Jiimstr POSTGIRO No's FLITSEN Lastig geval Haarlem krijgt twee centrale keukens Kalf frauduleus geslacht idingskamp voor en Arbeidsdienst. OENSDAG 18 DECEMBER 1940 K A A R L F. M'S D A G B E 'A D van de Winterhulp Nederland Winterhulp Nederland, den Haag. No. 5553. Als bank der Winterhulp Nederland is aangewezen de Kasver- eeniging N.V. Amsterdam No. 877. Stort op 5553 of 877 Ge brengt geluk in oeler leven m iel iw/r CCD C K 199 0 NIEUWE SERIE No 182 Een verkeersopstopping heeft alles tot stil stand gebracht en mevrouw Van Epscheuten heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt om even een brief te posten, juist op het oogenblik dat het verkeer weer door kan gaan. Werk in uitzicht. 's-GRAVENHAGE, 18 December. (A.N.P.) Gedurende vele jaren was de werkloosheid c»i'der de landbouwarbeiders hier te lande buitengewoon groot, -hetgeen allerlei overheidsmaatregelen tot verschaffing van werk en steun noodzakelijk maak te. Thans doet zich de mogelijkheid voor een groot aantal landarbeiders in Duitschland te plaatsen, vooral melkers, paardekneehten en knechten voor gemengd bedrijf. Ook worden melkersgezinnen en gezinnen met medewerkende kinderen voor het ak kerbouwbedrijf gevraagd. Te verwachten is dat de vraag naar seizoenarbeiders in Januari en Fe bruari vrij groot zal zijn. Daarom wordt reeds nu getracht na te gaan welke van de werklooze land arbeiders bereid en geschikt zijn om werk in Duitschland te aanvaarden. De organen der ope»i>- bare arbeidsbemiddeling hebben lot taak vraag en aanbod tot elkander te brengen en het spreekt wel vanzelf dat zij reeds nu trachten na te gaan welke arbeiders zij eventueel kurnen aanbieden. Is er on der ce werkloozen een aantal, dat feitelijk nu reeds weet dat zij over een of twee maanden weer werk hebben, dan kunnen zij dit aan den directeur der Arbeidsbeurs of agent, der arbeidsbemiddeling irn hun woonplaats mededeelen. Nog beter zou het zijn indien de werkgevers reeds thans een a an wage om arbeidskrachten voor het komende voorjaar zouden indienen, wart, indien het juist is dat in ons land niet zooveel landarbeiders voor Duitschland be schikbaar zijn. dan zal dit het best kunnen blijken, indien de werkgevers reeds thans opgeven hoeveel en zoo mogelijk welke arbeiders zij in het voorjaar r-oodig hebben. De diretceur-generaal van het rijksarbeidsbu reau heeft de besturen der landbouworganisaties uitgenoodigd een en ander met hem te bespreken. Het staat wel vast dat indien zich voor de land arbeiders een ruimer werkgelegenheid voordoet dan in vorige jaren het geval was, er wel meer dar.- tot nu toe gelet zal moeten worden op een doel matige verdeeling der beschikbare krachten, opdat allen in het vrije bedrijf, hetzij hier te lande of in Duitschland, normaal werk vinden. De vrees dat de landarbeiders schade ondervin den, hetzij door minder gelegenheid te hebben bij werkverschaffing te werken of steun of kasuitkce- ring te ontvangen, is volstrekt ongegrond. Voorop staat dat arbeid in het vrije bedrijf voor gaat bij werkverschaffing of steun. D;t gezonde begirsel moet. vooral nu werkgelegenheid in uitzicht is, wor den gehandhaafd. De gemeentebesturen zijn terzake ingelicht. INSTELLING VAN EEN RECLAMERAAD? Naar de Tel. verneemt worden op het oogen blik tusschen de overheid en belanghebbenden besprekingen gevoerd om betere verhoudingen te verkrijgen in het reclamewezen. Overwogen wordt het instellen van een reclameraad, recht streeks staande onder den secretaris-generaal van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, waarin verbuikers/adverteerders, vaklieden -Teclame- consulenten, teekenaars. grafische kunstenaars, acquisiteurs e.d. en producenten/persorganen