wmwzÊgi
Teo
Tel de beitels
Zout.
TOBIAS
ONDERDA'G 8 MEI 1941'
H'A'SRCKM'S DAGECAB
3
De jwachtige plassen en vennen in het Zuidelijk deel van Drente, waar de
ontginningswerkzaamheden voor den landbouw gestadig vorderen, worden zorg
vuldig gespaard, zoodat dit stukje natuurschoon behouden blijft.
(Foto Pax Holland)
herbouw van het Mitldelburgsche
stadhuis.
Plannen bij den Middelburgschen raad
ingediend.
- Bij de verwoesting van de binnenstad van
iddelburg op 17 Mei 1940 is ook het wijdver-
aarde stadhuis geheel uitgebrand. Gelukkig bleven
rijk gebeeldhouwde gevels van het Gothische
deelte, dateerend uit de tweede helft der 15e en
eerste jaren der 16e eeuw, evenals de toren groo-
adeels gespaard, al werden ook deze ernstig door
t vuur beschadigd. Dank zij oogenblikkelijk ge-
imen maatregelen om de Gothische muren en top-
■els te stutten, hebben deze de stormen van den
jloopen winter uitstekend getrotseerd.
Nadat vele voorbereidingen daartoe waren ge-
offen en veel overleg had plaats gehad, kunnen
en W. met uitgewerkte plannen tot herbouw
den raad komen. Zij stellen op advies van dr
Kalf, den inspecteur voor de kunstbescherming
>or de restauratie van gevels en gewelven in het
othische gedeelte op te dragen aan architect H.
in Heeswijk, die onder meer de herstellingen aan
kathedraal van 's Hertogenbosch en aan den
roemden gevel van het stadhuis te Leiden uit-
imend leidde. Daarnaast zal ir. A. van der Steur
Rotterdam, die aldaar o.a. de plannen maakte
uitvoerde voor het museum Boymans, het nieuwe
mnasium en het groote nieuwe politiebureau, op-
acht ontvangen voor den herbouw van het inwen-
van het Gothische gedeelte en van de nieuwe
nbouwen. De secretaris-generaal van het departe-
ent van opvoeding, wetenschap en cultuurbe-
herming, de rijkscommissie voor de monumen-
nzorg en de algemeen gemachtigde voor den we-
iropbouw hebben zich met de keuze der archi-
cten en met de hun te verleenen opdrachten
'reenigd.
Ir. Van der Steur heeft in den loop van den tijd
de ramp een aantal voorontwerpen gemaakt,
aardoor geleidelijk het hei-bouwplan vasten vorm
eft aangenomen.
Volgens de huidige plannen zal het oude Gothi-
he gedeelte voornamelijk dienen voor de repre-
ntatieve functies van het gemeehtebestuur.
In de nieuw te bouwen gedeelte worden dan de
Iministratieve diensten ondergebracht.
De nieuwe aanbouwen komen in de eerste plaats
ngs de Lange Noordstraat ter vervanging van het
ilkomen vernietigde en reeds gesloopte achttiende
;uwsche gedeelte van het stadhuis. Daar zullen
cretarie en ontvangerskantoor gehuisvest worden
olgens B. en W. zal de architectuur van deze
euwe gebouwen een zeker samengaan met, ja
:lfs een zekere ondergeschiktheid aan het geeste-
jke van het Gothische deel moeten paren aan
•monstratie van eigen kunnen in eigen tijd.
Voor het materiaal van de gevels zal aansluiting
'orden gezocht bij het oude gebouw. Voor het dak
/ordt aan koper gedacht.
Was de achterzijde van het stadhuis vroeger
en doodsche gevel aan een steeg, thans zal het
;adhuiscomplex aan de achterzijde uitkomen op
en nieuwen verkeersweg, welke van de Lange
loordstraat naar Domburg geprojecteerd is. De
aaie nieuwe binnenplaats zal hier worden afge-
loten door een monumentaal hek. In de pijlers van
it hek zal het geredde beeldhouwwerk van den
eeuwschen gevel worden verwerkt. De nieuwe
traten om het stadhuis worden zóó gelegd, dat van
11e zijden een goed gezicht op het stadhuis wordt
erkregen, om dezelfde reden wordt de markt in
e lengte richting vergroot en het oppervlak, dat
den loop der eeuwen steeds hooger is geworden
anzienlijk afgegraven, zelfs op een bepaald deel
ïeer dan een meter.
