Haarlem's Dagblad
foeya Slaaië
staakt dm stüfd
Zuidslavië capituleert.
Ceheele leger legt de wapens neer.
Weer luchtaanvallen
op Engeland
Kleiner boterrantsoen
en melkdistributie.
58e JAARGANG No. 17740
Uitgave Lourens Coster. Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux: Groote
Houtstraat 93. bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810 Drukkerij Zulder Bulten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082. Hoofdred 15054, Redactie
10600. Drukkerij 10132. 12713 Administratie 10724.
14825 Soendaplein 12230
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
VRIJDAG 18 APRIL 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiön: 1-5 regels
2.elke regel meer ƒ0 40 Reclames f0 65 per
regel Regelabonnementstarleven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meer
0 17i/$ Groentjes zie rubriek.
Het is twaalf dagen geleden dat de Duitsche
krijgsmacht in den vroegen morgen van Zondag
April, den veldtocht tegen Joego-SIavië begon.
Vanmiddag om twaalf uur' werd de capitulatie der
Zuidslaven, die vannacht reeds werd bericht, een
voldongen feit. Eigenlijk reeds in de eerste week
van dezen strijd werd het volkomen duidelijk, dat
de weerstand der Zuidslaven spoedig zou zijn ge
broken. In de laatste dagen verliep het proces met
groote snelheid: berichten omtrent overgave van
groote legerdeelen en van den terugtocht van
restanten van het Zuidslavische leger in het gebergte
spraken daaromtrent nog duidelijker taal dan de
mededeelingen betreffende den val van de hoofd
stad Belgrado, van Agram en verscheidene andere
steden
In het begin werd van bevoegde Duitsche zijde
in Den Haag opgemerkt dat de Duitschers den
strijd geenszins als een militaire wandeling be
schouwden, waarbij de bekende vechters-eigen
schappen van den Servischen soldaat en de moei
lijkheid van het terrein in dit bergland met vele
diepe kloven en snelstroomende rivieren en wei
nige goede en dan nog smalle wegen te berde
werden gebracht. Daartegenover stond natuurlijk
de verdeeldheid van het Joego-Slavische volk
vele en velerlei nationaliteiten. Ten aanzien van
de drie grootste bevolkingsgroepen: Serviërs, Kroa-
ten en Slovenen, was voor den aanvang van den
strijd al gebleken dat de tweede, de Kroatische,
zich niet vereenigde met het gevoerde beleid
grieven koesterde tegen de regeering te Belgrado
wegens het niet vervullen van toezeggingen om
trent autonomen bestuursvorm voor deze volks
groep. De Duitsche bevolking in het land, geschat
op ongeveer een half mfllioen, slaagde erin in
grooten getale uit te wijken. Omtrent het Hongaar-
sohe volksdeel, dat in 1919 bij de vredesverdragen
bij Joego-SIavië was ingedeeld en ook een half
millioen telde, was duidelijk dat het gebrand was
op terugkeer bij Hongarije. Tijdens den korten
oorlog in Joego-SIavië hebben, zooals men weet,
Hongaarsche troepen het deel van het Joego-Slavi
sche gebied, door deze groep der bevolking be
woond. bezet en het daarmede klaarblijkelijk weer
voor Hongarije in bezit genomen. Tijdens den strijd
werd ook te Agram de autonomie van Kroatië uit
geroepen. Het fs duidelijk dat nieuwe grensregelin
gen nog niet hun beslag hebben gekregen en ook
nog niet zoo eerstdaags zullen worden vastge
steld, maar deze gebeurtenissen zijn reeds sterk op
den voorgrond getreden.
De snelle beslissingen, in dezen strijd door de
Duitsche troepen en de luchtmacht bereikt, hebben
overigens bewezen dat de groote vechtcapaciteiten
van den Servischen soldaat, die indertijd in den
wereldoorlog maar daarvoor ook al in Balkan
oorlogen gebleken waren, tekort moesten schieten
tegenover een macht die behalve deze eigenschap
pen zeker over beter organisatie, bewapening
daarbij langdurige voorbereiding in nieuwe <5or-
logsmethoden beschikte. De geweldige stootkracht
van het Duitsche leger is ook hier weer gebleken.
