IÜ de! Voorportalen van Vrijmetselarij KORT NIEUWS M 5 A N D A G 5 MET 1941' HAARtEM'S DAGBLAD 10 De Nederlandsche economie in oorlogstijd. Dr. H. Fischböck geeft een uiteenzetting MAASTRICHT, 4 Mei. Voor een groot aantal vertegenwoordigers van industrieele bedrijven uit Limburg heeft de commissaris-generaal voor financiën en economische zaken, minister dr. H. Fischböck. gisteren in de bovenzaal van de Redoute te "Maastricht een rede gehouden over „Die Wirtschaft in den Niederlanden im Kriege". De commissaris in de provincie Limburg, M. graaf de Marchant et d'Ansembourg sprak een kort woord, waarna dr. Fischböck zijn rede aan ving. Dr. Fischböck wees allereerst op de beteekenis van de industrie in ons land, waarin veertig pro cent van de bevolking haar bestaan vindt. Lim burg heeft op industrieel gebied een heel bijzon dere beteekenis. vooral ook omdat in dit gewest de steenkolen gevonden worden. Met bijzonderen nadruk wijst spr. er op, dat alle maatregelen, die op het oogenbiik getroffen worden, moeten wor den gezien van net standpunt, dat Duitschland op het oogenbiik in oorlogstoestand verkeert. Alles moet dus gericht worden op die voorzie ningen, die voor den oorlog en een uiteindelijke overwinning noodzakelijk zijn. Vandaar dat op het oogenbiik bedrijfspolitieke, economische en sociaal-politieke maatregelen getroffen worden, die in normale tijden zeker achterwege zouden blijven. De voornaamste moeilijkheid, waarmede de industrie op het oogenbiik te kampen heeft, is het niet in voldoende mate aanwezig zijn van grondstoffen. Ook doen zich moeilijkheden met den afzet voor. De huidige situatie laat niet toe naar believen over grondstoffen te beschikken en te fabriceeren. Er moet vervaardigd worden wat op het oogenbiik noodzakelijk is. Het is moeilijk uit te maken wat inderdaad noodig is en hoe de bedrijven daaraan aan te passen. Dc onderne mer moet deze vraag zelf onderzoeken. De moei lijkheden zullen minder zijn. wanneer ook de ondernemer zich op dit standpunt stelt en zich weet aan te passen. Deze moeilijkheden zijn bij de bezettende macht echter volledig bekend en deze zal alles in het werk stellen om de over winning daarvan te bevorderen en de Neder landsche industrie niet zwaarder te belasten dan met het oog op de oorlogsdoeleinden noodzake lijk is. Een tweede moeilijkheid is, dat ook hier bin nenkort te verwachten is een gebrek aan ge schikte arbeidskrachten, waarmede men in Duitschland in nog veel grootere mate te kampen heeft. Dit probleem zal zich in steeds hoogere mate doen geVoelen, naar gelang de werkloosheid geheel verdwijnt. Ook de sociale doeleinden die Duitschland na streeft heeft men tot nog toe niet kunnen ver wezenlijken in -die mate als wel gewenscht was. Maar ook dit is een gevolg van den oorlogstoe stand. Het streven is er evenwel op gericht den Nederlandschen arbeider een positie te bezorgen, die gelijkwaardig is aan die van de Duitsche ar beiders. Dit geldt ook voor de loonpolitiek, waar in men het standpunt huldigt van een recht vaardige verdeeling van het loon. De huidige toe stand eischt, dat de prijs- en loonpolitiek zoo veel mogelijk gestabiliseerd blijft, voor zoover de omstandigheden dat toelaten. Loonsverhoogin- gen zuilen dan ook alleen worden toegestaan, wanneer deze onvermijdelijk zijn. De onderne mers moeten de vraag eener loonsverhooging dan ook niet zien uitsluitend van het standpunt van hun eigen bedrijf, maar met het oog op het geheele bedrijfsleven. Ik kan absoluut niet begrijpen, aldus dr. Fischböck, dat er in Nederland vele vennoot schappen zijn, die de winst die zij maakten over 1940, gebruikt hebben om een verhoogd dividend uit te koeren. Dat is niet te verantwoorden in een tijd, dat loonsverhooging onmogelijk is. Door deze verhoogde uitkeeringen wordt het inkomen der aandeelhouders vergroot. Afgezien van het sociale en sociaal-politieke standpunt, heeft dit een negatieve uitwerking op de economische