vertegenwoordigd zullen zijn. Een centrale regeling Elders in dit nummer kan men lezen, dat thans na bemoeiingen van rijkswege alom in- den lande centrale keukens zullen worden opgericht, die op korten termijn zullen gaan functioneeren. Het is te begrijpen, dat het vestigen van een centrale keu ken te Haarlem veel voorbereidend werk heeft vereischt. Nu deze arbeid zijn beslag heeft gekre gen kunnen wij omtrent ce plannen het volgende mededeelen Onderhandelingen en besprekingen met het lands bestuur zijn voor de gemeente Haarlem gevoerd door wethouder Van Liemt. Het ligt dan ook voor de hand, dat dc exploitatie der Centrale Keuken zal rèssorteeren onder den Dienst der Gemeente lijke Bedrijven, waarvan de heer Van Liemt wet houder is. Even natuurlijk is het, dat een bedrijf, dat maandenlang zal functionneeren en tal van moeilijkheden het hoofd zal moeten biede«\ een dagelijksche leiding behoeft. Het ligt daarom in de benoeling, een directeur voor den dierst der Centrale Keukens te benoemen. Twee Centrale Keukens zal Haarlem krijgen. De eerste zal gevestigd worden in de spijskokerij van de Si. Vmcentiusvereenigii-ig, dc tweede in het Ge meentelijk Slachthuis. Natuurlijk zijn beide inrich tingen gekozen, omdat men daar de beschikking heeft over het materiaal, dat noodig is om in kor ten tijd een groote hoeveelheid voedsel vakkundig te bereiden. Samen beschikken zij over een capa citeit van 6000 liter voedsel. De verwachting is intusschen, dat er meer dan dit kwantum noodig zal zijn, zoodat er meer dan eenmaal per dag gekookt zal moeten worden. Dit levert intusschen geen bezwaar op. De bedoeling is dat ieder ingezetene van ide Cen trale Keuken voedsel voor zich en zijn gezin zal kunnen betrekken en wel tegen een prijs die de kosten van het voedsel niet te boven gaat. Wel zal, ook dit is begrijpelijk, voor iedere portie voedsel een bon moeten worde»- ingeleverd. Omtrent het personeel en de keuze daarvan kan nog weinig worden medegedeeld. Veel immers is in verband met de landelijke regeling 'centraal inge richt en daartoe behoort, naar wij verramen, ook de kwestie van het personeel, spronkelijke etsen van befaamde schilders voor. In het oude Haagsche Pulchri stpnd een etspersje voor de leden en menig Pulchri-lid heeft zijn krachten met etsnaald en koper- of zinkplaat beproefd. Bepalen we ons tot het vele wat in de Kunstkro niek terecht kwam en herinneren daarbij aan het allervoornaamste, dan denken wij aan Bosboom's litho's, het prachtige portretje van Greive door Allebé, het beroemde Naar School van Matthijs Maris, dat oorspronkelijk als reproductie-litho be doeld en opgezet was, doch door Thijs Maris per soonlijk gecorrigeerd en feitelijk overgetcckend werk. Om van de vele origineele etsjes het Rijswijk- sche Brugje van Jacob Maris slechts te noemen, voor welk prentje alleen velen in vroeger tijd de Haagsche Maandagmarkt afliepen om dien jaargang van de Kunstkroniek op den kop te tikken, waar het in staan moest, maar niet altijd in stond, om dat het er al was uitgehaald! Een tweede periode in de prentkunstbedrijvigheid werd ingeluid door de oprichting van de Ni ier- landsche Etsclub, waarvan Philippe Zilcken en Jar, Veth stichters en gangmakers geweest zijn. Die club heeft een tiental jaren -staan en haar werkzaam heid die zuiver artistiek en met intelligentie geleid werd en weinig op geldelijke voordeelen bedacht was, heeft misse' ien juist door die negatieve eigen schap veel kunnen bereiken en werkelijk veler oogen voor de schoonheid der prentkunst genpend De negen portefeuilles met grafiek door de Etsclub tusschen '85 en '95 uitgegeven zijn een prentenka binet op zich zelf waarin de beste artisten dier jaren vertegenwoordigd zijn. Zij hebben voor een goed deel den grond voorbereid waarop de succesrijke actie van 1900 kon volgen. 