Ook de leek op militair gebied kan zich voorstellen
dat de strijd die zich in de afgeloopen anderhalve
week in Zuidslavië heeft afgespeeld volstrekt niet
meer vergelijkbaar was met de min of meer
guerilla-achtige oorlogen, door de Serviërs een
dertigtal jaren geleden tussehen hun bergen, rivie
ren en ravijnen gevoerd. Die vorm van oorlogvoe
ring schijnt nu wel geheel tot het verleden te be-
hooren.
De strijd in Joego-SIavië is vandaag beëindigd
en op het Europeescbe vasteland strijden de legers
nu alleen nog in Zuid-Albanië en Griekenland. De
afloop van dezen oorlog is vermoedelijk ook spoe
dig te wachtén. Het Duitsche communiqué meldt
vandaag ten aanzien van dezen Balkan-strijd dat
Italïaansche formaties via Spalato op weg zijn naar
het Zuidoosten, dat in Zuid-Albanië het nabij de
Gneksche grens gelegen Erseke werd genomen, dat
in Griekenland Duitsche troepen in Zuidelijke
richting in den aanval blijven en bij de verove
ring van de plaats Servia, ten Z. van Aliakmon,
talrijke gevangenen maakten, dat aan de Grieksche
Oostkust strijdkrachten van het Duitsche lucht-
wapen schepenconcentraties aanvielen, schepen tot
zinken brachten met een totaal inhoud van 19000
ton en andere beschadigden.
De beëindiging van den strijd in Joego-SIavië
is snel gekomen; nog veel sneller ongetwijfeld dan
door sommigen werd verwacht.
R. P.
Het lot van Joego-Slavic.
„Völkischer Bcobachter" over de
verantwoordelijkheid der Ver. Staten.
BERLIJN, 18 April (D.N.B.) Met betrek
king tot de capitulatie van het Joego-Slavische
leger verklaart de „Völkischer Beobachter".
„dat Roosevelt in hooge mate voor het lot van
den vroegeren Joego-Slavischen staat ver
antwoordelijk is. Onder den pijnlijken indruk
van de mislukte hulpverleening aan Servië, zoo
schrijft het blad, tracht men er zich in Washing
ton thans uit te praten door te zeggen dat men
door Engeland verkeerd is ingelicht. Het blad
constateert dat men in de Ver. Staten vertrouwd
heeft op de inzichten van den Engelschen be
richtendienst die klaarblijkelijk even verkeerd
was ingelicht als ten tijde van het Noorsche
avontuur. Het is kenmerkend voor de geheele
verderfelijke lichtvaardigheid, waarmede Roo
sevelt wereldpolitiek voert. Het is geen veront
schuldiging, wanneer Roosevelt thans zijn volk
dezelfde soep wil opdienen die de Serven en Grie
ken thans voorgezet hebben gekregen.
Het „Zwölf Uhr Blatt" meent dat men thans
in Amerika heeft ingezien hoe de zaken op
den Balkan staan. Men doet chans reeds af
stand van de gelofte die men indertijd heeft
afgelegd. Het Amerikaan,sche volk zal zijn
eigen gedachten er over hebben, wanneer de
omroeper van den Washingtonschen zender
thans verklaart dat Amerika den Balkan nu
geen hulp tippt Van vprieenen. aangezien het te
laat Is.
BERLIJN, 17 April (D.N.B.). Op den 17 den April, des avonds om 9 uur, heef! het
geheele Joego-Slavische leger, voor zoover het nog nie! ontwapend is, onvoor
waardelijk de wapens neergelegd. De capitulatie treedt op den 18en April des
middags om 12 uur in werking.
Tweehonderd gram
boter per week.
Maatregelen gaan 21 April* in.
- Het rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd deelt het volgende mede:
Met ingang van 21 April a.s. zullen twee
maatregelen van kracht worden, die juist met
het oog op het seizoen aan de Nederlandsche
bevolking teleurstelling zullen brengen. Deze
maatregelen bestaan in een verlaging van het
vetrantsoen van 250 op 200 gram per week en
een rantsoenering van de melk op kaarten.
