Haarlem's Dagblad
Staatsleeiiing.
Het Haarlemsche
gemeentepersoneel
Onbetrouwbaar.
De Haarlemsche jeugd
Ontmoeting tusschen Hitier
en Mussolini.
Actikeien enz.
TIN
Be JAARGANG No. 17666
ive lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
gjven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
kitsiraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
(flsi 38810. Drukkerij Zulder Buiten Spaarne 12.
lefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
j£d Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
525 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DINSDAG 21 JANUARI 1941
Abonnementen per week 0 25. per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco oer post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarteven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15 Groentjes zie rubriek.
Me- Pij hebben gisteren de voorwaarden waaronder
groote nieuwe Neterlandsche Staatsleening
porden uitgegeven uitvoerig medegedeeld en er
reeds eer beschouwing aan gewijd. Ik kom er
op terug om nog eens in het bijzonder de aan-
it op enkele punten te vestigen.
1 ooals men weet geldt de leening het zeer hooge
rag van vijfhonderd millioen gulden. Deelneming
zeer ruime schaal, ook van particuliere zijde,
■tius vereischt zijn om haar te doen slagen,
zij niet, wordt zij niet volteekend, dan zal zij
USeifcolgd worden door een gedwongen leeniimg. En
jurlijk zijn de voorwaarden daarvoor veel min
gunstig.
'ij de thans uitgeschreven vrijwillige leening kan
die zeer zeker aantrekkelijk noemen. Immers,
een uitgifte a pari, dus tegen 100 pot., geeft die
procent rente, waarbij komt dat zij een korten
r. ptijü heeft tien jaar zoodat men den tijd
voorzien waarop men weer over het belegde
zo i zal kunnen beschikken. Schrijft men niet in,
antis jhoon men wegens het totaal van zijn vermogen
sc'n'J „-voor in aanmerking komt wie f 16000 bezit
rf al in aanmerking dan loopt men de kar.s
ne gedwongen leening te worden ingeschakeld,
die moet worden uitgeschreven zal zij slechts
pet. rente geven, dus een veel lager rendement
is Ti
Zij
der
ijni
i dan de vrijwillige en bovendien een langen
gen
Di
ten
:eer
•etig
lilde P'ijd hebben, namelijk veertig jaar.
sé Dit is de keus waarvoor men gesteld wordt,
Aangezien een voor een klein volk als het onze
hooge som door den Staat wordt gevraagd kan
niet licht van de gedachte uitgaan dat anderen
leening wel zullen volteekenen. Want als vele
ine en gemiddelde bezitters zich door deze ge-
hte zouden laten leiden zouden de vijfhonderd
i_. lioen niet bijeenkomen en zouden zij later toch
rden aangesproken tot deelnemingditmaal
5e: dwang en onder veel onvoordeeliger voor-
eden. Het is dus duidelijk dat de kansen op
slagen van de vrijwillige leening groot geacht
ten worden..
ran iffet resultaat zal men spoedig weten, want als
zhrijvingsdag is Woensdag 29 Januari vastge-
q. En onder de voorwaarden voor de vrijwillige
r,ing vallen nog als interessante bijzonderheden
vermelden dat zij vrij is van couponbelasting en
de schuldbewijzen zullen kunnen dienen ter
[doering van successie- en schenkingsrechten,
at den successierechten aangaat is deze voorwaar
van belang voor ieder, voor wien de mogelijk-
ze? id bestaat dat hem binnen tien jaar een groote
ooai 'kleine erfenis ten deel zou kunnen vallen
natuurlijk ook voor instellingen, die wegens de
C. maatschappelijke waarde van haar arbeidstaak af
n Tftn met legaten bedaoht worden.