1900 het jaar der groote Parijsche wereldtentoonstelling, waar voor de gra fische kunstafdeeling aan Bauer de hoogste nnder- scheiding, aan Witsen en Dupont gouden medailles en aan tallooze andere Nederlanders onderschei dingen van iets minder hoogen rang werden toe gekend. In de jury zaten artisten en prentenken- ners van Europeesche vermaardheid en alleen ir. de Fransche aldeeling werd Holland numeriek overtroffen. Toen gingen de oogen in Holland open en beleefde de prentkunst een tijd van levendige belanagstelling. Nu schijnt het soms of die oogen weer zijn dichtgevallen. Aan de artisten ligt dat niet. Nadat de Etsclub was begraven, is door een iets jongere generatie, met iets gevarieerde tendens de Vereeniging van grafische Kunstenaars opgericht. En het zou dwaas heid zijn te vertellen dat daaronder ook thans niet artisten van groote bekwaamheid en kunstzinnig heid zich bevinden al vertoont een ensemble door hen ingericht ook die verstrooidheid van doelen en neigingen die nu eenmaal ook de eigenschap van onzen tijd is. Hun voorgangers hadden het in zoo verre gemakkelijker, dat zij door een „tezamen- optrekken, tezamen overwinnen" eerder indruk op de menigte maakten. De menigte, die zich nu, mis schien verontrust door de uiteenloopendheid van het gebodene, stilaan terugtrekt en geen kik geeft. Voor de kunst is niets erger dan die stilte. Er moge dus spoedig weer de tijd aanbreken dat men ook voor de grafiek van heden de oogen weer '-pent, ze is immers in een eeuw in beteeeknis niet verdub beld doch vertienvoudigd. J. H. DE BOIS Gedeelte van het vleesch in beslag genomen Kader moet worden gevormd. folgend jaar Maart worden rijwilligers voor den dienst pgeroepen. TILBURG, 18 December. Het A.N.P. meldt: aiige dagen geleden is de Nederlandsche pers in e gelegenheid gesteld het opleidingskamp van den rbeidsdienst „Tilburg" in oogenschouw te nemen, Ij welke gelegenheid de commandant van den op- ouwdienst, J. N. Brcunese, die' belast is met de or- misatie van den Arbeidsdienst in Nederland, een orte inleiding gehouden heeft over het doel van ai Opbouwdienst, waarna de commandant van it kamp „Tilburg", luitenant ter zee le klasse A. I. Kramers, de opleiding van de 'toekomstige iders voor den Arbeidsdienst heeft toegelicht. De Nederlardsche Arbeidsdienst zal zeer bin- snkort worden ingesteld aldus commandant reunese en verplichtend zijn voor alle jongens an 18 jaar. Wegens moeilijkheden van technischen ard, legering, kleeding en in het bijzonder de liming van de kaders, zalhet onmogelijk zijn «Is het volgend jaar een volledige jaarklasse op roepen. Er moest een overgangsvorm worden ge raden en daarom zal het eerste contingent uit rijwilligers bestaan. Verwacht wordt dat met [aart 1941 10 a 12.000 vrijwillig opgekomenen de irste lichting zullen vormen van den Nederland- hen Arbeidsdienst. In het sociaal-paedagogisch stituut, idat deze dienst wil zijn, moeten de jon- slingen vorder gevormd tot flinke mannen met Bfde voor hun land en voor den arbeid, zij moe rt leeren elkander te verdragen, ongeacht van eiken rang of welken stand zij ook zijn. Zij moe rt worden opgevoed tot waardige leden van een 'ïsgezind volkWij zullen in den Nederland hen Ai-beiasdienst streven naar gezags- en le- ensverhoudingen, welke de Nederlandsche saam- aorigheid op de zuiverste wijze tot uitdrukking rengeiT. Deze dienst moet een Nederlandsche dienst lorden, welke wordt gedragen door de sympathie an het Nederlandsche volk". De taak welke wij fin begonnen is zeer belangrijk, aldus commandant reunese, en