Haarlems Dagblad
Spoortarieven worden verhoogd
)e Elf Friesche Steden.
Snertpoëzie.
Verzoeken om verhoogd gas- of electrici-
teitsranfsoen
De griep en de school
te Haarlem
V erkeersongelukken
Haarlem's Dagblad
Bommen op Londen.
Onderhoud DarlanLaval
te Parijs.
58e JAARGANG No. 17678
lltgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
lltgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
loutstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro*
jienst 38810. Drukkerij: Zuider Bulten Spaarne 12.
fele/oon: Directie 13082. Hoofdred. 15054, Redactie
I04CO, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
jtó25. Soendaplein 12230.
Verschünt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DINSDAG 4 FEBRUARI 1941
'Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Het schijnt er nu toch weer van te zullen komen!
Toen gisteren dat verhaal bekend werd van die
rie Delftsche studenten plus een Haagsche jurist,
lie Zaterdag hun particulieren Elfstedentocht vol-
iracht hebben, leek het trouwens ondenkbaar dat
Hepkema dat op zich zou laten zitten. Hij heeft
n ook Maandagavond zijn bestuur bijeengeroe-
>en op zijn kantoor er zit altijd iets prettig-ge-
noedelijks in de aankondigingen omtrent deze
portgebeurtenis en die inschrijving is openge^
rteld met de bedoeling, den tocht a.s. Donderdag te
louden. Natuurlijk wordt er bij gezegS: behoudens
invoorziene omstandigheden. Men kan niet' ver-
mderstellen dat vóór Donderdagmorgen een zoo
iterke dooi zou kmnaien intreden, dat dagrdoor de
{ocht nog verhinderd zou kunnen worden. Maar
nen heeft de definitieve toestemming van de auto-
iteiten nog niet. Daar is het bestuur evenwel hoop-
pol over gestemfdi
Er zal een vóórwedstrijd aan dezen zesden Elf
stedentocht voorafgaan: een wedstrijd namelijk in
iet bemachtigen van onderdak. De ruimte is zeer
>eperkt, voor een belangrijk deel van de huisves-
ing zal men aangewezen zijn op particulieren. Het
fes tuur heeft bekend gemaakt, dat het zich nu niet
tan inlaten met huisvestïngs-problemen, zoodat
edere deelnemer voor zichzelf moet handelen. Dus
noet ik eigenlijk niet zeggen dat een wedstrijd in
iet bemachtigen van logies „zal" plaats hebben.
Want ongetwijfeld is die sinds vanmorgen vroeg al
in vollen gang. Wie familieleden of goede vrienden
nabij Leeuwarden bezit is natuurlijk goed af,
naar met vele niet-Friesche rijders zal dat niet het
geval zijn. De interlocale telefoonverbinding zal
raiïJaag zwaar belast zijn geweest en ongetwijfeld
rillen verscheidene ondernemende rijders vandaag
ll naar Leeuwarden zijn gespoord op goed geluk,
rertrouwend verder op hun persoonlijke overre-
ingskracht om door den een of ander als logeergast
worden aanvaard. In den regel zal het wel luk-
en ook, omdat iedere rechtgeaarde Fries immers
eestdriftig voor de ijssport is en zijn Friezin daar-
nee pleegt in te stemmen!
Overigens hoop ik voor het welslagen van den
leden Tocht, dat het aantal deelnemers niet zoo
overdadig groot zal zijn als bij c'-en vijfden. Het
aantal inschrijvingen daarvoor beliep een dag te
voren al drieëntwirvtighonderdwaarvan 600 wed-
llrijdrijders en 1700 toeristen. Hoeveel er tenslotte
gestart zijn heb ik niet meer kunnen ontdekken;
vermoedelijk heeft men het in het odh'tend'Jiuister
van dien dag ook niet nauwkeurig kunnen vast-
llellen, Maar wel is gebleken dat overmatig groote
inneming het welslagen van een sportgebeurte
nis a/s onze schaats-,.marathon" belemmert inplaats
van diient. De geheele opzet is er natuurlijk te ge
moedelijk en te zeer geïmproviseerd voor. Het zou
Jammer zijn als dat karakter er op den duur aan
ontvallen moest.