po sitie van het land. Juist in die kringen zitten de klagers over het gevaar voor inflatie en over een te groote circulatie van bankpapier; door hun handelwijze verhoogen zij de koopkracht nog. Terwijl de ondernemers klagen over bestaande of nog dreigende gevaren, houden zij vast aan de verhoogde dividenduitkeering, waardoor zij deze gevaren zelf verhoogen. Deze politiek begrijpen wij niet. Hier bestaat gevaar voor een misver stand. waarvan de betrokkenen zelf de conse quenties moeten dragen. Wij zullen maatregelen treffen om er voor te zorgen, dat deze verhoogde winsten op een behoorlijke wijze worden besteed. Deze verkeerde financieele politiek wordt be vorderd door eenige persorganen, die de werke lijke belangen van het land niet zien. Of deze bladen een onbehoorlijke politiek voeren of spe culatieve doeleinden nastreven, blijft hetzelfde. Zij kunnen hun werk niet voortzetten en zullen moeten verdwijnen. Spr. heeft deze uiteenzettingen hier gegeven, omdat hij gelooft, dat men in deze provincie het meest toegankelijk is voor deze ideeën, terwijl deze grieven ook niet gelden tegen het arbeiden de en scheppende kapitaal. Zeer zeker is het moeilijk en niet prettig voor ons, dat de voorziening met grondstoffen en le vensmiddelen niet kan geschieden, zooals dat wel wenschelijk is. Op het oogenbiik is vooral hinderlijk het ge brek aan aardappelen. Er wordt evenwel bijzon dere zorg aan besteed. We zitten nu in een be perkingstoestand, die onvermijdelijk is. Het was waarschijnlijk beter geweest, als de distributie eerder ter hand was genomen, dan had men de aanwezige voorraden over een grooteren tijd kunnen verdeelen en was het gebrek nu niet zoo groot geweest. Zoodra de nieuwe oogst er evenwel is, is het probleem opgelost, omdat Nederland in de be hoefte aan" aardappelen zelf kan voorzien. Spr. wijst er verder op. dat voor vele artikelen de toe stand voor de Nederlandsche bevolking nu gun stiger is. dan tijdens den Wereldoorlog. Het stre ven is er op gericht bij,de verdeeling de grootst mogelijke rechtvaardigheid te betrachten. Daar toe is de medewerking van de bevolking nood zakelijk. Het is noodig de productie van voe dingsmiddelen zoo hoog mogelijk op te voeren. Spr. hoopt, dat men dit zal begrijpen en daaraan mede zal werken. Dit geldt ook voor de voorziening met grond stoffen. Er komt een verordening, welke beoogt de verwerking van sommige metaalproducten aan banden te leggen. Dit gebeurt om te zorgen, dat de aanwezige voorraden zoo nuttig mogelijk besteed worden. Sprekende over de lasten, die op het volk rus ten. herinnert spr. aan de rede, die de Duitsche minister van financiën dezer dagen te Weenen gehouden heeft en waarin deze de opbrengst van de Duitsche belastingen besprak. Wanneer Ne derland naar verhouding even zwaar belast was als de Duitsche bevolking, zou hier aan belasting opgebracht moeten worden een bedrag van onge veer 2-3 milliard gulden, terwijl dc belastingop brengst over 1940 slechts 900 millioen gulden be droeg. Wanneer Duitschland een dergelijken last kan dragen, moet dat ook voor Nederland moge- liik zï:n "oo*- dekking van d^ kosten zal men Aan den vooravond van wedstrijden, die te Noordwijkerhout werden gehouden, organiseerde de Haarlemsche Luchtvaartclub een tentoonstelling van door haar leden vervaardigde modellen. Hierboven ziet men, hoe dc voorzitter, de heer D. Maasen, een der modellen aan belangstellenden toont. (Foto Stevens» controle op al datgene, wat inderdaad belast baar is. Wat de kolenvoorziening betreft, produceert Limburg voldoende om de behoeften van geheel Nederland te dekken. Het Europeesche continent fceeft evenwel niet voldoende om zijn geheele be hoefte te verzorgen, omdat de aanvoer van En- gelsche kolen stop ligt. Duitschland produceert ook meer dan het noodig heeft, maar andere landen hebben te weinig of geen kolen. Deze landen moeten dus door de kolenproducenten verzorgd worden. Nederland kan daarbij