Reizen en avonturen van Mijnheer Prikkebeen
SATERDAG 15 MAART 1941'
HAARLEM'S DAGBLAD
7
Sleutel weg Tel. 11493
OeSleutelspecialist.L. Veerstr.iO
lni fh'
Hoe Winterhulp in verschillende
gemeenten werkt.
Nu Maandag a s. de nieuwe lijstencollecte van
f, interhulp Nederland over het geheele land een
invang zal nemen is het interessant na te gaan hoe
verschillende gemeenten voor en door de Winter-
llp wordt gewerkt. Het hoofdbureau van Winter
tip Nederland heeft daartoe in een drietal gemeen-
3, van geheel verschillend type, gegevens verza-
eld, welke hieronder volgen.
Allereerst de ervaringen in een noordelijke stad,
in Groningen. Als hoofdstad van de provincie is
er naast het stedelijk bureau een provinciaal bu-
pro au aan het werk. De samenwerking tusschen deze
eenjside bureaux is uiteraard zeer nauw. Ook hier is
va n kern gevormd van enthousiaste medewerkers die
ft, i in geheelen persoon inzetten voor het slagen van
vet t WHN-werk. Een ambtenaar van sociale zaken
eldé rzorgt geassisteerd door enkele vrijwillige mede-
>02» erkers geheel belangeloos het armbezoek.
Maa Voorts is contact gezocht met het bestuur van de
eg „brokkenhuizen'. De provinciale directeur heeft,
Zij iast zijn eigen werkzaamheden, deze taak op zich
:leic nomen. Door het beleggen van avonden wordt ge
acht de band tusschen directie en collectanten te
xbeteren.
De tweede plaats betreft ervaringen, welke werden
igedaan te Nijmegen, een groote prcrvinciestad, met
n overwegend katholieke bevolking. Hier zijn de
sultaten zeer bevredigend. De burgemeester heeft
:h geheel ingezet voor het Winterhulpwerk, waar-
j hij veel steun ondervond in zijn omgeving. Eén
n zijn vroegere medewerkers ter secretarie ver
aarde zich bereid het werk voor Winterhulp te
illen doen, doch spoedig bleek, dat dit werk een
Vrij nvan£ aannam waardoor het niet mogelijk was dit
tenger als bijwerk te doen, doch dat hiervoor een ge-
.elijiele werkkracht noodzakelijk was. Voorts kwamen
voor Uooze aanvragen om ondersteuning binnen, zoodat
coze werk zich ophoopte en men genoodzaakt was
(jj; t te zien naar medewerkers voor de financiën en
js e i organisatie Ook de plaatselijke propaganda vroeg
da ndacht, waarom een propagandist werd aange-
jDza Spoedig had men een kern van enthousiaste mede-
y erkers gevormd die elkander aanvullen en, zoo
«dig, kunnen vervangen. Een gedeelte van een
dj iioolgebouw werd ingericht als plaatselijk bureau,
q aar veel arbeid wordt verzet en meestal tot laat
den avond wordt gewerkt. Het gymnastieklokaal
h is een prachtige ontvangzaal, waarin enkele malen
t r week heele rijen menschen hun opwachting
w aakten om hun speciale belangen toe te lichten en
bekende aanvraagformulieren voor het toeken-
j! n van waardebonnen in te vullen. Een groep le-
n van den Armenraad, die uiteraard bekend is
,W1,Z et het sociale werk werd bereid gevonden om ge-
n el belangeloos op te treden als armbezoeker,
iardoor een deskundig onderzoek van de steun-
.Y.00 nvragen werd gewaarborgd, hetgeen weer ten goe-
"tlg( kwam aan het zoo spoedig mogelijk verleenen
maa n daadwerkelijken steun
geDe plaatselijke propagandist is intusschen in ac-
r op zijn terrein. De groote kantoren en fabrieken
,eljo piaatse worden door hem bezocht, collectanten
velK ,rden opgezocht en tegen den tijd dat de collecte-
1Qog gen op komst zijn, door hem van instructies voor-
,raai 31
lede gjj y,et practische werk kwam hier naar voren dat
no t nuttig was de collectanten niet steeds in dezelf-
weci wijk te plaatsen, doch hen te laten roulperen in
verschillende stadsgedeelten.