Inwendig wordt de ruime toegangshal van het
tadhuïs. welke door latere binnenmuren was ver-
noeid, in zijn oude glorie hersteld. Onmiddellijk
chter deze toegangshal komt de trouwzaal, op de
ilaats waar vroeger de vierschaar zetelde.
De prachtige vleeschhal welke in de laatste iaren
Is riiwielbergplaats werd gebruikt, zal weer zijn
!-oude bestemming als markthal terug krijgen.
In de verschillende ruimte zal de Gothische sfee-
ooveel mogelijk teruggevonden moeten worden, zij
et ook met gebruikmaking van moderne techniek.
Het oude gebouw was verzekerd tegen molest-
isico voor f 1.245.000. De schade is in gemeen
overleg met den verzekeraar vastgesteld op
965.000.—. Over "de inventaris, welke met inbe-
rip van de museum-verzameling verzekerd was
■oor f 229.000.zijn onderhandelingen gaande.
)aar het stadhuis niet met een leeningsschuld be-
aard was, hebben B. en W., aan den secretaris-
leneraal van het departement van financiën, ver-
ocht een bijzondere bijdrage in de door de ge-
neente geleden oorlogsschade te mogen ontvangen
„Daar", aldus besluiten B. en W. hun voorstel,
.allerwegen in Nederland de wensch zal bestaan
lat het Middelburgsche stadhuis op waardige wijze
lerbouwd zal worden, twijfelen wij niet, of dit zal
mogelijk worden gemaakt".
EXAMENS;
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Bevorderd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam
>t arts: mej. A. C. Niks (Kampen) en de heeren A. F. w
»an Meurs ('s Gravenhage) en J. C M van der Ven (Heer
len). Geslaagd voor het artsexamen le gedeelte- de heeren
J. Brouerius van Nidek (Medan), H. Loois (Paloe), H. C
Olislagers (Amsterdam) en P. J. Hallle (Zaandam)
ZES etalcn scheerbeilels.
Daar biedt de stugste baard
geen weerstaod aan. Met de
,.PhiliShave"6 scheert U
zich snel en grondig. Uit
gerust met een speciaal ont
wikkelden motor, ronden
kop en specialen huid-
spanner. Prijs f. 24.80.
PHILIPS
(Adv Ingez. Med.)
(Tol mijn verbazing lees ik, dat
er tal van volken zijn. die het
zout niet kennen, zooals Oost Fin
nen, Toengoezen. Bedouinen.
Bosjesmannen, Z. Amerikaan-
sche steppenbP7vovers enz.)
't Zal een kwestie zijn van wennen,
Dat geef ik natuurlijk toe,
Maar stel voor, geen zout te kennen,
Wat een laf en flauw gedoe.
Wat een nieuwe reeks problemen
Als men niets eens. plotseling
Met een korrel zout kon nemen,
Wat een afschrikwekkend ding.
Zout is op zichzelf niet heerlijk.
Neem maar eens een flinke beet.
Maar voor ons is 't onontbeerlijk
In haast alles wat je eet.
Afstand van gezouten grappen
Zou tenslotte nog wel gaan,
Maar zonder gezouten happen.
Konden wü haast niet bestaan.
Zout is voor ons noodig tevens
Niet slechts lekkerbekkenwensch,
Zout? dat is het zout des levens,
Dat bestrijdt toch wel geen mensch.
Volken die van zout niet weten
En het ook niet missen, neen
Hebt u 't ooit zoo zout gegeten
En zoo zouteloos meteen?
J. VAN SCHOONHOVEN
Accountant en Belastingadviseur
RECHTHUISSTRAAT 17
rELEFOON 22792 - HAARLEM
(Adv. Ingez. Med.)
WINTERHULPEN EDERLAND
Uiteenzetting Provinciaal Directeur.