pjg, 2 van ons vorige nummer hebben wij
."uitvoerige mededeelimgen gedaan uit het prospec-
n J us van de nieuwe Staatsleening. Er blijkt uit dat
teek? i in schuldbewijzen van f 100, f 500 en f 1000
dat erceeld is en er komt ook de tabel in voor, vol-
e nj ais welke men aangeslagen zal worden in een
n°za ien'llee'e gedwongen leening als men aan de vrij-
illige niet deelgenomen heeft. Die tabel is dus nu
tent ieds van belang, omdat zij aangeeft voor hoeveel
eninde vrijwillige leening zal moeten deelnemen
kjj |i van gedwongen inschrijving in elk geval gevrij-
te zijn. Derhalve zij nauwkeurige beschou-
i hg van de tabel aanbevolen. Men zal zeer snel
f enen vaststellen in welke categorie meo zelf
j ns hoort door er zijn aanslag in de vermogens-
lasting over 19401941 bij te raadplegen. Zoo
ver bekend is men beneden de f 16000 vermogen
artic it in deze belasting aangeslagen,
dt. - De tabel stelt de deelnemng in de eventueele
ïdwongen leening voor bezitters van f 16000 tot
pder dan f 20.000 op f 500 en klimt dan op tot
M. B maximaal bedrag van f 42.900, vermeerderd
de t f 100 voor elke f 1000 waarmee het vermogen
röO.OOO te boven gaat, voor bezitters van drie-
art millioen of meer. Hetgeen dus wil zeggen
t iemand die precies een millioen bezit in een
jwongen leening zou moeten deelnemen voor
2900 plus 250 maal 1 100 is f 67900. De mil-
óf 21Jn overigens schaarsch.
Wel geldt deze uitgifte van een vrijwillige
een ining met „een stok achter de deur" het belang
Js 6en zeer ^1*oot aan^a' kleine bezitters, kleine
V0(j. iteniers en anderen die geheel of gedeeltelijk van
lans n spaarduiten moeten leven en die overigens in
Q regel weinig met financiëele zaken te maken
boen. Het is vooral tot hun voorlichting dat ik
jjjj -f nog eens op de zaak teruggekomen ben..
jluurlijk kunnen ook zij die minder dan f 160J0
dtten en dus niet in de vermogensbelasting
aangeslagen op de leening inschrijven als be-
9 je F18 van kun spaarduitjes. De kleine coupures
bri10 f 100 vergemakkelijken dit. Ten overvloede
■licht zij nog opgemerkt dat ieder natuurlijk
B inschrijven voor een hooger bedrag dan het-
ilk hem bij gedwongen leening volgens den
iat van zijn vermogen zou worden toegewezen.
R. P.
De Haarlemsclie Begrooting
voor 1941.
Inleen middagvergaderingen van den Raad.
[Het college van B. en W. van Haarlem is thans
met de samenstelling van de memorie van
ord op het afdeelingsverslag van den ge-
■teraad over de begrooting voor 1941.
'cl is aan te nemen dat beide stukken in het
pn van Februari in druk zullen verschijnen. De
"ibare behandeling in den raad zal dan in het
van Februari beginnen.
Het is de bedoeling dat de raad thans alleen
Oiddagyergaderingen zal houden, omdat
•vondbijeenkomsten tijdens de verplichte ver
zustering groote moeilijkheden met zich mee
brengen.
We! kan de Statenzaal, waar de raad vergadert.
u PUtsterd worden, doch er wonen verscheidene
5ne« ^«len ver af, zoodat die moeilijk ter verga
nes zouden kunnen komen,
iatf
Het sneeuwkleed geeft een stad in het oog harer stedelingen de charme terug,
die zij voor den vreemdeling bezit. Dat blijkt uit dit plaatje, dat onze fotograaf
van een hooge standplaats af van de Gedempte Oude Gracht maakte. Op den
achtergrond zien we het Postkantoor.
(Foto De Haas).