niet op het standpunt staan, dat het alleen voor zich zelf heeft te zorgen, maar het moet meehelpen in de Europeesche eenheid. Het uitvallen van Engeland is niet de oorzaak. Dat zou wel te compenseeren zijn. Ook de transportmoeilijkheden spelen hier een rol. Dit is echter een tijdelijk probleem, want als de transportmoeilijkheden zijn opgelost is de toe stand weer in orde. In geen geval mogen deze moeilijkheden oorzaak zijn, dat bedrijven wor den stop gezet en daarom zal ook alles in het werk worden gesteld om dat te voorkomen. Spr. besluit met er op te wijzen, dat hij de verschillende punten vrijmoedig heeft besproken om te bewijzen, dat de Duitsche autoriteiten de verschillende moeilijkheden kennen. Voorzoover zij daartoe in staat zijn, zullen zij alles in het werk stellen om ze op te lossen. Spr. beschouwt het als zijn voornaamste taak de bedrijven daarin te helpen. Spr. doet een dringend beroep op de aanwezigen er toe mede te werken, dat het Nederlandsche bedrijfsleven over de bestaande moeilijkheden wordt heen geholpen. Op deze rede volgde een hartelijk applaus. (A. N. P.) Nieuwe cultuurfilm van Dr. Tillema. „Langs Borneo's breede stroomen". Dr. Tillema. is bezig bij „Multifilm" te Haar lem de laatste hand te leggen aan zijn nieuwe cultuurfilm ..Langs Borneo's breede stroomen". De voorbereidingen hebben hem ruim één jaar gekost, het opnemen in het uiterst moeilijk be reikbare Borneo ruim twee jaren en het mon- teeren heeft ruim één jaar inbeslag genomen. Waar dr. Tillema bij zijn voorbereidingen als leermeester en adviseur heeft gehad den direc teur van genoemde fabriek, den bekenden fil mer J. C. Mol en hij het ontwikkelen der op normaalformaat opgenomen beelden en het af drukken op 16m.M. formaat aan diens fabriek heeft opgedragen, was hij er zeker van dat de film ook technisch aan de hoogste eischen zou voldoen. Bij zijn tijdroovende, zware, .soms zelfs gevaarlijke tochten langs Borneo's breede stroomen. genoot de amateurfilmoperateur de volle medewerking van bestuursambtenaren van evangelieverkondigers, die grondige kenners van land en volk. van officieren en van doktoren. Door samenwerking van al die deskundigen op het gebied van land en volk is er een cultuurfilm ontstaan, zooals er nog nooit een van een In disch eiland is vervaardigd. Die film is uniek en hij zal dit blijven want een dergelijke film kan niet meer worden overgemaakt! Hij bezit na melijk tal van interessante opnamen van ge woonten, zeden, gebruiken der Dajaks. die op het punt staan te verdwijnen door het op dringen des Westersche cultuur, ook in de diepe binnenlanden van Borneo. Dr. Tillema heeft deze film gelegateerd aan .het „Museum voor Volkenkunde" ""te Leiden, dat deze kostelijke schenking dankbaar heeft aanvaard. Afscheid van ds. I. 1'. van der Waal te Hengelo. Zondagmiddag heeft ds. I. P. van der Waal, die a.s. Zondag bij de Ned. Hervormde Gemeente te Haarlem zijn intrede hoopt te doen, afscheid ge nomen van de Gemeente te Hengelo(O-). waar hij gedurende acht jaren stond. De Groote Kerk aan de Deldenerstraat was tot de laatste plaats bezet zelfs moesten vele zich met een staanplaatsje tevreden stellen toen ds. Van der Waal den kansel beklom. Er zijn in het leven van den mensch. aldus ving de scheidende predikant zijn afscheidswoord aan. vele dingen, welke men pas verstaat en waarvan men de waarde eerst leert kennen als men er afscheid van moet nemen. Wanneer spr. bij de menschen kwam om afscheid te nemen, dan werden weer oude herinneringen wakker, dan voelde hij weer hoe hij met Hengelo in ae acht jaren, dat hij in deze gemeente had mogen arbeiden, was samengegroeid. Vaak heeft spr. tegen zichzelf gezegd: .Heb ik er wel goed aan gedaan met in deze moeilijke tijden heen te gaan?" Doch dan kwam weer steeds duidelijk het antwoord, dat God steeds den weg wijst. Ik zie weer voor me. aldus spr., vele gezichten, die mij iets te zeggen" hebben, waarvan velen me lief zijn