De directeur van het Provinciaal Bureau Noord-
Holland der Stichting Winterhulp Nederland
schrijft ons:
Nu de laatste collectedagen in de eerste arbeids-
periode van de Winterhulp Nederland voorbij zijn,
zal menigeen belangstellend zijn te vernemen, hoe
net resultaat van deze sociale actie ook in de pro
vincie Noord-Holland tot nu toe is geweest. Ons
zijn de volgende bijzonderheden verstrekt, welke
een duidelijk inzicht geven in het werk, dat in het
tijdvak van November 1940 tot en met April 1941
ten dienste van de bevolking in dit gewest is ver
richt. Bij dezen zoo hoog noodzakelijken arbeid is
het devies: „Voor het volk, door het volk" op den
voorgrond geplaatst. De eene mensch heeft den
eereplicht, den anderen mensch, die in behoeftige
of armoedige omstandigheden verkeert, metterdaad
te helpen door het brengen van een offer. Het ging
er dus om, deze krachten in ons volk te mobilisee-
ren en te coördineeren. waarbij het persoonlijk be
lang en dat van vereenigingen. die de hulpverlee
ning gewend waren te zeer plaatselijk te bezien,
moest worden achtergesteld bij het belang van de
grootere gemeenschap, dus van het Nederlandsche
volk in het algemeen.
Hoewel het besef groeiende is, dat langs dezen
weg iets beters tot stand kan worden gebracht,
dan het vele goede, dat reeds vroeger door enkele
vereenigingen is bereikt, blijken sommige instan
ties deze taak nog niet geheel te begrijpen.
In den beginne heeft het z.g. collecteverbod mis
verstand gewekt, door een uitspraak van het de
partement van Justitie betreffende het inzamelen
van gelden in de kerken De directeur-generaal
van W. H. N. heeft daarna bij herhaling de hier
door ontstane verkeerde meening weerlegd, als zou
W.H.N. treden in de charitatieve werkzaamheden
der kerken.
Winterhulp stelt zich ten doel extra-bijdragen te
geven boven het eerste levenspeil en zij heeft zich
van deze taak ook in de provincie Noord-Holland
op krachtige wijze gekweten. Door haar hulpver
leening kon in zeer vele gezinnen althans een deel
van den achterstand, ontstaan door economische
ontwrichting, worden ingeloopen.
Bij de organisatie van deze hulpactie zijn in alle
gemeenten vele vrijwilligers ingeschakeld, die den
plaatselijk directeur ter zijde hebben gestaan, niet
slechts als collectanten, maar ook op ander gebied.
Zii trachtten zich van nabij op de hoogte te stellen
van den nood. die er in een bepaalde gemeente of
streek heerschte en de verkregen gegevens vorm
den een goede aanvulling op de reeds van tevo
ren gehouden enquêtes aangaande het aantal zorg-
gevallen.
Men streeft naar een direct contact tusschen
W.H.N.-medewerkers en de voor hulp in aanmer
king komende menschen, waarbii de bestaande
aihbtelijke instanties zoo noodig kunnen worden in
geschakeld. b.v. als controle oo de verkregen ge
gevens. De nood in talrijke gezinnen is ons thans
reeds beter bekend dan voorheen het geval was,
doch bij de verdeeling der gelden moest men aan
vankelijk uitgaan van het standpunt, dat In groote
en kinderrijke gezinnen de achterstand wel het
grootst zou zijn Er is toen 20 cent per inwoner aan
de gemeenten uitgekeerd (voor een zestigtal ge
meenten lag deze grens aanmerkeliik hooger).
waarbij bovendien nog rekening werd gehouden
met speciale noodgebieden. als b.v Den Helder
het inundatiegebied van den Zeevangpolder. IJmui-
den etc. Toen daarna verscheidene gemeenten voor
speciale zorggevallen om extra hulp bij het Pro
vinciaal Bureau aanklopten, zijn nog vele bijzon
dere uitkeerïnger» gevolgd De moeilijkheid van
het verstrekken van waardebonnen aan de z.g.
„stille armen" is opgelost, door de olaatseliike di
recteuren te machtigen in bijzondere omstandig
heden deze bonnen te doen inwisselen of wel het
bedrag in goederen uit le deelen
In totaal is van November tot en met April
rond f 273.000 ingezameld door de collectanten.
Aan extra giften, opbrengst verlotingen, voorstel
lingen e.d. komt daarbij nog een bedrag van
f 144.000.
