Bonnen die thans geldig zijn:
Distributie vaste
brandstoffen
Gorlogsbrood voedzamer
dan het normale brood
Cor de Groot in werken
van Chopin.
MAANDAG 16 DECEMBER 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
7
ALG. VEREEN. VOOR
BLOEMBOLLENCULTUUR.
Het bedrijf zal zich van de zware
slagen herstellen.
STREVEN NAAR GROOTERE EENHEID.
In het gebouw van den Haarl. Kegelbond in
de Tempeliersstraat, te Haarlem hield de Alg.
Vereeniging voor Bloembollencultuur heden
morgen haar 193e algemeene vergadering onder
leiding van haren voorzitter, dr. A. J. Verhage,
die dc vergadering opende met een rede, waaraan
het volgende is ontleend.
Spr. begon met de in den oorlog gevallen vak-
genooten te herdenken en wijdde vervolgens
waardeerende woorden aan de nagedachtenis
van mr. dr. A. baron Röell, in leven Commis
saris der provincie Noord-Holland en eere-lid
dei Vereeniging voor Bloembollencultuur, die
steeds groote belangstelling in het bloembollen-
bedrijf toonde. Voorts herdacht dr. Verhage
andere overledenen: den tuinarchitect Leonard
Springer, George van der Veld; Th. Liefting te
Castricum, K. Ta nis te Lisse, Frans Rijnierse
te Over veen, A. van Oosten te Lisserbroek, Jac.
Wijntjes te Sassenheim. Gerrit van Parijs, D. J.
Vreeken te Lisse (oud-directeur van de Twent-
sche Bank aldaar), Corn. Versteeg te Wassenaar,
H. v. d. Wilden en Hendrik Evers.
De moeilijkheden in het bedrijf, zoo ver-
1 volgde spr., die toch al groot waren,
hebben zich nu wel erg toegespitst. Het
eenige, maar dan ook belangrijke licht
punt was dit jaar het groote contingent
bloembollen, dat Duitsehland heeft afgeno
men. Duitschland heeft dit jaar meer
bloembollen gekocht dan sinds vele jaren
het geval is geweest en het bloembollenbe-
drijf is daar dankbaar voor.
Wie de verhoudingen in het bloembollenbedrijf
kent, en wié weet, dat het verreweg zijn be
langrijkste afzetgebieden overzee vond, zal be
grijpen, dat deze belangrijke afneming door het
Groot-Duitsche Rijk, hoezeer deze ook toege
juicht wordt, de moeilijkheden niet heeft doen
kunnen overwinnen.
Maar deze moeilijkheden zullen verdwijnen,
wanneer deze oorlogstoestand een einde neemt!
Ons product, aldus dr. Verhage, dat over de ge-
heele wereld bekend en gezien is, zal dan weer
gaarne door het publiek over de geheele wereld
worden gekocht. En hoewel de economische ver
houdingen door den oorlog gestoord zullen zijn,
in het bijzonder ook in de belangrijke overzee-
sche afzetgebieden, zal er toch geen reden zijn
voor die landen, om ons product blijvend te we
ren.
Wanneer dan ook weer meer normale
verhoudingen zullen zijn teruggekeerd,
zal het bloembollenbedrijf de gelegenheid
hebben, zich van de zware slagen te hor
stellen. Vooral ook omdat met het terugwin
nen der overzeesche afzetgebieden de afzet
op het Europeesche continent weer ver
groot kan worden. Aan het laatste kan nu
reeds volle aandacht gegeven worden, en
ik roep daartoe ook van deze plaats gaarne
de medewerking der bevoegde instanties
m.
Dit is niet alleen voor het bloembollen
bedrijf van het grootste belang, maar ook
voor ons land, daar een export van bloem
bollen, die, op de ingevoerde kunstmeststof
fen na, zonder buitenlandsche grond- en
hulpstoffen worden geproduceerd, een be
langrijken post aan buitenlandsche deviezen
kan verschaffen.
Het kan dan ook als een gemeenschapsbe
lang worden gezien om het bloembollenbedrijf
in deze moeilijke omstandigheden in stand te
houden.
Belangrijke steun is al gegeven door het tot
Btand komen der export-garantieregeling die een
onder deze omstandigheden zoo groot mógelijken
uitvoer heeft bevorderd. Ik vertrouw ook, dat te
korten, die het Surplusfonds straks zal hebben
voor een uitbetaling der opgekochte overschot
ten met 71% van den minimum-prijs, zullen wor
den aangevuld. Maar dat is niet voldoende want
de financieele uitkomsten zijn dit jaar zeer slecht.