het is geweldig moeilijk kaders te armen voor dezen dienst. Dc lijd is kort; binnen rnige maanden moeten de leiders voor dezen ienst beschikbaar zijn. Voornamelijk van het op- eden van die eerste leiders zal het afhangen of e Nederlardsche Arbeidsdienst zich de medewer ing van het hecle volk zal kunnen verzekeren. Er fin nu vier kampen voor het middel en acht kam en voor het lager kader opgericht, waar de toe- mistige leiders worden opgeleid en gevormd. Dat e cursisten grootendeels gerecruteerd zijn uit de cormalige officieren en aspirant-officieren van het ederlandsche leger beteekent niet, dat de Arbeids- ienst een voorzetting is van het leger. Behalve e kampen, welke bestaan uit oud-militairen, is er ak een opleidingskamp met adspiranten gereeru- ïerd uit de burgermaatschappij. De Arbeidsdienst i'ordt een geheel nieuwe dienst en de eenige maat lat, welke aan de toekomstige leiders wordt ge leld is geschiktheid en anders geen. Het lag eoh- ïr wel eenigszins voor de hand, dat veel oud- .icieren zich aangetrokken zouden voelen tot deze ieuwe taak. De commandant van het kamp „Tilburg", hop- :an Kramers, heeft vervolgens uiteengezet hoe de lekomstige leiders van den Arbeidsdienst worden evormd. Zijn uiteenzetting bevestigde de woorden an den commandant, dat de arbeidsdienst geen lilitair instituut wordt, maar een soehal-pae-da- ogische instelling in het belang van de volksop- oeding. Om goede opvoeders voor onze 18-jarige angemanner te vormen, zou men een studie van iren moeten eischen. Om de Nederlandsche jeugd an alle rangen en standen in den Arbeidsdienst skunner opvoeren tot eensgezindheid, onderlinge ■aardeering en vaderlandsliefde, is het noodig dat ien beschikt over een grondige kennis van ons olk en onzen volksaard, dat men liefde heeft voor el land en liefde voor de gemeenschap. Daarvoor i een opleiding noodig in tucht, in geestdrift, in pofferingsgezirorttieid, daarvoor moet worden aan- ekweekt een groote liefde voor het beroep van ugdleider, onderlinge waardeering.- sociale ge- ndheid en gemeenschapszin cn bovendien moet in nog worden aargeleerd de praktijk van den 'beid en het leiden van lichamelijke opvoeding let zijn inrerdaad geen geringe eischen, die aan de ekomstige leiders van den Arbeidsdienst worden steld. Toch wil men trachter, voortbouwende op et vroeger geleerde, de adspiranten in ruim vier taanden zoover tc brengen, dat zij als leiders zul- ïi kunnen optreden voor het eerste contingent, Er wordt in het kamp order hoogen druk ge- erkt.. Van 's morgens kwart over zes tot des fonds kwart voor tien wordt ieder oogenblik be- Wij hebben onder leiding van commandant Kra ters en hopman J. A. Rauws het kamp bezichtigd neen deel van het kamplever meegemaakt. Deze aiaien geven zich met toewijding aan hun zware tak en er heerscht een ongewekte geest onder deze lenschen, welke de beste beloften inhoudt voor de tsultaten van deze geconcentreerde opleiding. Al len al een inzage van het lesrooster moet wel Sereen die niet met vol ambitie en liefde voor toekomst 2e beroep is bezield, afschrikker. In deze vijf maanden wordt de adspirant door leraren vrr de Ne' Heide Maatschappij onder ezen in de kennis van den landbouw, de ontgin- >'g en het aanleggen van wegen; bekwame docen- brengen hem het nobdige inzicht bij in de -psyche èn den jongen man, dien hij krijgt op te voeden. Tot de studievakken behoort verder aardrijkskun de, heemkunde, kennis van de sociale stroomin gen en van de godsdienstige stroomingen in ons lard. Voorts moet hij iets weten van de economie, ter bepaling van de plaats van Nederland in Euro pa en als kolonaal rijk in het wereldbestel. Er wordt beroeps- en bedrijfsleer gedoceerd, de