Men zal misschien verwonderd zijn, dat deze
beide maatregelen tegelijkertijd genomen wor
den en nog wel op een moment, waarop de
melkproductie weer begint toe te nemen. De
reden hiervan is gelegen in de moeilijkheden,
die de vet voorziening voor ons land biedt. Deze
moeilijkheden zijn van tweeërlei aard.
In de eerste plaats is de melkproductie in de
afgeloopen maanden door het ontbreken van vol
doende krachtvoeder zeer sterk achteruitgeloopen
en bevindt deze zich ook nu nog op een laag peil. In
sommige gebieden, waar men gewoon was in den
winter veel krachtvoeder aan de koeien te voeren
is deze achteruitgang wel 50 pet. geweest. Daar
komt nog bij. dat met het oog op den moeilijken
voedertoestand gedurende de wintermaanden den
veehouders den raad is gegeven het afkalveren der
koeien zoo laat mogeliik te stellen. Dit brengt mede,
dat de grootere melkproductie dit jaar geruimen
tijd later zal intreden dan in andere jaren. Deze
omstandigheden nu hebben tot gevolg dat er in de
afgeloopen maanden veel minder boter kon worden
gemaakt dan onder normale omstandigheden en
dat ook ;n den eersten tijd de boterproductie niet
zoo snel zal toenemen als anders het geval is.
Een tweede moeilijkheid voor de vetpositie van
ons land is in het volgende gelegen.
In normale omstandigheden wordt in de behoef
te aan vet in ons land voorzien door boter, mar
garine, olie en vetten. Voor de botervoorziening van
ons land was onze eigen productie steeds ruim vol
doende; groote hoeveelheden (in 1939 was dit 62.5
millioen K.G.) werden buitendien nog uitgevoerd.
Voor de voorziening van margarine, vetten en
oliën" het totale gebruik hiervan was in het aan
den oorlog voorafgaande jaar pl.m. 100 millioen
K.G. zijn wij steeds aangewezen geweest op bui-
tenlandsche grondstoffen die van overzee moesten
worden ingevoerd.
Sinds het intreden van den oorlogstoestand voor
ons land staat deze invoer echter geheel stil en zijn
er dus ip het geheel geen grondstoffen voor de
fabricage van margarine, vetten en oliën ingevoerd.
Dientengevolge is men hier te lande sindsdien
voor deze fabricage geheel aangewezen op de aan
wezige voorraden. Deze voorraden worden dus niet
grooter, maar zijn daarentegen door het gebruik
van margarine, vetten en oliën gedurende de af
geloopen maanden voortdurend verminderd.
Met het oog op de hier omschreven omstandig
heden en om de vetvoorziening van ons land zoo
lang mogeliik op een eenigszins redelijk peil te
houden, is het noodzakelijk, de beide genoemde
maatregelen te treffen* de verlaging van het rant
soen tot 200 gram en de melkdistributie.
De verlaging van het vetrantsoen maakt nl. ook
een rantsoeneering van de melk noodig. Indien dit
immers niet zou geschieden, zou men voor de min
dere hoeveelheid vet die men krijgt trachten een
vergoeding te vinden m een grooter melkgebruik.
Hierdoor zou weer minder melk tot boter kunnen
worden bereid, hetgeen weer de vetvoorziening van
ons land nadeelig zou beïnvloeden. In de laatste
maanden heeft eveneens reeds een zekere beper
king van het consumptiemelkverbr'uik plaats ge
had, welke aan den melkhandel werd overgelaten.
Daar noodzakelijkerwijze hierdoor onbillijkheden
voorkwamen, is een distributie op kaarten beter te
achten. De melkdistributie zal waarschijnlijk in
totaal tot eenige verhooging van het gebruik lei
den. Wel zullen sommige huisgezinnen, die ge
wend waren zeer veel melk te gebruiken, minder
ontvangen, maar dit kan met het oog op een re
gelmatige verdeeling niet voorkomen worden.
Bij de vaststelling van het melkrantsoen is met
de verlaging van het boterrantsoen rekening ge
houden. Het melkrantsoen dat per week voor per
sonen van 14 jaar en ouder beschikbaar wordt ge
steld, bevat nl. ruim 50 gram vet.