Zoover, ben ik juist met dit artikel gekomen als
Ëe mededeeling ons bereikt dat het in Leeuwarden
storm loopt met de inschrijvingen en dat men al
vijf telefoontoestellen in gebruik heft moeten nemen
om de aanmeldingen in ontvangst te nemen. Mis
schien wordt het dus nog wel meer dan de vorige
maal, inplaats van wat minder. Als het weer er
dan ditmaal ook maar weer toe meewerkt om een
foed verloop en daarbij het volkomen uitrijden
n den tocht door de meeste deelnemers mo-
lijk te maken. Het is ook te hopen dat het pu
bliek bij den finish ditmaal de noodige ruimte zal
laten, zoodat men zal kunnen vaststellen wie de
Kinner van den wedstrijd zal zijn. Want dat is toch
altijd verkieselijk boven de aanwijzing van vijf
Bummers éen, waartoe men in December '39 ten
slotte moest besluiten.
Gemakkelijk is de taak van het bestuur der Elf-
fedenvereeniging zeker niet en ongetwijfeld moet
lij in hooge mate aanspraak kunnen maken op de
bereidwillige medewerking van rijders en publiek.
Een taak als de hare behoort organisatorisch wel
lot de aller-lastigste. Voldoende tijd voor rustige
[oorbereiding is er nooit, het aantal deelnemers is
n den loop der jaren geweldig gestegen en de om
standigheden en bezwaren zijn natuurlijk telkens
freer anders.
is een nieuwe maatregel genomen ten aanzien
tan de wedstrijdrijders. Zij zullen geheel afgeschei
den van de toeristen rijden. Om dit te bereiken
beeft men ook bepaald dat wie eenmaal als wed-
strijdrijder start zich niet later qnder de toeristen
Hag scharen. Er waren namelijk menschen die voor
den wedstrijd inschreven zonder daarvoor de be
kwaamheid te hebben alleen omdat zij dan eerder
vertrekken konden en meer ruimte hadden. Later
ilotpn zij zich dan wel bij den tocht aan. Dat mag
liet meer. Wie als wedstrijdrijder niet mee kan zal
Boeten uitvallen. Een goede maatregel.^Allicht zul-
«n nog wel meer nieuwe voorschriften volgen. In de
oekomst zAlen er wel steeds méér komen....
Ditmaal is de Elfstedentocht door verscheidene
andere lange afslands-ritten in dit ijsseizoen voor-
Zij waren wel niet zoo lang als deze
(ruim 200 K.M.) maar vele rijders hebben toch al
hun prestatie in georganiseerde tochten en wed
strijden over 50, 80, 100 K.*M. getoond. Dat is na
tuurlijk een nuttige voorbereiding geweest, veel
beter dan er vorige malen kon zijn. Zij zullen met
meer ervaring en vooral met meer zelfvertrouwen
starten dan zoovelen van hun voorgangers bij vroe
gere Elfstedentochten.
Volgens het viertal, dat den tocht Zaterdag
maakte is de toestand van het ijs in Friesland in
bet algemeen goed. Dat geeft dus in elk geval een
vooruitzicht.
R. P.
Bewapeningsuitgaven der
Vereenigde Staten.
Washington. 4 Febr. idhb.) De bewape-
lingsuitgaven van de Vereenigde Staten ln de
*eede helft van 1940 hebben, volgens een mede
deling van den voorzitter der credletencommis-
sie van het Huis van Afgevaardigden Taylor, rand
U milliard dollar bedragen tegenover rond t>30
ttlllioen in denzelfden tijd van 1939.
(Restauranthouders bij de Loos-
drechtsche ijsbaan konden door den
lauwen Zondag hun snert niet kwijl
en gaven die toen aan arme ge
zinnen.)
Een snert-Zondag was het misschien,
Een zon-dag voor de snert was 't niet,
Een zaak van keus en bovendien
De vraag maar, hoe je het beziet.
De schaatsenrijders kwamen schaars,
Die lapten wel den lauwen dag
Maar niet de schaatsen aan hun laars.