Daarbij komt nog, dat het vele land, dat nu
niet voor de bloembollenteelt kan worden ge
bruikt, niet loonend met andere producten
kan worden beteeld. Ieder voelt het nu als
zijn plicht zooveel mogelijk tot de voedsel
voorziening bij te dragen. Maar de outillage
in het bloembollenbedrijf is ingesteld op het
telen van bloembollen, en de daardoor ont
staande bedrijfskosten zijn te hoog om onder
de huidige prijsverhoudingen op loonende
wijze voedingsmiddelen te kunnen voortbren
gen. Het is goed om dit duidelijk naar voren
te brengen, want als maatregelen getroffen
konden worden om deze gronden loonend te
betelen, zou er toe bijgedragen worden om het
bloembollenbedrijf door deze moeilijke om
standigheden heen te helpen, ten bate van de
volksgemeenschap.
Naast de moeilijkheden van dit jaar, waarvoor
ik steun van de Overheid inroep, in het volle, be
sef van de moeilijke taak, die zij nu te vervullen
heeft, dient ook de naaste toekomst onder oogen
gezien te worden. Het is niet voldoende, gerecht
vaardigde hoop te hebben op een zich in gunsti-
gen zin ontwikkelen der omstandigheden na den
oorlog; wij moeten dan, als bedrijf, nog in leven
zijn om onze taak te kunnen vervullen. In deze
naaste toekomst, waaronder ik versta het tijdvak,
dat de oorlogstoestand voortduurt, zal de afzet
aan beperkingen onderhevig zijn, terwijl de pro
ductiekosten stijgende zijn. Het is volkomen ge
rechtvaardigd hiermede bij de prijszetting voor
een volgend seizoen rekening te houden, en de
prijzen zoo te stellen, dat in een normaal bedrijf
de productiekosten gedekt worden. Dit is te meer
gerechtvaardigd, nu de export niet meer zoozeer
een kwestie is van prijs, maar van uitvoermoge-
lijkheden, en de voor den duur van den oorlog te
verwachten overschotten het prijspeil naar de
minimumprijzen zullen dwingen.
Hiermede wil allerminst gezegd worden, dat het
nu verstandige politiek zou zijn, de prijzen zeer
hoog op te voeren en de overschotten zooveel mo
gelijk weg te werken door beperking van het be
plante areaal. Het productie-apparaat, dus de
bloembollenkraam, moet zooveel mogelijk in stand
blijven, om klaar te zijn om onze kansen te be
nutten.
Juist om den verkoop zooveel mogelijk te ver-
grooten is dit jaar ook bijzondere aandacht ge
geven aan den verkoop onzer producten in het
binnenland. Er is een zeer intensieve reclame
actie opgezet door het Centraal Bloembollen-
Comité. juist om bij het publiek in Nederland nog
eens extra de aandacht op ons product te vestigen.
De indruk is, dat door deze actie waaraan de or
ganisaties van zaadhandelaren, bloemist-winke
liers en hoveniers haar medewerking gaven, de
verkoop in het binnenland direct aan het publiek
aanzienlijk is vergroot. Terwijl voorts voor een
volgend jaar in Duitschland de nieuwere, daar
weinig of niet bekende variëteiten onder de aan
dacht van vakkringen en publiek zullen worden
gebracht,o.a. door een beplanting in Hamburg.
In verband mei de pogingen, tot méér eenheid
te komen, ook in de a'gemeene land- en tuinbouw
organisaties sprak dr. Verhage de hoop uit, dat
Op een gezonde wijze inderdaad meer eenheid zal
worden bereikt, al raakt deze kwestie het bloem
bollenbedrijf op dit oogenblik nog niet direct. Het
bloembollenbedrijf, dat een afwijkend karakter
heeft van den land- en tuinbouw in het algemeen,
zal onder alle omstandigheden behoefte hebben
aan een specifieke bloembollenorganisatie, daar
zijn belangen niet voldoende behartigd kunnen
worden in een algemeene land- en tuinbouw
organisatie. Hiermede wil niet gezegd zijn. dat
een bloembollenorganisatie niet moet werken in
het kader van een algemeene tuinbouworganisa
tie.
In afwachting, of eenheid tot stand zou komen,
heeft het hoofdbestuur van Bloembollencultuur
verscheidene besprekingen gevoerd met de andere
vakorganisaties, die voor de zuivere exporteurs-
belangen en die voor de zuivere kweekersbelangen.
Nadat in verscheidene conferenties de vraag was
besproken, of dit bereikt moest worden door een
federatieve samenwerking, dan wel door het vor
men van één sterke vakorganisatie met afzonder
lijke vakgroepen, heeft het hoofdbestuur gemeend
aan de andere organisaties te moeten voorleggen,
dat de eenige gezonde grondslag voor dit doel ge
vonden kan worden in het vormen van één sterke
vakorganisatie met afzonderlijke vakgroepen.
Helaas heeft het bestuur van het Hollandsch
Bloembollenkweekers Genootschap dezen grond
slag verworpen. Met de exporteursorganisatie
worden de besprekingen nog voortgezet.