Er komt een voorstel van
B. en W. tot tijdelijke uerhooging
van laagste inkomens
Naar wij vernemen is thans in het college van
B. en W. van Haarlem de circulaire van de auto
riteiten in den Haag, wat betref t de tijdelijke ver-
höoging van de loonen en salarissen van het rijks
personeel, bespraken. Zooals men weet krijgen
ambtenaren en werklieden in dienst van het rijk
die minder dan f 1900 verdienen, een toeslag van
Het is aan te nemen dat het college van B.
en W. van Haarlem een voorstel aan den raad
zal doen om dezelfde regeling te treffen voor
het gemeentepersoneel als nu voor het rijks
personeel geldt.
Een desbetreffende zaak moet voor die in den
raad komt aan de orde gesteld worden in de Com
missie van Overleg.
Nu de autoriteiten in den Haag de gemeente
besturen zelf in kennis gesteld hebben met de
beslissing die zij genomen hebben voor het rijks
personeel ligt daarin opgesloten dat de besluiten
van gemeentebesturen die zich daarbij aansluiten,
zullen worden goedgekeurd.
Als die regeling voor het Haarlemsche ge
meentepersoneel in werking treedt zullen daarvan
zeer vele gemeentewerklieden profiteeren alsbok
de kleine gemeenteambtenaren
TE HEEMSTEDE.
Bij het Gemeentebestuur van Heemstede zijn
betreffende de kwestie van de verhooging der
laagste salarissen twee adressen binnengekomen,
een voor het politiepersoneel en één algemeen
adres van de Centrale van Chr. Ambtenaarsver-
eenigingen.
B. en W. van Heemstede schenken ernstige aan
dacht aan de zaak en hebben het voornemen haar
in het Georganiseerd overleg te brengen. Aange
zien de kwestie 14 dagen van tevoren bij dit Over
leg aanhangig moet worden gemaakt, zal het nog
wel eenigen tijd duren voor een beslissing kan
worden genomen.
Laat ik hierop nadruk leggen
Vrierden, voor ik u wat raad:
k Heb natuurlijk niets te zeggen
Over wat u doet of laat.
Ik zal waarlijk niet vergeten
En bestrijd uw rechten niet,
Dat u zelf het best zult weten,
Wat u toestaat of verbiedt.
Goed, dat is dan afgesproken
En een heele rust is dat,
Tussohen ons is 't ijs gebroken,
Buitenlijkt het nog heel wat.
Als de vijvers en de grachten
Met een sneeuwkleed zijn bedekt,
Kan men van het ijs verwaohten,
Dat het meer vertrouwen wekt
Bij de jeugd, dan als er plassen
Overal op zijn verspreid,
Dan zal zij er wel voor passen,
Ziet en voelt zij nattigheid.
Maar nu worden jonge voeten
Licht op dooiend ijs gezet.
Met de kans om zwaar te boeten,
Zonder schaatsenrijderspret.
Er zit nu al dagen dooi an,
Zeg 't ze eens en zeg 't ze weer:
Afblijven, 't is beter blöo Jan,
't IJs is niet betrouwbaar meer.
Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de
Haarlemsche Openlucht school woonde een aan
tal autoriteiten den middagmaaltijd der kinderen
bij. Op bovenstaande foto ziet met, hoe de bur
gemeester van Haarlem met het hoofd der school
tusschen de leerlingen had plaats genomen.
(Foto Peperkamp)
Wat gaan de kinderen doen
als zij de Lagere School
verlaten
Interessant zijn de gegevens die uit de ge
meentelijke statistieken te halen zijn over de
vraag wat de Haarlemsche kinderen gaan doen
als zij de lagere school doorloopen hebben.
De statistieken betreffen zoowel het open
baar als het bijzonder onderwijs.
In 1939 verlieten 2318 kinderen de scholen
nadat zij die geheel doorloopen hadden. Van
die waren er 681 die geen verdere opleiding zou
den genieten. Dit aantal wordt evenwel nog
verhoogd met 433 kinderen die de scholen ver
laten hebben zonder die geheel doorloopen te
hebben omdat zij niet meer leerplichtig waren.
Het is niet aan te nemen dat de kinderen die bij
de lagere school niet aan het eindstation zijn
aangekomen, daarna nog onderwijs krijgen.