1 De medewerking van de burgerij kwam op vele
mieren tot uiting Zoo werden door verschillende
He nkels speciale WHN-etalages ingericht, de plaat-
da ijke radiodistributiedienst werkte mede door luid-
^'eerekers op verschillende punten op te stellen waar,
illee ast uitzendingen van gramofoonplaten. korte op-
vel ikkende toespraken werden doorgegeven. De bur-
ïove meester richtte zich tijdens de collectedagen op
haa ze wijze tot de inwoners. Met de hand werd voorts
steln reclamebiljet vervaardigd, dat in verschillende
d lages werd geplaatst, bioscooptheaters projecteer-
itionn lantaarnplaatjes van deze affiche,
lang Dank zij dit enthousiasme heeft het Winterhulp-
vaarrk in Nijmegen zeer goede resultaten ongeleverd,.
n di geen tot uiting kwam in de bedragen die in deze
'beel neente voor onze behoeftige landcenooten werden
deieengebracht. Opmerkelijk is nog dat, hoewel vele
Ideellen van plaatselijke al of niet kerkelijke liefda-
achtuheidsvereenigingen individueel hun medewerking
1 'zegden en deze ook op gulle wijze verleenden
ai zoo gaf de voorzitter van het provinciaal R.K.
ondo rochiaal Armbestuur zich op als collectant deze
end« reenigineen zelf nog steeds afwijzend staan tegen-
dier het Winterhulpwerk. Ook in dit opzicht mag
koün echter vertrouwen dat in de toekomst een an.
dire opvatting zich baan zal breken
toei Dit wat betreft groote provinciesteden, doch ook
than kleinere plaatsen heeft men niet stil gezeten. Ne
ttie ?n wij b.v het kleine plaatsje Nieuw-Vosmeer. dat
ver h een eereplaats heeft weten te verschaffen, door
gulle wijze waarop hier geofferd en gewerkt is
:lein<or de Winterhulp Nederland. Nieuw Vosmeer
zoo eft 1552 inwoners, waarvan ruim 80 pCt. landar-
'hul iders zijn. Ook hier is de burgemeester de stu-
orende kracht voor het Winterhulpwerk. De secre-
rie verzorgt het organieke en financieele gedeelte
in het te verrichten werk, waarnaast een vrijwil-
e kracht de administratie voert. Wanneer de col-
:tedagen in zicht komen wordt op het gemeente-
s een kleinere bijeenkomst georganiseerd, waar
collectanten worden voorzien van instructies
Dft armelijke en vrouwelijke ingezetenen wisselen
tander in goede samenwerking af bij de verschil-
ide collectes.
Tijdens de collectedagen brengen de collectanten
""tn ervaringen persoonlijk ter kennis van den bur-
meester. Wanneer het voorkomt dat een enkeling
bekende roode bussen zonder een gift voorbij-
at wordt dit bij den burgemeester en de wethou-
rs besproken, die dan persoonlijk een bezoek aan
cnej n weigerachtige brengen om hem te overtuigen
Bi' zijn verkeerd inzicht Dit is hier mogelijk om-
lern! it het hier een kleine gemeente betreft Het resul-
!rw]l at is meestal dat men de zaak beter leert inzien en
jn gaven voor de behoeftige landgenooten niet
hterhoudt.
Buiten de collectedagen is er eveneens werk voor
z medewerkers Zij stellen dan een onderzoek in
iar de plaatsen waar nood moet worden gelenigd.
J5"? larbij zij aandacht hebben zoowel voor duidelijke
üllpn stiUe armoede. Hun ondervindingen komen dan
ver den burgemeester die een verder onderzoek in-
i elt. Deze werkwijze is in een kleine gemeente,
aar iedereen iedereen kent. voldoende, in tegen-
elling met de situatie in de groote steden, waar een
tuuig mirt. !_te stiuouc m uc ftwon uw., ««aai
LijdS oep sPeciale armbezoekers aanwezig moet zijn,
Zoo ziet men dat Winterhulp Nederland zoowel
groote als kleinere plaatsen zijn trouwe medewer-
srs heeft, die alle krachten inspannen om de leuze
„Sloor het volk, voor het volk" tot verwerkelijking
brengen.
jiTer illustratie van de noodzaak daarvan kunnen
vat volgende feiten dienen, alle gevallen uit de prak-
•tseri van Winterhulp:
htlnl ^en vrouw kl°Pt aan om steun, haar man ligt in
ït ziekenhuis, en zij ontvangt geen uitkeering van
a qj ekengeld volgens de ziektewet. Het onderzoek wees
,"v^ t, dat de man langen tijd werkloos is geweest. Toen
jjgij] eindelijk weer werk kreeg, werd hij kort daarop
rordt'elc' Daar hij nog te kort weer aan het werk was.
n).er.rpeg hij geen ziektegeld.