Tegenover deze inkomsten van f 417 000.staat
een uitkeering aan waardebons van f 460,000.en
een bedrag aan contanten van circa f 17.000.—
waarbij men moet bedenken, dat de stad Amster
dam geheel buiten deze berekening valt. omdat
daar het stedelijk bureau los staat van het Provin
ciaal Bureau. De verhouding tusschen inkomsten
en uitkecringen ir deze provincie is dus zeer gun
stig te noemen Vele tienduizenden personen zijn
in den afgeloopen winter in Noord-Holland met
een bijdrage van W.H N. verblijd.
Doch ook op andere wijze heeft W.H.N. de hel
pende hand geboden, o.a. bij de uitzending van 375
kinderen uit Der Helder naar Wijdenes: door het
verleenen van i 2500.— van geleden hagelschade in
de geir.eent' Harenkarspel. waar de tuinders ge
durende vele maanden tevergeefs op hulp van an
dere instanties hebben moeten wachten. De boeren
in de Zeevangdorpen konden weer op andere wijze
worden geholpen, namelijk door het bijpassen van
het waardeverschil bij den ruil van minder goed
vee tegen beter vee uit andere provincies voor
welke hulpactie de burgemeester het initiatief nam.
Ook met de uitdeeling van goederen en maaltijden
zijn in verscheidene gemeenten de behoeftigen ge
steund. onder wie duizenden kinderen.
Over de plannen van het Provinciaal Bureau
kan worden medegedeeld, dat men hoopt 5000 kin
deren in de provincies Utrecht en Gelderland te
kunnen doen opnemen Voor een deel zullen deze
kinderen ook afkomstig zijn uit Zuid-Holland en
Amsterdam. Voorts wordt overwogen een kinder
uitzending van Den Helder naar Hilversum en
Bussum. waar de kinderen dan bij pleegouders een
rustige vacantïe kunnen doorbrengen.
Alle twijfel of het ingezamelde geld van W.H.N.
wel goed zal worden besteed moge dus thans, waar
die twijfel nog mocht bestaan, uit de wereld zijn
geholpen.
Dit voor oogen houdend doet de Provinciale di
rectie van W.H.N. tenslotte nogmaals een beroep
op allen door een storting op haar postrekening
wat doet u met onze
jampotten?
GEEP ZE UW WINKELIER
TERUO. WU KUNNEN ZE
TOCH NOS BETER
gebruiken;
JAMS
NV. Taminiau Elst (Overbetuwe)
(Adu. Ingez. Med.)
395800 of door het geven van een bijdrage aan
de plaatselijke bureaux blijk te geven van de
waardeering voor het werk van „Winterhulp Ne
derland".
De Provinciaal Directeur van de Stichting „Win
terhulp Nederland" heeft een woord van groote
erkentelijkheid gericht tot allen, die in deze pro
vincie door hun krachtige medewerking de thans
afgesloten eerste actie van W.H.N. hebben doen
slagen.
HAARLEMSCHE TOONEELVEREENIGING V. Z. O. D.
De Haarlemsche tooneelvereeniging ..Vriendschap Zij
Ons Doel" geeft een voorstelling op Zondagavond 11 Mei
in gebouw ,.St. Bavo". Smedestraat. Er zal worden op
gevoerd het mooie tooneelspel ln vier bedrijven van An-
toon Coolen „De Vier Jaargetijden".
„DE TIEN".
Gisteravond heeft de jaarvergadering plaats ge
had van de Haarlemsche Vrijwilligers Vereeniging
„De Tien" onder leiding van Dr. C. Spoelder.
Op deze vergadering zijn de jaarverslagen van
den secretaris en den penningmeester behandeld en
goedgekeurd. Bij de bestuursverkiezing werd in de
vacature G. M. A. Gussenhoven, die zich niet her
kiesbaar stelde, gekozen de heer A. W. Roggeband.
De heer C. Verwer, secretaris, werd herkozen.
Een uitgebreide discussie had plaats naar aan
leiding van het aanstaande 50-jarig bestaan der
vereeniging. Zooals men weet zal deze herdenking
beperkt blijven tot een intiem samenzijn op Dins
dag 20 Mei a.s.