geworden, doch waarvan anderen van me zijn vervreemd. Boven alles echter is er in mij een gevoel van dankbaar heid voor alles, wat ik in Hengelo heb mogen zaaien, heb zien rijpen en waarvan ik ook de oogst heb zien binnenhalen. Menschen. die vreemd ston den tegenover God en godsdienst zijn mijn trouwste helpers geworden. Van den eersten dag af. dat spr. en zijn vrouw in Hengelo waren, hebben zij zich er thuis gevoeld. Spr. was dankbaar voor de vriend schap. de hartelijkheid en de toewijding, waardoor het hem in moeilijke dagen zoo dikwijls gemnkkc- iijk is gemaakt. Als tekst van zijn afscheidspredikatie had spr. gekozen: 1 Col. 23. Na de meditatie richtte ds. Van der Waal zich achtereenvolgens tot het college van B. en W., meer in het bijzonder tot den burgemeester en diens echtgenoote, de collega's van de classis en den ring, den voorganger van de Vereenigim? van Vrijzinnig het college van Kerkvoogden en - r <n nog ds. G B. ter Haar Romeny uit Usselo, ds. Melchers uit Hengelo en ouderling J. H. Kreyenveld woorden van afscheid. Na afscheid van den dienst maakten velen in de constoriekamcr van de gelegenheid gebruik om persoonlijk afscheid te nemen van ds. I. P. van der Waal. Verduistering is onze plicht, Weer daarom uitstraling van 't licht. VAN 5 OP 6 MEI 1941 van 21.11 tot 6 01 Maan op 6 Mei op 15.02 Maan op 6 Mei onder 5.48 WIELRIJDSTER GEVALLEN. Een 56-jarige juffrouw geraakte Zondagmorgen elf uur op de Lange Brug te Haarlem met haar fiets in de rails bekneld, waardoor zij viel en vermoedelijk haar rechter enkel brak. Door leden van den Ongevallendienst werd zij verbonden en vervolgens per ziekenaulo naai de Marfa-Stichting vervoerd. 486e STAATSLOTERIJ (Niet officieel) 4de Klasse, 1ste Lust Trekking van Maandag 5 Mei 1941 Hooge Prijzen f 25.000.— 21139 2.000.— 20334 f 1.500.— 8436 f 1.000.— 2513 15950 17880 f 400.— 7717 13712 21505 f 200.— 4833 7750 11260 f 100 249" 14952 15495 17042 20453 21583 Pryzen van f 65 1019 1121 1122 1198 1206 1245 1275 1327 1339 1355 1372 1376 1389 1472 1514 1528 1532 1548 1557 1580 1609 1638 1649 1668 1685 1710 1716 1731 1766 1787 1790 1798 1803 1822 1823 1388 1892 1903 1949 1962 1993 1995 2013 2030 2054 2056 2068 2083 2106 2124 2126 2179 2191 2193 2205 2212 2238 2243 2284 2307 2310 2335 2346 2349 2357 2407 2418 2443 2475 2483 2485 2487 2528 2566 2572 2578 2810 2611 2614 2632 2660 2688 2718 2764 2768 2789 2793 2796 2841 2850 2852 2855 2859 2939 2978 2983 3013 3014 302O 3057 3085 3108 3120 3124 3126 3131 3222 3308 3336 340o 3414 3447 3448 3493 3563 3661 3677 3710 3808 3811 3840 3845 3903 3907 3932 3957 3981 3983 4010 4016 4025 4050 4075 4107 4148 4221 4302 4304 4338 4343 4359 4396 4466 4481 4569 4593 4629 4655 4656 4666 4672 4711 4716 4786 4810 4843 4862 48S3 4872 4897 4926 4943 4965 4973 4975 5005 5011 5070 5074 5112 5116 5129 5154 5171 5310 5316 5337 5378 5384 5458 5473 5484 5496 5531 5559 5577 5587 5537 5604 5641 5653 5716 5720 5744 575! 5782 5795 5857 5877 5981 5996 6013 6014 6030 6054 6066 6073 6112 6116 6117 6146 6212 6235 6250 6291 6296 6303 6312 6331 6341 6365 6381 6394 6455 6474 6505 6508 6555 6705 6724 6891 6898 693° 6941 6947 6955 6981 6997 7002 7006 7016 7019 7060 7092 7096 7252 7265 7278 7351 7437 7439 7460 7506 7545 7566 7629 7643 7656 7682 7704 7728 7729 7732 7759 7782 7790 7793 7833 7890 7925 8006 8023 8079 8227 8248 8255 8307 8308 8320 8337 8373 8384 8405 8408 8462 8519 8520 8541 8569 8651 8672 8694 8698 8780 8785 8793 8804 8816 3831 8865 8911 8936 8980 8999 9000 9043 9096 9121 9125 9166 9168 9187 9196 9321 9383 9508 9568 9616 9639 9668 9688 9732 9743 9760 9769 9776 9803 9825 98S0 9909 9936 9939 9954 10122 10133 10190 1 t»20l 10220 10230 10243 10249 10285 10332 10356 10510 10548 10561 10565 10625 10642 10673 10707 10723 10756 10848 10854 10866 10898 10900 10S05 10927 10961 11005 11038 11052 11075 11109 11120 11139 11231 11232 11235 11237 11251 11335 11357 11406 11420 11463 11468 11524 11529 11589 