(jjjjjj Een tweede geval dat ter kennis van Winterhulp
laarsWam en dat wel °P schrijnende wijze de verarming
an het gezin toonde was wel het gezin waar de
eerS'lders- kij gebrek aan dekens, sliepen onder een
Varad vloerkleed, terwijl hun drie kinderen tezamen
he| i een ledikantje moesten slapen.
hQg. Voorts werd nog als spoedgeval behandeld de
rt in!a,? van een 84-jarige vrouw, die geheel van brand-
s ^g[ loffen was verstoken
n de Tenslotte nog een laatste voorbeeld uit een einde-
1 ge. oze reeks: een geheele familie kruipt 's avonds
stelfln de kachel, die dan wordt opgestookt. Zoo brengen
j dan. zoo goed en zoo kwaad als het gaat. slapend
£3^. nacht door.
van Pr,7P voorbeelden 'nonen wel duidelijk p?n elk
n armoede, soms in stilte, nog wordt geleden Aan
- volk de plicht om door medewerking aan de Win-
hulp deze dingen te voorkomen! (A.NJ».),
tAdx). luyei. Meet./
passagiers slechts met toestemming van de „Hafen-
überwachungsstelle" worden vervoerd.
Hij die opzettelijk of door zijn schuld in strijd
handelt met de voorschriften van deze verordening
wordt door den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied (commissaris-generaal voor
financiën en economische zaken) met een tucht
rechtelijke straf van ten hoogste twintig duizend
gulden boete voor elk geval afzonderlijk gestraft.
BRAND IX HAARLEM-NOORD.
HAARLEM Vrijdag.
Donderdagnacht te 2 uur is de brandweer ge
alarmeerd voor brand in een gebouwtje op het
terrein van den betonwerker N. aan de Prés.
Steynstraat. In dit gebouwtje wordt hout. be
stemd voor houtgasgeneratoren, gedroogd en
vermoedelijk ls dit drogen wat al te hard ge
gaan, waardoor het hout voortijdig vlam vatte.
Met een straal op de waterleiding Ls het vuur
gebluscht. hetgeen bijna twee uur in beslag
heeft genomen. De brandweer afd. Haarlem-
Noord was aanwezig. Zoowel de commandant als
enkele hoofdbrandmeesters waren verschenen.
Voor enkele personen bracht het blusschen nog
een onaangenaam avontuur mede Vier brand
weerlieden en een polite-agent, bevonden zich
op het dak van een loods, toen die instortte, ten
gevolge waarvan een der brandweerlieden
kwetsuren opliep, zoodat hij naar huis gebracht
moest wox-den.
DS. D. HENSTRA.
Ds. D. Henstra, predikant bij dc Chr. Geref.
gemeente van Haarlem-Noord, ontving een be
roep naar de gemeente van 's-Gravenhage-
oost.
Haarlemsche Politierechter
HAARLEM Vrijdag.
Varkensvleesch zonder bon verhandeld.
Hedenmorgen had zich voor den Politierech
ter te Haarlem te verantwoorden een inwoner
van Hillegom. die gedagvaard was omdat hij op
7 Januari j.l. een hoeveelheid varkensvleesch
zonder bon had gekocht.
„Hoeveel was het?'' vroeg de Politierechter.
„Ongeveer 27 pond."
„In het proces-verbaal staat 8 K.G."
„Het kan ook acht K.G geweest zijn; ik
weet het niet precies meer."
„Waar was al dat vleesch voor bestemd? U kon
het toch niet allemaal In één keer opeten?"
„Ik wilde het verkoopen".
„Tegen een hoogeren prijs? U wilde er natuur
lijk wat mee verdienen?"
Verdachte antwoordde bevestigend.
De Officier eischte f 50 boete of vijftien da
gen hechtenis.
Verdachte: „Dat kan Ik eerlijk niet betalen."
Politierechter: „Hoeveel verdien je?"
Verdachte: „Niets. Kan ik geen voorwaardelij
ke straf krijgen?"
