Haarlem's Dagblad Hevige aanval op Sheffield Een Algemeene Sneldienst. BERICHT De nieuwe bonnen. Bockbi ler. De Haarlemsche financiën. Haarlem's Hoogtijdag Artikelen en<z. 58e JAARGANG No. 17636 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Vrijtlag 13 December 1910 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10» per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Groentjes zie rubriek. In tij'dien van crisis zijn er altijd vindingrijke men schei.geweest die zich van nood wisten, te v<rij_ wanen dooi- hum artbeidslust te paren aan vinding rijkheid. Die zijn er ook nu. Sommigen leggen zioh toe op de productie van artikelen of die verleemmig van diensten waaraan juist door den ingetreden toestand behoefte is ontstaan. Een voorbeeld van zulke diensben gaf kort geleden de oprichting van de stichting „Uw Leidsman" in Amsterdam, die sindsdien jccige meisjes en oude niemschen veilig door het hoofdstedelijk avondduister naar hun be stemming loodst. Maar de Sneldienst „Alstublieft", eveneens in Amsterdam opgericht, gaat verder in haar vindingrijkheid. Die bepaalt zioh niet tot het verleenen vair diensten, waaraan behoefte is ont staan door de omstandigheden, maar verstrekt zijn hulp in den meest algem eenem zin. De oprichters, vier ex-onderofficieren van ons leger, zijn daarbij uitgegaan van de gedachte dat in een -groote stad voortdurend allerlei karweitjes op te knappen zijn waarvan velen niet weten wie daar het meest ge schikt voor is, zoodat ze menigmaal ongedaan blij ven. Een gezond denkbeeld. Iemand heeft geen- werk en gaat zitten peinzen: waar is arbeid te verrichten waaraan behoefte bestaat maar die er vaak bij inschiet? Het is een practische variant op de vraag: wie heeft mij noodig? Daar is vaak moei lijk een antwoord op te geven en mm heeft kans dat als het zoeken naar den persoon de bekende jacht op de naald in den hooiberg wordt. Maar de variant luidt: welke arbeid heeft mij noodig? En dan doet zioh een veel dankbaarder terrein- van onderzoek voor. Gewapend met wat menschenken- nis en inzicht in de kleine hiaten der maatschap pelijke organisatie gaat men vondsten dom-. Door het lezen van een stuk in bet Alg. Hbld. over dien Sneldienst Alstublieft ben ik tot deze for- muleering gekomen. Vraag niet: wie heeft mij noo dig? maar: welke arbeid heeft mij noodig. En. ik geef baar ter overweging aan menschen, die zich op dit oogenblik af zitten te pijnigen om werk te vinden en volgens dezen gedachteaigang hun eigen bekwaamheden: wellicht aan den man zouden kun nen brengen. Niet alleen in Amsterdam zijn er ve lerlei weikjes op te knappen, die dikwijls onge daan blijven omdat men niet precies weet bij wien men het best terecht kan. En nu weet ik niet of in amdiere steden zoo'n Algemeene Snéldiienst ook slagen zou, maar dat weet men nooit tevoren. Geen nieuwe onderneming zonder risico. Overigens zijn er onderdeelen genoeg van het Amsterdamsehe werkgebied en er zijn er nog meer te bedenken die ook in andere plaatsen „een markt" zouden •vinden. De vier onderofficieren die het Amsterdamsehe initiatief namen waren aanvankelijk uit bet leger naar den Opbouwdienst overgegaan. Toen zij daar uit met een aantal manschappen ontslagen werden moesten zij een bestaan zien te vinden. Zoo pleeg den zij overleg en richtten hun Sneldienst op, met dertig manschappen. Alle vierendertig hebben in Mei aan den oorlog deelgenomen. En gezamenlijk zijn zij ran het burgerleven in gemarcheerd, het geen een nieuw, oorspronkelijk en aantrekkelijk beeld oplevert: voor buitenstaanders en natuurlijk het meest voor hen zelf. Maar behalve hun vroe- geren gemeerischappelijken dienstplicht hebben zij weinig overeenkomst in hoedanigheden. Die loopen sterk uiteen, hetgeen de veelzijdigheid van den Sneldienst bevordert. Volgens het Hbld. is hij niet alleen tot alles bereid, maar bovendien, tot vrijwel alles in staat. Er zijn een fotograaf bij en een kap per, kantoorbedienden, expedi'tiekneehts, timmer lieden, electricians, schilders, tuinlieden, glazenwas- sohers