Dat werd een slap en hard gelag
Voor snertbezorgers bij-de-plas
En bij de plassen; uur na uur
Raakten zij minder in de kas,
Al stond een groote pan te vuur.
Geen rijders kwamen aan de ruif,
Het werd een snertdag zonder snert
En zij, zij. zaten met een kluif
Omdat er niet gegeten werd.
Zoo zat een droefgestemde groep
Te wachten op wat toch niet kwam
En raakte allengs in de soep
Omdat een ander ze niet nam
Tet één (want een geeft steeds den wenk)
Bedacht werd op een arm gezin
En zei: ik schénk ze als geschenk
Nu maar voor hen en andren in.
Collegas steunden dat onthaal
Ik filsiteer z'er allen mee.
Al klinkt het wat paradoxaal,
Dat was een prachtigsnert-idee.
P. GASUS.
Voor goederen met ingang van 10 Februari a.
Voor personen op 1 Maart
Verkeer over langen afstand 't meest
in prijs gestegen.
De directie der Ncdcrlandsclie Spoor
wegen deelt mede, dat zij genoodzaakt is de
tarieven voor het goederenvervoer met in
gang van 10 Februari a.s. voor het vervoer
van personen met ingang van 1 Maart a.s. te
Verhoogen. -
De tegenworodige tarieven zyn nog dezelfde
als die, welke golden voor begin September 1939
de oorlog uitbrak. Al spoedig daarop begon ook
het. bedrijf der spoorwegen den invloed te onder
vinden van de prijsstijging die op tal van gebieden
optrad. Een vermeerdering van het vervoer woog
echter aanvankelijk hiertegen op. Door de De-
kende beperkingen waaraan het bedrijf sindsdien is
onderworpen is echter de verhouding tusschen ont
vangsten en uitgaven op zoodanige wijze ver
stoord, dat de secretaris-generaal van het depar
tement van Waterstaat in overleg met den ge-
De voor- en achterzijde van het nieuwe persoonsbewijs, met de invoering waar
van 1 Maart 19-11 a.s. zal worden aangevangen.
(Foto Pax Holland.)
kunnen nu worden ingediend.
machtigde voor de prijzen machtiging heeft ver
leend de tarieven te verhoogen
Wat de goederentarieven aangaat, zullen de
stukgoedprijzen met* 23 pet. worden verhoogd,
behalve de kleine zendingen t.m. 30 K.G., waar
op de bestelkosten zoo zwaar drukken, dat een
grootere verhooging noodzakelijk bleek. De
wagenladingsprijzen zullen rond 18 pet. stij
gen, met dien verstande, dat als minimumvracht
voor een wagenlading voortaan zal gelden de
vracht voor 3000 K.G. stukgoed. Eenige
speciale tarieven vervallen.
Bij de verhooging der personentarieven is er
naar gestreefd het sociale gezichtspunt tot zijn
recht te laten komen. Daarom wordt de laagste
verhooging (16 pel.) toegepast op weekkaarten,
weektrajectkaarten, maandtrajectkaarten en
jeugdkaarten. Daarop volgen de algemeene
abonnementskaarten met 18 pet. In verband
met de moeilijke omstandigheden, waaronder
het verkeer over lange afstanden plaats heeft,
worden de plaatsbewijzen voor deze trajecten
het meest verhoogd.
Er is tijdelijk personeel aangesteld
ter vervanging van de zieken
De griep die zooals men weet gelukkig geen
ernstig karakter heeft, maar alleen oorzaak is,
dat de zieken eenige dagen in bed moeten blij
venmaakt natuurlijk ook slachtoffers op ae
Haarlemsche scholen. Er zijn vrij veel leeraren
en onderwijzers die ln de laatste dagen zich
ziek gemeld hebben. Er zijn zooveel mogelijk
hulpleerkrachten aangesteld om de opengevallen
plaatsen te bezetten. Doordat ook veel kinderen
ziek zijn, was het mogelijk verschillende klassen
te combineeren. Het was dan ook niet noodïg,
ook al waren er soms moeilijkheden, leerlingen
naar huis te sturen.
te Haarlem
Cijfers over 1940 gunstig
Naar wij vernemen zijn er in 1940 te Haarlem
minder verkeersongelukken voorgevallen dan in
de voorafgaande jaren. Natuurlijk is daarop van
invloed geweest het verminderde autoverkeer ten
gevolge van de benzine-schaarschte. Daartegen
over staat evenwel dat het aantal fietsen dat op
den weg is belangrijk is toegenomen.