11631 11649 11695 11710 11749 11765 11795 11821 11832 11849 11911 11995 12025 12036 12055 12073 12077 12078 12117 12129 12152 12205 12206 12211 12235 12239 12242 12265 12397 12400 12424 12429 12460 12637 12674 12698 12704 12710 12752 12768 12806 12819 12820 12929 12933 12942 12950 12952 12974 13002 13016 13031 13106 13137 13158 13160 13171 13175 13194 13384 13430 13451 13520 13619 13624 13639 13643 13678 13727 13755 13348 13860 13897 13996 14139 14141 14154 14207 14218 14340 14442 14460 14467 14478 14484 14499 14509 14522 14551 14608 14659 14690 14701 14722 14787 14808 14825 14861 14869 14880 14883 14912 14963 14965 14967 14987 14998 15016 15027 15077 15088 15107 15117 15163 15176 15184 15190 15200 15218 15278 15319 15327 15332 15372 15385 15402 15422 15466 15506 15518 15533 15584 15598 15623 15627 15633 15672 15680 15706 15767 15771 15783 15789 15801 15823 15878 15893 15916 16035 16042 16056 16076 16157 16171 16174 16192 16206 16299 16302 16344 16397 16447 16460 16463 16508 16522 16531 16594 16633 16637 16678 16683 16719 16724 16731 16749 16781 16815 16823 16830 16860 16368 16899 16940 16961 16964 1G970 16976 17046 17158 17173 17180 17189 17309 17323 17344 17373 17387 17419 1^420 17476 17506 17514 17516 17525 17528 17565 17627 17628 17657 17689 17855 17868 17907 17919 17947 17962 18040 18123 18147 18211 18229 13242 18276 18292 18344 18347 18363 18393 18422 18426 18465 18478 18486 18495 18498 18522 18543 18595 18633 18578 18690 18699 18788 18791 18800 18803 18811 18819 18868 18934 18973 19000 19044 19081 19126 19151 19166 19188 19192 19194 19227 19233 19277 19303 19324 19391 19424 19474 19568 19610 19640 19655 '9729 19769 19779 19312 19813 19835 19841 19904 19927 19928 19938 *19952 20027 20070 20123 29168 •7194 202Ö4 °0221 20337 20349 20351 20369 20415 '432 20460 20515 20531 20573 20596 20611 20613 20636 20642 20666 20691 20762 20791 20809 20820 20832 20858 20863 20868 20908 20946 20999 21055 21073 21079 31119 21145 21150 21176 21223 21237 21298 21342 21395 21435 21452 21461 21578 21623 21673 21728 21759 21765 21768 21770 21798 21872 21917 21919 21923 21956 Hoe staat het met de Theosofische Vereeniging DEN HAAG. 3 Mei. - Wie de nauwe verwantschap van de vrijmetselarij met velerlei organisaties on derzoekt, komt tot de ontdekking, dat de invloeds sfeer van de loges zich niet slecnts tot direct afhan kelijke vereenigingen uitstrekt, doch dat daarnaast een zeer groot aantal zoogenaamd neutrale organi saties bestaat, welke ideologisch en ten deele ver kapt organisatorisch met de wereld vrijmetselarij verbonden zijn. De koninklijke kunst heeft steeds met nieuwe middelen gebruik weten te maken \an voorkomende gelegenheden orn 'naar stellingen ge camoufleerd od te bouwen en op die wijze den kring van daartoe inspireerende vereenigingen van jaar tot jaar grooter te maken. Deze voorportalen van de vrijmetselarij vormden een waren vergaarbak, waarin elementen biieen waren die met weliswaar verschillende middelen dezelfde internationale leer van de wereldvriimctselarij trachtten te propagee- ren en te bewijzen. Met andere sectes. occulte bewegingen, genoot schappen enz. is nu ook de theosofie een instrument voor het kweeken van daartoe geschikte ideologi sche medewerkers, die, zoowel naast de vrijmetse larij als hand in hand met haar, dezelfde volksvijan- delijke, leuzen van humaniteit en wereldverbroede ring trachten te verwezenlijken. Ooi-sprong, ont wikkelingsgang, leerstellingen en praktijken van de theosofie kunnen tot bewijs voor deze bewering strekken. De theosofische vereen icing werd door de Russin H. P. Blavatsky (1831-1891) in samenwerking met den Amerikaan overste Olcott op 17 November 1875 te New York opgericht. Dit grondleggerspaar had een avontuurlijk leven achter zich. dat vooral voor Blavatsky zeer rijk aan afwisseling was. Op haar 17e jaar huwde zij den grijzen vice- gouverneur Blavatsky. dien zij echter reeds kort daarna verloor. Korten