enz. Maar niet alleen op de terreinen van hun vakarbeid worden diensten geleverd. De jon gens van den Sneldienst poetsen bellen, plakken banden, begeleiden in het donker, halen distributie kaarten af, werken scholieren bijzelfs kan men guitaarlessen bij hen krijgen. En een goedgezind Amsterdammer heeft een flink huis aan de Prins Hendriklaan te hunner beschikking gesteld, zoodat zij hun centrale goed hebben kunnen vestigen. Op hun diensten abonneert de Amsterdammer zich voor twee kwartjes per maand, hetgeen recht geeft op sterk verminderde tarieven. Dat is commercieel goed gezien, wai.7t het geeft het bedrijf een vaste clientèle en een steviger) grondslag in inkomsten bovendien. Ook is er een regeling gemaakt voor abonnés die zelf geen telefoon hebben. Zij krijgen een zwart bordje thuis met een lichtgevendien let ter S er op. Als zij nu iets noodig hebben wordt er binnen het half uur aangebeld, want dè Snel dienst patrouilleert den heelen dag in de wijken, waar de abonnés wonen en reageert prompt op het bordje. In de weinige weken van zijn bestaan heeft de dienst al honderden opdrachten uitgevoerd: van de meest uiteenloopende soorten. Hij heeft een weg gebleven dienstmeisje naar haar werk terugge bracht maar ook een geheel schoolgebouw schoon gemaakt en irgericht. En het schoone slagwoord luidt: „Hebt u iets noodig, weet u geen raad? De Sneldienst staat voor u paraat!" Er is natuurlijk altijd veel kans dat ondernemin gen als deze tot geheele of gedeeltelijke navolging in andere plaatsen werken, of inspireeren tot on dernemingsgeest in min of meer aanverwanten zin. En daarom, maar ook uit respect voor de mannen die dit bedrijf op touw gezet hebben en daarmee getoond dat zij zoowel arbeidslust bezitten als vin dingrijkheid dat zij „voor zichzelf kunnen na denken" heb ik er hier de aandacht op gevestigd. R. P. Zij, die lich met ingang van 1 Januari per kwartaal abonneeren, ontvangen de in December nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. Voor de constructie van het nieuwe gebouw der Amsterdamsehe gemeente telefoon in de hoofdstad zijn de werkzaamheden op het groote terrein aan de Hobbemakade in vollen gang. Een overzicht van de bouwputten. (Foto Pax Holland) -De secretaris-generaal van het departement van landbouw en visscherij maakt het navolgende bekend: Brood en gebak Elk der met „19" genummerde bonnen van de broodkaart geeft gedurende de week van Maan dag 16 December tot en met Zondag 22 December a.s. recht op het koopen van 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood. Voorts geeft elk der met „19" genummerde broodbonnen recht op het koopen van een rant soen gebak. Dit omvat voor de hierna genoemde bakkerijproducten telkens ten minste het daar achter geplaatste aantal grammen: Beschuit 75 gram, biscuits en wafels 90 gram, speculaas 140 gram, andere koekjes 200 gram, koek 160 gram, cake 300 gram, gevuld klein korstge- bak (bijv. amandelbroodjes) 400 gram, gevuld groot korstgebak (bijv. boterletter) 500 gram, taart en gebakjes 609 gram. Voor geheel of ten deele uit meel of bloem ge bakken producten, welke hierboven niet genoemd zijn, geldt, dat een rantsoen een hoeveelheid om vat waarin 70 gram meel of bloem is verwerkt. De op 22 December nog niet gebruikte bonnen blijven voorts nog geldig gedurende de week van 23 tot en met 29 December a.s„ met dien verstande dat zij gedurende laatstgenoemde week niet mogen worden gebruikt in hotels,1 restaurants, e.d. Eieren Gedurende het tijdvak van Maandag 16 Decem ber tot en met Zondag 22 December a.s. geeft de met „22" genummerde bon van het algemeen distri butiebonboekje recht op het koopen van één ei. De bonnen, welke op 22 December nog niet ge bruikt zijn, blijven geldig tot en met Zondag 29 December a.s., met dien verstande, dat ook zij ge durende de week van 23 tot en met 29 December a.s. niet gebruikt mogen worden in hotels, restau rants e.d. Peulvruchten Gedurende het tijdvak van Dinsdag 17 Decem ber tot en met Zondag 12 Januai-i 1941 geeft de met „103" genummerde bon van het algemeen dis tributiebonboekje recht op het koopen van een y2 k.g. peulvruchten. Vleesch Gedurende het tijdvak van Maandag 16 Decem ber tot en met Woensdag 25 December a.s. geeft elk der vier met „12 vleesch" gemerkte bonnen van de vleeschkaart recht op het koopen van 100 gram vleesch, been inbegrepen, of een rantsoen vleeschwaren. De met „12 worst, vleeschwaren" gemerkte bon geeft uitsluitend recht op het koopen van een rantsoen vleeschwaren. De bonnen, welke op 25 December a.s. nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig tot en met Zon dag 29 December a.s. Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon kan worden gekocht, bedraagt 75 gram voor gerookt of gekookt varkens-, rund- of kalfsvleesch en voor gerookte worstsoorten, 100 gram voor gekookte worstsoorten, rolpens en knakworst, 125 gram voor leverartikelen, tongenworst en nierbrood en 150 gram voor bloedworst. Boter en margarine Zooals reeds eerder bekend werd gemaakt geeft de met „21" genummerde bon van de boterkaart zoowel als van de vetkaart gedurende het tijdvak van Zaterdag 14 December tot en met Vrijdag 20 December a.s. recht op het koopen van 250 gram boter of margarine. De bonnen, welke op 20 December nog niet gebruikt zijn blijven voorts nog geldig gedurende de week van 21 tot en met 27 December a.s. Voorts geeft de met „21" genum merde bon gedurende het tijdvak van 30 November tot en met 27 December a.s. recht op het koopen van een halve flesch slaolie. Het afleveren van de hoeveelheid slaole, welke onder afgifte van de met „21" genummerde bon is gekocht, is uitsluitend toegestaan gedurende het tijdvak van 14 December 1940 tot en met 31 Januari 1941. De met „21" genummerde bonnen geven dus geen recht op het koopen van vet. Petroleum De Secretaris-generaal van het departement van handel, nijverheid en scheepvaart maakt bekend, dat gedurende het tijdvak van Maandag 16 December a.s. tot en met Zondag 19 Januari 1941 de met „periode c' gemerkte zegel van de serie welke is uitgereikt ten behoeve van hen, die voor verlichting in het huishouden uitsluitend op het gebruik van petroleum zijn aangewezen, reoht geeft op het koopen van 2 liter petroleum. (Het bekende bockbier dat ieder jaar in December placht te worden aan gekondigd zal ditmaal in ons land niet worden gebrouwen.) De maand December ieder jaar, Brouwt bockbier voor de smullers klaar, Om kelen mee te vullen; Dit leven in de brouwerij Gaat ditmaal echter glad voorbij De neuzen in de pullen. Dit brouwsel, lang vergeefs begeerd Werd in December gewaardeerd, Als extra biertractatie; Want naar zijn smaak en naar zijn geur, Naar zijn substantie en zijn kleur, Was het een variatie. Tot veler mannen displezier Komt het ditmaal niet met dit bier In kruiken en in kannen, Maar hoe het velen spijten kan, Op dit punt kan toch ieder man Zich makkelijk vermannen. Ik gaf het nieuwtje aan een vrind, Die, naar ik wist, het lekker vindt, 'k Moet zeggen, even schrok ie; Maar met een glimlach zei hij toen Nou ja, wat zul je eraan doen, 't Is nul en 'k hou geen bokkie. INZAMELING VAN CELDEN Men deelt ons van bevoegde zijde mede, dat Kerkelijke organisaties, werkzaam op sociaal ge bied in den ruimsten zin van het woord, die ge wend waren openbare geldinzamelingen te houden en dezen vorm van verkrijging van middelen be hoeven teneinde hun taak te kunnen voortzetten, zich met een aanvrage daartoe schriftelijk tot den Burgemeester kunnen richten. Aanvragen om vergunning tot het houden van een Kerstcollecte kunnen op dezelfde wijze wor den ingediend ook door niet kerkelijke organi saties. Winsten uit de bedrijven. Blij'kens de pas door den Raad vastgestelde re kening over 1939 iheeft de gemeente Haarlem uit de bedrijven de volgende winsten gehaald. 