La.at ik vooropstellen, dat met het tot-stand-
komen van één sterke vakorganisatie een groot
vakbelang gediend zou zijn, en'dat het vakbelang
waard is. dat daarvoor door elk offers gebracht
worden. Het hoofdbestuur onzer vereeniging is
bereid, voor dit doel offers -bezien uit een orga
nisatie-oogpunt te -brengen; niet voor wat het
als een halven maatregel ziet. Die offers zouden
dan weloverwogen gebracht worden door een alge
meene organisatie, die 80 jaar lang -de belangen
van ons bedrijf diende en die in dat «bedrijf een
unieke positie inneemt. Wanneer een dergelijk
standpunt door elk bestuur zou worden ingeno
men, zou de ideale oplossing: één vakorganisatie
in ons -bedrijf, bereikt kunnen worden.
Het is niet meedoen aan een zekere mode, wan
neer deze eenheid als doel wordt gesteld; het is
een noodzakelijkheid voor een bedrijfstak, die
zijn belangen goed behartigd wil weten, dat er een
zoo goed mogelijke organisatie-vorm gevonden
wordt. En vooral onder deze economische verhou
dingen.
Voorzitter Verhage herkozen.
Bij enkele candidaatsstelling werd tot voorzit
ter herkozen dr. A. J. Verhage.
De voorzitter dankt voor het in hem gestelde
vertrouwen. Hij is er zich van bewust, dat zijn
functie een moeilijke is en belooft aan de uit
oefening er van zijn beste krachten te wijden.
De onder-voorzitter, de heer Sei-gnette,
wenscht den heer Verhage geluk en prijst de
wijze waarop dr. Verhage steeds zijn functie
heeft vervuld. Vooral in de kwestie van het groo
te overschot heeft hij zich zeer verdienstelijk
gemaakt. Hij heeft zijn dagen en avonden be
steed om het bloembollenvak te redden. En
hem wacht nog een zware taak.
De eere-voorzitter, de heer E. H. Krelage be
tuigt zijn instemming met de herkiezing van
dr. Verhage. H-et doet hem genoegen, dat dr.
Verhage het vertrouwen van de leden heeft we
ten te winnen. Moge hij kunnen voortgaan met
veel te doen voor het heil van het bloembollen-
vak.
De voorzitter dankt.
Tot lid van het Hoofdbestuur wordt in de va
cature P. F. Seignette gekozen de heer Chr.
Kieft Jr., te Limmen (door alle afdeelingen voor
gesteld)
STUDENT TOEGANG TOT DE COLLEGES
ONTZEGD.
De Senaat der Nederlandsche Economische
Hoogeschool te Rotterdam heeft een student,
wegens overtreding der tucht en wangedrag, den
toegang tot de Hoogeschool ontzegd gedurende
een tijdvak van vier maanden.
Ernstig spoorwegongeluk.
Sneltrein greep ontspoorde kolenwagons.
LEIDSCHENDAM, 16 Dec. (A.N.P.). Uit Den
Haag vertrok hedenochtend 6.28 uur een electrisch
voortbewogen kolentrein, bestaande uit 50 wagons.
Toen deze trein onder de gemeente Leidschendam
ongeveer halfweg Voorschoten, gekomen was, zijn
de laatste 15 wagons door nog onbekende oorzaak
ontspoord. Juist toen dit gebeurde, passeerde van
de andere richting de electrische sneltrein no. 1105
AmsterdamDen Haag. Deze trein had een snelheid
van 100 K.M. en greep in volle vaart de ontspoorde
goederenwagens. De hevige botsing, welke hierdoor
ontstond, had een geweldige ravage ten gevolge. Te
vens was het gevolg, dat de motorwagen van den
personentrein met den kop in een sloot terecht
kwam. Het tweede rijtuig kwam eveneens over de
sloot heen te staan, terwijl het derde ontspoorde.
Masten van de bovenleiding braken af.
Uit Voorschoten en 's-Gravenhage kwam spoedig
medische hulp opdagen. Men kon langs een land
weg per auto dicht bij de plaats van het ongeluk
komen. Den bestuurder van den personentrein kon
men niet bereiken. Aangezien de situatie waarin hij
'erkeerde ernstig moest zijn hield men er rekening
mede dat deze bestuurder zou zijn overleden. Voorts
was er een aantal licht gewonden. De gewonden zijn
per goederenwagen naar Den Haag vervoerd. De
overige reizigers begaven zich te voet naar het sta
tion Laan van Nieuw Oost Indië. Het reizigersver
keer tusschen Den Haag en Amsterdam werd van
daag voor wat betreft het baanvak Den I-Iaag-
Leiden bediend door de N.Z.H.T.M.
De Nederlandsche arbeiders in
Duitschland.