Er hadden in 1940 te Haarlem slechts 8
doodelijke verkeersongevallen plaats.
In 1939 waren er 7 ongevallen met doodelijken
afloop en in 1938 9 en in 1937 11.
Billijkheid van verzoek moet
vaststaan-
In verband met de vele door particuliere
erbruikers lot de gas- en electriciteitsbedrijven
gerichte verzoeken om inlichtingen ten aanzien
van de mogelijkheid van verhoogde rantsoenen is
het wenschelijk gebleken artikel 6 van de gas- en
electriciteitsrantsoeneeringsregeling 1940 no. 1 als
volgt aan te vullen:
Artikel 6c.
Indien in bijzondere gevallen toepassing van
de in de gas- en electriciteitsrantsoeneerings-
regeling 1940 no. 1, artikel 3, genoemde maat
staf tot een onjuist rantsoen aanleiding zou
geven, is het betrokken gas- en electriciteits-
bedrijf, overeenkomstig door het rijkskoJen-
bureau te geven voorschriften, bevoegd een
afwijkend rantsoen vast te stellen.
Verbruikers, die (b.v door het ontbreken van
petroleum voor kookdoeleinden, tijdelijke afwezig
heid van een of meer leden van het gezin ge
durende de overeenkomstige periode van het vorige
jaar, gezinsvermeerdering, enz.) aanspraaK mee-
nen te kunnen maken op een verhoogd rantsoen,
worden thans m de gelegenheid gesteld een schrif
telijk verzoek daartoe bij het betrokken gas- en
electriciteitsbedrijf in te dienen. Teneinde noode-
looze briefwisseling te vermijden, wordt in over
weging gegeven deze verzoeken nauwkeurig te
motiveeren.
Tot het verstrekken van een hooger rantsoen
zal slechts kunnen worden overgegaan, indien
de billijkheid van het verzoek voor het be
trokken gas- of electriciteitsbedrijf vaststaat.
Er wordt voorts de aandacht op gevestigd, dat -de
bevoegdheid van de gas- en electriciteitsbedrijven
zich tlfèns ook uitstrekt tot het vaststellen van een
lager rantsoen dan 100% van het verbruik in de
overeenkomstige periode van het vorige jaar, ndien
de omstandigheden van den betrokken verbruiker
(b.v. door verhuizing naar een kleine woning) zoo
danig zijn gewijzigd, dat een rantsoen van 100%
een onbillijkheid zou beteekenen. De minimum-
rantsoenen zullen echter gehandhaafd blijven.
AMSTERDAMSCHE HOOFDCOMMISSARIS
VAN POLITIE ERNSTIG ZIEK.
Naar de N. Rott. Crt. verneemt is de Amsterdam-
sche hoofdcommissaris van politie, de heer H. J.
Versteeg, sinds eenige dagen ernstig ongesteld. Hij
lijdt aan griep, gepaard gaande met longontsteking.
Zijn toestand boezemt bezorgdheid in.
Controle op den invoer in Ned.-Indie
Invoer slechts mogelijk met vergunning.
TOKIO, 4 Februari. Sinds 1 Januari j.l. is de
geheele goedereninvoer van Nederlandsch-Indië
onderworpen aan vergunningen en mogen slechts
leveringsorders worden gegeven na ontvangen ver
gunning van den staat.