BENOEMING EERELID.
In deze vergadering werd op voorstel van het be
stuur tot eerelid benoemd de heer P. C. Jansen, die
reeds 48 jaar lid is van de vereeniging en diverse
bestuursfuncties heeft vervuld.
Beethoven Sonaten-avond.
Op Vrijdag 9 Mei a.s. 8 uur zal in de Tuinzaal
van het Gemeente Concertgebouw in aansluiting
op de Beethoven-Cyclus der H.O.V een Sonaten-
avond worden gegeven door den Concertmeester
van de H.O.V. Gijs Beths en Pierre Verdonck,,
piano.
Uitgevoerd wordt de Sonate in D. gr. terts Op.
12 No. 1, gevolgd door de vertolking van de Sonate
in F. gr. terts Op. 24 (Frühlingssonate).
Na de pauze wordt nog ten gehoore gebracht de
Sonate in A. kl. terts Op. 47 (Kreutzersonate).
Treinverkeer door omgevallen
heistelling gestagneerd.
ROTTERDAM, 7 Mei Vanmorgen om elf
uur is een groote heistelling, die gebruikt wordt
bij de werkzaamheden voor de tunneltraverse
aan de Henegouweriaan te Rotterdam van de
rails geloopen en omgevallen. Het gevaarte
kwam dwars over de spoorbaan te liggen en ver
nielde drie bovenleidingen, terwijl twee sporen
geheel werden versperd. Een deel van het trein
verkeer moest worden omgelegd, terwijl -s-
schen Rotterdam en Schiedam een stoomloco
motief heen en weer reed om de treinen door het
stroomlooze gedeelte te sleepen. Hoewel men
onmiddellijk is begonnen met het vrijmaken van
de rails is men er tot nu toe niet in geslaagd
de heistelling op te vijzelen.
De 30-jarige machinist O. van Rijswijk, uit
de Paradijslaan. die in de bedieningscabine de
tuimeling meemaakte liep verwondingen in de
zij op en is per auto van den G.G.D. naar het
ziekenhuis aan den Bergweg vervoerd, waar hij
ter observatie is opgenomen. (A.N.P.)
GEVONDEN VOORWERPEN.
Inlichtingen aan het Bureau van Politie. Smedestraat te
Haarlem uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
Terug te bekomen bij: Beccar. Mauritsstraat 3. bril ln
étui; v. Rijn, Westergracht 43 rd„ bril; Leeflang. Nagt-
zaamstraat 36, broche; Kooy, le Hoogerwoerddwars-
«traat 27, duimstok; v d Velde. Padangstraat 44 geld:
Treffers Leldschevaart 132. handschoenen- Dlnkla neif;-
itraat 1 rd., porlemonnaie m. I.. Kult. Teylerplein 27
parapluie; Strikkers, Wicherstraat 84, rljwleltasch in. 1.
Troupin, Zijl weg 151, vulpen.
Electrisch scheren....
Jan van Gilse zestig jaar.
AMSTERDAM, 7 Mei. Zondag 11 Mei wordt
de Nederlandsche componist Jan van Gilse zestig
jaar.
Van Gilse is de auteur van een symphonisch cn
dramatisch oeuvre, dat regelmatig in de concert
zaal en voor den omroep wordt uitgevoerd. Be
halve dramatische en symphonische werken en
stukken voor kamermuziekensembles voltooide de
componist in 1940 zijn opera „Thijl"- Een belang
rijk specimen van de Nederlandsch muziek-drama-
tische kunst. Op maatschappelijk gebied vervult
Van Gilse verscheidene functies.
Hij is voorzitter van het genootschap van Neder
landsche componisten, van de vereeniging „Het
bureau voor muziek-auteursrecht Buma", van de
stichting „Nederlandsche Muziekbelangen", van
het comité „Maneto", en van de „Vereeniging tot
bevordering der muzikale ontwikkeling van de
schooljeugd". Bovendien maakt hij deel uit van het
bestuur van de volksmuziekschool te Amsterdam
en van dat van de afdeeling Amsterdam van de
Nederlandsch Toonkunstenaarsvereeniging.