Het A.N.P. meldt: Naar van welingelichte zijde
wordt medegedeeld, hebben 79.000 Nederland
sche arbeiders tusschen 20 Juni en 2 Novem
ber werk gevonden in Duitschland. Rond 27.000
van hen zijn grensarbeiders.
Naar tot op heden is vastgesteld zijn van de
79.000 Nederlandsche arbeiders voor 2 Novem
ber slechts 4000 naar Nederland teruggekeerd.
Een groot aantal van hen moest om gezondheids
redenen het werk in Duitschland opgeven. Uit
dit getal blijkt, dat de Nederlandsche" arbeiders
in Duitschland bevredigende arbeidsverhou
dingen hebben aangetroffen en dat derhalve de
overgroote meerderheid op haar post blijft.
MOLOTOF IN DE ITALIAAN SCIIE
AMBASSADE.
MOSKOU, 14 December (D.N.B.) De voorzitter
van den Raad van Volkscommissarissen en Volks
commissaris van buitenlandsche zaken, Molotof,
heeft Vrijdagavond ten huize van den Italiaanschen
ambassadeur, Rosso, aan een avondmaaltijd deel
genomen. Tevens waren als gasten aanwezig andere
vertegenwoordigers van het volkscommissariaat
voor buitenlandsche zaken, alsmede leden van hel
diplomatieke corps, onder wie de Duitsche ambas
sadeur, graaf Von der Sehulenburg. Het was het
eerste bezoek dat de leider der Sovjet-Russische
regeering en volkscommissaris van buitenlandsche
zaken aan de Italiaansche ambassade bracht.
De Haarlemsche huishouding
Nadeelig saldo der Reiniging
sterk gedaald
Tegenover de bedrijven die winst voor de ge
meentekas afwerpen zijn er ook die aan de ge
meente geld kosten. Een daarvan is de Reiniging.
In tijden van bezuiniging wordt er natuurlijk
in het «bijzonder naar gestreefd het nadeelige sal
do van zoo'n bedrijf zoo laag mogelijk te houden.
Dit streven is bij de reiniging niet zonder uit
werking gebleven.
Het nadeelig saldo van de laatst vastgestelde
rekening is f 350.500. 10 jaar geleden was het
daarentegen f 451.800.
Een verschil dus van niet minder dan f 101.300.
Als wij even gaan rekenen wordt «het verschil
zelfs nog grooter, omdat wij immers het feit in
aanmerking moeten nemen dat de .bevolking van
Haarlem in die 10 jaar zeer belangrijk is uitge
breid.
In die 10 jaar verminderden de kosten van
dc Haarlemsche Reiniging van f 3.82 tot f 2.52
per inwoner.
Een daling dus van ongeveer 34%.
De moderniseering der Reiniging die in den
loop der jaren werd ingevoerd heeft dus in finan
cieel opzicht wel resultaten afgeworpen, al moet
natuurlijk niet uit het oog verloren worden dat
ook bezuinigingen daartoe hebben bijgedragen.
En onder die bezuinigingen zijn er die men
eigenlijk liever achterwege gelaten had.
Bonnen voor derde periode aangewezen
De secretaris-generaal van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart deelt
mede:
Ten gevolge van de betrekkelijk gunstige ver-
voersgelegenheid in de laatste maanden is het
mogelijk geweest een grooter hoeveelheid vaste
brandstoffen beschikbaar te stellen dan voor di
rect verbruik noodzakelijk was, zoodat de ver
bruikers hierdoor in het algemeen eenigen voor
raad hebben kunnen vormen.
Zulks geldt echter niet voor de verbruikers, die
verwarmen door middel van installaties voor cen
trale verwarming. Voor deze verbruikers is in
verhouding tot de verbruikersgroep „haarden en
kachels" tot dusverre een geringere hoeveelheid
vaste brandstoffen beschikbaar gesteld, zoodat
voor de verbruikersgroep „centrale verwarming"
thans op ruimere schaal vaste brandstoffen kun
nen worden toegewezen, dan voorheen het geval
is
Daar het overigens noodzakelijk is, de totaal
peschikbare hoeveelheid vaste brandstoffen zoo
gelijkmatig mogelijk en naar gelang van de be
hoefte over het geheele stookseizoen te verdeelen,
zullen voor de derde periode, welke loopt van
Zondag 15 December 1940 tot en met Vrijdag 31
Januari 1941 de met „08", „09" en „10" gemerkte
bonnen van de „bonkaart distributie vaste brand
stoffen, haarden, kachels", alsmede de met „15",
„16". „17", „18", „19", „20". „21", „22". „23" en
„24" gemerkte bonnen van „bonkaart distribu
tie vaste brandstoffen centrale verwarming" elk
recht geven op het koopen van een eenheid vas
te brandstoffen.