Politierechter: „Dat kan niet meer; dat is af
geschaft. Nu, ik zal het goed met je maken. Ik
veroordeel je tot f 25 boete of vijftien dagen
hechtenis. U krijgt veertien dagen den tijd om
in hooger beroep te gaan. Maar zorg er nu voor,
dat je dit geld op tijd krijgt en pas op dat we
mekaar nooit meer zien. Afgesproken?"
Verdachte verdwijnt dankbaar.
Haar vriendin bestolen.
Een getrouwde vrouw te Velsen had het door
een vriendin in haar gestelde vertrouwen schro
melijk misbruikt. Dit vertrouwen was zelfs
zóó groot, dat de vriendin, als zij haar huis ver
liet. den sleutel aan verdachte in bewaring gaf.
„Op een goeden, of liever op een kwaden dag",
zei de Politierechter, „was verdachte het huis
van haar vriendin binnengegaan en had daaruit
twee bankbiljetten van f 10 en drie zilverbonnen
van een gulden gestolen. Hoe kwam je daar
nu toe? Het is toch heel leelijk, om op zulk een
wijze uw eigen vriendin te bestelen. U had toch
een behoorlijk inkomen, want uw man verdient
f 25 per week. Luister u maar eens, welke straf
de Officier u toedenkt."
De Officier: „Drie maanden gevangenis
straf"
Verdachte vroeg of ze een geldboete kon krij
gen.
De Officier: „Een geldboete? En u kunt niet
eens uw schuld bij den tandarts voldoen! Hoe
wilt u dan een geldboete betalen?"
De Politierechter: „Ik veroordeel u tot zes
weken gevangenisstraf, want ik vind het heel
leelijk wat u gedaan hebt."
„Leelijke voddezak!"
Ook in het vriendelijk stedeke Wormerveer
hebben af en toe boerenruzies plaats. Soms ne
men die zulk een ernstig karakter aan. dat er een
„zaak" van gemaakt wordt. Dit ondervond een
fabrieksarbeider, die in December ruzie met
zijn buurvrouw kreeg, waarbij hij zich zóó op
wond, dat hij haar de woorden „leelijke vodde-
zak" toevoegde.
„Dat nam ik natuurlijk niet!" zei deze vrouw,
die vanmorgen als getuige gehoord werd. Zij
had een heelen woordenstroom noodig om aan
te toonen, dat de schuld van de ruzie niet bij
haar. maar bij haar buurman lag. „Zijn zoontje
had mijn dochtertje geknepen en toen riep ik:
leelijke snotneus, wil je Lientje wel eens los
laten! En toen ik dat riep, stond buurvrouw
achter het gordijn te lachen en buurman, die
naar buiten kwam, schold me uit voor leelijke
voddezak!"
Verdachte gaf dit toe, maar deelde mede, dat
hij van deze buren veel te lijden had gehad; el-
ken dag was er ruzie om de kinderen. ,Js het
nou niet erg, dat ik alleen voor die ruzies moest
verhuizen?"
Getuige (zich opwindend)Nou, en toen hij
me voor leelijke voddezak schold, zei Ik tegen
hem: „Kaik maar naar je eige!"
Politierechter: „U voelde zich natuurlijk door
die uitdrukking beleedigd. Dat kan ik begrijpen,
want vriendelijk was het niet!"
Verdachte: „Hoe kan dat mensch nou eigen
lijk een aanklacht indienen, als ze zelf zooveel
leelijke uitdrukkingen bezigt."
Als verdachte zich onder het spreken omdraait
om naar de getuige te kijken, roept de Politie
rechter: „Kijk nu niet om anders krijgen jullie
weer ruzie!"
De Officier eischte f 5 boete of drie dagen
hechtenis.
De Politierechter (tot verdachte): „Aan dié bu
renruzies moet een eind komen. U bent zoo ver
standig geweest, te gaan verhuizen, daarom zal
ik u veroordeelen tot slechts f 5 boete of drie da
gen hechtenis. Maar pas u nu voortaan op, dat
u niet meer uw mond voorbij praat. Blijf elkaar
voortaan uit het vaarwater en zorg er voor, dat
u niet weer hier komt."
De beleedigde getuige kwam weer naar voren
om nog eens te beweren, dat de schuld van al
die narigheid niet bij haar, doch bij verdachte
lag, maar de Politierechter wist haar te stui
ten. U hebt nu gehoord, dat verdachte voortaan
uit uw vaarwater zal blijven. Volgt u nou zijn
voorbeeld en houdt ook de kinderen van elkaar
verwijderd.... uw kinderen gaan, hoop ik toch
niet op dezelfde school?"
