007.15 Economische vragen van den dag en
nieuwsberichten A. N. P.. sluiting.
KOOTWIJK. 1875 M. KRO.
7.00 Berichten. Duitsch. 7.15 Wij beginnen den dag. 7.30
Berichten, Engelsch. 7.45 Gramofoonmuzlek. 8.00 Nieuws
berichten A. N. P. 8.15 Gramofoonmuziek. 0,00 Berichten,
Duitsch. 9.15 Gramofoonmuzlek. 11.30 Berichten. Engelsch.
11.45 KRO-Melodlsten 12.00 Berichten. 12.15 KRO-Meio-
dlsten. 12.30 Berichten, Duitsch. 12.45 Nieuws- cn economi
sche berichten A. N. p. 1.00 KRO-Melodlsten. 1.30 Be
richten, Engelsch. 1.45 Gramofoonmuzlek. 2.00 Berichten,
Duitsch 2.15 Gramofoonmuzlek. 2.30 Berichten. Engelsch,
2.45 KRO-orkest. 3.30 Berichten. Engelsch. 3.45 KRO-orkest.
4.15 Gramofoonmuzlek. 4.30 KRO-orkest. 5.00 Berichten,
Duitsch. 5.15 Uit Berlijn: Gruss aus der Heimat, program
ma voor de Duitsche Weermacht. 6.00 KRO-Melodisten cn
solist. 6.30 Berichten, Engelsch. 6.45 Gramofoonmuziek*
7.00—7.15 Economische vragen van den dag cn meuwn
berichten A. N. P., sluiting.