De geldigheidsduur der met „brandstoffen, een
eenheid tweede periode' en de' met „cokes, een
eenheid, tweede periode" gemerkte bonnen wordt
verlengd tot en met Dinsdag 31 December a.s.
De verbruikers, vallende onder de groep b, b en
d, met een verbruik van 25 of meer eenheden per
periode, dienen zich vooralsnog niet ter verkrij
ging van nieuwe toewijzingen tot dé distributie-
diensten te wenden.
Nader zal worden bekend gemaakt, wanneer
hiertoe de gelegenheid bestaat.
Ook voor een zwakke maag
te verdragen
's-GRAVENHAGE, 16 December. Het A.N.P.
meldt: Hieronder volgt de korte inhoud van het
vraaggesprek met dr. C. Banning, dat vandaag
te 12.15 uur door de radio is uitgezonden:
1. Samenstelling van het brood. De samenstel
ling van het tegenwoordige oorlogsbrood is: van
wittebrood: 65 pCt. tarwe en 35 pCt. rogge. Tege
lijkertijd uitgemalen tot 80 pCt. Van bruinbrood:
75 pCt. tarwe en 25 pCt. rogge. Ongebuild. Van
roggebrood: 100 pCt. rogge.
Het verschil met vroeger is dus dat voor het
wittebrood wordt gebruikt tarwe en rogge en dat
het graan minder ver wordt uitgemalen. Dit
laatste beteekent dat niet meer de zuivere bloem
ter beschikking is. Maar het is algemeen bekend
dat dit volstrekt niet ongunstig is voor de voe
dingsstoffen. Integendeel, het huidige broodmeel
bevat meer waardevolle vitaminen (bl) en mine
ralen (ijzer, kalk) dan de bloem.
2. Verteerbaarheid van het oorlogs-wittebrood.
Proeven, door verschillende hoogleeraren ge
nomen, hebben uitgewezen dat door de gewijzig
de samenstelling de verteerbaarheid van het wit
tebrood niet is verminderd. Het geeft geen maag-
bezwaren. Talrijke maaglijders gebruiken het re
gelmatig zonder de minste klacht er over te heb
ben. In het begin is er een stroom van klachten
geweest, maar deze waren ongetwijfeld niet vol
doende gefundeerd. We kunnen gerust zeggen dat
ook een zwakke maag het oorlogswittebrood heel
goed kan verdragen.
3. Voedingswaarde van het brood. Omtrent de
voedingswaarde heb ik al opgemerkt dat deze in
zeker opzicht hooger is dan die van het witte
brood, dat van zuivere bloem is gebakken, omdat
het gehalte aan vitamine bl en aan ijzer en kalk
hooger is. Overigens is er geen verschil met
vroeger: het gehalte aan eiwit, vet en kooLhydra-
ten fs nagenoeg hetzelfde. Alleen hebben we met
waterbrood te maken en hiervan is de voedings
waarde natuurlijk lager dan van melkbrood.
4. Huiduitslag door het brood. Ik heb er reeds
op gewezen dat maagbezwaren niet door het
oorlogswittebrood worden veroorzaakt. Hoe is het
nu met de klachten over huidaandoeningen door
het gebruik van het tegenwoordige brood?
Men hoort veel spreken over broodschurft. Deze
naam is natuurlijk geheel verkeerd. Bedoeld zijn
netelroos-achtige huidaandoeningenuitslag,
jeuk, brandend gevoel, etc., die worden toegeschre
ven aan overgevoeligheid van het brood. Nu
komt inderdaad overgevoeligheid voor verschil
lende meelsoorten voor, zoo ook voor roggemeel.
Maar deze is buitengewoon zeldzaam.
En theoretisch is niet in te zien waarom nu
plotseling deze overgevoeligheid zoo sterk zou toe
nemen. Blijkens de ervaring van enkele vooraan
staande huidartsen die ik hiernaar heb gevraagd
is ook in de practijk niets gebleken van samen
hang tusschen het voorkomen van urticarieele
huidaandoeningen en de gewijzigde samenstelling
van het brood.
Ik geloof dan ook met stelligheid te kunnen
verklaren dat we hiervoor niet bevreesd behoeven
te zijn.
5. Zieken voedseldistributie.
Over de ziekenvoedseldistributie valt mee te
deelen dat de oude reeds bestaande regeling met
ingang van heden is geperfectioneerd, d.w.z. dat
de artsen nauwkeurige richtlijnen hebben gekre
gen over de toewijzing van ziekenvoedsel, die aan
de patiënten kan worden gedaan. Daardoor hoopt
de hoofdinspectie van de volksgezondheid te be
reiken dat de eene patiënt niet boven den andere
bevoordeeld kan worden, maar dat de toegestane
hoeveelheid wetenschappelijk volkomen is verant
woord
BON 18. Geldig van 9 t.m. 22
December.
BON 19 Geldig van 16 t.m.