Dat wil dus zeggen dat van de 2751 kinderen
die de lagere school verlieten er 1114 geen verder
onderwijs genieten. Dit komt neer op ruim 40
pet.
Naar het UL.O. gingen 583 kinderen, Iets
meer dan 21 pet. Het waren 294 jongens en
289 meisjes.
Iets meer dan 10 pet. ging naar H. B. Scholen
of het Gymnasium. Het waren 188 jongens en
99 meisjes, dus te zamen 287.
176 jongens vonden een plaats op de Ambachts
school.
196 meisjes trokken naar de Huishoudschool.
Naar de avondschool gingen 53 kinderen <2
pet.)
Het Openbaar onderwijs heeft centrale scho
len voor het 7e en 8e leerjaar. Daar gingen 342
kinderen heen (ongeveer 14'2 pet.) Op de bij
zondere scholen zaten 112 leerlingen in de geven
de klasse. Tezamen dus 453 leerlingen. Die 112
leerlingen die in de 7de klasse van de bijzon
dere scholen geplaatst werden zijn niet op
genomen in het totaal aantal leerlingen waar
over deze statistiek loopt, omdat zij de school
immers nog niet verlaten hadden.
De UL.O.-scholen trokken meer dan twee
maal zooveel leerlingen van de Haarlemsche la
gere scholen als de H.B.S'en en Gymnasia.
Ongetwijfeld zal het percentage der leerlin
gen dat de lagere school verlaat zonder verder
onderwijs te ontvangen (40 pet.) grooter zijn
dan algemeen verwacht werd. Het percentage
der jongens dat naar <je Ambachtsschool gaat
is laag (slechts 13 van het aantal jongens),
evenzoo dat der meisjes dat de Huishoudscho
len verkiest. (14 pet. van het aantal meisjes).
Overeenstemming over alle besproken
vraagstukken.
BERLIJN, 20 Januari. (D.N.B.) De Führcr
en de Duce hebben ter gelegenheid van een sa
menkomst in tegenwoordigheid van de mi
nisters van Buitenlandsche Zaken van de as
een diepgaand onderhoud gehad over den toe
stand.
Dit onderhoud is verloopen in den geest van
de hartelijke vriendschap tusschen de beide rc-
gceringsleiders en van de nauvye strijdgemeen
schap tusschen het Duitsche en het Ilaliaan-
sche volk. Het heeft in alle vraagstukken een
volledige overeenstemming der wederzijdsche
opvattingen opgeleverd.
Een nader D.N.B.-bericht deelt mede: De ont
moeting tusschen den Duce en den Führer wordt
door de Duitsche ochtendbladen een hernieuwde
bekrachtiging genoemd van de onvoorwaardelijke
solidariteit der spilmogendheden op politiek, ideëel
en militair gebied.
De bladen herinneren er aan dat deze ontmoe
ting reeds de negende is tusschen de beid§ staats
leiders en constateeren, dat het reeds tot de tra
ditie der buitenlandsche en in het bijzonder van de
tegen de spil gekante pers behoort om edere bij
eenkomst van Adolf Hitler en Mussolini te bege
leiden met dezelfde ongegronde combinaties en
prognosen.
De „Völkischer Beobachter" schrijft dat deze uit
de lucht gegrepen beweringen steeds de uitdruk
king zijn geweest van de niet-uitgesproken bezorgd
heid, wat wel het resultaat der bijeenkomst zou
kunnen zijn. Het is doelloos, zoo constateert het
blad verder, de „meeningmakers" van dezen aard er
van te willen overtuigen dat de gemeenschappelijke
strijd der beide leiders en der beide volken geen
wankeling kent in zijn diepgefundeerde verbonden
heid. De oorlog heeft hen gehard. Het gemeenschap
pelijk vergoten bloed vormt een onderpand van
een niet te scheiden vripr-<- fi^r vo'ke" Daar
aan veranderen de plompe pogingen van den ge-
meenschappelijken tegenstander niets, welke tegen
stander deze gemeenschap van het Duitsche en
Italiaansche volk uiteen zou willen slaan, omdat hij
daarin zijn grootste gevaar ziet. Het blad stelt voor
de prognosen omtrent deze nieuwe bijeenkomst ook
ditmaal over te laten aan de Angelsaksische pers
die reeds acht maal opheldering heeft gekregen.