tijd later proclameerde zij haar z.g. ..roeping", waarna zij zich als boodsehap- oer van de bovenaardsche in de astrale sfeer leven de Tibetaansche Mahatma's voorgaf. Onder deze formuleering verstond zij naar haar eigen opvatting volmaakte, bovenzinnelijke wezens, die den aard- schen dood hebben overwonnen en zich verheugen over de eeuwige jeugd. Aan deze zending gelooven heden nog ook in Ne derland talrijke aanhangers, die voor het grootste deel uit oudere personen bestaan, daar bij al deze sekten en vereenigingen het ontbreken der jeugd een voornaam kenmerk is. Deze theosofische apos telen zijn van de wondere kracht der grondlegster zoo overtuigd, dat zij den naam Blavatsky niet dur ven uitspreken, maar haar „madame" of „H P. B.'\ haar voorletters, noemen. Ter vervulling van haar godsdienstige olichten ging zij door de wereld op avontuur, stichtte in 1870 in Egypte haar eerste genootschap op zuiver spiritistische basis. Dit genootschap werd een vol ledige mislukking. In 1873 verplaatste mevrouw Blavatsky haar arbeidsveld naar Amerika, waar zij zich liet naturaliseeren en tot den Boedhistischen godcdienst overging. Nadat zij verscheidene mislukkingen had mede gemaakt. stichtte zij met den Amerikaanschen ver slaggever H. P. Olcott de ..Miracle Club", waaruit zich later de rendabele onderneming der Theoso fische Vereeniging ontwikkelde. Ter versterking van den stralenkrans die deze vereeniging omring de werd haar zetel naar Indië verplaatst. In dit hoofdkwartier der theosofische vereeniging in Advar bij Madras stond mevr. Blavatsky met vrij metselaarsloges in alle deelen der wereld in ver binding. Zooals zij in een brief aan Aksakow schreef werd zij „zuster" der ..koninklijke kunst" bij de Indische grootloge Arya Samai. In dezen tijd schreef zij een boek „De ontsluierde Isis". Naar aanleiding van deze uitgave verleende de Engelsche grootloge haar een vrijmetselaarsdiploma en het rozenkrui- scrsjuweel. Op 8 Mei 1891 overleed zij en haar asch werd in drie gelijke deelen gezonden naar de theo- i sofische grootloges in Londen, New York en Adyar bij Madras waar zij als reliquie bewaard werd. Dit beeld van de stichtster der theosofie is bijzon der duidelijk en werpt ook een belangrijk licht op het doel van haar onderneming. Nu de leer zelf. Volgens de statuten van de Theosofische Vereeni ging is het doel van deze leer krachtens par. 2 drieërlei: Ten eerste: de vorming van een kern eener de gansche mensrhheid omvattende geestelij ke broederschar zonder onderscheid van ras, na 'ionalïteït. geslacht, geloof en stand. Ten tweede: de onbevangen vergelijkende studie der wereld godsdiensten. mythologieën, filosofische systemen kunsten en wetenschappen van het Avond- en Mor genland. Ten derde het onderzoek van de nog on verklaarde occulte natuurwetten, het alzijdig welt ken der in de natuur van den mensch sluimerende hoogere krachten en do toepassing daarvan voor het welzijn der mensehheid. Dit orogramma is karakteriseerend voor het vrij- metselaarsaehtige in deze vereeniging. Punt 1 is im mers ook het eigenlijke doel van de vrijmetselarij De punten 2 en 3 moeten het bereiken van dit doel voorbereiden, terwijl godsdiensten, seeten en oc culte vereenigingen on één lijn gesteld worden en het natuurliike gevoel der menschen vernietigd wordt door de leer van geheime mystieke krachten. Zooals een nauwkeurige bestudeering der werken van mevr. Blavatsky aan het licht brengt heeft zij de stof voor haar sensatienrogram bijeengebracht uit verschillende bronnen bijv uit de geschriften van den vrijmetselaar Eliphas Levi, van J. E. Mir eille en anderen. De trekpleister van de geheele onderneming was echter het derdp nunt van haar programma. De mare dat mevr. Rlavatsky beschikte over verschei dene de wetenschap nog onbekende, occulte krach ten en dat met haai hulp wonderen gebeurden, ver breidde zich snel Zoo bezat zij een wonderbaarlijke kast. waarin de bezoekers schriftelijke