1939: Electriciteit Gas Water Slachthuis winst: retributie: samen: f 1.116.733 f 169.735 f 1.286.468 f 212.399 f 156.230 f 368.629 f 100.356 f 153.220 f 253.576 f 83.424 f 83.424 Totaal f 1.992.097 Wil men de winst uit de bedrijven berekenen, dan moet de retributie daarbij getrokken worden, want het is slechts een boekhoudkundige hande ling (voor het hebben van kabels en buizen in den gemeentegrond een afzonderlijk recht te be rekenen) die practisch alleen ten doel heeft een deel van de winst te camoufleeren. Haarlem haalde dus heel wat whist uit de be drijven. De opbrengst van 75 opcenten op de Ge meentefondsbelasting is slechts f 997.000, dus juist de helft van de winsten der bedrijven. Interessant is na te gaan hoe groot de winsten waren die de gemeente in 1929, dus juist 10 jaar geleden, uit de bedrijven haalde. Deze was: 1929: Electriciteit Gas Water Slachthuis winst: retributie: samen: f 856.253 f 116.826 f 973.079 f 479.196 f 125.335 f 604.531 f 44.393 f 113.930 f 157.323 71.485 f 71.485 Totaal f 1.806.418 In die 10 jaar is dus het bedrag dat de gemeente uit de bedrijven put met f 185.679 gestegen. Een stijging dus van i*uim 10%. In dien tijd is de bevolking evenwel gestegen van 117.500 zielen tot 140.500 of ongeveer 20%. Per hoofd der bevolking haalt de gemeente uit de kas der bedrijven thans f 14.20 tegen f 15.40 10 jaar geleden. De winst van het electriciteitsbedrijf is in die 10 jaar belangrijk gestegen, namelijk met 313.389. Daarentegen is de bate uit de gasfabriek vermin derd, zelfs met f 235.902. De water-winst vermeerderde met f 96.253. Ver houdingsgewijze is dit zelfs de grootste vooruit gang. Op de vergadering van „Haarlem's Bloei" welke Donderdagmiddag werd gehouden is het plan ge opperd Haarlem een jaarlijkschen „hoogtijdag" te geven in den trant van den derden October te Dei den. Alleen zou er dan voor de Spaarnestad geen speciale aanleiding toe zijn. Het zou in de bedoeling liggen van dezen „hoog tijdag" voornamelijk een bloemendag te maken. Men denkt daarbij natuurlijk in de eerste plaats aan een bloemencorso en een speciale versiering dei- stad. Dat deze idee gloednieuw is, zal men niet direct kunnen zeggen. Zulk een feestviering is al meer malen geopperd en aanbevolen. Dat verhin dert echter niet, dat het bestuur van „Haarlem's Bloei" thans misschien een goede kans meent te zien deze plannen nu eens in daden om te zetten. Over het belang van een góede reclame voor een stad behoeft ook in dezen tijd geen twijfel te be staan. Ongetwijfeld zal een dergelijke „hoogtijdag'' in breeden kring de aandacht op de goede Spaarne stad vestigen en daarmee zou dus het bestaan van een dergelijken dag reeds gerechtvaardigd zijn. De uitvoering kan natuurlijk in talrijke nuances ge schieden. Dat is tenslotte bijzaak. Het belangrijkste blijft, dat men dit plan nu eens krachtig aanvat. Het is voor Haarlem waarachtig geen overbodige weelde den tourist eens wat anders te bieden dan hetgeen gemeentelijk in onze bloemenstad te genie ten is. Daarom willen wij hopen, dat het bestuur reeds op korten termijn besluit dezen hoogtijdag in te stellen. Op de medewerking der verschillende autoriteiten zoowel als op die van de burgerij kan dan stellig worden gerekend. De geheimzinnige moord te Delft. Nog geen spoor ontdekt. DELFT, 13 December. (A.N.P.) Het onder zoek naar den moord op den heer Bouwer wordit met kracht voortgezet. Tot nog toe heeft men nog geen spoor in deze duistere zaak kunnen ontdek ken. Een g-oot aantal personen uit den familie- en kennissenkring van net slachtoffer is verhoord, doch dit heeft tot geen enkel resultaat geleid. Op het lyk, dat in beslag is genomen, zal vandaag sectie worden verricht. De begrafenis vindt Maandag a.s. plaats. KERSTMIS-DRUKTE. Duizenden nijvere handen zijn in Duitschland aan den arbeid bij het gereedmaken en verzenden van de pakketten naar de soldaten van de weermacht. (Foto Weltbild) Grootscheepsche actie der Duitsche luchtmacht boven centrum der Britsche wapenindustrie BERLIJN 13 December (D. N. B.) Naar het D. N. B. verneemt hebben gisteren sedert de vroege avonduren sterke Duitsche gevechts formaties bommen van het zwaarste kaliber op Sheffield geworpen. Sheffield in midden- Engeland is het bijzonder belangrijke centrum van staalindustrie