In gelijken zin herinnert de „Berliner Börsen-
zeitung" er aan dat ter gelegenheid van iedere ont
moeting tusschen Adolf Hitler en Mussolini veel er
over is georakeld wat Duitschland, of wat Italië wel
voor plannen zou hebben. Het blad merkt op dat
deze alternatieve wijze van vragen stellen aan de
feiten voorbijgaat Er is hier geen „of", zoo con
stateert het blad, maar alleen een nauwverbon-
den „en". Er bestaat niet hier een Duitsch-Engelsche.
daar een Italiaansch-Engelsche oorlog, maar alleen
een gemeenschappelijk front van de spil in strijd
en werk. Met het verlangen naar verdere bijzon
derheden omtrent den inhoud der laatste conferentie
moet Engeland geduld hebben tot Duitschland en
Italië het gepast achten de deur van de wachtkamer
te openen.
Duitsch
weermachtsbericht.
De uitwerking van den
luchtaanval op Malta.
Luchtactie boven Londen en
Southampton.
BERLIJN, 20 Januari (D.N.B.) Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend:
„Sterke formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers hebben gisteren opnieuw de
haven van La Valetta op Malta aangevallen. Ver
scheidene bommen van zwaar kaliber troffen weder
om het aan de kade liggende vliegtuigmoederschip,
voorts een torpedojager in het dok en twee in de
haven liggende koopvaardijschepen. Andere bomin
slagen en branden vielen in werven, haven- en
fabrieksinstallaties, alsmede in het kruithuis van La
Valetta waar te nemen De Duitsche en Italiaansche
jagers, die de gevechtsvliegtuigen en duikbommen
werpers vergezelden, hebben in totaal vijf Britsche
jachtvliegtuigen neergeschoten.
Ter voortzetting van de gewapende verkenning
tegen Groot-Brittannië werd op 25 K.M. ten Zuid-
Oosten van Harwich een voltreffer geplaatst op een
in convooi varend schip van 8000 b.r.t. Het schip
stond onmiddellijk na den inslag in brand en
maakte slagzij"
Ondanks de ongunstige weersgesteldheid heb
ben formaties Duitsche gevechtsvliegers in den
afgeloopen nacht aanvallen ondernomen op voor
de oorlogvoering belangrijke doelen in Londen
en Southampton. De aanvallen werden 'met succes
bekroond. Bovendien werden andere havens aan
de Zuidoostkust van Engeland met bommen be
stookt. Vijf eigen vliegtuigen keerden van de
vlucht naar den vijand niet terug."
BERLIJN, 20 Jan. (DNB) De Engelsche berich
tendienst heeft Maandagavond omtrent de Duitsche
luchtaanvallen in den nacht van Zondag op Maan
dag meegedeeld dat overal waar bommen gevallen
zijn, „een zekere mate aan schade is ontstaan". Op
vele plaatsen zijn branden uitgebroken.
ROEMENSCHE MINISTER VAN BINNENLAND-
SCHE ZAKEN AFGETREDEN
BOEKAREST. 21 Jan. (Stefani) Officieel wordt
bekend gemaakt dat de minister van binnenland-
sche zaken, de legionnair generaal Petrovicescu,
zijn ontslagaanvrage heeft ingediend, welke is aan
vaard. De leider van den staat generaal Antonescu
heeft hem vervangen door den militairen bevelheb
ber van Boekarest generaal Poposcu Dimitrie.
Gevecht in Venezuela.
Dertig Indianen gedood?