vragen aan de bovenzinnelijke Mahatma's konden stellen, wel ke vragen door dezen dan werden beantwoord. Di' wonder vond snoedig een natuurlijke verklaring. De Engelschman Richard Odgson ontdektp in den ach terwand van de wondprkast een tweede deur waar- Hoor een Tndische bediende antwoorden overgaf Eveneens ontdekte Odgson noppen, welke naar ge lang dit noodig was hpt verbaasde publiek als gees ten getoond werden Een uitvoerig rapport hierover bevindt zich in het negende deel van het jaarver slag der „Society for psychical research" van 1885. Daarin heet het o.a.: mevr. Blavatsky is de be kwaamste, geestigste en interessantste bedriegster. Hie de wereldgeschiedenis gekend heeft". Trots deze uiteenrafeling en openbaarmaking heeft de theosofie zich niet alleen staande gehouden, maar heeft zij zich nog verder verspreid. Zelfs nu zijn er nog fanatieke theosofen die er van overtuigd zijn. dat de wonderkast in Adyar de werkzaamheid van bovenaardsehe krachten uit het astrale leven be wezen heeft Men moet slechts de noodige reclame toepassen, dan is geen gepraat te dom om geloofd en gefinancierd te worden. (A.N.P.) OVERTREDINGEN DISTRIBl'TIFWFT. Door de politie te Haarlem zijn acht winkeliers aan gehouden omdat zij zich aan verschillende overtredingen van de Distributiewet hadden schuldig gemaakt. In be slag werden genomen 200 paar schoenen. 23 flcsschen sla olie en 25 pond koffie De opleidingskampen van den Nederlandschen Arbeidsdienst. Adspirantcn hebben examen gedaan. 1-Iet A.N.P. meldt d.d. 3 Mei uit Den Haag: „Eerst arbeid, dan pret: eerst plicht, dan recht; eerst uw volk, dan gijzelf". Met deze gedachte, uitgedrukt in deze woorden, door den Rcichsarbeitsführer Konstantin Hierl een maand geleden in het gastenboek van een der op leidingskampen van den Nederlandschen arbeids dienst geschreven, zijn de adspiranten van deze kampen, na zich tegen het einde van den cursus aan een examen te hebben onderworpen, in af wachting van de resultaten hunner beoordeeling en van hun definitieve benoeming, huiswaarts ge togen. Nog één maal is hun bij het afscheid voorgehou den, dat zij, ieder op hun eigen plaats, in de lei ders-hi er arch ie moeten medewerken aan de ophef fing en de eenwording van het Nederlandsche volk. Dat zij het Nederlandsche volk zullen moeten wijzen op het groote voorbeeld, dat zijn vaderen in het verleden hebben gegeven en zullen moeten werken voor het vaderland en voor het volk, in den zin van het „lek Dien". Zij hebben tot taak de Nederland sche volksgemeenschap te veroveren door het eigen voorbeeld naar het symbool van de driekleur: rood, wit en blauw, dat is kracht, eer en trouw. Overigens ontbrak bij dit afscheid de noot van vroolijkheid en gemoedelijkheid niet. Dc adspiranten, die deels twee, deels vier maan den lang de kameraadschappelijke gemeenschap van het kampleven doorbrachten, hadden in de kleine gemeenschap van hun groepen en ploegen een keurig program van voordrachten en kleine tooneelstukjes samengesteld, die meerendeels recht uit het kampleven voortkwamen, het op alleraar digste en geestige manier persifleerend. Een keurig voorbeeld gaf daarbij het kamp Huizen, waar, ver gezeld van een kleine cantine-persiflage, een groote taart werd aangeboden aan den commandant, die deze ter verloting voor de Winterhulp beschikbaar stelde; de eerste winnaar stelde haar andermaal ter beschikking en de tweede verklaarde, nadat aldus een bedrag van bijna f 30 was bijeengegaard, onder luide teekenen van instemming, haar den volgenden dag in den Haag aan de oorlogsinvaliden te zullen aanbieden. Door dit alles heerschte de opgewekte stemming van een afscheid, dat weliswaar een heengaan in houdt uit het allengs vertrouwd geraakte milieu, doch dat vooral dezen jongemannen eigenlijk de poort opent naar den arbeid, dien zij zich tot ideaal kozen: de opvoeding van onze Nederlandsche jeugd tot beleving van de gedachte aan den arbeid voor het eigen