Zooals uit het voorgaande volgt hebben de beide
aangekondigde maatregelen voor de huidige vet
voorziening direct beteekenis. Echter is in het bij
zonder ook de melkdistributie voor onze vetpositie
in de komende maanden van belang. Immers hier
door kan de boterproductie in de a.s. zomermaanden
in ons land nog meer worden opgevoerd en dit is
om tweeërlei redenen van beteekenis:
1. Gedurende dezen tijd kan dan uitsluitend bo
ter worden gedistribueerd, waardoor de nog aan
wezige grondstoffen voor de bereiding van marga
rine. vetten en oliën voorloopig gespaard kunnen
blijven tot den tijd, waarin deze door het gemis aan
voldoende boter meer noodig zullen zijn. In ver
band hiermede zal over eenigen tijd wederom de
maatregel worden ingevoerd, dat ook op de vet
kaarten uitsluitend boter verkrijgbaar zal zijn. waar
voor dan een reductie op den prijs zal worden ge
geven.
2. Er kan in de koelhuizen gedurende de zomer
maanden boter worden opgeslagen, waarover dan
beschikt kan worden in de a.s. wintermaanden,
wanneer de melkproductie en dus ook de boter
productie door het ontbreken van krachtvoeder
wel zeer gering zal zijn.
Elders in dit nummer, bij de nieuwe bonnen, zijn
van beide maatregelen de nadere bijzonderheden
opgenomen.
Het rijden der trams.
Na 5 Mei vermoedelijk tot 11 uur 's avonds.
Nu de avonden zooveel langer worden doet de
vraag zich voor, of binnenkort de trams ook weer
langer dan tot dusver in Haarlem zullen rijden.
Bij informatie is ons gebleken, dat inderdaad
verwacht mag worden, dat binnenkort de rijtijden
niet onbelangrijk zullen worden uitgebreid, n.l.
tot elf uur des avonds. De N.Z.H.T.M. heeft hier
omtrent nog geen officieel bericht ontvangen,
doch zij verwacht, dat het met ingang van 5 Mei
veroorloofd zal zijn, den dienst tot 11 uur des
avonds te verlengen.
Havenstad aan de Zuidkust
hevig gebombardeerd
BERLUN, 18 April (D.N.B.) Ook in den
nacht van 17 op 18 April waren weer zeer
sterke formaties van het Duitsche luchtwa-
pen opgestegen voor den aanval op de Engel-
sche eilanden. In verscheidene vluchten
werd een belangrijke havenstad aan de En-
gelsche zuidkust zeer doeltreffend met
bommen van allerlei kaliber bestookt. Vol
gens de tot dusver ontvangen berichten
der bemanning zijn in werven en loodsen
uitgebreide branden waargenomen.
TWEEMAAL LUCHTALARM TE LONDEN.
BERLIJN. 18 April. Een stad aan de
Zuidwestkust van Engeland, zoo meldt de
Britsche berichtendienst, is in den afgeloopen
nacht het voornaamste doel geweest van de
Duitsche luchtaanvallen. Bij een aanval, die
eenige uren geduurd heeft, zijn daar vele
brand- en brisantbommen neergeworpen.
Ook boven andere deelen des lands
was de vijand in de lucht bedryv'g
en het Britsche afweergeschut is den geheelen
nacht In actie geweest. In Londen is in den
afgeloopen nacht tweemaal luchtalarm ge
maakt.
„Het Grieksche leger is over
wonnen."
Verklaring voor den zender Athene,
Kracht van den Duitschen aanval neemt
gestadig toe.
BOEKAREST, 18 April (D.N.B.) Het
opperbevel van de Grieksche strijdkrachten
heeft bekend gemaakt, dat aan het Albaan-
sche front door de Grieksche troepen eenige
terugtrekkende bewegingen ten uitvoer zijn
gelegd. Bij deze bewegingen zijn Klisoera en
Erseke geëvacueerd.
„De berichten van het «orlogstooneel zijn
ongunstig. De kracht van den Duitschen aanval
neemt van uur tot uur toe. Ondanks onzen fei
len tegenstand duurt de opmarsch van den
vijand onverminderd voort, zoo is gezegd
in een door den Atheenschen zender op 17 April
om 23 uur 20 uitgezonden verklaring.