Ter uitvoering van dezen maatregel heeft men 71
goederenklassen ingevoerd en voor 17 klassen een
beperking van den invoer afgekondigd. Naar ver
luidt zullen de goederen, waarvan de invoer niet
beperkt is, zonder moeilijkheden kunnen worden
geïmporteerd. (Europapress)
BRONZEN ADELAAR VOOR HET FOKKER-MONUMENT
In de bronsgieterij van Binder te Haarlem is heden een bronzen adelaar gereed
gekomen, bestemd voor het monument van wijlen Anthony Fokker, hetwelk op
de begraafplaats Westerveld te Driehuis zal komen. De adelaar werd vervaardigd
door den Haarlemschen beeldhouwer Theo van Reyn.
(Foto Stevens)
faxtieCkawif
Onze lezers, maar nog meer speciaal
onze lezeressen, zullen met genoegen
vernemen, dat wij over een'paar dagen
weder tegen een zeer geringe betaling
een Haarlem's Dagblad Textielkaart te
hunner beschikking zullen stellen. De
eerste uitgave van deze zeer practische
en overzichtelijke kaart was zulk een
groot succes, dat wij niet geaarzeld
hebben ook ditmaal weder in practisch
dezelfde uitvoering dezen dienst aan
onze lezers te bewijzen.
Nadere mededeelingen over den aan
vang der levering volgen nog.
Ook een kuststad in Zuidoost
Engeland aangevallen.
Naar Reuter meldt heeft een Duitsch vliegtuig
Maandag bommen op Londen geworpen. Bij be
dekten hemel hebben Duitsche vliegtuigen langs
de kust gevlogen zonder „noemenswaardige"
schade aan te richten. Slechts in een kuststad in
het Zuidoosten werden verscheidene gebouwen
beschadigd. ID.NB.).
DUITSCHE LUCHTWAPEN
BOVEN VIER GEBIEDEN.
NEW YORK, 4 Februari (D.N.B.) Ondank»
ongunstige weersomstandigheden heeft het Duitsche
luchtwapen, naar Associated Press uit Lonaen meldt,
aanvallen ondernomen op vier gebieden in Engeland
n.l. East Anglia, de Midlands, Zuid-West-Enge-
iand en Wales.
Duitsch
weermachtsbericht
Luchtmacht bestookt vlieg
velden, fabrieken en spoor
wegen in Zuidoost
Engeland.
BERLIJN, 3 Februari (D.N.B.) Het opperbe
vel der weermacht deelt mede:
Afzonderlijke gevechtsvliegtuigen hebben giste
ren met succes vliegvelden, fabrieksinstallaties, op
slagplaatsen en spoorwegen Ln Zuidoost Engeland
aangevallen. Op een vliegveld werden vijandelijke
gevechtsmachines vernield en treffers geplaatst op
een hangar. Ten zuiden van Southend werd een
koopvaardijschip in brand geschoten. Een ander
koopvaardijschip kreeg ten Zuidoosten van Harwich
verscheidene voltreffers van bommen. De vijand
heeft gisteren drie vliegtuigen verloren, waarvan
een in een luchtgevecht en een door het luchtaf
weergeschut, terwijl het derde gedwongen werd te
dalen
Het D.N.B. verneemt uit Parijs: Naar in
Fransche kringen alhier bekend wordt heeft
admiraal Darlan Maandag in het hotel Ma-
tignon een langdurig onderhoud gehad met
Pierre Laval in tegenwoordigheid van den ge
volmachtigde van de Fransche regeering voor
het bezette gebied, ambassadeur Fernand de
Brinon. Deze gesprekken hadden betrekking,
zoo heet het voorts, op vraagstukken van de
algemeene politiek van Frankrijk.
GOOOTEUOUTSTDQfiT (nOQST LUXOOf"^
(Adv. ingez. Med
HEDEN: 8 PAGINA'S
iiiimifitiHiiiiifiüiiiiiniq
Artikelen em.
R. P.: De elf Friesche steden, pag. 1
P. Gasus: Snertpoëzie. pap. 1
De griep en de school te Haarlem
pag. 1
Verkeersongelukken te Haarlem.
pag. 1
Flitsen: Een moment. pag. 3
D.: Op ontdekkingsreis in de ar
beidssfeer van den boer. pag. 3
v. H.: Nederlandsche filmindustrie
actief. pag. 3
Voor lange avonden. pag. 5
inmwmif