land. Dit afscheid immers opent een nieuwe phase in de stap voor stap voortschrijdende ontwikkeling van den Nederlandschen Arbeidsdienst. De oplei ding van het eerst-benoodigde kader, aangevangen in de laatste maanden van verleden jaar, is daar mede voltooid. Met den bouw van nieuwe gewone arbeidskampen kan worden voortgegaan: zij kun nen met geschoolde leiders worden bezet. De voormalige opleidingskampen zullen straks voor het grootste deel worden omgezet in gewone arbeidsdienstkampen, waarvan de bezetting op 5 Mei e.k. is opgeroepen uit de vele duizenden jonge mannen, die zich vrijwillig voor den Nederland schen Arbeidsdienst hebben aangemeld. Twee dezer kampen, Nunspeet en Baexem, blijven voor de op leiding van het lager kader bestemd. Intusschen worden in verschillende plaatsen van ons land met name in de Noordelijke provincie, zoo in de nabij heid van Drachten, Staphorst, Sfceenwijk, Laren (Geld.), Valkenswaard, Almelo en Hoorn, geheel nieuwe kampen gebouwd en ingericht. In de kampen, die 5 Mei worden geopend, zullen de jongens uit alle deelen van het land bijeenge bracht worden. Ieder kamp heeft jongens uit elke provincie; deze jongens komen ook zooveel mogelijk uit verschillende streken of steden der onderschei dene provincies. Op deze wijze leeren zij elkander in den Nederlandschen Arbeidsdienst kennen en waardeeren. DE NIEUWE UNIFORM. Zooals bekend is de nieuwe uniform van den Nederlandschen Arbeidsdienst thans algemeen in gevoerd. Van 1 Mei af is het een ieder in den arbeidsdienst verboden nog de oude uniform van den Opbouwdienst met het blauwe koord te dra gen. De nieuwe uniform is olijfgroen van kleur en wordt voorloopig met beenwindsels, later met laar zen, gedragen. Er hoort een veldmuts van dezelfde kleur bij, waarop een rood-wit-blauwe cocarde is aangebracht. De distinctieven van den Nederland schen Arbeidsdienst worden gedragen op den kraag. Zij bestaan voor den gewonen man uit twee elkaar kruisende bronzen korenaren, aangebracht op een bordeaurooden spiegel. De rangen van het lagere kader worden aangegeven door strepen terzijde der gekruisde korenaren. De leden van het midden kader krijgen evenwel op den bordeaurooden spie gel gouden korenaren, met ertusschen door voor adspiranthopman 1, onderhopman 2 en hopman 3 sterren. De leden van het hoogere kader zijn ken baar, doordat de spiegel, waarop de korenaren zijn aangebracht, met goud is omrand. De rang is eveneens door 1, 2, 3 en voor den commandant door 4 sterren aangegeven. OUDERMIDDAG VAN DE VAN ZEGGELEN- SCHOOL. De eerste Oudermiddag in 1941 van de Van Zeg- gelenschool te Haarlem had Zaterdagmiddag plaats onder leiding van het hoofd der school den heer Kramer. De heer Jan P. Strijbos hield een causerie toe gelicht met films over het onderwerp: „Zwerf tocht met tent en vouwboot door Spitsbergen". Zoowel lezing als films werden door de ouders met groote belangstelling gevolgd De voorzitter de heer Kramer dankte den heer Strijbos voor zijn interessante lezing. EEN GOUDEN ECHTPAAR. 0 Pi V tf - v 1 i" 1 (Foto Bos). 27 Mei a.s. hopen D. Bos en zijn echtgenoote C. M. Bos—Hetem, Bakkumstraat 10, Haarlem, den dag te herdenken, waarop zij 50 jaar geleden In den echt werden verbonden. Beide oudjes genieten een goede gezondheid De man heeft vroeger aan de Centrale Werkplaats alnier gewerkt, doch ver toefde daarna ongeveer 13 jaar in Amerika, van waar hij echter weer naar zijn geboorteland te rugkeerde. Hij is dan ook alweer een jaar of vijf tien Haarlemmer. Hun gouden feest zal zeker niet onopgemerkt voorbijgaan. De Barneveldsche politie heeft een man aan- gehouden, die zich aan het vervoer van fraudu- MARKT ALKMAAR, leus geslacht vleesch schuldig maakte. Bij onder- I 3 Mei. zoek bleek hij ook een aantal graandiefstallen te 135 pond boter. Groothandel f 0.92' 'j—f 1.- lebben gepleegd. I Kleinhandel i 1—1.15. Handel matig.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1941 | | pagina 8