letter kunde, de beeldhouw- en de schilderkunst van de Middeleeuwen af behooren tot de theoretische stu dievakken, evenals de geschiedenis van ons land, waarbij belangrijke figuren worden belicht tegen den achtergrond van hun tijd. Verder moet hij iets weten van E.H.B.O. en veel van hygiëne, zang, sport, lichamelijke opvoeding en tucht. De practische opleiding stelt niet minder zware eischen. lederen dag wordt een uur besteed aan sportbeoefening en onder leiding van opzichters van de Ned. Heide Maatschappij wordt lederen dag vier uur achtereen practisch gewerkt aan het aan leggen van sportterreinen, het hakken van boomen of het aanleggen van wegen, opdat ieder cursist het werk volkomen beleeft aan eigen lichaam. Het een voudig doch gezellig ingerichte kamp aan de Gilzerbaan te Tilburg herbergt tweehonderd adspiranten, die met volle ambitie werken om als leiders van den toekomstigen arbeidsdienst mede te kunnen bouwen aan de toekomst van Neder land. Fraude op Zwolsch distributie kantoor ontdekt. Op het distributiekantoor te Zwolle is een ernstige fraude aan het licht gekomen bij de verstrekking van bonnen. Als gevolg hier van heeft de gemeentepolitie eep aantal ambte naren gearresteerd en is tegen een groot aan tal Zwollenaren, meest caféhouders, aan wie bonnen waren verstrekt waarop zij geen recht konden laten gelden, een vervolging ingesteld. Het aantal der z.g. bevoorrechten groeit nog steeds. Het onderzoek in deze zaak is nog gaande. in Haarlem en daarbuiten. HONDERD JAAR PRENTKUNST IN NEDERLAND. De onlangs in het Frans Halsmuseum gehouden tentoonstelling van moderne Hollandsche grafiek heeft, naar het ons voorkomt, minder aanwijsbare belangstelling gewekt dan ze ongetwijfeld verdien de. Voor wit-en-zwart-kunst is het nog steeds moeilijk de menschen, die niet van huis uit reeds getrainde liefhebbers zijn, warm te doen loopen. Wat jammer is, omdat met die simpele middelen zooveel moois te bereiken is en ook door de jon geren van thans, vaak bereikt wordt. De graphische oorspronkelijke kunst heeft wel eens andere, betere tijden gekend, na ook wel perio den te hebben doorgemaakt, waarin de publieke belangstelling zich even afzijdig als tegenwoordig betoonde. Nu ik dezer dagen voor het genootschap Artibus Sacrum in Arnhem een voordracht te hou den heb over „Honderd jaar prentkunst in Neder land", 1840—1940. is het misschien ook den lezers dezer kroniekjes niet onwelgevallig, van het (ver korte) overzicht, dat ik daarvoor opstelde, kennis te nemen. 1840 is het jaar van de oprichting van de Kunst- kronyk, een tijdschrift dat tot in de jaren tusschen 1880 en 1890 bestaan heeft en dat aan de schoone „kunsten en fraaye letteren" gewijd was. Die Kunstkronyk is nog steeds de bron. waaruit vcor de geschiedenis onzer beeldende kunst de teitelijk- heden. de historische gegevens geput kunnen wor den. De beschouwingen daarin gegeven, («••er. de kunst van den dag, zijn voor ons van minder be lang, daar ze meerendeels geschreven werden van een meer ethisch dan aësthetisch standpunt. Doch de Kunstkronyk later gewoon Kunstkroniek ge worden deed meer. Steunend op de nieuwste vindingen der techniek zei men toen in 1840 wilde men ook de schoone kunst onder het groote publiek brengen cn gaf dus reproducties naar schil derijen van oude meesters en van tijdgenocten in iedere aflevering. De lithografie, of steendruk, ruim veertig jaar tevoren door Senefelder ontdekt, was langzamerhand ook in Holland doorgedrongen en werd nu voo'- de Kunstkroniek dienstbaar gemaakt. Eenigen tijd later treedt ook de houtgravure als reproductie-middel in dat tijdschrift op als leerlin gen van dén Brusselaar Pannemaker in Holland komen werken, waar