Verdachte (verheugd)„Gelukkig nietl"
Maatregelen betreffende het verkeer
VOOR DE KINDEREN
115.
De kleine, dikke heneelaai
Denkt: „nu. die taak is niet tc /.waar"
HU gaat met gymnastiek beginnen,
Om zoo de jongelui te winnen:
I Sn wat hem vtceselljk vertast:
I Zu spelen steeds maar bok-sta-vast
ter zee.
IVan t lecren maar ..een potje" maken
En da» de Barbartjnsche jeugd
Zich niet ln groote deugd verheugt.
Maar onze brave hengelaat
ls met ..dat stel" zoo gauw niet klaar
HU merkt al gauw, dat deze snaken
De vroege aardappelen moeten in deze dagen tegen kouden wind beschermd worden.
Daartoe zetten de tuinbouwers langs de Noordzijde van hun land z.g. riethekken, op
korte afstanden voorzien van paaltjes, die onderling door touw of draad verbonden
zijn. Zoodoende wordt een stevige schutting verkregen. (Foto Pax-Holland)
Het N. V. V. en de Volksgezondheid.
Vrouwen en kinderen met vacantie naar
Duitschland.
De commissaris van het N.V.V., de heer
Woudenberg, heeft onlangs opgericht een afdeeling
volksgezondheid, waarin het t.b.c.-fonds van het
N.V.V. is ondergebracht.
In een dezer dagen gehouden persconferentie
heeft de leider van deze nieuwe afdeeling, de heer
W. Kaub, een uiteenzettting gegeven van de taak,
welke op deze afdeeling komt te rusten, waarna
hij mededeelingen deed over een bijzondere actie,
die het N.V.V. in samenwerking met de Duitsche
organisatie „National Sozialistische Vorsorge" (N.
S. V.) onderneemt en welke betreft het uitzenden
van arbeidersvrouwen en kinderen naar Duitsch
land.
De volksgezondheid zoo zeide de heer Kaub
is van het grootste belang niet alleen voor het
voortbestaan maar ook voor het arbeidsvermogen
van een volk. Hoewel de volksgezondheid al jaren
in het midden van de belangstelling van de over
heid stond, is het toch opmerkelijk, ^dat de zorg
voor den ongezonden mensch en den invalide, dus
diegenen wier arbeidsvermogen reeds is verkort,
meer ter hand was genomen dan de bescherming en
verzorging van den gezonden mensch en de be
waring van dat gedeelte van de volkskracht, dat
in gevaar zou kunnen komen.
In de nieuwe Nederlandsche samenleving zal
de zorg voor het gezonde werkende deel vooropstaan
en genezing, waar dit mogelijk is, in het belang van
volksgenoot en gemeenschap krachtdadig worden
ter hand genomen. Voorloopig ligt op dit terreirn
een taak voor het N.V.V.
MET VACANTIE
NAAR DUITSCHLAND.
De heer Kaub deed verder mededeeling van
een bijzondere actie die het N.V.V. in samenwer
king met de N.S.V. onderneemt. Deze actie wordt
ondernomen omdat in dezen tijd nog geen andere1
organisatie zich met het bijzondere deel van de
volksgezondheid bezig houdt zooals Duitschland
dat kent in de stichting ..Mutter und Kind". De
vele vrouwen, die door het zenuwsloopende werk
in hun gezinnen een noodzakelijke rust noodig heb
ben, doch geen gelegenheid hebben deze rust buiten
het gezin te vinden, wil het N.V.V. door deze actie
in de gelegenheid stellen nieuwe levenskracht op te
doen in een andere omgeving. Hetzelfde geldt voor
bleekneusjes, kinderen van den schoolgaanden
leeftijd, die in vele opzichten in hun zoo ontvanke
lijke jaren misschien een voor het leven beslissende
gezondheidsverbetering kunnen krijgen.
Het gaat hier niet om zieke moeders en kinderen,
maar om diegenen, die door de altijd weer nijpende
zorgen dreigen ziek te worden of hun vitaliteit voor
gezondheid en samenleving dreigen te verliezen.
De uitzending is als volgt gedacht:
Zij begint voor moeders op 2 April a.s. en voor
kinderen 4 April a.s. Het ligt in de bedoeling met
het uitzenden door te gaan tot October van dit
jaar.