29 Dec.
2000 gr. brood of 2500 gr.
roggebrood.
KOFFIE EN THEE
BON 81 Algem. Distributie
bonboekje van 9 Nov. t.m.
20 Dec. 1/2 pond koffie of
3/4 ons thee.
SUIKER
BON 30 Algem. Distributie
boekje v. 7 t.m. 20 Dec. 1 kg.
suiker.
VLEESCH EN VLEESCHWAREN
BON 11 „vleesch" van de
Vleeschkaart. Van 5 t.m. 18
Dec. 100 gr. rund-, kalfs- of
varkensvleesch of ongesmol-
ten vet of een rantsoen
vleeschwaren.
BON 12 Geldig van 16 t.m.
29 Dec.
BON 11 „worst of vleesch
waren" van 5 t.m. 18 Dec.
75150 gr. vleeschwaren.
BON 12 Geldig van 16 t.m.
29 Dec.
BOTER EN VETTEN
BOM 20 Boterkaart. Geldig
v. 7 t.m. 20 Dec. 1/2 pond
boter of margarine of twee
ons vet.
BON 21 Boterkaart. Geldig
van 14 t.m. 27 Dec. 1/2 pond
boter of margarine of 1/2
flesch slaolie.
BON 20 Vetkaart. Geldig
v. 7 t.m. 20 Dec. 1/2 pond
margarine of boter of twee
ons vet.
BON 21 Vetkaart. Geldig
van 1427 Dec. 1/2 pond
boter of margarine of 1/2
flesch slaolie.
De aflevering der slaolie is
toegestaan t.m. 31 Januari.
PEULVRUCHTEN
BON 56 Algem. Distributie
boekje t.m. 16 December 1/2
kg. peulvruchten.
BON 103 Algem. DistribiLtie-
boekje. Van 17 Dec. t.m. 12
Jan. 1/2 K.G. peulvruchten.
KAAS
BONS 49, 50, 62, 63 Algem.
Distributieboekje elk 1 ons
kaas. Geldig van 229 Dec.
BON 35 Geldig van 16 t.m.
29 Dec. 125 gram kaas.
MEEL- EN GRUTTERSWAREN
BON 43 Algem. Distributie
boekje. T.m. 27 Dec. 250 gr.
ryst of rijstemeel of rijste
bloem of gruttenmeél of
rijstgries.
BON 83 Algem. Distributie-
boekje. T.m. 27 Dec. 250 gr.
havermout of havervlokken
of haverbloem of aardappel-
meelvlokken of gort of gort-
mout of grutten.
BON 88 Algem. Distributie
boekje. T.m. 27 Dec. 250 gr.
gort of gortemeel of grutten.
BON 98 Algem. Distributie
boekje. T.m. 27 Dec. 100 gr.
macaroni of vermicelli of
spaghetti
BON 93 Algem. Distributie
boekje. T.m. 27 Dec. 100 gr.
maïzena of griesmeel of
sago of aardappelmeel.
BON 2 van de Bloemkaart
Geldig van 2 Dec. t.m. 29
Dec. 35 gr. tarwemeel of tar
webloem of roggemeel of
roggebloem of zelfrijzend
bakmeel of boekweitmeel.
EIEREN
BON 23 Geldig van 9 t.m. 22
December.
BON 22 Geldig van 16 t.m. 29
December.
1 ei.
KOEK EN GEBAK
BON 18 Broodkaartv. 9
t.m. 22 Dec.
BON 19 (Broodkaart) v. 16
t.m. 22 Dec
1 rantsoen gebak.
BON 2 van de Bloemkaart.
Geldig van 2 t.m. 29 Dec.
<1 rantsoen ontbijtkoek
160 gr., speculaas 140 gr. an
dere koekjes 200 gr. biscuit
en wafels 90 gr., beschuit 75
gr., cake 300 gr., taart 600 gr.
gebakjes 600 gr. korstgebak
500 gr. klein korstgebak, 400
gram).
SCHEERZEEP
BON 116 T.m. 31 Dec. 50 gr.
scheerzeep of 1 tube schcer-
crême of 1 pot scheerzeep.
BON 17 T.m. 31 Dec. 150
gr. toiletzeep of 120 gr.
huishoudzeep of 200 gr.
zachte zeep of 250 gr.
zeeppoeder of 125 gr. zeep
vlokken of 250 gr. zelf
werkende waschmiddelen of
200 gr. vloeibare zeep.
BRANDSTOFFEN
BONS 08, 09, 10, Bonkaart
BONS 15 t.m. 24 Bonkaart
distributie centrale verwar
ming: 1 eenheid-
Geldig t.m. 31 Januari.
BONS 07,08, 09, 10- 11. 12 13
14 Bonkaart distributie cen
trale verwarming: 1 een
heid.
Bons, gemerkt: Brandstof
fen, één eenheid 2e periode:
1 eenheid.