In 1902 werd zijn eerste symphonic bekroond
met een prijs van de vereeniging „Beethovenhaus"
te Bonn. Van 19051908 was hij dirigent aan de
stedelijke opera te Bremen, van 19081909 bij de
Noord-Nederlandsche opera te Amsterdam. In 1908
werd zijn derde symphonie „Erhebung" bekroond
met den Michael Beer-prijs en den Pruisischen
„Prix de Rome" staatsprijs. Van 19171922 was
hij dirigent van Utrechtsch Stedelijk Orkest. Van
1933—1937 was hij directeur van het conservato
rium der Maatschappij tot bevordering der Toon
kunst te Utrecht. Thans is Van Gilse te Amster
dam gevestigd.
„SCHUTTEVAFR" VERGADERT IN
UTRECHT.
In hotel „Noord-Brabant" is Woensdagmiddag
onder groote belangstelling de 91ste algemeene ver
gadering begonnen van de schippersvereeniging
Schu ttevaer".
Onder de aanwezigen bevonden zich de secreta-
taris-generaal, waarnemend hoofd van het departe
ment van waterstaat mr D W. S. Spitzen en enkele
hoofdingenieuren-directeur van den rijkswaterstaat.
Besloten werd verbetering aan te vragen van de
haven Oude Tonge.
Uitvoerig werd besproken de kwestie van het
erplicht onderwijs aan schipperskinderen. De
renschelijkheïd werd naar voren gebracht, dat ook
de kinderen van schippers die geen vaste woon
plaats hebben in de gelegenheid zullen kunnen wor
den gesteld om onderwijs op school te genieten.
Tenslotte werd met vrijwel algemeene stemmen
besloten er nogmaals bij het departement op aan te
dringen het onderwijs voor schipperskinderen ver
plicht te stellen.
Voorts werd een voorstel aangenomen, om er
bij het departement op aan te dringen de distribu
tiekantoren voor varende schippers den geheclen
dag open te stellen.
BLOEMKOOL IN DE DRUIVENKASSEN. Ter
wijl te Bunnik de druiven rijpen, wordt de
grond van de kassen benut voor den tuinbouw.
(Foto Pax Holland)
Nog een Bloembollen-Zondag.
Ontheffing winkelsluiting.
De Regeerlngscommlssarls voor Haarlem heeft, met het
oog op den stand der bloembollenvelden op Zondag II
Mei 1941. op welken dag te Haarlem een talrijk bezoek
van elders te verwachten Is. algemeene ontheffing ver
leend van alle verbodsbepalingen van de Wnkelslultlngs-
wet tot des namiddags 8 uur.
De K N A. C. deelt mede:
Hoewel de narcissen dezer dagen voor het grootste ge
deelte al reeds geplukt zijn. zullen er nog zeer vele vroege
tulpen en hyacinten In bloei staan, en dit Is toch wel de
hoofdzaak
Door het uitblijven van het milde voorjaarsweer. Is de
bloei over de geheele Unie zeer vertraagd. Dit heeft
echter hel voordeel, dat men langer van de bloelende
bollenvelden kan genieten.
De komende dagen, maken een bezoek aan de bollen
streek. nog alleszins loonend; bij goed weer kan dan ook
een druk bezoek worden verwacht.
LEZING OVER VINCENT VAN GOGH.
De heer E. de Kat zal hedenavond voor de
literaire club „Haerlem" in restaurant Brinkmann
te Haarlem een lezing houden over het onderwerp
„Het leven en werken van Vincent van Gogh".
AGENDA
Heden:
DONDERDAG 8 MEI.
Rembrandt Theater: „Operette" (geprolongeerd),
2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Palace: „Rakoczy-marsch", 2, 6.30 cn 8.45 uur.
Luxor Theater: „Johannisfeuer", 2.30, 6.30 en
8.45 uur.
Frans Hals Theater: „De groote Leugen", 2.30,
6.30 en 8.45 uur.
Frans Hals Museum; Tentoonstelling van werken
van leden van „Kunst Zij Ons Doel" 104 uur.
VRIJDAG 9 MEI.
Rembrandt Theater: „De Komedianten" in
„'n Rare Familie", 2.30 en 7.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds. Nieuw programma.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling van werken
van leden van „Kunst Zij Ons Doel" 101 uur.