Het is voor de in aanmerking komende vrouwen
en kinderen van N.V.V.-leden mogelijk geheel
gratis 3 a 5 weken naar de prachtige tehuizen van
de N.S.V. te worden uitgezonden. Voor vrouwen
zijn aangewezen de tehuizen in Schledehausen,,
Bad, Grund, Meinberg, en Schwalenberg en voor
kinderen die te Salzuflen, Privishei.de en Bad
Saksa. Ook vrouwen en kinderen van niet-leden
van het N.V.V. kunnen vóór uitzending in aan
merking komen, zij het niet gratis.
KAZEN UIT KAZEMAT GESTOLEN.
LOENEN. 14 Maart. Een veehouder uit
Vreeland had een vijftal kazen opgeborgen in een
zeer veilige schuilplaats. De man had nl. den
mitrailleurkoepel van een kazemat uitgekozen
als bergplaats voor de kostbare producten. Van
tijd tot tijd dient men kaas om te leggen, doch
deze arbeid is den veehouder thans bespaard ge
bleven. Hij deed aangifte bij de gemeentepo
litie van Vreeland van diefstal van vijf twintig-
ponders. Uit het onderzoek bleek, dat een aan
tal personen, woonachtig te Bussum, in de na
bijheid van de kazemat, waarin de kazen waren
geborgen, werkzaamheden hebben verricht. In
Bussum werd een onderzoek ingesteld en vier
van de vijf ontvreemde kazen konden in beslag
worden genomen. De vijfde bleek te zijn opgege
ten. De Bussemers hebben bekend, den diefstal te
hebben gepleegd.
De tandartsenkamer van den
bond 1940 opgeheven.
's-GRAVENHAGE, 14 Maart. De N.S^.-pers-
dienst meldt:
Ter voorkoming van onjuiste begrippen ten
aanzien van het onlangs gevormde tandartsen-
gilde als onderdeel van het Medisch Front, wijst
men er ons van bevoegde zijde op dat genoemd
gilde niet verward moet worden met de destijds,
doch sedert weer opgeheven Nederlandsche
Tandartsenkamer uitgaande van den „Bond
1940". Het bestuur dezer ..Tandartsenkamer"
besloot bij rondschrijven dd. 14 Februgri j.l. tot
ontbinding der Nederlandsche Tantartsenka-
mer, nadat van officieele zijde bericht was
ontvangen dat de actie dier organisatie niet
wenschelijk werd geacht.
N.V. DE VERFENIGDE BLIKFABRTEKEN.
AMSTERDAM, 14 Maart. In de heden gehou
den jaarlijksche algenieene vergadering van aan
deelhouders werd de balans en verlies- en winst
rekening over het boekjaar 1940 goedgekeurd en
het dividend bepaald op 21 pet.
ARCHITECT KOK OVERLEDEN.
ROTTERDAM, 14 Maart. Op 68-arigen leeftijd
is te "Rotterdam overleden architect A. J. Th. Kok,
sinds vele jaren deelgenoot van de bekende archi
tectenfirma Granpré Moliere, Verhagen en Kok,
welke firma zeer veel in Rotterdam heeft ontwor-
oen, o.a. het in wijden kring, ook buiten Nederland,
bekende Rotterdamsche Tuindorp-Vreewijk.
Tevoren was architect Kok bij den Gemeente
lijken Teöhnisohen Dienst werkzaam en in die func
tie o.m. belast, onder Prof. Evers, met de uitvoering
van dein bouw van het Rotterdamsche Stadhuis.
Aan een verschenen verordening van den rijks
commissaris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, houdende maatregelen betreffende het verkeer
ter zee, wordt het volgende ontleend:
De kapitein van ieder schip dat uit zee een
haven in het bezette Nederlandsche gebied binnen
loopt of uit zulk een haven naar zee vertrekt, is
verplicht bij dc bevoegde „Hafenüberwachungs-
stelle" van de Duitsche oorlogsmat ine lijsten van
schepelingen en pasagiers voor het door hem ge
voerde schip in tc dienen. De lijsten moeten bij bin
nenkomende scheren terstond na het binnenloopen,
bij vertrekkende schepen uiterlijk acht en veertig
uren vóór het vertrek worden ingediend.
In de lijsten van schepelingen en passagiers die
nen alle personen die zich bij het binnenloopen of
bij het vertrek aan boord van het schip bevinden te
zijn vermeld. Namen van personen die zich niet aan
boord bevinden mogen in de lijst niet worden op
genomen.