Bons gemerkt: Cokes, één
eenheid tweede periode: 1
eenheid.
Geldig t.m. 31 Dcc.
BONS 08, 09. 10. 11, Bonkaart
distributie vaste brandstof
fen - haarden, kachels: 1
eenheid turf.
(Wenscht men geen turf
dan kan men op deze bons
later andere brandstof
fen betrekken).
HONDENBROOD
BON 11 T.m. 31 Dec. Groep 1
en 2: 10 K.G. Gr. 3: 8 K.G.
Gr. 4: 5 K.G. Gr. 5: 4 K.G.
Gr. 6: 3 K.G. Hondenbrood
wordt alleen verstrekt voor
groote rashonden of ingeval
men meer dan één hond
heeft.
KATTENBROOD
BON 11 Tm. 31 Dec. 1 1/2 kg.
Kattenbrood wordt alleen
verstrekt voor raskatten.
PETROLEUM
ZEGEL PERIODE 7 falleen
voor hen, die uitsluitend op
petroleum kunnen koken
van 4 Nov. t.m. 29 Dec. 2 Ltr
ZEGEL PERIODE C Geldig
van 16 Dec. t.m. 19 Jan. 2 L.
Vereeniging „Voor de Kunst"
Het was maar een kort oogenblik dat dc toehoor
der zich nog niet ten volle kon overgeven: het eerste
deel van het Scherzo in h moll inoest even aan ons
voorbijgaan, omdat de pianist nog de tegenstrevende
dingen der koude temperatuur moest overwinnen.
Maar als een lafenis kwam het Molto piü lento en
deed den Bechstein zingen een lied der ver
troosting, waarvan de herinnering niet meer was
weg te nemen toen andermaal het Presto en het
Agitato over ons heenstormden, nu door niets in
hun onstuimige vaart geremd.
Dit Scherzo werd de veelbelovende inleiding tot
den Chopin, dien wij zóó in lang niet meer hoorden.
Dat wij nu ook onder de betoovering zouden komen
eener Nocturne in G, dat de Mazurka's, de Walsen,
de Polonaise in As ons zouden fascineeren, was bui
ten twijfel. Maar dat een werk waarin Chopin heel
moeilijk is te benaderen (de Sonate), onze aandacht
zóó zeer geboeid zou houden, was wel boven ver
wachting. Want de constructie der muziek, dc coör
dinatie der gedachten zijn het nie. ciie de belangstel
ling gaande houden; logiek, zonder welke de sona-
tenvorm een onding is, zoekt men vergeefs. Virtuose
passages, die niets hebben uit te staan met het even
wicht der compositie, kunnen ons toch waarachtig
niet boeien, ook niet wanneer zij afgewisseld zijn
met brokstukken der heerlijkste muziek. Hoe dan
was het mogelijk dat er van de voordracht dezer
Sonate in bes klein een zóó groote bekoring uit
ging? Het Scherzo met het overschoone trio kan bui
ten beschouwing blijven, omdat het Chopin is van
het allerzuiverst gehalte, van de lyriek die men zich
niet heerlijker kan denken. En de Marcia funebre,
in een zóó prachtig rubato voorgedragen, blijft niet
zonder uitwerking. Maar de beide hoekdeelen, voor
al dat slotdeel dat toch geen Finale (Sonaten- of
Rondo-) vorm heeft, maar even Sphinxachtig als
het eerste deel, hoe hebben beide ons zoozeer kun
nen boeien? Het spel alléén van den pianist Cor de
Groot staat weliswaar voor geen technische proble
men. Dit evenwel kan het niet zijn. Althans niet
alléén. Want veeleer is het bij hem het middel, do
voertaal der gedachte, de uiting eener zeer hooge
intelligentie. En deze intelligentie is het, die ons den
Chopin gaf toen hij ons deze muziek componeerde,
die weliswaar voor een groot deel de logiek ont
beert, maar waarin toch de geest en de sfeer leven.
Van deze groote opgaaf kweet zich de pianist vóór
de pauze.
Voor zijn zelfbewuste kunstenaarsnatuur viel het
nu niet zwaar, ons daarna in het Scherzo in E, de
Ballade in g en de kleinere muzikale vormen den
Chopin te geven, zooals hijzelf dien voelde en dacht,
den Chopin in zijn prachtige wildheid, zijn zalig
dwepen, zijn gloeiende vereering voor klank en
kleur, maar ook den Chopin die de gruwzame ge
dachten kende van den eeuwigen nacht.
De Polonaise op. 53, de Valse brillante slaan welis
waar niet de tonen aan, die in het slotdeel der So
nate over ons heenstormden, maar in het Scherzo in
E, zoo beduidde het ons de kunstenaar die dezen
middag aan den Bechstein zat, overheerschen on
danks de melodiek ook deze gedachten aan het don
kere niets. Dan weer opeens die Mazurka in fis, dat
prachtige werk in opperste volmaaktheid, waar alles
wat anders technisch materiaal heet (zooals imita
tie, chromatiek, meerstemmigheid) thans is gewor
den tot de zeer persoonlijke smaak van den toon
dichter.