De verklaring zegt verder dat ondanks de
vroegere successen aan het Albaansche
front het Grieksche leger is overwonnen.
Het Grieksche volk, vooral de bevolking
in het achterland, wordt opgeroepen kalm
te blijven, opdat het leven zijn normalen
loop kan nemen.
..De koopman, de handwerksman en ieder
mensch 'moet op zijn plaats blijven, want een
verzaken van dezen plicht is verraad jegens het
vaderland. Het Grieksche volk bewijst door
deze instructie op te volgen dat het een dapper
volk is. opgewassen tegen den gewijzigden toe
stand", zoo eindigt de Atheensche radioverkla
ring.
Intocht van het Duitsche leger in Belgrado.
(Foto Hoffmann—Bureau Stapf)
Duitsch
weermachtsbericht
De gemeenschappelijke
Amerikaansch-Canadeesche defensie
NEW-YORK, 18 April. (D.N.B.) De gemeen
schappelijke Canadeesch-N.-Amerikaansche verde
digingscommissie heeft, naar uit Montreal wordt ge
meld, bekend gemaakt dat plannen voor de mili
taire verdediging van de Oost- en Westkusten van
Canada en de Vereenigde Staten thans gereed zijn.
De commissie zal zich thans zetten aan de taak
deze plannen telkens aan de zich wijzigende om
standigheden aan te passen.
De Haarlemmers zullen gisteren met eenige verwondering deze „auto" door de
straten hebben zien rijden! Het tweetal sportieve mciskes, dat met ijverige trap-
bcwegingen de motorlooze auto deed vooruitkomen, bracht ook nog een bezoek
aan de bloembollenvelden in Haarlem's omgeving. Zooals we op de foto zien
werden onderweg narcissenslingers gekocht.
(Foto Stevens)
Groote nachtelijke aanval
op Londen.
Aankondiging van versterkte
represailles.
BERLIJN, 17 April (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermach maakt bekend:
Als vergelding voor den Britschen luchtaanval
op het woon- en cultuurcentrum van de rijkshoofd
stad in den nacht van 9 op 10 April heeft het
Duitsche luchtwapen in den afgeloopen nacht een
grooten aanval gedaan op de Britsche hoofdstad.
Talrijke Duitsche gevechtseskaders wierpen ge
durende den geheelen nacht ononderbroken tal-
looze brisantbommen van alle kalibers en brand
bommen neer. Bij goed zicht op den grond konden
de bomontploffingen en de gevolgen hiervan on
dubbelzinnig waargenomen worden. In de haven
wijken, alsmede in andere deelen van de stad ont
stonden reeds bij het vertrek van de eerste for
maties groote branden, die zich deels vereenigden
tot branden van groote uitgestrektheid. Het schijn
sel van dit groote vuur was reeds van het Kanaal
en voor een gedeelte van de Belgische kust te
zien. Voortaan zal iedere Britsche luchtaanval op
woonwijken'in Duitschland in versterkte mate ver
golden worden.
Zooals reeds in een extrabericht is medegedeeld
heeft het in ontbinding zijnde tweede Servische
legercorps in het gebied rondom Serajewo gecapi
tuleerd. De zuivering van het land van uiteen
gejaagde* onderdeelen vindt stelselmatig vortgang.
De tegenstand, die op enkele plaatsen nog geboden
werd, is snel gebroken.
In Dalmatië zijn Italiaansche formaties via
Spalato (Split) op weg naar het Zuid-Oosten. In
Zuid-Albanië werd het nabij de Grieksche grens
gelegen Erseke genomen. Andere strijdkrachten
vielen van Noord-Albanië uit aan en trokken
aan weerskanten van 't Meer van Skoetari op ver
scheidene plaatsen over de Servische grens.
In Griekenland blijven de troepen van het Duit
sche leger in Zuidelijke richting in den aanval en
namen het ten Zuiden van Aliakmon gelegen
Servia. Talrijke gevangenen werden binnenge
bracht.