en wapenfabricage. In een onafgebroken reeks stegen de Duitsche machines op van haar bases in Frankrijk en België, zonder hinder te ondervinden van het slechte weer boven het Kanaal. Boven midden- Engeland waren de weersomstandigheden heel wat beter, zoodat de vliegtuigen hun bommen met de grootste nauwkeurigheid op de buiten gewoon belangrijke wapenfabrieken konden werpen. De teruggekeerde bemanning van dc toestellen der eerste golf deelden mede dat reeds na enkele uren op verschillende plaatsen hevige branden woedden. Men kan aannemen, dat door het voortduren van het bombarde ment deze branden een zoo reusachtigen om vang hebben aangenomen dat de aanvallen kunnen worden vergeleken met de grootscheep sche acties tegen Londen en de steden in de Midlands. Sheffield, dat 500.000 inwoners telt, is het centrum der Engelsche staalproductie. Evenals in Coventry liggen de staalfabrieken over de geheele stad ver spreid. De capaciteit dezer fabrieken bedraagt on geveer anderhalf millioen ton per jaar, hetgeen 15 procent van de productie van het geheele land is. Uit Sheffield zijn ook zeer speciale staalproducten afkomstig, zooals het magneetstaai, dat nergens anders in Engeland wordt vervaardigd. In vredestijd betrok Engeland zijn giet- en edel- staal voor een aanzienlijk deel uit het vroegere Tsjecho-Slowakije, o.a. voor den bouw van groote oorlogs- en koopvaardijschepen. Deze bron van invoer is natuurlijk afgesneden. Vandaar dat Sheffield thans dubbel gewichtig is voor de Engel sche oorlogsindustrie. Bovendien heeft de stad thans ook groote beteeke- nis voor de productie van munitie en wapens. Men kan zeggen dat de hevige Duitsche aanvallen van den afgeloopen nacht een zwaren slag beteekenen voor de industrie van afgewerkte producten zoowel als voor de levering van grondstoffen, voor de in dustrie van motoren en vliegtuigmotoren, voor de productie van giet- en edelstaal ten behoeve van het oorlogsmateriaal en vooi' de scheepswerven. (Vervolg o"der Laatste Berichten). Italiaansch tegenoffensief in Albanië. Optreden van divisie Alpenjagers, BERN, 12 December (Stefani). Het En gelsche nieuwsagentschap Exchange Telegi-aph meldt dat een divisie Italiaansche Alpenjagers een machtig tegenoffensief heeft ontketend in de streek van Moskopolis, waar het Griek- sche opperbevel een groot aantal manschappen en materiaal had samengetrokken voor een aanval in de richting der petroleumgebieden. De gevechten zijn verbitterd en het Britsche agentschap meldt dat het Italiaansche tegen offensief omvang aanneemt. GERINGF ACTIVITEIT AAN HET FRONT VAN POGRADETSJ. BELGRADO, 13 December (D.N.B.) „Vreme" meldt uit Monastir dat de bedrijvigheid aan het front om Pogradetsj Donderdag uiterst gering ge weest is. De Italianen zijn erin geslaagd Woens dag en Donderdag de berghelling boven het dorp Starove die K.M. ten Nooi-den van Pogradetsj, weer te bezetten. Eveneens is het hun gelukt ten Zuidwesten van Pogradetsj bij het dorp Tre- baniye een nieuwe belangrijke positie, die van groot strategisch belang is, te betrekken. In dezen sector hebben de Italianen nieuwe troepen aan het front gebracht. Fransclie vergelclingsaaivvalleii op Thailand. HANOI, 13 Dec., (Domei), Gevechtsvlieg tuigen van Fransch Indo-China hebben hun, vergeldingsaanvallen op militaire bases van Thailand voortgezet en Woensdagavond drie ton bommen laten vallen op Udorn, nabij Vien tiane. Ook werden door Thailandsche vlieg tuigen aanvallen ondernomen op Nakhon-Pha- nom tegenover Thakek in Fransch Indo-China aan de Mekong-rivier. HEDEN: 10 PAGINA'S. R. P.: Een algemeene Sneldienst. pag. 1 P. Gasus: Bockbier. pag. 1 Een hoogtijdag te Haarlem? pag. 1 De winst uit de Haarlemsche be drijven. pag. 1 50 jaar Vreemdelingenverkeer. pag. 2 Flitsen: Verdenking. pag. 3 K. de Jong: Tweede paedagogisch Volksconcert der H. O. V. pag. 3 Uit de Pers. pag. 6 Schaakrubriek. pag6 Damvubrïek. pag. 0 H. D. Vert.: Gratis proefles, pag. 9 Laatste Berichten op pagina 7

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1