dan de Hollandsche houtgra- veerschool is opgericht. (De houtgravure niet te verwarren met de houtsnede die al lang vóór Dürer in blokboeken etc. beoefend werd.) Nu zijn die eerste litho's in de Kunstkroniek voor onzen smaak weinig fraai, suf van kleur en rlap van teekening heel vaak, bovendien reproducties door knappe artisans, doch geen oorspronkelijk werk door artisten-schilders. Dat gaat dan lang zamerhand anders worden. Na eenige tientallen van jaren duiken in de Kunstkroniek, naast het werk der reproductie lithografen, oorspronkelijke bijdragen op van schilders van beteeken is die er plezier in kregen zoo nu en dan eens zelfs direct op den steen ie teekenen. En parallel met hun ver schijning loopt d" dan opkomende liefhebberij der schilders, ook de etsnaald eens te hanteeren en de Kunslkroniek profiteert ook daar van: meer en meer komen in de jaren tusschen I860 en 1880 oor- De Aalsmeersche kweekers zijn begonnen met de verzending van snijbloemen en bloeiende potplanten voor de Kerstdagen. Teneinde de uiterst teere gewassen tegen de vorst te beschermen, zijn extra verpakkingsmiddelen noodzakelijk. 'Foto Pax Holland.) Justitie doet een inval in een bank te Amsterdam. Vermoeden van zwendel. Het A.N.P. meldt: Dc justitie heeft Dinsdag een inval gedaan bij de N.V. Hollandsche Crediet- cn Obligatie- bank, gevestigd in de P. C. Hooftstraat te Am sterdam. Het kantoor aldaar was echter door de hou ders van de bank, die een familiezaak is, eigen dom van de familie S„ reeds leeggehaald. De boe ken en bescheiden waren ondergebracht in een gehuurd kamertje op een der Amsterdamsche grachten. Alle boeken en papieren zijn in be slag genomen en naar het hoofdbureau van po litie vervoerd. De Bank verkeerde sedert 1935 in liquidatie. In 1925, dus tien jaar voor de liquidatie werd aangevangen, gaf deze N.V. de z.g. Oranjekruis- obligatieleening uit. Op de mantels van de stuk ken stond gedrukt „ten laste van en gegaran deerd door de N.V. Hollandsche Crediet- en Obligatiebank". De stukken gaven 5 procent rente, doch na het uitbreken van den oorlog is het uitbetalen van de rente stopgezet, zooge naamd omdat zich zoovele obligatiehouders in Indië bevinden en men bij de~ Bank van het standpunt uitging „gelijke monniken, gelijke kappen". Het vermoeden bestond echter, dat de Bank is „leeggehaald". Voorts zal een onderzoek wor den ingesteld naar de afbetalingszaken, welke deze bank pleegde te behandelen. Justitie en «politie zullen thans een uitvoerig onderzoek instellen om na te gaan, in hoeverre hier sprake is van zwendelpraktijken. Arresta ties zijn tot nog toe niet in deze zaak gedaan. W erklooze landarbeiders. EEN TRACTATIE VOOR BLINDEN. Dc Nederlandsche Banketbakkers- vereeniging zal op den dag der viering van het 75-jarig bestaan der vereeniging tot werkverschaffing aan hulpbehoevende blinden van alle gezindten de feest vierenden tracteeren op bon-vrije koekjes. Het gereedmaken der versnaperingen. (Foto Pax Holland.) Dinsdagmiddag werd door ambtenaren van den Crisiscontroledienst op de Zomervaart te Haarlem aangehouden een 21-jarige loopknecht uit Haarlem, die op een bakfiets ongeveer elf pond kalfsvleesch vervoerde. Hij bracht het in opdracht van zijn schoonvader, een veehouder tc Haarlcmmerliede, naar een familielid. De politie van Haarlem en Haarlemmerliede stelde bij dien veehouder een onderzoek in. Er kon nog ongeveer dertig pond van het frauduleus geslachte kalf in beslag worden genomen. Dit vleesch werd naar het openbaar slachthuis te Haarlem vervoerd. De politie maakte proces-verbaal op wegens over treding van de Vleeschkeurings- en Distributiewet.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 5