CARACAS, 21 Januari. Het ministerie van bin-
nenlandsche zaken heeft een onderzoek ingesteld
naar een gevecht dat heeft plaats gehad in het dis
trict Perija. 120 k.m. ten noordwesten van Mara-
caibo, tusschen blanken en Indianen. Hierbij zou
den dertig Indianen gedood zijn Volgens onbeves
tigde berichten vielen veertig blanken in Perija
de Indianen aan uit wraak voor een aanval welke
de Indianen twintig dagen geleden ondernomen
hadden. (United Press).
Ook loonverbetering bij de
Ned. Spoorwegen.
Voor de laagste salarissen.
Naar wij vernemen heeft de directie van de
Ned. Spoorwegen besloten voor het lagere perso
neel een gelijke regeling te treffen als voor het
rijkspersoneeel is geschied. Voor degenen, die
maximaal in de eerste loonklasse 1900 gulden, in
de tweede loonklasse 1843 gulden, in de derde
loonklasse 1786 gulden en ln de vierde loonklasse
1729 gulden ontvangen, wordt de bezoldiging tijde
lijk met zes procent verhoogd, zulks met ingang
van l December 1940.
Ook voor den kinderbijslag wordt dezelfde rege
ling als bij het rijk ingevoerd Voor de Ned. Spoor
wegen gold tot dusverre, dat van het derde kind
af kinderbijslag werd verleend. Van 1 October af
is deze kinderbijslag wettelijk verplicht voor eiken
werkgever.
De Ned. Spoorwegen zullen nu van 1 Januari
1941 af voor het eerste en het tweede kind van
diegenen wier bezoldiging niet uitgaat boven
maximaal in de eerste loonklasse 2500 gulden, in
de tweede loonklasse 2425 gulden, in de derde
loonklasse 2350 gulden en in de vierde loonklasse
2275 gulden een bijslag van vijftig gulden per
kind per jaar uitkeeren.
Verder zijn er nog kleinere verbeteringen van
ondergeschikten aard.
Deze salarisverbeteringen gelden zooals men
begrijpen zal, ook voor het personeel van de
Centrale Werkplaatsen der Spoorwegen te
Haarlem.
Hersteld van zijn ziekte heeft Amsterdam's bur
gemeester, dr. W, de Vlugt, Maandag zijn werk
zaamheden hervat. Dr. de Vlugt bij het stadhuis.
(Foto Pax-Holland)
Het U.L.O. te Haarlem.
Teleurstelling en succes.
De scholen voor U.L.O. te Haarlem (openbaar
en bijzonder onderwijs te zamen) werden in 1939
bezocht door 2265 leerlingen.
Het diploma A. werd in dat jaar behaald door
294 leerlingen en het diploma B door 58.
Het aantal leerlingen dat de 4de klasse verliet
zonder diploma was 28.
Verder verlieten 107 leerlingen de scholen toen zij
in de le klasse zaten, 97 in de tweede klasse en
80 in de derde klasse.
Een vrij groot gedeelte der leerlingen bracht het
dus niet tot een diploma, namelijk 332, tegenover
342 die het diploma wel verwierven.
GQOOTE HOUTSTOOQT [nOOST LUXOOp
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 10 PAGINA'S.
R. P.: De Staatsleening. pag. 1
P. Gasus: Onbetrouwbaar. pag. 1
Tijdelijke verhooging van salarissen
van het Haarlemsche gemeente
personeel? pag. 1
De Haarlemsche jeugd. pag. 1
P. H. S.: Op ontdekkingsreis in de
arbeidssfeer van den veearts, pag. 3
Flitsen: Passagiers. pag. 3
G. I.: Pessimisme. pag. 3
Voor lange avonden pag. 5
Geestelijke grondslagen van het ff
nieuwe Europa. pag. 5 H
Uitvindingen en octrooien pag. 7 g
De sintelbaan te Haarlem. pag. 8 B
Uit de Pers. pag. 8
J. H. de Bois: Wintertentoonstelling B
1941 in het Frans Hals Museum. M