Voor het opjnaken van de lijsten van schepe
lingen en passagiers dient gebruik te worden ge
maakt van de bij de „Hafenüberwachungsstellen"
der Duitsche oorlogsmarine verkrijgbare officieele
formulieren; zij moeten in drievdud worden in
gediend.
Bij de lijsten van schepelingen en passagiers
moeten o.a. de vereischte legitimatiepapieren (pas
poorten, persoonsbewijzen, monsterboekjes) van de
in de lijsten voorkomende personen worden bijge
voegd.
Bij binnenloopende schepen mag het verkeer
tusschen het schip en den wal eerst een aanvang
nemen wanneer de lijsten van schepelingen en
passagiers zijn ingediend en de „Hafeniiber-
wachungsstelle" dit verkeer heeft toegestaan.
Bij vertrekkende schepen is het verkeer tusschen
het schip en den wal verboden, nadat de „Hafen-
übervvachungsstelle" het schip voor het vertrek
heeft vrijgegeven.
Op Nederlandsche schepen mogen als schepeling
slechts Nederlanders. Nederlandsche onderdanen of
personen van Duitsche nationaliteit worden aan
gemonsterd, mits zij in het bezit van een paspoort
of persoonsbewijs en van een monsterboekje zijn
Personen, wier monsterboekje eerst na 10 Mei
1940 is uitgeschreven, mogen slechts met toestem
ming van de „Hafenüberwachungsstelle" worden
aangemonsterd.
Op neutrale schepen mogen blijkens artikel 6 als
schepeling Nederlanders en Nederlandsche onder
danen slechts met toestemming van de „Hafenüber
wachungsstelle" worden aangemonsterd.
De paspoorten en persoonsbewijzen dezer per
sonen moeten bij den Nederlandsehen ambtenaar
van aanmonstering in bewaring worden gegeven
deze mogen hen slechts met toestemming van de
„Hafenüberwachungsstelle" weder worden over
handigd.
De kapitein van ieder Nederlandsch schip dient,
wanneer een schepeling, die Nederlander of Neder
landsch onderdaan is, buiten het bezette Neder
landsch gebied het schip onbevoegd verlaat, dan
wel wegens ziekte of anderszins achtergelaten
wordt, daarvan aangifte te doen.
Deze aangifte dient in de door de Duitsche weer
macht bezette gebieden bij de „Hafenüber
wachungsstelle". in neutrale landen bij den be
voegden Duitschen consul terstond, althans vóór
het vertrek van het schip, te worden gedaan. Bij
de aangifte dient het monsterboekje van de betref
fende schepelingen te worden overgelegd.
Indien een schepeling wegens ziekte of anders
zins buiten het bezette Nederlandsche gebied moet
worden achtergelaten, dient de kapitein er voor
zorg te dragen, dat het bedrag, benoodigd voor den
terugkeer van den achtergelatene naar het bezette
Nederlandsche gebied, bij de instantie, bij welke de
aangifte overeenkomstig artikel 7 moet worden ge
daan, wordt gestort.
De bemanning mag, met inbegrip van den kapi
tein, buiten het bezette Nederlandsche gebied
slechts met vergunning worden aangevuld. Deze
vergunning wordt in de door de Duitsche weer
macht bezette gebieden door de bevoegde „Hafen
überwachungsstelle", in neutrale landen door den
Duitschen consul verleend.
Geen schepeling noch passagiers van een Neder
landsch schip mag zich in neutrale landen in ver
binding stellen met de diplomatieke vertegenwoor
digingen van de voormalige Nederlandsche regee
ring.
Ten aanzien van de lading wordt bepaald dat
de kapitein van ieder schip dat uit zee een haven
in het bezette Nederlandsche gebied binnenloopt of
uit zulk een haven nsp>- zee vertrekt, verplicht is
bij de „Hafeniiberwac ngsstelle" de scheepsge-
gevens op het daardoor bestemde officieele formu
lier, hetwelk bij de „Hafenüberwachungsstelle"
verkrijgbaar is, in te dienen.
Slechts die goederen, welke in de ladingspa
pieren zijn vermeld, mogen zich als lading aan
boord bevinden.
De schepelingen mogen slechts voorwerpen, welke
tot hun eigen uitrusting behooren, bij zich aan
boord hebben.
Zendingen (brieven en alle soorten van post) voor
het buitenland mogen door .schepelingen en door