Aan de Grieksche Ooskust vielen strijdkrachten
van het Duitsche luchtwapen schepenconcentraties
aan, brachten in totaal 19.000 b.r.t. scheepsruimte
tot zinker, en beschadigden andere schepen. Ook
in den strijd tegen de approviandeeringsscheep-
vaart van 't Britsche moederland boekte het lucht
wapen bijzondere successen. In het Kanaal van St.
George beschadigden vliegtuigen van de gewapende
verkenning vier schepen van 28.000 b.r.t. in totaal
en op zee 400 K.M. ten Westen van Ierland be
schadigden zij een vrachtboot van 5000 b.r.t. in
een scheeraanval zoo doeltreffend, dat haar ver
nietiging zeker geacht kan worden.
Andere luchtaanvallen richtten zich tegen havens
en werfinstallaties aan den benedenloop van de
Theems, benevens tegen enkele vliegvelden. Bij een
aanval op Great Yarmouth troffen verscheidene
bommen van zwaar kaliber een groote maalderij
met daarbij behoorende pakhuislodosen.
De vijand liet 's nachts op verscheidene plaatsen
Noord-West-Duitschland brisant- en brand
bommen vallen, die echter geen noemenswaardige
schade veroorzaakten. De verliezen onder de bur
gerbevolking zijn gering. Vier Britsche vliegtuigen
werden door nachtjagers en luchtdoelartillerie neer
geschoten.
Bij de inneming van Skoplje (Uuskuub) op 7
April heeft kapitein Buschhauschen, compagnies
commandant bij een regiment infanterie, door per
soonlijke dapperheid tegenover een numeriek veel
sterkeren vijand, zich bijzonder onderscheiden. Een
gevechtsgroep onder kolonel Bazin, samengesteld
uit pioniers, deelen van het luchtwapen en speciale
formaties, is 6 April bij het ochtendkrieken den
Donau bij den IJzeren Poort in de omgeving van
Orsova onder zeer moeilijke omstandigheden over
gestoken. Door 'n vermetelen coup werd de Joego-
Slavische oever genomen, taaie tegenstand gebro
ken en alle vijandelijke pogingen om de vaargeul
te versperren, verijdeld.
Daardoor is door het vastberaden aanpakken van
weinige Duitsche soldaten 'n vitale scheepvaartweg
beveiligd en onttrokken aan het voorgenomen
vijandelijke optreden.
Senator Wheeler versus Roosevelt.
Het A.N.P. verneemt uit New York: De leider
der isolatlonisten, senator Wheeler, heeft Dins
dagavond voor de afdeeling Denver van het co
mité „America First" verklaard dat duizenden zijn
opgeofferd in de bloedbaden van Europa en Alrika
door de oorlogsophitsing van de regeering Roose
velt, vooral door de ophitsing van de Amerikaan-
sche diplomaten. Het valt niet te betwijfelen, al
dus Wheeler, dat de toezegging van de regeering
der Vereenigde Staten doeltreffende hulp te zul
len verleenen aan Joego Slavië en Griekenland,
een der hoofdoorzaken van het uitbreken van den
Balkanoorlog was. Van tevoren was het daarbij
duidelijk dat deze beloften niet te houden waren
en dat zij even krachteloos zouden blijven als de
garanties welke Frankrijk en Engeland indertijd
aan Polen verstrekt hebben.
HEDEN: 10 PAGINA'S
Actikeim enz.
R. P.: Zuid-Slavië capituleert pap. 1
De verhooging van de spoorbaan
HaarlemLeiden. pag. 2
P. Gasus: Apenstreken. pag. 3
Van T.: Ongerepte natuur pag. 3
Eigenaardigheden in Haarlem en
omgeving. pag. 3
J. G. H.: Het leven op en rond een
herbouwde boerderij. pag. 3
H. D. Vertelling: Vluchtige ontmoe
ting. pag. 8
G. J. Kalt: Orgelbespeling in de
Groote Kerk. pag. 8
J. H. de Bois: Voorjaarstentoonstel
ling in Arti. pag. 8
Criticus: Boksers moeten wedstrijd
routine hebben. pag. 8
G. H. W.: Kreta, het eiland met het
roemruchte verleden. pag. 9