Een kleine verrassing bracht de verwisseling van
een der programmastukken (de Mazurka in c klein)
voor dat miniatuurwerk dat bekend staat als het
stokpaardje voor de conservatorium jeugd, de beken
de Mazurka; wat Cor de Groot hiervan maakte,
bleek ten overvloede uit het typische orgelpunt in
den gealtereerden overdo minant.
En hij dacht blijkbaar lachend aan dit stuk,
toen aan het eind van den ongekend schoo-
nen middag de opgetogen bewonderaars hem een
toegift meenden af te dwingen. „Want", zal hij ge
dacht hebben, „gij hebt die reeds gehad".
G. J. KALT.
HET TOONEEE
CREMER.
Het kluchtige blijspel meer klucht dan blij
spel „Als 'n kwartel", dat Cremer gisterenmid
dag hier te Haarlem in de tooneelzaal Hotel „De
Leeuwerik" introduceerde, is geschreven, toen me
vrouw de Boervan Rijk nog leefde. Het lijkt mij
wel zeker, dat de auteur bij de conceptie van zijn
stuk en vooral bij „tante Leen", die zich doof
houdt, om achter de geheimen van haar „lieve"
familieleden te komen, veel aan deze actrice heeft
gedacht, want de rol had voor haar geschreven kun
nen zijn. Althans, wij hoorden en zagen in onze
verbeelding telkens mevrouw de Boervan Rijk in
deze rol, een bewijs, hoe het talent van deze
actrice den auteur had geïnspireerd voor zijn tante
Leen.
Dat dit blijspel kwaliteiten heeft voor 't dilct-
tanten-tooneel heeft de opvoering van gisteren
duidelijk bewezen. Er is herhaaldelijk geschaterd
om tante Leen, die haar familie zoo „lekker te gra
zen" neemt. De middelen, waarmee de schrijver den
lach opwekt, zijn nog al drastisch en niet altijd
even fijn. Ook is het gegeven de gefingeerde
doofheid vrij goedkoop, al paste zelfs een
Moliere dit middel wel eens toe om tot zijn effecten
te komen. Maar het stuk is met een zekere tooneel-
flair geschreven en de auteur wist precies, wat
het bij het publiek zou doen.
Van het succes bijvoorbeeld van een tooneeltje
als het onderzoek door Dr. van Roon en later
van Proffessor Rankers kon hij bijvoorbaat ver
zekerd zijn.
„Als 'n Kwartel" heeft dan ook bij het Cremcr-
publiek een hartelijk lachsucces gehad, wat voor
een groot deel ook aan de opvoering te danken
was.
Dit succes was wel voornamelijk voor Eki Bou
wer, die tante Leen met werkelijk komisch talent
heeft gecreëerd. Mejuffrouw Bouwer is een der
weinige dilettanten, die karakterrollen als deze
tante Leen kan spelen en dat is geen geringe ver
dienste voor een nog jonge vrouw. Mimisch en ook
van dictie was het zelfs uitstekend. Elk zinnetje
kwam puntig en raak over het voetlicht en haar
gezicht leefde aldoor mee. Alleen in haar bewe
gingen niet in. haar houding was zij nog wat
te kwiek en te jeugdig, maar dat is dan ook mijn
eenige opmerking.
De overige Cremerleden stonden voor een veel
minder moeilijke taak en er ontbrak dank zij
ook de bekwame leiding van Henk Bakker weinig
aan de opvoering. Bakker had voor zichzelf de rol
van den antipathieken Eggers gekozen cn maakte
er wat ook de bedoeling van den auteur is
een vrij onguur, burgerlijk type van. Martha is
minder opzettelijk slecht en zij werd door mevrouw
Bremer met opmerkelijke natuurlijkheid gespeeld.
Aad Stroman voldeed als de ploertige Frits en An
neke de Wilde was als het lieftallige nichtje, dat
den neus van neef Frits voorbijging, precies wat zij
zijn moest. Huïb Tuninga was een wat zonderling
uitziend professor, maar speelde de rol lang ndet
onverdienstelijk. Een zeer goeden arts zagen wij
van Wdm Oostwald.
Door de gelijktijdige opvoering van V.Z.O.D. heb
ik de voorstelling van Cremer maar tot de pauze
gezien, maar dat was voldoende om het succes te
kunnen ccrstateeren. Toch hopen wij, dat Cremer
den volgenden keer met een stuk met wat mee«r
inhoud het behoeft daarom volstrekt nog geen
treurig tooneelspel te zijn zal komen.
B, SCHUBÜ,
